Cakulicesya, Amuzumine Kuti Kuli Zintu Nzyomutazyi

1. Ino Jehova wakatulenga buti? Nkaambo nzi?

JEHOVA wakatulenga munzila yakuti katucikonzya kuyeeya, kuba aluzyibo, kuba amaano alimwi akutondezya busongo. Nkaambo nzi? Nkaambo uyanda kuti katusala kweelana aluzyibo lwini-lwini ciindi notumubelekela.—Tus. 2:​1-5; Rom. 12:1.

2. (a) Ncinzi ncotweelede kuzyiba? (Jobu 37:​23, 24) (Amubone acifwanikiso.) (b) Ino tugwasyigwa buti akaambo kakuzyiba kuti tazili zintu zyoonse nzyotuzyi?

² Nokuba kuti Jehova wakatulenga munzila yakuti katucikonzya kwiiya, kuli zintu zinji nzyotutazyi. (Amubale Jobu 37:​23, 24.) Amubone cikozyanyo ca Jobu. Jehova wakamubuzya mibuzyo minji yalo yakamugwasya kubona kuti kuli zintu zinji nzyaatakazyi. Eeci cakamugwasya kuba muntu uulicesya alimwi akululamika kuyeeya kwakwe. (Job. 42:​3-6) Andiswe tulagwasyigwa kapati ciindi notuzumina kuti tazili zintu zyoonse nzyotuzyi. Kuyeeya kaambo aaka kuyootugwasya kuba bantu balicesya alimwi akusyoma kuti Jehova lyoonse unootwaambila zintu nzyotweelede kuzyiba kutegwa tupange zyakusala zili kabotu.—Tus. 2:6.

3. Ncinzi ncotutiilange-lange mucibalo eeci?

³ Mucibalo eeci, tulalanga-langa zintu zimwi nzyotutazyi alimwi abuyumuyumu mbotukonzya kujana akaambo kakutazizyiba. Kunze lyaboobo, tulabona kaambo ncocili cibotu kutazyiba zintu zimwi. Kulanga-langa twaambo ootu kulatugwasya kuba alusyomo lwakuti Jehova “uujisi luzyibo lukkwene,” ulatwaambila zintu zyoonse nzyotuyandika kuzyiba.—Job. 37:16.

TATUZYI CIINDI MAMANINO NAAYOOSIKA

4. Kweelana alugwalo lwa Matayo 24:​36, ncinzi ncotutazyi?

⁴ Amubale Matayo 24:36. Tatuzyi ciindi naayoosika mamanino aabweende bwazintu oobu. Naba Jesu naakali anyika, kunyina naakazyi kujatikizya “buzuba oobo alimwi aciindi.”a Wakaambila baapostolo bakwe kuti Jehova, Sikubamba Ciindi Mupati, nguusala “munguzu zyakwe mwini” ciindi zintu zimwi nozyeelede kucitika. (Mil. 1:​6, 7) Jehova wakabikka kale ciindi nobweelede kumana bweende bwazintu oobu, pele swebo tatukonzyi kucizyiba.

5. Mbuti mbotukonzya kujatikizyigwa akaambo kakutazyiba ciindi mamanino naayoosika?

⁵ Kweelana ambwaakaamba Jesu, tatuzyi bulamfwu bwaciindi ncotweelede kulindila kuti mamanino asike. Akaambo kaceeci, tulakonzya kutyompwa naa kwaalilwa kukkazika moyo kwaambisya ikuti naa twali kubulindila buzuba bwa Jehova kwaciindi cili mbocibede. Alimwi tulakonzya kutyompwa ikuti banamukwasyi naa bantu bamwi kabatusampaula akaambo kakuti mamanino taanasika. (2Pet. 3:​3, 4) Mane buya tulakonzya kutalika kuyeeya kuti, ikuti notwalibuzyi buzuba bwini mamanino naayoosika nocali kutugwasya kuzumanana kukkazika moyo alimwi akuliyumya kukusampaulwa.

6. Nkaambo nzi ncocigwasya ikutazyiba ciindi mamanino naayoosika?

⁶ Kwiinda mukutatwaambila buzuba bwini mamanino naayoosika, Jehova utupa coolwe cakutondezya kuti tulamubelekela akaambo kakuti tulamuyanda alimwi akumusyoma. Tuyanda kumubelekela ikutali buyo kusikila ciindi mamanino naayoosika, pele mane kukabe kutamani. Aboobo, muciindi cakubikkila kapati maano kujatikizya ciindi “buzuba bwa Jehova” nobuyoosika, inga cabota kubikkila maano kuli ncobuyoozuzikizya. Kwiinda mukucita boobo, tuyoozumanana kuyumya cilongwe cesu a Jehova, kumusyoma alimwi akucita kufwumbwa ncotukonzya kutegwa tumukkomanisye.—2Pet. 3:​11, 12.

7. Ncinzi ncotuzyi?

⁷ Cilayandika kapati kubikkila maano kuzintu nzyotuzyi. Mucikozyanyo, tulizyi kuti mazuba aamamanino akatalika mu 1914. Jehova watupa businsimi bwamu Bbaibbele businizya kaambo aaka alimwi zintu izyali kucitika kuzwa ciindi eeco azyalo zilasinizya oobo. Akaambo kaceeci, tulisinizyide kuti “buzuba bupati bwa Jehova buli afwaafwi.” (Zef. 1:14) Kunze lyaboobo, tulizyi mulimo Jehova ngwayanda kuti tucite, nkokuti wakwaambila bantu banji “makani mabotu aa Bwami.” (Mt. 24:14) Makani mabotu aaya, alakambaukwa mumasi aabalilwa ku 240 alimwi amumyaambo yiinda ku 1,000. Aboobo tatuyandiki kuzyiba “buzuba alimwi aciindi” buya kutegwa tube basungu mumulimo ooyu uuyandika kapati.

TATUZYI MBWAKONZYA KUTUGWASYA JEHOVA

8. Ino majwi aakuti “milimo ya Leza mwini-mwini” aamba nzi? (Mukambausi 11:5)

⁸ Talili lyoonse notukonzya kwiizyiba “milimo ya Leza mwini-mwini.” (Amubale Mukambausi 11:5.) Majwi aaya aamba cintu Jehova ncakonzya kupa kuti cicitike naa kuzumizya kutegwa azuzikizye kuyanda kwakwe. Tatukonzyi kuzyiba kaambo Jehova ncakonzya kuzumizya cintu cimwi kucitika naa bwini mbwakonzya kutugwasya. (Int. 37:5) Eeci cilikozyenye ambotutakonzyi kumvwisya mbwakomena mwana uuli mwida, mbubwenya abalo basayaansi mbobaalilwa kumvwisya.

9. Ncinzi cikonzya kucitika akaambo kakutazyiba mbwakonzya kutugwasya Jehova?

⁹ Kutazyiba Jehova mbwakonzya kutugwasya cilakonzya kutupa kuwayawaya kubweza ntaamu zimwi. Mucikozyanyo, tulakonzya kuwayawaya kuyungizya mulimo wesu, kuubya-ubya buumi bwesu naa kulongela kubusena bubulide basikumwaya ba Bwami. Kunze lyaboobo, ambweni tulakonzya kuyeeya kuti Leza tatukkomanini ikuti naa twaalilwa kuzuzikizya mbaakani zyesu zyakumuuya, ikuti naa tiitwabona bubotu buboola akaambo kakubeleka canguzu mumulimo wakukambauka naa notwajana buyumuyumu mumilimo imwi ya Bunakristo.

10. Mbube nzi mbotukonzya kuba ambubo akaambo kakutazyiba mbwakonzya kutugwasya Jehova?

¹⁰ Kutazyiba Jehova mbwakonzya kutugwasya kulakonzya kupa kuti tube abube buyandika kapati mbuli kulicesya alimwi akulibombya. Cilatugwasya kumvwisya kuti mizeezo ya Jehova alimwi anzila zyakwe zilisumpukide kapati kwiinda zyesu. (Is. 55:​8, 9) Kunze lyaboobo, cilatugwasya kusyoma Jehova cakumaninina. Aboobo ciindi notwazwidilila mumulimo wakukambauka naa mumilimo imwi ya Bunakristo, tweelede kupa Jehova bulemu. (Int. 127:1; 1Kor. 3:7) Mpoonya kuti zintu tiizyeenda kweelana ambotwali kuziyeeyela, tweelede kuyeeya kuti Jehova ulibwene. (Is. 26:3) Aboobo tweelede kucita buyo eezyo nzyotukonzya akuzumanana kusyoma kuti unootugwasya lyoonse. Tulisinizyide kuti unootupa busolozi mbotuyandika, nokuba kuti takaciti oobo munzila yamaleele mbuli mbwaakali kucita kaindi.—Mil. 16:​6-10.

11. Ncinzi ncotuzyi icikonzya kutugwasya?

¹¹ Tulizyi kuti Jehova ngusiluyando, mululami alimwi musongo. Tulizyi kuti ulatuyanda kapati akaambo kamilimo njotumubelekela alimwi anjotubelekela bakwesu abacizyi. Kunze lyaboobo, tulizyi kuti ulabalumbula aabo bazumanana kusyomeka kulinguwe.—Heb. 11:6.

TATUZYI CIYOOCITIKA JUUNZA

12. Kweelana alugwalo lwa Jakobo 4:​13, 14, ncinzi ncotutazyi?

¹² Amubale Jakobo 4:​13, 14. Tatuzyi mbobunoobede buumi bwesu juunza. Nkaambo mubweende bwazintu oobu, tulakonzya kusikilwa “ziindi zyamapenzi akucitikilwa zintu zitalangilwi.” (Muk. 9:11) Aboobo tatukonzyi kuzyiba naa tuyoozumanana kupona akuzuzikizya makanze eesu.

13. Ino kutazyiba ziyoocitika juunza inga kwatujatikizya buti?

¹³ Kutazyiba ziyoocitika juunza cilakonzya kupa kuti citukatazye kuliyumya. Mubuti? Tulakonzya kutalika kulibilika kujatikizya ciyoocitika calo cikonzya kupa kuti tumaninwe lukkomano. Buumi bwesu bulakonzya kucinca cakutayeeyela, kayi bakati mazuba ngunamasandu. Mucikozyanyo, zintu zibi zilakonzya kutucitikila cakutayeeyela, calo icikonzya kutupa kuusa akutyompwa kapati. Alimwi ciindi zintu nozyatacitika kweelana ambotwali kuyeeyela, cilakonzya kupa kuti tutyompwe kapati.—Tus. 13:12.

14. Ino lukkomano lwesu lweelede kuyaama anzi? (Amubone azifwanikiso.)

¹⁴ Ciindi notuliyumya kumapenzi, tutondezya kuti tulamubelekela Taateesu wakujulu akaambo kakuti tulamuyanda, ikutali akaambo kabubotu mbotukonzya kujana. Zibalo zyamu Bbaibbele zitondezya kuti tatweelede kulangila kuti Jehova unootukwabilila kumapenzi oonse alimwi akuti tabambili limwi zintu ziyoomucitikila umwi aumwi mubuumi. Ulizyi kuti lukkomano lwesu taluyeeme akuzyiba zintu iziyootucitikila kumbele. Muciindi caboobo, luyeeme aakuzumanana kuyandaula busolozi bwakwe alimwi akubutobela. (Jer. 10:23) Kwiinda mukulanga kulinguwe ciindi notupanga zyakusala, munzila imwi inga twaamba kuti: “Ikuti Jehova kayanda, tuyoopona akucita ceeci aceeci.”—Jak. 4:15.

15. Ncinzi ncotuzyi kujatikizya zyakumbele?

¹⁵ Nokuba kuti tatuzyi cikonzya kucitika buzuba bumwi abumwi, tulizyi kuti Jehova wakatusyomezya buumi butamani, kufwumbwa naa nkuujulu naa mpaanyika. Tulizyi kuti takonzyi kubeja alimwi kunyina cikonzya kumulesya kuzuzikizya zisyomezyo zyakwe zyoonse. (Tit. 1:2) Alikke nguukonzya ‘kwaambila limwi ciyoocitika kumbele alimwi kuzwa kaindi nguwaambila limwi zintu zitanacitika.’ Oobo mbocakabede kuzintu izyakacitika kaindi alimwi mbocinoobede akuzintu iziyoocitika kumbele. (Is. 46:10) Tulizyi kuti kunyina cikonzya kulesya Jehova kutuyanda. (Rom. 8:​35-39) Alimwi unootupa busongo, luumbulizyo alimwi anguzu nzyotuyandika kutegwa tuzumanane kuliyumya. Aboobo tulakonzya kuba masimpe kuti Jehova uyootugwasya alimwi akutulongezya.—Jer. 17:​7, 8.

TATUKONZYI KUMVWISYA MBWATUZYI KABOTU JEHOVA

16. Kweelana alugwalo lwa Intembauzyo 139:​1-6, ncinzi Jehova ncazyi kujatikizya ndiswe? Ino eeci cimupa kulimvwa buti?

¹⁶ Amubale Intembauzyo 139:​1-6. Mulengi wesu ulizyi zintu zyoonse kujatikizya ndiswe. Ulizyi citupa kuyeeya mbotuyeeya akulimvwa munzila njotulimvwa. Ulizyi nzyotwaamba azintu zili mumoyo wesu. Kunze lyaboobo, ulizyi zintu zyoonse nzyotucita alimwi akaambo ncotuzicitila. Mwami Davida wakaamba kuti Jehova ulilibambilide kutugwasya lyoonse, alimwi buya ulakonzya kucita oobo. Eelo kaka cilakkomanisya kuzyiba kuti Mwami singuzuzyoonse, Mulengi wajulu anyika ulatubikkila maano kapati! Nkakaambo kaako Davida wakaamba kuti: “Luzyibo luli boobu lulandigambya kapati. Lulisumpukide kapati cakuti tandikonzyi kulumvwisya.”—Int. 139:​6, bupanduluzi buyungizyidwe.

17. Nkaambo nzi ncocikonzya kutukatazya kuzumina kuti Jehova ulituzyi kabotu?

¹⁷ Cilakonzya kutukatazya kubona Jehova kuti ngu Taata siluyando, uutubikkila maano ambweni akaambo kamukwasyi motwakakomenena, zilengwa zyesu naa zintu nzyotwakali kusyoma kaindi. Alimwi ambweni tulakonzya kulimvwa kuti kulubizya nkotwakacita kaindi nkupati kapati cakuti Jehova inga tanaayanda kutuzyiba alimwi akuti uli kulamfwu kapati andiswe. Naba Davida mbwaakali kulimvwa oobo zimwi ziindi. (Int. 38:​18, 21) Kunze lyaboobo, muntu uusola kucinca bukkale bwakwe kutegwa kapona munzila njakkomanina Leza, ambweni ulakonzya kuyeeya kuti, ‘Ikuti naa Leza kandizyi ncobeni nkaambo nzi ncanga wayanda kuti ndicince bukkale mbondakazyibila?’

18. Nkaambo nzi ncocigwasya kuzyiba kuti Jehova ulituzyi kabotu kwiinda mbotulizyi tobeni? (Amubone azifwanikiso.)

¹⁸ Tulakonzya kwiiya kuzumina kuti Jehova ulituzyi kabotu kwiinda mbotulizyi tobeni akuti ulabona bube bubotu mbotujisi bwalo mbotutakonzyi kubona swebo. Mucikozyanyo, nokuba kuti ulabona kulubizya nkotucita, pele ulizyi kuti tulakonzya kucinca aboobo ulatugwasya caluyando. (Rom. 7:15) Kuzyiba kuti Jehova ulituzyi kabotu, kuyootukulwaizya kuzumanana kumubelekela cakusyomeka alimwi acalukkomano.

19. Ncinzi ncotuzyi kujatikizya Jehova?

¹⁹ Tulizyi kuti Jehova nduyando alimwi buya eeci tacidoonekwi. (1Joh. 4:8) Alimwi tulizyi kuti zyeelelo zyakwe ziluleme zitondezya luyando ndwajisi kulindiswe akuti uyanda kuti zintu kazitweendela kabotu. Kunze lyaboobo, tulizyi kuti Jehova uyanda kuti tukapone mane kukabe kutamani. Alimwi wakatupa cinunuzyo kutegwa eeci cikonzyeke. Akaambo kakuti Jesu wakatufwida, tulakonzya kuba masimpe kuti nokuba kuti tulalubizya, tulakonzya kumubelekela Jehova munzila njakkomanina. (Rom. 7:​24, 25) Tulizyi kuti “Leza mupati kwiinda myoyo yesu alimwi ulizyi zintu zyoonse.” (1Joh. 3:​19, 20) Aboobo ulabona zintu zyoonse zijatikizya ndiswe alimwi ulijisi lusyomo lwakuti tulakonzya kuzwidilila kucita kuyanda kwakwe.

20. Ncinzi cikonzya kutugwasya kutaciindizya kulibilika?

²⁰ Jehova kunyina naatusisa makani aali woonse ngotweelede kuzyiba. Ikuti twakazumina kaambo aaka kamasimpe, tatukaciindizyi kulibilika kujatikizya zintu nzyotutazyi. Muciindi caboobo, tuyoobikkila buyo maano kukaambo kayandika kapati. Kwiinda mukucita boobo, tutondezya kuti tulamusyoma Jehova, “uujisi luzyibo lukkwene.” (Job. 36:4) Nokuba kuti kuli zintu zimwi nzyotutamvwisyi lino, tulangila kumbele ciindi notuyoopona mane kukabe kutamani akuzumanana kwiiya zintu zipya kujatikizya Leza wesu.—Muk. 3:11.