LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • w96 6/1 map. 25-30
  • Kutijila Kubusena Bwalufutuko “Mapenzi Mapati” Naatana Boola

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Kutijila Kubusena Bwalufutuko “Mapenzi Mapati” Naatana Boola
  • Ngazi Yamulindizi—1996
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • “Oyo Uubala Amvwisye”
  • Kwakali Kuyandika Kutija Kufwambaana!
  • “Cisesemyo” Casunu
  • Ikutija Kuzwa Kunzi?
  • Mutalekeli Cintu Cili Coonse Kumukasya Kutija!
  • “Oyo Uubala Amvwisye”
    Ngazi Yamulindizi—1999
Ngazi Yamulindizi—1996
w96 6/1 map. 25-30

Kutijila Kubusena Bwalufutuko “Mapenzi Mapati” Naatana Boola

“Wabona kuti Jerusalemu wazinganwa mukati kempi, . . . abo abali mu-Judaya abacijile mumalundu.”—LUKA 21:20, 21.

1. Nkaambo nzi aabo bacili banyika ncobeelede kutija kufwambaana?

AABO boonse ibacili munyika ya Saatani beelede kutija kufwambaana. Beelede kusinizya ncobeni kuti bali kulubazu lwa Jehova alimwi tabacili banyika iilelwaa Saatani ikuti kabayanda kuyakufwutuka ciindi bweende bwazintu bwasunu nobuyakugwisigwa.—Jakobo 4:4; 1 Johane 2:17.

2, 3. Mibuzyo nzi iijatikizya majwi aa Jesu aalembedwe ku Matayo 24:15-22 njotutibandike?

2 Mubusinsimi bwakwe ibwaamba mamanino aabweende bwazintu, Jesu wakalomya kwaamba kuti kulayandika kapati kutija ooku. Nokuba kuti kanjikanji tubandika cilembedwe ku Matayo 24:4-14; icitobela acalo ncipati. Lino tumukulwaizya kuti mujule ma Bbaibbele aanu, mubale tupango 15 kusikila ku 22.

3 Ino businsimi oobo bwaamba nzi? Ino ncinzi icakali “cisesemyo cabusaale” mumwaanda wakusaanguna? Ino kwiima nkocakaima “mubusena busalala” kwakali kwiiminina nzi? Ino eci cijisi mpindu nzi kulindiswe?

“Oyo Uubala Amvwisye”

4. (a) Ino ncinzi ilugwalo lwa Daniele 9:27 ncolwaamba kuti ciyakucitika kuba Juda akaambo kakukaka Mesiya? (b) Naakali kwaamba ceeci nkaambo nzi Jesu ncaakati “Oyo uubala amvwisye”?

4 Ncaakali kwaamba Jesu ku Matayo 24:15 nceeco cilembedwe kubbuku lya Daniele. Mucibalo 9 cabbuku eelyo, kuli businsimi ibwaamba kuboola kwa Mesiya alimwi acisubulo ciyakupegwa musyobo wabama Juda akaambo kakumukaka. Icibeela citobela cakapango ka 27 caamba kuti: “Nkabela sikusaala uyooboola amababa aazisesemyo, mane lumwi mamanino aabikidwe atililwe sikusaala.” Mumakani aabukkale bwabama Juda, eci cibeela cabusinsimi bwa Daniele cipandululwa kuti cijatikizya ciindi Antiochus IV naakasofwaazya tempele lya Jehova lyakali mu Jerusalemu mumwaanda wamyaka wabili B.C.E. Pele Jesu wakacenjezya kuti: “Oyo uubala amvwisye.” Nokuba kuti kusofwaazya tempele kwa Antiochus IV kwakali kusesemya, Jerusalemu teewakasaalwa pe, nociba cisi cama Juda naa tempele. Aboobo cilalibonya kuti Jesu wakali kucenjezya basikumuswiilila kuti kuzuzikizigwa kwabusinsimi obu kwakacili kumpela.

5. (a) Kukozyanisya zibalo zyamumagwalo aa Makani mabotu inga kwatugwasya buti kuziba “cisesemyo” camumwaanda wamyaka wakusaanguna? (b) Nkaambo nzi Sesteusi Galusi ncaakafwambaana kutola basikalumamba baku Roma ku Jerusalemu mu 66 C.E.?

5 Ino cintu “cisesemya” ncobakeelede kucenjelela ncinzi? Icintu ceelede kulangisya ncakuti cibalo ca Matayo caamba kuti: “Lino nimuzoobona cisesemyo cabusaale . . . ciimvwi mubusena busalala.” Pele calo cibalo ca Luka 21:20 icikozyenye caamba kuti: “Wabona kuti Jerusalemu wazinganwa mukati kempi, amukazibe kuti kusaalwa kwawo kuli afwaafwi.” Mu 66 C.E., Banakristo bakali kukkala mu Jerusalemu bakacibona ncaakasinsima Jesu. Mazwanga aakacitika akati kabama Juda abeendelezi ba Roma akapa kuti Jerusalemu bube busena bwabuzangi bukatazya kuba Roma. Elyo kwakabuka kulwana moonse mu Judaya, Samaria, Galilaya, Dekapole alimwi a Fonisiya, Aramu nkoili kunyika alimwi a Egepita nkoili kumusanza. Kutegwa kube luumuno alimwi mucibeela eco ca Bulelo bwa ba Roma, Sesteusi Galusi wakafwambaana kutola basikalumamba kuzwa ku Aramu kuya ku Jerusalemu bama Juda ngobakali kwiita kuti “munzi [wabo] uusalala.”—Nehemiya 11:1; Isaya 52:1.

6. Nkaambo nzi ncaali masimpe kwaamba kuti “cisesemyo” cakali kukonzya kuleta busaale “[cakal]iimvwi mubusena busalala”?

6 Cakali cilengwa cabasikalumamba ba Roma kweendaa zikozyanyo naa zitondezyo, nzyobakali kusyoma kuti zilisetekene pele balo bama Juda nzyobakali kubona kuti mituni. Cintu ceelede kulangisya ncakuti ibbala lya Cihebrayo lyakasandululwa kuti “cisesemyo” mubbuku lya Daniele ikapati libelesegwa kumituni alimwi akukomba mituni.a (Deuteronomo 29:17) Nokuba kuti bama Juda bakasola kulwana, basikalumamba ba Roma bakanjila mu Jerusalemu mu November 66 C.E. kabajisi azitondezyo zyabo zyabukombi, bamane bakatalika kufumba bwaanda bwa tempele kulubazu lwakunyika. Taakwe buya anocakali kunga cadoonekwa kuti cintu “cisesemya,” icakali kukonzya kwiisaalila limwi Jerusalemu “[cakal]iimvwi mubusena busalala”! Ino muntu wakali kunga ulatija buti?

Kwakali Kuyandika Kutija Kufwambaana!

7. Ino ncinzi catakali kuyeeyelwa ncobakacita basikalumamba ba Roma?

7 Kacitayeeyelwi alimwi kakutakwe akaambo kanga kalibonya kumuntu, basikalumamba ba Roma bakacinca mizeezo akupilukila aciindi ncoona nobakali kulangilwa kuuzunda munzi wa Jerusalemu. Bama Juda bazangi bakaakutana buyo ku Antipatri nobakali kutandaanya basikalumamba ba Roma ibakali kuccija, oyu wakali musinzo wamakkilomita aali 50 kuzwa ku Jerusalemu. Mpawo bakapilukila. Nobakaakusika ku Jerusalemu, bakabungana mutempele akutalika alimwi kulibambila nkondo. Ibakubusi bakabungikwa kuti bagwasye kukwabilila munzi alimwi akubeleka mumulimo wabusikalumamba. Sena Banakristo bakali kulangilwa kutola lubazu mumilimo eyi? Nokuba kuti teebakali kulangilwa kutola lubazu, sena banoocili mucilawo cantenda baakupilukila basikalumamba ba Roma?

8. Ino nintaamu nzi njobakafwambaana kubweza Banakristo kutobela majwi aa Jesu aabusinsimi?

8 Banakristo bakali mu Jerusalemu amumasena aa Judaya oonse bakabweza ntaamu kubusinsimi bwa Jesu Kristo bwakucenjezya, elyo bakatija kuzwa mubusena bwantenda. Kutija kwakali kuyandika kufwambaana! Bakeenda kuya kumasena aakali kumalundu, bamwi balangilwa kuti bakaakukkala ku Pela mucooko ca Perea. Aabo bakateelela majwi aa Jesu teebakafubaala akupiluka kuti bakanunune lubono lwabo. (Amukozyanisye a Luka 14:33.) Kubweza lweendo amaulu muciindi eci cakali cintu cikatazya kuli bamakaintu bamisi abamatumbu banyonsya. Ciindi camupeyo cakali afwaafwi, pele teecakaninga sika, nobuba buzuba bwa Sabata teebwakakasya kutija pe. Aabo bakateelela kucenjezya kwa Jesu mucoolwe bakazwa mu Jerusalemu a Judaya. Buumi bwabo bwakaimvwilidi aakucita boobo.—Amukozyanisye a Jakobo 3:17.

9. Ino bakafwambaana buti kupilukila basikalumamba ba Roma, alimwi ncinzi cakacitika?

9 Ngweena mwaka wakatobela mu 67 C.E., ba Roma bakaitalika alimwi nkondo yabo abama Juda. Bakatalika kulwana Galilaya, mane biizunda. Mwaka wakatobela Judaya wakapasaulwa. Kuyakusika mu 70 C.E., basikalumamba ba Roma bakauzinga Jerusalemu. (Luka 19:43) Inzala yakaindila kukalala. Aabo batakakonzya kuzwa mumunzi bakatalika kubukilana. Kufumbwa muntu wakali kusola kutija wakajaigwa. Kweelana acakaamba Jesu, aya mapenzi aakabacitikila akali “mapenzi mapati.”—Matayo 24:21.

10. Kuti naa tulamvwisya notubala, ncinzi cimbi ncotweelede kubona?

10 Sena eco cakazuzikizya coonse Jesu ncaakasinsima? Peepe, kwakali azimbi zyakeelede kucitika. Kuti katubala Magwalo akwaamvwisya mbuli mbwaakaamba Jesu, tatukonzyi kwaalilwa kubona zimbi iziciza kumbele. Alimwi tulayeeyesya akubona mbozijatikizya buumi bwesu.

“Cisesemyo” Casunu

11. Ino muuzibalo nzi zimbi zyobile Daniele mwaamba “cisesemyo” alimwi oomo muzibalo nciindi nzi cibandikwa?

11 Pele kunze lyancotwabona mu Daniele 9:27, ku Daniele 11:31 alimwi a 12:11 kuli azimbi zibalo izyaamba “cisesemyo cabusaale.” Taakwe zibalo ezi mpozyaamba kunyonyoona kwa Jerusalemu pe. Icaambwa kuli Daniele 12:11 citobelwa buyo atupango tobile ikuzwaa kapango kabandika “ciindi cakumamanino.” (Daniele 12:9) Kuzwa mu 1914 twakkede muciindi eco. Aboobo tweelede katulibambide kutegwa tucizibe “cisesemyo [casunu] cabusaale” alimwi akubona kuti twazwa mubusena bwantenda.

12, 13. Nkaambo nzi ncocili cintu ciluleme kwaamba kuti ciinga Caluyanzano Lwazisi (League of Nations) “[nce]cisesemyo” camazubaano?

12 Ino “cisesemyo” casunu ninzi? Izisinizyo zyaamba kuti Nciinga Caluyanzano Lwazisi (League of Nations) icakatalika kubeleka mu 1920, nyika noyakazwaa kunjila muciindi camamanino. Ino nkaambo nzi ncokwaambwa kuti eci ciinga cakali “cisesemyo cabusaale”?

13 Mutalubi pe kuti ibbala lya Cihebrayo lya “cisesemyo cabusaale” nolibelesegwa mu Bbaibbele inga kanjikanji lyaamba mituni alimwi amilimo iijatikizya mituni. Sena cili masimpe kuti Ciinga eci (League) cali kukombwa? Ee cakali kukombwa! Ibasololi bazikombelo bakacibikka “mubusena busalala,” alimwi basikubatobela bakatalika kucikomba. Iba Mbungano ya Zikombelo zya Kristo ku America bakaambilizya kuti ciinga Caluyanzano lwazisi “cinooiminina Bwami bwa Leza aansi.” Ciinga ca Muswaangano wa Beendelezi baku U.S. (U.S. Senate) cakatambula magwalo manji kuzwa kunkamu zyazikombelo aakali kukombelezya kuti Cizuminano ca Ciinga Caluyanzano Lwazisi (League of Nations) cisainwe akwaambilizigwa. Basimbunga yaba Baptist, Congregationalist, alimwi a Presbyterian mu Britain bakacilumbaizya ciinga eci kuti “ncecintu cilikke ciceede cikonzya kuleta [luumuno munyika].”—Amulange aku Ciyubunuzyo 13:14, 15.

14, 15. Muunzila nzi Ciinga Caluyanzano Lwazisi alimwi aca Lukamantano Lwazisi cakazikutobela mocakaba “mubusena busalala”?

14 Nokuba kuti Bwami bwa Leza bwabu Mesiya bwakakkazikwa kujulu mu 1914, izisi zyakatalika kulwanina bulelo bwazyo. (Intembauzyo 2:1-6) Ciindi muzeezo nowakapegwa wakuti kube Ciinga Caluyanzano Lwazisi, izisi izyakazwaa kulwana nkondo yakusaanguna yanyika alimwi abasololi bazikombelo ibakaleleka basikalumamba bazyo bakatondezezye kale kuti bakalilekede kutobela mulawo wa Leza. Kristo teebakali kumubona kuti Mwami pe. Munzila eyi bakapa mulimo wa Bwami bwa Leza kumbunga yabantu; bakabikka Ciinga Caluyanzano Lwazisi “mubusena busalala” mocatakeelede kuba pe.

15 Icakatobela Ciinga eci mu October 24, 1945 ni Mbunga Yalukamantano Lwazisi (United Nations). Noyakamanaa kubambwa, bamapaapa baku Roma bakaitembaula Mbunga eyi Yalukamantano Lwazisi kuti “njenjiyo ilikke iiyakuleta kumvwana alimwi aluumuno” alimwi “nceciinga cipati cakubandikila makani aaluumuno alimwi abululami.” Ee, Ciinga Caluyanzano Lwazisi antoomwe a Mbunga Yalukamantano Lwazisi, masimpe zyakaba mituni, “cisesemyo” mumeso aa Leza akubantu bakwe.

Ikutija Kuzwa Kunzi?

16. Ino aabo bayanda bululami beelede kutija kuzwa kunzi sunu?

16 ‘Bamana akwiibona buyo’ alimwi akwiiziba mbunga eyi yazisi zyoonse alimwi akubona bantu mbobaikomba, bantu bayanda bululami beelede kutijila kubusena bwalufwutuko. Batije kuzwa kunzi? Bazwe mu Kristendomu iiminina Jerusalemu yamazubaano iitasyomeki, alimwi beelede bazwe mu Babuloni Mupati, ibukombi bwakubeja bwanyika yoonse mbwiizulwa.—Ciyubunuzyo 18:4.

17, 18. Mbusaale nzi butiletwe “[a]cisesemyo” camazubaano?

17 Alimwi mutalubi kuti mumwaanda wakusaanguna ciindi basikalumamba ba Roma nobakanjila azitondezyo zyabo zyamituni mumunzi uusalala wabama Juda, bakalikunjilila kuti bausaale Jerusalemu abukombi bwayo. Sunu tauli munzi omwe buyo uuyakusaalwa noiba Kristendomu ilikke, pele mbukombi bwanyika yoonse bwakubeja.—Ciyubunuzyo 18:5-8.

18 Ku Ciyubunuzyo 17:16 kuli businsimi bwaamba kuti cikozyanyo cacinyama camusokwe cisalala pyu eco ciiminina Mbunga Yalukamantano Lwazisi ciyakubukila mwanakazi sikuvwuula wacikozyanyo, Babuloni Mupati akumunyonyoona cabukali. Mumajwi aamvwika, kulembedwe kuti: “Ameja aali ikumi ngowabona kucinyama, aba balamusula mwanakazi sikuvuula, balamusyaazya alike, balamusamununa, balalya mubili wakwe akumuumpa amulilo.” Iciyakucitika cilayoosya akuyeeyela. Ibukombi bwakubeja boonse buyakumana nyika yoonse mbwiizulwa. Ee eci ciyakuba citondezyo cakuti mapenzi mapati atalika.

19. Ino nimbunga nzi izyali muciinga ca Lukamantano Lwazisi kuzwa ciindi nocakabambwa, alimwi nkaambo nzi eci ncoceelede kulangisya?

19 Kuzwa mu 1945 noyakatalika kubeleka Mbunga Yalukamantano Lwazisi, tubunga tuteendelani abukombi alimwi itutasyomi Leza twavwula mulinjiyo. Ootu tubunga twagwasya kapati ziindi zinji kukasya naa kujalila milimo yabukombi mumasena manji aamunyika. Mweena mukati kambunga eeyi, kaambo kalubazu lwatolwa abukombi munkondo kamvwika kapati. Kakuli imyaka misyoonto yainda, imfulumende taakwe nozyali kubikkila maanu kumbungano zyabukombi mumasena manji. Ibantu bamwi inga bayeeya kuti taakwe aciyoowegwa kuti inga cacitika kubukombi.

20. Ino zikombelo zyanyika zijisi mpuwo nzi?

20 Izikombelo zya Babuloni Mupati zicuujisi kuleta manyongwe aankondo munyika. Kanji-kanji mitwe yamakani ilatondezya alimwi akwaamba mazina aazikombelo zyankamu zilwana alimwi ankamu zyazigwebenga. Imasilikani ibajisi mulimo wakulesya manyongwe alimwi abasikalumamba balikusaala amatempele kutegwa balesye nkondo akati kankamu zyabukombi izilwana. Imbunga zyabukombi zyapa mali kugwasya munkondo zyankamu zizangila mfulumende. Mazwanga aabukombi anyonganya milimo ya Mbunga Yalukamantano Lwazisi yakugwasya kuti kube luumuno akati kamisyobo yabantu. Elyo kutegwa bakonzye kuzuzikizya makanze abo aaluumuno alimwi alukwabililo bamwi bantu Mumbunga Yalukamantano Lwazisi bayanda kugwisya bukombi boonse bunga bwabanyonganya.

21. (a) Nguni uuyakusala ciindi Babuloni Mupati nayelede kunyonyoonwa? (b) Ino ncinzi ceelede kufwambaanina kucita ciindi eco kacitana boola?

21 Kuli acimbi cintu cipati ncotuteelede kuluba. Nokuba kuti meja aalumamba lwa Mbunga Yalukamantano Lwazisi ayakubelesegwa kunyonyoona Babuloni Mupati, eci cisubulo ciyakuzwa kuli Leza. Cisubulo eci ciyakuboola muciindi ncaakabikka Leza. (Ciyubunuzyo 17:17) Icaino tweelede kucita nzi? “Kamuzwa mulinguwe”—muzwe muli Babuloni Mupati—mbolyaamba Bbaibbele.—Ciyubunuzyo 18:4.

22, 23. Ino kutija oku kujatikizya nzi?

22 Kutijila kubusena bwalufutuko kwaambwa aawa takuli kulongela kubusena bumbi pe mbuli mbobakacita Bama Juda Banakristo ciindi nobakali kuzwa mu Jerusalemu. Nkutija kuzwa muzikombelo zya Kristendomu, nkuzwa muciinga coonse ca Babuloni Mupati. Caamba kulipambula akuzwida limwi mumbunga zyabukombi bwakubeja alimwi akusiya zilengwa zyabo amuuya wazyo. Nkutijila kubusena bwalufutuko, kumbunga ya Jehova ya teokrasi.—Ba-Efeso 5:7-11.

23 Ibabelesi ba Jehova bananike nobakaziba ciindi noyakamana Nkondo Yanyika ya I kuti iciiminina cisesemyo mazubaano Nciinga Caluyanzano Lwazisi, ino Bakamboni bakabweza ntaamu nzi? Bakalizwide kale muzikombelo zya Kristendomu. Pesi mukwiinda kwaciindi bakali kuyabubona kuti bacitobela zilengwa alimwi amicito imwi ya Kristendomu, mbuli kubelesya ciingano alimwi akusekelela Kkilisimasi akulemeka mazuba amwi aakulyookezya aabantu bakunze. Nobakabaa luzibo lwini lwazintu ezi bakafwambaana kubweza ntaamu. Bakatobela lulayo lwa Isaya 52:11 ilwaamba kuti: “Amunyamuke, amunyamuke, muzwe okuno. Mutaampi cintu niciba cimwi cisofweede. Amuzwe mulinguwo, musalale, inywe numubweza zibelesyo zya-Jehova.”

24. Ikapati kuzwa mu 1935, mbaani bambi bali mukutija?

24 Ikapati kuzwa mu 1935, inkamu mpati yabantu bakaiya bulangizi bwakupona kukabe kutamani muparadaiso aanyika, bakatalika kubweza ntaamu njoona eeyo. Abalo ‘bacibona cisesemyo cabusaale iciimvwi mubusena busalala,’ aboobo baziba ncocaamba. Bacimana akusala kuti batije, bazwe mumbunga zya Babuloni Mupati, amazina aabo aakali mumbunga ezi baagwisya.—2 Ba-Korinto 6:14-17.

25. Kunze lyakutatola lubazu mubukombi boonse bwakubeja, ncinzi muntu ncayandika kucita?

25 Pele kuzwa muli Babuloni Mupati tacaambi buyo kusiya bukombi bwakubeja pe. Tacaambi buyo kujanika ciindi aciindi kumiswaangano yaku Ŋanda ya Bwami nokuba kutola lubazu mumulimo wamumuunda ciindi comwe naa zyobile amwezi pe. Muntu ulakonzya katamo mu Babuloni Mupati, pele sena waisiya ncobeni? Sena walipambula kunyika, mwalo Babuloni Mupati mwali acibeela cipati? Sena ucikakatila kuzintu zitondezya muuya wa Babuloni Mupati—muuya wakunyansya milawo ya Leza yabululami? Sena mmuntu simamambe, uutalemeki lukwatano? Sena mmuntu uubikkila maanu kapati kuzintu buyo nzyayanda alimwi uugeme kuyandaula lubono muciindi cazintu zyakumuuya? Tayelede kulilekela kutolwaa bweende oobu bwazintu pe.—Matayo 6:24; 1 Petro 4:3, 4.

Mutalekeli Cintu Cili Coonse Kumukasya Kutija!

26. Ino ncinzi cinga catugwasya kuzwidilila kusika kumamanino aakutija kwesu muciindi cakutalika buyo?

26 Notutija kuya kubusena bwalufwutuko, tatweelede kulombozya zintu nzyotwakasiya musyule pe. (Luka 9:62) Mizeezo alimwi amyoyo yesu yeelede igame buyo Bwami bwa Leza alimwi abululami bwakwe. Sena tulikanzide kutondezya lusyomo lwesu kwiinda mukuyandaula zintu ezi kusaanguna, mukusyoma kuti Jehova uyakutuleleka akaambo kakusyomeka kwesu? (Matayo 6:31-33) Ilusyomo lwesu lujatilide a Magwalo lweelede kutupa kuti tucite boobo notucilindila zintu zipati iziticitike.

27. Nkaambo nzi ncocili cipati kuyeeyesya mibuzyo iibuzigwa waawa?

27 Ilubeta lwa Leza luyakutalikila akunyonyoona Babuloni Mupati. Ooyu mwanakazi muvwuule wiiminina bukombi boonse bwakubeja munyika uyakunyonyweedwa limwi. Eco ciindi cilaafwaafwi! Ino swebo lwesu tunooimvwi aali ciindi eco caakusika? Kumamanino aa mapenzi mapati, ciindi boonse bweende bwazintu bwa Saatani nobuyakunyonyoonwa, tuyakujanika kulubazu luli? Kuti naa twabweza ntaamu yeelede lino, tuyakufwutuka. Jehova utwaambila kuti: “Abo baswiilila ndime bayookala kabotu, bayooba aluumuno.” (Tusimpi 1:33) Kuti naa twazumanana kubelekela Jehova cakusyomeka acakukkomana muciindi cino camamanino aabweende bwazintu, tulakonzya kuba bantu beelela kumubelekela Jehova kukabe kutamani.

Bupanduluzi buyungizidwe

a Amulange mu Insight on the Scriptures [Kuteelela Magwalo], ibbuku lyakalembwa a Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., Volume 1, mapeeji 634-5.

Sena Inga Mwayeeya?

◻ Ino “cisesemyo” camazubaano ninzi?

◻ Muunzila nzi “cisesemyo . . . [mocili] mubusena busalala”?

◻ Ino cijatikizya nzi kutijila kubusena bwalufwutuko mazubaano?

◻ Nkaambo nzi ncokuyandika kufwambaana kutola ntaamu eyo?

[Cifwanikiso icili apeeji 27]

Kutegwa bafwutuke, basikumutobela Jesu bakeelede kufwambaana kutija

    Chitonga Publications (1991-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi