-
Ino Bwami bwa Leza Bwakatalika Lili Kulela?—Cibeela 1Ngazi Yamulindizi—2014 | October 1
-
-
MUBANDI AMUKAMWINI ŊANDA
Ino Bwami Bwa Leza Bwakatalika Lili Kulela?—Cibeela 1
Mubandi uutobela utondezya Bakamboni ba Jehova mbobakonzya kubandika abasimukobonyina. Atweezeezye kuti Kamboni uutegwa Mudenda wasika kuŋanda yamwaalumi wazina lya Maambo.
‘AMUZUMANANE KUYANDAULA’ KUTEGWA MUMVWISYE
Ba Mudenda: Ba Maambo ndilakkomana kapati akaambo kamibandi njotubandika lyoonse kujatikizya Bbaibbele.a Lweendo lwainda notwakabandika, mwakabuzya mubuzyo uujatikizya Bwami bwa Leza. Mwakabuzya ikaambo Bakamboni ba Jehova ncobasyoma kuti Bwami bwakatalika kulela mumwaka wa 1914.
Ba Maambo: Masimpe aayo, ndakali kubala bbuku lyanu, aboobo lyakaamba kuti Bwami bwa Leza bwakatalika kulela mu 1914. Eeci cakandikatazya kumvwisya nkaambo mwaamba kuti zyoonse nzyomusyoma zizwa mu Bbaibbele.
Ba Mudenda: Inzya mbombubo.
Ba Maambo: Mebo ndakalibala Bbaibbele lyoonse, pele tandinabalide cibalo caamba zyamwaka wa 1914. Mpoonya ndakabala Bbaibbele a intaneti, eelyo ndakavwuntauzya mwaka wa “1914.” Kwaamba masimpe, kkompyuta yakatondezya kuti taakwe makani aali boobu mu Bbaibbele.
Ba Mudenda: Ndiyanda kumulumba ba Maambo akaambo katwaambo ootu tobilo. Kakusaanguna nkakuti, mwakalibala kale Bbaibbele lyoonse. Masimpe mulalikkomanina kapati ijwi lya Leza.
Ba Maambo: Inzya ndilalikkomanina. Nkaambo taakwe bbuku limbi likozyenye a Bbaibbele.
Ba Mudenda: Aayo masimpe. Kaambo kabili nkakuti, ndilamulumba akaambo kakuvwuntauzya mu Bbaibbele ciindi nomusola kujana bwiinguzi bwamubuzyo wanu. Mwakacita ceeco Bbaibbele ncolitukulwaizya kucita nolyaamba kuti: ‘Amuzumanane kuyandaula’ kutegwa mumvwisye.b Cabota kuti mulasolekesya kucita oobo.
Ba Maambo: Ndalumba. Ndilayanda kuzumanana kwiiya. Alimwi buya, ndakasola kuvwuntauzya asyoonto mpoonya ndakajana makani masyoonto mubbuku eeli ndyotwiiya kujatikizya mwaka wa 1914. Lyaamba kujatikizya ciloto ncaakalota mwami—eeco ciloto cakali kujatikizya cisamu cipati kapati icakagonkwa mpoonya cakazoosyuuka alimwi. Pesi tandili masimpe kujatikizya makani aaya.
Ba Mudenda: Oowo. Oobo mbusinsimi bulembedwe mubbuku lya Daniele caandano 4. Bujatikizya ciloto ncaakalota Mwami Nebukadinezara waku Babuloni.
Ba Maambo: Inzya mbombubo. Ndakabubala businsimi oobu cakwiinduluka-induluka. Pele kwaamba masimpe, tandinabona mbobuswaangene a Bwami bwa Leza naa mwaka wa 1914.
Ba Mudenda: Mbombubo oobo ba Maambo, naba munsinsimi Daniele tanaakamvwisya bupanduluzi bujatikizya makani ngaakasololelwa kuti alembe!
Ba Maambo: Eena!
Ba Mudenda: Inzya, mulugwalo lwa Daniele 12:8, Daniele wakaamba kuti: “Ndakamvwa, pele nsikwe nendakamvwisya pe.”
Ba Maambo: Oowo, mbubo, anu tuli banji.
Ba Mudenda: Masimpe ngakuti, Daniele tanaakamvwisya nkaambo tiicakaningasika ciindi cakuti bantu bamvwisye kabotu-kabotu bupanduluzi bwabusinsimi bujanika mubbuku lya Daniele. Pele mazuba aano tulakonzya kubumvwisya kabotu-kabotu ncobwaamba.
Ba Maambo: Ino nkaambo nzi ncomwaambila boobo?
Ba Mudenda: Amubone kapango katobela ncokaamba. Lugwalo lwa Daniele 12:9 tubala kuti: “Majwi alijalidwe akunamatikwa mane ciindi cakumamanino cisike.” Aboobo businsimi oobu bwakali kuyoomvwigwa kabotu-kabotu kumbele aamazuba, kusikila “ciindi cakumamanino cisike.” Alimwi kweelana ambotutiilange-lange muciiyo cesu ca Bbaibbele, bumboni boonse butondezya kuti tupona muciindi eeco.c
Ba Maambo: Ikuti kacili boobo, sena inga mwandipandulwida businsimi bujanika mubbuku lya Daniele?
Ba Mudenda: Inga ndasola.
CILOTO CA NEBUKADINEZARA
Ba Mudenda: Cakusaanguna, amuleke ndipandulule mubufwaafwi nzyaakabona Mwami Nebukadinezara muciloto cakwe. Kumane tulabandika ncozyaamba.
Ba Maambo: Cili buyo kabotu.
Ba Mudenda: Muciloto cakwe, Nebukadinezara wakabona cisamu cipati kapati cakali kusika mane kujulu. Mpoonya wakamvwa mutumwa wa Leza kalailila kuti cisamu ceelede kugonkwa. Nokuba boobo, Leza wakaamba kuti cisiko caco ceelede kusyaala. Kwaakwiinda ciindi cilampa “myaka iili musanu aibili,” cisamu eeci cakali kuyoosyuuka alimwi.d Kusaanguna businsimi oobu bwakali kwaamba Nebukadinezara lwakwe kumugama. Nokuba kuti wakali Mwami wakali ampuwo—mbubonya mbuli cisamu cilamfwu icakali kusika kujulu—wakagonkwa kusikila noyakakkwana “myaka iili ciloba.” Sena muliyeeyede cakacitika?
Ba Maambo: Peepe tandiyeeyede.
Ba Mudenda: Mbubo mutapengi. Ibbaibbele lyaamba kuti Nebukadinezara wakasondoka kwamyaka iili ciloba. Kwaciindi coonse eeco, tanaakali kukonzya kulela kali Mwami. Pele noyakamana myaka iili ciloba, Nebukadinezara wakapona kubusondosi bwakwe, mpoonya wakatalika kulela alimwi.e
Ba Maambo: Oowo ndakabona kaambo. Pele ino makani oonse aaya ayendelana buti a Bwami bwa Leza alimwi amwaka wa 1914?
Ba Mudenda: Mubufwaafwi, businsimi oobu bulazuzikizyigwa muzibeela zyobilo. Kuzuzikizyigwa kwakusaanguna kwakacitika ciindi Bwami bwa Mwami Nebukadinezara nobwakanyonganizyigwa. Kuzuzikizyigwa kwabili, kujatikizya kunyonganizyigwa kwabweendelezi bwa Leza. Aboobo kuzuzikizyigwa ooku kwabili nkokweendelana a Bwami bwa Leza.
Ba Maambo: Pele ino muzyi buti kuti businsimi oobu bulijisi kuzuzikizyigwa kwabili?
Ba Mudenda: Cakusaanguna, tulajana bumboni mumonya mubusinsimi oobu. Kweelana alugwalo lwa Daniele 4:17, businsimi oobu bwakapegwa “kuti baumi boonse bazibe kuti Syakeemba nguuendelezya mubwami bwabasyaansi, alimwi ulabupa kufumbwa ngwayanda.” Sena mwaabona mabala aakuti “mubwami bwabasyaansi”?
Ba Maambo: Inzya, aamba kuti “Syakeemba nguuendelezya mubwami bwabasyaansi.”
Ba Mudenda: Aayo masimpe. Ino muyeeya kuti “Syakeemba” ooyu nguni?
Ba Maambo: Ndiyeeya kuti ngu Leza.
Ba Mudenda: Mwaiyasa nondo muliso. Nkokuti eeci caamba kuti businsimi oobu tabwaambi buyo kujatikizya Nebukadinezara alikke. Bulabikkilizya ‘abwami bwabasyaansi’—nkokuti bweendelezi bwa Leza kubantu. Alimwi businsimi oobu inga twabumvwisya kabotu ikuti twalanga-langa cibalo coonse.
Ba Maambo: Tiindamvwisya ncomwaamba?
MUTWE WAMAKANI MUPATI WAMUBBUKU LYA DANIELE
Ba Mudenda: Cakwiinduluka-induluka, bbuku lya Daniele lilaamba mutwe mupati. Lilazumanana kwaamba zyakutalisyigwa kwa Bwami bwa Leza ibweendelezyegwa amwana wakwe, Jesu. Mucikozyanyo, atupiluke kutupango twamusyule. Ndamulomba kuti mubale Daniele 2:44.
Ba Maambo: Owo. Lwaamba kuti: “Lino mumazuba aabaami abo, Leza wakujulu uyoobusya bwami butakooyoonyonyoonwa abuniini mane kukabe kutamani, anguzu zyabo tazikooyoosiilwa bantu bambi. Obo bwami buyoopwayaula akumanisya mami aya oonse, alimwi bwalo buyooima nji kukabe kutamani.”
Ba Mudenda: Ndalumba kapati. Sena muyeeya kuti kapango aaka kaamba Bwami bwa Leza?
Ba Maambo: Mm. Tandili masimpe.
Ba Mudenda: Okke, amubone kuti kapango aaka kaamba kuti Bwami “buyooima nji kukabe kutamani.” Aaya masimpe kujatikizya Bwami bwa Leza, sena Bwami oobu inga twabwaamba kuti nimfwulumende yabantu?
Ba Maambo: Peepe.
Ba Mudenda: Mboobu businsimi abumbi bwamubbuku lya Daniele ibwaamba zya Bwami bwa Leza. Businsimi oobu bujanika mubbuku lya Daniele 7:13, 14. Kujatikizya zyakali kuyoocitika kumbele, businsimi bwaamba kuti: “Wakapegwa bweendelezi abulemu abwami, kuti bantu bazisi zyoonse abamisyobo yoonse abamyaambo yoonse bamumanine milimo. Bweendelezi bwakwe mbweendelezi butamani butakonzyi kweela, abwami bwakwe tabukonzyi kunyonyoonwa.” Mubusinsimi oobu, sena kuli kweendelana kuliko kujatikizya makani ngotubandika?
Ba Maambo: Businsimi oobu bwaamba kujatikizya bwami.
Ba Mudenda: Masimpe aayo. Pesi ikutali buyo Bwami buli boonse. Amubone kuti tupango ootu twaamba kuti Bwami oobu bunoojisi nguzu zyakweendelezya “bantu bazisi zyoonse abamisyobo yoonse abamyaambo yoonse.” Munzila imwi inga twaamba kuti, Bwami oobu bunooyendelezya nyika yoonse.
Ba Maambo: Tiindalizyi kuti eeco ncolwaamba lugwalo oolu. Pele aayo ngomwaamba masimpe, nkaambo lugwalo oolu mbolutondezya.
Ba Mudenda: Amubone acimwi businsimi ncobwaamba: “Bweendelezi bwakwe mbweendelezi butamani butakonzyi kweela, abwami bwakwe tabukonzyi kunyonyoonwa.” Majwi aaya amvwika mbuli businsimi mbotwabala mulugwalo lwa Daniele 2:44, sena tabusyi oobo?
Ba Maambo: Inzya mbombubo.
Ba Mudenda: Lino atwiinduluke mubufwaafwi makani ngotwabandika kale. Businsimi buli mubbuku lya Daniele caandano 4 bwakapegwa kutegwa “baumi boonse bazibe kuti Syakeemba nguuendelezya mubwami bwabasyaansi.” Majwi aaya atondezya kuti businsimi oobo buzuzikizya businsimi bumwi bupati ikutali buyo kujatikizya Nebukadinezara. Kuyungizya waawo, mubbuku lyoonse lya Daniele, tujana businsimi bujatikizya kutalisyigwa kwa Bwami bwa Leza ibweendelezyegwa amwana wakwe. Sena muyeeya kuti ncamaano kwaamba kuti businsimi buli mubbuku lya Daniele caandano 4 abwalo bwaamba zya Bwami bwa Leza?
Ba Maambo: Inzya. Pele nokuba boobo, tandibwene mbwaayendelana makani aaya amwaka wa 1914.
‘MANE MYAKA IILI MUSANU AIBILI IMANE’
Ba Mudenda: Lino atubandike alimwi kujatikizya Mwami Nebukadinezara. Mukuzuzikizyigwa kwakusaanguna kwabusinsimi, wakali kwiimininwa acisamu. Bweendelezi bwakwe bwakanyonganizyigwa ciindi cisamu nocakagonkwa akulekwa myaka iili ciloba kacitasyuuki—nkokuti eeci nceciindi naakasondoka kwaciindi cili mbocibede. Myaka eeyo iili ciloba yakamana ciindi Nebukadinezara naakapona kubusondosi bwakwe, kuzwa waawo wakatalika alimwi kweendelezya. Kuzuzikizyigwa kwabili kwabusinsimi oobu, bweendelezi bwa Leza bwakali kuyoonyonganizyigwa kwaciindi cili mbocibede, pele ikutali akaambo kakuti Leza waalilwa kweendelezya.
Ba Maambo: Candiinda ncomupandulula?
Ba Mudenda: Mumazuba aansiku, bami bana Israyeli ibakali kweendelezya mu Jerusalemu bakali kwaambwa kuti bakkede “acuuno cabwami bwa-Jehova.”f Bakali kwiiminina Leza ciindi nobakali kweendelezya bantu bwakwe. Aboobo bweendelezi bwabami aabo bwakali kwiiminina bweendelezi bwa Leza. Mukuya kwaciindi, bunji bwabami aabo ibakali kulela bakamuzangila Leza alimwi bunji bwabalelwa babo abalo bakamuzangila Leza. Akaambo kakuti bana Israyeli bakazanga, Leza wakazumizya kuti bazundwe abana Babuloni mumwaka wa 607 B.C.E. Aboobo kuzwa kuciindi eeco, mu Jerusalemu tiikwakali bami ibakali kwiiminina Jehova. Munzila eeyi, bweendelezi bwa Leza bwakanyonganizyigwa. Kusikila waawa, sena mwacimvwisya ncondisola kupandulula?
Ba Maambo: Inzya.
Ba Mudenda: Aboobo mwaka wa 607 B.C.E. ngaakali matalikilo amyaka iili ciloba, naa ciindi bweendelezi bwa Leza nobwakali kuyoonyonganizyigwa. Kumamanino aamyaka iili ciloba, Leza wakali kuyoobikka mwami mupya kuti amwiiminine—ikutali muntunsi pele umwi uuzwa kujulu. Eelyo ndendilyo businsimi abumwi mbotubala mubbuku lya Daniele nobwakali kuyoozuzikizyigwa. Aboobo mubuzyo uuyandika kapati ngwakuti: Ino myaka iili ciloba yakamana lili? Ikuti twaingula mubuzyo ooyu, tulazyiba ciindi Bwami bwa Leza nobwakatalika kulela.
Ba Maambo: Owo, ndakabona kaambo. Amuleke ndisole. Myaka iili ciloba yakagola mumwaka wa 1914.
Ba Mudenda: Masimpe aayo! Anu mwamvwisya.
Ba Maambo: Pele ino tuzyi buti oobo?
Ba Mudenda: Ciindi naakali mumulimo wakwe waanyika, Jesu wakaamba kuti myaka iili ciloba tiyakaninga mana.g Aboobo kweelede kuti cakali ciindi cilamfwu kapati. Myaka iili ciloba yakatalika myaanda yamyaka minji Jesu katanaboola aano anyika, alimwi naakapiluka kujulu, yakazumanana kwaciindi cili mbocibede. Alimwi amuyeeye kuti bupanduluzi bwabusinsimi oobu bwamubbuku lya Daniele, tiibwakali kuyoosalala mane nocakasika “ciindi camamanino.”h Cikkomanisya ncakuti, mumyaka yakuma 1800, basikwiiya Bbaibbele basungu bakayandisisya kubuvwuntauzya cakubikkila maano businsimi oobu alimwi abumbi. Bakajana kuti myaka iili ciloba yakali kuyoomana mumwaka wa 1914. Izintu zipati zyakacitika munyika kuzwa mu 1914 zyakatondezya kuti masimpe ngomwaka Bwami bwa Leza nobwakatalika kulela kujulu. Mumwaka nguwenya ooyu, ndendilyo mazuba aamamanino naakatalika. Ndilizyi kuti aaya makani mapya kulindinywe.
Ba Maambo: Ndiyakwiinduluka kwaabala makani aaya kutegwa ndaamvwisye.
Ba Mudenda: Mutapengi pe. Mebo cakanditolela ciindi cilamfwu kutegwa ndibumvwisye businsimi oobu alimwi ambobwakazuzikizyigwa. Pele ndisyoma kuti mubandi ooyu wamugwasya kuziba kuti nzyobasyoma Bakamboni ba Jehova kujatikizya Bwami ziyeeme a Bbaibbele.
Ba Maambo: Masimpe aayo. Lyoonse ndilakkomana kapati kubona mbomulibelesya Bbaibbele kupandulula nzyomusyoma.
Ba Mudenda: Alimwi ndabona kuti andinywe mulayandisya kucita oobo. Lino mbubonya mbondaamba kale, makani aaya manji kapati kwaamvwisya aciindi comwe. Ndiza mucijisi mibuzyo aimbi. Mucikozyanyo, twaiya kuti myaka iili ciloba iliswaangene a Bwami bwa Leza akuti yakatalika mu 607 B.C.E. Pele, ino tuzyi buti kuti myaka iili ciloba yakagola mu 1914?i
Ba Maambo: Mwaamba kabotu, andime ndali kuciyeeya eeco.
Ba Mudenda: Bbaibbele kuligama lilatugwasya kuzyiba bulamfwu bwamyaka iili ciloba. Sena inga twaakwaalanga-langa makani aaya ndaakuboola alimwi?j
Ba Maambo: Taakwe abubi.
Sena kuli mubuzyo wamu Bbaibbele ngomwakalibuzya kale? Sena mulayandisisya kuzyiba njiisyo zimwi nzyobasyoma naa mbobakomba Bakamboni ba Jehova? Ikuti kacili boobo, mutakawayiwayi kubabuzya Bakamboni ba Jehova ciindi mwaakubabona. Bayookkomana kubandika andinywe kujatikizya makani aaya.
a Kwiinda muciiyo ca Bbaibbele citabbadelwi, Bakamboni ba Jehova kanji-kanji balaba amibandi yamu Bbaibbele iijatikizya zibalo ziindene-indene antoomwe abasimukobonyina.
c Amubone cibalo 9 mubbuku lyakuti, Ino Ncinzi Cini Bbaibbele Ncoliyiisya? ilyakamwaigwa a Bakamboni ba Jehova. Alimwi nkolili a website ya www.pr2711.com.
g Kujatikizya businsimi bwamazuba aamamanino, Jesu wakaamba kuti: “Jelusalemu [iwakali kwiiminina bweendelezi bwa Leza] uyoolyataulwa amasi kusikila ciindi cibikkidwe cabamasi cikazuzikizyigwe.” (Luka 21:24) Aboobo kunyonganizigwa kwabweendelezi bwa Leza kwakaciliko ciindi Jesu naakacili anyika alimwi kwakali kuyoozumanana kusikila kumazuba aamamanino.
j Cibalo citobela cazibalo eezi zitobelene, ciyoolanga-langa tupango twamu Bbaibbele tutondezya bulamfwu bwamyaka iili ciloba.
-
-
Ino Bwami Bwa Leza Bwakatalika Lili Kulela? (Cibeela 2)Ngazi Yamulindizi—2014 | November 1
-
-
MUBANDI AMUKAMWINI ŊANDA
Ino Bwami Bwa Leza Bwakatalika Lili Kulela?—Cibeela 2
Mubandi uutobela utondezya Bakamboni ba Jehova mbobakonzya kubandika abasimukobonyina. Atweezyeezye kuti Kamboni uutegwa Mudenda wapiluka kuŋanda yamwaalumi wazina lya Maambo.
KWIINDULUKA MUBUFWAAFWI KUJATIKIZYA CILOTO CA NEBUKADINEZARA
Ba Mudenda: Ba Maambo, ndakkomana kuti twabonana alimwi. Ndilakkomana lyoonse kwiiya andinywe makani aamu Bbaibbele mvwiki amvwiki.a Ndasyoma muli kabotu.
Ba Maambo: Inzya ndili buyo kabotu.
Ba Mudenda: Cabota kuti muli kabotu. Ciindi camana notwakabonana, twakabandika kujatikizya ikaambo Bakamboni ba Jehova ncobaamba kuti Bwami bwa Leza bwakatalika kulela mu 1914.b Kweelana ambotwakabandika, bumboni tulabujana mubusinsimi bujanika mucaandaano 4 cabbuku lya Daniele. Sena muliyeeyede makani aalembedwe mumo?
Ba Maambo: Twakabandika makani aaciloto ca Nebukadinezara cacisamu cipati.
Ba Mudenda: Masimpe aayo. Muciloto cakwe, Nebukadinezara wakabona cisamu cipati kapati cakali kusika kujulu. Wakamvwa mutumwa wa Leza kalailila kuti cisamu cigonkwe, pele cisiko alimwi amiyanda yaco zyakeelede kusyaala. Caakwiinda ciindi cilampa “myaka iili ciloba” naa “ziindi zili ciloba,” cisamu cakali kuyookomena alimwi.c Alimwi twakabandika ikaambo businsimi ncobuzuzikizyigwa muzibeela zyobilo. Sena muciyeeyede kuzuzikizyigwa kwakusaanguna mbokwakabede?
Ba Maambo: Inzya, kwakacitikila Nebukadinezara kumugama, tee mbombubo? Wakasondoka kwamyaka iili ciloba.
Ba Mudenda: Mwaiyasa nondo muliso. Nebukadinezara wakasondoka kwaciindi cili mbocibede, aboobo bweendelezi bwakwe bwakanyonganizigwa. Pele kweelana akuzuzikizyigwa kupati kwabusinsimi oobu, bweendelezi bwa Leza bwakali kuyoonyonganizigwa kwamyaka naa ziindi zili ciloba. Kweelana ambotwakabona, myaka naa ziindi zili ciloba zyakatalika ciindi munzi wa Jerusalemu nowakanyonyoonwa mu 607 B.C.E. Kuzwa ciindi eeco, tiikwakali bami munyika ibakali kwiiminina Jehova Leza mukweendelezya bantu bakwe. Nokuba boobo, kumamanino aamyaka naa ziindi zili ciloba, Leza wakali kuyoobikka Mweendelezi mupya iwakali kuyakweendelezya bantu bakwe, nkokuti muntu uuzwa kujulu. Munzila imwi tulakozya kwaamba kuti, mamanino aamyaka naa ziindi zili ciloba akali kuyooba ngematalikilo aabweendelezi bwa Leza bwa Bwami bwakujulu. Twakabandika kale kujatikizya noyakatalika myaka naa ziindi zili ciloba. Aboobo ikuti naa twazyiba kuti myaka iili ciloba ilampa ciindi cili boobu, nkokuti tulazyiba ciindi Bwami bwa Leza nobwakatalika kulela. Kweelana amakani ngotwabandika kale, sena mwacimvwisya ncondisola kupandulula?
Ba Maambo: Inzya, kwiinduluka ooku kwandigwasya kwaayeeya makani ngotwakabandika.
Ba Mudenda: Cabota eeco. Aboobo lino atuzumanane amubandi wesu kutegwa tubone bulamfwu bwamyaka naa ziindi zili ciloba. Ndali kubala makani aajatikizya cibalo eeci kutegwa ndiliyeezye twaambo tupati-pati. Ndilasoleka kwaapandulula.
Ba Maambo: Cili kabotu.
MYAKA NAA ZIINDI ZILI CILOBA ZYAMANA—MAZUBA AAMAMANINO ATALIKA
Ba Mudenda: Mukuzuzikizyigwa kwakusaanguna kwabusinsimi bujatikizya Nebukadinezara, kweelede kuti ziindi zili ciloba zyakali myaka iini iili ciloba. Pele mukuzuzikizyigwa kwabili kwabusinsimi bujatikizya Bwami bwa Leza, kweelede kuti myaka naa ziindi zili ciloba nciindi cilamfwu kapati ciinda amyaka iini iili ciloba.
Ba Maambo: Nkaambo nzi ncomwaambila boobo?
Ba Mudenda: Cakusaanguna, amuyeeye kuti myaka naa ziindi zili ciloba zyakatalika ciindi munzi wa Jerusalemu nowakanyonyoonwa mu 607 B.C.E. Aboobo ikuti naa twatalika kubala kutalikila mumwaka ooyu, myaka iili ciloba igolela mumwaka wa 600 B.C.E. Pele mumwaka ooyu taakwe cintu ciyandika kapati cakacitika kujatikizya bweendelezi bwa Leza. Kunze lyaboobo, kweelana ambotwakabandika kale, myaanda yamyaka yakatobela ciindi Jesu naakali anyika, wakatondezya kuti myaka naa ziindi zili ciloba tiizyakaningamana.
Ba Maambo: Oowo, ndayeeya lino.
Ba Mudenda: Aboobo, muciindi cakuba buyo myaka iini, ziindi zili ciloba eezyi, zyeelede kuti nciindi cilamfwu kapati.
Ba Maambo: Ino ncilamfwu buti?
Ba Mudenda: Ibbuku lya Ciyubunuzyo lyalo ilyeendelana abbuku lya Daniele, lilatugwasya kuzyiba bulamfwu bwaziindi zili ciloba. Lilatondezya bulamfwu bwaziindi zyotatwe acisela zyalo izyeelene amazuba aali 1,260.d Aboobo ziindi zili ciloba , nkokuti ziindi zyotatwe acisela kuzisanganya ziindi zyobilo—kutupa mazuba aali 2,520. Sena mwautobelezya mubandi?
Ba Maambo: Inzya, ndautobelezya. Pele tandinabona makani aaya mbwaatondezya kuti Bwami bwa Leza bwakatalika kulela mu 1914.
Ba Mudenda: OKKE, atubone naa tulakonzya kwaayendelanya makani aaya. Mubusinsimi bwamu Bbaibbele, ziindi zimwi buzuba bomwe bwiiminina mwaka omwe.e Ikuti naa twabelesya mulawo wakuti buzuba bomwe bwiiminina mwaka omwe, nkokuti myaka naa ziindi zili ciloba zitupa myaka iili 2,520. Kuti twabala kuzwa mu 607 B.C.E, nkokuti myaka iili 2,520 itusisya mumwaka wa 1914.f Oobu mbotuzyiba kuti mwaka wa 1914 ngomwaka noyakamana myaka naa ziindi zili ciloba alimwi ngomwaka nobwakatalika bweendelezi bwa Jesu kali Mwami wa Bwami bwa Leza. Kuzwa mu 1914, zintu zipati-pati zyacitika munyika—izintu nzyolyakasinsima Bbaibbele kujatikizya mazuba aamamanino.
Ba Maambo: Ino nzintu nzi eezyo?
Ba Mudenda: Atulange-lange ncaakaamba Jesu icilembedwe mulugwalo lwa Matayo 24:7. Kujatikizya ciindi naakali kuyootalika kweendelezya, Jesu waakaamba kuti: “Cisi ciyoobukila cisinyina abwami buyoobukila bwaminyina, alimwi kuyooba nzala amizuzumo yanyika mumasena aaindene-indene.” Amubone kuti Jesu wakasinsima kuti kuyooba kubulila kwazyakulya alimwi amizuzumo yanyika kuciindi eeco. Bantu munyika balibonena mapenzi aaya kaacitika mumwaanda wamyaka wainda, sena tabusyi oobo?
Ba Maambo: Mbombubo.
Ba Mudenda: Alimwi mukapango aaka, Jesu wakasinsima kujatikizya nkondo aciindi cakubako kwakwe kali Mwami wa Bwami bwa Leza. Bbuku lya Ciyubunuzyo lyakasinsima kutali buyo zyankondo iilwanwa mucisi comwe, pele nkondo iyakali kuyoojatikizya bantu nyika yoonse mumazuba aamamanino.g Sena muliyeeyede noyakatalika nkondo yakusaanguna yanyika yoonse?
Ba Maambo: Yakatalika mumwaka wa 1914, alimwi mumwaka nguwenya ooyu nceciindi Jesu naakatalika kulela! Tiindakali kukonzya kubona mbwaayendelana makani aaya.
Ba Mudenda: Ikuti twaambo toonse ootu twatubikka antoomwe, nkokuti ibusinsimi bujatikizya myaka naa ziindi zili ciloba alimwi abusinsimi bujatikizya mazuba aamamanino,inga twabona kuti aaya masimpe ncobeni. Bakamboni ba Jehova balasyoma cakumaninina kuti Jesu wakatalika kulela mu 1914, alimwi akuti mazuba aamamanino akatalika mumwaka nguwenya ooyu.h
Ba Maambo: Ndiciyanda kwaamvwisya makani oonse aaya.
Ba Mudenda: Kalamvwika kaambo nkomwaamba. Kweelana ambondakaamba kale, andime cakanditolela ciindi cilamfwu kutegwa ndaamvwisye. Pele nokuba boobo, ndisyoma kuti mubandi wesu wamugwasya kubona kuti, nokuba kuti mwaka wa 1914 tawaambidwe cacigaminina mu Bbaibbele, nzyobasyoma Bakamboni ba Jehova kujatikizya mwaka ooyu ziyeeme mumagwalo.
Ba Maambo: Masimpe, ndilakkomana lyoonse notubandika, nkaambo zyoonse nzyomwaamba mulabala mumagwalo. Tamwaambi buyo zyamumutwe. Pele mebo ndicigambidwe kaambo makani aaya ncaakatazya kapati. Nkaambo nzi Leza ncaatakatwaambila buyo mu Bbaibbele kuti mu 1914 unooli mwaka Jesu nayootalika kulela kujulu?
Ba Mudenda: Mubuzyo ooyo mubotu kapati ba Maambo. Nkaambo kwaamba masimpe kuli makani manji ataambidwe cacigaminina mumagwalo. Aboobo nkaambo nzi Leza ncaakayanda kuti Bbaibbele lilembwe munzila iipa kuti bantu kababeleka canguzu kutegwa balimvwisye? Ndiza tulakonzya kwaabandika makani aaya ndaakuboola alimwi.
Ba Maambo: Cili buyo kabotu, tuyakwaabandika ciindi ciboola.
Sena kuli mubuzyo wamu Bbaibbele ngomwakalibuzya kale? Sena mulayandisisya kuzyiba njiisyo zimwi nzyobasyoma naa mbobakomba Bakamboni ba Jehova? Ikuti kacili boobo, mutakawayiwayi kubabuzya Bakamboni ba Jehova ciindi mwaakubabona. Bayookkomana kubandika andinywe kujatikizya makani aaya.
a Kwiinda muciiyo ca Bbaibbele citabbadelwi, Bakamboni ba Jehova kanji-kanji balaba amibandi yamu Bbaibbele iijatikizya zibalo ziindene-indene antoomwe abasimukobonyina.
b Amubone Cibalo cakuti “Mubandi Amukamwini Ŋanda—Ino Bwami Bwa Leza Bwakatalika Lili Kulela?—Cibeela 1” mumagazini ya Ngazi Yamulindizi ya October 1, 2014.
c Amubone Daniele 4:23-25.
d Amubone Ciyubunuzyo 12:6, 14.
e Amubone Myeelwe 14:34; Ezekieli 4:6.
f Amubone ccaati yakuti “Ciloto ca Nebukadinezara ca Cisamu.”
h Amubone cibalo 9 mubbuku lyakuti, Ino Ncinzi Cini Bbaibbele Ncoliyiisya? ilyakamwaigwa a Bakamboni ba Jehova. Alimwi nkolili a web site ya www.pr2711.com.
-