KUBUZYA-BUZYA | BA STEPHEN TAYLOR
Syaazibwene Mukulanganya Mali Ulapandulula Mbwaakatalika Kusyoma Muli Leza
Syaazibwene Stephen Taylor ulayiisya akuvwuntauzya ku University of Technology ku Sydney, Australia. Wiiya bweende bwamali alimwi ambwaakonzya kweendelezyegwa kabotu. Balembi ba Sinsimuka! bakamubuzya kujatikizya kuvwuntauzya kwakwe mbokwajatikizya zintu zyasyoma mumakani aabukombi.
Amutwaambile kujatikizya buumi bwanu.
Ndakakomezyegwa abazyali bakombi, ibakali kusyomeka alimwi bankutwe mumilimo. Bakandikulwaizya kuba alwiiyo lubotu, aboobo ndakaiya bweende bwamakwebo ku University of New South Wales. Ndakabona kuti ndakali kukukkomanina kuvwuntauzya aboobo ndakasala kucita kkoosi iijatikizya mulimo wakuvwuntauzya.
Ino nimbazu nzi zyabuvwuntauzi nzyomwakacita?
Ndakali kuyandisisya kuzyiba makwebo aategwa stock markets mbwaayenda.a Makwebo aaya apa bantu kuula akusambala ma shares mumakkampani mpoonya akubelesya mali kweendelezya makwebo aabo. Alimwi ndilavwuntauzya zintu zipa kuti muulo wama shares utante naa kuyaansi.
Sena inga mwatupa cikozyanyo?
Makkampani ayelede kupa lipooti yamali ngaajana ciindi aciindi. Basikweendelezya balalanga-langa malipooti aaya ciindi nobayanda kuzyiba naa kkampani ili muciimo cibotu caboola kumali ngoijisi. Pele nzila zimwi zibelesyegwa ikwaamba mpindu kkampani njoipanga tazili zyeezyo izibikkidwe. Basikukazya balakonzya kucibona eeci kuba coolwe cipa makkampani kusisa mali eeni ngaajisi ampindu njaapanga. Ino mbuti basikweendelezya mbobakonzya kuba amakani aamasimpe alimwi aazulide? Ino makani nzi aamasimpe basikweendelezya ngobayandika kutegwa basinizye kuti bweende bwamakwebo kabuli kabotu. Calino, mebo ababelesima tusola kujana bwiinguzi kumibuzyo eeyi.
Ino mwakali kukomba kuli?
Ndakali kuunka kucikombelo ca Presbyterian abazyali bangu, pele ndakaleka kubikkila maano makani aabukombi nondakali mukubusi. Ndakali kusyoma mu Mulengi alimwi ndakali kulilemeka Bbaibbele, pele ndakali kubona kuti kukomba tiikwakali kugwasya caboola kumapenzi aamubuumi. Zikombelo ndakali kuzibona mbuli kuti ntubunga twakwiizizya. Ku Europe, ndakanjila zikombelo zipati zinji alimwi ndakali kugambwa kaambo ncobakajisi lubono lunji kakuli bantu munyika bakali bacete. Kwiimpana ooku kwakandigambya, aboobo ndakatalika kwaadooneka makani aabukombi.
Ino ncinzi cakamupa kucinca mbomwakali kuyeeya?
Bakaintu bangu ba Jennifer, bakatalika kwiiya Bbaibbele a Bakamboni ba Jehova akujanika kumiswaangano, aboobo ndakayeeya kuti nditalike kuunka ambabo kutegwa ndikabone cicitika. Tiilyakalampa ndakabona kuti ndakajisi buyo luzyibo lusyoonto kujatikizya Bbaibbele. Eeci cakali kugambya kapati! Aboobo ndakatalika kwiiya Bbaibbele a Bakamboni.
Nzila njobakali kubelesya Bakamboni kuyiisya yakandikkomanisya kapati. Bakali kubuzya mibuzyo, kulanga-langa bumboni, mpoonya akujana bwiinguzi buluzi—inzila njondakali kubelesya mukuvwuntauzya mulwiiyo lwangu! Mu 1999, kakwiindide myaka misyoonto kuzwa nobakabbapatizyigwa ba Jennifer, andime ndakabbapatizyigwa kuba Kamboni wa Jehova.
Sena luzyibo lwanu lwabweende bwamakwebo lwamugwasya kusyoma Bbaibbele?
Inzya. Mucikozyanyo, Mulawo Leza ngwaakapa bana Israyeli wakali kwaamba buyumuyumu kujatikizya bweende bwamali oobo ibucibakatazya basyaazibwene mubweende bwamakwebo mazuba aano. Mulawo wakali kwaambila bana Israyeli kubikka butebuzi bumwi ambali bwabacete (nzila imwi yakutelesya ainsyuwalansi), kukweletesya bapengede kakunyina cinyona mucila (kuzumizya bantu kukweleta), alimwi akujola nyika yalukono kuli bamukamwini kwainda myaka iili 50 (kukwabilila nguzu zyakwaanguluka kuba azintu). (Levitiko 19:9, 10; 25:10, 35-37; Deuteronomo 24:19-21) Eezyi alimwi azimwi zyakali kugwasya bantu munzila zyotatwe ziyandika kapati: (1) bakali kugwasyigwa ciindi nokwakali penzi lyamali, (2) bakali kugwasyigwa kucesya bucete, alimwi (3) akupa kuti bantu banji kabacikonzya kujana nzyobayandika mubuumi—zyoonse eezyi zyakali kucitika myaka iili 3,000 yainda sayaansi yabweende bwamali kaitanatalika!
Bbaibbele alimwi lilabukankaizya bube ibupa kuti bukkale kabuli kabotu. Mucikozyanyo, liyiisya bantu kusyomeka, kuba aluse alimwi akuba baabi. (Deuteronomo 15:7-11; 25:15; Intembauzyo 15) Cikkomanisya ncakuti, akaambo kakunyongana kwabweende bwamali ikwakacitikide nyika yoonse caino-ino, zikolo iziyiisya makwebo alimwi ambunga zimwi zyakatalika kukulwaizya basimakwebo abasyaazibwene mumakani aamali kuti basyomezye kunoosumpula zyeelelo zimwi nobacita makwebo. Mukuyeeya kwangu, zyeelelo zyakulilemeka zyamu Bbaibbele, zilisumpukide kapati kwiinda zyeezyo zyabasimakwebo.
Ino lusyomo lwanu lwamugwasya buti nywebo kumugama?
Kwiiya Bbaibbele ncecintu cibotu kapati kwiinda zyoonse nzyondakacita
Ba Jennifer bandaambila kuti ndaba muntu uunyoneka. Kaindi, ndakali kuyanda kucita zintu munzila njondiyanda alimwi tiindakali kunyoneka. Ambweni nkakaambo kaako ncondakacita kabotu mulwiiyo lwamaakkaunti! Kupona kweelana anjiisyo zyamu Bbaibbele candigwasya kuba muntu uuzilanga kabotu zintu. Lino ndili muntu uukkomene kapati alimwi awalo mukwasyi wangu ulikkomene. Alimwi tulakkomana kutola lubazu mukwaambila bamwi busongo bugwasya bwamu Bbaibbele. Kwiiya Bbaibbele “ncecintu” cibotu kapati ncondakacita.
a Alimwi aitwa kuti ma shares naa equity markets.