XTATSOKGNI JUAN
1 Akxni nina tuku xʼanan Tachuwin xwija, chu Tachuwin anta xtawi Dios, chu Tachuwin dios xwanit. 2 Xla xtawi Dios lata kkilhtsukut. 3 Dios maklakaskilh xlakata natlawa putum tuku anan, chu putum atanu, Dios na maklakaskilh xlakata natlawa.
4 Dios maklakaskilh xlakata natlawa latamat, chu latamat wa xmakgskgotkan lakchixkuwin xwanit. 5 Chu makgskgot makaxkgakgenan niku kapukswa, pero tuku kapukswa nila mamixilh.
6 Chilh chatum chixku tiku malakgachaka la* xpalakachuwina Dios; xwanikan Juan. 7 Uma chixku kalitachuwinalh latamanin uma makgskgot xlakata putum latamanin xkanajlakgolh xlakata tuku xla wa. 8 Xla ni wa xwanit ama makgskgot, pero milh kalitachuwinan latamanin xpalakata ama makgskgot.
9 Xaxlikana makgskgot nema makaxkgakgenani putum lakchixkuwin nialh makgas xʼama min kkatiyatni. 10 Xla xlama kkatiyatni, chu Dios maklakaskilh xlakata natlawa putum tuku anan, pero latamanin xalak katiyatni ni lakgapaskgolh. 11 Milh kxkachikin, pero xlitachiki ni makgamakglhtinankgolh. 12 Pero putum tiku kanajlanikgolh kamaxkilh talakaskin pi tlan xkamanan Dios xlitaxtukgolh xlakata limasiyakgolh pi kanajlanikgo xtukuwani. 13 Chu xlakan ni malakachinikgolh latamanin o ni lakachinkgolh xlakata xtalakaskinkan latamanin o xtalakaskin chatum chixku, wata wa Dios kamalakachinilh.
14 Wa xlakata Tachuwin lataman litaxtulh chu latamalh kkilakgstipankan, chu akxilhwi xlilanka xtachuna la* nema chatum tlat maxki xachastum xkgawasa; chu xla xlimatsamakanit talakgalhaman nema ni anan xtachuna* chu masiyalh xaxlikana. 15 (Juan lichuwinalh xpalakata, chuna, xla pixlanka* wa: «Wa uma tiku akit kwa xpalakata “Tiku aku mima, kimpulaninit xlakata lama lata akxni akit nina xaklama”»). 16 Chu xlakata xla xlitsama talakgalhaman nema ni anan xtachuna* chu xaxlikana, akinin chuntiya makglhtinanaw lhuwa talakgalhaman nema ni anan xtachuna. 17 Dios limaklakaskilh Moisés xlakata namasta Limapakgsin, pero limaklakaskilh Jesucristo xlakata nakinkamaxkiyan talakgalhaman nema ni anan xtachuna* chu xaxlikana. 18 Nipara chatum akxilhnit Dios; dios xachastum tiku wi kxpaxtun Tlat wa tiku tlawanit nalakgapasaw.
19 Wa uma tuku likgalhtinalh Juan akxni judíos malakgachakgolh sacerdotes chu levitas tiku xwilakgolh kJerusalén xlakata nakgalhskinkgo: «¿Tiku wix?». 20 Chu xla kgalhtilh takgalhskinin, pero lakatanks wa: «Akit ni wa Cristo». 21 Chu kgalhskinkgolh: «¿Tiku chinchu wix, Elías?». Xla wa: «Ni akit». «¿Wix Palakachuwina tiku xʼama min?». Chu kgalhtinalh: «¡Ni!». 22 Wa xlakata wanikgolh: «¿Tiku wix? Kakilawaniw xlakata tlan nakkakgalhtiyaw tiku kinkamalakgachanitan. ¿Tuku wana mimpalakata?». 23 Wa: «Akit wa tiku pixlanka wan kxakaskakni tiyat “Kamakaxtupitit xtiji Jehová”, chuna la wa palakachuwina Isaías». 24 Ama tiku xminkgonitancha, wa fariseos xkamalakgachakgonit. 25 Wa xlakata kgalhskinkgolh: «¿Tuku xlakata mununana komo ni Cristo wix, nipara Elías, nipara Palakachuwina?». 26 Juan kakgalhtilh: «Akit kmununan kchuchut. Ya chatum kmilakgstipankan tiku wixin ni lakgapasatit, 27 tiku aku mima, ni kiminini nakxkutni xcorrea xtatunu».* 28 Uma chuna lalh kBetania, kxaʼakilhtutu Jordán niku Juan xmununama.
29 Lichali, akxilhli pi Jesús xlakgmima, chu wa: «¡Kaʼakxilhti, xBorrego* Dios, tiku xapa xtalakgalhinkan latamanin! 30 Wa uma tiku kwa xpalakata: “Chixku tiku kistalanima, kimpulaninit xlakata lama lata akxni akit nina xaklama”. 31 Nipara akit xaklakgapasa, pero akit kmununama kchuchut xlakata Israel tlan xlakgapasli». 32 Juan na lichuwinalh, chu wa: «Kakxilhli pi espíritu taktachi la* paloma kʼakgapun, chu tamakgxtakgli kxakpun. 33 Nipara akit xaklakgapasa, pero Tiku kimalakgachalh nakmununan kchuchut, kiwanilh: “Akxni wix naʼakxilha pi espíritu santo taktama chu tawila kxakpun chatum lataman kakatsi pi wa uma tiku limununan espíritu santo”. 34 Chu akit kakxilhnit, chu klichuwinanit pi wa uma xKgawasa Dios».
35 Amakgtum, lichali, Juan akxtum xkataya chatiy xtamakgalhtawakgen, 36 chu akxni akxilhli pi Jesús lakatsu xtitaxtuma, wa: «¡Kaʼakxilhtit, xBorrego Dios!». 37 Akxni chatiy tamakgalhtawakgen kgaxmatkgolh uma, stalanikgolh Jesús. 38 Wa xlakata akxni Jesús talakgaspitli chu akxilhli pi kstalanimakgolh, kawanilh: «¿Tuku putsapatit?». Xlakan wankgolh: «Rabí (akxni matitaxtikan kʼatanu tachuwin wamputun «Makgalhtawakgena»), ¿niku tamakgxtakgpat?». 39 Kawanilh: «Katantit* chu naʼakxilhatit». Wa xlakata ankgolh chu akxilhkgolh niku xtamagxtakgma, chu na anta tatamakgxtakgkgolh ama kilhtamaku; max kamakgtati* hora kakgotanun* xwanit. 40 Andrés, xtala* Simón Pedro, wa xlichatiy tiku kgaxmatkgolh tuku Juan wa chu stalanikgolh Jesús. 41 Alistalh, Andrés lakapala lakgalh Simón xtala, chu wanilh: «Ktekgsnitaw Mesías» (nema akxni matitaxtikan kʼatanu tachuwin wamputun «Cristo»), 42 chu taʼalh niku xlaya Jesús. Akxni Jesús akxilhli, wanilh: «Wix Simón, xkgawasa Juan; wix nawanikana Cefas» (nema wamputun «Pedro»).
43 Lichali, amputulh kʼGalilea. Akxni Jesús akxilhli Felipe wanilh: «Kistalanina kawanti». 44 Felipe xalak Betsaida xwanit, xkachikinkan Andrés chu Pedro. 45 Felipe tekgsli Natanael chu wanilh: «Ktekgsnitaw Jesús, xla xkgawasa José xalak Nazaret. Xlimapakgsin Moisés chu xtatsokgnikan Palakachuwinanin lichuwinankgolh». 46 Pero Natanael wanilh: «¿Wi tuku xatlan nataxtuyacha kNazaret?». Felipe wanilh: «Katat chu kaʼakxilhti». 47 Jesús akxilhli pi Natanael xlakgmima chu wa xpalakata: «Kaʼakxilhtit, xlikana pi chatum israelita tiku ni akgsaninan». 48 Natanael wanilh: «¿La* kilakgapasa?». Jesús kgalhtilh: «Akxni nina xtasaniyan Felipe, kakxilhni pi xwila kxtampin xakiwi higo». 49 Natanael kgalhtinalh: «Rabí, wix xKgawasa Dios, wix xMapakgsina Israel». 50 Jesús kgalhtilh: «¿Kanajlaya xlakata kwanin pi kakxilhni xwila kxtampin xakiwi higo? Naʼakxilha tuku tlakg kaks malakawaninan». 51 Wa xlakata wanilh: «Xlikana kkawaniyan pi naʼakxilhatit pi akgapun talakkinit chu xʼángeles Dios lakgmimakgolh xKgawasa chixku chu amaparakgolh».
2 Chu xliʼakgtutu kilhtamaku, tlawaka akgtum lanka taway xla putamakgaxtokgni kCaná xla Galilea, chu na anta xwi xtse* Jesús. 2 Jesús chu xtamakgalhtawakgen na kawanika pi xʼankgolh kputamakgaxtokgni.
3 Akxni ksputmaja vino, xtse Jesús wanilh: «Nialh kgalhikgo vino». 4 Pero Jesús kgalhtilh: «Puskat, uma ni kinkalakgchanan nalilakgaputsayaw.* Nina chan kinkilhtamaku». 5 Xtse kawanilh skujnin: «Katlawatit putum tuku nakawaniyan». 6 Anta xwilakgolh pachaxan xalu xla chiwix niku xmujukan chuchut, xlakata xmakgantaxtikgolh tuku xlaklhkawilikgonit judíos xlakata xtaskulunkikgolh, patunu tlan xlimatsamakan patiy o patutu laklanka cubetas.* 7 Jesús kawanilh: «Patunu xalu kalimatsamatit chuchut». Wa xlakata stap* wilikgolh. 8 Alistalh, kawanilh: «Kamakututit tsinu, chu kalipinitit tiku pulalima lanka taway». Wa xlakata linikgolh. 9 Akxni tiku xpulalima lanka taway kgalhwanalh chuchut nema vino xtlawakanit (pero ni xkatsi niku xtiyakanit, maski skujnin tiku xmakutukgonit chuchut xkatsikgo), xla tasanilh litatawilat kgawasa* 10 chu wanilh: «Putum amakgapitsin pulana wilikgo xatlan vino, chu akxni latamanin kgachikgonita, wilikgo nema ni lu xatlan. Wix mastapat xatlan asta uku». 11 Jesús chuna tlawalh uma kCaná xla Galilea xlakata nalimatsuki xmilagros, chuna limasiyalh xlilanka, chu xtamakgalhtawakgen kanajlanikgolh.
12 Akxni xtitaxtunita uma, Jesús, xtse, xnatalan* chu xtamakgalhtawakgen ankgolh kCapernaúm pero kaj ni lhuwa kilhtamaku tamakgxtakgkgolh anta.
13 Ama kilhtamaku, judíos nialh makgas xʼamakgo tlawakgo Pascua, chu Jesús alh kJerusalén. 14 Katekgsli ktemplo tiku kstamakgolh wakax chu borregos chu palomas,* chu anta kxlaktawilhkan xwilakgolh tiku xlakgpalikgo tumin. 15 Wa xlakata, akxni xtlawanita kgantum lisnokgni xla tasiw, katamakxtulh ktemplo putum tiku xlinkgo xborregoskan chu xwakaxkan, chu kamakganikgolh xtuminkan tiku xlakgpalikgo chu kamaʼakgpuspitnilh xmesajkan. 16 Chu kawanilh tiku kstakgo palomas: «¡Kamapanutit putum umakgolh! ¡Nialh kalimaxtutit xchik kinTlat* akgtum pustan!». 17 Xtamakgalhtawakgen lakapastakkgolh pi tatsokgnit: «La* akgtum lhkuyat nema lakgpasama kkinaku chuna kpaxki* minchik».
18 Wa xlakata, judíos wanikgolh: «Kakilamasiyaniw tuku nalitasiya pi lakgchanan natlawaya uma». 19 Jesús kakgalhtilh: «Kalaktilhtit uma templo, chu akgtutu kilhtamaku naklitlawapara». 20 Judíos wanikgolh: «Uma templo tipuxamachaxan kata litlawaka, ¿chu wix akgtutu kilhtamaku nalitlawaparaya?». 21 Pero akxni xlichuwinama templo xla xkilhchanima xmakni. 22 Chu akxni xmalakastakwanikanita kkalinin, xtamakgalhtawakgen lakapastakkgolh pi xla xwan uma, chu kanajlakgolh tatsokgni chu tuku Jesús xlichuwinanit.
23 Pero akxni xwi kJerusalén, tlawalh milagros akxni xtatlawama Pascua. Akxni akxilhkgolh uma, lhuwa latamanin kanajlanikgolh xtukuwani. 24 Pero Jesús ni lu kalipawa xlakata xʼakgatekgsa* chuna la xlikatsikgo latamanin, 25 chu ni xtalakaskin pi wi tiku xlitachuwinalh xtalakpuwankan latamanin, xlakata xla xkatsi tuku xwi kxnaku chatum lataman.
3 Xlama chatum chixku tiku fariseo xwanit chu xwanikan Nicodemo, chatum xmapakgsinakan judíos. 2 Xla lakgmilh Jesús katsisni chu wanilh: «Rabí, kkatsiyaw pi wix wa malakgachanitan Dios chuna la chatum makgalhtawakgena, xlakata niti tlan tlawa milagros nema wix tlawaya komo ni wa Dios maxkima litliwakga». 3 Jesús kgalhtilh: «Xlikana kwaniyan pi komo wi tiku ni lakachin amakgtum, nila katiʼakxilhli xTamapakgsin Dios». 4 Nicodemo wanilh: «¿La* tlan nalakachin chatum chixku akxni lina kata? Nila natanupara xlimakgtiy kxpan xtse, chu nalakachin amakgtum, ¿ni xlikana?». 5 Jesús kgalhtilh: «Xlikana kwaniyan pi komo wi tiku ni nalakachin kchuchut chu kʼespíritu, nila katitanulh kxTamapakgsin Dios. 6 Tiku lilakachinkgo akgtum makni xla liwa, tapakgsikgo kkatiyatni; pero tiku kalilaksakkanit espíritu santo, tapakgsikgo kʼakgapun. 7 Ni kaks kalilakawanti xlakata kwanin pi “Wixin talakaskin nalakachimparayatit amakgtum”. 8 Un an niku lakaskin, chu wix kgaxpata chuna la titaxtu, pero ni katsiya niku minacha chu niku ama. Nachuna, ni akgatekgsa* chuna la lakachimparakan amakgtum kʼespíritu».
9 Nicodemo kgalhtilh: «¿La* tlan chuna nala?». 10 Jesús kgalhtilh: «¿Xmakgalhtawakgena Israel wix, chu ni katsiya uma? 11 Xlikana kwaniyan, kwanaw tuku kkatsiyaw, chu klichuwinanaw tuku kakxilhnitaw, pero wixin ni makgamakglhtinanatit tuku klichuwinanaw. 12 Komo kkalitachuwinanitan tuku xalak katiyatni chu chuntiya ni kinkanajlaniyatit, ¿la* nakanajlayatit komo nakkalitachuwinanan tuku xalak akgapun? 13 Nachuna, nipara chatum chixku anit kʼakgapun, kaj tiku minitancha kʼakgapun, wa xKgawasa chixku. 14 Chu chuna la Moisés mawakalh luwa kkgantum kiwi kxakaskakni tiyat, nachuna latamanin namawakakgo xKgawasa chixku, 15 xlakata putum tiku nakanajlanikgo, tlan nakgalhikgo latamat nema ni kgalhi xlisputni.
16 »Dios lu kapaxkilh latamanin xalak kakilhtamaku,* wa xlakata mastalh kaj xachastum xKgawasa, xlakata putum tiku nalimasiya pi kanajlani ni namalakgsputukan wata nakgalhi latamat nema ni kgalhi xlisputni. 17 Xlakata Dios ni malakgachalh xKgawasa kkakilhtamaku xlakata nalakputsanani, malakgachalh xlakata latamanin xalak kakilhtamaku nalakgtaxtukgo xpalakata. 18 Putum tiku nalimasiya pi kanajlani ni katilakputsananika. Pero putum tiku ni limasiya pi kanajlani lakputsananikanita, xlakata ni limasiyanit pi kanajlani xtukuwani xachastum xKgawasa Dios. 19 Xlikana, makgskgot minit kkakilhtamaku, pero latamanin ni paxkikgonit makgskgot, paxkikgonit tuku kapukswa, xlakata tlawakgo tuku nitlan, wa uma tuku xlakata nakalilakputsananikan. 20 Xlakata putum tiku tlawa tuku nitlan, ni akxilhputun makgskgot chu ni min niku wi makgskgot, xlakata ni natakatsi tuku tlawama. 21 Pero putum tiku tlawa tuku xaxlikana lakgmin makgskgot, xlakata natasiya pi tuku tlawa chuna tlawama la* lakaskin Dios».
22 Alistalh, Jesús chu xtamakgalhtawakgen ankgolh klaktsu xkachikinin Judea, chu anta katatamakgxtakgli makgapitsi kilhtamaku, chu xmununama. 23 Pero Juan na xmununama kʼEnón lakatsu kSalim, xlakata anta lhuwa xwi chuchut, chu latamanin chuntiya xlakgmimakgolh chu xkamunumaka; 24 xlakata Juan nina xtamaknukan kpulachin.
25 Ama kilhtamaku xtamakgalhtawakgen Juan litatakglhuwikgolh chatum judío xlakata la xtalaklhkawilinit nataskulunkikgo. 26 Wa xlakata lakgminkgolh Juan chu wanikgolh: «Rabí, kaʼakxilhti, chixku tiku akxtum xtayachan kxakilhtutu Jordán, tiku wix lichuwinanti, mununama chu putum latamanin lakgamakgolh». 27 Juan kgalhtinalh: «Chatum chixku tlan wi tuku kgalhi komo wa Dios maxkinit. 28 Wixin liwana katsiyatit pi ktikawanin, “Akit ni wa Cristo, wata kimalakgachakanit xlakata nakpulani”. 29 Litatawilat tsumat wa tapakgsini litatawilat kgawasa. Pero xʼamigo litatawilat kgawasa, akxni lakatsu ya chu kgaxmata xtachuwin lu lipaxuwa xlakata chuwinan litatawilat kgawasa. Wa xlakata akit lu klitsama uma tapaxuwan. 30 Xla chuntiya natalhuwitilha xtaskujut, pero akit chuntiya xlitaʼaktsuwitilhat kintaskujut».
31 Ama tiku minacha talhman tlakg lanka nixawa amakgapitsin. Ama tiku xalak katiyatni, xalak katiyatni chu lichuwinan tuku xalak katiyatni. Ama tiku minacha kʼakgapun tlakg lanka nixawa amakgapitsin. 32 Xla lichuwinan tuku akxilhnit chu kgaxmatnit, pero ni chatum chixku makgamakglhtinan xtachuwin. 33 Putum tiku makgamakglhtinan xtachuwin, lichuwinan pi Dios wan tuku xaxlikana. 34 Xlakata tiku Dios malakgacha wa lichuwinan tuku wan Dios, xlakata Dios ni kaj tsinu* masta espíritu. 35 Wa xaTlat paxki xaKgawasa chu makamaxkinit putum tuku anan. 36 Ama tiku limasiya pi kanajlani xaKgawasa kgalhi latamat nema ni kgalhi xlisputni; ama tiku ni kgalhakgaxmatni xaKgawasa ni katikgalhilh latamat, wata xtasitsi Dios nikxni katitapanunilh.
4 Akxni Jesús katsilh pi fariseos xkgaxmatkgonit tuku xla xtlawama chu tlakg chalhuwa tamakgalhtawakgen xkamunuma nixawa Juan 2 (pero ni wa Jesús xmununan, wata wa xtamakgalhtawakgen), 3 taxtucha kJudea chu amakgtum ampa kʼGalilea. 4 Pero xtalakaskin pi xtipuntaxtulh Samaria. 5 Wa xlakata xla milh kʼakgtum lanka xkachikin Samaria nema wanikan Sicar, lakatsu kkapukuxtun nema Jacob xmaxkinit xkgawasa José. 6 Anta xwi xpozo* Jacob. Jesús xtlakgwanit* xlakata lu makgat xtlawankgonit, anta lakatsu xwi kpozo. Max tastunut* xwanit.
7 Milh makutu chuchut chatum puskat xalak Samaria. Jesús wanilh: «Kakintawa chuchut». 8 (Xlakata xtamakgalhtawakgen xʼankgonit tamawakgo tuku nawakgo klanka kachikin). 9 Wa xlakata puskat xalak Samaria wanilh: «¿Tuku xlakata maski wix judío kiskinipat chuchut akit, chatum puskat xalak Samaria?». (Xlakata judíos ni katalalinkgo xalak Samaria). 10 Jesús wanilh: «Komo xtilakgapasti tamaskiwin* nema kaj xachunata masta Dios, chu ama tiku waniman “Kakintawa chuchut”, wix xtiskini, chu xla xtimaxkin chuchut nema masta latamat». 11 Puskat wanilh: «Wix nipara kgalhiya tuku pumakutuya chuchut, chu pozo lu pulhman. Wa xlakata, ¿niku natiyaya uma chuchut nema masta latamat? 12 Wix ni tlakg xlakaskinka nixawa xamakgan kintlatkan* Jacob, tiku kinkamaxkin uma pozo chu na anta katakgotnalh xkamanan chu xʼanimales, ¿ni xlikana?». 13 Jesús kgalhtilh: «Putum tiku nalikgotnan uma chuchut nakgalhputipara. 14 Putum tiku nalikgotnan chuchut nema akit nakmaxki nikxni katikgalhputipa, wata chuchut nema akit nakmaxki nalitaxtu la taxtunu* nema namaxki latamat nema ni kgalhi xlisputni». 15 Puskat wanilh: «Kakimaxki uma chuchut, xlakata nialh nakkgalhputi chu nialh nakmin xkgatnan unu».
16 Xla wanilh: «Kapit tasaniya minchixku chu katata unu». 17 Puskat kgalhtinalh: «Ni kkgalhi kinchixku». Jesús wanilh: «Xlikana akxni wana: “Ni kkgalhi kinchixku”. 18 Xlakata katatamakgaxtokgnitata kgalhkitsis lakchixkuwin, chu tiku uku tawila ni tamakgaxtokga. Xaxlikana tuku wanita». 19 Puskat wanilh: «Kakxilha pi wix palakachuwina. 20 Xalakgmakgan kinatlatnikan kakninanikgolh Dios kʼuma lanka sipi, pero wixin wanatit pi anta kJerusalén niku latamanin xlikakninanitkan Dios». 21 Jesús wanilh: «Puskat, xlikana tuku kwaniman: mima kilhtamaku akxni nipara kʼuma sipi chu nipara kJerusalén nakakninaniyatit xaTlat. 22 Wixin kakninaniyatit tuku ni lakgapasatit; akinin kkakninaniyaw tuku klakgapasaw, xlakata judíos wa tiku pulana katsikgonit tuku natlawa Dios xlakata nakalakgmaxtu latamanin. 23 Pero, kilhtamaku nachin, xlikana pi chinita, akxni xaxlikana xkakninanin Dios nalikakninanikgo xaTlat espíritu chu xaxlikana, xlakata xaTlat kaputsama tiku chuna kakninaniputunkgo. 24 Dios chatum Espíritu, chu tiku kakninanikgo xlilat nalikakninanikgo espíritu chu xaxlikana». 25 Puskat wanilh: «Akit kkatsi pi mima Mesías tiku wanikan Cristo. Akxni namin xla putum nakinkawaniyan». 26 Jesús wanilh: «Akit, wa ama, tiku tachuwinaman».
27 Akxni chuna wanilh chinkgolh xtamakgalhtawakgen, chu xlakan kaks lilakawankgolh pi xtachuwinama chatum puskat. Pero niti wanilh «¿Tuku putsapat?», o «¿Tuku xlakata tachuwinampat?». 28 Wa xlakata puskat makgxtakgli kxalu chu alh klanka kachikin chu kawanilh latamanin: 29 «Katantit* chu kaʼakxilhtit chatum chixku tiku kiwanilh putum tuku ktlawanit. ¿Ni max wa uma litaxtu Cristo?». 30 Xlakan taxtukgolh klanka kachikin chu tsukukgolh lakgminkgo.
31 Pero xtamakgalhtawakgen chuntiya xwanimakgolh: «Rabí, kawayanti». 32 Pero xla kawanilh: «Akit kkgalhi tuku nakwa nema wixin ni lakgapasatit». 33 Wa xlakata tamakgalhtawakgen lawanikgolh: «Niti alimini liwat, ¿ni xlikana?». 34 Jesús kawanilh: «Kiliwat wa nakmakgantaxti xtalakaskin tiku kimalakgachanit chu nakmasputu xtaskujut. 35 ¿Ni wanatit wixin pi tsankga akgtati papaʼ xlakata namakikan tachanan? ¡Kaʼakxilhtit! Kkawaniyan: katalakayawatit chu kaʼakxilhtit snapapa kapukuxtun, tlantiya namakikan tachanan. La* uku 36 tiku maki tachanan makglhtinamaja xtaskgaw chu makima tawakat xla latamat nema ni kgalhi xlisputni, xlakata tiku chanananit chu xmakina tachanan lakxtum napaxuwakgo. 37 Xlakata uma tuku wankan xaxlikana: Chatum tiku chananan chu atanu tiku maki tachanan. 38 Akit kkamalakgachan napinatit makiyatit tachanan niku ni wixin liskujnitantit. Atanu tiku chananankgonit, chu na litamakgtayapatit xtaskujutkan amakgapitsin».
39 Lhuwa samaritanos xalak ama kachikin kanajlanikgolh xpalakata tuku puskat lichuwinalh, akxni wa: «Kiwanilh putum tuku ktlawanit». 40 Wa xlakata akxni samaritanos lakgminkgolh, skinikgolh pi xkatatamakgxtakgli, chu xla tamakgxtakgli akgtiy kilhtamaku. 41 Wa xlakata lhuwa tiku kanajlakgolh akxni kgaxmatkgolh tuku kamasiyanilh, 42 chu xlakan wanikgolh puskat: «Nialh kkanajlayaw kaj xlakata tuku wanti; xlakata akinin kkgaxmatnitaw chu kkatsiyaw pi uma chixku xlikana xlakgmaxtuna kakilhtamaku».
43 Chu akxni titaxtulh akgtiy kilhtamaku alh kʼGalilea. 44 Pero Jesús lichuwinalh pi chatum palakachuwina ni maxkikan kakni kxkachikin. 45 Wa xlakata akxni chalh kʼGalilea, tiku xala anta lu tlan makgamakglhtinankgolh xlakata xʼakxilhkgonit putum tuku xtlawanit kJerusalén, xlakata na xkilakgonit.
46 Amakgtum ampa kCaná xla Galilea, niku chuchut vino xtlawanit. Ama kilhtamaku chatum kskujni mapakgsina, xtatatla xkgawasa anta kCapernaúm. 47 Akxni uma chixku kgaxmatli pi Jesús xminitancha kJudea chu xʼama kʼGalilea, alh talalakgapaxtokga chu wanilh pi xmilh mapaksa xkgawasa kCapernaúm xlakata xnimaja. 48 Pero Jesús wanilh: «Wixin ni katikanajlatit komo ni naʼakxilhatit milagros chu tuku kaks malakawaninan». 49 Kskujni mapakgsina wanilh: «Malana, lakapala katat xlakata ni naniy aktsu kinkgawasa». 50 Jesús wanilh: «Kataspitti, minkgawasa paksnit». Chixku kanajlalh tuku wanilh Jesús, chu alh. 51 Pero akxni xla xtaspitma, kskujnin minkgolh lakgapaxtokgkgo xlakata nawanikgo pi aktsu xkgawasa xpaksnit.* 52 Wa xlakata xla kakgalhskilh tuku hora tlakg tlan tsukulh makgkatsi. Xlakan kgalhtikgolh: «Kgotana makgxtakgli lhkuyat, max kamakgtum hora kakgotanun».* 53 Xtlat aktsu kgawasa lakapastakli pi ama hora Jesús xwaninit: «Minkgawasa paksnit». Wa xlakata putum xalak kxchik kanajlakgolh. 54 Wa uma xliʼakgtiy milagro nema tlawalh Jesús akxni taxtucha kJudea chu xʼama kʼGalilea.
5 Akxni titaxtulh uma, tlawaka akgtum xpaskuajkan judíos, chu Jesús alh kJerusalén. 2 Anta kJerusalén, lakatsu kMalakcha xla Borregos wi lanka pila nema kxahebreo wanikan Betzata, nema litamakgstilinit talayaw. 3 Kxpulakni xmakgolh lhuwa tatatlanin, tiku lakgaxokgo xwankgonit, nila xtlawankgo chu tiku kskakkgonit* xmakankan o xtantunkan. 4 *—— 5 Pero anta xwi chatum chixku tiku xlin puxamakutsayan kata lata xtatatla. 6 Akxni akxilhli ama chixku niku xma, chu katsilh pi makgasata xtatatla, Jesús wanilh: «¿Paksputuna?». 7 Uma chixku tiku xtatatla kgalhtilh: «Malana, ni kkgalhi tiku nakimuju kpila akxni chuchut talakgwilha, chu akxni akit aku kama, atanu tiku pulana taju». 8 Jesús wanilh: «¡Kataki! Katiya aktsu mimputama chu katlawanti». 9 Chu chixku tunkun paksli, tiyalh aktsu xputama chu tsukulh tlawan.
Ama kilhtamaku Sábado xwanit. 10 Wa xlakata, judíos tsukukgolh wanikgo chixku tiku xmapaksakanit: «Uku Sábado chu ni xlilat nalipina aktsu mimputama». 11 Pero xla kakgalhtilh: «Ama tiku kimapaksalh kiwanilh: “Katiya aktsu mimputama chu katlawanti”». 12 Xlakan kgalhskinkgolh: «¿Tiku ama chixku tiku wanin: “Katiya chu katlawanti”?». 13 Pero tiku xmapaksakanit ni xkatsi tiku xwanit, xlakata Jesús lakxtum xkatalanit lhuwa latamanin tiku anta xlayakgolh.
14 Alistalh Jesús tatanokglhli ktemplo chu wanilh: «Xlakata uku paksnitata nialh natlawaya talakgalhin, xlakata ni naʼakgspulayan tuku tlakg nitlan». 15 Ama chixku alh chu kawanilh judíos pi wa Jesús tiku xmapaksanit. 16 Wa xlakata judíos xputsastalanimakgolh Jesús, xlakata chuna xtlawa akxni Sábado xwanit. 17 Pero xla kakgalhtilh: «Wa kinTlat chuntiya skujma asta uku, chu akit na chuntiya kskujma». 18 Wa xlakata judíos tlakg tsukukgolh putsakgo la* namakgnikgo, xlakata xlakpuwankgo pi ni kajwatiya xlakatsalama Sábado wata na xlimapakuwima Dios la xTlat, chu xtatalakxtumima Dios.
19 Wa xlakata Jesús kakgalhtilh: «Xlikana kkawaniyan, xaKgawasa nila tuku tlawa kaj xlakata xla chuna lakpuwan, wata kaj tuku akxilha pi tlawa xaTlat.* Xlakata putum tuku tlawa xaTlat, na wa tuku tlawa xaKgawasa. 20 Xlakata xaTlat paxki xaKgawasa chu masiyani putum tuku xla tlawa, chu namasiyani tuku tlakg laklanka nixawa uma, xlakata wixin kaks nalilakawanatit. 21 Xlakata chuna la xaTlat kamalakastakwani tiku nikgonita chu kamaxki latamat, xaKgawasa na maxki latamat tiku xla lakaskin. 22 Xlakata xaTlat niti lakputsanani, wata wa maxkinit xaKgawasa putum limapakgsin xlakata nakalakputsanani latamanin, 23 xlakata putum namaxkikgo kakni xaKgawasa chuna la maxkikgo kakni xaTlat. Putum tiku ni maxki kakni xaKgawasa, ni maxki kakni xaTlat tiku malakgachanit. 24 Lu xlikana kkawaniyan, putum tiku kgaxmata kintachuwin chu kanajlani tiku kimalakgachanit, kgalhi latamat nema ni kgalhi xlisputni, chu ni katilakputsananika wata litaxtu chuna la tiku xninit chu la uku kgalhi latamat.
25 »Lu xlikana kkawaniyan, kilhtamaku mima chu chinita, akxni tiku nikgonita nakgaxmatkgo xtachuwin xKgawasa Dios, chu tiku kgalhakgaxmatkgolh nalatamakgo. 26 Xlakata chuna la xaTlat xmalakatsukina latamat, na mastanit talakaskin pi xaKgawasa na namalakatsuki latamat. 27 Chu maxkinit limapakgsin xlakata nalakputsanan, xlakata xla wa xKgawasa chixku. 28 Ni kaks kalilakawantit uma, xlakata mima kilhtamaku akxni putum tiku wilakgolh kputaknun nakgaxmatkgo xtachuwin 29 chu nataxtukgo, tiku tlawakgolh tuku xatlan nakamalakastakwanikan xlakata nakgalhikgo latamat, chu tiku tlawakgolh tuku nitlan nakamalakastakwanikan xlakata nakalakputsananikan. 30 Nila tuku kiʼakstu ktlawa. Klakputsanani latamanin chuna la xaTlat kiwani. Kintalakputsan xaʼakgstitum xlakata ni ktlawa kintalakaskin wata xtalakaskin tiku kimalakgachalh.
31 »Komo kaj kiʼakstu xaklichuwinalh kimpalakata, ni xlikana xlitaxtulh tuku xaklichuwinalh. 32 Wi achatum tiku lichuwinan kimpalakata, chu kkatsi pi tuku lichuwinan kimpalakata xaxlikana. 33 Wixin malakgachanitit Juan makgapitsi lakchixkuwin, chu xla lichuwinanit xaxlikana. 34 Pero ni talakaskin pi lakchixkuwin nakilichuwinankgo, pero kkawaniyan uma xlakata wixin tlan nalakgtaxtuyatit. 35 Ama chixku xlitaxtu makgskgot nema xlakgpasa chu xmakaxkgakgenan, chu wixin kaj ni lhuwa kilhtamaku lu lipaxuwapututit kxkgakganat. 36 Pero akit kkgalhi tuku tlakg xlakaskinka nixawa tuku Juan lichuwinalh, xlakata taskujut nema kilimalakgachanit kinTlat naktlawa, wa uma limasiyakgo pi wa xaTlat tiku kimalakgachanit. 37 Chu xaTlat tiku kimalakgachanit lichuwinanit kimpalakata. Wixin ni kgaxpatnitantit xtachuwin chu nikxni akxilhnitantit chuna la tasiya, 38 chu ni kgalhiyatit kminakujkan xtachuwin, xlakata ni kanajlaniyatit tiku xla malakgachanit.
39 »Wixin lakputsananiyatit Tatsokgni xlakata lakpuwanatit pi chuna nakgalhiyatit latamat nema ni kgalhi xlisputni; chu wa umakgolh* nema lichuwinankgo kimpalakata. 40 Maski chuna, wixin ni kilakgtamputunatit xlakata nakgalhiyatit latamat. 41 Ni klakaskin pi latamanin nakimalankikgo, 42 pero liwana kkatsi pi wixin ni paxkiyatit Dios. 43 Akit kminit kxtukuwani kinTlat, pero wixin ni kimakgamakglhtinanatit. Komo atanu tiku xkalakgmin chu xʼakstu xlichuwinanka, wa xmakgamakglhtinantit. 44 Wixin lamalankiyatit chu ni putsayatit pi kajwatiya xaxlikana Dios nakamalankiyan, wa xlakata ¿la* tlan nakanajlayatit? 45 Ni kalakpuwantit pi akit nakkalimawakayan tuku nitlan kxlakatin xaTlat; wi tiku kalimawakayan pi tlawanitantit tuku nitlan, wa xtatsokgni Moisés, tiku wixin lipawanatit. 46 Xlikana, komo xkanajlanitit Moisés, na xkinkanajlanitit, xlakata xla tsokgli kimpalakata. 47 Pero komo ni kanajlayatit tuku xla tsokgnit, ¿la* nakanajlayatit tuku kwan?».
6 Akxni titaxtulh uma, Jesús alh kxakilhtutu pupunu xla Galilea, o Tiberíades. 2 Chu lhuwa latamanin chuntiya kstalanimakgolh, xlakata xʼakxilhkgo milagros nema xtlawa, chuna la xkamapaksa tatatlanin. 3 Wa xlakata Jesús alh ksipi chu anta katatawi xtamakgalhtawakgen. 4 Ama kilhtamaku, lakatsuwa xwi Pascua nema xtlawakgo judíos. 5 Akxni Jesús talakayawalh chu akxilhli pi lhuwa latamanin xlakgmimakgolh, xla wanilh Felipe: «¿Niku natamawayaw kaxtalanchu xlakata nawayankgo umakgolh latamanin?». 6 Pero chuna wa kaj xlakata naliʼakxilha, xlakata Jesús xkatsi tuku xʼama tlawa. 7 Felipe kgalhtilh: «Maski akgtiy ciento denarios* kaxtalanchu natamawayaw ni katikaʼakchanilh maski kaj akatsunin nawakgo». 8 Chatum xtamakgalhtawakgen, Andrés, xtala* Simón Pedro, wanilh: 9 «Unu wi chatum aktsu kgawasa tiku kgalhi makkitsis kaxtalanchu xla cebada chu tantiy laktsu skiti.* Pero ¿la* nakaʼakchani uma xputumkan?».
10 Jesús wa: «Kakawanitit latamanin pi katawilakgolh». Xlakata xʼanan lhuwa sakgat, lakchixkuwin anta tawilakgolh, max akgkitsis mil xlilhuwakan. 11 Jesús tiyalh kaxtalanchu, chu akxni xmaxkinita paxtikatsinit Dios, kamaʼakgpitsinilh tiku anta xwilakgolh; nachuna tlawalh xlakata laktsu skiti, chu xlakan wayankgolh asta kgalhkgaskgolh. 12 Pero akxni putum xwayankgonita asta kgalhkgaskgolh, kawanilh xtamakgalhtawakgen: «Kamamakgstokgtit xatalakgchakgataman* nema akgataxtulh, xlakata ni kaj paxkat nawan». 13 Wa xlakata mamakgstokgkgolh chu matsamakgolh pakutiy canastas* xatalakgchakgataman kaxtalanchu xla cebada, nema kaʼakgataxtunilh tiku xliwayankgonit ama makkitsis kaxtalanchu.
14 Akxni latamanin akxilhkgolh milagro tuku tlawalh, tsukukgolh wankgo: «Xlikana pi wa uma Palakachuwina tiku xʼama min kkakilhtamaku». 15 Alistalh, Jesús, xlakata xkatsi pi xʼamakgolh minkgo chu xafuerza mapakgsina xʼamakgolh tlawakgo, amakgtum xʼakstu ampa kkasipijni.
16 Akxni tsiswalh, xtamakgalhtawakgen taktakgocha chu ankgolh kpupunu, 17 chu akxni tajukgolh kʼakgtum barco, tsukukgolh tipuntaxtukgo pupunu chu titum xʼamakgolh kCapernaúm. Xtsiswanita, chu Jesús nina xkalakgchin. 18 Nachuna, pupunu lu xtakgayawama xlakata lu tliwakga xʼunama. 19 Pero akxni xlinkgonita barco max akgkitsis o akgchaxan kilómetros* xlimakgat, akxilhkgolh Jesús pi xʼakgspuntlawama* pupunu chu xkalakgmima kbarco chu lu pekuankgolh. 20 Pero xla kawanilh: «¡Ni kapekuantit; akit Jesús!». 21 Wa xlakata xatapaxuwan makgamakglhtinankgolh kbarco, chu kaj lipuntsu chalh barco niku xʼamakgolh.
22 Lichali, latamanin tiku anta xtamakgxtakgkgonit kxakilhtutu pupunu akxilhkgolh pi nialhtu xwi xaʼaktsu barco nema xwi anta. Jesús nitu xkatatajunit kbarco xtamakgalhtawakgen, wata xtamakgalhtawakgen xʼakstukan xʼankgonit. 23 Pero barcos xalak Tiberíades, lakatsu chinkgolh niku xwakgonit kaxtalanchu akxni Malana xmaxkinita paxtikatsinit Dios. 24 Wa xlakata, akxni lhuwa latamanin akxilhkgolh pi nipara Jesús chu nipara xtamakgalhtawakgen xwilakgolh anta, tajukgolh kxbarcojkan chu ankgolh kCapernaúm xlakata naputsakgo Jesús.
25 Akxni tekgskgolh kxakilhtutu pupunu, wanikgolh: «Rabí, ¿tuku kilhtamaku chita unu?». 26 Jesús kakgalhtilh: «Xlikana kkawaniyan pi wixin kimputsayatit, ni kaj xlakata akxilhtit milagros, wata kaj xlakata watit kaxtalanchu chu kgalhkgastit. 27 Ni kaliskujtit taway nema lakxla, wata wa kaliskujtit taway nema ni lakxla chu masta latamat nema ni kgalhi xlisputni, nema xKgawasa chixku nakamaxkiyan; xlakata wa uma tiku xaTlat,* wa Dios, limasiyanit pi tlan akxilha».
28 Wa xlakata wanikgolh: «¿Tuku kilitlawatkan xlakata Dios tlan nakinkaʼakxilhan?». 29 Jesús kakgalhtilh: «Wa uma tuku militlawatkan xlakata Dios tlan nakaʼakxilhan: nalimasiyayatit pi kanajlaniyatit tiku xla malakgachanit». 30 Wa xlakata wanikgolh: «¿Tuku milagro natlawaya xlakata nakakxilhaw chu nakkakanajlaniyan? ¿Tuku natlawaya? 31 Xalakgmakgan kinatlatnikan wakgolh maná kxakaskakni tiyat, chuna la tatsokgnit: “Kaxtalanchu xalak akgapun kalimawilh”». 32 Alistalh Jesús kawanilh: «Lu xlikana kkawaniyan pi Moisés ni kamaxkin kaxtalanchu xalak akgapun, pero kinTlat kamaxkiyan xaxlikana kaxtalanchu xalak akgapun. 33 Xlakata kaxtalanchu nema masta Dios wa tiku taktanitanchi kʼakgapun chu kamaxki latamat latamanin». 34 Wa xlakata wanikgolh: «Malana, putum kilhtamaku kakilamaxkiw uma kaxtalanchu».
35 Jesús kawanilh: «Akit kaxtalanchu xla latamat. Putum tiku nakilakgmin, nikxni katitsinkspa, chu putum tiku nalimasiya pi kinkanajlani nikxni katikgalhputipa. 36 Pero chuna la kkawanin: wixin kiʼakxilhnitantit, pero maski chuna ni kanajlayatit. 37 Putum tiku kinTlat kimaxki nakilakgminkgo, chu akit nikxni ktilakgmakgalh tiku kistalani; 38 xlakata ktaktanitanchi kʼakgapun xlakata naktlawa, ni kintalakaskin, wata wa xtalakaskin tiku kimalakgachanit. 39 Wa uma xtalakaskin tiku kimalakgachanit, ni nakmakgatsankga nipara chatum ama tiku xla kimakamaxkinit, wata nakkamalakastakwani kxaʼawatiya kilhtamaku. 40 Xlakata wa uma xtalakaskin kinTlat: pi putum tiku namakgamakglhtinan xaKgawasa chu nalimasiya pi kanajlani, nakgalhi latamat nema ni kgalhi xlisputni, chu akit nakmalakastakwani kxaʼawatiya kilhtamaku».
41 Alistalh, judíos nitlan tsukukgolh lichuwinankgo xlakata tuku xwanit: «Akit kaxtalanchu nema taktanitanchi kʼakgapun». 42 Chu tsukukgolh wankgo: «¿Ni wa uma Jesús, xkgawasa José, chu lakgapasaw xtlat chu xtse? ¿Tuku xlakata uku wan: “Akit ktaktanitanchi kʼakgapun”?». 43 Jesús kakgalhtilh: «Nialh kalitaʼakglhuwitit. 44 Nila tiku nakilakgmin komo ni wa kinTlat tiku kimalakgachanit natlawa pi nakilakgmin, chu akit nakmalakastakwani kxaʼawatiya kilhtamaku. 45 Tatsokgnit kxtatsokgnikan Palakachuwinanin: “Xputumkan wa Jehová nakamasiyani”. Putum tiku kgaxmatninit xaTlat, chu katsininit, kilakgmin. 46 Ni wamputun pi chatum chixku akxilhnit xaTlat; tiku akxilhnit xaTlat kajwatiya wa tiku malakgachanit Dios. 47 Lu xlikana kkawaniyan pi putum tiku nakanajla kgalhi latamat nema ni kgalhi xlisputni.
48 »Akit kaxtalanchu xla latamat. 49 Xalakgmakgan minatlatnikan wakgolh maná kxakaskakni tiyat pero xlakan nikgolh. 50 Wa uma kaxtalanchu nema taktanitanchi kʼakgapun, xlakata putum tiku nawa kaxtalanchu, ni naniy. 51 Akit ama kaxtalanchu xastakna tiku taktanitanchi kʼakgapun. Komo wi tiku nawa uma kaxtalanchu nalatama putum kilhtamaku; wa xlakata, kaxtalanchu nema akit nakmasta wa kiliwa nema latamanin nalikgalhikgo latamat».
52 Wa xlakata judíos tsukukgolh lalimakglhuwikgo, chu xwankgo: «¿La* tlan uma chixku nakinkalimawiyan xliwa?». 53 Wa xlakata Jesús kawanilh: «Xlikana kkawaniyan pi komo ni nawayatit xliwa xKgawasa chixku chu ni nalikgotnanatit xkgalhni, ni katikgalhitit latamat.* 54 Putum tiku naliwayan kiliwa chu nalikgotnan kinkgalhni kgalhi latamat nema ni kgalhi xlisputni, chu akit nakmalakastakwani kxaʼawatiya kilhtamaku; 55 xlakata kiliwa wa tuku xaxlikana liwayankan chu kinkgalhni wa tuku xaxlikana likgotnankan. 56 Putum tiku liwayan kiliwa chu likgotnan kinkgalhni tlan kintalalin, chu akit tlan ktalalin. 57 Chuna la xaTlat tiku staknan kimalakgachanit chu akit klama kaj xpalakata xaTlat, nachuna tiku way kiliwa nakgalhi latamat kaj kimpalakata. 58 Wa uma kaxtalanchu nema taktanitanchi kʼakgapun. Ni xtachuna la akxni xalakgmakgan minatlatnikan wakgolh pero xlakan nikgolh. Putum tiku naliwayan uma kaxtalanchu nalatama putum kilhtamaku». 59 Xla lichuwinalh umakgolh akxni xmasiyama kʼakgtum sinagoga* kCapernaúm.
60 Akxni kgaxmatkgolh uma, lhuwa xtamakgalhtawakgen wankgolh: «Tuwa makgamakglhtinankan uma taʼakgchuwin; ¿tiku tlan kgaxmata?». 61 Pero xlakata Jesús, katsilh pi xtamakgalhtawakgen nitlan xlichuwinamakgolh xlakata uma, kawanilh: «¿Uma kamaʼakgchakgxniyan? 62 ¡Tlakg liwaka komo naʼakxilhatit pi xKgawasa chixku amapa anta niku xapulana xwilacha! 63 Espíritu wa tuku masta latamat; liwa nitu litaxtu. Tuku akit kkalitachuwinanitan wa espíritu chu latamat. 64 Pero makgapitsin wixin ni kanajlayatit». Xlakata Jesús xkatsi lata xapulana tiku ni xkanajlakgo chu tiku xʼama makamasta. 65 Xla kawanilh: «Wa xlakata kkawaninitan: nila tiku kilakgmin komo ni wa xaTlat namaxki talakaskin».
66 Xlakata uma, lhuwa xtamakgalhtawakgen lakgtaspitkgolh tuku xtlawakgo xapulana, chu nialh xtalapulakgo. 67 Wa xlakata Jesús kawanilh kgalhkutiy xʼapóstoles: «Wixin ¿na pimputunatit?». 68 Simón Pedro kgalhtilh: «Malana, ¿tiku naklakganaw? Wix kgalhiya tachuwin nema linan klatamat nema ni kgalhi xlisputni. 69 Akinin kkanajlanitaw chu kkatsinitaw pi wix xaSanto tiku malakgachanit Dios». 70 Jesús kakgalhtilh: «Akit kkalaksaknitan, minkgalhkutiykan, ¿ni xlikana? Pero chatum wixin xtachuna akgskgawini».* 71 Akxni chuna wa, wa xlichuwinama Judas xkgawasa Simón Iscariote, xlakata wa tiku xʼama makamasta, maski xkatatapakgsi kgalhkutiy apóstoles.
7 Alistalh Jesús chuntiya xlapula kʼGalilea, ni xʼamputun kJudea xlakata judíos xmakgniputunkgo. 2 Pero Fiesta xla Laktsu Chiki nema xtlawakgo Judíos lakatsuwa xwi. 3 Wa xlakata xnatalan* wanikgolh: «Kataxtu chu kapit kJudea, xlakata mintamakgalhtawakgen na naʼakxilhkgo tuku tlawaya. 4 Xlakata niti kaj xatsekg wi tuku tlawa akxni lakaskin pi nalakgapaskan. Katlawa putum uma kxlakatin latamanin». 5 Pero xnatalan ni xkanajlanikgo. 6 Wa xlakata Jesús kawanilh: «Kinkilhtamaku nina chin, pero wixin tlan chuna tlawayatit putum kilhtamaku. 7 Ni anan tuku xlakata kakilhtamaku ni nakaʼakxilhputunan wixin, pero akit ni kiʼakxilhputun, xlakata klichuwinan tuku nitlan tlawakgo. 8 Wixin kapitit kfiesta; akit nina ktiʼalh kfiesta, xlakata nina chan kinkilhtamaku». 9 Wa xlakata, akxni kawanikgolh uma, xla tamakgxtakgli kʼGalilea.
10 Pero akxni xnatalan xʼankgonita kfiesta, xla na alh, pero niti katsilh, xlakata kaj xatsekg alh. 11 Wa xlakata, judíos tsukukgolh putsakgo anta kfiesta chu xwankgo: «¿Niku lama ama chixku?». 12 Lhuwa tiku tsekg tsekg xlalitachuwinankgo xpalakata. Makgapitsi xwankgo: «Tlan likatsi uma chixku». Chu amakgapitsin xwankgo: «Nichuna. Kaj kaʼakgskgawi lhuwa latamanin». 13 Pero, niti xlichuwinan kxlakatin lhuwa latamanin, xlakata xkapekuanikgo judíos.
14 Akxni xʼitat lanita fiesta, Jesús alh ktemplo chu tsukulh masiya. 15 Chu judíos kaks lakawankgolh chu wankgolh: «¿Niku tiya takatsin xla Tatsokgni uma chixku maski ni kgalhtawakganit kpukgalhtawakga?».* 16 Jesús kakgalhtilh chu wa: «Tuku akit kmasiya ni kila, wata tapakgsini tiku kimalakgachanit. 17 Komo wi tiku tlawaputun xtalakaskin, nakatsi komo klichuwinan xtamasiyat Dios o kaj kintapuwan. 18 Putum tiku xʼakstu lichuwinankan lakaskin pi kamalankika; pero putum tiku putsa namalankikan tiku malakgachalh, xla lichuwinan tuku xaxlikana chu ni kgalhi taʼakgsanin. 19 Moisés kamaxkin Limapakgsin, ¿ni xlikana? Pero nipara chatum wixin kgalhakgaxpatatit Limapakgsin. ¿Tuku xlakata kimakgniputunatit?». 20 Latamanin wanikgolh: «Laktanuman demonio. ¿Tiku makgniputunan?». 21 Jesús kakgalhtilh: «Ktlawalh akgtum milagro kSábado, chu putum wixin kaks lilakawanatit. 22 Wa xlakata kalilakpuwantit uma: Moisés kamaxkin limapakgsin nakaʼakstilichukunikanatit kxuwa milichixkukan* (maski ni kxkilhtamaku Moisés minacha, wata kxkilhtamaku xalakgmakgan natlatni), chu akstilichukuniyatit kxuwa xlichixku chatum lataman kSábado. 23 Komo chatum chixku akstilichukunikan kxuwa xlichixku* kSábado xlakata ni nalakatsalakan xLimapakgsin Moisés, ¿lu kisitsiniyatit xlakata ktlawalh pi chatum chixku xchatuminika xpaksli kSábado? 24 Nialh kalakputsanantit kaj xlakata tuku akxilhatit, pero akxni lakputsananatit xaʼakgstitum chuna katlawatit».
25 Alistalh, makgapitsi tiku xalak Jerusalén tsukukgolh wankgo: «Wa uma chixku tiku makgapitsi makgniputunkgo, ¿ni xlikana? 26 Pero, ¡kaʼakxilhtit!, chuwinama niku lhuwa lamaka, chu ni anan tiku wi tuku nawani. ¿Liwana katsikgoya mapakgsinanin pi wa uma Cristo? 27 Akinin katsiyaw niku minacha uma chixku; pero akxni namin Cristo niti katikatsilh niku minacha». 28 Alistalh akxni xmasiyama ktemplo, Jesús pixlanka wa: «Wixin kilakgapasatit, chu na katsiyatit niku xala akit. Chu ni kiʼakstu kintapuwan kminit, pero Tiku kimalakgachanit xaxlikana, chu wixin ni lakgapasatit. 29 Akit klakgapasa, xlakata akit xpalakachuwina, chu wa Tiku kimalakgachalh». 30 Wa xlakata, tsukukgolh putsakgo chuna la nachipakgo, pero niti chipalh, xlakata nina xchanit xkilhtamaku. 31 Maski chuna, lhuwa latamanin kanajlanikgolh, chu xwankgo: «Akxni namin Cristo natlawa lhuwa milagros. ¿Ni xlikana pi chuna tlawamaja uma chixku?».
32 Fariseos kgaxmatkgolh tuku latamanin xlichuwinankgo xpalakata, chu xanapuxkun sacerdotes chu fariseos malakgachakgolh xkuentajtlawananin templo xlakata xchipakgolh. 33 Wa xlakata Jesús wa: «Atsinu kilhtamaku nakkatalatamayan chu naklakgan Tiku kimalakgachanit. 34 Wixin nakimputsayatit, pero ni kintitekgstit, chu anta niku naktawila wixin nila tanatit». 35 Wa xlakata, judíos xlawanikgo: «¿Niku lakpuwanit naʼan uma chixku, chu akinin nila natekgsaw? ¿Pi nakalakgan judíos tiku wilakgolh kxlakgstipankan griegos chu nakamasiyani griegos? 36 ¿Tuku wamputun akxni wan “Nakimputsayatit, pero ni kintitekgstit, chu anta niku naktawila wixin nila tanatit”?».
37 Kxaʼawatiya kilhtamaku akxni tlakg xlakaskinka xla fiesta, Jesús tayalh, chu pixlanka wa: «Komo wi tiku kgalhputima,* kakilakgmilh chu kakgotnalh. 38 Chuna la wan Tatsokgni, xpalakata putum tiku nakinkanajlani: “Lata kxnaku nataxtuyacha chuchut nema masta latamat”». 39 Pero uma xlichuwinama espíritu nema nialh makgas xʼamakgolh makglhtinankgo tiku xkanajlanikgolh; xlakata nina xkalakgchin espíritu, xlakata Jesús nina xmalankikan. 40 Makgapitsi tiku anta xkatayakgolh lhuwa latamanin, akxni kgaxmatkgolh uma tachuwin tsukukgolh wankgo: «Xlikana pi wa uma Palakachuwina». 41 Amakgapitsin xwankgo: «Wa uma Cristo». Pero atanu xwankgo: «Cristo ni naminacha kʼGalilea. 42 ¿Ni wan Tatsokgni pi Cristo minacha kxkilhtsukut David chu kBelén, anta aktsu kxkachikin David?». 43 Wa xlakata latamanin tanu tanu tuku tsukukgolh lakpuwankgo xpalakata. 44 Makgapitsin, xchipaputunkgo, pero niti chipalh.
45 Wa xlakata, xkuentajtlawananin templo lakgtaspitkgolh xanapuxkun sacerdotes chu fariseos, chu xlakan kakgalhskinkgolh: «¿Tuku xlakata ni litantit?». 46 Xkuentajtlawananin templo kgalhtinankgolh: «Nikxni chuna chuwinanit chatum chixku». 47 Chu fariseos kgalhtinankgolh: «¿Wixin na mastanitantit talakaskin nakaʼakgskgawiyan? 48 ¿Anankgo mapakgsinanin o fariseos tiku na kanajlanikgonit? 49 Pero umakgolh latamanin tiku ni lakgapaskgo Limapakgsin, Dios nitlan kaʼakxilha». 50 Nicodemo, chatum tiku xkilakglanit Jesús chu na fariseo xwanit, kawanilh: 51 «Kilimapakgsinkan ni masta talakaskin pi nalakputsananikan chatum chixku komo ni pulana nakgaxmatkan tuku wan xpalakata chu nakatsikan tuku tlawanit, ¿ni xlikana?». 52 Kgalhtikgolh, chu wanikgolh: «¿Na xalak Galilea wix? Kalakputsanani Tatsokgni, chu kaʼakxilhti pi kʼGalilea ni katitaxtucha chatum palakachuwina».*
8 12 Alistalh Jesús katachuwinampa chu kawanilh: «Akit xmakgskgot kakilhtamaku. Putum tiku nakistalani, ni katilatapulilh niku kapukswa, wata nakgalhi makgskgot xla latamat». 13 Wa xlakata fariseos wanikgolh: «Wix miʼakstu lichuwinana mimpalakata; chu tuku wana ni xaxlikana». 14 Jesús kakgalhtilh: «Maski kiʼakstu klichuwinan kimpalakata, tuku klichuwinan xaxlikana, xlakata kkatsi niku kminitancha chu niku kama. Pero wixin ni katsiyatit niku kminitancha chu niku kama. 15 Wixin lakputsananatit chuna la wan xlimapakgsinkan latamanin; akit niti klakputsanani. 16 Pero komo wi tiku klakputsanani, klakputsananima chuna la xaxlikana, xlakata akxtum klakputsananaw akit chu xaTlat,* tiku kimalakgachanit. 17 Nachuna, kLimapakgsin nema kgalhiyatit, tatsokgnit: “Komo chatiy lakchixkuwin lakxtum tuku wankgo, xaxlikana tuku wankgo”. 18 Akit kiʼakstu klichuwinan kimpalakata, chu xaTlat tiku kimalakgachalh lichuwinan kimpalakata». 19 Wa xlakata wanikgolh: «¿Niku wi minTlat?». Jesús kgalhtinalh: «Wixin ni kilakgapasatit, nipara kinTlat. Komo xkilakgapastit, na xlakgapastit kinTlat». 20 Jesús chuna wa anta niku xmujukan tumin, akxni xmasiyama ktemplo. Pero niti chipalh, xlakata nina xchan xkilhtamaku.
21 Wa xlakata amakgtum kawanipa: «Akit kama, chu wixin nakimputsayatit, pero naniyatit kmintalakgalhinkan. Niku akit kama, wixin nila tanatit». 22 Wa xlakata, judíos tsukukgolh wankgo: «¿Pi kawa xʼakstu amaka makgnikan? Xlakata wan: “Niku akit kama, wixin nila tanatit”». 23 Xla kawanilh: «Wixin xalak katutsu; akit xalak katalhman. Wixin xalak uma kakilhtamaku; akit ni xalak uma kakilhtamaku. 24 Wa xlakata kkawanin: “Naniyatit kmintalakgalhinkan”. Komo ni kanajlayatit pi akit ama tiku kwan pi klitaxtu, naniyatit kmintalakgalhinkan». 25 Wa xlakata tsukukgolh wanikgo: «¿Tiku wix?». Jesús kgalhtinalh: «¡Kaj kmakgapalama kkatachuwinaman! 26 Lhuwa tuku kilichuwinat mimpalakatakan chu lhuwa tuku kililakputsananit. Ama tiku kimalakgachanit, wan tuku xaxlikana, chu tuku kkgaxmatli pi xwan, na watiya klichuwinama kkakilhtamaku». 27 Ni akgatekgskgolh pi wa xkalitachuwinama xaTlat. 28 Wa xlakata Jesús wa: «Akxni mawakakanita xKgawasa chixku kkiwi, nakatsiyatit pi akit ama, chu nitu ktlawa kaj xlakata kintapuwan; wa tuku klichuwinan putum uma chuna la xaTlat kimasiyaninit. 29 Chu Tiku kimalakgachanit akxtum kintawi; ni kiʼakstu kimakgxtakgnit, xlakata akit putum kilhtamaku ktlawa tuku makgapaxuwa». 30 Akxni xla wankgolh uma, lhuwa tiku kanajlanikgolh.
31 Wa xlakata Jesús chuntiya kawanilh judíos tiku xkanajlanikgonit: «Komo kgalhakgaxpatatit kintachuwin, xlikana kistalaninanin litaxtuyatit, 32 chu nalakgapasatit xaxlikana, chu xaxlikana nakalakgmaxtuyan». 33 Xlakan kgalhtikgolh: «Akinin xkamanan Abrahán chu niti xlakskujnin klitaxtuninitaw. ¿Tuku xlakata wix wana: “Nalakgtaxtuyatit”?». 34 Jesús kakgalhtilh: «Lu xlikana kkawaniyan pi putum tiku tlawa talakgalhin, kskujni talakgalhin litaxtu. 35 Nachuna, skujni ni putum kilhtamaku tamakgxtakga kchiki; xakgawasa tamakgxtakga putum kilhtamaku. 36 Wa xlakata, komo xaKgawasa kalakgmaxtuyan, nialh skujnin katilitaxtutit. 37 Akit kkatsi pi wixin xkamanan Abrahán. Pero kimakgniputunatit, xlakata ni makgamakglhtinanatit tuku kmasiya. 38 Akit klichuwinan tuku kakxilhli akxni xaktawi kinTlat, pero wixin tlawayatit tuku kgaxpatninitantit mintlatkan». 39 Xlakan kgalhtinankgolh: «Kintlatkan wa Abrahán». Jesús kawanilh: «Komo wixin xkamanan xlitaxtutit, xtlawatit tuku tlawalh Abrahán. 40 Pero uku kimakgniputunatit, akit kkalitachuwinanitan xaxlikana tuku kkgaxmatninit Dios. Abrahán nikxni chuna xtitlawaputulh. 41 Wixin tlawapatit xtatlaw mintlatkan». Xlakan wanikgolh: «Akinin ni klakachinitaw ktalakgxtumit nema ni xlitatlawat;* kaj chatum Tlat kkgalhiyaw, wa Dios».
42 Jesús kawanilh: «Komo xlikana Dios minTlatkan xwa, wixin xkimpaxkitit xlakata wa Dios kimalakgachanit chu unu kwi. Xlakata ni kaj kiʼakstu kintapuwan kminit, wata Xla kimalakgachanit. 43 ¿Tuku xlakata ni akgatekgsatit tuku kkawaniman? Xlakata ni kgaxpatputunatit kintachuwin. 44 Wixin wa tapakgsiniyatit mintlatkan Akgskgawini, chu tlawaputunatit xtalakaskin mintlatkan. Xla makgnina xwanit lata akxni wa taʼakgsanin xlakata Dios, lakgmakgalh tuku xaxlikana, xlakata ni lakgati tuku xaxlikana. Akxni wan taʼakgsanin, wan chuna la xla likatsi, xlakata xaʼakgsanina chu xtlat taʼakgsanin. 45 Chu xlakata akit kkawaniyan tuku xaxlikana, wixin ni kinkanajlaniyatit. 46 ¿Tiku wixin tlan nalimasiya pi akit kkgalhi talakgalhin? Komo akit kwan tuku xaxlikana, ¿tuku xlakata ni kinkanajlaniyatit? 47 Tiku tapakgsini Dios kgaxmata tuku wan Dios. Wa xlakata ni kinkgaxpatniyatit, xlakata ni tapakgsiniyatit Dios».
48 Wa xlakata judíos kgalhtikgolh: «Xlikana akxni kwanaw “Wix xalak Samaria chu kgalhiya demonio”». 49 Jesús kakgalhtilh: «Akit ni kkgalhi demonio, wata kmaxki kakni kinTlat, chu wixin kimamaxaniyatit. 50 Pero akit ni akstu kputsama nakimalankikan; wija chatum Tiku lakaskin nakimalankikan chu xla wa tiku lakputsanan. 51 Lu xlikana kkawaniyan pi komo wi tiku chuntiya makgantaxti kintachuwin, nikxni katinilh». 52 Judíos wanikgolh: «Uku kkatsiyaw pi kgalhiya demonio. Abrahán nilh, nachuna palakachuwinanin, pero wix wana “Komo wi tiku chuntiya makgantaxti kintachuwin, nikxni katinilh”. 53 Wix ni tlakg xlakaskinka nixawa kintlatkan Abrahán tiku nilh, ¿ni xlikana? Palakachuwinanin na nikgolh. ¿Tiku lakpuwana pi litaxtuya?». 54 Jesús kgalhtinalh: «Komo akit kiʼakstu kimalankikan, kililanka nitu litaxtu. Wa kinTlat tiku kimalanki, wa tiku wixin wanatit pi miDioskan. 55 Pero wixin ni lakgapasnitantit, pero akit klakgapasa. Chu komo xakwa pi ni klakgapasa, xaklitaxtulh chuna la wixin, chatum akgsanina. Pero akit klakgapasa, chu kmakgantaxti xtachuwin. 56 Mintlatkan Abrahán lipaxuwalh xlakata lu xʼakxilhputun akxni xakama min. Xla akxilhlakachalh ama kilhtamaku chu lipaxuwalh». 57 Wa xlakata judíos wanikgolh: «Nina kgalhiya tipuxamakaw kata, ¿chu wana pi akxilhnita Abrahán?». 58 Jesús kawanilh: «Lu xlikana kkawaniyan pi akxni nina xlama Abrahán, akit xaklamaja». 59 Wa xlakata, sakkgolh chiwix xlakata nalitalakgo, pero Jesús tatsekgli chu taxtulh ktemplo.
9 Akxni xtitaxtuma, akxilhli chatum chixku tiku lakgaxokgo xwanit lata lakachilh. 2 Chu xtamakgalhtawakgen kgalhskinkgolh: «Rabí, xlakata lakgaxokgo lakachilh uma chixku, ¿tiku lakgalhinalh, xla o wa xnatlatni?». 3 Jesús kgalhtinalh: «Uma chixku ni lakgalhinalh, nipara xnatlatni, pero chuna lalh xlakata xlitasiyalh tuku tlan tlawa Dios. 4 Kilitlawatkan xtaskujut Tiku kimalakgachalh xlakata kakuwaniku; akxni tsiswan nila tiku skuja. 5 Xlakata klamajku kkakilhtamaku, xmakgskgot kakilhtamaku klitaxtu». 6 Akxni wankgolh uma, chujli kkatiyatni chu xchujut litlawalh putlun, chu uma lilakpitlawalh* kxlakgastapu chixku 7 chu wanilh: «Kapit lakgachakgana kpila xla Siloam» (nema akxni matitaxtikan kʼatanu tachuwin wamputun «Tiku malakgachakanit»). Chu xla alh chu lakgachakgalh, chu akxni taspitli xlakawanan.
8 Alistalh, tiku xtalakatsunin chu tiku xʼakxilhkgo pi kskiwayan tsukukgolh wankgo: «Wa uma chixku tiku kskiwayan, ¿ni xlikana?». 9 Makgapitsin xwankgo: «Wa uma». Amakgapitsin xwankgo: «Nichuna, pero xtachuna tasiya». Chixku chuntiya xwan: «Akit». 10 Wa xlakata kgalhskinkgolh: «Komo chuna, ¿la* tlan lakawanana?». 11 Xla kgalhtinalh: «Chixku tiku wanikan Jesús tlawalh putlun chu kililakpitlawalh kkilakgastapu chu kiwanilh: “Kapit kSiloam chu kalakgachakganti”. Wa xlakata kkalh chu klakgachakgalh, chu tlan klakawanalh». 12 Wa xlakata wanikgolh: «¿Niku wi ama chixku?». Xla kgalhtinalh: «Ni kkatsi».
13 Xlakan linkgolh chixku tiku lakgaxokgo xwanit kxlakatinkan fariseos. 14 Chu ama kilhtamaku akxni Jesús tlawalh putlun chu tlawalh pi tlan xlakawanalh, Sábado xwanit. 15 Wa xlakata, fariseos na tsukukgolh kgalhskinkgo chixku la tlan xlakawananit. Xla kakgalhtilh: «Kililakpitlawalh putlun kkilakgastapu, chu klakgachakgalh, chu tlan klakawanan». 16 Makgapitsin fariseos tsukukgolh wankgo: «Uma chixku ni wa Dios malakgachanit, xlakata lakatsala Sábado». Amakgapitsin xwankgo: «¿La* chatum makglakgalhina chixku tlan tlawa uma milagros?». Wa xlakata tanu tanu tuku tsukukgolh wankgo. 17 Chu amakgtum waniparakgolh tiku lakgaxokgo xwanit: «¿Wix tuku wana xpalakata, xlakata tlawalh pi tlan nalakawanana?». Chixku wa: «Xla chatum palakachuwina».
18 Pero judíos ni xkanajlakgo pi lakgaxokgo xwanit chu alistalh tlan xlakawanalh, asta akxni tasanikgolh xnatlatni chixku tiku uku tlan xlakawanan. 19 Chu kakgalhskinkgolh: «¿Wa uma minkgawasakan tiku wixin wanatit pi lakgaxokgo lakachilh? ¿Tuku xlakata uku tlan lakawanan?». 20 Xnatlatni kgalhtinankgolh: «Kkatsiyaw pi uma kinkgawasakan, chu lakgaxokgo xwanit akxni lakachilh. 21 Pero ni kkatsiyaw tuku xlakata uku tlan lakawanan; chu ni kkatsiyaw tiku tlawalh pi nalakawanan. Kakgalhskintit. Lankata. Xla xʼakstu xlikgalhtinat». 22 Xnatlatni chuna wankgolh xlakata xkapekuanikgo judíos, xlakata judíos xlakkaxlakgonita pi komo wi tiku xwa pi wa Cristo xwanit, ama lataman xlilat natamakxtukan ksinagoga.* 23 Wa xlakata xnatlatni wankgolh: «Lankata. Wa kakgalhskintit».
24 Wa xlakata xlimakgtiy tasaniparakgolh chixku tiku lakgaxokgo xwanit chu wanikgolh: «Kamalanki Dios; akinin kkatsiyaw pi uma chixku lakgalhina». 25 Xla kgalhtinalh: «Komo lakgalhina, akit ni kkatsi. Kajwatiya kkatsi pi lakgaxokgo xakwanit, pero uku tlan klakawanan». 26 Alistalh xlakan kgalhskinkgolh: «¿Tuku tlawanin? ¿La tlawalh pi nalakawanana?». 27 Xla kakgalhtilh: «Kkawaninitana, pero ni kgaxpattit. ¿Tuku xlakata kgaxmatputumparayatit amakgtum? ¿Na xtamakgalhtawakgen litaxtuputunatit?». 28 Wa xlakata lixkajni wanikgolh: «Wix xtamakgalhtawakgen ama chixku, pero akinin xtamakgalhtawakgen Moisés. 29 Akinin kkatsiyaw pi Dios tachuwinanit Moisés, pero uma chixku ni kkatsiyaw niku minacha». 30 Chixku kawanilh: «Uma lu kaks kimalakawani, pi wixin ni katsiyatit niku minacha, pero xla tlawalh pi naklakawanan. 31 Katsiyaw pi Dios ni kgaxmata xʼoracionkan lakgalhinanin, pero komo wi tiku pekuani Dios chu tlawa xtalakaskin, wa uma tiku xla kgaxmatni. 32 Lata makgasa ni takgaxmatnit pi wi tiku xtlawalh pi nalakawanan chatum tiku lakgaxokgo lakachinit. 33 Komo uma chixku ni wa Dios xtimalakgachalh, nila tuku xtlawalh». 34 Wa xlakata kgalhtikgolh: «Wix xlitsamaya talakgalhin akxni lakachita, ¿chu wata wix kilamasiyaniputunaw?». ¡Chu xlakan tamakxtukgolh!
35 Jesús kgaxmatli pi xtamakxtukanit, chu akxni tatanokglhli, wanilh: «¿Wix kanajlaniya xKgawasa chixku?». 36 Xla kgalhtinalh: «Katlawa litlan, kakiwani tiku ama xlakata tlan nakkanajlani». 37 Jesús wanilh: «Akxilhta chu wa ama tiku tachuwinaman». 38 Xla wa: «Kkanajlani, Malana». Chu maxkilh kakni.* 39 Alistalh Jesús wa: «Kmilh kkakilhtamaku xlakata tlan nalakputsananikan, xlakata tiku lakgaxokgo tlan nalakawanankgo, chu tiku lakawanankgo lakgaxokgo nawankgo». 40 Fariseos tiku na anta xlayakgolh akxni kgaxmatkgolh uma, wanikgolh: «¿Lakpuwana pi na lakgaxokgo akinin?». 41 Jesús kawanilh: «Komo lakgaxokgo xwantit, ni xkgalhitit talakgalhin. Pero uku wixin wanatit “Klakawananaw”. Ni katikatapatikantit mintalakgalhinkan».
10 «Lu xlikana kkawaniyan pi putum tiku ni anta laktanu kxmalakcha niku kamakikan borregos, wata atanu niku laktawaka xlakata natanu, uma kgalhana. 2 Pero ama tiku laktanu kmalakcha wa xmapuchwayanina borregos. 3 Wa tiku xkuentajtlawana malakcha malakkini, chu borregos kgaxmatnikgo xtachuwin. Xla kalimapakuwi xtukuwani xborregos chu katamakxtu. 4 Akxni xla katamakxtu putum nema tapakgsinikgo, kapulanitilha, chu borregos stalanikgo xlakata kgalhlakgapaskgo xtachuwin. 5 Ni katistalanikgolh tiku ni lakgapaskgo, wata natsalanikgo, xlakata ni kgalhlakgapaskgo xtachuwin atanu». 6 Jesús kalitachuwinalh uma liʼakxilhtit, pero xlakan ni akgatekgskgolh tuku xkawanima.
7 Wa xlakata Jesús amakgtum wampa: «Lu xlikana kkawaniyan pi akit malakcha* niku laktanukgo borregos. 8 Putum tiku minkgonit chu nitlan limaklakaskinkgonit kintukuwani wa umakgolh kgalhananin; pero borregos ni kgaxmatnikgonit. 9 Akit malakcha; putum tiku nakilakgmin xlakata natanu, nalakgtaxtu, chu xla natanu chu nataxtu chu natekgsa sakgat. 10 Kgalhana min kaj xlakata nakgalhanan chu namakgninan chu namalakgsputunan. Akit kminit xlakata nakgalhiyatit latamat chu nikxni katisputli. 11 Akit xatlan mapuchwayanina; xatlan mapuchwayanina masta xlatamat xpalakata borregos. 12 Tiku kaj maskgawikan, ni wa xmapuchwayanina borregos, chu tiku ni wa tapakgsinikgo borregos, akxni akxilha pi mima lobo,* kaʼakgxtakgmi borregos chu tsala (chu lobo kachipa chu kalakgtlakgalin) 13 xlakata kaj maskgawikan chu ni xlakaskinka kaʼakxilha borregos. 14 Akit xatlan mapuchwayanina. Chu kkalakgapasa kiborregos chu kiborregos kilakgapaskgo, 15 chuna la xaTlat* kilakgapasa chu akit klakgapasa xaTlat; akit kmasta kilatamat xpalakata borregos.
16 »Chu kkgalhi amakgapitsi borregos nema ni unu tanumakgolh; xlakan na nakkalimin, chu nakgaxmatkgo kintachuwin, chu kgamputum borregos nalitaxtukgo chu kaj chatum mapuchwayanina naʼanan. 17 Wa xlakata xaTlat kimpaxki, xlakata kmakamasta kilatamat, xlakata nakmakgamakglhtinampara amakgtum. 18 Niti kimakglhti, wata xatapaxuwan kmakamasta. Kkgalhi limapakgsin xlakata nakmakamasta, chu kgalhi limapakgsin xlakata nakmakgamakglhtinampara amakgtum. Wa kinTlat tiku kimaxkinit limapakgsin xlakata uma».
19 Amakgtum tanu tanu tuku tsukuparakgolh wankgo judíos xlakata uma tachuwin. 20 Lhuwa tiku xwankgo: «Laktanuma demonio, chu akgwiti. ¿Tuku xlakata kgaxpatniyatit?». 21 Amakgapitsin xwankgo: «Tiku laktanuma demonio ni chuna chuwinan. Demonio nila tlawa pi nalakawanankgo tiku lakgaxokgo, ¿ni xlikana?».
22 Ama kilhtamaku kJerusalén xtlawamaka Fiesta xla Tamakamastan. Xlonkgnan, 23 chu Jesús anta xtlawama kxtankilhtin templo niku kxpaxtunin yakgolh talayaw xla Salomón. 24 Alistalh judíos litamakgstilikgolh chu tsukukgolh wanikgo: «¿Tuku kilhtamaku nakinkawaniya xaxlikana, komo wix Cristo o ni? Komo xlikana Cristo wix, liwana kawanti». 25 Jesús kakgalhtilh: «Kkawanin pero ni kanajlayatit. Tuku ktlawa kxtukuwani kinTlat, lichuwinan kimpalakata. 26 Pero wixin ni kanajlayatit xlakata wixin ni kiborregos. 27 Kiborregos kgaxmatkgo kintachuwin chu akit kkalakgapasa, chu xlakan kistalanikgo. 28 Akit kkamaxki latamat nema ni kgalhi xlisputni chu nikxni katikamasputuka chu niti kintiʼakgxwatamakglhtilh kkimakan. 29 Tuku kinTlat kimaxkinit tlakg xlakaskinka nixawa putum amakgapitsin, chu nitiku tlan akgxwatamakglhti kxmakan xaTlat. 30 Akit chu xaTlat chatum klitaxtuyaw».*
31 Amakgtum judíos sakparakgolh chiwix xlakata nalitalakgo. 32 Jesús kakgalhtilh: «Lhuwa xalaktlan tatlaw tuku ktlawalh nema xaTlat kilimapakgsinit. ¿Xatuku tatlaw kiliʼaktalaputunatit?». 33 Judíos kgalhtikgolh: «Ni wa xlakata tuku xatlan tatlaw kkalitalaputunan, wata xlakata lixkajni lichuwinanita Dios; maski kaj lataman wix, wana pi wix chatum dios». 34 Jesús kakgalhtilh: «¿Ni tatsokgnit kmiLimapakgsinkan “Akit kwa: «Wixin dioses»”? 35 Komo xla kalimapakuwilh “dioses” ama tiku kalistakyawalh xtachuwin Dios (chu Tatsokgni nila lakgpalikan), 36 ¿wixin kiwaniyatit, akit tiku xaTlat masantujlilh chu malakgachalh kkakilhtamaku “Lixkajni lichuwinana Dios”, xlakata kwa “Akit xKgawasa Dios”? 37 Komo ni ktlawa xtaskujut kinTlat, ni kakinkanajlanitit. 38 Pero komo ktlawa, maski akit ni nakinkanajlaniyatit, kakanajlanitit tuku ktlawa, xlakata nakatsiyatit chu chuntiya kakatsitit pi kinTlat akxtum kintawi chu akit akxtum ktawi xaTlat». 39 Wa xlakata, amakgtum xchipaputumparakgo, pero xla katsalanilh.
40 Chu amakgtum ampa kxaʼakilhtutu Jordán, niku Juan xmununan xapulana, chu anta tamakgxtakgli. 41 Chu lhuwa latamanin lakgminkgolh chu tsukukgolh wankgo: «Juan nipara akgtum milagro tlawalh, pero putum tuku Juan lichuwinalh xpalakata uma chixku, xaxlikana xwanit». 42 Chu lhuwa tiku kanajlanikgolh anta.
11 Ama kilhtamaku, chatum chixku tiku xwanikan Lázaro xtatatla; xalak Betania xwanit, aktsu xkachikin María chu Marta, xtala tsumat. 2 Wa uma María tiku mawakanilh xamuksun aceite Malana chu limaskakanilh xʼakchixit kxtantun; wa xtalakan Lázaro tiku xtatatla. 3 Wa xlakata, xnatalan laktsuman malakgachanikgolh tamakatsinin, wanikgolh: «Malana, ¡kaʼakxilhti!, tatatla miʼamigo tiku lu lakgkatsana». 4 Pero akxni Jesús kgaxmatli, wa: «Uma tajatat ni katitlawalh pi kkalinin nakitaya, wata natalimalanki Dios, xlakata xKgawasa Dios nalimalankikan xpalakata uma».
5 Jesús xkapaxki Marta, María chu Lázaro. 6 Pero akxni kgaxmatli pi Lázaro xtatatla, antiyaku tamakgxtakgcha aʼakgtiy kilhtamaku niku xwi. 7 Akxni xtitaxtunita akgtiy kilhtamaku, kawanilh xtamakgalhtawakgen: «Kaʼamparaw amakgtum kJudea». 8 Xtamakgalhtawakgen wanikgolh: «Rabí, nina makgas xʼaktalaputunkgoyan tiku xalak Judea, ¿chu napimparaya amakgtum?». 9 Jesús kgalhtinalh: «Kakuwani kgalhi akgkutiy hora, ¿ni xlikana? Komo wi tiku tlawama akxni kakuwani, nitu liʼakgchakgxa, xlakata akxilha kxkgakganat kakilhtamaku. 10 Pero komo wi tiku tlawama katsisni, akgchakgxa, xlakata nitu kgalhi xkgakganat».
11 Alistalh akxni wankgolh uma, na wampa: «Kiʼamigojkan Lázaro lhtatanit, pero akit kama anta xlakata nakmastakwani». 12 Wa xlakata xtamakgalhtawakgen wanikgolh: «Malana, komo lhtatama, natatlanipara». 13 Jesús xlichuwinama pi Lázaro xninit. Pero xlakan xlakpuwankgo pi xla xlichuwinama pi kaj klhtatama. 14 Alistalh, Jesús liwana kawanilh: «Lázaro ninit, 15 chu klipaxuwa mimpalakatakan, xlakata ni anta xakwilacha, xlakata wixin nakanajlayatit. Pero kalakgaw». 16 Wa xlakata, Tomás tiku na xwanikan Stiyun, kawanilh amakgapitsi tamakgalhtawakgen: «Na kaʼaw, xlakata akxtum nataniyaw Jesús».
17 Akxni Jesús chalh, akxilhli pi Lázaro akgtati kilhtamaku lata* xwi kputaknun. 18 Chu Betania lakatsu xwi kJerusalén, max akgtutu kilómetros* xlimakgat. 19 Chu lhuwa judíos xminkgonit xlakata namakgoxomixikgo Marta chu María xpalakata xtala. 20 Akxni Marta kgaxmatli pi Jesús xmima, alh paxtokga; pero María tamakgxtakgli kchiki anta niku xwi. 21 Marta wanilh Jesús: «Malana, komo unu xtitawila, kintala ni xtinilh. 22 Pero, asta uku, kkatsi pi putum tuku wix naskiniya Dios, Dios namaxkiyan». 23 Jesús wanilh: «Mintala nalakastakwanampara». 24 Marta kgalhtilh: «Akit kkatsi pi nalakastakwanampara kxaʼawatiya kilhtamaku». 25 Jesús wanilh: «Akit talakastakwanat chu latamat. Tiku nakinkanajlani, maski naniy, nalatamapara; 26 chu putum tiku lama chu kinkanajlani nikxni katinilh. ¿Wix kanajlaya uma?». 27 Xla kgalhtilh: «Chuna, Malana, akit kkanajlanit pi wix Cristo, xKgawasa Dios, ama tiku Dios wa pi xʼama min kkakilhtamaku». 28 Akxni xla wankgolh uma, alh chu tasanilh María xtala tsumat, chu tsekg wanilh: «Makgalhtawakgena unu wi, chu tasaniman». 29 Akxni kgaxmatli uma, lakapala tayalh chu lakgalh.
30 Jesús, nina xtanu kʼaktsu kachikin, antaku xwilacha niku Marta xtatanokglhnit. 31 Akxni judíos tiku xmakgoxomiximakgolh María kchiki akxilhkgolh pi lakapala tayalh chu taxtulh, stalanikgolh, xlakata lakpuwankgolh pi xʼama tasa kputaknun. 32 Akxni María chalh niku xwi Jesús chu akxilhli, lakgtakilhputalh chu wanilh: «Malana, komo wix unu xtitawila, kintala ni xtinilh». 33 Akxni Jesús akxilhli pi xtasama, chu judíos tiku xtaminkgonit na xtasamakgolh, jalhpanilh chu nitlan limakgkatsilh. 34 Jesús wa: «¿Niku wilikanit?». Xlakan wanikgolh: «Malana, katat chu kaʼakxilhti». 35 Jesús tsukulh lakgpixtaja.* 36 Wa xlakata judíos tsukukgolh wankgo: «Kaʼakxilhtit ¡lu xlikana xlakgkatsan!». 37 Pero amakgapitsin xwankgo: «Komo uma chixku tlawalh pi tlan xlakawanalh lakgaxokgo, ¿nila wi tuku xtitlawalh xlakata ni xtinilh Lázaro?».
38 Alistalh, akxni Jesús amakgtum jalhpanipa, milh kputaknun. Uma akgtum lhuku xwanit, chu xlitalakgatalanit chiwix. 39 Jesús wa: «Kamakgenutit chiwix». Marta, xtala tsumat tiku xninit, wanilh: «Malana, max puksamaja, xlakata xliʼakgtatita kilhtamaku». 40 Jesús wanilh: «¿Ni kwanin pi komo xlikana nakanajlaya xpimpat akxilha xlilanka Dios?». 41 Wa xlakata, makgenukgolh chiwix. Chu Jesús talakayawalh kʼakgapun chu wa: «Tlat,* kmaxkiyan paxtikatsinit xlakata kinkgaxpatninita. 42 Xlikana, akit kkatsi pi putum kilhtamaku kinkgaxpatniya; chuna kwa xlakata makxtum kiliyakgolh latamanin, xlakata nakanajlakgo pi wix kimalakgachanita». 43 Akxni wankgolh umakgolh tachuwin, pixlanka* wa: «¡Lázaro, kataxtu!». 44 Chixku tiku xninit taxtulh chu xlitamakgchinit lhakgat lata kxtantun chu kxmakan, chu na xlitalakgachinit lhakgat. Jesús kawanilh: «Kamakgxkuttit chu kamaxkitit talakaskin natlawan».
45 Wa xlakata, lhuwa judíos tiku xlakgminkgonit María chu akxilhkgolh tuku xla xtlawanit kanajlanikgolh, 46 pero makgapitsin lakgankgolh fariseos chu kawanikgolh tuku xtlawanit Jesús. 47 Wa xlakata, xanapuxkun sacerdotes chu fariseos kamamakxtumikgolh xanaPuxkun Jueces chu wankgolh: «¿Tuku natlawayaw, xlakata uma chixku tlawa lhuwa milagros? 48 Komo nitu natlawaniyaw, putum nakanajlanikgo, chu xalak Roma naminkgo chu nakinkamakglhtikgoyan templo chu nachuna kinkachikinkan». 49 Chatum tiku xkatatapakgsi, Caifás, wa sacerdote tiku tlakg xkgalhi limapakgsin ama kata, kawanilh: «Wixin ni akgatekgsatit tuku lama, 50 wixin ni akgatekgsatit pi kachikin tlakg xlakaskinka nixawa chatum lataman. Tlakg tlan xla naniy nixawa putum kachikin namalakgsputukan». 51 Pero tuku wa ni xʼakstu xtalakapastakni, xlakata xlitaxtu sacerdote tiku tlakg xkgalhi limapakgsin ama kata, Dios maklakaskilh xlakata xwa pi Jesús xʼama niy xpalakata kachikin, 52 chu ni kajwatiya xpalakata kachikin, wata nachuna xlakata makxtum nakawilikgo xkamanan Dios nema kamaʼakgawanikanit. 53 Wa xlakata lata ama kilhtamaku lakkaxlakgolh pi namakgnikgo.
54 Wa xlakata, Jesús nialh katasiyanilh niku xlamakgolh judíos, alh lakatsu kxakaskakni tiyat, kʼakgtum kachikin nema wanikan Efraín, chu anta katatamakgxtakgli xtamakgalhtawakgen. 55 Lakatsuwa xwi xPascuajkan judíos, chu lhuwa tiku xalak laktsu kachikinin ankgolh kJerusalén, akxni nina xtsuku Pascua, xlakata xtaskulunkikgolh chuna la xwan xLimapakgsin Moisés. 56 Xputsamakgolh Jesús, chu xlawanimakgolh xchatunukan akxni anta xyakgolh ktemplo: «¿Wixin tuku lakpuwanatit? ¿Pi nipara katimilh kfiesta?». 57 Pero xanapuxkun sacerdotes chu fariseos xlimapakgsinankgonit pi komo wi tiku xkatsilh niku xwi Jesús, xlimakatsininat xwanit, xlakata tlan nachipakgo.
12 Akgchaxan kilhtamaku xtsankga xlakata xtlawaka Pascua, Jesús chalh kBetania, niku xwi Lázaro wa tiku Jesús xmalakastakwaninit kkalinin. 2 Wa xlakata anta tlawanika liwat, chu Marta xkamujunima liwat, pero Lázaro na anta xkatawayamakgolh. 3 Alistalh María tiyalh max itat litro xamuksun aceite xla nardo,* nitu xtalakwilhakanit chu lu tapalaxla xwanit, chu mawakanilh kxtantun Jesús chu limaskakanilh xʼakchixit. Xlimuksun aceite litatsamalh chiki. 4 Pero Judas Iscariote, chatum xtamakgalhtawakgen, tiku nialh makgas xʼama makamasta, wa: 5 «¿Tuku xlakata ni listaka akgtutu ciento denarios* uma xamuksun aceite chu xtikamaxkika xatumin limaxkgenin?».* 6 Chuna wa uma, pero ni xlakata xkalilakgaputsa limaxkgenin, wata xlakata kgalhana xwanit chu wa xkgalhi caja wantuku xpumakikan tumin chu xlismaninit xkgalhan tumin nema anta xmujukan. 7 Wa xlakata, Jesús wa: «Nitu kawani, xlakata xla tlawama tuku natatlawa akxni nakni. 8 Xlakata limaxkgenin putum kilhtamaku katalamakgon, pero akit ni putum kilhtamaku ktikatalataman».
9 Pero ama kilhtamaku lhuwa judíos katsikgolh pi xla anta xwi, chu ni kajwatiya minkgolh akxilhkgo Jesús, nachuna minkgolh akxilhkgo Lázaro, wa tiku xmalakastakwaninit kkalinin. 10 Xanapuxkun sacerdotes lakkaxlakgolh xlakata na namakgnikgo Lázaro, 11 wa xlakata lhuwa judíos ankgolh akxilhkgo tuku xakgspulanit Lázaro chu kanajlanikgolh Jesús.
12 Lichali lhuwa latamanin tiku xminkgonit kfiesta kgaxmatkgolh pi Jesús xmima kJerusalén. 13 Wa xlakata tiyakgolh xpakgan mokgot* chu ankgolh paxtokgkgo, chu pixlanka* tsukukgolh wankgo: «¡Dios, kkatasaskiniyan kalakgmaxtu! ¡Tasikulunatlawanit tiku mima kxtukuwani Jehová, xMapakgsina Israel!». 14 Akxni Jesús tekgsli xaskgata burro, kgetawi, chuna la tatsokgnit: 15 «Ni kapekuanti, xtsumat Sion. ¡Kaʼakxilhti! Mimapakgsina mima, chu kgewi tantum xaskgata burro». 16 Xtamakgalhtawakgen ni tunkun akgatekgskgolh* uma, pero akxni Jesús malankika, lakapastakkgolh pi chuna xtatsokgnita xpalakata, akxni chuna akgspulalh Jesús.
17 Alistalh, lhuwa latamanin tiku na anta xyakgolh akxni wanilh Lázaro pi xtaxtulh kputaknun chu malakastakwanilh kkalinin, chuntiya xlichuwinamakgolh. 18 Wa xlakata lhuwa latamanin na ankgolh paxtokgkgo, xlakata xkgaxmatkgonit pi xtlawanit uma milagro. 19 Wa xlakata, fariseos xʼakstukan lawanikgolh: «¿Akxilhatit? Nitu litaxtu tuku tlawamaw. ¡Kaʼakxilhtit! Putum latamanin wa stalanimakgolh».
20 Ama kilhtamaku, na anta xmakglamakgolh griegos xlakata na xminkgonit kakninanikgo Dios kfiesta. 21 Wa xlakata umakgolh lakgtalakatsuwikgolh Felipe, tiku xalak Betsaida xla Galilea xwanit, chu tsukukgolh tachuwinankgo, wanikgolh: «Chixku, kakxilhputunaw Jesús». 22 Felipe milh chu wanilh Andrés. Andrés chu Felipe lakgminkgolh chu wanikgolh Jesús.
23 Pero Jesús kakgalhtilh: «Chanit kilhtamaku xlakata xKgawasa chixku namalankikan. 24 Xlikana kkawaniyan pi komo xtalhtsi trigo ni natakta ktiyat chu naniy, kaj akgtum talhtsi litaxtu; pero komo naniy, namasta lhuwa xtawakat. 25 Putum tiku lakgkatsan xlatamat namalakgsputu, pero putum tiku namakgatsankgaputun xlatamat kʼuma kakilhtamaku nalakgmaxtu xlakata nakgalhi latamat nema ni kgalhi xlisputni. 26 Komo wi tiku kiskujnaniputun, kakistalanilh, chu anta niku akit naktawila na anta natawila kiskujni. Komo wi tiku kiskujnaniputun, xaTlat* namalanki. 27 Uku kmakgkatsi pi nialhla ktayani talipuwan, ¿chu tuku nakwan? Tlat, kakilakgmaxtu kʼuma lu tuwa kilhtamaku. Pero wa xlakata kliminit kkatiyatni, tuku naktitaxtu uma kilhtamaku. 28 Tlat, kamalanki mintukuwani». Chu alistalh takgaxmatli tachuwin pi mincha kʼakgapun: «Kmalankinit chu amakgtum nakmalankipara».
29 Lhuwa latamanin tiku anta xyakgolh kgaxmatkgolh chu tsukukgolh wankgo pi xjilinit. Amakgapitsin wankgolh: «Chatum ángel tachuwinalh». 30 Jesús kgalhtinalh: «Uma tachuwin nema takgaxmatli, ni kimpalakata, wata mimpalakatakan. 31 Uku lakgchanit nalakputsananikan uma kakilhtamaku; la uku xmapakgsina uma kakilhtamaku natamakxtukan. 32 Pero akit, akxni nakimawakakan kkiwi, naktlawa pi nakilakgminkgo putum latamanin tiku tanu tanu xlakatsukutkan». 33 Uma xlikilhwama xlakata nalimaʼakgatekgsninan chuna la xʼama niy. 34 Wa xlakata lhuwa latamanin kgalhtikgolh: «Limapakgsin wan pi Cristo putum kilhtamaku nalatama. ¿Tuku xlakata wix wana pi xKgawasa chixku namawakakan kkiwi? ¿Tiku uma xKgawasa chixku?». 35 Wa xlakata Jesús kawanilh: «Makgskgot nakatatawilayanku atsinu kilhtamaku. Kalatapatit xlakata kgalhiyatitku makgskgot, xlakata kapukswa ni nakaʼakgchipayan; putum tiku latama niku kxakapukswa ni katsi niku ama. 36 Xlakata kgalhiyatitku makgskgot, kalimasiyatit pi kanajlaniyatit makgskgot, xlakata xkamanan makgskgot nalitaxtuyatit».
Akxni Jesús lichuwinankgolh uma, alh chu katatsekgnilh. 37 Maski tlawalh lhuwa milagros kxlakatinkan, ni xkanajlanikgo, 38 xlakata chuna tlan xkgantaxtulh xtachuwin palakachuwina Isaías, tiku wa: «Jehová, ¿tiku kanajlanit tuku klichuwinanitaw? Chu ¿tiku Jehová masiyanilh xlitliwakga?».* 39 Isaías na wampa tuku xlakata nila xkanajlakgo: 40 «Xla kamalakgatsinit kxlakgastapukan chu xnakujkan xatsakat katlawaninit, xlakata ni naliʼakxilhkgo xlakgastapukan chu naliʼakgatekgskgo xnakujkan tuku kilhchanima uma chu nalakgtaspitkgo chu xla nakamapaksa». 41 Isaías chuna wa xlakata akxilhli xlilanka Cristo, chu lichuwinalh xpalakata. 42 Pero maski chuna, asta mapakgsinanin lhuwa tiku na kanajlanikgolh, pero ni limasiyakgolh pi xkanajlanikgo Jesús kaj xlakata fariseos ni xkatamakxtukgolh ksinagoga;* 43 xlakata wa tlakg xlakgatikgo pi latamanin tlan xkaʼakxilhkgolh* nixawa tlan xkaʼakxilhli Dios.
44 Pero Jesús pixlanka chuwinalh chu wa: «Putum tiku nakinkanajlani, ni kaj xman akit kinkanajlanima wata na kanajlanima tiku kimalakgachanit; 45 chu putum tiku kiʼakxilha, na akxilha tiku kimalakgachanit. 46 Akit kminit la* makgskgot kkakilhtamaku, xlakata putum tiku nakinkanajlani nialh kapukswa natawila. 47 Pero komo wi tiku kgaxmata kintachuwin chu ni makgantaxti, akit ni klakputsanani; xlakata ni kminit kalakputsanani latamanin, kminit xlakata nakkalakgmaxtu latamanin. 48 Putum tiku nakilakgmakgan chu ni makgamakglhtinan tuku klichuwinan, wi tiku nalakputsanani. Tachuwin nema klichuwinanit wa nalakputsanani kxaʼawatiya kilhtamaku. 49 Xlakata ni kiʼakstu kintapuwan tuku klichuwinanit, wata xaTlat tiku kimalakgachanit, wa tiku kilimapakgsinit tuku nakwan chu tuku nakmasiya. 50 Chu kkatsi pi xlimapakgsin linan klatamat nema ni kgalhi xlisputni. Wa xlakata putum tuku klichuwinan, kchuwinan chuna la xaTlat kiwaninit».
13 Jesús xkatsi akxni nina xchan fiesta xla Pascua pi xchanita hora xlakata namakgxtakga uma kakilhtamaku chu nalakgan xaTlat.* Xlakata Jesús xkapaxkinit xtamakgalhtawakgen tiku xlamakgolh kkakilhtamaku, kapaxkilh asta kxlisputni xlatamat. 2 Akxni xlakan xwayamakgolh, Akgskgawini xwilininita kxnaku Judas Iscariote, xkgawasa Simón, pi xmakamastalh Jesús. 3 Xlakata Jesús xkatsi pi xaTlat putum xmakamaxkinit kxmakan, chu pi wa Dios xmalakgachanit, chu wa xlakgamapa Dios, 4 tayalh niku xwayamakgolh chu maktaktalh xlimaktiy klhakgat. Chu akxni tiyalh maktum toalla litatampulakgchilh. 5 Akxni chuna tlawalh mujulh chuchut kʼakgtum palangana* chu tsukulh kachakgeni xtantunkan xtamakgalhtawakgen chu xkalimaskakanima toalla nema xlitatampulakgchinit. 6 Akxni lakgchilh Simón Pedro. Xla wanilh: «Malana, ¿wix nakintuchakgeya?». 7 Jesús kgalhtinalh: «Tuku ktlawama, ni akgatekgsa* uku, pero alistalh naʼakgatekgsa». 8 Pedro wanilh: «Wix nikxni nakintuchakgeya». Jesús kgalhtilh: «Komo ni naktuchakgeyan, nila akxtum nakintatawilaya». 9 Simón Pedro wanilh: «Malana, ni kajwatiya kintantun kachakge, wata nachuna kachakge kimakan chu kiʼakgxakga». 10 Jesús wanilh: «Putum tiku paxnit kaj xtantun talakaskin nachakge, xlakata skulunku xputuminika. Chu lakskulunku wixin, pero ni mimputumkan». 11 Xlakata xla xlakgapasa chixku tiku xmakamastama. Wa xlakata wa: «Pero ni mimputumkan lakskulunku».
12 Alistalh akxni xkatuchakgekgonita chu klhakganita klhakgat, amakgtum katatawilapa chu kawanilh: «¿Akgatekgsatit* tuku xlakata kkatuchakgen? 13 Wixin kilimapakuwiyatit “Makgalhtawakgena” chu “Malana” chu xlikana tuku wanatit xlakata chuna klitaxtu. 14 Wa xlakata, maski akit Malana chu Makgalhtawakgena, kkatuchakgen, nachuna kalakgchanan nalatuchakgeyatit minchatunukan. 15 Xlakata akit kkawilinin xaliʼakxilhtit, chuna la ktlawalh mimpalakatakan, nachuna wixin militlawatkan. 16 Lu xlikana kkawaniyan pi skujni ni tlakg xlakaskinka litaxtu nixawa* xmalana, chu tiku malakgachakan ni tlakg xlakaskinka nixawa tiku malakgachalh. 17 Komo katsiyatit uma, paxuwayatit komo natlawayatit. 18 Ni mimputumkan kkalichuwinaman; akit kkalakgapasa tiku kkalaksaknit. Chuna lalh xlakata xkgantaxtulh Tatsokgni: “Ama tiku xaktawama kinkaxtalanchu xla kintalalakatawakalh”.* 19 Lata uma kilhtamaku chu nema aku mima, kkawaniman xlakata nina kgantaxtu, xlakata akxni nakgantaxtu nakanajlayatit pi akit tiku kkawanin. 20 Lu xlikana kkawaniyan pi putum tiku makgamakglhtinan tiku akit kmalakgacha na kimakgamakglhtinama, chu putum tiku kimakgamakglhtinan na makgamakglhtinama Tiku kimalakgachanit».
21 Akxni chuna wankgolh, Jesús jalhpanilh, chu lichuwinalh: «Lu xlikana kkawaniyan, chatum tiku unu wi nakimakamasta». 22 Tamakgalhtawakgen tsukukgolh lalakaʼakxilhkgo xchatunukan, kaks xlakawankgo xlakata ni xkatsikgo tiku xlichuwinama. 23 Chatum xtamakgalhtawakgen Jesús, ama tiku lu xpaxki, lakatsu xpaxtuwi. 24 Wa xlakata, Simón Pedro kaks lakaʼakxilhli ama chu wanilh: «Kakilawaniw tiku lichuwinama». 25 Wa xlakata xla lakgtalakatsuwilh kxkuxmun Jesús chu wanilh: «Malana, ¿tiku ama?». 26 Jesús kgalhtilh: «Wa ama tiku nakmaxki aktsu kaxtalanchu nema nakmalakgchuwi». Wa xlakata akxni xmalakgchuwinita, tiyalh chu maxkilh Judas, xkgawasa Simón Iscariote. 27 Akxni Judas makglhtinalh kaxtalanchu, Satanás laktanulh. Wa xlakata Jesús wanilh: «Tuku tlawapat, tlakg lakapala katlawa». 28 Pero nipara chatum tiku anta xtawayamakgolh xkatsi tuku xlakata chuna xwaninit. 29 Makgapitsin asta lakpuwankgolh, pi komo wa Judas xkgalhi caja wantuku xpumakikan tumin, Jesús xwanima, «Katamawa tuku namaklakaskinaw kfiesta», o wi tuku xkamaxkilh limaxkgenin.* 30 Wa xlakata akxni makglhtinalh aktsu kaxtalanchu, tunkun taxtulh. Chu katsisni xwanit.
31 Akxni Judas taxtulh, Jesús wa: «La uku* xKgawasa chixku malankikan chu Dios namalankikan xpalakata. 32 Dios namalanki xKgawasa chixku, chu tunkun chuna natlawa. 33 Laktsu kinkamanan, nialh makgas kilhtamaku kkatawilan. Wixin nakimputsayatit; chu chuna la kkawanilh judíos: “Anta niku akit kkama wixin nila tanatit”, chu uku wixin kkawaniman. 34 Kkamaxkiman xasasti limapakgsin: pi kalapaxkitit minchatunukan; chuna la kkapaxkinitan, nachuna wixin kalapaxkitit minchatunukan. 35 Wa uma tuku nalitalakgapasatit pi wixin kintamakgalhtawakgen: komo lapaxkiyatit».
36 Simón Pedro wanilh: «Malana, ¿niku pimpat?». Jesús kgalhtinalh: «Niku akit kama, uku nila kistalaniya, pero alistalh nakistalaniya». 37 Pedro wanilh: «Malana, ¿tuku xlakata la uku nila kstalaniyan? Nakmasta kilatamat mimpalakata». 38 Jesús kgalhtinalh: «¿Namastaya milatamat kimpalakata? Lu xlikana kwaniyan pi ni katitasalh tantum puyu* asta akxni makgtutu kilakgmakganitata nawan».
14 «Ni kalipuwantit. Kalimasiyatit pi kanajlaniyatit Dios; na kakinkanajlanitit. 2 Anta kxchik kinTlat* anan lhuwa niku tlan tawilakan. Komo ni chuna xwa, xaktikawanin, xlakata kama kakaxtlawaniyan lakatum niku tlan natawilayatit. 3 Nachuna, komo nakan niku kiliʼanat chu nakkakaxtlawaniyan niku tlan natawilayatit, nakkalakgmimparayan chu nakkamakgamakglhtinanan, xlakata anta niku kwi na anta natawilayatit. 4 Chu anta niku kama, wixin lakgapasatit xatiji».
5 Tomás wanilh: «Malana, ni kkatsiyaw niku pimpat. ¿La naklakgapasaw xatiji?».
6 Jesús wanilh: «Akit tiji chu xaxlikana chu latamat. Kaj kimpalakata tlan lakgankan xaTlat. 7 Komo wixin kilakgapasnitantit, na lakgapasnitantit kinTlat; lata uku wixin lakgapasatit chu akxilhnitantit».
8 Felipe wanilh: «Malana, kakilamasiyaniw xaTlat, chu kajwatiya uma klakaskinaw».
9 Jesús wanilh: «Maski makgasata kkatalatamanitan, Felipe, ¿ni kilakgapasnita? Putum tiku kiʼakxilhnit akit, na akxilhnit xaTlat. ¿Tuku xlakata wana “Kakilamasiyaniw xaTlat”? 10 ¿Ni kanajlaya pi akxtum ktawi xaTlat chu xaTlat akxtum kintawi? Tuku kkalitachuwinanan ni wa kintapuwan, wata wa xaTlat tiku akxtum kintawi tlawama xtaskujut. 11 Kakinkanajlanitit pi akit lakxtum ktawi xaTlat chu xaTlat akxtum kintawi. O kakanajlatit akxni naʼakxilhatit tuku ktlawa. 12 Lu xlikana kkawaniyan pi putum tiku nalimasiya pi kinkanajlani, na natlawa tuku akit ktlawa; chu natlawa tlakg laklanka tatlaw ni xtachuna uma, xlakata akit klakgama xaTlat. 13 Nachuna, putum tuku wixin naskinatit kkintukuwani, naktlawa, xlakata xaTlat nalimalankikan xpalakata xaKgawasa. 14 Komo wixin wi tuku naskinatit kkintukuwani, naktlawa.
15 »Komo wixin kimpaxkiyatit, namakgantaxtiyatit kilimapakgsin. 16 Chu akit nakskini xaTlat, chu xla nakamaxkiyan atanu makgtayana* tiku nakatatawilayan putum kilhtamaku, 17 espíritu santo nema masiya xaxlikana, nema kakilhtamaku nila makgamakglhtinan xlakata ni akxilha chu ni lakgapasa. Wixin lakgapasatit, xlakata kgalhiyatit chu akxtum katawilan. 18 Ni miʼakstukan* ktikamakgxtakgni. Nakkalakgmimparayan. 19 Kaj nialh makgas kakilhtamaku nialh kintiʼakxilhli, pero wixin nakiʼakxilhatit, xlakata akit klama chu wixin nalatapayatit. 20 Ama kilhtamaku wixin nakatsiyatit pi akit akxtum ktawi xaTlat chu wixin akxtum kintawilatit chu akit akxtum kkatawilan. 21 Putum tiku makgamakglhtinan kilimapakgsin chu makgantaxti, wa ama tiku kimpaxki. Nachuna, putum tiku kimpaxki, kinTlat na napaxki, chu akit nakpaxki chu liwana naktlawa pi nakilakgapasa».
22 Achatum Judas, ni wa Judas Iscariote, wanilh: «Malana, ¿tuku xlakata natlawaya pi akinin liwana nakkalakgapasan chu ni wa latamanin xalak kakilhtamaku?».
23 Jesús kgalhtilh: «Komo wi tiku kimpaxki, namakgantaxti kintachuwin, chu kinTlat napaxki, chu naklakgminaw chu akxtum naktatawilayaw. 24 Putum tiku ni kimpaxki ni makgantaxti kintachuwin. Tachuwin nema wixin kgaxpatatit ni kila, wata tapakgsini xaTlat tiku kimalakgachanit.
25 »Kkalitachuwinanan umakgolh xlakata unu kkatawilanku. 26 Pero makgtayana, wa espíritu santo, nema xaTlat nakamalakgachaniyan kkintukuwani, wa uma putum nakamasiyaniyan chu nakamalakapastakayan putum tuku kkawanin. 27 Kkamakgxtakgniyan takaksni; kintakaksni kkamaxkiyan. Ni kkamaxkiyan takaksni chuna la masta kakilhtamaku. Ni kamastatit talakaskin pi nataʼakglhuwi chu napekuan minakujkan. 28 Kgaxpattit pi kkawanin: “Kama chu nakkalakgmimparayan”. Komo kimpaxkiyatit, nalipaxuwayatit pi klakgama xaTlat, xlakata xaTlat tlakg lanka nixawa akit. 29 Kkawaninitan la uku akxni nina chuna la, xlakata akxni chuna nala, wixin nakanajlayatit kintachuwin. 30 Nialh lu kama katachuwinanan, xlakata mima xmapakgsina kakilhtamaku, chu xla nila kimatlawi tuku lakaskin. 31 Pero xlakata kakilhtamaku nakatsi pi kpaxki xaTlat, ktlawama chuna la xaTlat kilimapakgsinit pi naktlawa. Katayatit chu kaʼawa.
15 »Akit xaxlikana xakiwi uva, chu kinTlat* wa tiku chanit chu kuentajtlawa. 2 Putum kimpakganin nema ni mastakgo tawakat, xla chukukti, chu putum nema mastakgo xatawakat pakgakaktini tuku ni xatlan, xlakata tlakg lhuwa namasta xatawakat. 3 Wixin nialh talakaskin nakachukunikanatit tuku nitlan xlakata kamaskulunkinitana tachuwin nema kkawaninitan. 4 Akxtum kakintatawilatit, chu akit akxtum nakkatatawilayan. Chuna la kgantum xpakgan xakiwi uva ni masta xatawakat komo nialh anta wi kxakiwi, wixin na nila chuna katitlawatit komo ni akxtum nakintatamakgxtakgatit. 5 Akit xakiwi uva; wixin xpakganin. Putum tiku akxtum kintatawila chu akit akxtum ktawi, uma lhuwa tawakat masta; komo ni akxtum kintatawilayatit nila tuku katitlawatit. 6 Komo wi tiku ni akxtum kintatawila, makgankan kkilhtin la xpakgan xakiwi uva, chu skaka. Chu lakchixkuwin sakkikgo ama pakgan chu kamapukgo klhkuyat, chu lhkukgo. 7 Komo wixin chuntiya akxtum kintatawilayatit chu tuku kkawaniyan katamakgxtakgniyan, kaskintit tuku lakaskinatit chu nakgantaxtu mimpalakatakan. 8 Wa uma tuku limalankikan kinTlat, pi wixin chuntiya kamastatit lhuwa tawakat chu kalimasiyatit pi wixin kintamakgalhtawakgen. 9 Chuna la kimpaxkinit kinTlat, nachuna wixin kkapaxkinitan; katamakgxtakgtit kkintapaxkit. 10 Komo namakgantaxtiyatit kilimapakgsin, natamakgxtakgatit kkintapaxkit, chuna la akit kmakgantaxtinit xlimapakgsin xaTlat chu ktamakgxtakga kxtapaxkit.
11 »Putum uma kkalitachuwinanitan, xlakata nakgalhiyatit tapaxuwan nema kkgalhi chu xatakgatsin nakgalhiyatit tapaxuwan. 12 Wa uma kilimapakgsin: pi nalapaxkiyatit minchatunukan chuna la akit kkapaxkinitan. 13 Ni anan tiku tlakg paxkinan, kajwatiya tiku makamasta xlatamat xpalakata xʼamigos. 14 Wixin kiʼamigos komo tlawayatit tuku kkalimapakgsiyan. 15 Nialh kkalimapakuwiyan lakskujnin, xlakata skujni ni katsi tuku tlawa xmalana. Pero kkalimapakuwiyan amigos, xlakata kkawaninitan putum tuku kkgaxmatninit kinTlat. 16 Wixin ni kilaksaknitantit, wata akit kkalaksaknitan, chu kkalakgayawan taskujut xlakata chuntiya namastayatit tawakat chu ama tawakat ni nalakgsputa, xlakata putum tuku naskiniyatit xaTlat kkintukuwani, xla nakamaxkiyan.
17 »Wa uma tuku kkalimapakgsiyan: pi kalapaxkitit minchatunukan. 18 Komo kakilhtamaku ni kaʼakxilhputunkgoyan,* katsiyatit pi pulana akit ni kiʼakxilhputunkgonit nixawa wixin. 19 Komo wixin xalak kakilhtamaku xwantit, kakilhtamaku xkapaxkin. Pero akit kkalaksaknitan chu wixin ni xalak kakilhtamaku, wa xlakata kakilhtamaku ni kaʼakxilhputunan. 20 Chuntiya kalakapastaktit tachuwin nema kkawanin: skujni ni tlakg xlakaskinka nixawa xmalana.* Komo xlakan kimputsastalanikgonit, na nakaputsastalanikgoyan; komo xlakan kgalhakgaxmatkgonit kintachuwin, wixin na nakakgalhakgaxmatnikgoyan. 21 Pero putum uma chuna nakatlawanikgoyan kaj xpalakata kintukuwani, xlakata xlakan ni lakgapaskgo Tiku kimalakgachanit. 22 Komo akit ni xaktimilh chu ni xaktikatachuwinalh, ni xlitawilakgolh talakgalhin. Pero uku nila tuku likilhankgo xtalakgalhinkan. 23 Putum tiku ni kiʼakxilhputun, na ni akxilhputun kinTlat. 24 Komo ni xaktitlawalh milagros kxlakgstipankan nema nikxni wi tiku chuna tlawanit, ni xlitawilakgolh talakgalhin; pero la uku kiʼakxilhkgonit chu ni kiʼakxilhputunkgonit chuna la ni akxilhputunkgonit kinTlat. 25 Pero uma chuna lalh xlakata nakgantaxtu tachuwin tuku tatsokgnit kxLimapakgsinkan: “Ni kiʼakxilhputunkgolh maski ni anan tuku xlakata chuna xkilikatsinikgolh”. 26 Pero makgtayana, wa espíritu santo, nema xaTlat namalakgacha kkintukuwani, putum nakamasiyaniyan chu putum nakamalakapastakayan tuku kkawanin; 27 chu wixin, nakalitachuwinanatit amakgapitsin kimpalakata, xlakata wixin kintawilatit lata akxni kmatsukilh kintaskujut.
16 »Kkawaninitan uma xlakata ni nakamaʼakgchakgxnikanatit. 2 Nakatamakxtukanatit ksinagoga.* Xlikana, mima kilhtamaku akxni latamanin nakamakgnikgoyan chu nalakpuwankgo pi xasanto taskujut makamaxkimakgolh Dios. 3 Pero xlakan chuna natlawakgo xlakata ni kilakgapaskgonit akit chu xaTlat.* 4 Pero kkawaninitan uma xlakata akxni nachin kilhtamaku xlakata chuna nala, nalakapastakatit pi chuna ktikawanin.
»Ni kkawanin xapulana, xlakata akxtum xakkatawilan. 5 Pero la uku klakgama Tiku kimalakgachanit; pero nipara chatum kinkgalhskin “¿Niku pimpat?”. 6 Pero xlakata kkawaninitan uma, minakujkan litatsamanit talipuwan. 7 Wa xlakata, xlikana tuku kkawaniyan: kama xlakata tlan nakakitaxtuniyan. Komo ni nakan, makgtayana ni katikalakgmin; pero komo nakan, nakkamalakgachaniyan. 8 Chu akxni namin liwana namasiya xtalakgalhin kakilhtamaku. Namasiya pi akit ktlawa tuku xaʼakgstitum, chu namasiyani kakilhtamaku tiku Dios lakputsanani. 9 Liwana namasiya xtalakgalhin kakilhtamaku, xlakata ni limasiyamakgolh pi kinkanajlanikgo. 10 Liwana namasiyani kakilhtamaku pi akit ktlawa tuku xaʼakgstitum xlakata akit klakgama xaTlat. Wa xlakata nialh kintiʼakxilhtit. 11 Liwana namasiya tiku Dios lakputsanani, xlakata xla lakputsananilha xmapakgsina uma kakilhtamaku.
12 »Wijku lhuwa tuku nakkawaniyan, pero la uku nila akgatekgsatit. 13 Pero, akxni xla* namin, espíritu santo nema masiya xaxlikana, xla nakamasiyaniyan putum tuku xaxlikana, xlakata ni xʼakstu xtapuwan tuku nawan, wata nawan tuku nakgaxmata, chu nakawaniyan tuku aku mima. 14 Xla nakimalanki, xlakata namakglhtinan tuku kila chu wixin nakalitachuwinanan. 15 Putum tuku kgalhi xaTlat na kila. Wa xlakata kkawanin “pi makgtayana makglhtinan tuku kila chu na nakalitachuwinanan”. 16 Nialh makgas nialh kintiʼakxilhtit, chu nachuna ni limakgas nakiʼakxilhparayatit».
17 Wa xlakata, makgapitsi xtamakgalhtawakgen chatunu chatunu tsukukgolh lakgalhskinkgo: «¿Tuku kinkawaniputunan akxni wan “Nialh makgas nialh kintiʼakxilhtit, chu nachuna ni limakgas nakiʼakxilhparayatit”, chu “xlakata akit klakgama xaTlat”?». 18 Wa xlakata xwankgo: «¿Tuku wamputun akxni wan, “nialh makgas”? Ni katsiyaw tuku lichuwinama». 19 Jesús katsilh pi xkgalhskimputunkgo, wa xlakata kawanilh: «¿Lakgalhskinatit uma minchatunukan xlakata kwa “Nialh makgas nialh kintiʼakxilhtit, chu nachuna ni limakgas nakiʼakxilhparayatit”? 20 Lu xlikana kkawaniyan pi wixin natasayatit chu nalipuwanatit, pero kakilhtamaku napaxuwa; wixin nalakgaputsayatit pero mintalakgaputsitkan nalitalakgpali tapaxuwan. 21 Akxni chatum puskat lakachima kskgata, makgkatsi takatsanajwat xlakata chinit xkilhtamaku, pero akxni malakachininita aktsu kskgata, nialh lakapastaka xtakatsanajwat, xlakata lipaxuwa pi chatum chixku lakachinit kkakilhtamaku. 22 Wa xlakata wixin nachuna la uku makgkatsipatit takatsanajwat; pero nakkaʼakxilhparayan amakgtum, chu napaxuwa minakujkan, chu niti katikamakglhtin mintapaxuwankan. 23 Ama kilhtamaku wixin nitu kintikgalhskintit. Lu xlikana kkawaniyan pi komo wi tuku naskiniyatit xaTlat, xla nakamaxkiyan kkintukuwani. 24 Asta uku wixin nitu skinitantit kkintukuwani. Kaskintit chu namakglhtinanatit, xlakata xatakgatsin nawan mintapaxuwankan.
25 »Akxni kkalitachuwinan uma kmaklakaskilh liʼakxilhtit. Mima kilhtamaku akxni nialh ktimaklakaskilh liʼakxilhtit, wata liwana nakkalitachuwinanan xaTlat. 26 Ama kilhtamaku kkintukuwani naskiniyatit xaTlat; akxni chuna kwan, ni kwamputun pi nakkapalakaskinan wixin. 27 Chu xaTlat kapaxkiyan, xlakata wixin kimpaxkinitantit chu kanajlanitantit pi kminit chuna la xpalakachuwina Dios. 28 Kmilh chuna la xpalakachuwina xaTlat chu kminit kkakilhtamaku. Uku kmakgxtakgma kakilhtamaku chu klakgama xaTlat».
29 Xtamakgalhtawakgen wankgolh: «Malana, uku kʼakgatekgsaw tuku lichuwinampat xlakata ni maklakaskimpat liʼakxilhtit. 30 Uku kkatsiyaw pi wix putum katsiya chu ni talakaskin wi tiku nakgalhskinan. Xlakata uma kkanajlayaw pi wa Dios malakgachanitan». 31 Jesús kakgalhtilh: «¿Kanajlayatit uku? 32 ¡Kaʼakxilhtit! Chama kilhtamaku, xlikana, uku chinita, akxni minchatunukan natsalapinatit kminchikkan, chu kiʼakstu nakimakgxtakgatit. Pero ni kiʼakstu kwi, xlakata xaTlat kintawi. 33 Kkawaninitan uma xlakata kimpalakata nakgalhiyatit takaksni. Kkakilhtamaku nakgalhiyatit takatsanajwat, pero ¡tliwakga kawantit!, akit kmakgatlajanit kakilhtamaku».
17 Jesús lichuwinalh uma, chu talakayawalh kʼakgapun chu wa: «Tlat,* chanit kilhtamaku. Kamalanki minkgawasa xlakata minkgawasa namalankiyan, 2 chuna la maxkinita talakaskin nakamapakgsi putum latamanin, xlakata nakamaxki latamat nema ni kgalhi xlisputni putum tiku kamaxkinita. 3 Uma kilhchanima latamat nema ni kgalhi xlisputni pi nalakgapaskgoyan wix, kajwatiya xaxlikana Dios, chu tiku wix malakgachanita, Jesucristo. 4 Akit kmalankinitan kkatiyatni, chu kmasputunit taskujut nema kilakgayawanita. 5 Wa xlakata, la uku,* Tlat, kakilimalanki kmimpaxtun lilanka nema xakkgalhi akxni nina xwi kakilhtamaku.
6 »Liwana kkamasiyaninit mintukuwani lakchixkuwin tiku wix kimakamaxki kkakilhtamaku. Mila xwankgonit, chu kimaxkikgo, chu makgantaxtikgonit mintachuwin. 7 Uku katsikgonit pi putum tuku kimaxki mila xwanit; 8 xlakata kkamaxkinit tachuwin nema kimaxki chu xlakan makgamakglhtinankgonit chu katsikgonit pi akit kminit chuna la chatum mimpalakachuwina, chu kanajlakgonit pi wix kimalakgachanita. 9 Kskin xpalakatakan; ni kskin xpalakata kakilhtamaku, wata xpalakatakan ama tiku wix kimaxkinita, xlakata tapakgsinikgoyan; 10 chu putum tuku kila mila chu tuku mila na kila, chu akit kimalankikanit kxlakgstipankan.
11 »Akit nialh anta kwi kkakilhtamaku, pero xlakan anta wilakgolh kkakilhtamaku, chu akit klakgamachan. Xasanto Tlat, kakakuentajtlawa xpalakata mintukuwani nema kkamasiyaninit, nema kimaxkinita, xlakata akxtum natawilakgo chuna la akinin akxtum wilaw. 12 Akxni xakkatawi, akit xakkakuentajtlawa xpalakata mintukuwani, nema kimaxkinita chu kkakuentajtlawanit. Xlakata Tatsokgni tlan nakgantaxtu, kajwatiya chatum natsankga, wa tiku namalakgsputukan. 13 Pero uku klakgamachan, chu kwan uma tachuwin kkakilhtamaku xlakata xatakgatsin nakgalhikgo tapaxuwan nema akit kkgalhi. 14 Akit kkamaxkinit mintachuwin, pero kakilhtamaku ni kaʼakxilhputunkgonit,* xlakata xlakan ni xalak kakilhtamaku, chuna la akit ni xalak kakilhtamaku.
15 »Ni kskiniyan pi nakamaxtuya kkakilhtamaku, wata kakakuentajtlawa kaj xlakata Satanás.* 16 Xlakan ni xalak kakilhtamaku, chuna la akit ni xalak kakilhtamaku. 17 Kalimaklakaskinti mintachuwin xlakata nakamasantujliya,* xlakata mintachuwin xaxlikana. 18 Chuna la wix kimalakgacha kkakilhtamaku, akit na kkamalakgachanit kkakilhtamaku. 19 Chu akit chuntiya ktamasantujli kaj xpalakatakan, xlakata xlakan na nakamasantujlikan kaj xlakata xaxlikana.
20 »Ni kaj xpalakata umakgolh kskiniyan, nachuna xpalakata putum tiku nakinkanajlanikgo kaj xlakata xtachuwinkan, 21 xlakata putum umakgolh akxtum natawilakgo, chuna la wix, Tlat, akxtum kintawila chu akit akxtum ktawilan, chu xlakan na akxtum kakinkatatawilakgon, xlakata kakilhtamaku nakanajla pi wix kimalakgachanita. 22 Kkamaxkinit lilanka nema kimaxkinita, xlakata xlakan akxtum natawilakgo chuna la akinin akxtum wilaw. 23 Akit akxtum nakkatatawila chu wix akxtum nakintatawilaya, xlakata xlakan xlikana akxtum natawilakgo, xlakata kakilhtamaku nakatsi pi wix kimalakgachanita chu wix kapaxkinita chuna la kimpaxkinita. 24 Tlat, klakaskin pi amakgolh tiku wix kimaxkinita na anta katawilakgolh niku akit naktawila, xlakata xlakan tlan naʼakxilhkgo lilanka nema kimaxkinita, xlakata kimpaxki akxni nina xlakachinkgo latamanin kkakilhtamaku. 25 Tlat tiku xaʼakgstitum, xlikana, kakilhtamaku ni lakgapasnitan, pero akit klakgapasan, chu umakgolh katsikgonit pi wix kimalakgachanita. 26 Akit kkamasiyaninit mintukuwani, chu chuntiya nakmasiya, xlakata xlakan nakapaxkikgo amakgapitsi latamanin chuna la kimpaxkinita chu akit tlan akxtum nakkatatawila».
18 Akxni wankgolh uma, Jesús kataʼalh xtamakgalhtawakgen kxakilhtutu kaxtum xla Cedrón niku xwi pukuxtu niku xchananankan, chu xla anta katatanukgolh xtamakgalhtawakgen. 2 Pero Judas, tiku xmakamastama, na xlakgapasnan, xlakata Jesús makglhuwata anta xkatatamakxtuminit xtamakgalhtawakgen. 3 Wa xlakata, Judas kalimilh soldados chu kuentajtlawananin nema xkamalakgachakgonit xanapuxkun sacerdotes chu fariseos, chu lichinkgolh anta xmakgskgotkan chu espadas chu kiwi. 4 Xlakata Jesús xkatsi putum tuku xʼama la, tayalh kxlakatinkan chu kawanilh: «¿Tiku putsapatit?». 5 Kgalhtikgolh: «Wa Jesús xalak Nazaret». Xla kawanilh: «Akit tiku putsapatit». Chu Judas, tiku xmakamastama, na anta xkataya.
6 Pero akxni Jesús kawanilh «Akit tiku putsapatit», chakgenia ankgolh chu tamakgocha kkatiyatni. 7 Wa xlakata amakgtum kakgalhskimpa: «¿Tiku putsapatit?». Kgalhtinankgolh: «Wa Jesús xalak Nazaret». 8 Jesús kakgalhtilh: «Kkawanin pi akit. Wa xlakata, komo akit kimputsapatit, kakamaxkitit talakaskin naʼankgo umakgolh lakchixkuwin». 9 Uma chuna lalh xlakata xkgantaxtulh tuku xla xwanit: «Xliputum tiku kimaxki nipara chatum kmakgatsankganit».
10 Alistalh Simón Pedro, tiku xkgalhi espada, maxtulh chu masipanilh* kskujni sacerdote tiku tlakg xkgalhi limapakgsin, chukunilh xtakgen* kxpakgastakat.* Ama skujni, xwanikan Malco. 11 Pero Jesús wanilh Pedro: «Kamaki miespada kxpumakikan. ¿Ni naklikgotnan copa nema xaTlat* kimaxkinit?».
12 Wa xlakata soldados, tiku xkapulalin soldados chu kuentajtlawananin tiku judíos xmalakgachakgonit chipakgolh Jesús chu chikgolh. 13 Pulana linikgolh Anás, xlakata xla xputiatlat* Caifás xwanit, sacerdote tiku tlakg xkgalhi limapakgsin ama kata. 14 Xlikana, wa Caifás tiku xkastakyawanit judíos pi tlakg tlan xkakitaxtunilh komo kaj chatum chixku xnilh xpalakata kachikin.
15 Ama kilhtamaku, Simón Pedro, chu nachuna achatum tamakgalhtawakgen kstalanimakgolh Jesús. Ama tamakgalhtawakgen xtalalakgapasa sacerdote tiku tlakg xkgalhi limapakgsin, chu akxtum tatanulh Jesús anta kxkilhtin sacerdote tiku tlakg xkgalhi limapakgsin, 16 pero Pedro anta tayalh kkilhtin, niku xlaktanukan. Wa xlakata achatum tamakgalhtawakgen taxtulh, tiku xtalalakgapasa sacerdote tiku tlakg xkgalhi limapakgsin, chu tachuwinalh puskat tiku xkuentajtlawama niku xlaktanukan chu manulh Pedro. 17 Skitiwina tiku xkuentajtlawama niku xlaktanukan wanilh Pedro: «Wix na chatum xtamakgalhtawakgen uma chixku, ¿ni xlikana?». Xla wa: «Akit ni xtamakgalhtawakgen». 18 Anta, skujnin chu kuentajtlawananin xlitastilikgonit lhkuyat nema anta xwilikgonit, xlakata xlonkgnan chu kskgomakgolh. Pedro na anta xkatayakgolh chu na kskgoma.
19 Wa xlakata, xapuxku sacerdote kgalhskilh Jesús xpalakata xtamakgalhtawakgen chu xlakata tuku xmasiya. 20 Jesús kgalhtilh: «Akit kxlakatin latamanin kchuwinanit. Putum kilhtamaku kmasiyalh kʼakgtum sinagoga* chu ktemplo, niku ankgo putum judíos, chu nitu kaj xatsekg kwa. 21 ¿Tuku xlakata kinkgalhskimpat? Wa kakakgalhskinti tiku kgaxmatkgonit tuku kkawanilh. ¡Kaʼakxilhti! Umakgolh katsikgo tuku klichuwinalh». 22 Akxni Jesús chuwinankgolh, chatum kuentajtlawana tiku anta lakatsu xya lakgxtilasli Jesús chu wa: «¿Chuna kgalhtiya xapuxku sacerdote?». 23 Jesús kgalhtilh: «Komo kwa tuku nitlan, kakiwani tuku nitlan kwanit; pero komo kwanit tuku tlan, ¿tuku xlakata kinkgaxiya?». 24 Alistalh Anás xatachin malakgachanilh Caifás, sacerdote tiku tlakg xkgalhi limapakgsin.
25 Pero Simón Pedro antiyaku xya xlakata kskgoma. Chu wanikgolh: «Wix na chatum xtamakgalhtawakgen, ¿ni xlikana?». Ni litayalh, chu wa: «Akit ni xtamakgalhtawakgen». 26 Chatum kskujni sacerdote tiku tlakg xkgalhi limapakgsin, tiku xalak xfamilia ama chixku tiku Pedro xchukuninit xtakgen, wanilh: «Akit kakxilhni pi na anta xtayat kpukuxtu, ¿ni xlikana?». 27 Pero Pedro, amakgtum ni litayapa, chu tunkun tasalh tantum puyu.*
28 Alistalh maxtukgolh Jesús kxchik Caifás chu linkgolh kxchik gobernador. Lu tsisa xwanit. Pero judíos ni tanukgolh kxchik gobernador, xlakata ni xtaxkajwanikgolh, chu tlan xwakgolh Pascua. 29 Wa xlakata, Pilato kalakgtaxtulh kkilhtin chu wa: «¿Tuku limawakapatit uma chixku?». 30 Kgalhtinankgolh: «Komo uma chixku ni xtitlawalh tuku nitlan ni xakkamakamaxkin». 31 Wa xlakata Pilato kawanikgolh: «Kalipitit chu wixin kalakputsananitit chuna la wan milimapakgsinkan». Judíos kgalhtikgolh: «Akinin ni kinkamaxkikanan talakaskin wi tiku nakmakgniyaw». 32 Uma chuna lalh xlakata xkgantaxtulh tuku Jesús xlichuwinanit xlakata xlimaʼakgatekgsninalh chuna la xʼama niy nialh makgas.
33 Wa xlakata, Pilato amakgtum tanupa kxchik gobernador chu tasanilh Jesús chu wanilh: «¿Wix xmapakgsinakan judíos?». 34 Jesús kgalhtinalh: «¿Wix kgalhskininampat xlakata xlikana katsiputuna o kaj xlakata kgaxpatti pi amakgapitsin kilichuwinankgo?». 35 Pilato kgalhtinalh: «Akit ni judío, ¿ni xlikana? Minkachikin chu xanapuxkun sacerdotes makamastakgon. ¿Tuku tlawa?». 36 Jesús kgalhtinalh: «KinTamapakgsin ni xalak uma kakilhtamaku. Komo kinTamapakgsin xalak uma kakilhtamaku xwa, kilakskujnin xchipanankgolh xlakata ni xkimakamastaka kxmakankan judíos. Pero kinTamapakgsin ni xalak uma kakilhtamaku». 37 Wa xlakata Pilato wanilh: «Komo chuna, ¿mapakgsina wix?». Jesús kgalhtinalh: «Wix wana pi akit mapakgsina. Wa uma tuku xlakata klilakachinit, chu wa xlakata kliminit kkakilhtamaku, xlakata naklichuwinan tuku xaxlikana. Putum tiku tataya tuku xaxlikana kgaxmata kintachuwin». 38 Pilato wanilh: «¿Tuku ama xaxlikana?».
Akxni wankgolh uma, taxtupa amakgtum niku xyakgolh judíos chu kawanilh: «Akit ni ktekgsninit tuku nitlan. 39 Nachuna, wixin kgalhiyatit talismanin pi nakkamakgxtakgniyan chatum chixku kPascua. Wa xlakata, ¿lakaskinatit pi nakkamakgxtakgniyan xmapakgsinakan judíos?». 40 Amakgtum pixlanka* wamparakgolh: «¡Akinin ni klakaskinaw uma chixku. Akinin klakaskinaw namakgxtakga Barrabás!». Chu Barrabás chatum kgalhana xwanit.
19 Pilato kawanilh soldados pi xlinkgolh Jesús chu xkgesnokgkgolh. 2 Chu soldados tlawakgolh akgtum corona xla lhtukun chu akwilikgolh chu malhakgekgolh xatsutsokgo* lhakgat, 3 chu chuntiya xlakgtalakatsuwikgo chu xwankgo: «¡Kalatamalh, xmapakgsinakan judíos!». Xlakan chuntiya xlakalaskgo. 4 Pilato amakgtum kalakgtaxtupa chu kawanilh: «¡Kaʼakxilhtit! Kkaliminiparayan xlakata naʼakxilhatit pi nitu ktekgsninit tuku nitlan». 5 Wa xlakata, Jesús taxtulh kkilhtin, xʼakwi corona xla lhtukun chu klhakganit xatsutsokgo lhakgat. Chu Pilato kawanilh: «¡Kaʼakxilhtit uma chixku!». 6 Pero akxni xanapuxkun sacerdotes chu xkuentajtlawananin templo akxilhkgolh, pixlanka* wankgolh: «¡Kamawakaka kkiwi! ¡Kamawakaka kkiwi!». Pilato kawanilh: «Kalipitit chu wixin kamakgnitit, xlakata akit nitu ktekgsninit tuku nitlan». 7 Judíos kgalhtikgolh: «Akinin kgalhiyaw akgtum limapakgsin, chu limapakgsin wan pi xlinit, xlakata xʼakstu wa pi xlitaxtu xkgawasa Dios».
8 Akxni Pilato kgaxmatli tuku xkilhwamakgolh, tlakg pekualh, 9 chu amakgtum tanupa kxchik gobernador chu wanilh Jesús: «¿Niku xala wix?». Pero Jesús ni kgalhtilh. 10 Wa xlakata Pilato wanilh: «¿Ni kinkgalhtiputuna? ¿Ni katsiya pi akit kkgalhi limapakgsin xlakata nakmakgxtakgan chu kkgalhi limapakgsin xlakata nakmawakayan kkiwi?». 11 Jesús kgalhtilh: «Ni xkgalhi limapakgsin wi tuku nakintlawaniya komo ni xala talhman xmaxkikanti. Wa xlakata, chixku tiku kimakamastalh kmimakan tlakg kgalhi talakgalhin».
12 Xlakata uma, Pilato chuntiya xputsama chuna la namakgxtakga, pero judíos pixlanka wankgolh: «Komo namakgxtakga uma chixku ni xʼamigo César wix. Putum tiku xʼakstu mapakgsina limaxtukan talalakatakima César». 13 Alistalh, akxni Pilato kgaxmatli umakgolh tachuwin, lilh Jesús kkilhtin chu tawilalh niku lakputsanankan anta niku xlitakatsapsnit chiwix, nema kxahebreo wanikan Gábbatha. 14 Ama kilhtamaku xʼamaka lakkaxwilikan tuku xʼama tamaklakaskin kPascua; max tastunut* xwanit. Pilato kawanilh judíos: «¡Kaʼakxilhtit! ¡Mimapakgsinakan!». 15 Pero xlakan pixlanka wankgolh: «¡Kamakgni! ¡Kamakgni! ¡Kamawakaka kkiwi!». Pilato kawanilh: «¿Nakmawaka kkiwi mimapakgsinakan?». Xanapuxkun sacerdotes kgalhtinankgolh: «Akinin ni kkgalhiyaw atanu mapakgsina kajwatiya César». 16 Wa xlakata, xla kamakamaxkilh xlakata xmawakaka kkiwi.
Wa xlakata linkgolh Jesús. 17 Xkukalima xkiwi nema makgapatinan,* xla alh niku wanikan Aklukut, nema kxahebreo wanikan Gólgota. 18 Anta xlakan xtokgowakakgolh Jesús kkiwi chu kxpaxtunin chatiy lakchixkuwin na kaxtokgowakaka. 19 Pilato na wililh akgtum tatsokgni kxakpun kiwi nema makgapatinan.* Xtatsokgnit: «Jesús xalak Nazaret, xmapakgsinakan judíos». 20 Lhuwa judíos likgalhtawakgakgolh uma tatsokgni, xlakata anta niku Jesús xtokgowakaka kkiwi, lakatsu xwanit klanka kachikin, chu xtatsokgnit kxahebreo, klatín chu kxagriego. 21 Pero xanapuxkun ksacerdoteskan judíos wanikgolh Pilato: «Kalakgpali tatsokgni “Xmapakgsinakan judíos”, xlakata xla wa “Akit xmapakgsinakan judíos”». 22 Pilato kgalhtinalh: «Tuku ktsokgnit, nialhla talakgpali».
23 Akxni soldados xtokgowakakgolh Jesús kkiwi, tiyakgolh xlimaktiy klhakgat chu maktati tlawakgolh, chatunu soldados titsunin kalakgchalh, chu xlakan na tiyakgolh lhakgat nema xtampin wilikan. Pero uma lhakgat ni xtalakgtsapanit, xlakata xamaktuminika xtlawakanit lata talhman asta tutsu. 24 Wa xlakata lawanikgolh xchatunukan: «Ni kalakxtitwi, wata kalimakaw suerte* xlakata nakatsiyaw tiku xla nawan». Uma chuna lalh xlakata xkgantaxtulh Tatsokgni: «Mapitsikgolh kilhakgat, chu limakankgolh suerte kilhakgat». Uma tuku tlawakgolh soldados, Tatsokgni chuna xwanit pi xʼama la.
25 Lakatsu kkiwi nema makgapatinan* anta niku xwaka Jesús xya xtse,* chu xtala tsumat xtse; María xpuskat Clopas chu María Magdalena. 26 Wa xlakata akxni Jesús akxilhli xtse chu xtamakgalhtawakgen tiku lu xpaxki, pi anta lakatsu xyakgolh, Jesús wanilh xtse: «¡Puskat lata uku xla minkgawasa!». 27 Alistalh wanilh xtamakgalhtawakgen: «¡Lata uku xla mintse!». Chu lata ama kilhtamaku, tamakgalhtawakgen lilh kxchik.
28 Alistalh, akxni Jesús katsilh pi putum uma xkgantaxtunit, chu xlakata tlan xkgantaxtulh Tatsokgni, wa: «Kkgalhputima». 29 Anta xwi patum jarra nema xlitsama xaxkuta vino. Wa xlakata, limachuwika panamak* xaxkuta vino, chu wilika kkgantum xakiwi hisopo* chu kxkilhni maxkika. 30 Akxni xkgalhwananita xaxkuta vino, Jesús wa: «¡Kgantaxtunit!», chu akxni takilhputalh, nilh.*
31 Xlakata ama kilhtamaku xʼamaka lakkaxwilikan tuku xʼama tamaklakaskin kSábado, xlakata xmaknikan ni anta xtawakakgolh kkiwi nema makgapatinan kSábado (xlakata ama kilhtamaku Sábado lu xlakaskinka xwanit), judíos skinikgolh Pilato pi xkalaktukxka xchaxpankan chu xmaknikan xkamaktika kkiwi. 32 Wa xlakata, soldados minkgolh chu laktukxkgolh xchaxpankan lakchixkuwin tiku xpaxtuwakakgolh Jesús. 33 Pero akxni lakgchinkgolh Jesús, akxilhkgolh pi xninita, wa xlakata ni laktukxnikgolh xchaxpan. 34 Pero chatum soldado litapalhtukulh lanza chu tunkun taxtulh kgalhni chu chuchut. 35 Chu ama tiku akxilhnit lichuwinanit uma, chu tuku lichuwinanit xaxlikana, chu xla katsi pi tuku lichuwinanit xaxlikana, xlakata wixin tlan nakanajlayatit. 36 Nachuna, uma chuna lalh xlakata xkgantaxtulh Tatsokgni: «Nipara kgantum xlukut nalaktukxnikan». 37 Chu atanu Tatsokgni wan: «Naʼakxilhkgo ama tiku lilhtukukgolh lanza».
38 Wa xlakata, akxni xtitaxtukgonita uma, José xalak Arimatea, tiku na xtamakgalhtawakgen Jesús xwanit, pero niti xkatsi xlakata xkapekuani judíos, skinilh Pilato komo tlan xlilh xmakni Jesús, chu Pilato maxkilh talakaskin. Wa xlakata milh chu lilh xmakni Jesús. 39 Nicodemo, chixku tiku xkilakgapaxialhnanit Jesús katsisni, na milh chu limilh xatalakkaxtlaw mirra chu áloes nema xtsinkan max puxamakaw kilos. 40 Wa xlakata, xlakan tiyakgolh xmakni Jesús chu limakgchikgolh lhakgat xalino chu xalakmuksun tuwan,* chuna la xtalismaninkan judíos akxni xmaknukgo xninkan. 41 Chu niku xtokgowakaka Jesús xwi akgtum pukuxtu niku xchananankan, chu anta xwi xasasti putaknun, anta nina tiku xmaknukan. 42 Xlakata ama kilhtamaku xlakkaxwilimakaja tuku xʼama tamaklakaskin kfiesta xla judíos chu putaknun lakatsu xwi, anta wilika Jesús.
20 Xapulana kilhtamaku* xla semana, María Magdalena lu tsisa alh kputaknun, akxni kapukswaku xwanit, chu akxilhli pi xmapanukanit chiwix nema xlilakgatalakanit. 2 Wa xlakata tokgosun* kalakgmilh Simón Pedro chu achatum tamakgalhtawakgen, tiku lu xpaxki Jesús, chu kawanilh: «Mapanukanit Malana kputaknun, chu ni kkatsiyaw niku wilikanit».
3 Wa xlakata Pedro chu achatum tamakgalhtawakgen ankgolh kputaknun. 4 Xchatiykan akxtum tsukukgolh kgosnankgo,* pero achatum tamakgalhtawakgen tlakg lakapala kgosnalh nixawa Pedro chu pulana chalh kputaknun. 5 Akxni talakanulh, akxilhli laktitsu lhakgat xalino pi anta xmakgolh pero ni tanulh. 6 Alistalh na chilh Simón Pedro, tiku kstalanitilha, chu tanulh kputaknun. Chu akxilhli laktitsu lhakgat xalino pi anta xmakgolh. 7 Lhakgat nema xliʼakgchikanit Jesús, ni anta lakxtum xkatama amakgapitsi laktitsu lhakgat, wata lakatanu xtamakgsmilitawilanit. 8 Alistalh achatum tamakgalhtawakgen tiku pulana xchinit na tanulh kputaknun, chu akxilhli chu kanajlalh. 9 Chu nina xʼakgatekgskgo* tatsokgni niku wan pi xla xʼama lakastakwanan kkalinin. 10 Wa xlakata tamakgalhtawakgen taspitparakgolh kxchikkan.
11 Pero María anta tayalh kkilhtin, xtasaya kxpaxtun putaknun. Alistalh takilhputalh xlakata naʼakxilha kxpulakni putaknun, 12 chu kaʼakxilhli chatiy ángeles nema xasnapapa klhakganankgonit, anta xwilakgolh niku xmamikanit xmakni Jesús, chatum xwi niku xma xʼakgxakga chu achatum xwi niku xma xtantun. 13 Chu xlakan wanikgolh: «Puskat, ¿tuku xlakata tasapat?». Xla kakgalhtilh: «Linkanit kiMalana, chu ni kkatsi niku wilikanit». 14 Akxni chuna wa, talakgaspitli chu akxilhli pi Jesús anta xya, pero ni lakgapasli pi wa Jesús xwanit. 15 Jesús wanilh: «Puskat, ¿tuku xlakata tasapat? ¿Tiku putsapat?». Xla lakpuwa pi max wa xkuentajtlawana pukuxtu niku xchananankan, wanilh: «Chixku, komo wix lipinita, kakiwani niku wilinita, chu akit naklin». 16 Jesús wanilh: «¡María!». Akxni talakgaspitli, xla wanilh kxahebreo: «¡Rabbóni!» (nema wamputun: «¡Makgalhtawakgena!»). 17 Jesús wanilh: «Ni kakinchipa, xlakata nina klakgan xaTlat.* Pero kakalakgpi kinatalan* chu kakawani: “Klakgama kinTlat tiku na minTlatkan chu kiDios tiku na miDioskan”». 18 María Magdalena alh chu kalinilh tamakatsinin tamakgalhtawakgen: «¡Kakxilhnit Malana!». Chu xla kawanilh tuku Jesús xwaninit.
19 Akxni kgotanulh* ama kilhtamaku, xapulana kilhtamaku xla semana, chu malakcha niku xwilakgolh tamakgalhtawakgen liwana xmalakchuwakanit xlakata xkapekuanikgo judíos, Jesús milh chu anta tayalh kxlakgstipankan chu kawanilh: «Kakgalhitit takaksni». 20 Akxni kawanikgolh uma, kamasiyanilh xmakan chu xtapan. Wa xlakata tamakgalhtawakgen lu paxuwakgolh akxni akxilhkgolh Malana. 21 Jesús kawanipa amakgtum: «Kakgalhitit takaksni. Chuna la xaTlat kimalakgachanit, akit na kkamalakgachayan». 22 Akxni wankgolh uma, kasunulh chu kawanilh: «Kamakglhtinantit espíritu santo. 23 Komo wixin nakatapatiyatit xtalakgalhinkan amakgapitsin, nakatapatikan; komo ni nakatapatiyatit, ni katikatapatika».
24 Pero Tomás, chatum tiku na xkatatapakgsi kgalhkutiy apóstoles, tiku xwanikan Stiyun, ni anta xkatawi akxni kilachi Jesús. 25 Wa xlakata amakgapitsin tamakgalhtawakgen xwanimakgolh: «¡Kakxilhnitaw Malana!». Pero xla kawanilh: «Komo ni nakakxilha xmakan niku lhukikgonit clavos chu nakmanu aktsu kimakan niku clavos lhukikgonit chu nakxama xtapan niku lhukikanit, nikxni ktikanajlalh».
26 Akxni xtitaxtunita akgtsayan kilhtamaku, xtamakgalhtawakgen anta xtanumaparakgolh kchiki, chu Tomás na anta xkatawi. Jesús kalakgmilh, maski malakcha liwana xmalakchuwakanit, anta tayalh kxlakgstipankan chu wa: «Kakgalhitit takaksni». 27 Alistalh wanilh Tomás: «Unu kawili mimakan, chu kaʼakxilhti kimakan chu mimakan kalixama kintapan, nialh kalitakglhuwi wata kakanajla». 28 Tomás kgalhtinalh chu wa: «¡KiMalana chu kiDios!». 29 Jesús wanilh: «¿Kaj xlakata kiʼakxilhnita kanajlanita? Paxuwakgo tiku ni akxilhkgonit chu kanajlakgo».
30 Xlikana, Jesús na tlawalh lhuwa atanu milagros kxlakatinkan tamakgalhtawakgen nema ni anta tatsokgkgonit kʼuma rollo. 31 Pero uma tatsokgnit xlakata wixin nakanajlayatit pi Jesús wa Cristo, xKgawasa Dios, chu komo nakanajlayatit, nakgalhiyatit latamat xpalakata xtukuwani.
21 Akxni xtitaxtunita uma, Jesús katasiyanipa xtamakgalhtawakgen lakatsu kPupunu xla Tiberíades. Chuna katasiyanilh. 2 Akxtum xwilakgolh Simón Pedro chu Tomás (tiku xwanikan Stiyun), chu Natanael tiku xalak Caná xla Galilea chu xlakgkgawasan Zebedeo chu achatiy xtamakgalhtawakgen. 3 Simón Pedro kawanilh: «Kama skitinan».* Xlakan wanikgolh: «Na nakkataʼanan». Taxtukgolh chu tajukgolh kbarco, pero ama katsisni nitu chipakgolh.
4 Pero akxni kxkgakgamaja Jesús anta xya kxkilhtun pupunu, pero xtamakgalhtawakgen ni lakgapaskgolh. 5 Wa xlakata Jesús kawanilh: «Kinkamanan, ni kgalhiyatit* tuku nawayatit, ¿ni xlikana?». Xlakan kgalhtinankgolh: «¡Ni kkgalhiyaw!». 6 Jesús kawanilh: «Kamakapitit tsalh kxpakgastakat* barco, chu natekgsatit». Wa xlakata makankgolh, pero nialhla xmakutukgo xlakata lhuwa skiti* xwankgonit. 7 Wa xlakata, ama tamakgalhtawakgen tiku Jesús lu xpaxki, wanilh Pedro: «¡Wa Malana!». Wa xlakata Simón Pedro, akxni kgaxmatli pi wa Malana xwanit, wililh klhakgat,* xlakata ni lhuwa klhakgananit, chu lhkgen alh kpupunu. 8 Pero amakgapitsin tamakgalhtawakgen minkgolh kʼaktsu barco xlakata ni makgat xwanit kxkilhtun pupunu, max tatipuxamakaw metros,* kxwatalimimakgolh tsalh nema xlitsama skiti.
9 Akxni chinkgolh kxkilhtun pupunu, akxilhkgolh pi anta xwi lhkuyat chu kjalanat xmapukanit skiti, chu kaxtalanchu. 10 Jesús kawanilh: «Kakalitantit skiti nema aku kachipatit». 11 Wa xlakata Simón Pedro tawakalh kbarco, chu kxkilhtun xwatalimilh tsalh nema xlitsama laklanka skiti, akgtum ciento tipuxamakututu xwanit. Chu maski lhuwa xtajuma, tsalh ni talakaxtitli. 12 Jesús kawanilh: «Katantit,* chu kawayantit». Nipara chatum tamakgalhtawakgen lakpuwa nakgalhskin «¿Tiku wix?», xlakata xkatsikgo pi wa Malana xwanit. 13 Jesús talakatsuwilh chu tiyalh kaxtalanchu chu kamaxkilh, chu nachuna tlawalh xlakata skiti. 14 Uma xlimakgtutu akxni Jesús katasiyanilh xtamakgalhtawakgen akxni xmalakastakwanikanita kkalinin.
15 Akxni xwayankgonita xala tsisa, Jesús wanilh Simón Pedro: «Simón xkgawasa Juan, ¿tlakg kimpaxkiya nixawa umakgolh?». Xla kgalhtilh. «Chuna, Malana, wix katsiya pi kpaxkiyan». Wanilh: «Kakamawi laktsu kiborregos». 16 Chu wanipa xlimakgtiy: «Simón xkgawasa Juan, ¿kimpaxkiya?». Xla kgalhtilh: «Chuna, Malana, wix katsiya pi kpaxkiyan». Wanilh: «Kakakuentajtlawa laktsu kiborregos». 17 Wanipa xlimakgtutu: «Simón xkgawasa Juan, ¿kimpaxkiya?». Pedro lilipuwa xlakata xlimakgtutu chuna kgalhskilh: «¿Kimpaxkiya?». Wa xlakata wanilh: «Malana, wix putum katsiya; wix katsiya pi kpaxkiyan». Jesús wanilh: «Kakamawi laktsu kiborregos. 18 Lu xlikana kwaniyan pi akxni tlakg kgawasaku xwanita, wix klhakganana chu xpina niku xpimputuna. Pero akxni nakgolona, nakastonkga mimakxpan chu atanu tiku namalhakganiyan chu nalinan niku wix ni pimputuna». 19 Jesús chuna wanilh xlakata xlimasiyanilh chuna la xʼamaka makgnikan Pedro xlakata xlimalankilh Dios. Akxni chuna wanikgolh uma, wanilh: «Chuntiya kakistalani».
20 Pedro talakgaspitli chu akxilhli tamakgalhtawakgen tiku Jesús xpaxki, pi xkastalanitilha, wa tiku ktaway lakatsu xpaxtuwi chu tiwa «Malana, ¿tiku ama makamastaman?». 21 Wa xlakata akxni akxilhli, Pedro wanilh Jesús: «Malana, ¿tuku naʼakgspula uma chixku?». 22 Jesús wanilh: «Komo kintalakaskin pi xla nalatama asta akxni nakmin, ¿tuku xlakata wix katsiputuna? Wix chuntiya kakistalani». 23 Wa xlakata xtakgaxmata kxlakgstipankan natalan pi xwankan pi xla ni xʼama niy. Pero Jesús ni wa pi ni xʼama niy, wata wa: «Komo kintalakaskin pi xla nalatama asta akxni nakmin, ¿tuku xlakata wix katsiputuna?».
24 Wa uma tamakgalhtawakgen tiku lichuwinalh chu tiku tsokgli uma, chu katsiyaw pi tuku lichuwinalh xaxlikana.
25 Nachuna, lhuwa atanu tuku tlawalh Jesús, pi komo putum xtsokgka, klakpuwan pi kkakilhtamaku ni xʼanalh niku tlan xwilikgoka rollos nema xtsokgka.
Alakatanu wankan «chi».
Alakatanu wankan «chi».
O: «talakgalhaman nema ni kinkalakgchanan». Kaʼakxilhti glosario.
Alakatanu wankan «akglhman».
O: «talakgalhaman nema ni kinkalakgchanan». Kaʼakxilhti glosario.
O: «talakgalhaman nema ni kinkalakgchanan». Kaʼakxilhti glosario.
Alakatanu wankan «xtuxuwa».
Xagriego: «xaskgataku borrego».
Alakatanu wankan «chi».
Alakatanu wankan «Katatit».
Xagriego: «max xliʼakgkaw hora».
Alakatanu wankan «smalankgan».
Alakatanu wankan «xtakam».
Alakatanu wankan «Chi».
Alakatanu wankan «xnana».
Xagriego: «¿Tuku kilitaxtuni chu tuku litaxtuniyan, puskat?». Uma akgtum tachuwin xagriego nema limasiya pi wi tuku ni tlawaputunkan. Akxni limaklakaskin tachuwin «puskat», ni limasiya pi ni mastakan kakni.
Patunu laklanka cubetas tlan xtaju max 22 litros.
Alakatanu wankan «spalh».
Alakatanu wankan «liit».
Alakatanu wankan «xnatakamanan».
Alakatanu wankan «tantsasnat».
Alakatanu wankan «kinTata o kinTiku».
Alakatanu wankan «Chi».
O: «klakgkatsan».
Alakatanu wankan «xmakgachakgxi».
Alakatanu wankan «Chi».
Alakatanu wankan «ni makgachakgxiya».
Alakatanu wankan «Chi».
Alakatanu wankan «chi».
Xagriego: «kakilhtamaku».
Alakatanu wankan «chi».
O: «xatalhkan».
O: «xtaxtunu».
Alakatanu wankan «xʼakgxuninit».
Xagriego: «max xliʼakgchaxan hora». Lata xtaxtu chichini, akxni xtsukukan putlekgekan.
Alakatanu wankan «tatain o talakgalhaman».
Alakatanu wankan «kintatakan o kintikukan».
Alakatanu wankan «musni».
Alakatanu wankan «Katatit».
Alakatanu wankan «Chi».
O: «xtatlanimaja».
Xagriego: «max xliʼakgtujun hora».
O: «nila xmatsuwikgo».
Kaʼakxilhti nota xla Mateo 17:21.
Alakatanu wankan «chi».
Alakatanu wankan «xaTata o xaTiku».
Uma wamputun, Tatsokgni.
Alakatanu wankan «chi».
Alakatanu wankan «chi».
Kaʼakxilhti glosario.
Alakatanu wankan «xtakam».
Alakatanu wankan «tamakgnin».
Alakatanu wankan «chi».
Alakatanu wankan «xatalakxtulin».
Alakatanu wankan «pakgxu».
Xagriego: «max puxamakitsis o tipuxamakaw estadios».
Alakatanu wankan «xkgalhtlawama».
Alakatanu wankan «xaTata o xaTiku».
Alakatanu wankan «Chi».
Xagriego: «wixin ni kgalhiyatit latamat».
Kaʼakxilhti glosario.
Tachuwin «akgskgawini» kʼgriego kilhchanima chatum tiku maxkajwani xatlan xtukuwani achatum.
Alakatanu wankan «xnatakamanan».
Uma wamputun, anta niku xmasiyakgo tiku xpulalinkgo takanajla.
Kaʼakxilhti glosario.
Kaʼakxilhti glosario.
Alakatanu wankan «kgalhtima».
Makgapitsi tatsokgni xalakgmakgan chu nema kgalhikgo limapakgsin xapakgo versículo 53 chu versículo 1 asta 11 xla capítulo 8.
Alakatanu wankan «xaTata o xaTiku».
Griego, pornéia. Kaʼakxilhti glosario.
Alakatanu wankan «lilakatlawalh».
Alakatanu wankan «chi».
Alakatanu wankan «Chi».
Kaʼakxilhti glosario.
O: «lakgtakilhputalh».
Alakatanu wankan «puwilhta».
O: «xaluku sipijchichi».
Alakatanu wankan «xaTata o xaTiku».
O: «akxtum».
Alakatanu wankan «xkgalhi chi».
Xagriego: «max 15 estadios».
Alakatanu wankan «lakgaxtaja».
Alakatanu wankan «Tata o Tiku».
Alakatanu wankan «akglhman».
Nardo akgatum tuwan, o kiwi, nema lu muksun.
Kaʼakxilhti glosario.
O: «tiku nitu kgalhikgo».
Alakatanu wankan «tsukswat».
Alakatanu wankan «akglhman».
Alakatanu wankan «tamakgachakgxilh».
Alakatanu wankan «xaTata o xaTiku».
Xagriego: «xmakxpan».
Kaʼakxilhti glosario.
Xagriego: «lilanka».
Alakatanu wankan «chi».
Alakatanu wankan «xaTata o xaTiku».
O: «pumakgachakga».
Alakatanu wankan «ni makgachakgxiya».
Alakatanu wankan «Makgachakgxiyatit».
Alakatanu wankan «komo la».
Xagriego: «chaxli xtsan».
O: «tiku nitu kgalhikgo».
Alakatanu wankan «Chinchuwa».
Alakatanu wankan «tulokg».
Alakatanu wankan «kinTata o kinTiku».
O: «tiku tlan mamakgkatsininan».
O: «la tiku ni kgalhikgo xnatlatnikan».
Alakatanu wankan «kinTata o kinTiku».
Alakatanu wankan «kasitsinikgoyan».
Alakatanu wankan «xpuchina».
Kaʼakxilhti glosario.
Alakatanu wankan «xaTata o xaTiku».
Tachuwin «xla» kversículo 13 chu 14 kilhchanima «makgtayana» nema talichuwinalh kversículo 7. Jesús maklakaskilh uma tachuwin «makgtayana» xtachuna la chatum lataman nema kilhchanima espíritu santo (akgtum litliwakga, ni chatum lataman).
Alakatanu wankan «Tata o Tiku».
Alakatanu wankan «chinchuwa».
Alakatanu wankan «kasitsinikgonit».
Xagriego: «tiku lixkajni likatsi».
O: «nakalilaksakxtuya».
Alakatanu wankan «matakgawilh».
Alakatanu wankan «xʼakgaxkgolh».
Alakatanu wankan «kxpakgkana».
Alakatanu wankan «xaTata o xaTiku».
Alakatanu wankan «xpuwitikgolo».
Kaʼakxilhti glosario.
Alakatanu wankan «tulokg».
Alakatanu wankan «akglhman».
Xagriego: «púrpura». Uma color xkilhchanima tiku xkgalhikgo kakni, tumin chu limapakgsin.
Alakatanu wankan «akglhman».
Xagriego: «max xliʼakgchaxan hora».
Kaʼakxilhti glosario.
Kaʼakxilhti glosario.
Kaʼakxilhti glosario.
Kaʼakxilhti glosario.
Alakatanu wankan «xnana».
O: «esponja». Akgtum xatsatata coral nema xlimachuwikan tuku xachuchutwa.
Kaʼakxilhti glosario.
O: «xaʼawatiya jaxanalh».
Alakatanu wankan «palhma».
La uku, uma kilhtamaku wanikan domingo. Xpalakatakan judíos xapulana kilhtamaku xla semana xwanit.
Alakatanu wankan «tatsalh».
Alakatanu wankan «tatsalanan».
Alakatanu wankan «xtamakgachakgxi».
Alakatanu wankan «xaTata o xaTiku».
Alakatanu wankan «kinatakaman».
Alakatanu wankan «smalankganalh».
Alakatanu wankan «chakganan».
O: «ni tantum skiti kgalhiyatit».
Alakatanu wankan «kxpakgkana».
Alakatanu wankan «tamakgnin».
O: «tatampulakgchilh».
Xagriego: «max 200 codos». Kaʼakxilhti glosario.
Alakatanu wankan «Katatit».