¿Tuku nalitasiya pi wilaw «kxaʼawatiya kilhtamaku» o «ksputat kakilhtamaku»?
Biblia kinkamaxkiyan xatakgalhtin
Biblia lichuwinan makgapitsi tuku nala chu tuku nalitasiya pi lakatsu wi « kxaʼawatiya kilhtamaku» o «ksputat kakilhtamaku» (Mateo 24:3; Dios habla hoy). Biblia limapakuwi uma kilhtamaku la komo «ksputat kilhtamaku» chu «kxaʼawatiya kilhtamaku» o «ksputat kakilhtamaku» (2 Timoteo 3:1; Daniel 8:19; Nueva Biblia Española).
Makgapitsi tuku lichuwinanit Biblia xlakata «kxaʼawatiya kilhtamaku»
Biblia lichuwinan pi lhuwa tuku nala nema «nalitasiya» kxaʼawatiya kilhtamaku (Lucas 21:7). Kalichuwinaw makgapitsi:
Guerras kxlilakgatum katiyatni. Jesús lichuwinalh pi nalatalatlawakgo: «laklanka kachikinin chu nalatalatlawa tamapakgsin» (Mateo 24:7). Nachuna kʼApocalipsis 6:4 tamalakxtumi Guerra la chatum chixku tiku kgewi kawayu chu mapanu «takaksni kkatiyatni».
Tatsinksni. Jesús lichuwinalh pi xʼama anan «tatsinksni» (Mateo 24:7). Apocalipsis lichuwinampara atanu chixku tiku na kgewi xkawayu pi akxni xʼama tlawan xʼama limin tatsinksni klakalhuwa kxlikalanka katiyatni (Apocalipsis 6:5, 6).
Lu natachiki tiyat. Jesús lichuwinalh pi «kaniwa natachiki tiyat», uma wamputun, kxlilakgatum katiyatni (Mateo 24:7; Lucas 21:11). Xlakata lu natachiki tiyat uma xʼama limin lhuwa tapatin chu nitat nixawa la lanit makgasa.
Tajatat. Jesús lichuwinalh pi xʼama anan «laklixkajni tajatat» (Lucas 21:11), Biblia en Lenguaje Sencillo).
Latlawanikan tuku nitlan. Maski ankgalhin ananit uma, Jesús lichuwinalh pi kxa’awatiya kilhtamaku tlakg x’ama «talhuwi tuku nitlan» (Mateo 24:12).
Nitlan tuku tlawanikan katiyatni. Anta kʼApocalipsis 11:18 likgalhtawakgayaw pi latamanin «malakgsputumakgolh katiyatni». Uma ni kajwatiya lichuwinama latamanin tiku tlawakgo tuku nitlan wata na lichuwinama tuku nitlan tlawanimaka katiyatni.
Latamanin tlakg nitlan nalikatsikgo. Xlakata uma, Biblia lichuwinanit pi «lakchixkuwin […] ni napaxtikatsininankgo, nakamakgxtakgkgo amakgapitsi latamanin,[…], nila wi tuku nakatalakkaxlakan, nalimawakanankgo tuku nitlan, ni namachokgokgo tuku tlawaputunkgo, xalakluku nawankgo, ni napaxkikgo tuku tlan, nakatlawanikgo tuku nitlan xʼamigos, laktsakatni nawankgo, lanka nakamakgkatsikan» (2 Timoteo 3:1-4). Xlakata umakgolh tayat Biblia wan pi uma «kilhtamaku, tuku natitaxtukan lu tuwa nawan chu lu kalipekua nawan».
Tapitsikgo familia. Anta 2 Timoteo 3:2, 3, Biblia wan pi lhuwa latamanin «ni katilapaxkikgolh kfamilia», chu pi kamanan, «ni nakakgalhakgaxmatkgo xnatlatnikan».
Latamanin nialh x’amakgo paxkikgo Dios. Akxni Jesús lichuwinalh pi «tlakg lhuwa tiku nialh katilapaxkikgolh», xlichuwinama pi lhuwa latamanin nialh x’amakgo paxkikgo Dios (Mateo 24:12). Chu 2 Timoteo 3:4 na lichuwinan pi kxaʼawatiya kilhtamaku umakgolh latamanin «kajwatiya napaxkikgo tuku nalipaxuwakgo chu ni wa napaxkikgo Dios».
Lakgaputiyunankgo xpulalinanin takanajla. 2 Timoteo 3:5, Biblia lichuwinan pi latamanin nawankgo pi kakninanikgo Dios, pero chuna la nalinkgo xlatamatkan nalimasiyakgo pi ni xlikana tuku wankgo.
Tuku lichuwinanit Biblia tlakg x’ama taʼakgatekgsa. Libro nema tsokgwililh Daniel lichuwinalh pi «kxlikgalhsputni kakilhtamaku» lhuwa latamanin tlakg liwana x’amakgo akgatekgskgo tuku wan Biblia. Chuna la tuku lichuwinan pi x’ama la uku (Daniel 12:4).
Xʼama talichuwinan xtamakatsin Biblia kxlikalanka katiyatni. Jesús wa: «Chu uma xatlan tamakatsinin xla Tamapakgsin natalichuwinan kxlilakgatum katiyatni» (Mateo 24:14).
Nalikgalhkgamanankgo chu nitu katikatsiputunkgolh. Jesús wa pi lhuwa latamanin ni kuenta katitlawakgolh tuku xʼama limasiya pi xlisputni kakilhtamaku lakatsu wi (Mateo 24:37-39). Chu ni kajwatiya uma, 2 Pedro 3:3, 4 wan pi latamanin x’amakgo likgalhkgamanankgo uma chu xwankgolh pi nitu xʼama wamputun.
Nakgantaxtu putum tuku lichuwinanit Biblia. Jesús wa pi kxaʼawatiya kilhtamaku x’amakgo kgantaxtukgo putum tuku xlichuwinankanit, chu ni kaj tsinu o kaj makgapitsi (Mateo 24:33).
¿Lamaw «kxaʼawatiya kilhtamaku»?
Chuna. Xlakata tuku lama kxlikalanka katiyatni chu tuku lichuwinanit Biblia pi xʼama la limasiya pi kxaʼawatiya kilhtamaku tsukulh 1914, kata akxni tsukulh xaPulana Guerra kxLikalanka Katiyatni. Kaʼakxilhti video chu kaʼakxilhti pi tuku lama kxlikalanka katiyatni limasiya pi lamaw kxaʼawatiya kilhtamaku:
Kkata 1914, xTamapakgsin Dios tsukulh mapakgsinan kʼakgapun. Tuku pulana tlawalh uma Tamapakgsin wa pi tamakxtulh anta Satanás chu xdemonios. Lata ama kilhtamaku, kajwatiya kamaxkikanit talakaskin natlawakgo tuku nitlan kkatiyatni (Apocalipsis 12:7-12). Chuna la nitlan likatsikgo chu xtayatkan latamanin limasiya pi Satanás mapakgsinama unu. Wa xlakata, kxaʼawatiya kilhtamaku «tuku natitaxtukan lu tuwa nawan chu lu kalipekua nawan» (2 Timoteo 3:1).
Lhuwa latamanin lilakgaputsakgo xlakata kʼuma xakatuwa kakilhtamaku. Lu lilakgaputsakgo pi latamanin nialh katsikgo la nalinkgo xlatamatkan. Makgapitsi kamakgapekuan akxni latamanin akxilhkgo pi latlawanikgo tuku nitlan.
Pero nachuna wilakgo latamanin tiku maski na lilakgaputsakgo tuku lama la uku, xlakan kgalhikgo akgtum takgalhkgalhin. ¿Tuku xlakata? Xlakata liwana katsikgo pi nialh makgas xTamapakgsin Dios namalakgsputu putum tuku nitlan kkatiyatni (Daniel 2:44; Apocalipsis 21:3, 4) Chuna la kgalhkgalhimakgo pi Dios namakgantaxti putum xtamalaknun, xlakan tlan limakgkatsikgo xlakata tuku wa Jesús: «Tiku natayani asta akxni namin lisputni nalakgtaxtu» (Mateo 24:13; Miqueas 7:7).