-
Akgtum lu xatlan takgalhkgalhinMakatsinina 2011 | 1 xla junio
-
-
Akgtum lu xatlan takgalhkgalhin
«Akxni aya talakatsuwima nawan yama awatiya kilhtamaku [...], lhuwa skalajwa [o tuwa] namin kilhtamaku.» (2 TIMOTEO 3:1, Hua Xasasti Talaccaxlan, 1999)
¿AKXILHNITA uma tuku natalichuwinan o kgaxmatnita pi wi niku lalh?
● Akgtum lu lipekua tajatat lhuwa kamakgni latamanin.
● Tatsinkstat kamakgni lhuwa latamanin.
● Lhuwa nikgo chu lhuwa makgatsankgakgo xchikkan akxni tachiki tiyat.
Uku nalichuwinanaw makgapitsi tuku lama nema lu makgapekuanan. Wix naʼakxilha pi Biblia xlichuwinanita umakgolh talakgaputsit nema xʼama litasiya pi «awatiya kilhtamaku» lamaw.a
Ni katlawaka umakgolh artículos xlakata wix nakanajlaya pi katuwa wilaw xlakata liwana tasiya pi chuna lama, wata katlawaka xlakata namaxkiyan takgalhkgalhin. Kaj pulakchaxan nalichuwinanaw nema namasiyaniyan pi nialh makgas nasputa «awatiya kilhtamaku». Na naʼakxilhaw tuku wankgo makgapitsin nema limasiyaputunkgo pi ni xlikana, chu na naʼakxilhaw pi tlan nakanajlayaw pi namin tlakg tlan latamat.
[Notas nema wilakgo kpágina]
a Xlakata nakatsiya tuku xlakata Dios masta talakaskin naʼanan umakgolh talakgaputsit, kalikgalhtawakga artículo «¿Tuku xlakata Dios masta talakaskin kaʼanalh tuku nitlan chu tapatin?», anta kpáginas 22 chu 23 xla uma revista.
-
-
1. Tachiki tiyatMakatsinina 2011 | 1 xla junio
-
-
1.Tachiki tiyat
«Na lipekua natachikiy nkatuxawat.» (LUCAS 21:11)
● Makgapitsi tiku skujkgo ktelevisión nema xlakgchan nakamakgtayakgo tiku xtakgtalatamakgonit kHaití kgaxmatkgolh pi wi tiku ni lu pixlanka xtasatanuma niku xtakgtalanit. Wa aktsu tsumat nema xwanikan Winnie, uma aktsu tsumat nema xkgalhi akgtum kata aʼitat chu lakgmaxtuka. Winnie, lakgtaxtulh pero xnatlatni ni lakgtaxtukgolh.
¿TUKU TAKATSI? Akxni tachikilh tiyat kHaití enero kata 2010, nikgolh liwaka 300,000 chu 1,300,000 tiku kaj lakapara makgatsankgakgolh xchikkan. Lu lhuwa tuku nitlan limilh, alistalh makglhuwa nachuna tachikipa tiyat alakatanu. Abril 2009 asta abril 2010 max makgkutsayan tachikilh tiyat.
TUKU WANKGOKAN. La uku ni tlakg tachikima tiyat la xapulana. Wata kaj tlakg lakapara kinkamakatsinikanan.
¿XLIKANA TUKU WANKGO? Kalakapastakwi Biblia ni wan la xlimakglhuwa natachiki tiyat kxaʼawatiya kilhtamaku. Wantuku tlakg lichuwian wa pi “lipekua xtachikilh nkatuxawat kaniwa”. Chu wa xlakata lu xtasiyalh pi lhuwa xtachikilh tiyat kʼuma kilhtamaku (Marcos 13:8; Lucas 21:11).
¿TUKU LAKPUWANA WIX? ¿Lu lipekua la tachikima tiyat, chuna la wan Biblia?
Komo kajwatiya nalichuwinanaw pi tachiki tiyat max ni katilakpuwaw pi kxaʼawatiya kilhtamaku wilaw; pero limasiya pi kgantaxtuma tuku tatsokgnit kBiblia. Kaʼakxilhparaw atanu.
[Epígrafe xla página 4]
«[Tiku likgalhtawakgakgo tiyat]. Akinin kkawaniyaw pi lu lipekua la tachiki tiyat pero amakgapitsi latamanin kaj wankgo pi lu nitlan tuku lalh.»
(KEN HUDNUT, SERVICIO GEOLÓGICO DE ESTADOS UNIDOS)
[Epígrafe xla página 4]
© William Daniels/Panos Pictures
-
-
2. TatsinkstatMakatsinina 2011 | 1 xla junio
-
-
2. Tatsinkstat
«Naʼanan [...] ntatsinkstat.» (MARCOS 13:8)
● Chatum chixku tamakgtaya kkachikin Quaratadji (Níger). Xnatapuxnimatna, xnatalan na minkgonitancha kxkachikinkan chu naminkgolh tamakgtayakgo xlakata anama tatsinkstat. Lakata tamalh kxtikat kaj xlakata «ni kalakaʼakxilhputun [xfamilia], xlakata nila kamaxki tuku nawakgo», chuna wan Sidi, xpuxku ama kachikin.
¿TUKU LIMASIYA TUKU TAKATSI? Xlikgalhatujunan latamanin chatum tsinksniy xliputuminika kkatiyatni chu anta kʼÁfrica subsahariana tlakg nitlan wi xlikgalhtutu latamanin chatum tsinksnima. Kaj xlakata liwana naʼakgatekgsaw, kalilakpuwaw akgtum familia niku xatlat xatse chu xakgawasa kaj chatiy wi tuku nawakgo ¿tiku ni katiwayalh: xatlat o xatse? Lhuwa familias chali chali chuna titaxtukgo.
TUKU WANKGOKAN. Tiyat lhuwa makgalanan xlakata nakaʼakchani putum latamanin; kajwatiya tuku lakaskinaw liwana namakgpitsiyaw tuku makgala.
¿XLIKANA TUKU WANKGO? Xlikana pi la uku tlakg tamakgalanit chu tamakgpitsinit lhuwa tuku tawa, putum katiyatni. Tuku lu tlan xtlawakgolh mapakgsinanin wa pi xlimasputukgolh tatsinkstat nema makgala kxlikalanka katiyatni; pero maski lhuwata kata chuna tlawaputunkgo ni makgantaxtikgo.
¿TUKU LAKPUWANA WIX? ¿Xlikana kgantaxtuma tuku tiwanka kMarcos 13:8? Maski lhuwa tuku xalaksasti tlawamakgo latamanin, ¿chuntiya anama tatsinkstat?
Tachiki katiyatni, tatsinkstat chu alistalh anankgo amakgapitsin tuku litasiya pi xaʼawatiya kilhtamaku lamaw.
[Epígrafe xla página 5]
«Lhuwa laktsu kamanan tiku nikgo xlakata neumonía, tapukganat chu atanu tajatat kgalhikgo tlan ni xnikgolh komo liwana xwayankgolh.» (ANN M. VENEMAN, EX DIRECTORA EJECUTIVA DE UNICEF)
[Epígrafe xla página 5]
© Paul Lowe/Panos Pictures
-
-
3. TajatatMakatsinina 2011 | 1 xla junio
-
-
3. Tajatat
«Lhuwa nakachipa laklipekua tajatat.» (LUCAS 21:11, Traducción en lenguaje actual)
● Bonzali, tiku kuentajtlawa xlakata tajat anta kʼÁfrica niku anan lhuwa guerra, lhuwa tuku tlawalh xlakata nakamapaksakan tiku kskujkgo kminas xalak xkachikin tiku xkapasanit tajat nema wanikan virus de Marburgo.a Kamalakgachanilh tamakatsin mapakgsinanin tiku kuentajtlawakgo xlakata tajatat chu xkamakgtayaka, pero liwaka akgtati papaʼ makgapalalh xlakata xkakgalhtika. Chu akxni chilh tamakgtay, Bonzali xninita. Xlakata xkamakgtayaputun tiku kskujkgo kminas pasalh uma tajatat.
¿TUKU KINKAMASIYANIYAN UMA? Tajatat la neumonía, pokganat o tastin, sida, skaknankujunat chu paludismo wa umakgolh tajatat nema tlakg kamakgni latamanin. Kkata 2004 atsinu ni akgkawitu millones kamakgnilh uma pulakkitsis tajatat, uma wamputun pi akgatutun segundos xmakgnitilha chatum lataman.
TUKU WANKGOKAN. Tlakg talhuwimakgolh latamanin; chu wa xlakata tlakg lhuwa tatatlakgo.
¿XLIKANA TUKU WANKGO? Maski talhuwimakgolh latamanin, lakchixkuwin tlakg katsinimakgolh xlakata tekgskgo xalikuchun tajatat, tlawakgo pi ni lu natalhuwi chu xkamakuchilh. Wa xlakata, nialh xʼanalh tajatat. Pero tlakg talhuwima.
¿TUKU LAKPUWANA WIX? ¿Kgalhikgo latamanin laklipekwa tajatat chuna la wan Biblia?
Akxni tachiki tiyat, tatsinkstat chu tajatat katlawani tuku nitlan lhuwa millones latamanin. Wilaparakgo lhuwa millones tiku xtalataman katlawanikgo tuku nitlan, chalhuwa wata wa kalikgamanankgo tiku xlikuentajtlawat xwanit. Kaʼakxilhti tuku xlichuwinanit Biblia xlakata uma.
[Notas nema wilakgo kpágina]
a La fiebre hemorrágica de Marburgo xtachuna xvirus ébola.
[Epígrafe xla página 6]
«Lu lipekwa pi tantum león o atanu lapanit nawayan, pero na lu lipekwa pi wi tuku tsinu tsinu waman kmimpulakni chu katsiya tuku akgspulaman.» (MICHAEL OSTERHOLM, EPIDEMIÓLOGO)
[Epígrafe xla página 6]
© William Daniels/Panos Pictures
-
-
4. Nialh anan tapaxkit kfamiliaMakatsinina 2011 | 1 xla junio
-
-
4. Nialh anan tapaxkit kfamilia
«Latamanin [...] nialh katikapaxkilh tiku lu tlan xkatalalin o xfamilia.» (2 TIMOTEO 3:1-3, Comentario Concordia; nota)
● Chris skuja niku kamakgtayakan lakpuskatin tiku katlawanikan tuku nitlan kxchikkan anta xnorte Gales. Uma tuku wan: «Akgtum kilhtamaku milh chatum puskat tiku lu xlakgkgaximikanit chu nipara klakgapasli. Amakgapitsi lakpuskatin minkgo skinkgo tamakgtay xlakata lu kamakgapekuankanit wa xlakata nipara tsinu talakayawakgo».
¿TUKU LIMASIYA TUKU TAKATSI? Kʼakgtum país xalak África, atsinu ni takgatsi 30 por ciento lakpuskatin kalikgamanankanit akxni laktsinaku xwankgonit. Akxni putsananka kʼama país limasiyalh pi akgtum tercio lakchixkuwin wankgolh pi nitu wamputun pi lakchixkukin nakasnokgkgo xkpuskat. Pero ni kajwatiya lakpuskatin katlawanikan tuku nitlan kxchikkan. Anta kCanadá atsinu ni chan 30 por ciento wa lakpuskatin tiku katlawani tuku nitlan lakchixkuwin.
TUKU WANKGOKAN. Makgasa chu la uku chuntiya latlawanikan tuku nitlan kxchikkan. Pero la uku nialh kaj chuna makgxtakgkan.
¿XLIKANA TUKU WANKGO? La uku tlakg katlawanikan kuenta tiku kamakgapatinamaka pero ¿pi makgtayanama xlakata nialhti natlawanikan tuku nitlan? Ni chuna. Tlakg talhuwima tiku nialh paxkikgo xfamilia.
¿TUKU LAKPUWANA WIX? ¿Kgantaxtuma tuku wan 2 Timoteo 3:1-3? ¿Nialh paxkikgo xfamilia lhuwa latamanin?
Xlipulakkitsis tuku xtawanit kBiblia nema xkgantaxtulh wa xlakata kinputawilhkan: Katiyatni. Kaʼakxilhwi tuku wan Biblia.
[Epígrafe xla página 7]
«Lhuwa tiku katlawanikan tuku nitlan kchiki ni malakgsiyanankgo. Chatum puskat maklaniy puxamakukitsis namakgsnokgkan chu ni waniy policía.» (PORTAVOZ DEL SERVICIO DE AYUDA CONTRA EL MALTRATO DOMÉSTICO DE GALES)
-
-
5. Masputumaka KatiyatniMakatsinina 2011 | 1 xla junio
-
-
5. Masputumaka Katiyatni
«[Dios namalakgsputuy] wa nti lakglakgalhikgoy nkatuxawat.» (APOCALIPSIS [REVELACIÓN] 11:18)
● Pirri stay vino xla mokgot anta Kpor (Nigeria), pero nialhtu xtaskujut xlakata lhuwa tamakgalh petróleo anta niku sputa kgalhtuchokgo Níger masputulh putum mokgot. Xla wan: «Kamakgni skiti, tlawani tuku nitlan kimaknikan chu laklixkajni tlawa kgalhtuchokgo. Ni kkatsi atanu taskujut».
¿TUKU KINKAMASIYANIYAN UMA? Chuna la wankgo tiku liwana katsikgo, kamalakgachakan kpupunu, akgchaxan millones aitat toneladas basura akgatunu kata. Max 50 por ciento basura plásticos nema akglhuwa ciento kata nalimasa. Ni kajwatiya lakgalhimakgolh Katiyatni, na lu lakapara masputumakgolh tuku anan Katiyatni. Wantuku wakgo latamanin akgkutiy papaʼ Katiaytni akgkutujun papaʼ litlawapara. Wa uma tuku makatsininalh periódico xalak Australia: «Komo tlakg nastaka kachikin chu tlakg lhuwa tuku namaklakaskinaw natalakaskin akgtiy Katiyatni kKata 2035», Sydney Morning Herald.
TUKU WANKGOKAN. Latamanin lu lakgskalalan chu tlan natlawakgo pi natatlani chu nalakgmaxtukgo Katiyatni.
¿XLIKANA TUKU WANKGO? Paxtikatsiniyaw la skujmakgolh tiku lakgmaxtuputunkgo tiyat chu amakgapitsi latamanin xlakata kuentajtlawamakgolh. Pero maski chuna tlawamakgolh chuntiya lu lhuwa talakgalhima Katiyatni.
¿TUKU LAKPUWANA WIX? ¿Talakaskin pi Dios nakinkamakgtayayan chu nalakgmaxtu Katiyatni, chuna la wanit?
Maski Biblia xwanita pi xʼama anan pulakkitsis tuku lichuwinaw, na wa tuku tlan xʼanalh kxaʼawatiya kilhtamaku. Kaʼakxilhwi akgtum liʼakxilhtit.
[Epígrafe xla página 8]
«Xapulana xakwi niku lu kastlan xwanit chu la uku xpumakgankan basura nema tlawaninan tuku nitlan.» (COMENTARIO DE ERIN TAMBER, RESIDENTE DE LA COSTA SUR DE ESTADOS UNIDOS, SOBRE LOS EFECTOS DEL DERRAME PETROLÍFERO DE 2010 EN EL GOLFO DE MÉXICO)
[Epígrafe xla página 8]
¿Xkuenta Dios?
Xlakata Biblia xlichuwinanita tuku lu nitlan lama uku, ¿wamputun uma pi xkuenta Dios chu wa kinkamakgapatinanan? Natekgsa xtakgalhtin capítulo 11 xla libro ¿Tuku xlikana masiyay Biblia?, tlawakgonit xtatayananin Jehová.
[Epígrafe xla página 8]
U.S. Coast Guard photo
-
-
6. Lichuwinamaka Dios xlikalanka KatiyatniMakatsinina 2011 | 1 xla junio
-
-
6. Lichuwinamaka Dios xlikalanka Katiyatni
«Na xapulh taliʼakgchuwinanit nawan xlikatlanka nkatuxawat yuma xatlan tamakatsinin xla tapakgsin.» (MATEO 24:14)
● Vaiatea lamacha kʼakgtum isla lu makgat xalak Pacífico, anta karchipiélago xla Tuamotú. Atsinu ni takgatsi 80 kʼislas chu 803, 000 kilómetros xlikalanka chu kaj 16,000 lamakgolh anta. Maski chuna xtatayananin Jehová, kilakgapaxialhnankgonit kVaiatea chu kachikin nema lakatsu wilakgolh. ¿Tuku xlakata ankgo maski makgat? Xlakata kalixakgatliputun xalakwan xalaksasti tamakatsin putum latamanin, maski makgat niku wilakgolh.
¿TUKU KINKAMASIYANIYAN UMA? Tamakatsin xlakata xtamapakgsin Dios chan maski lu lakgamakgat kxlikalaka Katiyatni. Kaj kata 2010, xtatayananin Jehová lichuwinankgolh Dios 1,600 millones horas k236 países chu kachikinin, wamputun pi akgatunu kilhtamaku chatum xtatayana Jehová wi tiku litachiwinan 30 minutos xlakata Dios. Akgkaw kata nema titaxtulh tamakgpitsilh liwaka 20,000 millones likgalhtawakga xalak Biblia nema limasiyakgo.
TUKU WANKGOKAN. Akglhuwata mil kata talichuwinama Dios.
¿XLIKANA TUKU WANKGO? Xlikana pi lhuwa tiku litsakgsakgonit nalichuwinankgo xtamasiy Biblia. Pero ni makgas kilhtamaku lichuwinankgonit chu ni makgat. Pero xtatayananin Jehová lichuwinankgo Dios xlikalanka Katiyatni chu lhuwa millón tiku kalitachuwinankgonit. Chu chuna tlawakgonit maski tiku kgalhikgo limapakgsin kaputsastalaninit chu lu lixkajni likatsikgo (Marcos 13:13).a Nachuna, xtatayananin Jehová limaxtukgo kilhtamaku xlakata nalichuwinankgo Dios, makgpitsikgo likgalhtawakga chu ni matajinankgo. Tumin nema limaklakaskinkgo wa nema xatapaxuwan tamaskiwinama.
¿TUKU LAKPUWANA WIX? ¿Talichuwinama xalaksasti «xatlan tamakatsinin xla tapakgsin» xliputum katiyatni? ¿Xlakata kgantaxtuma uma tuku tasokgnit kBiblia wamputun pi wi tuku tlakg tlan kgalhkgalhimaw?
[Notas nema wilakgo kpágina]
a Komo tlakg katsiputuna, kaʼakxilhti videos Fieles ante las pruebas, Los triángulos púrpuras chu Los testigos de Jehová se mantienen firmes ante el ataque nazi, tlawakgonit xtatayananin Jehová.
[Epígrafe xla página 9]
«Komo Jehová, chuntiya namasta talakaskin chuntiya lipaxuw nalichuwinanaw xalakwan xalaksasti, chu nalimaklakaskinaw putum tuku natalakaskin xlakata nakatekgsaw tiku nakgaxmatputunkgo.» (ANUARIO DE LOS TESTIGOS DE JEHOVÁ 2010)
-
-
Akgtum tlakg tlan takgalhkgalhin lakatsuja wiMakatsinina 2011 | 1 xla junio
-
-
Akgtum tlakg tlan takgalhkgalhin lakatsuja wi
«Tsina[...] ama latama xalixkajnit, nakxilha latani ixwij, y ni pimpat takgasa. Pero ti laktlan takatsij, ixlakan nawan ama lilakgatit pulataman, xlakan ana snun lipaxaw natalatamaj.» (SALMO 37:10, 11)
¿AKXILHPUTUNA akxni nakgantaxtu uma tuku lichuwinan Biblia? Xlikana akxilhputuna. Xlikana wi tuku tlawa pi lu nakanajlayaw pi nialh makgas nakgantaxtu.
Artículos nema akxilhwi lichuwinankgolh makgapitsi tuku xtawanit pi nakgantaxtu nema limasiya pi «awatiya kilhtamaku» lamaw (2 Timoteo 3:1-5). Dios kamalakpuwanilh tiku tsokgkgolh Biblia tuku xʼama la xaʼawatiya kilhtamaku chu chuna xkgalhiw takgalhkgalhin (Romanos 15:4). Xlakata kgantaxtuma tuku titalichuwinalh kxTachuwin Dios limasiya pi taʼakglhuwit nema kgalhiyaw uku titaxtunit nawan.
¿Tuku nala akxni titaxtunit nawan xaʼawatiya kilhtamaku? Wa xTamapakgsin Dios nakamapakgsi latamanin (Mateo 6:9, 10). Kakxilhti tuku wan Biblia xlakata uma:
● Ni katiʼanalh tatsinksni. «Kan aktsu lichanat nachankan y likuanit nalhuwan nak katiyatni, nachuna nak kkalaksipijni ama lhuwa ixtawakat trigo.» (Salmo 72:16.)
● Ni katiʼanalh tajatat. «Ni chatum lataman nawan: “Ktatatlay”.» (Isaías 33:24.)
● Natakaxtlawapara Katiyatni. «Desierto chu niku nitu anan kalipaxaw nawan chu kxakapuskan niku nitu anan kastlan nawan, chu kalilakgatit nawan chuna la xalilakgatit xanat.» (Isaías 35:1.)
Uma kaj aktsina tuku talichuwinalh nema lu xatlan takgalhkgalhin tatsokgnit kBiblia chu nialh makgas nakgantaxtu. Komo tlakg katsiputuna kawani chatum xtatayana Jehová kawanin tuku xlakata lu liwana katsi pi lakatsuwa wi tlakg xatlan kakilhtamaku.
-