Watchtower BIBLIOTECA KʼINTERNET
Watchtower
BIBLIOTECA KʼINTERNET
Totonaco
  • BIBLIA
  • LIKGALHTAWAKGA
  • TAMAKXTUMIT
  • fy cap. 9 págs. 103-115
  • Kfamilia niku kaj xatse o xatlat wi na tlan nakakitaxtuni

Nitu video xlakata tuku laksakti.

Kakilatapatiw, ni liwana tasiya uma video.

  • Kfamilia niku kaj xatse o xatlat wi na tlan nakakitaxtuni
  • Tuku makgtayanan naʼanan tapaxuwan kfamilia
  • Subtítulos
  • KUENTAJTLAWAKAN CHIKI
  • TUWA TLAJAKAN TUMIN
  • TIKU XLIKUENTAJTLAWANAT
  • NAKASTAKYAWAYA
  • LA NATLAWAYAW XLAKATA NI NAMAKGKATSIYAW PI KIʼAKSTUKAN WILAW
  • LA NAMAKGTAYANANKGO AMAKGAPITSIN
Tuku makgtayanan naʼanan tapaxuwan kfamilia
fy cap. 9 págs. 103-115

Capítulo 9

Kfamilia niku kaj xatse o xatlat wi na tlan nakakitaxtuni

1-3. ¿Tuku xlakata tlakg talhuwinit familias tiku kaj xakstu wi xatlat o xatse, chu tuku nitlan katlawani uma?

TAWAN pi familias niku kaj xatse o xatlat wi wa «familias nema tlakg talhuwima» kʼEstados Unidos. Chu nachuna lama klakalhuwa países. Lhuwa tiku lakxtlawamakgolh xtamakgaxtokgatkan, akgxtakgwilikgo xchikkan, lamakgxtakga chu lakachinkgo kamanan tiku ni kgalhikgo xtlatkan, uma tlawa pi lhuwa millón natlatni chu kamanan nakgalhikgo taʼakglhuwit kxchikkan.

2 Chatum tse tiku xakstu wi tsokgli: «Kkgalhi 28 kata, ninit kinchixku chu kkgalhi chatiy kinkamanan. Lu klilipuwan xlakata ni kiʼakstu kkamakgastakputun. Tasiya pi niti kimakgtayaputun. Kinkamanan makglhuwa kgaxmatkgo pi ktasa, chu nitlan limakgkatsikgo». Na lu sitsikgo, lakpuwankgo pi xkuentajkan tuku lalh, makgkatsikgo pi xakstukan wilakgolh, chu lhuwa natlatni xakstukan lakkaxwilikgo la naskujkgo lakgamakgat chu alistalh natlawakgo taskujut kxchikkan. Chatum tse wa: «Tuwa kitaxtu kaj miʼakstu nakamakgastaka minkamanan. Akxni lhuwa liskuja tsukuya tlan pulalipina familia. Pero akxni lakpuwana pi tlantiya wi mi familia, lakapala taxtupara atanu taʼakglhuwit».

3 Kamanan tiku stakkgo kfamilia niku kaj chatum tlat wi kgalhikgo xtaʼakglhuwitkan. Max natalakaskin lhuwa tuku natayanikgo, la akxni kaʼakgxtakgwilikan o akxni lakapala niy chatum xtlatkan. Lhuwa kamanan akxni ni kgalhikgo xtsekan o xtlatkan lu nitlan katlawani.

4. ¿La katsiyaw pi Jehová kamakgtayaputun familias niku kaj xatlat o xatse wi?

4 Familias niku kaj xatlat o xatse wi na xwilakgolha makgasa akxni tsokgka Biblia. Biblia makglhuwa lichuwinan «tiku ninit xtlat» chu «tiku ninit xchixku» (Éxodo 22:22; Deuteronomio 24:19-21; Job 31:16-22). Jehová xakxilha tuku lu tuwa xtitaxtumakgolh. Salmista limapakuwilh Dios tiku «kamakgtakgalha limaxkganin, y kalekgawa lakchajan ti ninit ixkgolukan» (Salmo 68:5). Xlikana, la uku Jehová chuntiya kamakgtayaputun familias niku kaj xatlat o xatse wi. Chu asta kxTachuwin wilakgolh tastakyaw nema makgtayanan xlakata tlan nakitaxtuni familias.

KUENTAJTLAWAKAN CHIKI

5. ¿Tuku taʼakglhuwit kgalhikgo natlatni akxni xakstu tamakgxtakgkgo?

5 Kalilakapastakti la kuentajtlawakan chiki. Chatum puskat tiku lakxtlawanit xtamakgaxtokgat wan: «Makglhuwa, klakaskin pi chatum chixku xkimakgtayalh, la akxni putlaw tsuku lixkajni makasanan chu ni katsiya tuku xlakata». Lakchixkuwin tiku max aku lakxtlawakgolh xtamakgaxtokgatkan o aku nilh xpuskatkan, lakpuwankgo pi nila katitlawakgolh lhuwa taskujut nema xlitlawatkan kxchikkan. Chu xlakata ni liwana talakkaxwilinit la natatlawa taskujut kchiki max kamanan ni liwana katitawilakgolh o asta ni katikatsikgolh tuku natlawakgo.

Dibujo xla página 109

Kamanan, kamakgtayatit mintsekan o mintlatkan tiku xakstukan wilakgolh

6, 7. 1) ¿Tuku lu tlan liʼakxilhtit mastalh «puskat tiku kgalhi lakwan tayat» nema talichuwinan kProverbios? 2) ¿La kamakgtaya familias niku kaj xatse o xatlat wi akxni liwana makgantaxtikgo tuku kalakgchan natlawakgo kchiki?

6 ¿Tuku tlan nakamakgtaya? Kalilakapastakwi «puskat tiku kgalhi lakwan tayat» nema talichuwinan Proverbios 31:10-31. Lu kaks lilakawanaw putum tuku tlawa uma puskat: tamawanan, stanan, tsapanan o xtokgonan, tlawa liwat, maskuju xtumin, chananan, chu pulalin akgtum negocio. ¿Tuku makgtayalh chuna natlawa? Lu xaskujni xwanit, kskuja asta kakgotanun o smalankgan chu tsisa xtaki, xlakata naskuja. Nachuna liwana xlakkaxwili xtaskujut; wi tiku xlimakgxtakga makgapitsi taskujut chu xakxilha tuku xmaklakaskinkgo amakgapitsin. Wa xlakata lu tlan xlichuwinankgo xfamilia.

7 Komo akinin natlatni tiku akstu wilaw, talakaskin liwana natlawayaw taskujut nema kilitlawatkan kchiki. Talakaskin nalipaxuwayaw uma taskujut, xlakata uma namakgtayanan xatapaxuwan natawilakgo kinkamanankan. Xlakaskinka liwana nalakkaxwiliyaw kilhtamaku xlakata la namakgantaxtiyaw tuku kilitlawatkan. Biblia wan: «Akxni liwana lakkaxwili tuku natlawa tiku skgalala lu tlan kitaxtuni» (Proverbios 21:5). Chatum tlat wa: «Ni klakapastaka liwat asta akxni ktsinksa». Pero akxni lakkaxwiliya tukuya liwat natlawaya tlakg tlan chu tlakg liwaputu nixawa nema kaj lakapala tlawakan. Max natalakaskin nakatsiniyaw natlawayaw makgapitsi taskujut kchiki. Makgapitsi natsitni na katsinikgonit maninankgo, plomería, chu kaxtlawakgo putlaw akxni kaj tsinu talakgalhi, kakgalhskinkgo xʼamigos, limaklakaskinkgo libros nema wanikgoyan «wix tlan natlawaya» chu nakakgalhskina tiku katsinikgo tlawakgo uma taskujut.

8. ¿La tlan namakgtayanankgo kchiki kamanan kfamilia niku kaj chatum xatlat wi?

8 ¿Tlan nakaskiniyaw kamanan nakinkamakgtayakgoyan? Chatum tse wa: «Min kilhtamaku wi tuku tlawayaw xlakata kamanan ni nalakapastakkgo xtlatkan». Wi tiku chuna tlawa, pero min kilhtamaku ni makgtaya aktsu kgawasa. Kamanan tiku xpekuanikgo Dios xala makgasa nema talichuwinan, xkalakgayawakan taskujut nema tlan xtlawakgo (Génesis 37:2; El Cantar de los Cantares 1:6). Wa xlakata, maski ni xlilat lhuwa taskujut nakamaxkiyaw kamanan, tlan nakalakgayawayaw makgapitsi taskujut, la napuchakgekgo pulato chu namakakikgo xcuartojkan. ¿Tlan akxtum tlawayatit makgapitsi taskujut? Max lu nakamakgapaxuwayan.

TUWA TLAJAKAN TUMIN

Dibujo xla página 107

Akxtum kakatatawila minkamanan chuna la kgalhiya kilhtamaku

9. ¿Tuku xlakata xalaktse tiku xakstu wilakgolh ni lu kgalhikgo tumin?

9 Lhuwa xanatlatni tiku xakstu wilakgolh tuwa makgkatsikgo natlajakgo tumin, tlakg tuwa makgkatsikgo tiku laktsumanku chu xakstu katawi xkamanan.a Kpaíses niku gobierno makgtayanan, tlan nalitamakgtayakgo asta akxni natekgskgo taskujut. Biblia masta talakaskin pi kstalaninanin Cristo nalimaklakaskinkgo uma akxni natalakaskin (Romanos 13:1, 6). Lakpuskatin tiku ninit xchixku o lakxtlawakgonit xtamakgaxtokgat nachuna titaxtukgo. Lhuwa tsukukgo makgskujparakgo akxni akglhuwata kata kaj kchiki kskujkgo, chu makglhuwa tekgskgo taskujut niku ni lhuwa kaxokgonikan. Amakgapitsi tlakg tlan titaxtukgo xlakata tanukgo kcurso niku kamasiyanikan makgapitsi taskujut.

10. ¿La nakawani xkamanan xatse tiku kaj xakstu wi tuku xlakata xliputsat taskujut?

10 Ni kaks xlilakawanat xatse tiku xakstu wi komo xkamanan ni nalakaskinkgo kaskujli, chu ni namakgkatsi pi xkuenta. Wata, nakawani tuku xlakata xliskujat chu nakamakgtayakan naʼakgatekgskgo pi natlatni xlimaxkitkan xfamiliajkan tuku maklakaskinkgo (1 Timoteo 5:8). Akxni titaxtu kilhtamaku, lhuwa kamanan lismanikgo chuna la wilakgolh. Pero, talakaskin akxtum nakatatawilayaw chuna la kgalhiyaw kilhtamaku. Akxni akxtum katatawilakan kamanan makgtayanan xlakata ni lu tuwa namakgkatsikgo maski kfamilia ni lu anan tumin (Proverbios 15:16, 17).

TIKU XLIKUENTAJTLAWANAT

Dibujo xla página 110

Congregación kamakgtayakgo «lakgchajan ti ninit ixkgolukan» chu «limaxkganin»

11, 12. ¿Tuku ni xlitlawatkan natlatni tiku kaj xakstukan wilakgo, chu tuku nakamakgtaya?

11 Xlikana natlatni tiku kaj xakstukan wilakgo tlakg kapaxkikgo xkamanankan, pero kuenta xlitlawatkan ni nalakgpalikgo tuku Dios kalakgayawanit natlatni chu kamanan. Akgtum liʼakxilhtit, naʼanan taʼakglhuwit komo xatse tiku xakstu wi nalakaskin pi xkgawasa napulalin chiki o nalitachuwinan xtaʼakglhuwit xtsumat, nawani putum tuku akgspulama. Uma lu nitlan, kamaxki taʼakglhuwit kamanan chu nialh katsikgo tuku natlawakgo.

12 Liwana kakatsikgolh minkamanan pi wix tiku xatlat o xatse nakakuentajtlawaya chu ni xlakan nakuentajtlawakgoyan (katamalakxtupi 2 Corintios 12:14). Max natlatni kaj namin kilhtamaku namaklakaskinkgo nakastakyawakan o kaj tsinu nakamakgtayakan. Tlan naskinikgo tamakgtay lakgkgolotsin xalak congregación o natalan lakpuskatin tiku tliwakga wi xtakanajlakan, chu ni xkamanan tiku laktsujku (Tito 2:3).

NAKASTAKYAWAYA

13. ¿La max tuwa namakgkatsi nastakyawa xkaman xatse tiku xakstu wi?

13 Chixku ni tuwa makgkatsi nastakyawanan, pero puskat max tuwa namakgkatsi. Chatum tse tiku kaj xakstu wi wan: «Kinkamanan chixkuta tasiyakgo chu pixlanka chuwinankgo. Min kilhtamaku tuwa tamakgkatsi nakatsiya tuku natlawaya o ni nakapekuaniya». Nachuna, max chuntiya lakglipuwanaw xlakata nilh tiku xtamakgaxtokgaw o max lakpuwanaw pi kinkuentajkan o lisitsimaw xlakata lakxlalh kintamakgaxtokgatkan. Komo tiku xtamakgaxtokgaw na kakuentajtlawa kamanan, max lakpuwanaw pi nakataʼankgo. Uma tlawa pi tuwa namakgkatsiyaw nakastakyawayaw kinkamanankan.

14. ¿Tuku nakamakgtaya natlatni tiku xakstukan wilakgo liwana nastakyawanankgo?

14 Biblia wan pi «kgawasa tiku ni mustsu chipakan namamaxani xtse» (Proverbios 29:15). Kgalhiyaw xtamakgtay Jehová Dios xlakata nawanaw tuku natatlawa kfamilia chu xlakata namakgantaxtikan, wa xlakata ni nalakpuwanaw pi kinkuentajkan, nitlan nalimakgkatsiyaw o nalipekuanaw (Proverbios 1:8). Nikxni kamastaw talakaskin natalakatsala tuku wan Biblia (Proverbios 13:24). Ni kakaskiniw tuku nila tlawakgo, ni nalakgpaliyaw tuku nakawaniyaw. Akxni titaxtu kilhtamaku, atsinu ni putum kamanan tlawakgo chuna la xlilat. Pero, na kuenta kilitlawatkan tuku makgkatsikgo. Chatum tlat tiku xakstu wi wan: «Maski kkastakyawa pero na kkaʼakgatekgsni la makgkatsikgo xlakata nilh xtsekan. Kputsa kilhtamaku xlakata nakkatachuwinan. Klatachuwinanaw akxni ktlawayaw liwat kakgotanun, anta kiwanikgo tuku makgkatsikgo».

15. ¿Tuku ni xlitlawat tiku lakxtlawanit xtamakgaxtokgat akxni nalichuwinan tiku xtamakgaxtokga?

15 Komo lakxtlawanitaw kintamakgaxtokgatkan kxlakatin mapakgsinanin, nitlan katikitaxtulh komo nitlan nalichuwinanaw tiku xtamakgaxtokgaw. Akxni latalatlawa natlatni katlawani tuku nitlan kamanan chu wa xlakata alistalh nialh nakamaxkikgo kakni xnatlatnikan. Wa xlakata ni kakawaniw tuku nitlan nalimakgkatsikgo la: «¡Nachuna likatsiya la mintlat!». Maski lu nitlan tuku tlawanin tiku xtamakgaxtokga, chuntiyaku xtlatkan minkamanan, chu kamanan lakaskinkgo pi xatlat chu xatse kakapaxkilh, kakalimaxtunilh kilhtamaku chu kakastakyawakgolh.b

16. ¿Tuku xlismanitkan natlawakgo natlatni tiku kaj xakstu wilakgolh xlakata nastakyawanankgo kxchikkan?

16 Chuna la talichuwinalh kcapítulos nema titaxtunita, akxni nastakyawananaw talakaskin namasiyayaw, chu ni kaj nacastigarlinanaw. Ni lu katiʼanalh taʼakglhuwit komo lakkaxwiliyaw namasiyaniyaw xlakata Dios (Filipenses 3:16). Lu xlakaskinka ni namakgxtakgaw tamakxtumit (Hebreos 10:24, 25). Na lu xlakaskinka putum semanas nakakninaniyaw Dios kfamilia. Xlikana pi tuwa nitu nakinkalaktlawayan akxni nakgalhtawakgayaw. Chatum tse tiku lhuwa skuja wan: «Akxni kkitaspita kintaskujut kaj kjaxputun. Pero liwana klakkaxwili pi naktakgalhtawakga kintsumat, xlakata kkatsi pi wa tuku xlitatlawat. Kintsumat lu lakgati akxni kkgalhtawakgayaw».

17. ¿Tuku kinkamasiyaniyan xlakata la liwana makgastakka Timoteo, tiku akxtum taskujli Pablo?

17 Xtse chu xnana o xtsiyuna Timoteo, tiku akxtum taskujli Pablo, masiyanika tuku wan Biblia, chu ni wa xtlat tiku masiyanilh. Maski chuna, Timoteo lu tlan kstalanina Cristo wa (Hechos 16:1, 2; 2 Timoteo 1:5; 3:14, 15). Nachuna nakinkakitaxtuniyan komo naliskujaw xlakata “nakamasiyaniyaw kinkamanankan ntu xatlan xtachuna lantla xtalakaskin nkimPuchinakan” Jehová (Efesios 6:4).

LA NATLAWAYAW XLAKATA NI NAMAKGKATSIYAW PI KIʼAKSTUKAN WILAW

18, 19. 1) ¿Tuku max natlawaputun chatum tlat akxni namakgkatsi pi xakstu wi? 2) ¿Tukuya tastakyaw nakinkamakgtayayan xlakata namachokgoyaw tuku lakaskin kimaknikan?

18 Chatum tse tiku xakstu wi xwan: «Akxni kchin kkinchik chu kakxilha xpulakni kmakgkatsi pi kiʼakstu kwi, chu tlakg chuna kmakgkatsi akxni kinkamanan ankgo lhtatakgo». Chuna, uma taʼakglhuwit kgalhikgo natlatni, makgkatsikgo pi xakstukan wilakgo. Lu lakapastakkan la xtalalinkan tiku xtatamakgaxtokgkgonit chu akxni xlatatalakgxtumi. Pero nitlan xwa komo wi tiku xputsalh tiku natatalakgxtumi maski nitlan xkitaxtulh alistalh. Kxkilhtamaku apóstol Pablo, makgapitsi tiku xnikgonita xchixkukan nema laktsumanku xwankgonit mastakgolh talakaskin pi “xmakgapaxuwaputunkgolh xmaknikan nialh xman wa liskujputunkgolh Cristo” (1 Timoteo 5:11, 12). Nitlan katikitaxtulh komo namastayaw talakaskin pi tuku lakaskin kimaknikan natlawa pi nialh pulana nawiliyaw tuku xla Dios (1 Timoteo 5:6).

19 Chatum tala chixku wa: «Lu talakgxtumiputunkan pero tlan namachokgokan. Akxni namin kkintalakapastaknikan, ni mastayaw talakaskin anta natamakgxtakga. Tunkun namapanuyaw. Na makgtayanan akxni lakpuwanaw la nakakitaxtuni kamanan». Xtachuwin Dios stakyawanan: “Kamaspututit tuku lakaskin mimaknikan akxni lu talakgxtumiputunatit” (Colosenses 3:5). Komo lakapastaknitaw nakuentajtlawayaw pi ni lu lhuwa nawayanaw, ¿xlikgalhtawakgaw revistas nema limin fotografías xla lakgkgama liwat o xkatalaliw tiku putum kilhtamaku lichuwinankgo liwat? Nichuna xtlawaw. Nachuna kilitlawatkan xlakata tuku lakaskin kimaknikan.

20. 1) ¿Tuku nitlan kitaxtu akxni katalalinkan tiku ni xtatayana Jehová? 2) ¿La tlawakgonit xlakata ni xakstukan namakgkatsikgo tiku nikgonita tiku xtatamakgaxtokgkgonit xalak pulana siglo chu xala uku?

20 Makgapitsi kstalaninanin Cristo katalalinkgo tiku ni xtatayananin Jehová (1 Corintios 7:39). ¿Lakkaxtlawakgonit xtaʼakglhuwitkan akxni chuna tlawakgo? Ni. Chatum tala puskat tiku lakxtlawanit xtamakgaxtokgat wa: «Wi atanu tuku tlakg nitlan nixawa miʼakstu natawilaya. Akxni tatamakgaxtokgnita tiku ni xlilat». Lakpuskatin tiku xnikgonita xchixkukan kxapulana siglo xlikana pi milh kilhtamaku xmakgkatsikgo pi xakstukan xwilakgolh, pero tiku xaʼakgstitum xlamakgolh, wi tuku xtlawamakgo, “xkatantuchakgakgo ksantujlanin Dios, xkamakgtayakgo wanti xtasokgalikgonit, atipatu ntu ntlan ntaskujut xtlawakgo” (1 Timoteo 5:10). Nachuna lhuwa natalanin lakpuskatin xala uku tiku lhuwata kata kgalhkgalhimakgo natekgskgo natatamakgaxtokgkgo tiku kakninani Dios, lhuwa skujmakgo. Chatum tala tiku ninita xchixku nema kgalhi 68 kata tsukulh kalakgapaxialhnan tiku xnikgonita xchixkukan akxni xmakgkatsi pi xakstu xwi. Wa: «Kakxilha pi akxni wi tiku lakgapaxialhnankan chu ktlawa kintaskujut kkinchik chu kmatliwakglha kintakanajla, ni kmakgkatsi pi kiʼakstu kwi». Akxni kalitachuwinanaw xTamapakgsin Dios latamanin wa tuku tlakg makgtayanan (Mateo 28:19, 20).

21. ¿La makgtayanan oración chu nakatalalinkgo tiku tlan likatsikgo xlakata nialh akstu nakamakgkatsikan?

21 Kilikatsitkan pi ni anan tuku lakapala natlawa pi nialh akstu nakamakgkatsikan. Pero tlan nalitayanikan litliwakga nema Jehová masta. Kstalanina Cristo makglhtinan litliwakga akxni «ntlaway xoración, tantaku tantaskaka» (1 Timoteo 5:5). Akxni tlawayaw oración, wanaw tuku makgkatsiyaw, tasaskinaw tamakgtay asta tasayaw (katamalakxtupi Hebreos 5:7). Tlan nakinkamakgtayayan nawaniyaw Jehová «tantaku tantaskaka» putum tuku makgkatsiyaw. Nachuna, akxni katalalinaw tiku tlan likatsikgo nakinkamakgtayakgoyan nialh akstu nakinkamakgkatsikanan. Akxni nakatalalinaw tiku kinkamakgtayakgoyan nakinkamaxkikgoyan «tlan tachuwin» xlakata nakinkamatliwakglhkgoyan chuna la wan Proverbios 12:25.

22. ¿Tuku nakinkamakgtayayan akxni namin kilhtamaku namakgkatsiyaw pi kiʼakstukan wilaw?

22 Komo namin kilhtamaku namakgkatsiyaw pi kiʼakstukan wilaw, max uma chuna nala, kalakapastakwi pi kimputumkan kgalhiyaw taʼakglhuwit. Xlikana pi “xlipaks kinatalankan nti wilakgo kxlikatlanka nkatuxawat” wi tuku lipatinankgo (1 Pedro 5:9). Ni lu kalakapastakwi tuku titaxtunita (Eclesiastés 7:10). Kaʼakxilhwi tuku tlakg tlan tlawayaw la uku. Chu tuku tlakg xlakaskinka, kalakpuwaw pi ni namakgatsankgananiyaw Jehová chu namakgapaxuwayaw (Proverbios 27:11).

LA NAMAKGTAYANANKGO AMAKGAPITSIN

23. ¿Tuku xlitlawatkan kstalaninanin Cristo xpalakata natlatni xalak congregación tiku xakstukan wilakgo?

23 Lu xlakaskinka xtamakgtaykan amakgapitsi kstalaninanin Cristo. Santiago 1:27 Traducción del Nuevo Mundo wan: «Wa takaknin nema nitu litaxkajwananit kxlakatin kiDioskan chu kinTlatikan wa uma: nakuentajtlawayaw tiku ninit xnatlatni chu tiku ninit xchixku akxni kgalhikgo taʼakglhuwit». Chuna, kstalaninanin Cristo kalakgchan nakamakgtayakgo familias niku kaj xatse o xatlat wilakgo. ¿La natlawakgo?

24. ¿La tlan nakamakgtayakan familias niku kaj xatlat o xatse wi akxni wi tuku maklakaskinkgo?

24 Tlan nakamaxkikan tuku maklakaskinkgo. Biblia wan: «Wa la pi wi tiku xaʼakchan kgalhiy wantu maklakaskin xtachuna pala tumin, chu lapi naʼakxilha chatum xtala pi wi tu kitsankganima, wampi nipala tsinu namakgtayay, ¿pa puwanatit pi tama kgalhiy kxnaku tlanka xtapaxkit Dios? (1 Juan 3:17, Hua Xasasti Talaccaxlan, 1999). Tachuwin xagriego nema matitaxtikan «naʼakxilha» ni wamputun pi kaj tsinu nalakapina, wata liwana katsiya tuku akxilhpat. Uma wamputun pi kstalanina Cristo tiku xalakgalhamana pulana liwana xlikatsit la wi familia chu tuku maklakaskin. Max maklakaskin tumin. Namin kilhtamaku natalakaskin nakamakgtayakan nakakaxtlawanikan xchikkan. O max lu napaxtikatsininankgo komo nakatawayankan kchiki o nakawanikan naʼankgo kʼakgtum reunión social.

25. ¿La tlan nakalimakgtayakgo kstalaninanin Cristo natlatni tiku xakstukan wilakgolh?

25 Nachuna, 1 Pedro 3:8 wan: «Kkaskiniyan litlan pi akgstitum kalatapatit, makxtum kalatit, akgtuma talakapastakni kakgalhitit, chu akxtum kalapaxkitit kumu linatalan, tlan, chu kgayaj kalakatsinitit». Chatum tse tiku xakstu wi chu kgalhi kgalhchaxan kamanan wa: «Lu tuwa chu min kilhtamaku nialh ktayani. Pero, akxni chatum tala kiwani: “Joan, lu tlan la tlawapat. Tlan nakitaxtuniyan” akxni katsiya pi wi tiku lakapastakkgoyan chu pi paxkikgoyan lu makgtayanan». Natalan lakpuskatin tiku linkgoya kata tlan nakakgaxmatnikgo tiku laktsumanku nema xakstukan wilakgolh xlakata nakalitachuwinankgo xtaʼakglhuwitkan nema tuwa namakgkatsikgo nawanikgo chatum chixku.

26. ¿La tlan lakchixkuwin tiku kstalaninanin Cristo nakamakgtayakgo kamanan tiku ni kgalhikgo xnatlatnikan?

26 Lakchixkuwin tiku kstalaninanin Cristo na tlan atanu la namakgtayanankgo. Job, chatum chixku tiku xaʼakgstitum xwanit, wa: «Akit xaklakgmaxtu [...] tiku ni kgalhi xtlat chu putum tiku ni xkgalhi makgtayana» (Job 29:12). Nachuna, lakchixkuwin kstalaninanin Cristo tiku xlikana kamakgtayaputunkgo tiku ni kgalhikgo xnatlatnikan chu limasiyakgo «ntapaxkit wantu anta ntsukuy kxachakgani xnaku» chu ni kaj atanu tuku lakaskinkgo (1 Timoteo 1:5). Tlan nakataʼankgo lichuwinankgo Dios umakgolh kamanan pero na kuenta xlitlawatkan xfamiliajkan chu na nakawanikgo pi kaʼankgolh akxni nakakninanikgo Dios kfamilia o akxni wi tuku nalipaxuwakgo. Akxni chuna natlawakan, max natlawa pi tiku ni kgalhi xnatlatni nakgalhakgaxmatnan.

27. ¿Tiku kamakgtaya natlatni tiku kaj xakstukan wilakgo?

27 Pero wa xanatlatni tiku xakstukan wilakgo kalakgchan “nalikgo xtakukakan” (Gálatas 6:5). Na tlan nalipaxuwakgo xtapaxkitkan kstalaninanin Cristo chu xtapaxkit Jehová Dios. Biblia wan xlakata Dios: «Makgtaya ti limaxkgan, y puskat nima ninita ixkgolu» (Salmo 146:9). Xlakata kamakgtaya Jehová, familias niku kaj xatlat o xatse wi tlan nakakitaxtuni.

a Komo chatum tsumat tiku kstalanina Cristo kgalhi kskgata xlakata nitlan lin xlatamat, congregación nitlan akxilha tuku tlawalh. Pero komo makgxtakga nixatlan xtayat, max lakgkgolotsin xalak congregación o atanu natalan namakgtayaputunkgo.

b Unu ni wa talichuwinama akxni nakuentajtlawakan xakgawasa xlakata xaluku xtlat nitu natlawani. Nachuna, komo tiku xtamakgaxtokgaw limasiyaputun pi ni kgalhiyaw limapakgsin, max natlawaputun pi kgawasa nakinkamakgxtakgan, max tlan nawan nakaskiniyaw xtastakyaw kiʼamigoskan tiku tlakg katsikgo, la lakgkgolotsin xalak congregación.

¿LA NAKAMAKGTAYA UMAKGOLH TEXTOS NATLATNI CHU KAMANAN XLAKATA NATAYANIKGO TAʼAKGLHUWIT NEMA KGALHIKGO KFAMILIA NIKU KAJ XATSE O XATLAT WILAKGO?

Jehová Dios wa xtlatkan «limaxkganin, y kalekgawa lakchajan ti ninit ixkgolukan» (Salmo 68:5).

Liwana nalakkaxwilikan kilhtamaku xlakata tlan nakitaxtu (Proverbios 21:5).

Jehová tlan akxilha xlakata natlatni nakastakyawakgo xkamanankan (Proverbios 1:8).

Lakpuskatin tiku nikgonita xchixkukan liwana lakpuwankgo natlawakgo tuku xatlan chu putum kilhtamaku tlawakgo oración (1 Timoteo 5:5, 10).

Na likakninaniyaw Dios akxni kamakgtayakan “tiku ninit xnatlatnikan chu tiku ninit xchixkukan” (Santiago 1:27).

TUKU TLAN TLAWAKGO LAKKAMANAN

¿Kaj mintlat o mintse wi? Komo chuna, ¿la tlan namakgtayanana? Pulana kakgalhakgaxmatnanti. Ni kaj xlakata lanka wix o kgawasa “nalakgmakgana xtachuwin mintse” (Proverbios 1:8). Jehová waniyan pi kakgalhakgaxpatti, chu komo chuna natlawaya alistalh napaxuwaya (Proverbios 23:22; Efesios 6:1-3).

Kamakgtayananti chu kapaxtkatsininanti. Tony wan: «Kintse skuja akgtum khospital chu talakaskin liwana natasakga, o naxakakan, xlhakgat nema maklakaskin. Wa xlakata akit sakgani, uma klimakgtaya». Chatum tse tiku xakstu wi wan: «Makglhuwa, akxni nitlan kmakgkatsi o lu ksitsinit xlakata lu tuwa kkitaxtulh ktaskujut chu kchan kinchik, uma kilhtamaku wa akxni kintsumat tlawanit liwat chu kaxwilinit mesa».

Liwana kakatsi pi mintamakgtay lu xlakaskinka. Akxni lu tlakgwanit mintlat o mintse max ni katipulalimputulh la Kakninanikan Dios kFamilia. Komo wix ni makgtayanana tlakg tuwa namakgkatsi. Kalakkaxwili tuku nakgalhtawakgayatit. Komo kgalhakgaxmata, paxtikatsiniya chu makgtayaya, namakgapaxuwaya mintlat o mintse chu tuku tlakg xlakaskinka namakgapaxuwaya Dios.

    Likgalhtawakga xatotonaco (1993-2026)
    Ktaxtuputun
    Matsukikan sesión
    • Totonaco
    • Matitaxtikan
    • La lakkaxwilikan
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Tuku milikatsit
    • La maklakaskinkan uma página
    • Tlan nalakgpaliya tuku tsokgwili mimpalakata
    • JW.ORG
    • Matsukikan sesión
    Matitaxtikan