¿Tuku talakastakwanat?
Biblia kinkamaxkiyan xatakgalhtin
Tachuwin xagriego nema Biblia matitaxti «talakastakwanat» wa anástasis, nema wamputun «tayaparakan» o «takiparakan». Akxni wi tiku malakastakwanikan, xtachuna la komo takipara; akxni maxkiparakan latamat chuntiya likatsi la xlikatsi akxni nina xniy (1 Corintios 15:12, 13).
Tachuwin talakastakwanat ni min kʼAntiguo Testamento o kTatsokgni xaHebreo. Pero kʼumakgolh tatsokgni na lichuwinankan pi tiku nikgonita nalatamaparakgo. Akgtum liʼakxilhtit, Dios maklakaskilh palakachuwina Oseas xlakata xwa: «Nakkalakgmaxtuyan kxmakan Putaknun; nakkakitiyayan kkalinin» (Oseas 13:14; Job 14:13-15; Isaías 26:19; Daniel 12:2, 13).
¿Niku xʼamakgo lakastakwanankgo tiku nikgonita? Makgapitsi latamanin nalakastakwanankgo kʼakgapun xlakata natamapakgsinankgo Cristo (2 Corintios 5:1; Apocalipsis 5:9, 10). Biblia wan pi wa uma «tiku pulana lakastakwanankgo», o «xapulana talakastakwanat» (Apocalipsis 20:6; Filipenses 3:11). Umakgolh tachuwin masiya pi anan atanu talakastakwanat, xliʼakgtiy. Latamanin tiku nalitamakgtayakgo xliʼakgtiy talakastakwanat, tlakg lhuwa chu nalatamakgo kKatiyatni (Salmo 37:29).
¿Tuku la akxni wi tiku lakastakwanan? Dios maxkinit Jesús litliwakga xlakata nakamalakastakwani tiku nikgonita (Juan 11:25). Jesús namaklakaskin uma litliwakga xlakata nakamalakastakwani «putum tiku wilakgolh kputaknun», chu nakamaspitpara chuna la xwankgonit, chuna la xlikatsikgo chu tlan nalakapastakparakgo tuku tlawakgolh akxni nina xnikgo (Juan 5:28, 29). Tiku nalakastakwanankgo xlakata nalatamakgo kKatiyatni xatlan nawan xmaknikan chu xlukutkan, nialh katitatatlakgolh chu nialh katikgalhikgolh talakgalhin (Isaías 33:24; 35:5, 6). Pero tiku lakastakwanankgo kʼakgapun makglhtinankgo akgtum «makni nema kaj espíritu» (1 Corintios 15:42-44, 50).
¿Tiku xʼamaka kamalakastakwanikan? Biblia masiya pi kKatiyatni nakamalakastakwanikan «tiku xaʼakgstitum chu tiku ni xaʼakgstitum» (Hechos 24:15). Makgapitsi tiku xaʼakgstitum nema nalakastakwanankgo wa Noé, Abrahán chu Sara (Génesis 6:9; Hebreos 11:11; Santiago 2:21). Chu tiku ni xaʼakgstitum na anta makgtanumakgo latamanin tiku ni lakgapaskgolh tuku xaxlikana chu nila limasiyakgolh pi xlilatamaputunkgo xlimapakgsin Dios.
Pero tiku ni kgalhakgaxmatkgo Dios chu nipara tsinu talakgpaliputunkgo, nialh katikamalakastakwanika. Akxni umakgolh latamanin nikgo, putum kilhtamaku nikgo (Mateo 23:33; Hebreos 10:26, 27).
¿Tuku kilhtamaku xʼamaka kamalakastakwanikan latamanin? Biblia lichuwinalh pi talakastakwanat kʼakgapun xʼama kgantaxtu akxni Cristo xkinkatatawilan, chu uma tsukulh kkata 1914 (1 Corintios 15:21-23). Talakastakwanat kKatiyatni ama kgantaxtu akxni Jesucristo namapakgsinan Akgtum Mil Kata unu kKatiyatni, ama kilhtamaku Katiyatni akgtum paraíso nawan (Lucas 23:43; Apocalipsis 20:6, 12, 13).
¿Tlan nakanajlayaw pi naʼanan talakastakwanat? Chuna. Biblia kalichuwinan kgalhnajatsa latamanin tiku kamalakastakwanika chu wi tiku akxilhkgolh pi chuna lalh (1 Reyes 17:17-24; 2 Reyes 4:32-37; 13:20, 21; Lucas 7:11-17; 8:40-56; Juan 11:38-44; Hechos 9:36-42; 20:7-12; 1 Corintios 15:3-6). Pulaktum talakastakwanat nema tlakg lichuwinankan wa xtalakastakwanat Lázaro. Uma chixku akgtatita kilhtamaku lata xninit, chu Jesús malakastakwanilh kxlakatin lhuwa latamanin (Juan 11:39, 42). Nipara xtalatlawananin Jesús wankgolh pi ni xlikana tuku xlanit, asta lakkaxwilikgolh la namakgnikgo Jesús chu Lázaro (Juan 11:47, 53; 12:9-11).
Biblia wan pi Dios tlan nakamaspitnipara xlatamatkan tiku nikgonita. Xlakata xtalakapastakni nikxni tatsama, liwana lakapastaka la xlikatsikgo putum tiku nikgonita. Nachuna, xlakata xla kgalhi putum litliwakga, nitila katiwanilh pi ni kakamalakastakwanilh latamanin (Job 37:23; Mateo 10:30; Lucas 20:37, 38). Pero xla ni kajwatiya kgalhi litliwakga xlakata nakamalakastakwani tiku nikgonita, wata na kamalakastakwaniputun. Biblia wan tuku namakgkatsi Dios akxni nakamalakastakwani tiku nalatamakgo kKatiyatni: «Lu naʼakxilhputuna tuku litlawanita mimakan» (Job 14:15; Nueva Versión Internacional).
Tuku lakpuwankgo makgapitsi xlakata talakastakwanat
Tuku lakpuwankgo makgapitsi: Akxni chatum lataman lakastakwanan, xʼalma nema ni niy akxtum talapara xmakni.
Tuku xaxlikana: Akxni Biblia maklakaskin tachuwin alma kilhchanima chatuminika lataman; ni wamputun pi wi tuku kgalhiyaw nema ni niy (Génesis 2:7; Ezequiel 18:4). Akxni chatum lataman malakastakwanikan, ni lakmanukan xmakni akgtum alma nema ni niy, wata lakkaxtlawaparakan putuminika lataman.
Tuku lakpuwankgo makgapitsi: Makgapitsi tiku nakamalakastakwanikan tunkun nakamasputukan.
Tuku xaxlikana: Biblia wan pi «tiku tlawakgolh tuku nitlan nakamalakastakwanikan xlakata nakalakputsananikan» (Juan 5:29). Pero umakgolh latamanin ni katikalilakputsananika tuku tlawakgolh akxni nina xnikgo, wata nakalilakputsananikan tuku natlawakgo akxni lakastakwanankgonita nawan. Jesús wa: «Tiku nikgonita nakgaxmatkgo xtachuwin xKgawasa Dios, chu tiku kgalhakgaxmatkgolh nalatamakgo» (Juan 5:25). Komo tiku nalakastakwanankgo nakgalhakgaxmatkgo Cristo, o natlawakgo tuku xla masiyalh, xtukuwanikan natsokgwilikan “krollo xla latamat” (Apocalipsis 20:12, 13).
Tuku lakpuwankgo makgapitsi: Tiku nakamalakastakwanikan nakamaxkikan watiya makni nema xkgalhikgo akxni nina xnikgo.
Tuku xaxlikana: Akxni chatum lataman niy, xmakni lakxla chu pokgxni wan (Eclesiastés 3:19, 20).