Taim i Gat Gutpela Samting Bilong Wetim na i Gat Pasin Sori
OL PAPAMAMA, ol tisa, na sampela man moa em ol i gat wok long helpim ol yangpela, ol i save ol yet o ol yangpela o ol narapela man i no inap senisim pasin bilong dispela graun. I gat sampela samting i wok strong olsem traipela si i kam na i no gat wanpela man em inap pasim ol dispela samting. Tasol i gat planti samting yumi olgeta inap mekim bilong helpim ol yangpela long i stap amamas moa, na skin bilong ol i ken strong moa, na ol i ken stap gut wantaim ol narapela.
Pasin bilong pasim rot bilong hevi, em i winim pasin bilong stretim hevi, olsem na ol papamama i mas tingting gut long wokabaut bilong ol na long ol samting ol i ting i bikpela samting long i stap bilong ol, olsem dispela bai mekim wanem long tingting na pasin bilong ol pikinini bilong ol. Sapos papamama i laikim tru na tingim gut ol pikinini, ol pikinini bai stap bel isi, na dispela em i nambawan samting bilong pasim ol long bagarapim skin bilong ol yet. Wanpela bikpela samting tru ol yangpela i mas kisim, em wanpela man o meri em bai harim tok bilong ol. Sapos papamama i no harim tok bilong ol pikinini, ating sampela man i no gat gutpela pasin ol bai mekim olsem.
Orait, ol papamama i mas mekim wanem long nau? Yupela i mas makim taim bilong toktok na poroman wantaim ol pikinini bilong yupela taim ol i liklik yet—long dispela taim em i bikpela samting. Planti famili bai hatwok long mekim olsem. Papa na mama i mas wok mani bilong baim kaikai samting. Ol papamama i orait long lusim sampela laik bilong ol bambai ol i ken makim bikpela hap taim moa bilong i stap wantaim ol pikinini, na ol inap mekim olsem, planti bilong ol i bin kisim gutpela samting—ol i lukim wok ol pikinini man na pikinini meri bilong ol i mekim em i kamap gutpela moa. Tasol olsem yumi tok pinis, maski papamama i wok strong long helpim pikinini, sampela taim ol bikpela hevi inap kamap long pikinini bilong ol.
Ol Pren na Sampela Man Moa Inap Helpim Ol
Ol pait, reip, na pasin nogut ol i mekim long ol yangpela, dispela i mekim na ol man i tingim gut ol yangpela ol i mas wok strong tru long mekim ol samting bilong helpim ol. Ol dispela samting nogut i painim ol yangpela i save bagarapim tru bel na tingting bilong ol, olsem na ating sampela yangpela i no orait long ol narapela, maski ol i laik helpim ol. Bilong mekim olsem, ating yu mas lusim bikpela hap taim na strong bilong yu. Tasol i no pasin bilong gutpela tingting o pasin sori sapos yu daunim ol pikinini o yu no amamas moa long ol. Olsem wanem? Yumi inap mekim sampela samting moa bilong mekim gut na sori long ol dispela yangpela em ol inap bagarapim ol yet?
I no papamama tasol, ol pren na ol brata susa tu i mas was gut i stap long lukim sampela samting ol yangpela i mekim na dispela i makim olsem tingting na bel bilong ol i bagarap. (Lukim blok “Ol i Mas Kisim Gutpela Helpim,” pes 8.) Sapos yu lukim sampela samting i makim olsem ol yangpela i gat hevi, kwiktaim putim yau long tok bilong ol. Na sapos yu inap, kamapim sampela gutpela askim bilong helpim ol yangpela long kamapim ol tingting na wari i stap long bel bilong ol na bilong helpim ol long save yu olsem gutpela pren bilong ol. Ating sampela gutpela pren na wanblut inap helpim papamama long mekim ol samting bilong karim bikpela hevi bilong ol, tasol ol i mas was gut; nogut ol i mekim wok em papamama yet i mas mekim. Planti taim dispela laik bilong ol yangpela long kilim i dai skin bilong ol yet, dispela i makim olsem ol i krai long kisim helpim—ol i krai long papamama i mas tingim na helpim ol.
Nambawan presen yumi inap givim long ol yangpela, em long helpim ol long bilip tru na wetim gutpela taim bilong amamas bai kamap bihain na bai ol i gat laik long i stap laip. Planti yangpela i kisim save olsem, ol tok promis bilong Baibel long nupela taim liklik taim bai kamap, ol i tru olgeta.
Ol i Abrusim Bagarap
Wanpela yangpela meri long Japan em planti taim em i laik kilim i dai skin bilong em yet, em i tok: ‘Planti taim mi gat laik long kilim i dai skin bilong mi. Taim mi liklik pikinini, wanpela man mi bilip long em, em i mekim pasin sem long mi. Bipo mi bin raitim planti planti pas i tok: “Mi laik i dai.” Bihain mi kamap wanpela Witnes Bilong Jehova na nau mi mekim wok painia, tasol dispela laik long bagarapim mi yet, sampela taim em i save kamap long bel bilong mi. Tasol Jehova i larim mi i stap laip na i olsem em i tok isi long mi, olsem: “Yu mas i stap laip.” ’
Wanpela pikinini meri bilong Rasia i gat 15 krismas, em i tok: “Taim mi gat 8-pela krismas, mi kisim tingting olsem i no gat wanpela i tingim mi. Papamama i no gat taim bilong toktok wantaim mi, na mi yet mi traim long stretim ol hevi bilong mi. Mi pasim bel bilong mi na mi no laik kamapim tingting o hevi bilong mi. Long olgeta taim mi tok pait wantaim ol wanblut. Bihain mi kisim tingting long kilim i dai skin bilong mi. Mi amamas tru long bungim ol Witnes Bilong Jehova!”
Cathy i gat 33 krismas samting na em i stap long Ostrelia. Em i kamapim sampela gutpela tok bilong soim olsem, long taim bilong bel hevi yumi inap painim gutpela samting bilong wetim. Em i tok: “Long olgeta taim mi bin tingting long kain kain rot bilong pinisim laip bilong mi, na bihain mi traim long kilim i dai skin bilong mi. Mi gat laik long ranawe long ol hevi i pulap long dispela graun, olsem pen na hevi, kros, na i no gat as bilong i stap bilong ol man. Bikpela bel hevi i mekim na mi pilim olsem mi kalabus long ‘haus bilong spaida’ na mi no inap lusim. Olsem na long dispela taim i olsem mi mas kilim i dai skin bilong mi—em gutpela rot bilong helpim mi.
“Namba wan taim mi harim tok olsem graun bai kamap wanpela paradais na olgeta man bai stap bel isi na amamas, mi gat bikpela laik tru long en. Tasol long tingting bilong mi dispela samting i olsem wanpela driman nating. Tasol isi isi mi kisim save long tingting bilong Jehova long laip bilong man, na yumi olgeta wan wan i olsem gutpela samting tru long ai bilong em. Olsem na mi kirap long bilip olsem mi inap wetim ol gutpela samting bai kamap long bihain. Em nau, mi painim rot long lusim dispela ‘haus bilong spaida.’ Tasol i hatwok tru long lusim. Sampela taim bel hevi i daunim mi na tingting bilong mi i paul. Tasol mi putim Jehova i stap olsem nambawan bikpela samting long mi, na dispela i helpim mi long go klostu tru long em na i stap bel isi. Mi tenkyu tru long Jehova long olgeta samting em i bin mekim bilong helpim mi.”
Ol Yangpela i No Ken Dai Moa
Sapos wanpela yangpela i stadi long Baibel, em bai save i gat gutpela samting moa em inap wetim i kamap. Aposel Pol i kolim dispela samting olsem “laip tru.” Em i givim tok long yangpela man Timoti olsem: “Tokim ol man i gat planti mani samting . . . long ol i no ken . . . bilip long ol dispela kain samting i save bagarap kwik. Nogat. Ol i mas bilip tru long God, em God i save givim yumi planti gutpela samting bilong mekim yumi amamas. Ol i mas mekim planti gutpela pasin bilong helpim ol arapela manmeri. Oltaim ol i mas givim planti samting long ol manmeri i sot. Ol i no ken ting samting tru bilong ol em ol mani samting bilong ol. Nogat. Samting tru bilong ol, em pasin bilong mekim gut long ol arapela. Sapos ol i mekim olsem, orait ol bai i bungim planti samting bilong helpim ol bihain, na ol bai i kisim dispela laip em i laip tru.”—1 Timoti 6:17-19.
Tok bilong Pol i makim olsem yumi mas insait long wok bilong helpim ol manmeri, olsem helpim ol long bilip tru long ol gutpela samting bai kamap bihain. Jehova i tok promis long kamapim dispela “laip tru” long nupela taim bilong em, olsem “nupela skai na nupela graun.”—2 Pita 3:13.
Planti yangpela em bipo bagarap inap painim ol, ol i kisim save olsem pasin bilong mekim nabaut long ol drak, na pamuk samting, dispela i olsem wanpela longpela rot i bringim ol long bagarap, na pasin bilong kilim i dai skin bilong ol, em i sotim dispela rot. Ol i kisim save olsem dispela graun i gat planti hevi long en, olsem pait, pasin birua, pasin bilong mekim nogut long ol narapela, na i no laikim narapela man, klostu nau bai pinis. Na ol i save pinis, i no gat rot bilong stretim bek pasin bilong dispela graun. Ol i bilip strong olsem Kingdom bilong God tasol inap helpim ol man, long wanem, dispela Kingdom bai kamapim nupela taim, na long dispela taim ol yangpela, na olgeta narapela manmeri i bihainim tok, olgeta inap stap oltaim oltaim na bai ol i no i dai—na ol i no gat laik moa long i dai.—KTH 21:1-4.
[Blok long pes 8]
Ol i Mas Kisim Gutpela Helpim
Buk The American Medical Association Encyclopedia of Medicine i tok, “winim 90 pesen bilong ol man i kilim i dai ol yet, sik bilong tingting i as bilong en.” Buk i kamapim sampela sik olsem bikpela bel hevi (inap 15 pesen), skitsofrenia (inap 10 pesen), kalabus long dring (inap 7 pesen), i no stap gut wantaim ol narapela (inap 5 pesen), tingting i paul (klostu 5 pesen). Buk i tok: ‘Dispela pasin bilong traim long kilim i dai skin bilong ol yet, dispela i no liklik samting. Twenti i go inap 30 pesen bilong dispela lain bai traim gen long mekim olsem insait long wanpela yia.’ Dokta Jan Fawcett i tok: “Winim 50 pesen bilong ol man i kilim i dai ol yet [long Yunaitet Stets], em ol man i no bin lukim dokta bilong stretim sik bilong tingting.” Na wanpela buk i tok: “Nambawan bikpela samting bilong helpim ol dispela man, em ol i mas go hariap long dokta bilong stretim sik bilong tingting na bai dokta i ken helpim ol long stretim as bilong bel hevi bilong ol.”