Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • bsi02-1 p. 14-16
  • Buk Bilong Baibel Namba 25—Krai

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Buk Bilong Baibel Namba 25—Krai
  • “Olgeta Tok”—Em i Tru na i Helpim Yumi, Volume 9
  • Ol Liklik Het Tok
  • HELPIM YUMI OLSEM WANEM?
“Olgeta Tok”—Em i Tru na i Helpim Yumi, Volume 9
bsi02-1 p. 14-16

Buk Bilong Baibel Namba 25—Krai

Man Bilong Raitim: Jeremaia

Ples Em i Bin Raitim: Klostu long Jerusalem

Raitim Pinis: 607 B.C.E.

1. Olsem wanem nem bilong Buk Krai i stret tru?

NEM bilong dispela buk bilong Baibel i stret tru. Buk i kamapim bikpela krai sori long bikpela hevi i bin painim ol manmeri bilong God taim Jerusalem i bagarap long yia 607 B.C.E. long han bilong Nebukatnesar, em king bilong Babilon. Long tok Hibru ol i kolim nem bilong buk olsem ʼEh·khahʹ!, em namba wan tok bilong dispela buk, na insait bilong dispela nem em “Olsem Wanem!” Ol man bilong tanim Baibel Grik Septuagint, ol i bin kolim dispela buk olsem Threʹnoi, insait bilong en, “Singsing Sori; Krai Sori.” Buk Talmut bilong Babilon i kolim dispela buk Qi·nohthʹ, olsem “Singsing Sori; Song Bilong Bel Hevi.” Jerom i bin raitim Baibel long tok Latin, na em yet i kolim dispela buk Lamentationes, em ol i kisim nem Inglis bilong buk hia long dispela tok Latin. Na long Baibel Pisin ol i kolim dispela buk “Krai Sori Long Jerusalem.”

2. Ol i save bungim Buk Krai wantaim wanem ol narapela buk? Long sampela Baibel, ol i putim we?

2 Long ol Baibel Inglis, ol i putim dispela buk bihain long Buk Jeremaia, tasol long ol Baibel long tok Hibru, ol i save bungim wantaim Song Bilong Solomon, Rut, Saveman, na Esta, em ol i kolim ol dispela 5-pela buk Meghil·lohthʹ. Long sampela Baibel Hibru bilong nau, ol i putim Buk Krai namel long Rut na Saveman o Esta na Saveman, tasol long ol olpela Baibel Hibru em i kam bihain long Buk Jeremaia, olsem long Baibel bilong yumi long nau.

3, 4. I gat wanem ol samting i makim olsem Jeremaia i bin raitim dispela buk?

3 Buk yet i no kolim nem bilong man bilong raitim, tasol yumi ken save Jeremaia i bin raitim. Long Baibel Grik Septuagint, Buk Krai i gat sampela tok i go pas, olsem: “Ol Israel i go kalabus na Jerusalem i bagarap pinis, orait nau Jeremaia i sindaun na krai sori long Jerusalem, na em i tok olsem.” Jerome i ting dispela tok i no tru, olsem na em i no putim long Baibel bilong em. Tasol ol Juda bilong bipo i save tok, Jeremaia i raitim dispela buk, na sampela Baibel i helpim dispela tok, olsem Baibel Siria, Baibel Latin Vulgate, Targum Bilong Jonatan, Talmut Bilong Babilon, na sampela moa.

4 Sampela man bilong sutim tok long Baibel ol i laik painim rot bilong makim olsem Jeremaia i no bin raitim Buk Krai. Tasol wanpela buk (A Commentary on the Holy Bible) i kamapim sampela tok bilong makim olsem Jeremaia i bin raitim, olsem: “Stori bilong ol samting i bin painim Jerusalem long sapta 2 na 4 i makim olsem man bilong raitim em i bin lukim ol dispela samting long ai bilong em yet; bikpela sori bilong man i raitim dispela buk, na tok profet i stap insait long ol dispela tok, na pasin bilong raitim, na ol tok na tingting em i kamapim, ol dispela samting i kamapim stret ol pasin bilong Jeremaia.”a Planti hap tok long Buk Krai i wankain olsem long Buk Jeremaia, olsem, ‘aiwara i kapsait na i ran i go daun,’ na ol narapela tok i makim em i bel hevi nogut tru (Kra. 1:16; 2:11; 3:​48, 49; Jer. 9:1; 13:17; 14:17), na ol tok i makim em i les tru long pasin giaman bilong ol profet na ol pris. (Kra. 2:14; 4:​13, 14; Jer. 2:34; 5:​30, 31; 14:​13, 14) Tok bilong Jeremaia 8:​18-22 na Jeremaia 14:​17, 18 i makim olsem Jeremaia inap tru long raitim singsing sori olsem i stap long Buk Krai.

5. Yumi tingim wanem ol samting na yumi inap save long taim Jeremaia i bin raitim dispela buk?

5 Planti man i wanbel long ting olsem man i bin raitim dispela buk em i raitim bihain liklik long taim Jerusalem i bagarap long 607 B.C.E. Ol samting nogut ol birua i mekim long Jerusalem taim ol i banisim na kukim taun, dispela i stap klia yet long tingting bilong Jeremaia, na em i kamapim klia tru bikpela bel hevi bilong em long dispela. Wanpela saveman bilong Baibel i tok, planti taim man bilong raitim Buk Krai i no pinisim gut stori bilong wanpela samting em i krai sori long en, tasol bihain em i kirap stori gen long dispela samting, i go i go olsem. Na dispela saveman i tok moa olsem: “Dispela pasin bilong tingting na bel i bagarap tru . . . i makim moa yet olsem em i raitim klostu tru long taim ol dispela samting nogut i bin kamap na i gat bikpela krai sori bilong en.”b

6. Pasin bilong raitim Buk Krai i narapela kain olsem wanem?

6 Pasin bilong raitim ol tok bilong Buk Krai em samting ol saveman bilong Baibel i save tingting tru long en. I gat 5-pela sapta ol i olsem 5-pela singsing. Jeremaia i raitim namba 1 i go inap namba 4 singsing long wanpela pasin ol i kolim akrostik. Olsem: Namba wan leta bilong olgeta wan wan ves i bihainim stret ol 22 leta bilong ABC bilong tok Hibru. Tasol sapta 3 i gat 66 ves, olsem na 3-pela ves i kirap long wankain leta, na 3-pela ves bihain long en i kirap long narapela wankain leta, i go i go olsem. Namba 5 singsing tu i gat 22 ves, tasol Jeremaia i no raitim long dispela pasin akrostik.

7. Jeremaia i kamapim bel hevi bilong em long wanem samting? Tasol em i wetim wanem samting?

7 Buk Krai i kamapim tru bikpela bel hevi bilong ol manmeri long taim Nebukatnesar i banisim na bagarapim Jerusalem. No gat narapela buk i kamapim klia tru bikpela bel hevi bilong ol man olsem dispela buk i mekim. Man bilong raitim i tokaut klia olsem bel bilong em i bagarap stret long lukim ples i bagarap na ol man i karim bikpela hevi na i paul nabaut. Hangre na pait na ol narapela samting nogut tru i kamapim bikpela hevi na pen long lain bilong dispela taun​—⁠em strafe God i givim long ol, long wanem, ol yet wantaim ol pris na profet i bin mekim planti rong. Tasol em i bilip na wetim Jehova, na em i beten askim Jehova long lain bilong Em i ken go bek long ples bilong ol long bihain.

HELPIM YUMI OLSEM WANEM?

13. Buk Krai i kamapim wanem bilip? Tasol bilong wanem pasin bilong en long kamapim strongpela kot bilong God i gutpela bilong helpim man?

13 Buk Krai i kamapim klia olsem Jeremaia i bilip tru long God. Em i bel hevi nogut tru na i no gat wanpela man bilong graun inap mekim gut bel bilong em, tasol dispela profet i wetim bikpela God bilong heven na graun, em God Jehova, i kisim bek em. Buk Krai i mas kirapim olgeta man i lotu tru long God long bihainim tok na stap gut long God; na buk i givim strongpela tok lukaut long ol man i no tingim nambawan bikpela nem na ol samting dispela nem i makim. Long ol taun i bagarap long bipo, i no gat wanpela taun ol i mekim ol kain tok bilong krai sori long en olsem ol i mekim long Jerusalem. Buk Krai i gutpela bilong givim tingting long ol man long strongpela kot God i save mekim long ol man i wok long sakim tok na bikhet na ol i no tanim bel.

14. Buk Krai i makim wanem ol tok lukaut na tok profet bilong God i bin kamap tru? Olsem wanem ol tok bilong dispela buk i stret wantaim ol narapela buk bilong Baibel?

14 Na Buk Krai i helpim yumi long sampela samting moa, long wanem, em i kamapim truim bilong sampela tok lukaut na tok profet bilong God. (Kra. 1:2​—⁠Jer. 30:14; Kra. 2:15​—⁠Jer. 18:16; Kra. 2:17​—⁠Wkp. 26:17; Kra. 2:20​—⁠Lo 28:53) Na Buk Krai i kamapim klia truim bilong tok profet bilong Lo 28:​63-65. Na tu, em i kamapim sampela tok bilong ol narapela buk bilong Baibel. (Kra. 2:15​—⁠Sng. 48:2; Kra. 3:24​—⁠Sng. 119:57) Daniel 9:​5-14 i helpim tok bilong Krai 1:5 na 3:​42 na i soim olsem ol man yet i mekim rong na dispela bikpela hevi i painim ol.

15. Buk Krai i tokaut long wanem taim bihain na bai ol manmeri i ken “i stap gut olsem bipo”?

15 Sori tumas long dispela bikpela hevi nogut tru i bin painim Jerusalem! Tasol Buk Krai i tokaut tu olsem Jehova bai mekim pasin sori na marimari na em bai tingim ol manmeri bilong Saion na bringim ol i kam bek. (Kra. 3:​31, 32; 4:22) Na buk i kamapim olsem bihain Jehova bai mekim ol “i stap gut olsem bipo” long taim Devit na Solomon i stap king long Jerusalem. Na kontrak bilong Kingdom bilong i stap oltaim, em Jehova i bin mekim wantaim Devit, em i stap yet! “Oltaim Bikpela i save sori long yumi na . . . dispela pasin bilong en i no inap pinis. I olsem marimari bilong en i kamap nupela long olgeta de.” Ol man i laikim tumas Jehova, em bai marimari long ol i go inap long taim olgeta manmeri i stap aninit long stretpela lo bilong Kingdom bilong em bai ol i tenkyu long em na tokaut olsem: “Bikpela wanpela tasol em inap long mi.”​—⁠5:21; 3:​22-24.

[Ol Futnot]

a 1952, J. R. Dummelow i stretim, pes 483.

b Buk Studies in the Book of Lamentations, 1954, bilong Norman K. Gottwald, pes 31.

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim