Sapta 23

Olsem Wanem Long Mekim Maritpasin Taim Mi No Marit Yet?

‘SAPOS narapela i laikim tru narapela, ating i no gat rong long mekim? O mi mas wet inap long taim mi marit pinis?’ ‘Mi stap singel yet na mi no bin mekim maritpasin, ating em gutpela, o . . . ?’ Em, ol yangpela i gat planti askim kain olsem dispela.

Wanpela ripot (bilong Alan Guttmacher Institute) long 1981 i tok: “Sapos man o meri i yangpela yet na em i no bin mekim pasin pamuk, dispela yangpela man o meri em i narapela kain tru. Planti yangpela man (80 pesen) na yangpela meri (70 pesen), taim ol i no winim yet 20 krismas ol i bin mekim maritpasin, tasol ol i no marit.”

Tasol ating bai yu tok, ‘Bilong wanem mi no ken mekim maritpasin taim mi no marit yet?’ Tru, yu laik bai i gat wanpela man (o meri) em i laikim yu; em pasin bilong yumi ol manmeri. Na taim yu yangpela yet, laik bilong skin i strong na i hatwok long daunim. Na tu planti wanlain bilong yu, em ol i singel, ol i save mekim maritpasin, na ol i tok, em rot bilong kisim gutpela amamas. Na ol i tok sapos yu laikim tru wanpela poroman, orait i stret yu laik slip wantaim em. Em, ol i save tok olsem. O ol i tok, sapos yu no bin mekim yet maritpasin yu no man tru o meri tru. Yu no laik bai ol i ting olsem yu narapela kain, na dispela inap subim yu long mekim traim dispela pasin.

Tasol sampela yangpela i no laik mekim pasin pamuk; ol i laik i stap stret. Tingim stori bilong yangpela meri singel, nem bilong em Esta. Em i go lukim dokta na dokta i askim em: “Yu save mekim wanem bilong pasim bel?” Esta i tok: “Mi no save mekim wanpela samting.” Dokta i tok: “Olaman! Yu laik kisim bel? Sapos yu no mekim wanpela samting, bai yu kisim bel ya!” Esta i tok: “Mi no inap kisim bel, long wanem mi no save slip wantaim man!”

Dokta i kirap nogut long dispela na em i tok: “Yu narapela kain tru! Mi lukim sampela yangpela meri i gat 13 krismas tasol na ol i no stap nupela meri moa.”

Wanem samting i mekim na Esta i “narapela kain tru”? Em i save bihainim lo bilong Baibel. Baibel i tok, yumi “mas i stap longwe long pasin pamuk,” olsem yumi no ken mekim maritpasin sapos yumi no marit yet. (1 Korin 6:​13, 18) Esta i save, sapos em i slip wantaim man na em i no marit yet, bai em i mekim bikpela rong long ai bilong God! Long 1 Tesalonaika 4:​3, Baibel i tok: “Laik bilong God em i olsem: . . . yupela i mas abrusim olgeta pasin pamuk.” Tasol bilong wanem Baibel i tambuim ol singel long mekim maritpasin?

Hevi i Kamap Bihain

Long taim bilong Baibel tu sampela i bin mekim pasin pamuk, olsem mekim maritpasin taim ol i singel yet. Baibel i stori long wanpela meri pamuk i laik singautim yangpela man i kam slip wantaim em, na em i tok: “Yu kam wantaim mi, na bai mitupela i wok long pilai na amamas i go inap long tulait.” (Sindaun 7:18) Tasol Baibel i toksave olsem: Amamas yu kisim long nau inap givim hevi long yu long bihain. Solomon i tok: “Sapos wanpela meri i . . . aigris long yu, orait em bai i mekim planti switpela tok gris bilong pulim yu. Na sapos yu bihainim tok bilong en, bihain bai yu pilim em i samting nogut, olsem marasin i gat pait, na em i pen olsem bainat i sutim yu.”​—Sindaun 5:​3, 4.

Wanpela samting nogut i painim man o meri i mekim pasin pamuk, em ol sik bilong pamuk. Sapos yu mekim pasin pamuk na bihain yu kisim save olsem dispela samting i mekim na yu no inap kamapim pikinini o nau yu gat bikpela sik, bai yu bel hevi tru, a? Sindaun 5:11 i toksave olsem: “Bai sik i kisim yu na yu kamap bun nating. Na long taim yu laik i dai, bai yu slip long bet na krai nogut.” Na sapos man na meri singel i mekim maritpasin, ating bai ol i kamapim nating pikinini (lukim pes 184, 185), na taim dispela samting i kamap sampela meri i save rausim bel, na sampela i save marit hariap​—olgeta dispela samting inap kamapim hevi. Tru tumas, taim man o meri singel i mekim maritpasin, olsem em i pamuk, em i “mekim nogut long bodi bilong em yet.”​—1 Korin 6:18.

Wanpela dokta i save long ol sik samting inap kamap long rot bilong pasin pamuk na em i tok: “Yumi save hambak na tokim ol yangpela, yumi gat bikpela save long pasim bel na long stretim ol sik bilong pamuk. Tasol yumi no tokim ol long nambawan gutpela rot bilong pasim ol dispela sik, em olsem: Yu mas i stap stret na yu no ken mekim pasin pamuk. Sapos yu sakim pasin pamuk, . . . dispela pasin i stret, na em i wanpela lo bilong bipo yet, na i save helpim skin long i stap gutpela.”​—Dokta Richard Lee i tok olsem long buk Yale Journal of Biology and Medicine.

Sem na Bel Hevi

Planti yangpela, em ol i singel yet na ol i mekim maritpasin, ol i no kisim amamas long dispela samting. Wanem samting i bin painim ol? Bel bilong ol i kotim ol, na ol i sem, na ol i no amamas moa long ol yet. Yangpela man Denis i gat 23 krismas em i tok: “Mi ting taim mi slip wantaim meri bai mi kisim bikpela amamas olsem ol i tok bai mi kisim. Tasol nogat tru. Bel bilong mi i no gutpela liklik. Mi bel hevi tru, long wanem mi save mi bin mekim bikpela rong. Mi sem pipia, long wanem mi no bin bosim gut skin.” Na wanpela yangpela meri i tok: “Taim mi mekim pinis dispela pasin, nau mi kisim bek tingting na mi no amamas liklik. . . . Amamas i pinis na nau bel bilong mi i bagarap stret. Mi pilim olsem mi samting nogut na mi doti. Na taim man ya i tok, ‘Yu no laik pasim mi,’ nau bel bilong mi i nogut moa yet.”

Dokta Jay Segal i tok planti manmeri, taim ol i mekim pinis pasin pamuk ol i gat dispela tingting. Em i bin skelim 2,436 yangpela manmeri i go long bikpela skul, em ol i bin mekim pasin pamuk, na em i tok: “Bikpela hap lain bilong ol dispela yangpela i tok, taim ol i mekim maritpasin long namba wan taim [olsem ol i pamuk], ol i no bin kisim bikpela amamas olsem ol i ting ol bai kisim. Ol man na ol meri wantaim i tok, ol i bel hevi tasol.”

Pe Nogut Ol i Kisim long Pasin Pamuk

Sampela yangpela i mekim pasin pamuk na bel bilong ol i no kotim ol liklik, olsem na ol i wok long inapim tasol laik bilong skin na ol i slip wantaim planti poroman. Wanpela man bilong skelim dispela samting, em Robert Sorensen, em i tok, ol dispela yangpela i kisim nogut long dispela pasin ol i mekim. Em i tok: “Mipela toktok wantaim planti yangpela [ol i save mekim pasin pamuk] na tok ol i mekim i kamapim long ples klia olsem . . . ol i mekim nabaut tasol na ol i no amamas long ol yet.” Bikpela hap lain bilong ol i tok, ‘Pasin mi bihainim long nau i olsem mi mekim nabaut tasol na mi no mekim wok long ol save bilong mi, na dispela save i lus nating tasol.’ Na Sorensen i tok, planti yangpela, taim ol i mekim pinis pasin pamuk, bel na tingting bilong ol i bagarap na ol i pilim olsem ol i no gat gutpela nem moa, na ol i sem long pasin ol i mekim.

I olsem Sindaun 5:9 i tok, man o meri i mekim pasin pamuk em i “lusim gutpela nem” bilong em.

Long De Bihain

Taim man na meri i pamuk pinis, nau narapela i no gat wankain tingting long narapela olsem bilong pastaim. Ating nau bai man i no laikim moa dispela meri, na meri i no gutpela moa long ai bilong em. Na ating bai meri i bel nogut long man, long wanem em i pilim olsem man i tingting tasol long inapim laik bilong skin bilong em na em i no laikim tru meri. Baibel i stori long yangpela man Amnon em i laikim tumas Tamar na i mangalim em tru na em i wari tumas long em. Tamar i no bin slip wantaim wanpela man. Bihain Amnon i slip wantaim Tamar. Tasol taim em i mekim pinis, orait nau em i no laikim Tamar moa. “Bipo em i bin laikim Tamar tumas, tasol nau em i no laik tru long Tamar na i bel nogut moa yet long em.”​—2 Samuel 13:15.

Kain samting olsem i bin painim yangpela meri Maria. Em i pamuk pinis na bihain em i tok, “Mi nolaik tru long mi yet (long wanem mi no strong long bosim skin), na mi nolaik tru long boipren bilong mi. Mitupela i ting sapos mitupela i slip wantaim bai mitupela i pas gut wantaim, tasol nogat. Nau mitupela i no stap pren moa. Mi no laik lukim gen dispela man.” Tru tumas, taim man na meri i no marit na tupela i slip wantaim, tupela i rong pinis na i no inap senisim!

Paul H. Landis em i gat nem long skelim gut marit na famili na em i tok: “Taim man na meri i slip wantaim [na tupela i no marit], ating pastaim narapela i amamas long narapela, tasol bihain nogat.” Tru tumas, taim ol manmeri i no marit yet na ol i slip wantaim, planti ol i bruk na ol i no poroman moa wantaim! As bilong en i olsem: Pasin pamuk i save kirapim narapela long tingting nogut long narapela. Olsem wanpela yangpela man i tok: “Sampela man i prenim meri na bihain tupela i pamuk na nau man i tingting nogut long meri na em i ting, ‘Em i bin slip wantaim mi, orait ating em i bin slip wantaim narapela man tu.’ Mi bin kisim dispela kain tingting. . . . Mi tingting nogut long dispela meri mi bin slip wantaim em; mi no bilip moa long em.”

Dispela em i no pasin bilong givim bel tru long man (o meri), long wanem Baibel i tok, taim man i givim bel tru long meri na meri i givim bel tru long man, narapela i no save tingting nogut long narapela, o mekim pasin nogut long em, o tingting tumas long ol samting bilong em yet. (1 Korin 13:​4, 5) Taim man na meri i no marit yet, sapos bel bilong tupela i kirap na tupela i no tingting gut na tupela i slip wantaim, dispela kain pasin i no inap helpim tupela long pas gut wantaim.

Stap Stret na Bai Yu Stap Bel Isi na Yu No Sem

Sapos yangpela man o meri i klia long pasin pamuk, dispela i helpim em long abrusim ol samting nogut, olsem sik na pen na hevi. Na dispela stretpela pasin bilong em i helpim em long narapela rot tu. Baibel i stori long wanpela yangpela meri em i pasim tok pinis long maritim wanpela yangpela man. Meri i laikim tumas dispela yangpela man, tasol em i no slip wantaim em; em i stap stret. Olsem na em inap amamas na tok olsem: “Mi olsem wanpela banis, na susu bilong mi i olsem tupela taua.” Em i no olsem wanpela dua i op kwik long man i laik pulim em. Nogat. Em i sanap strong olsem banis bilong wanpela taun em ol man i no inap kalapim na i gat ol strongpela taua ol man i no inap go antap long en! Dispela yangpela meri i strong long bihainim stretpela pasin. Olsem na i stret Baibel i kolim em “namba wan tru.” Na meri inap tok: “Pren bilong mi i save gut olsem, taim mi stap wantaim em, mi stap gut tru na bel bilong mi i stap isi.” Taim em i stap wantaim dispela yangpela man, em i no bin mekim wanpela samting em i sem long en, olsem na em i stap bel isi, na dispela samting i helpim tupela long i stap belgut na amamas wantaim.​—Solomon 6:​9, 10; 8:​9, 10.

Esta, dispela yangpela meri yumi bin stori long em, em tu i kisim dispela kain bel isi; em i no bin mekim wanpela samting bai em i sem long en. Em i tok: ‘Mi amamas long pasin mi mekim. Mi laik i stap stret, maski ol wanwok i tok bilas long mi. Long ai bilong mi pasin bilong i stap stret em i gutpela samting tru, long wanem planti yangpela long nau ol i no i stap stret.’ Ol yangpela, olsem Esta, em ol i klia long pasin pamuk na ol i stap stret, ol i no save sem; bel bilong ol i no kotim ol. Stefan, em yangpela Kristen i gat 19 krismas, em i tok: “Sapos bel bilong yu i stap klin long ai bilong Jehova, dispela em i gutpela samting tru.”

Tasol sampela yangpela i tok, ‘Sapos man na meri i tingting long marit na tupela i no slip wantaim, olsem wanem narapela i ken save gut long narapela?’

Rot Bilong Pas Gut Wantaim

Sapos bel bilong yangpela man na meri i kirap na tupela i laik slip wantaim, dispela laik bai strong tru long bel bilong ol, tasol sapos tupela i slip wantaim, dispela i no inap helpim tupela long pas gut wantaim inap long olgeta taim. Na sapos tupela i kis kis, dispela tu i no inap helpim tupela long pas gut wantaim. Wanpela yangpela meri, nem bilong em An, em i bin laikim wanpela man na tupela i bin mekim dispela pasin. An i tok, “Mi kisim save pinis olsem: Sapos kwiktaim narapela i kirap holim narapela, dispela em i nogut.” Olsem na sapos man na meri i wok long kis kis samting, tupela i no inap toktok gut wantaim, olsem na narapela i no inap save gut long narapela. Na bihain, taim tupela i marit pinis, bai ol i lukim sampela tingting o pasin bilong poroman i narapela kain tru na ol i no laikim, na bai hevi i kamap. Olsem na taim An i bungim narapela man na tupela i pasim tok long marit, nau An i was gut na narapela i no holim narapela. An i tok: “Mitupela i save toktok gut wantaim long sampela hevi bilong mipela na long ol samting mipela laik mekim long bihain. Long dispela rot mi inap save gut long pasin na tingting bilong dispela man mi laik maritim. Olsem na taim mitupela i marit pinis, mi no kirap nogut long sampela pasin bilong em, tasol mi lukim sampela gutpela pasin bilong em bipo mi no bin save long en.”

Olsem wanem? I hatwok long tupela i bosim gut skin? An i tok: “Em hatwok! Taim mi laikim wanpela man o meri o pikinini, mi laik holim em na kis long em​—em pasin bilong mi. Tasol mitupela i toktok wantaim long ol hevi inap kamap sapos mitupela i mekim olsem, na narapela i helpim narapela long bosim gut skin. Mitupela wantaim i laik mekim pasin God i laikim, na mitupela i no laik mekim wanpela samting em inap bagarapim marit bilong mipela long bihain.”

Olsem wanem? Sapos man i bin slip wantaim wanpela meri, yu ting dispela bai helpim em taim em i marit? Na ating i wankain long meri tu o olsem wanem? Nogat tru. Dispela samting inap mekim na taim man na meri i marit na i slip wantaim, tupela i no amamas! Taim man tupela meri i no marit na tupela i slip wantaim, tupela i tingting tasol long inapim laik bilong skin. Bel i kirap na ol i no bosim bel liklik na narapela i no tingim gut narapela. Sapos man o meri i lain long bihainim kain pasin olsem, em bai hatwok long lusim. Olsem na taim em i marit, dispela pasin bilong em long tingim skin na laik bilong em yet tasol em inap bagarapim marit bilong em.

Taim man na meri i marit, sapos tupela i laik pas gut wantaim na painim amamas taim tupela i slip wantaim, orait tupela wantaim i mas lain long bosim gut skin. Narapela ‘i no ken pasim skin’ long narapela. Man wantaim meri i mas tingting long givim samting long poroman​—em i no ken tingting long kisim samting bilong em yet. (1 Korin 7:​3, 4) Taim yu no marit yet, sapos yu sakim pasin pamuk na yu stap stret, dispela bai lainim yu long bosim gut skin. Na taim yu marit pinis, bai yu no tingting tasol long inapim laik bilong skin bilong yu yet; bai yu tingim gut poroman bilong yu. Na yumi mas save, mekim maritpasin, i no dispela samting tasol i mekim na bai man na meri marit inap amamas wantaim. Nogat. Wanpela man bilong skelim ol hevi bilong marit, em Seymour Fisher, em i tok, tingting bilong meri long man bilong em, dispela samting i mekim na bai meri i amamas long slip wantaim man bilong em o nogat. Em i tok, ‘Meri i mas laikim tru man bilong em na pas gut wantaim em na bilip long em. Na man i mas save long tingting na laik bilong meri bilong em.’

Ol i bin skelim 177 meri marit, na ol meri i bin slip wantaim man taim ol i no marit yet, planti tru (inap olsem 75 pesen) i tok, taim ol i marit nupela, inap tupela wik samting, ol i gat hevi long maritpasin na ol i no amamas long slip wantaim man bilong ol. Sampela meri i gat kain hevi olsem na dispela hevi i stap longtaim, na olgeta dispela meri i bin slip wantaim man taim ol i no marit yet. Sapos man i bin slip wantaim wanpela meri taim em i no marit yet, olsem em i bin mekim pasin pamuk, o meri i bin mekim olsem, orait taim ol i marit, ating bihain bai ol i mekim gen pasin pamuk na bagarapim marit. Ol man bilong skelim dispela samting i tok, planti tru i save mekim olsem! Baibel i tok, “pasin pamuk . . . i save paulim tingting.” Dispela tok i stret tru, a?​—Hosea 4:​11, Baibel New World Translation.

Olsem na ‘samting yu planim, dispela samting tasol bai yu kamautim.’ (Galesia 6:7, 8) Sapos yu bihainim pasin bilong bel i kirap, bai yu kisim planti hevi​—bai yu tingting planti na bel bilong yu i no inap i stap isi. Tasol sapos yu bihainim pasin bilong bosim gut skin, bai yu kisim planti blesing​—bai yu stap gut long poroman bilong yu na bai yu stap bel isi. Dispela yangpela meri Esta, em pastaim yumi stori long em, em i bin i stap stret na nau em i marit pinis inap sampela yia na em i stap amamas. Man bilong em i tok: “Mi save amamas tru long meri bilong mi, long wanem mi save, em i stap gut long mi na mi stap gut long em, olsem na narapela i bilip long narapela. I no gat wanpela samting inap winim dispela kain bel isi.”

Tru tumas, sapos yu abrusim pasin pamuk na yu no mekim maritpasin taim yu no marit yet, bai yu inap i stap bel isi, long wanem yu save yu mekim pasin God i laikim. Tasol i hatwok long abrusim pasin pamuk long dispela taim nau. Wanem samting inap helpim yu long sakim dispela pasin? Lukim Sapta 24.

Toktok Wantaim long Ol Dispela Askim

◻ Planti yangpela em yu save long ol, ol i save mekim pasin pamuk o olsem wanem? Dispela i laik pulim yu na yu hatwok long sakim?

◻ Sapos man na meri i no marit na tupela i slip wantaim, wanem ol samting nogut inap painim tupela? Yu save long sampela yangpela em ol dispela hevi i bin painim ol?

◻ Ol marasin samting bilong pasim bel, yu ting em gutpela rot bilong helpim ol yangpela meri na bai ol i no kisim bel?

◻ Bilong wanem sampela i sem na bel hevi taim ol i mekim pinis pasin pamuk?

◻ Sapos man na meri i no marit yet na tupela i slip wantaim, yu ting dispela bai helpim tupela long pas gut wantaim? Wanem as bilong dispela tingting bilong yu?

◻ Taim man tupela meri i pasim tok long marit, tupela i ken mekim wanem na bai narapela i save gut long narapela?

◻ Sapos yu stap stret na yu no mekim maritpasin taim yu singel yet, yu ting dispela bai helpim yu olsem wanem?

[Rait long pes 182]

“Sapos man o meri i yangpela yet na em i no bin mekim pasin pamuk, dispela yangpela man o meri em i narapela kain tru.”​—The Alan Guttmacher Institute

[Rait long pes 187]

“Mi ting taim mi slip wantaim meri bai mi kisim bikpela amamas olsem ol i tok bai mi kisim. Tasol nogat tru. Bel bilong mi i no gutpela liklik”

[Rait long pes 190]

Taim man na meri i no marit na tupela i slip wantaim, tupela i rong pinis na i no inap senisim!

[Blok/Piksa long pes 184, 185]

‘Dispela Samting i No Inap Painim Mi!’​—Tasol Planti Yangpela Meri Singel i Kisim Bel

“Long olgeta yia planti yangpela meri singel i no winim yet 20 krismas (inap olsem wanpela long olgeta 10-pela) ol i kisim bel, na dispela lain i wok long i go bikpela. Sapos dispela pasin i stap yet, orait bihain bai planti moa (inap olsem 4-pela long olgeta 10-pela) i kisim bel wanpela o tupela taim samting taim ol i no winim yet 20 krismas.” Wanpela buk i tok olsem. (Teenage Pregnancy: The Problem That Hasn’t Gone Away) Ol dispela yangpela meri i kisim bel ol i wanem kain meri? Wanpela nius (Adolescence) i tok: ‘Ol yangpela meri ol i gat 13 i go inap 16 krismas na ol i kisim bel, ol i bilong olgeta kain lain, olsem lain rabisman na lain maniman . . . Ol i bilong olgeta kain skin, na olgeta kain lotu, na olgeta hap bilong kantri, olsem ol hap bilong bus na ol biktaun.’

I no planti yangpela meri singel i gat laik long kisim bel. Wanpela man (em Frank Furstenberg, Jr.) em i bin toktok wantaim 400 yangpela meri i no winim yet 20 krismas na ol i gat bel, na dispela man i tok, “Planti tru i tok, ‘Mi ting dispela samting i no inap painim mi.’ ”

Ol i save long sampela wanlain bilong ol i bin prenim ol yangpela man na slip wantaim ol, tasol ol i no kisim bel, olsem na nau ol dispela meri i ting ol tu inap mekim olsem na ol i no ken kisim bel. Dispela man (Furstenberg) i tok moa olsem: “Planti ol i ting ol i no inap kisim bel hariap, olsem long namba wan taim ol i slip wantaim man. Na sampela i ting, sapos ol i mekim maritpasin long wan wan taim tasol, ol i no ken kisim bel . . . Na sapos inap longtaim liklik ol i bin mekim dispela pasin na ol i no bin kisim bel, dispela i giamanim ol na ol i no tingting tumas long mekim sampela samting bambai ol i no ken kisim bel.”

Tasol yangpela meri i mas save: Sapos meri i slip wantaim man em inap kisim bel. (Ol i bin skelim 544 yangpela meri na inap olsem 108 i bin kisim bel insait long 6-pela mun bihain long taim ol i kirap long slip wantaim man.) Planti yangpela meri i kamapim nating pikinini ol i gat tingting wankain olsem bilong Robin​—Robin i save long rot bilong pasim bel, tasol em i no bin mekim wanpela samting bilong pasim bel. Wanpela as bilong en i olsem: Em i pret long dring marasin, nogut dispela marasin i bagarapim skin bilong em​—planti yangpela i pret long dispela samting. Tasol i gat narapela samting tu, olsem em i tok: ‘Mi save, pasin pamuk i no stret, tasol mi no laik tingim rong mi mekim. Olsem na mi no mekim wanpela samting bilong pasim bel, long wanem sapos mi mekim bai bel bilong mi i gat tok na bai rong bilong mi i kamap ples klia long tingting bilong mi.’

Planti yangpela meri singel i kamapim pikinini ol i gat kain tingting olsem. Furstenberg i skelim dispela samting na em i tok, ‘Planti meri i tok em i bikpela samting long meri i mas wet inap long taim em i marit pinis na nau em i ken kirap mekim maritpasin. Long maus ol i tok olsem, tasol ol i no bihainim. Ol i save long pasin i stret ol i mas bihainim, tasol ol i bihainim narapela kain pasin.’ Maus bilong bel i pait wantaim ol laik nogut bilong bel, olsem na ‘tingting bilong ol i paul na i hatwok long ol i tingim gut ol samting inap painim ol taim ol i mekim pasin pamuk.’

Maski meri i mekim ol samting bilong pasim bel, i no olsem em i no inap kisim bel. Nogat. Wanpela buk (Kids Having Kids) i tok: “Maski ol yangpela meri singel i kisim ol samting bilong pasim bel na ol i kisim long olgeta taim, tasol long olgeta yia inap olsem 500,000 [long Amerika] bai ol i gat bel.” Na dispela buk i stori long wanpela yangpela meri singel nem bilong em Pat, em i gat 16 krismas tasol na em i gat pikinini; em i tok: ‘Mi bin dring marasin [bilong pasim bel] long olgeta de, na mi no lusim wanpela de, tasol mi bin kisim bel.’

“Nogut yupela i giamanim yupela yet na yupela i ting yupela inap long [giamanim] God. Yupela bai i no inap tru.” Em Baibel i tok olsem. Na Baibel i tok, “Yu planim pikinini bilong wanem kain kaikai, em dispela kain kaikai tasol bai i kamap long gaden bilong yu.” (Galesia 6:7) Taim meri singel i gat bel, dispela i olsem kaikai em i kisim long samting em i bin planim, olsem em i bin mekim pasin pamuk. Tasol ol meri singel i gat pikinini, na ol narapela i save mekim pasin pamuk, i gat rot bilong ol i ken kamap gutpela long ai bilong God​—ol i ken tanim bel na lusim pasin pamuk na ol i ken baut na i kam long God long pasin daun, olsem King Devit i bin mekim bipo. Em i bin beten long God na i tok: “Yu wasim mi olgeta, na bai pasin nogut i no i stap moa long mi. Rausim sin bilong mi na mi ken kamap klin.” (Buk Song 51:2) Sapos ol dispela meri i mekim olsem, God bai mekim gut long ol na helpim ol long “stretim gut ol pikinini bilong [ol] na skulim ol long tok bilong Bikpela.”​—Efesus 6:4.

Tasol gutpela rot tru, em yu mas abrusim pasin pamuk olgeta! Yu no ken bilipim tok giaman bilong ol lain em ol i tokim yu, ‘Yu ken mekim​—bai yu no inap kisim hevi long en.’

[Piksa long pes 183]

Planti yangpela, taim ol i mekim pinis pasin pamuk, ol i sem pipia

[Piksa long pes 186]

Sapos yu mekim pasin pamuk, sik bilong pamuk inap kisim yu

[Piksa long pes 188]

Sapos man tupela meri i no marit yet na ol i kis samting, dispela inap pundaunim tupela

[Piksa long pes 189]

I no maritpasin tasol i helpim ol marit long i stap amamas