Alkolizm—Gerçekler ve Efsaneler

Hangisi Tipik Bir Alkoliktir?

1 2 3 4 (Resimleri yayında görebilirsiniz)

DÖRT numarayı mı seçtiniz? Alkolizm ile ilgili en yaygın efsane herhalde tipik alkoliğin yo kenarında sürünen yırtık pırtık elbiseli bir insan olduğu yolundadır. Aslında, alkoliklerin yüzde beşinden daha azı büyük şehirlerin bu tipik mahallelerinde bulunurlar. Peki, geri kalanları nerededir? Onlar ya evlerinde çocuklarına bakmakta, ya muayenehanelerde hastalarına bakmakta, ya da bürolarda çalışmaktadırlar.

Büyük sağlık sorunlarından herhalde hiçbiri alkolizm kadar yanlış düşüncelerle örtülmemiştir. Öyle ise alkolizmle ilgili gerçekler nelerdir? Eğer alkolizm tedavi edilecekse, bazı gerçekler bilinmelidir. Alkolizmin tedavisi mümkündür.

ALKOLİKLİK NEDİR?

National Counsil on Alcoholism’in (A.B.D. Milli Alkolizm Konseyi) kurucu ve danışmalarından Marty Mann’a göre “Bir alkolik, içki içmekle hayatının her kısmında devamlı ve artan sorunları olan bir kimsedir.” Burada kilit kelime “devamlı”dır. Bununla ilgili şöyle bir örnek verilebilir: Normal ölçülerde içki içen birinin içmesi ev yaşamında, sosyal yaşamında, iş veya mesleki yaşamında sorunlar yaratıyorsa, her ne kadar bu gerçek bir kararlılık gerektirecekse de, o kişi daha az içmekle bu sorunları çözebilir. Bir alkolik için durum değişiktir. Evet, içkiyi azaltmayı deneyebilir. Ancak ne kadar kararlı olursa olsun, içmeye başladığı zaman kendini kontrol edemez ve dolayısıyla, içki içmek yaşamında “devamlı” sorunlar yaratmış olur.

ALKOLİZM NEDEN BİR “HASTALIK” OLARAK AOLANDIRILIR?

Hastalık genelde, “vücudun herhangi bir kısmının veya organının işlev veya yapısındaki tanınabilir belirtileri olan bozukluk” olarak tanımlanır. Alkolizm bu tanıma uyuyor mu? American Medical Association (Amerikan Tıp Kurumu), World Health Organisation (Dünya Sağlık Teşkilatı) ve başka birçok tıbbi ve resmi kuruluşun görüşüne uyuyor.

Bir alkoliğin vücudunda ne şekilde “işlev” açısından “bozukluk” vardır? Önce, alkol onu başka kimseleri etkilediğinden farklı şeklide etkiler. Başlanğıç döneminde, sarhoş olmadan sık sık çok içki içer. Sonraları zaman zaman şuurunu kaybeder; başkalarına ve kendine gayet normal olarak gözükürse de, ne dediğini veya neler yaptığını hatırlamaz. Göreceğimiz gibi, alkolizmi tanıtan bazı belirtiler vardır.

Alkolizm sadece fiziksel bir sorun değildir. Alkolik kişi aynı zamanda zihinsel, duygusal ve ruhsal açılardan da etkilenir; ona yardım etmek için gösterilen çabalarda bunlar da göz önünde tutulmalıdır.

BAZI KİMSELER ALKOLİZME EĞİLİMLİ MİDİRLER?

Bunun böyle olabileceğine dair artan deliller vardır. Örneğin, 1970 ile 1976 yılları arasında, Danimarka’da yapılan bir araştırma, alkoliklerin çocuklarının, alkolik olmayanların çocuklarına oranla, dört kat daha fazla alkolik olabileceğini gösterdi. Bu sonuç, alkoliklerin çocuklarının, alkolik olmayan kişiler tarafından evlat edinilip yetiştirilmelerine rağmen ortaya çıktı.

A.B.D.’nin Seattle şehrindeki Washington Üniversite’sinde yapılan başka bir araştırmaya göre, ailelerinde alkolik bulunan gençlerin, alkol içtileri zaman kanlarında yüksek derecede asetaldehid (vücut alkolü parçalandığı zaman ortaya çıkan bir madde) oluştuğu saptandı. Science Digest dergisi, “artan asetaldehid’in alkolün etkisi ve getirdiği zevki artırabileceği, böylece içeni daha da içmeye sevk edeceği” fikrini ileri sürüyor.

Bu buluşlar tabii ki tam değildir; ancak alkolizme karşı eğilimin ırsî olabileceğini gösteriyor.

ALKOLİZM TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ?

“Tedavi” ile tekrar normal ölçülerde içebilmeye dönüş kastediliyorsa, bu o kadar az olmuştur ki, çoğu zaman bu soru “Hayır”, diye cevaplandırılacaktır. New York Eyaletinin Alkolizm ve Alkolün Kötüye Kullanımı Bölümü yöneticisi olan Dr. Shelia Blume şöyle açıklıyor: “Hastlarımın çoğuna şöyle bir örnek veriyorum. Köpekbalıkları ile dolu bir boğazın karşı sahiline yüzeceksiniz. Yüz yüzücüden sadece biri veya ikisi belki bunu başarabilir. Ama kendinizi böyle bir tehlikeye atar mıydınız?”

Bununla birlikte alkolizm kontrol edilebilir ve çoğu danışman ve iyileşmekte olan alkolik kişi, alkolizmin en iyi şekilde alkolden tam olarak uzak durmakla kontrol edilebileceğini kabul eder.

ALKOLİZMLE SARHOŞLUK AYNI ŞEY MİDİR?

Hayır. Sarhoşluk, bir kerede çok içmenin sonucudur, geçici olarak fiziksel ve zihinsel yeteneklerin kontrolünü kaybetmektir. Her sarhoş olan alkolik değildir. Bütün alkolikler de sarhoş olmazlar. Örneğin iyileşmekte olan bir alkolik hiç içmeyebilir. Oysa hâlâ alkoliktir, çünkü eğer tekrar içmeye başlarsa sonunda kontrolünü kaybedecektir.

Mukaddes Kitap çok içmeye de, sarhoşluğa da ahlaksal açıdan yanlış diye hükmeder. (Süleymanın Meselleri 23:20, 21; I. Korintoslular 5:11-13; 6:9, 10) Fakat bir alkoliğin sarhoş olması gerekmez. İçmeyerek ayık kalabilir. Ancak, durumun farkında olduğu halde, eğer içmeye ve sarhoşluğa devam edecek olursa, o zaman ahlaksal bir sorunu var demektir. Bu sarhoşluktur.

BU SADECE BİR İRADE GÜCÜ MESELESİ MİDİR?

Marty Mann bu soruyu, “alkoliklerin çoğunda ihtiyaçları olandan fazla irade gücü vardır,” diye cevaplandırıyor. “Başkası onların durumunda olsa evde kalıp doktoru çağırırken, onlar kalkıp işe giderler.” Alkoliklerin irade güçleri olmasaydı, herhalde çoğu, kaldırım kenarında sürünenlere katılırdı.

SAKİNLEŞTİRİCİLER HAKKINDA NE DENİLEBİLİR?

Sabah titreyerek kalkıp içmek istemeyen bir alkolik sakinleştiricilere başvurabilir. Ancak ayırt edemediği şey, vücudunun ikisinin arasındaki farkı bilmediğidir. Alkol, aynen sakinleştiriciler, uyku hapları, ağrı kesiciler ve hatta içinde antihistamin bulunan soğuk algınlığı ilaçları gibi insanın ruh halini değiştiren bir yatıştırıcıdır. İnsanın ruh halini değiştiren herhangi bir madde de alkolik için tehlikelidir.

Onun için çoğu zaman, iyileşme sürecinde bir ilerleme için alkoliklerin sadece alkolden değil, fakat insanın ruh halini değiştiren bütün maddelerden uzak durmasını önerirler.

BİR ALKOLİĞİN İÇMESİ İLE NORMAL BİRİNİN İÇMESİ ARASINDA NE FARK VARDIR?

Alkoliğin içmesi, normal olarak kabul edilen ölçünün dışına çıkar. Örneğin, tanıdığın bir kimse, gizli bir yerde süt içmeye başlarsa bu işte bir yanlışlık olduğu sonucuna varırdın, çünkü bu normal bir hareket değildir. Oysa alkolikler sık sık gizlice içerler ve hatta daha sonra içebilmek için bazı şişeleri saklarlar. Normal ölçülerde içki içen biri bunu yapmaz.

Bununla beraber bir alkolikle normal bir kimse arasındaki en büyük fark, kontroldür. Sadece başkalarıyla beraberken içen bir kimse hatta çok içen birisi bile, genellikle ne kadar içip nerede duracağına karar verebilir. Alkolik bunu yapmaz. Devamlı olarak, aslında içmeye karar verdiğinden daha çoğunu içer.

Başkaları sizin içki içmenizden giderek kaygı duyuyorlar mı? Kendinize karşı dürüst olun, “ne zaman istersem durabilirim” diyebilirsiniz. Ve haklı da olabilirsiniz. Bir süre için içkiden uzak kalma bir deneme değildir; çünkü en ileri derecedeki alkolikler bile bunu arada sırada yapabilirler. Ayrıca, içmediğiniz zamanlar kendinizi nasıl hissediyorsunuz? Sakin ve rahat mı, yoksa sinirli ve gergin mi? Asıl ana noktanın bu olduğunu hatırlayın! Alcoholics Anonymous kitabında şöyle okuyoruz: “İçerken eğer ne kadar içtiğinizi kontrol edemiyorsanız, muhtemelen siz bir alkoliksiniz.”

BİR ALKOLİK BAŞINA GELENLERİ NEDEN GÖREMEZ?

Durumu kötüye gittikçe, alkolik kendi gözünde kendine değer vermemeye ve bu değerin yerini kaygı, suçluluk duygusu, utanç ve vicdan azabı almaya başlar. Bu duygularla yaşayabilmek için bilinçsizce çeşitli şekillerde kendini savunmaya çalışır.

Akla uygun nedenler bulma: İçmesine ve içmesinin etkilerine çeşitli özürler bulmaya başlar: “Sinirliyim”, “Moralim bozuk”, “Aç karnına içtim” gibi.

Başkalarında suç bulma: Kendisine acı veren hisleri başkalarına yükler. Başkalarını “nefretle dolu”, “kinci”, “adi ve kendine düşman” görmeye başlar.

Bilincinden atma: Çok içtiği bazı zamanlar aslında böyle bir şeyin olmadığına kendini ikna ederek olayı bilincinden atar. Böylece, eğer karısı bir gece önce olanlar için üzgün duruyorsa, şöyle soru sorabilir: “Niye öyle bakıyorsun? Yani bir şey mi oldu? ” Karısı da haklı olarak kulaklarına inanamaz.

Kendini aşırı derecede zinde hatırlaması: Bazen içtiği zamanlar, aşırı derecede zinde ve mutlu hissettiğini hatırlayabilir. Böylece, “Evet, dün gece az bir şey içtim, ama kendimi çok iyi hissediyorum,” diyebilir; ancak gerçekte hiç de çok “iyi” değildir. Alkol, algılama gücünü bozmuştur.

Bu savunmalar, alkoliğin kendine neler olduğunu görmesini engelleyen bir duvar oluştururlar. Yardıma ihtiyacı vardır.

NE ÇEŞİT BİR YARDIMA İHTİYAÇ VARDIR?

“İhtiyacı olan tek şey, sadece içmeyi bırakmaktır”, diye düşünebilirsiniz. Ancak daha fazlasına da ihtiyaç vardır.

Fiziksel olarak: Emin bir şekilde alkolden çekinmesi sağlanmalıdır. (“İçindeki zehir giderilmelidir”) Alkole bağlı bu rahatsızlıkların tedavi edilmesi için, bir hastanede yatması gerekebilir. Ancak fiziksel açıdan iyileşmek yeterli değildir. Yeterli olsa idi, o zaman alkolik kendini daha iyi hissetmeye başladığı zaman, “tamam, artık kontrollü içebilirim,” diye düşünebilirdi.

Zihinsel olarak: Alkolden uzak durması için ortada olan mantıki nedenleri görüp kabul ederek, alkolizm hakkındaki gerçekleri öğrenmelidir. Bu bilgi, ayık kalabilmek için hayatı boyunca vereceği savaşta kendisine yardımcı olacaktır.

Sosyal açıdan: Kendisiyle ve başkalarıyla rahat bir şekilde yaşayabilmeyi öğrenmelidir.

Duygusal olarak: İçindeki kaygı ve diğer olumsuz duygularla başa çıkmayı öğrenmelidir. Alkol olmadan da mutlu olabilmeyi öğrenmelidir.

Ruhsal olarak: Ümitsizliğe ve korkuya terk edilmiş olduğu için, kendisine güven ve ümit verecek bir yardıma ihtiyaç vardır.

BÖYLE BİR YARDIM NEREDE BULUNABİLİR?

Birçok değişik tedavi yöntemlerinin yanısıra, özellikle göze çarpan bir gereklilik onu belki önce başından aynı şeyler geçmiş, fakat iyileşmiş olan bilgili ve anlayışlı bir kişiyle sorunlarını konuşturmaktadır. Bu durum, kendisinin de iyileşebileceğini göstereceği için ümit verecektir.

Birçok alkoliğe Alkolizm Rehabilitasyon Merkezleri’nde yardımcı olunmuştur. Bu tıp merkezlerinde, aralarında doktor, psikiyatr, psikolog ve sosyal konularda eğitilmiş kimselerin de bulunduğu personel vardır. Burada alkolik, kabul edebeliceği bir şekilde alkolizm hakkında etraflı bilgi alır.

Aynı zamanda, eğitilmiş kimseler tarafından yönetilen grup terapisi de, alkoliğe sorunlarıyla ilgili pratik destek sağlar ve duygularını açıkça söylemesine ve şimdiye kadar kullanmış olduğu bilinçsiz savunmaların da farkına varmasına yardım edebilir. Göremeyeceği şeyi değiştiremeyeceğine göre, böyle bir anlayış, iyileşmesine yardımcı olacaktır. Fakat hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın, ana amaç, alkoliğe, alkole başvurmadan duygusal yönden durumuyla başa çıkmayı öğretmektir.

Bununla beraber böyle bir tedavi kesilince, iyileşmekte olan alkolik kendisini içmeye sevk etmiş olan gerçeklerle gene yüzyüze gelebilir. Kendisiyle ilgili halen süregelen olumsuz duyguları, aile sorunları veya sallantıda olan iş durumu olabilir. Bunlarla baş edebilmek için daha fazla yardıma ihtiyaç vardır. Bu tip bir yardım için, birçok kimse iyileşmekte olan alkoliklerin birbirlerine yardım etmek amacıyla oluşturdukları mahalli gruplara girerler.a

Öte yandan iyileşmekte olan bir alkoliğin hayatla başa çıkabilmesi ve ayıklığını koruyabilmesi için, ona, “normalin ötesinde (YD)” kuvvet verebilecek başka bir yardım kaynağı da vardır. Bu nedir?—II. Korintoslular 4:7, 8.

İyileşmekte olan böyle bir alkolik şunları söyledi: “Benim başarım, Yehova’ya olan imanım, duanın gücü ve Yehova’nın Şahidi olan kardeşlerimin yardımları sayesindedir. Bunlar olmasaydı, şimdi alkol yüzünden ya sokakta sürünmeye bırakılmış ya da ölmüş olacaktım.” Evet, bu şahıs, ancak Yehova’nın Şahitleriyle Mukaddes Kitabı tetkik etmekle ve ibadet toplantılarına katılmakla, Tanrı’ya gerçek iman ve sevgi dolu gerçek arkadaşlar kazanabilirdi. Fakat onlar ne şekilde yardımcı olabilirler?

Tanrı’nın Sözünü tetkik etmesi, iyileşmekte olan alkoliğin düşünce tarzını değiştirmesine yardım edebilir. (Romalılar 12:1, 2) Yehova’yı merhametli ve affedici bir Tanrı olarak tanımaya başlaması, suçluluk duygularını ve vicdan azabını hafifletecektir. (Çıkış 34:6, 7) Mukaddes Kitap prensipleri ona aynı zamanda, aile hayatını nasıl düzeltebileceğini, her işverenin memnnunluk duyacağı bir işçi olmayı nasıl başarabileceğini ve gereksiz yere kaygı ve üzüntü yaratan düşünce ve hareketlerden nasıl uzak durabileceğini gösterir.—Efesoslular 5:22-33; Süleymanın Meselleri 10:4; 13:4; Matta 6:25-34.

Yehova Tanrı ile güven dolu bir ilişki geliştirdikçe, sorun ve yüklerini duada Yehova’ya açmaya öğrenir. Yehova’nın Şahidi olan sevgi dolu arkadaşlarının yardımıyla, duygularını ve ihtiyaçlarını açıkça konuşabilmeyi öğrenir ve başkalarına korkmadan yaklaşabileceğini anlamaya başlar. İyileşmekte olan bir alkoliğin çok ihtiyacı olan güven ve kendine değer verme duygusu bu tür ilişkilerle gelişir.—Mezmur 55:22; 65:2; Süleymanın Meselleri 17:17; 18:24.

Siz kaygı duyuyor musunuz veya başkaları sizin içki içmeniz yüzünden kaygı duyuyorlar mı? İçki içmeniz hayatınızın bir veya birkaç alanında bazı sorunlar yarattı mı? O zaman bu sorunlarla ilgili bir şeyler yapın! Size bu kadar acı ve dert veren bir şeye neden sarılasınız? Yanlış düşünceleri değil, gerçekleri öğrenmekle ve onlara uygun yaşamakla, alkolizmden kopup iyileşmek ve mutlu ve verimli bir hayat yaşamak mümkündür.

[Dipnotlar]

[Sayfa 5’teki çerçeve]

Alkolizm Belirtileri

(Lütfen aşağıdaki noktaların alkolizmin sadece bazı belirtileri olduklarını ve bunların şahıslara göre değişebileceğini göz önünde tutun.)

Muhtemel erken belirtiler

• Bir yudumda içmek (“Başkaları çok yavaş içiyor” demek)

• Gizli gizli içmek

• Alkole dayanıklılığın artması.

• Erkenden içmeye başlamak (“Partiden önce bir kadeh içeyim” gibi)

• Kendini kaybetmek (“Dün gece eve nasıl geldim?”)

Muhtemel orta belirtiler

• Kontrolünü kaybetmeye başlamak

• Bir sorunun olduğunu kabul etmemek

• İçki türünü değiştirmek (“Ben en iyisi bira içeyim. Zaten bana asıl dokunan viskidir veya rakıdır” gibi)

• (“İçki içmemeyi”)denemek

• Yanlız başına içmek

Muhtemel geç belirtiler

• Tüm kontrolü kaybetmek

• Sık sık ve ağır sarhoşluk dönemleri

• Hoşgörünün azalması

• Sebepsiz korku ve kaygılar

• Titremeli hezeyanlar

[Sayfa 6’daki resim]

Vücudu bunun farkı olabilir mi?

[Sayfa 7’deki resim]

Normal olarak içenler bunu yaparlar mı?