Elma Olduğunu Kim Söyledi?

Genellikle “elma” olarak tercüme edilen İbranice tappuach sözcüğü Mukaddes Kitapta birkaç kez geçiyor. Fakat “iyilik ve kötülüğü bilme ağacı” için kullanılmaz. (Tekvin 2:9, 17; 3:6) Öyle ise yasaklanan meyvenin elma olduğu geleneği nereden kaynaklanıyor?

H.N. Moldenke’nin Plants of the Bible (Mukaddes Kitabın Bitkileri) adlı kitabına göre bu fikir, meyvenin “bu şekilde resmini çizen ortaçağ ve Rönesans ressamlarının etkisine bağlı”dır. Örneğin, şu anda Lahey resim galerisinde bulunan ve Peter Paul Rubens (1577-1640) tarafından çizilmiş olan ünlü Cennet Bahçesi adlı tablo hakkında Moldenke şöyle demektedir: “Yılanın dalları üzerinde kıvrıldığı İyilik ve Kötülüğü Bilme Ağacının meyveleri kesinlikle elmaya benzemektedir. Elmanın Mukaddes Kitabın bitkilerinden biri olduğu yolundaki yaygın ama yanlış fikir herhalde bu gibi tablolara dayanıyor.”

Lucas Cranach (1472-1553), İhtiyar adlı, Alman saray ressamı tarafından yapılan ve (yukarıdaki gibi) elmayı gösteren Âdem ile Havva tablosu hakkında konuşan Moldenke, Rönesans ressamlarının her “istediklerinde kendi hayal güçlerini kulanma haklarını yitirmemeye özen gösterdiklerini” söyledi. Tintoretto ve Titian gibi o zamanın başka ressamları bu konudaki resimlerinde aynısını yaptılar.

Oysa bu fikri ilke olarak kaleme alanlar arasında herhalde John Milton adlı ünlü İngiliz şairi var. Kaybedilen Cennet (1667) ismindeki eserinde Milton, Havva’ya yılan tarafından sunulan iğva hakkında şunları yazdı:

“Bir gün kırda dolaşırken tırmandım

Uzakta görülen güzel bir ağaca

Zarif renkli meyvelerle dolu iken

Al ve altın . . . .

İçimdeki sert isteği doyurmaya

Zarif elmaların tadına bakmaya

Karar verdim; aç ve susuz iken bir anda

İkna oldum, kokusu da adımımı hızlandırdı

Cazip meyvesi, beni çok çekti.”

Hıristiyan âleminin en yaygın efsanelerinden biri olan bu görüş, böylece, Tanrı’nın Sözü olan Mukaddes Kitaptan değil, ressam ve şairlerin güçlü fakat yanlış yöndeki hayallerinden kaynaklanıyor. Ne tür bir meyve söz konusuydu? Mukaddes Kitap bunu açıklamaz; çünkü meselenin odak noktası bu meyve değil, insanın itaatsizliğidir.—Romalılar 5:12.