Kumar—Kim Kazanıyor?
‘BU CİDDİ ekonomik durgunluk döneminde bile, krizlerden etkilenmeyen bir sanayi türü vardır.’ İtalyan Corriera della Sera İllustrato dergisi, kumar sanayiinden böyle söz etmektedir. Evet, birçok ülkede kumar, büyük bir iş dalıdır.
Fortune dergisi, “A.B.D. yasallaştırılmış kumarın patlamasına sahne olmaktadır ve bu, son derece kârlı bir iştir” diyor. “Piyangolar çok kazanç getirir; sadece geçen yıl [1983’te] piyangodan hemen hemen 2 milyar 100 milyon dolar kâr sağlanmıştır.” Kumar, Kanada’da da çok kişiye çekici gelmektedir. La Presse gazetesine göre, Quebec’te yaşayan ailelerin, kumar için harcadıkları para, ilaç ve diş bakımı için harcadıklarından daha fazladır.
Kumarda bir yandan piyangolar, rulet, zar ve oyun kâğıtları kullanılırken, öte yandan kumarbazlar boks ve futbol maçları veya at yarışlarındaki bahislere daha fazla katılırlar. The Complete Illustrated Guide to Gambling’de yazdığı gibi: “Azimli kumarbazlar, iki yağmur damlasından hangisinin camdan daha önce aşağı akacağına veya bir kişinin vücudundaki beninde kaç kıl olduğuna dair de bahse girebilirler.” Örneğin, İtalya’da kimin cumhurbaşkanı seçileceği, hükümetin düşüp düşmeyeceği, hatta kimin papa seçileceği bile kumar konusu olmaktadır! Futbol maçlarından önceki günler de, aynı şekilde kumarbazlar için adeta bir cinnet dönemi olmakta, toto ve loto gibi oyunlara muazzam paralar yatırılmaktadır.
Acaba kumar oyunlarından kimler kazançlı çıkmaktadır? Ortaya konan milyonlarca, hatta milyarlarca para, kumarın denemeye değer olduğunu mu gösteriyor?
NEDEN KUMAR OYNUYORLAR?
Örneğin Sharon ve Steve’in mutlu bir evlilikleri vardı. Ancak Sharon borçlarının arttığını öğrenince, kumarı bırakması için Steve’e yalvarmaya başladı. Steve, bırakacağına dair defalarca söz verdi; buna rağmen sözünü tutmadı. Sharon’un sağlığı bozuldu ve göğsüne ağrılar girmeye başladı. Ancak bu da Steve’i pek ilgilendirmedi. Artık onun düşüncesi, karısı ölürse, hayat sigortasından alacağı parayla kumar borçlarını ödemekti.
Medical Aspects of Human Sexuality’de anlatılan bu gerçek olay, kumarın, insanlarda ne kadar kuvvetli bir bağımlılık oluşturabileceğini gösteriyor. Bazıları için kumarın çekiciliği gayet basittir: Açgözlülük. Ancak Compulsive Gambling kitapçığında şöyle deniliyor: “Kumar oynayanlar . . . . bunu belirli yönlerden tatmin için yapıyorlar: Gerilim ve stresten kurtulmak, riske girmenin getirdiği heyecan, bir kazanç beklentisi, alkolün verdiği benzer bir sarhoşluk, ahbaplık ve arkadaşlık. Ve sonuç kazanç olursa, bütün bu etkilere bir de güç duygusu, hatta her şeyi yapabilecek kadar kendini güçlü hissetme de eklenir.”
Erken yaşlarda kazanmak arzusu ise, çoğu zaman kurnaz bir tuzak hazırlar. Birçok kimse bu tip kazanmaları “acemi şansı” olarak niteleyip önemsemezken, başkaları, aptalca düşünerek bunu, belirli bir işaret olarak kabul ederler. Psychology Today’daki bir makalede şöyle denilmiştir: “Onlar kumar oynayanların yüzde doksanının kaybettiği gibi açık gerçekleri ve kazanmanın uzak ihtimallerinden etkilenmezler. Onlar, kendilerinin bu ihtimal hesaplarından etkilenmeyeceklerini, aslında özel bir durumda olduklarını zannederler.” Gerçekleri bu patolojik tutumla reddediş, kumar hastalığının ilk belirtisidir.
İtalyan Stampa Sera gazetesi, kumarın bu tip insanlar için “bir kimsenin onsuz yaşayamayacağı bir ilaç” gibi olduğunu yazmıştır. Veya Giovanni Arpino’nun İl Giornale Nuova’da yazdığı gibi: “Bu kötü alışkanlık, çıkmayan bir leke gibi kişinin vücuduna yapışmaktadır.” Kumar, ayrıca sıkıcı olabilecek bir yaşam tarzından da bir kaçış sağlamaktadır.
Kumar, sadece eğlenmek için oynansa bile, oynayan kişi gurur ve bencillik tuzağına düşerek, kaybederken oynamayı bırakmayı reddedebilir veya kazanırken daha da kazanmak için oynamaya devam edip kazandıklarını da kaybedebilir.
İHTİMALLERİ YENEBİLMEK
Bir kumarbaz, her ne kadar ‘mutlaka kazanacağını’ hissederse de, aslında gerçek onun büyük oranda kesinlikle kaybedeceğidir! Neden? Cevap basit bir matematiksel hesaptadır. Bir parayı on defa havaya atın. Kaç defa yazı, kaç defa tura gelecek? Sezgilerimiz beşer defa diyebilir. Bir deneyin. Bu eşitlikle çok nadiren karşılaşacaksınız. Bu oranlar kuralı, sadece büyük sayılarda geçerlidir. Başka sözlerle, bir parayı, eğer sayısız kere havaya atarsanız, yazı ve tura gelme oranları aynı olacaktır. Ancak kısa dönemde, herhangi bir alternatif ortaya çıkabilir. Dolayısıyla, havaya atılan paranın yere yazı mı yoksa tura olarak mı düşeceğini saptamanın yolu yoktur.
Ancak kumarbazlar, bu gerçeği kabul etmezler. Bir para, arka arkaya sekiz defa tura geldiyse, kumarbaz, bir dahaki atışta mutlaka yazı geleceğine adeta dinsel bir inançla inanır. Ve bu inancı yüzünden ortaya bir servet koyabilir. Oysa gerçekte, para daha önce nasıl düştüğünü hatırlayamadığı için, her atışta ihtimaller hâlâ yüzde elli-ellidir!
O zaman rulet veya “blackjack” gibi daha karmaşık oyunlarda sonucun ne olacağını tam olarak tahmin etmeye çalışmak ne kadar boştur! Devamlı kazanmaya karşı olan ihtimaller, astronomik denecek kadar çoktur. Bu, at yarışları ve futbol gibi bahislere katılanların yeteneklerine bağlı olan sporlar için de geçerlidir. “Vakit ve tali” tahminleri bozmaktadır. (Vaiz 9:11) İhtimalleri bir “sistem” ile yenmek de genellikle mümkün değildir. Toto ve loto gibi oyunları oynayanlar, bunu, birçok kupon doldurmakla yapmaya çalışırlar. Ancak burada bile tek emin sistem, her maç için her ihtimali yazabilmektir. O zaman mutlaka kazanacaksınız. Ancak, kazanacağınız nayiidir. Kumarhane sahipleri oyunlardaki para harcadığınızı karşılayamayacaktır!
Kumarda kazançlı olan sadece kumar ihtimal hesaplarını kumarhanenin hemen hemen daima kazançlı çıkacağı şekilde ayarlamaktadırlar. İtalya’da toto hasılatının sadece % 35’inin dağıtıldığı söylenmektedir. Kalan kısım totyu düzenleyen teşkilata kalmaktadır. Dolayısıyla ‘fakat ben şanslıyım’ veya ‘şimdiye kadar şanssızdım, ancak bundan sonra kazanacağımdan eminim’ diyen kimseler sadece kendilerini aldatmaktadırlar. Kumar, boş bir uğraştır. Basın, tek tük kazananlardan sayfalarca sözederken, kaybeden milyonlarca insanla ilgili pek az şey yazar.
KUMAR VE MUKADDES KİTAP
“Delilik, erdemsizlik, tutku, çılgınlık, gerçeklerden kaçış, macera, büyük hayaller, haddini bilmemek ve tatmin edildikçe, gene riske karşı duyulan istek—kumar, bütün bunlarla birlikte zenginlik arzusu, gündüz rüyası ve baskın duygular demektir.” La Repubblica dergisi kumarı böyle tarif ediyor. Hükümetlerin sık sık kumarı yasaklayıp da sonra ikiyüzlü bir tutumla ruhsatlı kumarhanelere izin vermesi, piyango, toto ve lotoyu da kendilerinin düzenlemesi şaşılacak şey değildir.
İnsanların, bu konuya bakış açıları ne olursa olsun, Mukaddes Kitap kumarın hakiki Hıristiyanlık ile bağdaşmadığını gösterir. Bazı kimseler, kumarın, ekonomik ihtiyaçlarını sağlamanın bir yolu olduğunu iddia edebilirler. Oysa İsa, bize, “gündelik ekmeğimizi bize bugün ver” diye dua etmemizi öğretti. Bir kimse, para için haris şekilde kumar oynayıp, sonra da bu duayı nasıl yapabilir? Veya şu teşviği nasıl uygulayabilir? “Böylece, önce kırallığı ve O’nun adaletini aramağa devam edin ve bütün bu diğer şeyler [maddi ihtiyaçlar] size ilave edilecektir.”—Matta 6:11, 33.
Mukaddes Kitap ayrıca şu öğüdü de verir: “Gidişiniz para sevgisinden beri olsun; sizde olan şeylerle kanaat edin.” (İbraniler 13:5) Bir kumarbaz, genellikle Tanrı’nın razı olduğu şeylerin dışında kalan her şeyi işler. O, aslında haristir ve Mukaddes Kitap, harislerin ‘Tanrı’nın Krallığını miras almayacaklarını’ söyler.—I. Korintoslular 6:9, 10.
Bazı kimseler ise, para için değil, sadece heyecan için kumar oynadıklarını söylerler. Unutmamalıyız, Mukaddes Kitap, Tanrısal prensipleri bir kenara itip, “zevki Allahtan ziyade sevenler”i mahkûm etmektedir. (II. Timoteos 3:4, 5) Ayrıca İsa da şöyle demiştir: “Komşunu kendin gibi seveceksin.” (Matta 22:39) Bir kimse komşusunun parasını almaya çalışırken nasıl onu sevebilir? Kumar, şu ana prensiple nasıl bağdaştırılabilir? “Vermek almaktan daha mutludur.”—Resullerin İşleri 20:35.
Kumarbazların, birçok kez “tali putu”na başvurdukları da gözardı edilmemelidir, çünkü bu da Mukaddes Kitabın mahkûm ettiği bir davranıştır.—İşaya 65:11.
Kumarın, İsa’nın bir takipçisinin “iyi alışkanlıkları” üzerinde açabileceği harap edici bir etkisi vardır; bunu da göz önünde tutalım. (I. Korintoslular 15:33) Mukaddes Kitaba uygun bir yaşam tarzı çok çalışmayı ve tutumlu olmayı gerektirir. (Efesoslular 4:28) İsa, ekmek ve balıkları mucizevi şekilde çoğalttıktan sonra, şakirtlerine artıkları toplamalarını emretmekle savurgan olmadığını da göstermiştir. (Yuhanna 6:12, 13) Oysa bir kumarbaz, İsa’nın örneğine uyacağına, İsa’nın meselindeki “sefahatle yaşıyarak malını telef” eden müsrif oğula benzemektedir.—Luka 15:13.
Böylece İsa’nın gerçek takipçileri, kumarın her türünden uzak durmaktadırlar. Ortadaki paranın az veya çok olması, onlar için önemli değildir. İsa’nın dediği gibi: “En azda sadık olan çokta dahi sadıktır; en azda sadakatsiz olan çokta dahi sadakatsizdir.”—Luka 16:10.
Yehova’nın Şahitlerinin, kumar hastalığı tuzağına yakalanmış olan birçok kimseye yardımcı olabildikleri ilginçtir. (Lütfen 28. sayfaya bakın.) Bu gibi kimseler, artık kumarın sağladığı adrenaline muhtaç değildirler, çünkü yaşamlarının gerçek bir amacı vardır. Sağlık ve aileyi mahveden bir uğraş yerine, “iyi işlerde zengin”dirler. Onlar, başka birinin belki de çok çalışarak kazandığı parayı elinden almak için yollar arayacaklarına, “dağırmaya hazır ve cömert”tirler. Artık kumar dünyasının hayallerini değil, “gerçekten olan hayatı (sıkı) tut”maktadırlar. (I. Timoteos 6:18, 19) Onlar, böylece gerçekten kazançlı çıkmaktadırlar!
[Sayfa 27’deki pasaj]
“Onlar, kumar oynayanların yüzde doksanının kaybettiği gibi açık gerçekleri ve kazanmanın uzak ihtimallerinden etkilenmezler. Onlar, kendilerinin bu ihtimal hesaplarından etkilenmeyeceklerini, aslında özel bir durumda olduklarını zannederler.”—PSYCHOLOGY TODAY.
[Sayfa 28’deki çerçeve]
BEN BİR KUMARBAZDIM
“Henüz on iki yaşındayken kendimi poker oyununa kaptırdım. Evlendikten sonra da bu alışkanlığımı sürdürdüm ve gece dokuzda kumara başlayıp, sabah beş veya altılara kadar oynardım. Sonra da, bu yorgunlukla işe gitmeye çalışırdım. Çoğu zaman da gidemezdim.
Kumar, hem aile hayatımı, hem de şahsiyetimi mahvetmeye başlamıştı. Pokerde blöf yapmak çok önemlidir. Ancak artık gerçek hayatta da blöf yapmaya ve yalan söylemeye başlamıştım. Bir de para sorunum vardı. Kazandığım zamanlar, hemen harcama arzusu duyuyordum ve cebimde pek para kalmıyordu. Kısa bir süre sonra evliliğim sona erdi.
1972’de Yehova’nın iki Şahidi kapımı çaldı. Benimle konuşurlarken “kimse karşılıksız bir şey yapmaz, başka bir amaçları olmalı” diye düşündüm. (Bir poker oyuncusu, kendini her zaman şüpheci olmak üzere eğitir!) Ancak biraz zaman geçince, böyle olmadığını anladım. Bazı ibadetlerine gittim ve her şeyi anlamamaklığıma rağmen, düzenli, ahenkli tutumlarından ve nezaketlerinden etkilendim.
Mukaddes Kitabı tetkik etmeye başladım. Peki, ya kumara ne oldu? Ondan tamamen kopmam gerekiyordu. Mukaddes Kitabın hakikatleri insanın hayatına girince, kumar arzusunu kaybediyorsun. Böylece büyük bir gayret göstererek kumarı bıraktım. 1975 yılında vaftiz edildim.
Bunun çok yararları oldu. Hem sağlığım, hem de şahsiyetim düzeldi. Yaşamım artık kumarla değil, ruhi şeylerle doldu. Eskiden sadece kumar arkadaşlarım bana ilgi gösterirlerdi. Şimdi ise, bir ihtiyar olarak hizmet etmekte olduğum cemaat tarafından seviliyorum. Ve şimdi anlıyorum ki, bir kumarbaz hep zarardadır. Evet, Mukaddes Kitaptaki hakikatler bunu görmemi sağladı.
[Sayfa 29’daki resim]
Bir kimsenin kumar oynamasına rağmen, Tanrı’ya, “gündelik ekmeğimizi bize bugün ver” diye dua etmesi tutarlı bir hareket midir?