Prostat ve Sorunları

SİZİN prostat sorununuz var mı? Eğer erkekseniz ve yaşınız 40’ın üstündeyse, bu sorun sizde de başgösterebilir. Kuzey Amerika’da 60 yaşından büyük erkek nüfusun yarısından fazlasında prostat büyümesi bulunmaktadır ve 80 yaşına ulaşan kişilerin ise yüzde 95’i prostat sorunlarından birine sahiptir. O halde bu prostat denilen bez nedir? Nerede bulunmaktadır ve görevi nedir?

Ters dönmüş bir piramit biçiminde olan prostat bezi, idrar torbasının altında, alt karın bölgesinde bulunmaktadır. Erkeğe özgü olmasına karşın, doku tipi açısından kadın göğsüne benzer. İnsan doğduğu zaman, badem tanesinden daha büyük değildir. Fakat ergenlik çağının başlarında kestane büyüklüğüne ulaşır.

Prostat, içinde 30 ile 50 arası kesecik benzeri bez bulunan, kuvvetli kaslardan oluşmuş bir kapsülden ibarettir. Bu bezler, prostat sıvısını üretirler ve bu sıvı olmazsa bir erkek kesinlikle kısır olur. Bezlerin içindeki doku kıvrımlıdır ve böylece prostat sıvısı üretilirken hem genişleme hem de depolama yapılabilmesine olanak tanır. Bir erkek ergenlik çağına ulaştıktan sonra, kesecikler her gün az miktarda sıvı üretmeye başlarlar ve bu sıvı eğer kişi cinsel ilişkide bulunmazsa idrarla birlikte dışarı atılır.

Prostatın işlevlerinin tamamı bilinmemekle birlikte, temel görevinin, milyonlarca sperm hücresini besleyen sıvıyı üreterek, spermlerin yüzebilecekleri ortamı sağlamak olduğu düşünülebilir. Bundan dolayı erkeğin üreme gücü açısından hayatidir. Bununla birlikte, yaşlandıkça sorunlar yaratabilmektedir. Öyleyse, prostat sorununun belirtileri nelerdir ve hastaların yapabileceği şeyler var mıdır?

Uyarı Sinyalleri

İdrar torbasını boşaltmaya yarayan idrar yolu prostatın içinden geçmektedir ve sorunun kaynağı işte burada yatmaktadır. Eğer prostat bezinin içindeki kesecikler enfeksiyona yakalanırsa, iltihaplanırsa, tahriş olursa ya da sıvı toplarsa, idrar yoluna baskı yapabilir ve idrarın boşaltılmasını engelleyebilir. Aynı durum, prostat bezinin büyümesi durumunda da oluşur.

Bu sorunun ilk belirtilerinin farkına varmak hemen hemen imkansızdır ve bunların asıl sebeple de fazla ilgileri yoktur. Hasta, eskiden hiç yapmamış olsa bile, geceleri bir ya da iki kez tuvalete çıkmak zorunda kalmaya başlayabilir. Zamanla daha sık çıkmak zorunda kalır. Küçük apdesti yapma ihtiyacı güçlü olmasına rağmen, idrar akışı zayıf ve duraksayarak olur. Hasta, eğer tuvalete yeni gitmiş olsa bile, idrar yapma ihtiyacı duyar. Artık prostat varlığını, ağrılı, sinir bozucu ve bazen de utandırıcı şekilde belli etmeye başlar. Durumu anlayışla karşılamak, hem erkeklerin hem de eşlerinin, bu sorunla başa çıkmalarını kolaylaştırabilir.

Prostat Sorunları

Birçok şey prostat sorunlarına neden olabilir. Şimdi bunları birer birer kısaca inceleyelim:

Prostat İltihabı: Bu, prostat bezinin iltihaplanması olayıdır ve ya enfeksiyonel ya da konjestif şekilde olabilir. Belsoğukluğu gibi zührevi bir hastalıktan ya da vücudun başka bir kısmındaki bir enfeksiyondan gelen bakteriler, prostat bezinin iltihaplanmasını artırabilir. Böyle enfeksiyonlar, prostat bezi gelişmesini tamamladıktan sonra her yaş grubunda görülebilir.

Konjestif (şişme) yoluyla oluşan prostat iltihabı ise daha şaşırtıcıdır. Bazı doktorlar bu durumu, cinsel faaliyetlere ve erotik düşüncelere bağlamaktadırlar. Kaliforniya Üniversitesi Tıp Fakültesinden Dr. Stanley Brosman, bu problemin iki nedeni olduğunu öne sürüyor: “cinsel faaliyetin düzensizliği” ve “prostatın, sperm atımı sırasında kendini boşaltamaması.” Böyle olmakla birlikte, prostat bezinin neden kendini boşaltmadığı ise hâlâ bir sırdır.

Prostat Büyümesi: Gariptir, bir erkek yaşlandıkça, prostat bezi de büyümeye başlayabilir. Konuyla ilgili birçok çalışma yapılmasına rağmen, doktorlar bu olayın neden oluştuğu konusunda şaşkınlık içindedirler. Bazıları bunun, vücut hormonlarındaki değişikliklerden dolayı olduğunu öne sürmektedirler. Prostat büyümesi bazı erkekler için bir sorun teşkil etmeyebilir. Fakat yaşlı erkeklerin sayısı arttıkça, prostat büyümesinin idrar problemlerine neden olduğu vakaların sayısı da artmaktadır.

Kanser: Prostat kanseri, erkeklerde en yaygın görülen kanserler arasındadır. Burada sorun, bu kanserin erken teşhisinin, çok nadiren yapılmasıdır. Kanser çok yavaş gelişir ve çoğu erkek, prostat kanseri öldürücü hale gelmeden zaten başka nedenlerden ölürler. Prostat kanserini erken teşhis etmek için, bir doktora, rektal (anüsten) muayene de dahil olmak üzere düzenli ve yıllık checkup (çekap) yaptırmak hayatidir. Lastik eldivenli parmak muayenesinden sonra, doktor, prostat bezinin bir kısmını hissedebilir ve kanserin varlığını gösteren, herhangi sert, düğmemsi bir yumrunun var olup olmadığına karar verebilir. Eğer varsa, biyopsi de dahil başka testler yapılarak, kanser hücrelerinin var olup olmadığı konusunda karar verilir.

Tedavi

Prostatın birkaç nedeni olduğu gibi, tedavisi için de birkaç yöntem vardır.

İlaçla: Eğer prostat iltihabına bir enfeksiyon neden olmuşsa, genellikle antibiyotik tedavisi uygulanır. Doktor aynı zamanda bir perhiz de önerebilir. Dr. Harvey Gordon şöyle diyor: “İdrar yolu iltihabındaki tahriş belirtilerinin, baharatlı yiyecekler ve alkol alındığında daha da arttığına inanıyorum. Hatta kahvenin bile benzer şekilde zararlı olabileceğinden kuşkulanıyorum.”

Cerrahi Müdahale: Prostat bezinden keserek bir parça alınması, idrar yoluna yapılan baskıyı azaltabilir. Bunun için çeşitli cerrahi işlemler uygulanır. Prostatın arka tarafında bulunan sinirler zedelenmediği müddetçe, erkeğin iktidarsızlık problemi olmaz, ancak kısır kalabilir. Acaba neden? Çünkü prostata yapılan cerrahi müdahale, normalde idrar torbasının ağız kısmını tıkayan büzgen (sfinkter) kasını zedeleyebilir. Sonuç olarak, üretilen meni hiçbir direnme ile karşılaşmadan idrar torbasına akar ve idrar ile birlikte dışarı atılır.

Kanser Tedavisi: Kanser teşhis edildiği zaman, gelişme aşamasına bağlı olarak çeşitli tedavi şekilleri mevcuttur. Tedavi yollarından hiçbiri için en iyisidir denemez, fakat mevcut tedaviler arasında, hormon tedavisi, ışınla ya da lazerle tedavi ve alışılagelmiş cerrahi müdahale bulunmaktadır. Cerrahi müdahaleyle bez alınır ve bu da hemen hemen her zaman iktidarsızlıkla sonuçlanır.

Beslenme: Prostatın, vücuttaki çinkonun toplanması için önemli bir merkez olduğunu gösteren çalışmalar ilginçtir. Bir erkeğin aldığı besinlerde çinko yetersizse, prostat bezi bu önemli maddeyi kaybeder ve bazı araştırmacılar bunu, çeşitli prostat sorunlarına neden olarak gösteriyorlar. Birçok erkek, çinko takviyeli bir beslenme programı ile, sıkıntılarını hafiflettiklerini iddia ediyorlar.

New York’lu bir ürolog olan Dr. Monroe Greenberger, bu tür tedavi yöntemini incelerken şu tavsiyede bulundu: “Prostatla ilgili sorunların başgösterebileceği yaşlara ulaşan bir erkek için, iyi bir beslenme programı gereklidir. . . .Her ne kadar çinko, vitaminler ve genel beslenmenin prostat sağlığıyla ilgili değeri henüz araştırma safhasında ve ilgili istatistiksel bulgular henüz sonuçlandırılmamışsa da, benim için oturup dikkatlice tavsiyeleri dinlemek üzere yeterince delil mevcuttur; ayrıca sanırım başkaları da aynını yapmalıdır. Bununla birlikte, kişisel bakımla ilgili tüm durumlarda olduğu gibi, sağlığınızın iyi olması için hiçbir zaman yalnızca beslenme programına, vitaminlere ya da madensel tuzlara güvenmeyin. Düzenli olarak doktorunuza görünün.”—What Every Man Should Know About His Prostate (Prostatla İlgili Her Erkeğin Bilmesi Gerekenler)

Mukaddes Kitabın Ahlak Standardı Bir Korumadır

Prostat sağlığı ile Mukaddes Kitabın yüksek ahlak standardı arasında bir ilişki vardır. Her erkek özellikle şu iki prensibe dikkat ederse iyi eder:

Eşe sadakat: İbraniler 13:4 şöyle öğüt veriyor: “Hepsi arasında evlenmek muteber olsun, ve yatak lekesiz olsun.” Zührevi hastalıklar prostat bezi enfeksiyonuna neden olabildiğine göre, rasgele cinsel ilişkiler hem prostat sorununa hem de başka sorunlara yol açabilir.

Düşünceleri kontrol etmek: Matta 5:28’de İsa Mesih şu öğüdü vermektedir: “Fakat ben size derim: Bir kadına devamlı olarak şehvetle bakan her adam zaten yüreğinde onunla zina etmiştir.” İsa’nın öğüdünü dinlemek, prostat sağlığına olumlu katkıda bulunabilir. Acaba nasıl? Bir erkek cinsel olarak uyarıldığı zaman, prostat bezi kendisini cinsel ilişkiye hazırlar. Dr. Brosman, boşalma olmadan yapılan ardışık uyarılmaların, prostatta ve meni keseciklerinde sıvı birikmesine neden olduğunu ve bunun da prostat sorununa yol açtığını yazmaktadır.

Bugün birçok erkek, pornografik ya da cinsel açıdan tahrik edici yayınlar okuyarak veya ahlaksız filmler ya da televizyon programları izleyerek cinsel heyecan aramaktadırlar. Oysa resul Pavlus’un şu öğüdünü uygulamak ne kadar daha iyi olur: “Fakat mukaddeslere yakışır surette, aranızda zina ve her türlü pislik yahut tamah anılmasın bile.”—Efesoslular 5:3; ayrıca Filipililer 4:8’e de bakın.

Evet, prostat, Yaratıcı’nın harikalarından biridir. O olmadan döllenme mümkün olamazdı. Bu yüzden, kendi bedenine ve Tanrı’nın düzenine karşı duyduğu saygıdan dolayı, her erkek, kendi prostat bezini sağlıklı tutmak için gerekli adımları atmalıdır.

[Sayfa 24’teki şemalar]

(Ayrıntılı bilgi için lütfen yayına bakın)

İdrar torbası

Prostat

Göden bağırsağı

İdrar yolu