Gençler Soruyor . . .

İntihar Çözüm Mü?

“Her sabah uyanmaktan bıktım usandım. Şaşkınım. Kızgınım. Yüreğim sızlıyor. . . . . Bu yüzden ayrılmayı düşünüyorum. . . . . Gitmek istediğimden değil, başka çıkar yol görmüyorum. . . . . Geleceğe bakıyorum ve sadece karanlık ve acı görüyorum.”—21 yaşındaki Peter’in bıraktığı intihar mektubu.a

UZMANLAR Amerika Birleşik Devletlerinde iki milyon kadar gencin intihar girişiminde bulunduğunu iddia ediyor. Üzücüdür ki, her yıl bu gençlerden 5.000 kadarı bunu başarıyor. Ancak gençler arasındaki intihar olayları, Amerika Birleşik Devletlerine özgü bir şey değildir. Hindistan’da 1990 yılında 30.000 kadar genç intihar etti. Finlandiya, Fransa, Hollanda, İspanya, İsrail, İsveç, Kanada, Tayland ve Yeni Zelanda gibi ülkelerde de gençler arasındaki intihar oranları çarpıcı şekilde arttı.

Ama eğer bir kişi, kendisini üzüntüye boğulmuş veya acı duygulara kıskıvrak yakalanmış gibi hissediyor ve çıkış yolu göremiyorsa, ne olacak? İntihar çözüm gibi görünse de, gerçekte feci bir kayıptan başka bir şey değildir. Sonuçta dostlara ve aile üyelerine sadece üzüntü ve acı bırakır. Gelecek ne kadar ümitsiz ve sorunlar ne kadar korkutucu boyutta görünürse görünsün, çözüm kendi canına kıymakta değildir.

Bazılarının Böyle Hissetmesinin Nedeni

Doğru adam Eyub, umutsuzluğun ne demek olduğunu biliyordu. Ailesini, mülkünü ve sağlığını kaybettikten sonra şöyle dedi: “Canım boğulmağı, ve bu kemiklerden ziyade ölümü iyi sayar.” (Eyub 7:15) Günümüzde bazı gençler aynı şeyi hissettiler. Bir yazar bunu şöyle ifade etti: “Stres . . . . acıya (incinme duygusu ve korkuya) yol açar [ve bu da] (acıdan kaçma yöntemi olarak) savunmaya yol açar.” Dolayısıyla intihar, dayanılmaz gibi görünen acılardan kaçma amacını güden yanlış yönlendirilmiş bir çabadır.

Böyle acılar nereden kaynaklanır? Bir olay, örneğin ana ya da babayla, erkek ya da kız arkadaşla şiddetli bir kavga, buna neden olabilir. Kız arkadaşıyla bozuştuktan sonra 16 yaşındaki Bedri umutsuzluğa kapıldı. Ancak kimseye duygularından söz etmezdi. Kendini asarak her şeye son verdi.

Erkek arkadaşıyla sürdürdüğü ahlaksız ilişkiyi ana-babası öğrendiğinde on dokuz yaşındaki Sunita depresyona girdi. “O güne dek yaşadığım gibi yaşamaya devam etmek istemediğimi biliyordum,” diyor. “Ve bir gece eve gelip aspirin yutmaya başladım. Ertesi sabah kan kusuyordum. Son vermek istediğim şey hayatım değil, hayat tarzımdı.”

Yoğun baskıların bir nedeni de okul olabilir. [Kendileri de doktor olan] ana-babası tarafından doktor olmaya zorlanan genç Ashish, uykusuzluk çekmeye ve insanlardan uzaklaşmaya başladı. Eğitim konusunda ana-babasının beklentilerini karşılayamayınca Ashish fazla miktarda uyku ilacı aldı. Bu olay Süleymanın Meselleri 15:13’teki sözleri hatırlatıyor: “Yüreğin elemile ruh kırılır.”

Ailede Istırap

Ana-babanın ayrılması veya boşanması, bir aile ferdinin ölümü veya yeni bir yere taşınması gibi, aileyi sarsan olaylar da bazı gençlerin intihar etmesine neden olmuştur. Örneğin, makalenin başında sözü edilen Bedri, bir trafik kazasında iki yakın arkadaşını ve bir yeğenini kaybetti. Bunun ardından ailesinde parasal sıkıntılar başladı. Bütün bunlar Bedri’nin canına yetmişti. Kendini “canım belâlara doymuştur . . . . hep birden beni kuşattılar,” diye haykıran mezmur yazarı gibi hissetmiş olabilir.—Mezmur 88:3, 17.

Başka bir stres türüne maruz kalan gençlerin sayısı da tehlikeli boyuttadır: bu, fiziksel, duygusal ve cinsel suiistimalden kaynaklanan strestir. Hindistan’ın Kerala eyaleti gençler arasındaki intiharlar açısından ülkedeki en yüksek orana sahiptir. Orada bazı genç kızlar, babaları tarafından kötüye kullanıldıkları için kendi canlarına kıymaya çalıştı. Çocuk istismarının farklı türleri dünya çapında salgın hale gelmiştir ve yol açtığı ıstıraplar masum kurbanları için çok ciddi olabilir.

Istıraba Yol Açan Başka Etkenler

Ancak tüm intihar duyguları dış etkenlerden kaynaklanmıyor. Evli olmayan gençler üzerinde yapılan araştırmayla ilgili bir raporda şöyle dendi: “[İntihar konusunda,] cinsel ilişkiye giren ve alkol kullanan erkek ve kadınlar için risk, bu şeylerden kaçınan gençlere oranla daha büyüktür.” Sunita’nın rasgele cinsel ilişkide bulunması hamile kalmasına neden oldu ve bu hamileliği de kürtajla bitirdi. (I. Korintoslular 6:18 ile karşılaştırın.) Suçluluk duygusuna kapılarak hayatına son vermek istedi. Bedri, benzer şekilde 14 yaşından beri alkol kullanarak sık sık içki âlemlerine katılırdı. Evet, alkol, ölçüsü kaçırıldığında ‘yılan gibi ısırabilir.’—Süleymanın Meselleri 23:32.

İntihar isteği, kişinin ‘içindeki kaygılardan’ da kaynaklanabilir. (Mezmur 94:19) Doktorlar, depresif düşüncelerin bazen çeşitli biyolojik etkenlerin sonucu olabileceğini söylüyor. Örneğin, başta sözü edilen Peter’e, intiharından önce beyninde bir kimyasal dengesizlik olduğu şeklinde teşhis konuldu. Depresyon sırasında kontrol altına alınmayan duygular yoğunlaşabilir ve bunun ardından intihar bir seçenek olarak görünebilir.

Yardım İste

Yine de intihar bir seçenek olarak görülmemeli. Farkında olsak da olmasak da, ruh sağlığı uzmanları Alan L. Berman ve David A. Jobes’ın ‘stresle ve uyuşmazlıklarla başarılı bir şekilde başa çıkabilmeye yarayan iç ve dış kaynaklar’ olarak adlandırdıkları güce sahibiz. Bu kaynaklardan biri, ailemiz ve dostlarımız olabilir. Süleymanın Meselleri 12:25’in dediği gibi: “Yüreğindeki kaygı insanı çöktürür; fakat iyi söz yüreğini sevindirir.” Evet, anlayışlı bir kişinin yerinde söylediği bir söz çok farklı bir etki yapabilir.

Böylece bir kimse bunalmış veya kaygılı ise, tek başına kalıp acıya dayanmaya çalışması iyi değildir. (Süleymanın Meselleri 18:1) Acı çeken kişi güvendiği bir kimseye içini dökebilir. Biriyle konuşması, kişinin duygularının yoğunluğunu azaltabilir ve sorunları başka bir açıdan görmesini sağlayabilir. Bir kimse, bir dostunu veya sevdiği başka birini kaybettiğinden kederli ise, güvendiği biriyle bunu konuşmalı. Böyle bir kaybın acısı başkaları tarafından bilinip bundan üzüntü duyulduğunda kişi teselli olur. (Vaiz 7:1-3) Güvendiği birine, intihar isteği tekrar ortaya çıktığında, kendisiyle tekrar bağlantı kuracağına ilişkin söz vermesi de kişi açısından faydalı olabilir.

Gerçi, birine güvenmek güç olabilir. Ancak hayat söz konusu olduğunda, denemeye değmez mi? Büyük olasılıkla biriyle enine boyuna konuşulduğunda kendine zarar verme isteği geçer. Fakat biri ‘kiminle konuşsam?’ diye sorabilir. Ana-baban Tanrı’dan korkan kişilerse neden ‛yüreğini onlara vermeyi’ denemeyesin? (Süleymanın Meselleri 23:26) Seni sandığından daha iyi anlayabilir ve belki yardımda da bulunabilirler. Eğer bunun dışında bir yardıma—örneğin bir doktor kontrolüne—gerek varsa, ana-baban bunu düzenleyebilir.

İsa’nın takipçilerinden oluşan cemaatin üyeleri de başka bir yardım kaynağıdır. Cemaatteki ruhi anlamda ihtiyar olan kişiler ıstırap çekenlere destek ve yardım sağlayabilir. (İşaya 32:1, 2; Yakub 5:14, 15) İntihar girişiminden sonra Sunita, dolgun vakitli bir vaizden (öncü) yardım gördü. Sunita şöyle dedi: “O her şeyde yanımdaydı. Eğer o olmasaydı, gerçekten çıldıracaktım.”

Üstesinden Gelmek

Bir de onlardan kuvvet alabileceğimiz iç kaynaklarımız var. Örneğin, suçluluk duyguları yapılan bir hatadan mı kaynaklanıyor? (Mezmur 31:10 ile karşılaştırın.) O zaman, kişi böyle duyguların içinde birikmesine izin vereceğine, durumu düzeltmeye bakmalı. (İşaya 1:18; II. Korintosular 7:11 ile karşılaştırın.) Olumlu bir adım, kişinin bunları ana-babasına itiraf etmesidir. Gerçi, onlar ilk başta kızabilirler. Ama büyük olasılıkla yardım etmeye çalışacaklar. Aynı zamanda Yehova’nın, içtenlikle tövbe edenleri ‘bol bol bağışlayacağı’ yolunda güvence alıyoruz. (İşaya 55:7) İsa’nın fidye kurbanlığı tövbe edenlerin suçlarını örter.—Romalılar 3:23, 24.

İsa’nın takipçileri imanlarından, Kutsal Yazıların bilgisinden ve Yehova Tanrı ile olan ilişkilerinden de güç alabilirler. Mezmur yazarı Davud birkaç olayda büyük keder duyarak şöyle dedi: “Düşman . . . . hayatımı yere çaldı.” Ancak umutsuzluğa kapılmadı. Şunları yazdı: “Sesimle Rabbe feryat ederim; sesimle Rabbe yalvarırım.” “Senin bütün işlerini derin düşünüyorum; ellerinin işi üzerine düşünceye dalıyorum.”—Mezmur 142:1; 143:3-5.

Kendine zarar verme isteği kuvvetlenirse, kişi dua ile Yehova’ya yaklaşmalı. Tanrı, çekilen acıyı anlıyor ve bunu çekenin yaşamasını istiyor! (Mezmur 56:8) Acıların üstesinden gelmek için ‛aşırı kuvvet’ sağlayabilir. (II. Korintoslular 4:7) Kişi kendi eliyle gelen ölümünün ailesine, dostlarına ve bizzat Yehova’ya vereceği acıyı da düşünmeli. Bu gibi şeyleri düşünmesi yaşamaya devam etmek istemesini sağlayabilir.

Bazılarına acılar hiç geçmeyecekmiş gibi görünebilir; yine de onlar, başkalarının da aynı tür acıları çekmiş olduğundan emin olabilirler. Bu kişiler kendi tecrübelerine dayanarak onlara her şeyin değişebileceğini ve değiştiğini söyleyebilirler. Başkaları da kişinin acı dolu bir dönemi atlatmasına yardım edebilirler. Depresyon geçirenler hakları olan yardımı istemeli—ve yaşamaya devam etmelidirler!

[Dipnotlar]

[Sayfa 24’teki resim]

Acı veren duyguları bir başkasıyla konuşmak daha iyidir