Gençler Soruyor . . .
Bir Arkadaşımın Başı Derde Girerse Ne Yapayım?
On dört yaşındaki Serpil şöyle diyor: “En iyi arkadaşım İsa’nın bir takipçisi olmaktan vazgeçti. Buna üzülüyorum. Onu teşvik etmek için o kadar uğraştım ki!”a
BİR yakınının başı derde mi girdi veya uygun olmayan bir yaşam tarzı sürdürmeye mi başladı? Can şöyle diyor: “Cem’le birbirimize yakındık. En iyi dostumdu. Bir gün evden kaçtı. Bu olay beni çok sarstı; kendimi onu takip etmek zorunda hissettim. Bütün gece boyunca arabayla onu aradım.”
Mukaddes Kitabın uyardığı gibi, son günler boyunca genç yaşlı bütün insanların üzerine büyük baskılar gelecekti. (II. Timoteos 3:1-5) Dolayısıyla, ara sıra İsa’nın genç bir takipçisi tökezlerse şaşırmamalıyız. Fakat bu yakınlık duyduğun bir kişinin başına gelirse, üzüntü ve duygudaşlıktan öfkeye kadar değişen duygular yaşayabilirsin. Arkadaşına yardım etmek istersin. Fakat bunu nasıl yapabilirsin?
‘Onu Kurtarabilirim’
Mukaddes Kitap şöyle der: “Günahkârı yolunun sapıklığından döndüren, ölümden bir can [günah işleyenin canını] kurtaracak, ve bir çok günahlar örtecektir.” (Yakub 5:20) Fakat bu, bunu yapmanın senin yükümlülüğün olduğu anlamına mı gelir? Her zaman değil. Bu sorumluluk öncelikle arkadaşının ana-babasına aittir. (Efesoslular 6:4) Mukaddes Kitap buna ek olarak Galatyalılar 6:1’de şöyle der: “Kardeşler, bir adam farkına varmadan önce yanlış bir adım atarsa da, ruhi yeterliğe sahip olan sizler, böyle bir adamı huy yumuşaklığı ruhuyla düzeltmeye çalışın.” Cemaat nazırları bu açıdan özellikle yeterlik sahibidir. Bu nedenle, yardım için senden daha iyi durumdadırlar.
Bir genç olarak, sınırlı bir yaşam deneyimine sahip olduğunu kabul etmek zorundasın. (İbraniler 5:14 ile karşılaştır.) Öyleyse haddini bilerek bu konudaki sınırlarının bilincinde ol ve yapabileceğinden fazlasını yapmaya kalkışma. (Süleymanın Meselleri 11:2) Rengin adındaki bir genç kızın başına gelenleri ele alalım. Akrabası olan ve uyuşturucularla başı derde giren bir erkek arkadaşına yardım etmeye çalıştı. Şöyle anlatıyor: “Ana-babası yerine bana açılması üzerimde bir baskı yaratıyordu. Ona yardım etmeye çalıştım, fakat boşunaydı. Sonunda, hiçbir şey yapamayacağımı anlamam bana yardım etti . . . . Onun kurtarıcısı olamazdım.” Daha sonra, Rengin yeterlik sahibi yetişkinlerden yardım istemesi için onu ısrarla teşvik etti.
Murat adlı genç benzer bir durumdaydı, fakat başından beri sınırlarının bilincindeydi. Sorunlu bir arkadaşı hakkında şöyle diyor: “Sorunlarıyla bana gelirdi, fakat ben ona ana-babasına gitmesini söylerdim. Onun sorunlarını yüklenmeye niyetli değildim.”
Nasıl Yardım Edebilirsin?
Bu, yardım etmek için hiçbir şey yapamayacağın anlamına gelmez. Koşullar çok önemlidir. Belki arkadaşın sana açılmak isteyebilir. Doğal olarak, ona destek olup anlattıklarını dinlemek istersin. (Süleymanın Meselleri 18:24; 21:13) Belki arkadaşın uygun olmayan bir yaşam tarzı sürdürmeye başlamış olabilir. İnisiyatif kullanarak, ona değer verdiğini, fakat yaptıklarını onaylayamayacağını söylemen yerinde olur.
Başka bir durum, ciddi bir suç işlediğini itiraf eden bir arkadaşla ilgili olabilir. Kimseye söylememen için söz vermeni bile isteyebilir. Fakat Mukaddes Kitap şöyle der: “Başkalarının günahlarına iştirak etme; kendini temiz sakla.” (I. Timoteos 5:22) Arkadaşın ciddi bir hastalığa yakalansa ve tıbbi bakıma ihtiyacı olsaydı, doktora gitmesi için ısrar etmez miydin? Benzer şekilde, ciddi suçlar işlediyse, ruhi yardıma ihtiyacı vardır. Meseleyi gizli tutmak onu ruhi yönden öldürebilir ve cemaati olumsuz etkileyebilir. Bunun için, cemaat ihtiyarlarının haberdar olmalarını sağlamalısın.—Levililer 5:1 ile karşılaştır.
Canan adlı bir genç kız ana-babasına yalan söyleyen yoldan çıkmış bir arkadaşına karşı cesurca davrandı. Şöyle diyor: “İhtiyarlara gitmesi için ona iki hafta verdim. O gitmezse benim onlara gideceğimi söyledim. Bunu yapmak benim için kolay olmadı.” Daha önce söz edilen Can benzer şekilde kişilikli davrandı. Can arkadaşıyla arasında geçenleri şöyle anımsıyor: “Bir kızla birlikte yaşadığını öğrendiğimde şaşırdım. Orada içki ve sigara içen başka kişiler de vardı.” Can arkadaşını dışarı çağırıp cemaat ihtiyarlarından yardım istemesini sıkı bir şekilde öğütledi.
Arkadaşın, çabalarını takdir edebilir veya etmeyebilir. Mukaddes Kitabın anlattığı gibi, ağabeyleri suç işlediklerinde, genç Yusuf “onların fena sözlerini babalarına getirdi.” Bu kesinlikle onun ağabeylerinin gözündeki değerini artırmadı. Bunun yerine, “ondan nefret ettiler.”—Tekvin 37:2, 4.
Hiçbir Şey Olmamış Gibi mi Davranmalı?
Bununla birlikte, hiçbir şey olmamış gibi arkadaşınla birlikte olmaya devam edersen, yardım etme çabalarını baltalamış olursun. I. Korintoslular 15:33’te resul Pavlus İsa’nın takipçilerini suç işleyenlerle birlikte olmamaları için uyarıyor. Böyle bireylerle yakın ilişkinin olması seni ancak dibe doğru çeker.
Arkadaşı Selin gizlice erkeklerle çıkmaya başladığında, Mine adlı genç kız bunun doğruluğunu acı bir şekilde öğrendi. Selin’in yaşı evlenmek için küçüktü, üstelik İsa’nın takipçisi olmayan gençlerle çıkıyordu. Mine durumu görmezden gelip arkadaşlığını sürdürdü. Sonuç ne oldu? Mine şöyle diyor: “Sonuçta, Selin benim için dünyevi bir gençle randevu ayarladı ve biz de birlikte çıktık.” İyi ki, durum daha da ciddileşmeden Mine cemaat ihtiyarlarından yardım aldı.
Dilek, Berrin adındaki bir kızla arkadaşlığını ayakta tutmak için tehlikeli konularda uzlaştı. Dilek şöyle anımsıyor: “Onu kurtarabileceğimi sandım, fakat yapamadım. Onunla gece kulüplerine giderdim. Yanlış olduğunu biliyordum, fakat onun incinmesini istemedim. Onun sorunları bana yük olmaya başladı. Sorunun kendiliğinden çözüleceğini düşünerek konu hakkında konuşmadım, fakat sorun daha da büyüdü.” Feci bir olay Dilek’in şiddetle kendine gelmesini sağladı. Arkadaşı Berrin çıktığı genç tarafından öldürüldü.
Bir arkadaşı desteklemeye devam etmek soylu bir davranış olarak kulağa hoş gelebilir. Fakat arkadaşın harfi anlamda güçlü bir girdapta boğulmak üzere olsaydı, arkasından atlar mıydın? Bu ancak ikinizin de ölümüyle sonuçlanırdı. Ona bir can simidi atmak daha mantıklı bir davranış olurdu. Benzer biçimde, belli bir mesafeyi koruyarak yardım etmen gerekiyor.—Yahuda 22, 23.
Arkadaşın cemaatten çıkarılırsa, mesafe koyman zorunludur. Mukaddes Kitabın emri, onunla ‘karışıp görüşmemektir.’ (I. Korintoslular 5:11) Arkadaşın senin için hâlâ önemliyse de, ona suça düşerek değil, Yehova’ya vefa göstererek yardım edebilirsin. (Mezmur 18:25) Uzlaşmadan uzak tutumun onu, davranışlarını yeniden değerlendirmeye yöneltebilir. Daha da önemlisi, vefan Yehova’ya sevinç verecektir.—Süleymanın Meselleri 27:11.
Fazla Yüklenmiş
Bununla birlikte, en içten yardım girişimleri bile bazen başarısız olabilir. Rengin arkadaşı hakkında şunları anımsıyor: “Ona ulaşmaya ve yardım etmeye çalıştım. Ona bir mektup bile yazdım, fakat bana hiç cevap yazmadı.” Canan ise, belayı davet eden bir arkadaşına aylarca yardım etmeye çalıştıktan sonra, ‘yıprandığını hissetmeye başladığını’ söyledi.
“Her birimiz kendisi hakkında Allaha hesap verecektir.” (Romalılar 14:12) Bunun bilincinde olmak önemlidir. Birine pratik destek vererek ağırlığını veya kişisel sorunlarını taşımasına yardım etmek uygunsa da, başka bir kişinin “yükünü,” Tanrı’ya karşı sorumluluğunu taşıman asla mümkün değildir. Mukaddes Kitap şöyle der: “Herkes kendi yükünü taşıyacaktır.” (Galatyalılar 6:5) Arkadaşının yaptığı seçimlerden sorumlu değilsin.
Yine de, bir arkadaşının hayatını mahvettiğini görmek acı verir. Ali adlı genç bir erkek kaybettiği bir arkadaşıyla ilgili şunları söylüyor: “O’nun durumu beni çok etkileyip üzdü. Mehmet’e ve ana-babasına çok yakındım. Depresyona girdim.”
Böyle bir kayba üzülmek tamamen normaldir. Bununla birlikte, güvendiğin bir kişiyle duyguların hakkında konuşmak yardımcı olabilir. (Süleymanın Meselleri 12:25) Rengin şöyle diyor: “Ana-babamın yardımıyla durumun üstesinden gelebildim.” Duygularını dua vasıtasıyla Yehova Tanrı’ya da açabilirsin. (Mezmur 62:8) Canan şu sözlerle konuyu iyi şekilde özetliyor: “Yehova’ya dua etmek ve vaaz etmek bana çok yardım etti. Cemaatteki diğer kişilere de yaklaştım, özellikle de yaşlı kadınlara. Sonunda, insanların kendi davranışlarından sorumlu olduklarını ve kendi hayatımı yaşamaya devam etmem gerektiğini anladım.” Bütün bunları yapmanın sana mutlaka yararı olacak. Belki yoldan çıkmış arkadaşına da yardım etmiş olacaksın.
[Dipnot]
a Bazı isimler değiştirilmiştir.
[Sayfa 17’deki resim]
Arkadaşını yardım istemeye teşvik et