Telefon Alışkanlıklarınız Nasıl?

“Aile ortamının sıcaklığı, sağlık ve çalışma aşkının yanında, özsaygımızı yenileyip artırarak yaşamdaki mutluluğa başka hangi şey hoş sohbetler kadar katkıda bulunabilir ki?”

ARTIK hayatta olmayan Amerikalı yazar ve eğitimci Lucy Elliot Keeler, bu soruyu sormakla, insana yaratılış sırasında sevgiyle verilmiş bir yeti olan sözlü iletişimden kaynaklanabilen kişisel zevk ve doyuma çok değer verdiğini gösteriyordu.—Çıkış 4:11, 12.

İnsanların konuşma trafiğine büyük ölçüde katkıda bulunan şey, Alexander Graham Bell’in 120 yılı aşkın bir süre önce telefonu icat etmesiydi. Telefon ister iş, isterse zevk için kullanılsın, bugün yeryüzünde yaşayan milyarlarca insan arasında çok önemli bir bağ kuruyor.

Telefon ve Siz

Telefon kullanımı, yaşamınızın kalitesini ne derece artırır? Yanıtın, aletin kendisinden çok onu kullanan kişilere bağlı olduğuna siz de katılıyor musunuz? Aslında telefon alışkanlıklarınızın ne durumda olduğunu sormanın tam sırası.

Telefon alışkanlıklarınız tutum, konuşma kalitesi ve dinleme yeteneği gibi konuları da kapsar. Telefonu kullanma tarzı ve telefon sapıklarıyla başa çıkma yöntemleri de konuyla ilgilidir.

Başkalarına Karşı Düşünceli Olun

Tüm insan iletişim alanlarında geçerli olduğu gibi, iyi telefon alışkanlıklarının kaynağı da duygu paylaşımıdır. Resul Pavlus bu konuda şöyle söylüyor: ‘Yalnız kendi yararınızı değil, başkalarının yararını da gözetin.’—Filipililer 2:4, Müjde.

“Kötü telefon alışkanlıklarına ilişkin ne tür yaygın örnekler gördünüz?” sorusu sorulduğunda, deneyimli bir santral görevlisi, listesinde en çok “‘ben Ayşe’ (Kaç tane Ayşe tanıyorsunuz?) ya da daha kötüsü ‘benim’ veya ‘bil bakalım ben kimim?’ diye arayanlar” olduğunu söyledi. Bu tür, belki iyi niyetli fakat düşüncesizce yaklaşımlar mahcubiyete ve sabırsızlığa neden olabilir. Santral görevlisi şöyle devam etti: “Neden arayan kişi kendisini açıkça tanıtıp uygun bir giriş yaparak konuşmasın ve aranan kişinin konuşmaya müsait olup olmadığını sormasın?”

Yüz ifadeniz görünmese de tutumunuzun belli olacağını unutmayın. Bu nasıl olur? Ses tonunuzla. Sabırsızlık, bıkkınlık, kızgınlık, kayıtsızlık, içtenlik, neşe, yardımseverlik ve cana yakınlık gibi niteliklerin hepsi belli olur. Tabii, biri konuşmanızı durmadan kestiğinde sıkılmak doğal bir tepki olabilir. Bu durumda, iyi bir telefon alışkanlığının gereği olarak cevap vermeden önce durup sesinize “hoş ve sıcak bir ton” aşılamaya çalışın. Soğuk bir ses tonu kullanmadan da aynı fikirde olmadığınızı göstermek mümkündür.

Düşüncelilikle hoş bir ses tonunun birleşmesi, “lâzım olan bünyan için iyi olan” sözlerle ve “işitenlere inayet vermek”le sonuçlanabilir.—Efesoslular 4:29.

Konuşma Kalitesi

Evet, kullandığımız dil önemlidir. Aşağıdaki kurallara uymak konusunda ne dersiniz? Doğal, açık ve kolay anlaşılır şekilde konuşun. Sesinizi boğmayın. Şehirlerarası konuşsanız bile bağırmayın. Sözcükleri yuvarlamayın. Heceleri kısaltarak ya da atlayarak özensiz konuşmaktan, ayrıca şaşırtabilen ve rahatsız eden “gereksiz tekrarlar”dan ve konuşmayı bir noktada kesip baştan başlama alışkanlığından kaçının. Durgun, monoton bir ses tonu kullanmaktan sakının. Anlama göre uygun bir vurgu ve ses değişimi, konuşmayı anlamlı, renkli ve tazelendirici hale getirir. Aynı zamanda telefonla sohbet ederken bir şeyler yemenin konuşmanın kalitesini artırmadığını ve iyi bir alışkanlık olmadığını da unutmayın.

Sözcük seçimi de dikkate değer bir konudur. Ayırt edici olmak gerekir. Kolay anlaşılabilen açık ve yalın sözcükler kullanın. Sözcüklerin yan anlamları vardır. Kibar veya kaba, sakinleştirici ya da sert, teşvik edici ya da cesaret kırıcı olabilir. Bundan başka, bir kimse rahatsız etmeden şakacı, kaba veya saygısız olmadan açıksözlü olabilir ve kaçamak konuşmadan takt kullanabilir. “Lütfen” ve “teşekkür ederim” gibi nazik ifadeler her zaman iyi karşılanır. Pavlus’un şunları yazarken düşündüğü sözler, kibar, düşünceli ve hoş sözlerdir: “Her adama nasıl cevap vermek lâzımdır bilesiniz diye, sözünüz tuzla terbiye edilmiş olarak daima lûtufla olsun.”—Koloseliler 4:6.

İyi Bir Dinleyici Olun

Babasına, hoşsohbet biri olmanın sırrını soran bir gençle ilgili şu öykü anlatılır: Baba “dinle oğlum” diye cevap verir. Genç de “evet, dinliyorum, anlat” der. Baba “söyleyeceğim bu kadardı” diye yanıtlar. Aslında ilgi ve duygudaşlık gösteren bir dinleyici olmak, iyi telefon alışkanlıklarının yer aldığı reçetenin çok önemli bir maddesidir.

Basit bir kuralı uygulamamak telefonda sıkıcı biri olarak tanınmanıza neden olabilir. Bu nedir? Konuşmayı tekeline almak. Örneğin, katıldığınız önemsiz bir sohbeti kelimesi kelimesine, uzun uzadıya anlatmaya ya da geçirdiğiniz hafif ağrı ve sızılarla ilgili bitmek bilmeyen bir açıklama yapmaya girişmeyin. Bu konuda da, Mukaddes Kitapta, İsa’nın öğrencisi Yakub’un verdiği öğüt uygulanabilir; orada şu kısa ve açık kuralı buluruz: “İşitmekte çabuk, söylemekte ağır” olun.—Yakub 1:19.

Son Noktalar

Telefon alışkanlıkları bağlamında doğan şu son iki soruyu da ele alalım. Telefonu kullanma yöntemleri hakkında ne söylenebilir? İstenmeyen konuşmaları ele almak konusunda yol gösterici kurallar var mı?

Telefonda konuşurken hattın diğer ucundaki sesin, aralıklı olarak zayıflayıp kaybolduğunu hiç fark ettiniz mi? Bu size, konuşurken dudaklarınızla ağızlık arasında iki santimetre olması gerektiğini hatırlatmalı. Ayrıca, arka plandaki gürültüyü kontrol etmek de düşünceli bir davranıştır. Birini ararken yanlış numara çevirmemeye dikkat edin, görüşmeniz bitince ahizeyi yerine yavaşça koyun.

Rahatsız edici telefonlar size de geldi mi? Ne yazık ki bu tür aramalar artacağa benziyor. Edepsiz, imalı ve müstehcen bir konuşmanın hak ettiği tek karşılık vardır; telefonu kapatmak. (Efesoslular 5:3, 4 ile karşılaştırın.) Aynı şey, arayan kişi kendisini tanıtmayı reddettiğinde de geçerlidir. Arayan birinden şüphelenmeniz için geçerli nedenler varsa, How to Write and Speak Better adlı yayın, “eğer tanımadığınız bir ses ‘kiminle görüşüyorum’ diye sorarsa cevap vermeyin” ve düşüncelerinizi bir yabancı ile görüşmeyin önerisinde bulunuyor.

Sonuçta, iyi telefon alışkanlıkları için uzun kurallar ve düzenlemeler listesinin gerekmediğini bilmek iyi olur! İnsanlar arasındaki bütün ilişkilerde olduğu gibi, dostça ve gönül okşayıcı ilişkiler, genel olarak Altın Kural diye bilinen kuralın uygulanmasından kaynaklanır. İsa Mesih şöyle söyledi: “İnsanların size her ne yapmalarını istiyorsanız, siz de onlara öyle yapın.” (Matta 7:12) İsa’nın hakiki takipçileri, insana konuşma yeteneğini Veren Kişi’yi de memnun etme arzusu duyar. Mezmur yazarı şöyle dua etti: “Ağzımın sözleri ve yüreğimin düşüncesi senin önünde makbul olsunlar, ya RAB, kayam ve kurtarıcım.”—Mezmur 19:14.