Tanrı’nın Adı Çek Mimarisini Süslüyor

DÜNYANIN pek çok yerinde, Yehova adı yalnızca Yehova’nın Şahitlerini çağrıştırır. Bu yüzden Çek Cumhuriyeti’ndeki çok sayıda tarihi eserin dekorlarında, Tetragrammaton’un, yani Tanrı’nın adı olan Yehova sözcüğünü oluşturan İbrani alfabesindeki dört harfin bulunduğunu öğrenmek size şaşırtıcı gelebilir.

Muhtemelen en iyi bilinen Tetragrammaton örneği, 1337’de Eski Prag Kenti yakınlarında Vltava Irmağının karşısında inşa edilen Karel Köprüsü üzerindedir. Bu köprünün her iki tarafında heykeller dizilidir. Bunlardan biri hemen hemen oradan geçen herkesin ilgisini çeker. Bu, içinde Tetragrammaton’un da bulunduğu, parıldayan altından İbrani harfleriyle yazılmış “Orduların Yehova’sı kutsal, kutsal, kutsaldır” yazısıyla çevrelenmiş, haç üzerinde İsa Mesih heykelidir.

Mukaddes Kitapta İşaya 6:3’te geçen bu ifade, nasıl oldu da bu heykelin üzerine yazıldı? Kaidesindeki yazıt, 1696’da bir gün oradan geçen ve sözde haç hakkında saygısızca konuşmuş olan bir Yahudiden bahsediyor. Yahudi bu yüzden Kraliyet Temyiz Mahkemesine çıkarılmış ve cezaya çarptırılmış. Ceza olarak da yukarıda sözü edilen yazıyla haç için altın kaplı haleyi temin etmiş.

Yakınlarda Eski-Yeni Sinagog ve Avrupa’daki en eski Yahudi mezarlığı bulunuyor. Bu Sinagogta başilahicinin kürsüsünün üzerinde gümüş çerçeveli bir Tetragrammaton vardır. Ancak Tetragrammaton sadece Yahudi yapılarında bulunmuyor. Prag’ın güneydoğusunda, Sázava Irmağına yukarıdan bakan kayalık bir yanyolda, ortaçağ kalesi olan Český Šternberk duruyor. Kaledeki küçük kilisenin sunağının üstünde dört altın harf bulunuyor—Tetragrammaton. Bu harfler tellere asılı olduğundan, havada duruyorlarmış gibi görünüyorlar. Arkalarından bir ışık parıldıyor—fakat bir lambadan değil! İçeriden görülmeyen bir çatı aydınlığı, üzerinde Tetragrammatonun asılı olduğu beyaz sunağa kızıl bir parıltı saçıyor.

Tetragrammaton ayrıca başka Çek yapılarındaki fresklerde de görülüyor. Bunlar, geçmişte Tanrı’nın isminin burada çok kişi tarafından bilindiğine dair ek kanıt oluşturuyor. Bugün Çek Cumhuriyetinde ve 200’den fazla ülkede Yehova’nın Şahitleri Tanrı’nın adını bilmekten ve başkalarına öğretmekten büyük sevinç duyuyorlar. (İşaya 42:8; 43:10-12) Daha da önemlisi, Kutsal Yazılardaki İşaya kitabı, Tanrı’nın adının—nitelikleri, amacı ve işleriyle birlikte—‘bütün dünyada bilineceği’ bir zamandan bahsediyor.—İşaya 12:4, 5.