Kıpır Kıpır Çalışan İştahlı “Cerrahlar”
Bu fikir bazılarına iğrenç gelebilirse de, basit bir larvanın yetenekli ve hijyenik bir “cerrah” olarak kullanılması tekrar gündemde. The Journal of the American Medical Association’daki (JAMA) bir rapor Britanya’daki doktorların, bacaklarında ülser bulunan 12 hastada yaptıkları bir pilot çalışmadan söz ediyor. Bu çalışmada altı hastaya geleneksel hidrojel tedavisi uygulandı; diğer altı hastanın ülserlerine ise canlı larvalar yerleştirildi.a
JAMA “Larva [kurt] tedavisi yapılan altı hastanın hepsinin yaraları sadece 3 günde temizlendi” diyor. Geleneksel şekilde tedavi edilenlerden “sadece ikisinin yarası tedaviden 1 ay sonra temizlendi; diğer dört kişiye ek tıbbi bakım gerekti.” İngiliz tıp dergisi The Lancet larva tedavisinin “geleneksel tedavilerle karşılaştırıldığında tedavi zamanını göze çarpar şekilde kısaltabildiğini” ve bunun “maliyetinin hidrojel tedavisinin maliyetinin yarısından biraz fazla olduğunu” bildiriyor.
JAMA, örneğin ölü dokuların bulunduğu bir yaraya larva tedavisi uygulanırken doktorların yaraya küçük ve steril larvaları yerleştirdiğini açıklıyor. (Elbette doktorlar sadece, sağlıklı dokulara saldırmayan larva türlerini kullanıyorlar.) Daha sonra yara ince naylon bir fileyle kapatılıyor ve sıvı hale gelmiş ölü dokuları emecek bir ped konuyor. Larvalar iyice doyduklarında yaradan çıkarılıp atılıyor ve yenileri konuyor. Yara tamamen temizlenene kadar bu işlem yineleniyor. Sonra, geride kalan sağlıklı dokudaki kan akımı etin yeniden oluşmasını hızlandırıyor.
Damar cerrahı Michael Walker “larvaları kabul etmeyen hiçbir hastamız olmadı” dedi. “Midesi bulananlar hastalar değil, tıp personelidir.” Britanya’nın yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’daki bazı tıp merkezlerinde de larva tedavisi uygulanıyor. Aslında, The Lancet’te sözleri alıntılanan bir cerrah “ABD’de larva tedavisini isteyen hastaların sayısının bunu uygulamaya hazır olan doktorların sayısından çok daha fazla olduğunu” söyledi.
Larva tedavisi tesadüfen keşfedildi. Science World’e göre, “Savaş alanında görevli doktorlar askerlerin larvalarca istila edilmiş yaralarının, larva bulunmayan yaralardan daha çabuk iyileştiğini gördüler. Ve kısa süre sonra larva tedavisi ortaya çıktı.” Şimdi Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa’daki yüzlerce hastanede bu tedavi yöntemi uygulanıyor.
[Dipnot]
a Bu uygulama, kan emmek için sülükleri kullanmaktan farklı bir yöntemdir.
[Sayfa 24’teki resim]
Parmak üzerinde larvalar (gerçek boyut)
[Tanıtım notu]
Picture copyright SMTL, http://www.smtl.co.uk/
[Sayfa 24’teki resimler]
Önce
Sonra
[Tanıtım notu]
Fotoğraflar R. Sherman, California Üniversitesi, Irvine