27. Bölüm

Dürüstlük Gerçekten En İyi Yol mu?

ŞİMDİYE kadar hiç yalan söylemen gerektiğini düşündüğün oldu mu? Doğuş annesine odasını temizlediğini söyledi; aslında her şeyi yatağın altına tıkmıştı. Rıfat da ana babasının gözünü boyamaya çalışarak buna benzer başarısız bir girişimde bulundu. O, zayıf aldığını ana babasına söyledi; ama çalışmadığı için değil de, ‘öğretmeniyle arası bozuk olduğu’ için zayıf aldığını söylemişti.

Ana babalar ve diğer yetişkinler genellikle bu tür hileleri hemen fark ederler. Ancak yine de birçok genç, kendi çıkarı için en azından yalan söylemeye çalışmaktan, gerçeği çarpıtmaktan ya da düpedüz hile yapmaktan geri kalmıyor. Bunun bir nedeni, ana babaların olumsuz olaylar karşısında her zaman soğukkanlı davranamamalarıdır. Eve beklenenden iki saat geç geldiğinde, ana babana acı gerçeği, yani saate dikkat etmediğini söylemektense, otoyolda ciddi bir kaza olduğunu söylemek daha cazip gelebilir.

Okulda da, dürüst olma konusunda bazı zorluklar çıkabilir. Öğrenciler çoğu zaman kendilerine çok fazla ev ödevi verildiğini düşünürler. Okulda amansız rekabetler sık sık yaşanır. Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan anketler, öğrencilerin yarısından fazlasının geçmişte kopya çektiğini ve şimdi de çekmeye devam ettiğini gösteriyor. Belki yalan söylemek çekici görünebilir ya da kopya çekmek kolayına gelebilir; ama sahtekârlık yapmak gerçekten yanına kâr kalır mı?

Yalan Söylemek Neden Yanına Kâr Kalmaz?

Cezadan kurtulmak için yalan söylemek başta avantajlı görünebilir. Fakat Mukaddes Kitap şöyle uyarıyor: “Yalan soluyan kurtulmaz.” (Süleymanın Meselleri 19:⁠5) Ne yaparsan yap, büyük bir ihtimalle yalanın bir şekilde ortaya çıkacak ve cezalandırılacaksın. O zaman ana baban sana sadece işlediğin suçtan ötürü değil, yalan söylediğin için de kızacak.

Kopya çekmek konusunda ne denebilir? Bir okulun disiplin kurulu başkanı şöyle dedi: “Bilgi hırsızlığı yapan tüm öğrenciler, eğitim ve iş olanakları açısından geleceklerini ciddi anlamda riske sokarlar.”

Ne yazık ki, birçok kişinin yaptıkları yanına kâr kalıyor gibi görünür. Tabii ki kopya çekerek sınıfını geçebilirsin; fakat uzun vadede bunun etkileri nelerdir? Yüzme dersinden iyi not almak için hile yapma fikrinin aptalca olduğuna kuşkusuz katılacaksın. Her şeyden önce, herkes suda eğlenirken kim kenarda beklemek ister ki? Ayrıca biri seni havuza iterse, hileli davranışın boğulmana yol açabilir.

Peki, Matematik ya da Edebiyat dersinde kopya çekmek hakkında ne denebilir? Gerçi, başta bunun sonuçları önceki örnekteki kadar çarpıcı olmayabilir. Ancak okulda temel bilgi ve becerileri kazanamadıysan, ileride iş hayatında da “boğulduğunu” fark edebilirsin. Bunun yanı sıra, kopya çekerek edinilmiş bir diplomanın, yaşamda sana pek yararı olmayacaktır. Mukaddes Kitap şöyle der: “Yalancı dille hazineler yapmak, . . . . bir sistir.” (Süleymanın Meselleri 21:⁠6) Bir yalanın getireceği her yarar, sis gibi geçicidir. Okulu bitirmek için, yalan söylemek ve kopya çekmek yerine, oturup ciddiyetle çalışman çok daha iyi olur. Süleymanın Meselleri 21:5’te, “Çalışkan adamın düşünceleri ancak berekete götürür” deniyor.

Yalan ve Vicdan

Mine isimli bir genç kız, erkek kardeşini çok sevilen bir bibloyu kırmakla suçlayarak yalan söyledi; ancak daha sonra, ana babasına yalan söylediğini itiraf etme zorunluluğu duydu. Mine şöyle dedi: “Çoğu zaman kendimi gerçekten kötü hissettim. Annem ve babam bana güvenmişlerdi, ama ben onları hayal kırıklığına uğratmıştım.” Bu, Tanrı’nın insanoğluna verdiği vicdan yetisini gösteren güzel bir örnek. (Romalılar 2:14-16) Mine’nin vicdanı suçluluk duymasına yol açarak ona azap verdi.

Tabii, bir kişi vicdanını dinlemek istemeyebilir. Fakat insan ne kadar çok yalan söylerse, yanlış şeylere karşı o kadar duyarsızlaşır; bir bakıma ‘vicdanı dağlanır.’ (I. Timoteos 4:⁠2) Duyarsız bir vicdanın olmasını gerçekten ister misin?

Tanrı’nın Yalana Bakışı

“Yalancı dil”, ‘Yehova’nın nefret ettiği’ şeylerden biridir. (Süleymanın Meselleri 6:16, 17) Her şeyden önce, “yalanın babası” İblis Şeytan’dır. (Yuhanna 8:44) Ayrıca, Mukaddes Kitap hiçbir zaman yalanı “masum” olan ve olmayan diye ayırmaz. ‘Hiçbir yalan hakikatten değildir.’—I. Yuhanna 2:⁠21.

Tanrı’nın dostu olmak isteyen herkes dürüst olmalıdır. 15’inci Mezmur’da şöyle soruluyor: ‘Ya Rab, çadırına kim konuk olabilir? Kutsal dağında kim oturabilir?’ (1. ayet) Şimdi, sonraki dört ayette verilen cevabı ele alalım:

‘Kusursuz yaşam süren, doğruluk standardına uygun davranan, yürekten gerçeği söyleyen.’ (2. Ayet) Acaba bu kişi, dükkânlarda hırsızlık yapan ya da sınavda kopya çeken biri olabilir mi? Ya ana babasına yalan söyleyen veya kendini olduğundan farklı gösteren biri? Pek mümkün değil! Bu yüzden, eğer Tanrı’nın dostu olmak istiyorsan, sadece hareketlerinde değil, yürekten dürüst olmalısın.

‘İftira etmez, dostuna zarar vermez, komşusuna kara çalmaz.’ (3. ayet) Başkaları hakkında, hep kaba ve kırıcı konuşan gençlerin arasına hiç katıldın mı? Bu tür konuşmalara katılmamak için güçlü bir irade geliştirmelisin.

‘Aşağılık insanları hor görür, ama RAB’den korkanlara saygı duyar. Kendi zararına ant içse bile dönmez.’ (4. Ayet) Yalan söyleyen, kopya çeken ya da ahlaksızca davranışlarıyla övünen gençlerle arkadaşlık etmekten sakın; çünkü senden de aynı şeyleri bekleyeceklerdir. Tıpkı Batuhan isimli bir gencin söylediği gibi: “Birlikte yalan söylediğiniz bir arkadaş, bir gün başınıza dert açacaktır. O güvenebileceğiniz bir arkadaş değildir.” Dürüstlüğe önem veren ve saygı gösteren arkadaşlar edin.—Mezmur 26:4 ile karşılaştır.

Yehova’nın, verdiği söze sadık kalanları takdir ettiğini ve onlara ‘saygı duyduğunu’ fark ettin mi? Belki de, cumartesi günü için evdeki işlere yardım edeceğine söz vermiştin; ama tam da o gün öğleden sonra seni top oynamaya çağırdılar. Verdiğin sözü hafife alıp, ev işlerini ana babana bırakarak arkadaşlarınla oynamaya mı gideceksin; yoksa sözünü tutacak mısın?

“Parasını faize vermez, ve suçsuza karşı rüşvet almaz. Bunları yapan asla sarsılmıyacaktır.” (5. Ayet) Kopya çekmenin ve sahtekârlığın başlıca nedenlerinden biri açgözlülük değil mi? Sınavlarda kopya çeken öğrenciler, hak etmedikleri notları almak üzere açgözlülük yapıyorlar. Aynı şekilde, rüşvet alan kişiler de paraya adaletten daha çok önem veriyorlar.

Tabii, bazıları siyasi liderlerin ve iş adamlarının da dürüstlük kurallarını çarpıtarak işlerini hallettiklerini söyleyecektir. Fakat bu tür insanların başarısı kalıcı mı? Mezmur 37:2 şöyle yanıtlıyor: “Onlar ot gibi çabuk biçilecekler, ve yeşil sebze gibi solacaklardır.” Onlar yakalanıp itibarlarını yitirmeseler de, eninde sonunda Yehova Tanrı’nın hükmüyle karşı karşıya kalacaklar. Öte yandan, Tanrı’nın dostları “asla sarsılmıyacaktır.” Onların sonsuz geleceği garanti altındadır.

‘İyi Bir Vicdan’ Geliştirmek

O halde, yalancılığın tüm şekillerinden kaçınmak için sağlam nedenler yok mu? Resul Pavlus, kendisi ve arkadaşlarının “iyi vicdan”a sahip olduklarından emin olduğunu söyledi. (İbraniler 13:18) Senin vicdanın da benzer şekilde doğru olmayan şeylere karşı hassas mı? Eğer değilse, Mukaddes Kitabı ve Gözcü Kulesi ile Uyan! dergisi gibi Mukaddes Kitaba dayanan yayınları inceleyerek vicdanını eğit.

Batuhan isimli genç böyle yaptı ve iyi sonuçlar aldı. O, sorunları yalanlarla örtmemeyi öğrendi. Vicdanı onu, ana babasıyla sorunlarını dürüstçe konuşmaya yöneltti. O, bunun sonucunda kimi zaman cezalandırılsa da, dürüst davrandığı için ‘içinin rahat olduğunu’ söyledi.

Doğruyu söylemek her zaman kolay değildir; fakat bunu yapmaya karar veren biri iyi bir vicdana ve gerçek dostlarıyla iyi bir ilişkiye sahip olacaktır. Elbette hepsinden daha önemlisi, Tanrı’nın çadırında ‘konuk’ olma ayrıcalığı olacaktır. O halde, dürüstlük İsa’nın takipçileri için sadece izlenecek en iyi yol değil, aynı zamanda en doğru yoldur.

Ele Alınacak Sorular

◻ Yalan söylemen gerektiğini düşündüğün ne tür durumlarla karşılaşabilirsin?

◻ Neden yalan söylemek ve kopya çekmek yanına kâr kalmaz? Kişisel gözlemlerinle ya da başından geçenlerle bunu örnekleyebilir misin?

◻ Yalan söyleyen biri, vicdanına nasıl zarar verir?

◻ 15. Mezmuru oku. Bu ayetler dürüst olmayı nasıl destekliyor?

◻ Bir genç nasıl iyi bir vicdan geliştirebilir?

[Sayfa 212’deki pasaj]

‘Bilgi hırsızlığı yapan tüm öğrenciler, geleceklerini ciddi anlamda riske sokarlar’

[Sayfa 216’daki pasaj]

Mukaddes Kitap hiçbir zaman yalanı “masum” olan ve olmayan diye ayırmaz

[Sayfa 214’teki resim]

Ana babalar itaatsizliğe mazeret bulma yönündeki anlamsız çabaların asıl nedeninin genellikle farkındadır