Timoteos Bir İhtiyardan Nasihat Alır
BİRKAÇ yıl önce, Yehova’nın Şahitlerinin çağdaş bir cemaatinin ihtiyarları, imanda olan bir kardeşten kısmen şöyle diyen bir mektup almışlardı: “Bana çok yardım ettiniz ve yaptığınız bütün şeyler için ne kadar minnettar olduğumu bildirmek istiyorum. Bugün dünyadaki en mutlu insanlardan biriyim. Sevgi ve yardımınız bu hale gelmeme katkıda bulundu. Çok teşekkür ederim.”
Bu mektubun o cemaatin ihtiyarlarını sevindirdiğinden emin olabilirsin. Sadık ihtiyarlar daima iman kardeşlerinden itibar görmüşlerdir. Yaşça büyük olan ihtiyarlar çok defa, genç ve tecrübesiz ihtiyarlara bu tür itibara nasıl layık olabilecekleri konusunda mükemmel öğütler vermişlerdir. Örneğin, resul Pavlus, genç bir ihtiyar olan iman kardeşi Timoteos’a yazdığı iki mektubunda bunu yapmıştı.
Pavlus ile Timoteos’un arasındaki bu sevgi dolu ilişki acaba nasıl oluştu? Biz de Pavlus’un bu nasihatinden acaba neler öğrenebiliriz?
PAVLUS’UN TİMOTEOS İLE KURDUĞU İLİŞKİ
Timoteos, herhalde MS 47 ile 48 yılları arasında, Pavlus’un ilk misyonerlik gezisinde Listra’ya geldiği zaman, onunla tanışmıştı. O zaman, Timoteos, sadece bir delikanlı olabilirdi. Bu ziyaret sırasında, Timoteos, annesi Evniki ve büyük annesi Lois özellikle ilgilenmiş olabilirdi. Böylece Timoteos’un babası iman etmeyen bir Yunanlıydı. Bu nedenle Pavlus, Timoteos’un iyiliğiyle özellikle ilgilenmiş olabilir. Böylece Timoteos, iyi bir aşama kaydetti ve “riyasız” bir iman geliştirebildi. (I. Timoteos 1:5) Yaklaşık iki yıl sonra, ikinci misyonerlik gezisinde Listra’ya döndüğünde, Pavlus seyahat arkadaşı olarak Timoteos’u seçmişti.
Yaklaşık 15 yıl boyunca Timoteos resul Pavlus ile birlikte çalıştı. O, Efesos’ta bir ihtiyar olarak hizmet ederken, Pavlus’un birinci mektubunu aldı. Pavlus, bu mektubu, M. S. 61 yılında, Roma’da hapishaneden çıktıktan bir süre sonra ve MS 64 yılında ikinci kere hapsedilmesinden önce yazmıştı. İkinci mektup ise, herhalde MS 65 yılında, Pavlus’un ölümünden kısa bir süre önce yazılmıştı.—II. Timoteos 4:6-8.
Pavlus’un Timoteos’u sevdiği bellidir, zira onu “imanda öz oğlu”, hatta “sevgili oğlum” diye çağırdı. Dolayısıyla, Pavlus’un “miden ve sık sık gelen rahatsızlıkların için biraz da şarap iç” diye bir baba gibi nasihat etmesi yersiz değildir. Ölümünün yakın olduğunu fark edince, Pavlus’un şöyle yazması ne kadar doğaldır: “Yakında yanıma gelmeğe gayret et!” Pavlus’un Timoteos’a karşı olan şahsi ilgisi, özellikle ikinci mektubunda belirtilmektedir, zira “sen”, “senin”, ve “kendin” diye, kullandığı zamirleri, orada, birinci mektubundan yüzde 25 oranda daha çok geçiyor. Açık olarak, yaşça büyük olan ihtiyar Pavlus, daha genç arkadaşına karşı gerçek bir sevgi duyuyor ve onun şahsi iyiliğiyle ilgileniyordu.—I. Timoteos 1:2; 5:23; II. Timoteos 1:2; 4:9.
Pavlus, buna ek olarak ve daha önemlisi, Timoteos’un Hıristiyan cemaatinin menfaatleri için layıkıyla hizmet etmesini istemişti. Pavlus, Timoteos’un fiziksel ve zihinsel sınırlarını biliyor ve gençliğinin kendisini, “gençlik arzuları’na kapılmasına sevk edebileceğini de far ederek, şöyle bir öğüt veriyordu: “Kendine ve öğretişine dikkat et. Onlarda devam et; çünkü bunu yapmakla hem kendini, hem seni dinliyenleri kurtaracaksın.” (II. Timoteos 2:22; I. Timoteos 4:16) Timoteos, kendisinden daha yaşlı ve tecrübeli bir ihtiyardan Tanrısal öğütler aldığı için, ne kadar minnettar olmalıydı! Bugün de yaşça genç olan ihtiyarlar, bu tür yardım ve rehberliklerden dolayı takdir duyarlar. Pavlus’un Timoteos’a verdiği öğütler acaba daha neleri de kapsıyordu.
“ÖĞRENDİĞİN . . . . ŞEYLERDE DUR”
Birinin İsa’nın sadık bir takipçisi olarak bu tutumunu devam ettirmesi, bir ihtiyar olarak veya başka bir şekilde—Tanrı’ya karşı tam bir güven gerektirir. Bir kimse, asla gençliğe özgü kuvvet veya yeteneklere güvenmemeli. Duanın değeri asla küçümsenmemeli. Öyle ise, Pavlus’un şu öğüdü çok uygundur: “Vefakâr (YD) eller kaldırarak gazapsız ve nizasız dua et.” (I. Timoteos 2:8) İhtiyarların, cemaat konularını müzakere etmek için bir araya geldikleri zaman, dua ile Tanrısal rehberliği aramaları ne kadar önemlidir! Yehova’ya karşı böyle bir vefa gösterilmesi, sonu gelmeyen münakaşaları ve muhtemel hiddet patlamalarını önler.
Tahammül edebilmek için, İsa’nın takipçilerinin cemaate yakın kalmaları ve onun iyiliğiyle ilgilenmeleri gerek. Pavlus, bu amaçla, “kırallar ve yüksek mevkide olanların hepsi hakkında” dua edilmesini tavsiye etmişti. Tabii ki, Timoteos, bu duaların günümüzün din adamları tarafından yapılan dualar gibi, politikacılar için bereket duaları olmaması gerektiğinin farkındaydı. Bu dualar, daha ziyade, Tanrı’nın, İsa’nın takipçilerinin “bütün dindarlık ve vekarla” Krallık mesajını va’zederken, “âsude ve sükûnetli bir ömür geçirme”ye devam etmelerine izin vermek üzere, dünyanın devlet otoritelerine anlayış vermeğe sevk etmesi için yapılan dileklerdi.—I. Timoteos 2:1, 2.
Resul Pavlus, diğerlerinin sadık davranışını düşünmenin, Timoteos’un “öğrendiği . . . . şeylerde dur”masına yardımcı olacağını biliyordu. Dolayısıyla Pavlus, şöyle yazmıştı: “Sen benim öğretişimi, gidişimi, niyetimi, imanımı, tahammülümü, sevgimi, sabrımı, ezalarımı ve elemlerimi . . . . malûmat aldın.” (II. Timoteos 3:14, 10, 11) Bugün Pavlus gibi, yaşça büyük olan binlerce ihtiyar, öğretme yöntemleri dahil, aynı mükemmel örneği vermektedirler.—I. Korintoslular 4:17.
“SAĞLAM SÖZLERİN ÖRNEĞİNİ . . . . TUT”
“Her mukaddes Yazı Tanrı tarafından ilham edilmiştir ve öğretmek, tedip etmek şeyleri doğrultmak, adalette disiplin etmek için faydalıdır.” Tanrı’nın bir hizmetçisini “her işi iş için tamamen donatılmış, bütünüyle yetenekli” kılan şey, Mukaddes Yazıların pak hakikat mesajıdır.—II. Timoteos 3:16, 17, YD.
Fakat Efesoslu Hıristiyanlardan bazıları, Pavlus’un “sağlam sözlerin örneği” diye adlandırdığı şeylerle artık uyum içinde yaşamıyorlardı. (II. Timoteos 1:13) Onlar “mubaheseler ve kelime kavgalarından dolayı illetli” idiler. Bazıları, “önemsiz şeylerden dolayı şiddetli çekişmeler”e (YD) girmişlerdi. (I. Timoteos 6:4, 5) Dolayısıyla, Pavlus şu öğüdü veriyordu: “Kavgalar doğurduğunu bilerek akılsızca ve cahilce mubaheseleri reddet.” (II. Timoteos 2:23) Bugün benzer şekilde ihtiyarlar, İsa’nın takipçilerinin “ebedî hayatı tut”malarına yardım ederek, gerçekten önemli şeyler acaba nelerdir? Bunlar, Tanrı’nın kurulmuş olan Krallığı, va’zetme işi ve İsa’nın takipçilerine uygun olan bir hayat tarzıdır.—I. Timoteos 6:11, 12.
Timoteos’un günlerinde, İmeneos, Filitos ve belki de başkaları, “bazılarının imanının altüst ed”erek sahte öğretiler yayıyorlardı. Böylece onlar hakikatten saptıkları için Pavlus şöyle demişti: “Onları Şeytana teslim ettim.” Herhalde onlar cemaatten atılmışlardı. (II. Timoteos 2:17, 18; I. Timoteos 1:20) Bugün için de farklı bir durum beklememeliyiz. Pavlus, “sonraki vakitlerde bazıları imandan irtidat edip aldatıcı ilham edilmiş ifadeleri (YD) ve cinlerin öğretişlerini dinliyecekler” diye uyarmıştı. (I. Timoteos 4:1) Genç ve tecrübesiz bir ihtiyar bu durumdan gereksiz yere rahatsız olabilir; oysa olmamalı. Bazılarının irtidat etmesi, hiçbir şekilde hakikati değiştirmez. Bu durum, irtidat edenleri sadece “kendi arzularına göre . . . . hakikatten kulaklarını döndür”en kişiler olarak belirlemiş olur.—II. Timoteos 4:3, 4.
“Sağlam sözlerin örneğini . . . . tut”mak ve ‘sağlam öğretişe tahammül etmek,’ ahlâken doğru bir hayat yaşamak demektir. (II. Timoteos 1:13; 4:3) Bazı genç yaştaki ihtiyarlar, “günah” veya vicdan konularında, daha modern ve serbest fikirli bir tutuma sahip olmanın gereğine inanabilirler. Fakat kötü davranışı savunan dünyevi bir muhakeme tarzı, “murdar boş sözlerden” başka bir şey değildir. Pavlus, Timoteos’u, dünyevi felsefelerden, “yalan yere bilgi denilen şeyin itirazlarından sakın” diye teşvik etmişti.—I. Timoteos 6:20, 21.
Gerçek bilgi, ancak Tanrı’nın ruhunu ve teşkilatının rehberliğiyle yapılan kişisel tetkik yoluyla elde edilebilir. Bu tür bir tetkik, bir ihtiyarın veya İsa’nın herhangi bir takipçisinin, “hakikat sözünü doğrulukla kullanarak, . . . . utanılmaz bir işçi” olmasını mümkün kılar. Böylece o kişi, “daima öğrenen ve asla hakikat bilgisine erişemeyen” sahte dinin liderler gibi olmayacaktır.—II. Timoteos 2:15; 3:7.
“İYİ REİSLİK ET”
İsa’nın takipçisi olan bir ihtiyar, “iyi reislik ed”ebilmek için, “herkese karşı mülâyim, öğretmeğe hazır, . . . . hilimle eğitici (YD) olmalıdır.” (I. Timoteos 5:17; II. Timoteos 2:24, 25) Cemaatin her üyesine kişisel ilgi gösterilmesi gerek. Pavlus’un yıllara dayanan tecrübesi, kendisine, yaşlı adamları babalar gibi, “gençleri kardeşler gibi, yaşlı kadınları analar gibi, genç kadınları tam iffetli kızkardeşler gibi”, teşvik etmenin hikmetini öğretmişti.—I. Timoteos 5:1, 2.
Bir kimsenin tecrübesi arttıkça, o kişi başkalarının ihtiyaçlarını ve problemlerini fark eden bir anlayış geliştirir. Timoteos, dikkat etmesi gereken bazı durumlar için uyanık olmalıydı. Örneğin, acaba yakın akraba olmayan, fakat bakılmaya muhtaç olan dul kadınlar var mıydı? Hıristiyan bir köle ve efendisi için, (günümüzde İsa Mesih’in takipçisi olan bir işçi ve onun aynı durumunda olan işvereni gibi) ilişkileri hakkında düzeltilmesi gereken yanlış bir görüş var mıydı? Zengin bir ticaret merkezinde, yani Efesos’ta yaşadıklarına göre,. “zengin olmak isteyenler imtihana ve tuzağa ve insanları helâke ve harabiyete batıran çok manasız ve muzır [zararlı] arzulara düşerler” diyerek bazılarını uyarmak acaba gerekli miydi? Zengin Hıristiyanların, “yüksek fikirli olmamağı, ve zenginliğin kararsızlığına değil, fakat . . . . Allaha ümit bağla”maları gerektiğine dair bir öğüde acaba ihtiyaçları var mıydı?—I. Timoteos 5:3-16; 6:1, 2, 9, 17-19.
Cemaatte bazıları, Tanrı’nın kanunlarına uymaya istekli olmayanların günah dolu hareketlerinden haberdar oldular ve hatta onları müşahade ettiler mi? Pavlus şöyle bir nasihat vermişti: “Günah işliyenlerin hepsinin önünde tedip (YD) et, ta ki, başkalarının [haberdar olanların] da korkusu olsun.” Ya cemaatin kadın üyeleri için ne diyebiliriz? Onlar acaba İftiracı değil, vekarlı, alışkanlıklarda ölçülü (YD) her şeyde sadık” mıydılar? Yoksa, cemaatte bir “kadının öğretmesine, ve erkeğe hâkim olmasına izin verme’yen Tanrı’nın düzenlemesini görmezlikten mi geliyorlardı?—I. Timoteos 5:20; 3:11; 2:11, 12.
İhtiyar ve hizmet-yardımcısı olarak hizmet etmek üzere tayin edilenler, acaba dikkatle ve ihtiyatla seçiliyorlar mıydı? Pavlus, “biri üzerine acele ile el koyma” diye nasihat etmişti. İhtiyar ve hizmet yardımcılarının tayinleri, kişisel duygulara göre değil, ancak Tanrısal taleplerin ışığı altında yapılmalıydı. Bu tür tayinleri müzakere ederken, yaşça genç olan ihtiyarlar, kendilerinden daha yaşlı ve tecrübeli ihtiyarlar tarafından sunulan fikirleri dikkatli bir şekilde düşünmekle iyi ederler.—I. Timoteos 5:22; 3:1-10.
“İMAN EDENLERE ÖRNEK OL”
Timoteos, herhalde çekingen veya utangaç mizaçlı bir insandı; belki yetkisini kullanmak konusunda tereddüt etmiş olabilir. Fakat böyle davranmamalıydı. Pavlus ona şunu hatırlatmıştı: “Senin gençliğini kimse hor görmesin.” “Fakat . . . . iman edenlere örnek ol.” Nasıl örnek olacaktı? “Sözde, yaşayışta, sevgide, imanda, iffette.”—I. Timoteos 4:12.
Bugün de, İsa’nın takipçisi olan bir ihtiyar, diğerlerine oranla daha genç oluşundan dolayı sıkılgan ve çekingen olabilir; ihtiyarlar toplantısında düşüncelerini sunmakta tereddüt edebilir. Öte yandan, alçak gönüllülüğün eksikliğini göstererek, cüretkâr olmaya eğilimli de olabilir. Bize verilen herhangi bir imtiyazın, “işlerimize göre değil, ancak . . . . [Tanrı’nın] maksadı ve hak edilmemiş inayetine (YD) göre” olduğunu hatırlamak ne kadar önemlidir!—II. Timoteos 1:9, 10.
Fiziksel açıdan daha genç olan ihtiyarlar, “incil vaizi işini yap”makta, başkalarından daha iyi önderlik edebilirler. (II. Timoteos 4:5) Öyle ise, bunu yapmalıdırlar; bu iş yapılması gereken bir iştir; çünkü bizzat Yehova istiyor, “O istiyor ki bütün insanlar kurtulsunlar, ve hakikat bilgisine gelsinler.” Dinlenme faaliyeti, hobiler, tatiller veya sportif uğraşlar, yerinde olarak Tanrı’nın hizmeti için ayrılmış olan vakti çalmamalı; buna izin verilmemelidir.—I. Timoteos 2:4; 4:8.
Pavlus’un Timoteos’a verdiği öğüde uygun olarak, yaşça genç ihtiyarlar, insan korkusunun kendilerini engellemesine de izin vermemelidirler. Pavlus, Timoteos’a “Allah bize korkaklık ruhunu değil, fakat kudret ve sevgi ve nefsi zaptetme ruhunu ver”di diye hatırlatır. İsa’nın takipçileri olan bir ihtiyar veya imanda olan diğerleri bile “Rabbimizin şahadetinden . . . . utanma”malı. Nitekim, İsa’nın takipçilerinin tümü, “incil için . . . . güçlük çek”mekte istekli olmalıdırlar.—II. Timoteos 1:7, 8.
Hakiki tapınmanın savunmasında cesaretle konuştuklarından, yaşça genç bir ihtiyar olan Timoteos ve daha olgun bir ihtiyar olan iman kardeşi Pavlus, diğer kardeşlerinin sevgisini ve itibarını kazandılar. Birinci yüzyıldaki nazırların bıraktığı örneğe uymakla, yirminci yüzyıldaki ihtiyarlar da imanda olan kardeşlerin sevgi ve itibar göreceklerdir. Evet, genç veya yaşlı olsun “iyi hizmet (YD) etmiş olanlar kendileri için iyi bir mevki . . . . kazanırlar.”—I. Timoteos 3:13.