“Mukaddes Olacaksınız”

“Sizi çağıran mukaddes olduğuna göre, siz de her hareketinizde itaat çocukları gibi mukaddes olun; zira yazılmıştır: ‘Mukaddes olacaksınız, çünkü ben mukaddesim.’”—I. Petrus 1:15, 16.

1, 2. (a) Başkâhinin sarığına bağlanan altın levhaya hangi hatırlatıcı sözcükler oyulmuştu? Bu neye yaramaktaydı? (b) Yehova’nın mukaddesliğini hatırlatmak bugün de neden yerindedir? (c) Petrus, kudsiyet bakımından hangi uyarıda bulundu?

“RABBE mukaddes (Kudsiyet Yehova’ya aittir).” Heyecan verici bu sözcükler, herkes tarafından görülmek üzere İsrail’in başkâhininin sarığına bağlanan saf altından bir levhaya oyulmuştu. (Çıkış 28:36-38) Bunlar murdar ilahlara izzet veren putperest milletlerin karşıtı olarak, pak ve mukaddes Tanrı’ya tapındığını İsrail’e açıkça hatırlatıyordu.

² Sen Yehova’nın bir Şahidiysen, tapındığın Tanrı’nın ne kadar pak, temiz, mukaddes ve adil olduğunu takdir ediyor musun? Bu temel hakikati hatırlatmaya ihtiyaç yok gibi görünebilir. Aslında, Yehova’nın kavmi olarak bizler, “Allahın derin şeyleri”ni, yani Mukaddes Kitabın karmaşık peygamberliklerini kavramak, onun prensip ve öğretilerini uygulamak üzere nimetlendirildik. (I. Korintoslular 2:10; Daniel 12:4 ile karşılaştır.) Oysa, bazılarında Yehova’nın kutsallığına karşı beslemeleri gereken candan takdirin eksik olduğu bir gerçektir. Neden? Çünkü her yıl binlerce kişi ahlaksızlıktan sürçmektedir. Başka binlerce kişi ise, Mukaddes Kitabın kanunlarını ihlal etmeye yönelen davranışlarda bulunarak üzerlerine bela çekmektedir. Evet bazıları, I. Petrus 1:15, 16’daki sözlerin ciddiyetini kavramadılar; “sizi çağıran mukaddes olduğuna göre, siz de her hareketinizde itaat çocukları gibi mukaddes olun; zira yazılmıştır: ‘Mukaddes olacaksınız, çünkü ben mukaddesim.’”

Mukaddes Tanrı, Mukaddes Tapıcılar

3. Musa’nın ilahisi Yehova hakkında neyi belirtir?

³ ‘Nakâmil bir insan nasıl mukaddes olur?’ diyebilirsin. Fakat sen, Petrus’un yukarıdaki uyarısını nereden aldığına dikkat et. Resul Petrus burada Mısır’dan çıktıktan az zaman sonra, İsrail’e söylenen sözleri aktarıyor. Bu mucizevi kurtarış vasıtasıyla Yehova, bizzat Kendisinin bir Kurtarıcı, vaatlerinin Gerçekleştiricisi ve bir “Cenk eri” olduğunu açıkladı. (Çıkış 3:14-17; 15:3) Kızıl Deniz’de Mısır’ın yenilgisini kutlayan bir ilahide Musa, Yehova’nın başka bir yönünü de açıkladı: “İlahlar arasında senin gibi kim vardır, ya RAB (Yehova) Kudsiyette celil (kudretli), senalarda heybetli.” (Çıkış 15:11) Mukaddes Kitapta ilk defa burada Kudsiyet Yehova’ya atfedilir.

4. (a) Yehova, nasıl “kudsiyette kudretli”dir? (b) Böylece O, Kenân’ın ilahlarıyla nasıl bir zıtlık oluşturur?

⁴ Mukaddes Kitapta “mukaddes” veya “kudsiyet” olarak tercüme edilen İbranice ve Yunanca sözcükler ‘parlak, yeni, taze, lekesiz ve temiz’ olma fikrini belirtir. Böylece Musa, Yehova’yı son derece temiz, kötülükten uzak, murdarlığa kesinlikle tahammül edemeyen biri olarak tanıtır. (Habakkuk 1:13) Yehova, İsraillilerin yakında oturacakları diyar olan Kenân’ın tanrılarıyla göze çarpan bir zıtlık oluşturmaktaydı. Suriye’nin kuzey sınırlarında bulunan Ras Samara’da yapılan kazılar, Kenânlıların tapınakları hakkında sınırlı, fakat aydınlatıcı bir fikir verir. John Gray’in Kenânlılar adlı kitabına göre bu kayıtlar, ilahların “kavgacı, kıskanç, öç alıcı, şehvet dolu” olduklarını açıklar.

5, 6. (a) Ahlaksız tanrılara tapınma, Kenânlıları nasıl etkiledi? (b) Mukaddes Tanrı’ya tapınma İsraillileri nasıl etkiledi?

⁵ Beklendiği gibi, Kenânlıların kültürü, tapındıkları ahlaksız ilahların tutumlarını yansıtır. Religion of the People of Israel (İsrail Kavminin Dini) kitabı şunları açıklar: “İlahları örnek alarak yapılan davranışlar, Tanrı’ya hizmet sayılırdı . . . [Seks tanrıçası] Aştarot kendi hizmetine bağlı birçok erkek ve kadına sahipti . . . . Onlar, kendisine fuhuş hizmeti için vakfolunurlardı.” Bilim adamı William F. Albright şunları eklemektedir: “Onların tapınmalarının şehevi görünüşü, sosyal şerefsizliğin en aşağı derecesine batmıştır.” Erkek cinsel uzvunu yansıtan “dikili taşlar” tapınması, çocuk kurbanları, sihirbazlık, büyü ile kişileri bağlamak, yakın akrabalar arasında cinsel ilişkiler, cinsel sapıklıklar ve hayvanlarla kurulan ilişkiler,—bunların tümü Kenân’da yapılan ‘milletlerin mekruh şeyleriydi.’—Çıkış 34:13; Levililer 18:2-25; Tesniye 18:9-12.

⁶ Diğer yandan, Yehova, “kudsiyette kudretli”dir. Kendi tapıcıları arasında uygulanan böyle bir şerefsizliği asla görmezlikten gelemez. (Mezmur 15) Böylece Kenânlıların şerefsiz tanrılarına tam zıt olarak, Yehova, kendi kavmini yükseltmiştir. Yehova, ilerde Petrus’un iktibas edeceği sözleri söyleyerek, tekrar tekrar şöyle uyarmıştır: “Mukaddes olun; çünkü ben mukaddesim.”—Levililer 11:44; 19:2; 20:26.

‘Kanun Mukaddestir, Doğru Ve İyidir’

7, 8. (a) İsrailliler, nasıl “mukaddes ola”bilirlerdi? (b) Yehova’nın kanununun Babilli Hammurabi Düsturuyla karşılaştır.

⁷ ‘Mukaddes olmak’ ne kâmil olmak, ne de sahte dinsel bağlılık havasına bürünmek demektir. Mukaddes olmak Musa aracılığıyla İsraillilere verilen geniş kapsamlı bir kanunun kurallarına itaat etmek demektir. (Çıkış 19:5, 6) Başka herhangi bir milli kanundan tamamen değişik olarak, Tanrı’nın kanunu, “Mukaddes ve doğru ve iyi” olarak nitelendirildi.—Romalılar 7:12.

⁸ Musa kanunundan önce yürürlükte olduğu söylenen Babilli Hammurabi Düsturunun aynı tür kanunları kapsadığı bir gerçektir. Bunlardan bazıları örneğin, “göze göz” kanunu, Musa kanununun prensibine benzer. Böylece eleştiriciler Musa’nın kanunlarını, Hammurabi Düsturundan aldığını ileri sürerler. Fakat aslında Hammurabi’nin Düsturu, Hammurabi’ye izzet vermek ve onun siyasal çıkarlarına hizmet etmekten başka bir şey yapmamıştır. Oysa Tanrı’nın kanunu, İsrail’e ‘iyilik olsun ve Tanrı onları sağ bıraksın diye’ verilmişti. (Tesniye 6:24) Diğer yandan Hammurabi Düsturunun, Babil’de izlenmesinin resmen zorunlu olduğuna dair deliller de yoktur. Bu, ancak “bir öneriye ihtiyacı olan insanlar için kanuni bir rehber”den başka birşey değildir. (The New Encyclopedia Britannica, 1985 baskısı, 21. cilt, sayfa 921) Fakat Musa Kanununa itaat zorunluydu ve buna uymayanlara verilmesi gereken adil cezaları da kapsardı. Son olarak Hammurabi Düsturu, yanlış hareket edenlere nasıl davranılacağını açıklar; 280 kanunun sadece 5’i kesin yasaklardır. Fakat Tanrı’nın kanununun amacı, günah işleyeni cezalandırmak değil, günah işlemeyi önlemekti.

9. Musa Kanununun Yahudilerin hayatları üzerinde ne gibi bir etkisi vardır?

⁹ Şeriat veya Kanun “mukaddes ve doğru ve iyi” olduğu için, Musa kanununun, Yahudilerin kişisel yaşamları üzerinde kudretli bir etkisi vardı. Bu, onların ibadetlerini düzenledi, onları çalışmaktan uzak tutan sebt günleri sağladı ve kavmin ekonomik bünyesini denetleyip, giyim gibi bazı ihtiyaçları belirtti ve perhiz, cinsel faaliyet ile sağlık alışkanlıklarını düzene soktu. Olağan bedenin işlevlerini bile Musa Kanununun gözlemi altına soktu.

“Rabbin Emri Paktır”

10. (a) Musa Kanunu neden hayatın bu kadar çok alanıyla yakından ilgilendi? (b) Kanun, nasıl bedensel temizliği ve sağlığı destekledi? (Dipnotu soruya dahil et.)

¹⁰ Günlük hayatı kapsayan bu gibi ayrıntılı kuralların yüksek amaçları vardı: İsraillileri—bedensel, ruhsal, zihinsel ve ahlaksal bakımdan temiz tutmak—örneğin yıkanmak, dışkıları gömmek, bulaşıcı hastaları karantinaya almak ve bazı yiyeceklerden sakınmak gibi. Tüm bunlar, bedensel sağlığı ve temizliği sağlamaktaydı.(a)—Çıkış 30:18-20; Levililer 11. bap; 13:4, 5, 21, 26; 15:16-18; 21:23; Tesniye 23:12-14.

11. Tapınma yönünden murdar olmak ne demekti?

¹¹ Fakat bedensel sağlık ve sağlıkla ilgili uygulamalar ruhi temizlikten sonra gelirdi. Bu nedenle yasak yiyeceklerden birini yiyen, cinsel ilişkiye girişen veya bir ölüye dokunan kişi, dini bakımdan murdar sayılırdı. (Levililer 11 ve 15. bapları; Sayılar 19. bap) Böyle murdar bir kişinin tapınmaya katılması yasaklanırdı.—Bazı durumlarda ölümle bile cezalandırılırdı! (Levililer 15:31; 22:3-8) Fakat böyle bir yasağın ruhi temizlikle nasıl bir ilişkisi olabilirdi?

12. Tapınma yönünden temizlikle ilgili kanunlar, nasıl ruhi temizliği de desteklemişti?

¹² Putperest tapınma, fuhuş, ölülere tapınma ve eğlence alemleriyle tanımlanırdı. Fakat The International Standard Bible Encyclopedia şunu belirtmektedir: “Yahveh’e tapınmada vasıta olarak hiçbir cinsel davranışa izin verilmezdi. Bundan dolayı, bu alanda yapılacak herhangi bir faaliyet kişiyi murdar ederdi . . . . İsrail’de ölülere gereken saygı gösterilirdi, fakat onlara hiçbir surette ne yersiz derin saygı gösterilir, ne de onlar tapınma konusu olurlardı. . . . . Ayrıca komşu milletlerin putperest bayramlarına katılmak bir İsrailli için olanaksızdı, çünkü onların yediği şeyler murdardı.” Böylece Musa Kanununun kuralları, bir İsrailliyi murdar dini elemanlardan ayıran “bir duvar” oluştururdu.—Efesoslular 2:14.

13. Kanun zihni temizliği de nasıl destekledi?

¹³ Kanun, aynı zamanda İsraillilerin zihni temizliğine de yardım ederdi. Örneğin, karı-koca arasındaki yakın ilişkiler hakkındaki kurallar, insanın düşünüş tarzını yükseltmeye yarıyordu. (Levililer 15:16-33) İsrailliler cinsel konularda zaptınefsi öğrenip, Kenânlılar gibi kendilerinde sınırsız ihtiraslara yer vermezlerdi. Kanun, onu uygulayanlara açgözlülüğü bile mahkûm ederek duygu ve isteklerine hâkim olmayı da öğretti.—Çıkış 20:17.

14. Tanrı’nın Kanunu, ahlaksal temizliği desteklemekte nasıl eşsizdi?

¹⁴ Fakat bunların arasında en göze çarpanı, Kanunun ahlak temizliğine verdiği önemdir. Hammurabi Düsturunun zina gibi, günahı da mahkûm ettiği bir gerçektir. Ancak The Biblical Archaeologist’teki bir makalede şu yorum yapılıyor: “Zinayı, sadece kocanın sahip olduğu haklara karşı suç sayan Babilliler ve Aşurlulara karşıt, Eski Ahit yasası, onu, aynı zamanda ahlaka karşı da büyük bir suç sayar.”

15. (a) Bir İsrailli’nin temiz kalmak için nasıl büyük çaba harcaması gerektiğini örneklerle açıkla. (b) İsrailliler, bu gibi çabalardan nasıl yararlanırlardı?

¹⁵ Mezmur yazarının, şu sözleri ne kadar yerindedir: “RABBİN emri paktır; gözleri aydınlatır.” (Mezmur 19:8) Temiz kalmak için bazen çok gayret sarfetmek gerektiği bir gerçektir. İsrail’de çocuk doğuran anneler, birkaç hafta sonra tahir merasimi için Yeruşalim’e gidebilirlerdi. (Levililer 12:1-8; Luka 2:22-24) Hem erkekler, hem de kadınlar, evlilik ilişkilerinden sonra ve bu alandaki diğer durumlar için de törensel bir şekilde temizlenmeliydiler. (Levililer 15:16, 18; Tesniye 23:9-14; II. Samuel 11:11-13) Dikkatli şekilde kanunu izledikleri ve temiz kaldıkları takdirde onlar, bedensel, ahlaksal ve ruhsal yönden “faide” görürlerdi. (İşaya 48:17) Bundan başka bu kurallar, temiz kalmanın önemi ve ciddiyeti üzerinde de silinmez bir iz bırakacaktı. Bunların en önemlisi de kudsiyeti koruma hususunda harcayacakları samimi gayretler onlara Tanrı’nın tasvibini kazandıracaktı.

Murdar Bir Dünyada Temiz Kalmak

16, 17. (a) Bugün İsa’nın takipçilerinin ne kadar temiz kalmaları gerekmektedir? (b) Temiz kalmak bugün neden bu kadar zordur? (c) Ünlü kişiler, örnek olmakta neden başarısızlık gösterdiler?

¹⁶ Petrus’un ilk Hıristiyanlara söylediği şu sözleri şimdi daha iyi takdir edebiliriz: “Cehaletiniz zamanında olan evelki arzulara uymayın; fakat sizi çağıran mukaddes olduğuna göre, siz de her hareketinizde itaat çocukları gibi mukaddes olun; zira yazılmıştır: ‘Mukaddes olacaksınız, çünkü ben mukaddesim.’”—I. Petrus 1:14-16.

¹⁷ Mukaddes olmak şüphesiz kolay bir şey değildir. Nereye baksak hile, sahtekârlık ve cinsel ahlaksızlıkla dolu bir dünya görüyoruz. New York Times gazetesi şunları aktarmaktadır: “Amerikalılar arasında evlilikten önce birlikte yaşamayı tercih edenlerin sayısı gittikçe artmaktadır.” Tanınmış kişiler bile bu olumsuz örneği veriyorlar. Bugün dünyada spor, siyaset ve eğlence alanlarının en ünlü kişilerinden bazıları, açıkça çeşitli ahlaksızlıklara karışıyor. Sporu çok seven biri şunları söyledi: “Birini örnek aldıktan sonra onun değersiz biri olduğunu fark etmek çok hayal kırıcıdır.” Acaba sorun nedir? Ünlü atletlerin birçoğu uyuşturucu kullandıklarını itiraf etmektedirler. İlahlar düzeyine çıkarılan bu kişilerin çok defa zina ve fuhuş işleyenler, homoseksüeller, seviciler, hırsızlar, dolandırıcılar ve uyuşturucu tutkunu oldukları, evet sefil bir hayat yaşadıkları görülmektedir! Onlar, bedensel olarak temiz görünebilirler, fakat dilleri adi ve kaba sözcüklerle doludur. Bazen ahlaksızlıkla ilgili serüvenlerini övünerek anlatmakla, başkalarının ahlakını da bozarlar.

18. Ahlaksız bir hayat sürenlerin çoğu, nasıl ‘ektiklerini biçiyorlar?’

¹⁸ Oysa, Mukaddes Kitabın şu sözleri asla kenara atılamaz: “Aldanmayın, Allah istihza edilmez; çünkü bir adam ne ekerse onu biçer. Çünkü kendi bedenine eken, bedende çürüme biçecektir.” (Galatyalılar 6:7) İffetsiz davranışlar, çoğu kez en önemlilerden olan frengi, belsoğukluğu ve AIDS gibi hastalıklarla veya erken ölümlerle sonuçlanır. Zihinsel ve duygusal dengesizlik, sinir bozuklukları ve hatta bazen intihar etmek bile ahlaksız yaşayışın semeresidir: Böylece ahlaksızlık yapmaya devam edenler, temiz kalmak üzere çaba harcayanlarla belki alay ederler, fakat onlar ‘ektiklerini biçtikleri’ zaman, bu alaylı gülüşleri de kesilecektir.—Romalılar 1:24-27 ile karşılaştır.

19, 20. Hıristiyan âleminin ruhanileri, dinsel ve ahlaksal açıdan bizzat kirli olduklarını nasıl açıklıyorlar?

¹⁹ Bizler, aynı zamanda, dini bakımdan bozuk bir dünyada yaşıyoruz. Ruhaniler, güzel temiz giysiler giyebilirler, fakat onlar putperestlik, üçlük, cehennem inancı, insan canının ölmezliği, araf gibi murdar olan Babili âdetleri öğretirler. Bunlar, aynen, İsa’nın haklarında şu sözleri söylediği dinsel liderlere benzerler: ‘Vay başınıza yazıcılar ve Ferisiler, ikiyüzlüler! Çünkü siz badanalı kabirlere benzersiniz ki, dıştan güzel görünürler, fakat içten ölü kemikleri ve her türlü murdarlıkla doludurlar. Siz de böylece insanlara dıştan salih görünürsünüz, fakat içten ikiyüzlülük ve fesatla dolusunuz.”—Matta 23:27, 28.

²⁰ Bu ruhaniler, kendi sürülerinde işlenen ahlaksızlıklara da göz yumarlar. Ahlaksız ve murdar oldukları bilinen kişiler fuhuş, zina ve hatta homoseksüellik yapanlar, iyi şöhretlerini korumaya devam ederler. Bu konuda Newsweek dergisi şunları yazmaktadır: “Maryland’da eski bir papaz ve ruhiyatçı olan Richard Sipe, A.B.D.’de 57.000 Katolik papazın yaklaşık yüzde yirmisinin homoseksüel oldukları sonucuna varmaktadır . . . . Başka doktorlar bugün gerçek sayının yüzde kırka yakın olduğunu düşünüyorlar.” (Kendisinin de bir homoseksüel olduğunu ikrar eden) Katolik bir bilgin John J. McVeill, homoseksüelliği şu şekilde açıkça haklı çıkarmaya çalışmaktadır: “İki sevici veya iki homoseksüel arasındaki aşk, bina edici insan aşkı olduğu takdirde, günah değildir ve birbirlerini sevenleri Tanrı’nın maksadından uzaklaştırmaz, bu, sadece mukaddes bir aşk olabilir.”—The Christian Century.

21. “Kudsiyet Yehova’ya aittir” hatırlatıcı sözleri bugün bizim için de nasıl yerindedir?

²¹ Başkâhinin sarığına bağlı olan “RABBE mukaddes (Kudsiyet Yehova’ya aittir)” hatırlatıcı sözleri böylece daha da yerindedir. (Çıkış 28:36) Yehova, aynı zamanda bizim temiz kalmamızı talep eder, evet hatta emreder! Fakat birisi bunu nasıl başarabilir? Hangi alanlarda özellikle dikkatli olması gerekir? Bundan sonraki makale bu soruları ele alacaktır.

[Dipnotlar]

TEKRARLAMA İÇİN SORULAR

Yehova nasıl “kudsiyette kudretli”dir ve O’nun tapıcıları için bunun anlamı nedir?

Musa’nın Kanunu, diğer tüm milletlerin kanunlarından nasıl değişikti?

Musa Kanunu bedensel, ruhsal, zihinsel ve ahlaksal temizliği nasıl destekler?

Ahlaksız hayat sürenlerin çoğu nasıl ‘ektiklerini biçiyorlar?’