Anlayışı Yehova’dan Arayalım
“Sana talim edeceğim (anlayış vereceğim), ve yürüyeceğin yolu sana öğreteceğim.”—Mezmur 32:8.
1. Hangi faktörler kararların hikmetli olup olmadığını kanıtlar? (Tesniye 32:7, 29 ile karşılaştır.)
HER gün kararlar vermek zorunluğuyla karşılaşıyoruz—bazıları önemsiz görünürse de, diğerleri açıkça önemlidir. Acaba hikmetli kararlar verebilir miyiz? Bu, genellikle, acelemize, konuşmadan veya harekete geçmeden önce düşünüp düşünmememize göre değişir. Fakat hikmetli kararlar vermek için, meseleyi derinlemesine görmek gerekmektedir. Bu, dünyanın bugünkü olaylarının nereye varacağını, hatta ruhi alanda nelerin oluştuğunu bilmeyi dahi gerektirebilir. Biz bunu yapabilir miyiz? Herhangi bir insan, bir tahminin ötesinde bunu yapabilir mi?
2. Hayat boyu adımlarımızı doğrultmak için kimin yardımına muhtacız? Neden? (Süleymanın Meselleri 20:24)
2 İnsanlar, gerçekten üstün zihinsel yeteneklere sahiptirler. Ancak, onlar, alçakgönüllülükle Tanrı’dan yardım kabul etmeden, hayatlarını başarılı bir şekilde yönetme yeteneğiyle yaratılmadılar. Peygamber Yeremya, ilham altında şöyle yazdı: “Ya RAB, bilirim ki, insanın yolu kendi elinde değildir; adımlarını doğrultmak yürüyen insanın elinde değildir.”—Yeremya 10:23.
3. Rehberliği Yehova’da aramamakta inat edersek, sonuç ne olur? (Tekvin 3:4-6, 16-24 ile karşılaştırın.)
3 Bu gerçege önem vermeyerek, neyin hikmetli, neyin hikmetsiz veya neyin doğru, neyin yanlış olduğu konusunda kendimize veyahut başkalarına güvenirsek, sonuç ne olur? İnsani mantığımız tarafından yönetildiğimiz için, bazen, Tanrı’nın iyi saydığı şeyi kötü ve bazen de Tanrı’nın akılsızlık olarak nitelediği yolu hikmetli olarak kabul edeceğiz. (İşaya 5:20) Bunu istemeden yapsak bile, başkalarına tökez olabiliriz. (I. Korintoslular 8:9 ile karşılaştır.) İnatla, rehberliği Yehova’dan aramamanın sonucu hakkında O’nun Sözü şöyle der: “Yol var ki, adamın önünde doğru görünür; fakat onun sonu ölüm yollarıdır.”—Süleymanın Meselleri 14:12.
4. Yehova, kendi hizmetçilerine cömertlikle hangi vaatte bulunuyor? (Yeremya 10:21 ile karşılaştır.)
4 Buna göre, hangi şeye ihtiyacımız var? Şüphesiz Yehova’nın yardımına. Bizi teşvik etmek üzere, O, şöyle demektedir: “Sana talim edeceğim (anlayış vereceğim), ve yürüyeceğin yolu sana öğreteceğim; sana öğüt vereceğim; gözüm senin üzerinde olacaktır.”—Mezmur 32:8.
Anlayış Neleri Kapsar?
5. “Anlayış” nedir?
5 Kutsal Yazılara göre anlayış nedir? Bir durumu kavrama, tahkik etme yeteneği, görünenden daha ilerisini görebilmek. Theological Wordbook of the Old Testament’e göre, anlayış olarak tercüme edilen İbranice terim “meselelerin nedeninin iyi bir kavrayışı”dır. Hikmetli şekilde davranan kişiyi başarıya ulaştıran bilgi türüdür. Aynı İbranice temel sözcükle uyum içinde olmak üzere bir başka tercüme “anlayış” sözcüğüne ek olarak ‘basiretli olmak’, ‘temkinli davranmak’ ve ‘başarılı olmak’ ifadelerini kullanmaktadır.—Mezmur 142:1.
6. Neden ‘dudaklarını tutanın’ anlayışlı olduğu veya ‘basiretle’ davrandığı söylenebilir?
6 Böylece, “dudaklarını tutan” için “akıllı, (basiretli)” olduğu veya anlayışla davrandığı söylenebilir. (Süleymanın Meselleri 10:19) O kişi, başkalarına söylediklerini onların nasıl anlayacaklarını, aynı zamanda başkası hakkında söyleyeceklerinin hikmetli, sevgi dolu veya gerekli olup olmadığını göz önünde bulundurarak, konuşmadan önce düşünür. (Süleymanın Meselleri 12:18; Yakub 1:19) Yehova’nın yollarına sevgiyle bağlı ve hemcinslerine samimi şekilde yardım etme arzusunda olduğundan, sarfettiği sözler başkalarını bina eder.—Süleymanın Meselleri 16:23.
7. Neyin sayesinde Davud, dikkatle davranan bir kişi olarak ün kazandı?
7 Yesse’nin oğlu Davud hakkında şöyle yazılıdır: “Ve Davud Saulun kendisini gönderdiği her yere çıktı, ve akıllı davrandı.” Başka sözlerle anlayışla davrandı. Davud, savaşlarla ilgili faaliyetinde, daha önemli bir şeyle karşılaştığını sezdi. Kendisi ve birlikte savaşan adamlarının, Yehova adına savaştıklarını anladı. Böylece Davud, yönetimi ve berekti Yehova’da aradı. (I. Samuel 17:45; 18:5; II. Samuel 5:19) Sonuç olarak, Davud, tüm seferlerinde başarılı oldu.
8. Yunanca Mukaddes Yazılarda, “anlayış”a sahip olma fiilinin karşılığında başka hangi fikirler ileri sürülüyor?
8 Yunanca Mukaddes Yazılarda anlayışa sahip olmak fiili, ‘bir şeyin anlamını sezmek’ ve ‘kavramak’ olarak tercüme edilmektedir. (Romalılar 3:11; Matta 13:13-15; Efesoslular 5:17) Tanrı, hizmetçilerine bu şeyleri yapabilme yeteneğini vermeyi vaat ediyor. Fakat O, bu tür anlayışı nasıl verir?
Yeşu Ne Tür Bir Anlayışa Sahipti?
9. Eski İsrail’de Yehova, kavmine nasıl anlayış verdi?
9 Eski İsrail’de Yehova, kanununda eğitim verme görevini Levililere verdi. (Levililer 10:11; Tesniye 33:8, 10) Kanun, Tanrı tarafından ilham edilmişti ve onu öğretmeye tahsis edilen teşkilatlandırılmış tanzimin üzerinde Yehova’nın ruhu işlemekteydi. (Malaki 2:7) Bunun sayesinde Yehova, İsraillilere, ‘iyi ruhunu’ veya anlayış verdi.—Nehemya 9:20.
10, 11. (a) Yeşu 1:7, 8’deki kayda göre, Yeşu ne yapmakla, anlayışla davrandığını gösterecekti? (b) Hangi öğretim tanzimini takdir etmesi kendisi için önemliydi? (c) O’ndan hangi kişisel gayret de talep edilmişti?
10 Fakat kavmin içinde onlar, kişisel olarak acaba anlayışla davranacaklar mıydı? Bunu yapabilmek için onlardan bazı şeyler talep edilecekti. Yeşu’ya, İsrail’i Vaat Edilen Diyar’a götürme görevi verildiği zaman, Yehova ona şunları söyledi: “Ancak kulum Musanın sana emrettiği bütün şeriate göre yapmağa dikkat etmek için kuvvetli ol, ve çok yürekli ol; yürüyeceğin her yerde muvaffak olasın diye ondan sağa yahut sola sapma. Bu şeriat kitabı senin ağzından ayrılmıyacak, ve onda yazılmış olanın hepsine göre yapmağa dikkat edesin diye, gece gündüz onu düşüneceksin; çünkü o zaman yolunu açacaksın, ve o zaman muvaffak olacaksın.” Burada “dikkat edesin” olarak tercüme edilen ifade, ‘hikmetle’ ve ‘anlayışla davranmak’ anlamına gelir.—Yeşu 1:7, 8.
11 Yehova, Yeşu’ya nasıl böyle bir anlayış verecekti? Mucizevi şekilde değil, Yazılı Sözü vasıtasıyla. Yeşu, zihnini ve yüreğini bununla doldurmalı, bunu okumalı ve düzenli olarak üzerinde durup düşünmeliydi. Yeşu, Tanrı’nın Sözünün, yani kanunun öğretiminin Levililere verildiğini biliyordu. Böylece o, bunu takdir etmeliydi. Kavmin içinde sorumlu bir mevkiye sahip olduğundan, kimseye sormadan her şey hakkında karar verebileceğini asla düşünmemeliydi. (Süleymanın Meselleri 18:1) Tanrı’nın Yazılı Sözünü özenle tetkik etmesi Yeşu için önemliydi. Hiçbir kısmını ihmal etmeden ona tabi olduğu takdirde, o zaman anlayışla davranmış olacaktı.—I. Kırallar 2:3 ile karşılaştır.
Yehova Bugün Nasıl Anlayış Veriyor?
12. Yehova’nın bize verdiği anlayıştan yararlanabilmek için hangi üç şeye ihtiyaç var?
12 O zamandan günlerimize kadar Yehova, kendi hizmetçilerine, hikmetle davranmaları için gerekli olan rehberliği sağladı. Bu rehberlikten yararlanmak için, kişisel olarak bizden birçok şey istenilmektedir. (1) Yeşu’nun yaptığı gibi, bizim de Yehova’nın teşkilatını takdir etmemiz gerekmektedir. Bizim için böyle bir takdir, İsa’nın meshedilmiş takipçilerinden oluşan cemaat “sadık ve basiretli köle” ve onun Yönetim Kuruluyla işbirliği yapmamızı kapsar. (Matta 24:45-47; Resullerin İşleri 16:4 ile karşılaştır.) Bu takdir, muntazaman ibadetlere katılmayı da içine alır. (İbraniler 10:24, 25) (2) Tanrı’nın Sözünü ve onu anlamaya yardım eden, “köle” sınıfı tarafından sunulan yayınları kişisel olarak özenle tetkik etmeliyiz. (3) Öğrendiğimiz şeyleri yaşamımızda uygulamak ve başkalarına yardım etmek amacıyla bunları kullanmakta durup düşünmek için vakit ayırmak da önemlidir.
13. Yeremya 3:15’te kaydedilen vaadin anlamı nedir?
13 Günümüzde bize sağlayacağı rehberlik ve beslenme türü hakkında Yehova, Yeremya 3:15’te şunları söyledi: “Ve gönlüme göre size çobanlar vereceğim, sizi bilgi ve anlayışla besliyecekler.” Gerçekten, bu ruhi beslenme programı, durumları görmekte başarılı olmak ve uygun yolu seçmek konusunda gerekli yeteneği bize sağlayacaktır. O halde bu anlayışın kaynağı kimdir? Yehova Tanrı’dır.
14. ‘Sadık köle’ sınıfı neden anlayışa sahiptir?
14 ‘Sadık köle’ sınıfı neden böyle bir anlayışa sahiptir? Çünkü onlar, Tanrı’nın Sözünü kendileri için en önemli uğraş konusu yapıp, onun talimatını izliyorlar. Bundan başka onlar, Yehova’nın yönetimine kendilerini tabi kıldıkları için, O da ruhunu onların üzerine dökmekte ve Kendi maksadına göre onları kullanmaktadır. (Luka 12:43; Resullerin İşleri 5:32) Çok zaman önce ilham altında Mezmur yazarı şöyle dedi: “Bütün muallimlerimden daha anlayışlı oldum; çünkü şehadetlerin benim düşüncemdir.”—Mezmur 119:99.
15. (a) “Köle” sınıfının bize verdiği birbirine uyan tavsiyelerin özeti nedir? (b) Kan nakli hakkında “köle” sınıfı, yıllar önce neyin sayesinde gereken ‘anlayışı’ elde etti?
15 Yapılması gereken doğru şey hakkında soru sorulduğu zaman, “sadık ve basiretli köle”, daima şunu tavsiye etmiştir: ‘Mukaddes Kitapta yazılı olanı uygula, Yehova’ya güven.’ (Mezmur 119:105; Süleymanın Meselleri 3:5, 6) Kan nakliyle ilgili tıbbi tedavi, herkes tarafından olağan görülmektedir; fakat Yehova’nın Şahitleri böyle bir sorunla karşılaştıkları zaman ne yapacaklar? 1 Temmuz 1945 tarihli Watch Tower mecmuası, kanın kutsallığı hakkında Mukaddes Kitabın görüşünü açıklamıştır. Makale Tanrısal yaşayışın gerek hayvan gerekse de insan kanından kaçınmayı kapsadığını açıkladı. (Tekvin 9:4; Resullerin İşleri 15:28, 29) O zamanlarda bununla ilgili bilgi kısıtlı olduğundan, bedensel yan etkiler ele alınmamıştı. Esas dava Tanrı’nın kanununa itaat etmektir ve hâlâ da öyledir. Bugün birçok kişi, kan naklini reddetmenin pratik hikmetini anlamakta ve reddedenlerin sayısı giderek artmakta. Fakat bütün bu zaman boyunca, kan hakkında herhangi bir insandan çok daha fazla bilgiye sahip olan Yaratıcı’ya güvenen Yehova’nın Şahitleri, anlayışla davrandılar.
16. “Sadık ve basiretli köle”nin sağladığı cinsel ahlak, tek ana-babalı aileler ve ıstırap konularındaki öğütlerin neden gerekli bilgiler olduğu kanıtlandı?
16 Dünyada cinsel ahlak giderek bozulurken, “sadık ve basiretli köle” herkesin kabullendiği yolu savunmak yerine, Mukaddes Yazılara dayanan sağlam bir rehberlik sağladı. Bunun sayesinde birçok kişi, geçici bir zevki tatmak yerine, Yehova ile kurduğu değerli ilişkiyi koruyabildi. Bu da onlara sürekli mutluluk verdi. Ayrıca birçok makale, Yehova’nın düşüncelerini değerli sayan tek ana-babalı aileler, ıstırapla mücadele edenler ve “rızanı işlemeği bana öğret” diyerek dua edenler için anlayış verebildi.—Mezmur 143:10; 139:17.
17. (a) Yehova’nın hizmetçileri 1914 yılından yıllarca önce bu yıl hakkında neyi biliyorlardı? (b) 1914’ten sonra, Tanrı’nın kavminin zihninde henüz cevaplandırılmamış sorular bulunmasına rağmen, bildikleri hangi şey, hayatlarına sağlam bir yön vermelerini sağladı?
17 “Sadık ve basiretli köle” vasıtasıyla yıllar önce Yehova, Kendi hizmetçilerinin, 1914 yılının Milletlerin Zamanlarının sonu olacağını anlamalarını da sağladı. (Luka 21:23) I. Dünya Savaşını izleyen döneme girerken, tabii ki onlar zihinlerini karıştıran sorunlarla karşılaştılar. Fakat ellerindeki bilgi, hikmetli davranmalarına yardım etti. Onlar, eski sistemin harap edilmesiyle ilgili Tanrı’nın tayin ettiği vaktin yakın olduğunu Kutsal Yazılardan anladılar. Böylece ümitlerini bu eski sisteme bağlamak veya materyalist düşüncenin hayatlarını yönetmesine izin vermenin akılsızca bir davranış olacağını anlamışlardı. İnsanlığı üzen tüm sorunların gerçek çözümünün, Yehova’nın gökteki Krallığı vasıtasıyla geleceğini de biliyorlardı. (Daniel 2:44; Matta 6:33) İsa’nın tüm takipçilerinin sorumluluğunun, Yehova’nın meshedilmiş Kralı İsa Mesih’i ve onun gökteki Krallığını ilan etmek olduğunu da biliyorlardı. (İşaya 61:1, 2; Matta 24:14) 1925 yılında Watch Tower’in “Milletin Doğuşu” başlıklı makalesinde Vahiy kitabının 12. babının daha açık bir anlayışıyla kuvvetlenmiş oldular; böylece onlar insan gözünün göremediği göklerde neler olduğunu anladılar. Böyle bir anlayış, hayatlarına sağlam bir yön vermiş oldu.
18. Şimdi hangi imtiyaz ve sorumluluğumuz var? Kendimize hangi soruyu sormalıyız?
18 O’nun Şahitleri olarak Yehova’ya imanla hizmet eden birkaç bin kişi, Tanrı’nın gökte tesis edilmiş olan Krallığının iyi haberinin bütün dünyada vaaz edilmesine önderlik ettiler. Sonuç olarak milyonlarca kişi, Yehova’yı tanıyıp sevdi ve ebedi hayat ümidine sahip oldu. Onların sevgi dolu faaliyetlerinin sonucu olarak bizler de hakikati kabul ettik ve bu işe katılmanın imtiyazı ile sorumluluğuna sahip olduğumuzu anladık. Bizler de, bizi dinlemek isteyen her insana, Yehova, bu işin tamamlandığını söyleyene kadar, tam bir şahadet vermeye devam edeceğiz. (Vahiy 22:17; Resullerin İşleri 20:26, 27 ile karşılaştır.) Yehova’nın, Kendi teşkilatı aracılığıyla verdiği anlayışı takdir ettiğini bizzat yaşamınla kanıtlıyor musun?
19. (a)Yehova’nın kendi teşkilatının aracılığıyla verdiği anlayışı takdir eden birinin örneğini ver. (b) Biz, bu örnekten neler öğrenebiliriz?
19 Dünyanın her tarafındaki insanlardan oluşan büyük bir kalabalık, durumlarına bakarak, evet, diye cevap verdiklerini kanıtladı. Örneğin, John Cutforth’un durumuna bir göz atalım. 48 yıl önce dikkatini, ‘sadık köle’nin şimdi yaptığı gibi, Mukaddes Yazılara dayanan öğüde çevirdi. Tavsiye edilen şuydu: “Önce onun melekûtunu (krallığını) ve salahını (adaletini) arayın; ve bütün bu şeyler size artırılacaktır. Bundan dolayı, yarın için kaygı çekmeyin.” (Matta 6:33, 34) Yıllar boyu Yehova’nın hizmetinde tecrübe kazandıktan sonra, birader Cutforth şunları söyledi: “Zihnime kuvvetli bir şekilde yerleşmiş olan şeylerden biri, Yehova’nın yeryüzünde bizzat yönettiği bir teşkilata sahip olduğudur. Kişisel olarak bu teşkilatla işbirliği yaptığım ve onun rehberliğini tam olarak izlediğim takdirde bana barış, mutluluk, tatmin, birçok dost ve bunlara ek olarak da zengin bereketler getireceğidir.” O, A.B.D., Kanada, Avustralya ve Papua ile Yeni Gine’de zengin ruhi bereketlere kavuşunca, buna dair kanaati daha da arttı. Gerçekten, hepimiz için en hikmetli davranış, Yehova’nın kavmine anlayış vermek için kullandığı aracı takdir etmemizdir.—Matta 6:19-21.
Anlayışı Kaybetmekten Korunmak
20, 21. (a) Bazı kişiler bir zamanlar sahip oldukları anlayışı nasıl kaybettiler? (b) Hangi şey bizim yanlış yola sapmamıza engel olabilir?
20 Yehova’nın sağladığı anlayış, sımsıkı bağlanılması gereken bir hazinedir. Fakat bize bizzat sunduğu Tanrısal anlayış yolunu izlemeye devam etmezsek, bu anlayışı kaybedebileceğimizi de bilmeliyiz. Ne yazık ki, bazılarının başından böyle şeyler geçti. (Süleymanın Meselleri 21:16; Daniel 11:35) Onlar, kişisel olarak kendilerini ilgilendiren disiplini reddederek, davranışlarını haklı çıkarmaya çalıştılar. Gurur tuzağına düştüler. Tanrı’nın Sözünün kötü olduğunu söylediği şeyleri iyi görmeye başladılar; böylece Yehova’nın teşkilatından uzaklaştılar. Ne kadar yazık!
21 Böyle birinin durumu, Mezmur 36:1-3’te açıklandığı gibidir: “Kötünün isyanı yüreğim içinde diyor.” Başka sözlerle bencil fikirler ve arzular onu isyana sürüklemiştir. Mezmur yazarı şöyle devam ediyor: “Onun gözleri önünde Allah korkusu yoktur. Çünkü fesadı bulunmaz ve nefret edilmez diye, kendi gözlerinde avunuyor. Ağzının sözleri fesat ve hiledir.” Böyle biri için sonuç nedir? ‘Akıllı davranmaktan, iyilik etmekten el çekmiştir.’ Aslında, yaptığının doğru olduğuna dair kendini ikna etmektedir ve kendisini izlemeleri için de başkalarını ayartmaktadır. Bizim sadece anlayışa sahip olmamız yeterli değildir. Bunu elde etmemiz için Yehova’nın kullandığı aracı takdir ederek anlayışımızı korumamız gerekmektedir. Bu hayatidir!
HATIRLIYOR MUSUN?
□ Hangi şey hikmetli kararlar almamıza yardım edecek?
□ “Anlayış” neyi de kapsar?
□ Bugün Yehova Kendi hizmetçilerine nasıl anlayış vermektedir?
□ Yehova’nın sağladığı anlayıştan tam olarak yararlanmak için ne yapmalıyız?