Yehova Kimdir?

“YEHOVA kimdir?” Bu soru, 3500 yıl önce Mısır kralı olan kibirli Firavun tarafından sorulmuştu. Devamen söylediği şu sözler kralın küstahlığını açıkça gösteriyor: “Yehovayı tanımam.” O zaman Firavun’un önünde durmakta olan iki kişi Yehova’nın kim olduğunu biliyordu. Onlar, İsrailin Levi sıptından iki kardeş olan Musa ve Harun idi. Yehova, İsraillileri dini bir bayram kutlamak üzere çöle göndermesini istemeleri için onları Mısır’ın bu hükümdarına göndermişti.—Çıkış 5:1, 2.

Firavun sorusuna cevap istemedi. Onun yetkisi altındaki kâhinler yüzlerce sahte tanrıya yöneltilen tapınmayı destekliyorlardı. Aslında, bizzat Firavun da bir tanrı olarak kabul ediliyordu! Mısır mitolojisine göre, o, güneş tanrısı Ra’nın oğlu ve şahin başlı tanrı Horus’un insan olarak beden almış bir şekli idi. Firavun, “kadir tanrı” ve “ebedi olan” gibi unvanlarla çağrılıyordu. Bu nedenle onun küçümseyerek şöyle sorması şaşırtıcı değildi: ‘Yehova kimdir ki, onun sözünü dinleyeyim?’

Musa ve Harun bu soruyu cevaplamaya gerek görmedi. Firavun, Yehova’nın, o zaman Mısır’ın esareti altında acı çeken İsraillilerin tapındığı Tanrı olduğunu biliyordu. Fakat Firavun ve bütün Mısır, Yehova’nın gerçek Tanrı olduğunu yakında öğrenecekti. Benzer şekilde bugün, Yehova, ismini ve Tanrılığını yeryüzündeki herkesin bilmesini sağlayacak. (Hezekiel 36:23) Bu nedenle Yehova Tanrı’nın eski Mısır’da isminin büyüklüğünü nasıl gösterdiğini incelemekten yararlanabiliriz.

Mısır’ın Tanrılarından Üstün

Firavun küstahça Yehova’nın kim olduğunu sorduğu zaman, daha sonra karşılaşacağı sonuçları hesaba katmamıştı. Yehova, Mısır’ın üzerine on bela getirerek bizzat karşılık verdi. Bu belalar sadece millete yönelik darbeler değildi. Onlar Mısır’ın tanrılarına indirilen birer darbeydi.

Belalar, Yehova’nın Mısır tanrılarına üstünlüğünü gösterdi. (Çıkış 12:12; Sayılar 33:4) Yehova, Nil Nehrini ve Mısır’ın bütün sularını kana çevirdiği zaman duyulan feryadı düşünün! Bu mucize sayesinde Firavun ve halkı, Yehova’nın, Nil tanrısı Hapi’den üstün olduğunu öğrendi. Nil’deki balıkların ölmesi Mısır’ın dini açısından da bir darbeydi, çünkü bazı balık türleri kutsal sayılmaktaydı.—Çıkış 7:19-21.

Daha sonra Yehova, Mısır’a bir kurbağa belası getirdi. Bu, Mısır’ın kurbağa tanrıçası Hekt’in itibarını zedeledi. (Çıkış 8:5-14) Üçüncü bela, Yehova’nın yerin tozunu tatarcıklara dönüştüren mucizesini aynen tekrarlayamayan sihirbaz kâhinleri mahcup duruma düşürdü. Onlar “bu Allahın parmağıdır!” diye haykırdılar. (Çıkış 8:16-19) Büyüler icat ettiğine inanılan Mısır tanrısı Tot bu şarlatanlara yardım edemedi.

Firavun, Yehova’nın kim olduğunu öğreniyordu. Yehova, Musa vasıtası ile amacını bildirip sonra da bunu Mısırlıların üzerine mucizevi belalar getirerek gerçekleştirebilen Tanrı idi. Ayrıca Yehova bu felaketleri Kendi iradesine göre başlatıp sona erdiriyordu. Bununla birlikte bu öğrendikleri Firavun’u Yehova’ya boyun eğmeye yöneltmedi. Aksine, Mısır’ın gururlu yöneticisi inatla Yehova’ya karşı koymaya devam etti.

Dördüncü bela boyunca, atsinekleri ülkeyi harap edip evleri istila etti ve herhalde tanrı Şu veya gökler kraliçesi olan tanrıça İsis’in şahsında bir tapınma nesnesi olan havaya karıştı. Bu haşere ile ilgili İbranice sözcük “atsineği” ve “böcek” olarak tercüme edilmiştir. (Septuagint; Young) Eğer söz konusu olan bokböceği ise, kutsal saydıkları böcekler Mısırlılara bela getirdi ve insanların onları ayakları altında ezmeden yürümeleri olanaksızdı. Her nasılsa, bu bela Firavun’a Yehova hakkında yeni bir şey öğretti. Mısır’ın tanrıları tapıcılarını atsineklerinden koruyamazken, Yehova kendi kavmını koruyabildi. Bu ve bunu izleyen bütün belalar, İsraillileri değil, Mısırlıları etkiledi.—Çıkış 8:20-24.

Beşinci bela Mısırlıların hayvanlarına gelen bir veba idi. Bu darbe Hator, Apis ve inekle temsil edilen gök tanrıçası Nut’u küçük düşürdü. (Çıkış 9:1-7) Altıncı bela, şifa verme yeteneğine sahip olduğuna yanlış şekilde inandıkları Tot, İsis ve Ptah gibi tanrıları alçaltarak insan ve hayvanlarda çıbanlar oluşturdu.—Çıkış 9:8-11.

Yedinci bela, tanelerine ateşin de karıştığı çok şiddetli dolu idi. Bu darbe şimşeğin efendisi sayılan tanrı Reşpu ile yağmur ve gök gürlemesine hükmettiği iddia edilen tanrı Tot adına bir utançtı. (Çıkış 9:22-26) Sekizinci darbe olan çekirge belası, Yehova’nın, ürünleri koruduğu kabul edilen bereket tanrısı Min’den üstün olduğunu gösterdi. (Çıkış 10:12-15) Dokuzuncu darbe olan ve Mısır’da üç gün süren karanlık, Mısır’ın Ra ve Horus gibi güneş tanrılarına utanç getirdi.—Çıkış 10:21-23.

Harap edici dokuz belaya rağmen Firavun hâlâ İsraillileri serbest bırakmayı reddediyordu. Tanrı onuncu ve son belayı—insan ve hayvanların ilk doğanları üzerine ölümü—getirdiği zaman, Mısır, Firavun’un katı yürekliliğini çok pahalıya ödedi. Bir tanrı olarak görülmesine rağmen, Firavun’un ilk doğan oğlu bile öldü. Böylece Yehova ‘Mısırın bütün ilahları hakkındaki hükümlerini infaz etti.’—Çıkış 12:12, 29.

Firavun şimdi Musa ve Harun’u çağırıp şöyle dedi: “Kalkın, hem siz hem de İsrail oğulları, kavmımın içinden çıkın; ve gidin, söylediğiniz gibi RABBE (Yehova’ya) ibadet edin; söylediğiniz gibi koyunlarınızı, sığırlarınızı da alın ve gidin; ve beni de mubarek kılın.”—Çıkış 12:31, 32.

Kavminin Koruyucusu

İsrailliler gittiler, fakat hemen sonra Firavun’a, sanki onlar çölde amaçsız dolaşıyorlarmış gibi geldi. O ve hizmetçileri şimdi birbirlerine şöyle sordular: “Ne yaptık da İsraili bize kulluk etmekten salıverdik?” (Çıkış 14:3-5) Bu köle milletin kaybı Mısır açısından ağır bir ekonomik darbe olacaktı.

Firavun ordusunu topladı ve Pi-hahirot yakınında olan İsrail’in peşine düştü. (Çıkış 14:6-9) Askeri bakımdan durum Mısırlıların lehinde gözüküyordu, çünkü İsrailliler deniz ile dağlar arasında tuzağa düşmüştü. Fakat Yehova, onlarla Mısırlıların arasına bir bulut koyarak İsraillileri korumak üzere harekete geçti. Mısırlıların tarafında “bulut ve karanlık vardı,” bu da onlardan gelecek bir saldırıyı önlüyordu. Diğer tarafta ise bulut ışıklıydı, İsrail için “geceyi aydınlatıyordu.”—Çıkış 14:10-20.

Mısırlılar İsraili yağmalayıp yok etmeye kararlıydılar, fakat bulut tarafından engelleniyorlardı. (Çıkış 15:9) Bulut kaldırıldığı zaman ne kadar şaşırdılar! Kızıl Deniz’in suları ikiye ayrılmıştı ve İsrailliler kuru toprak üzerinden karşı tarafa geçiyorlardı! Firavun ve kuvvetleri eski kölelerini ele geçirip mallarını geri almaya kararlı şekilde acele ederek deniz yatağına girdiler. Ancak, Mısır’ın gururlu hükümdarı İbranilerin Tanrısını hesaba katmamıştı. Yehova, arabalarının tekerleklerini çıkararak Mısırlıları bozguna uğratmaya başladı.—Çıkış 14:21-25a.

Mısır’ın kudretli adamları “İsrailin önünden kaçalım; çünkü RAB (Yehova) onlar için Mısırlılara karşı cenkediyor” diye bağırdılar. Firavun ve adamları bu gerçeği çok geç fark ettiler. Karşı kıyıda güvenlikte olan Musa elini denize doğru uzattı ve eski haline dönen sular Firavun ile güçlerinin ölümüne neden oldu.—Çıkış 14:25b-28.

Tecrübe ile Öğrenilen Dersler

O halde, Yehova kimdir? Kibirli Firavun bu soruya bir cevap aldı. Mısır’daki olaylar, Yehova’nın, milletlerin ‘değersiz tanrılarından’ tamamen farklı tek gerçek Tanrı olduğunu gösterdi. (Mezmur 96:4, 5) Yehova huşu uyandıran kudreti ile ‘gökleri ve yeri yarattı.’ Ayrıca O, ‘alâmetlerle, hârikalarla, kuvvetli elle ve büyük heybetle kavmı İsraili Mısır diyarından çıkaran’ Büyük Kurtarıcıdır. (Yeremya 32:17-21) Yehova’nın, kavmini koruyabileceği ne kadar güzel kanıtlandı!

Firavun bu dersleri acı tecrübelerle öğrendi. Aslında, aldığı son ders onun hayatına mal oldu. (Mezmur 136:1, 15) “Yehova kimdir?” diye sorduğu zaman alçakgönüllülük gösterseydi daha hikmetli davranmış olacaktı. O zaman, aldığı cevapla uyum içinde hareket edebilecekti. Ne mutlu ki, birçok alçakgönüllü insan bugün Yehova’nın kim olduğunu öğreniyor. O nasıl bir kişiliğe sahiptir? Bizden ne istemektedir? Bir sonraki makale ismi Yehova olan tek Varlığa karşı takdirinizi artırsın.—Mezmur 83:18.