Okuyucuların Soruları
Tetragrammaton (Tanrı’nın isminin yazılışındaki dört İbranice harf), 14. yüzyılda Yahudi hekim Şem-Tob ben İshak İbni Şaprut tarafından kopya edilen Matta İncilinin İbranice metninde bulunuyor mu?
Hayır, bulunmuyor. Bununla birlikte, bu Matta metni, 15 Ağustos 1996 tarihli Kule dergisinin 13. sayfasında belirtildiği gibi, 19 kez haşŞem’ (tam ya da kısaltılmış olarak) ifadesini kullanır.
İbranice, haşŞem’ “İsim” anlamına gelir ve kesinlikle Tanrısal isme atfeder. Örneğin, Şem-Tob’un metninde Matta 3:3’te haşŞem’in kısaltılmış biçimi geçmektedir; Matta, bu pasajı İşaya 40:3’ten alıntılamıştır. Matta’nın, İbranice Kutsal Yazılarda Tetragrammaton’un geçtiği bir ayetten alıntı yaptığında, İnciline Tanrısal ismi dahil ettiği sonucuna varmak mantıklıdır. Böylece Şem-Tob’un sunduğu İbranice metin Tetragrammaton’u içermemekle birlikte, Matta 3:3’te olduğu gibi, “İsim” ifadesini kullanmış olması, Yunanca Kutsal Yazılarda “Yehova” isminin kullanıldığını destekler.
Şem-Tob, yazılı bir tartışma olan ’Eʹven boʹçan adlı çalışmasında Matta’nın İbranice metnini kopya etti. Bununla birlikte, bu İbranice metnin kaynağı neydi? Bu konuda kapsamlı bir araştırma yapan profesör George Howard, “Şem-Tob’un İbranice Mattası’nın, Milattan sonra ilk dört yüzyıl içinde bir tarihe ait olduğunu” ileri sürüyor.a Başkaları bu konuda ona katılmayabilir.
Howard şunları belirtiyor: “[Şem-Tob’un] metninin içerdiği İbranice Matta, özellikle birçok farklılığıyla, Mukaddes Kitap listesine alınan Yunanca Matta’dan ayırt edilir.” Örneğin, Şem-Tob’un metnine göre, İsa, Yahya hakkında şunları söyledi: “Doğrusu size derim: Kadınlardan doğanlar arasında Vaftizci Yahyadan daha büyüğü çıkmamıştır.” Metin, İsa’nın sonraki şu sözlerini atlar: “Fakat göklerin melekûtunda [Krallığında] daha küçük olan ondan daha büyüktür.” (Matta 11:11) Buna çok benzer bir şekilde, İbranice Kutsal Yazıların günümüze kadar gelen İbranice metni ile Yunanca Septuagint tercümesinin ona karşılık olan metni arasında birçok fark vardır. Aralarında farklılıklar olduğunu kabul ediyorsak da, bu tür eski metinlerin karşılaştırmalı incelemelerde bir yeri vardır.
Daha önce sözü edildiği gibi, Matta’nın aslında Tetragrammaton’u kullandığına inanmak için yeterince nedenin olduğu yerlerde, Şem-Tob’un Matta metni “İsim” ifadesini içerir. Bu nedenle 1950’den beri, Şem-Tob’un metni Yunanca Kutsal Yazılarda Tanrısal ismin yer aldığını desteklemek amacıyla kullanılmaktadır ve hâlâ The New World Translation of the Holy Scriptures—With References tercümesinde alıntılanmaktadır.b
[Dipnotlar]
a Ayrıca, Ocak 1997 tarihli New Testament Studies dergisinin Cilt 43, Sayı 1) 58-71 sayfalarına bakın.
b Yehova’nın Şahitleri tarafından 1984’te yayımlanmıştır.