Eyüp Kitabı Öğüt Verirken Size Nasıl Yardım Edebilir?

1-2. Eyüp’ü teselli etmek üç arkadaşı ve Elihu için neden kolay olmayacaktı?

HABERLER Doğuda hızla yayılıyordu. Zenginliğiyle nam salmış Eyüp her şeyini kaybetmişti. Eyüp’ün Elifaz, Bildad ve Tsofar adlı üç arkadaşı olanları öğrendiğinde onu teselli etmek için Uts diyarına doğru yola çıktı. Fakat oraya vardıklarında hiç beklemedikleri bir manzarayla karşılaştılar.

² Sahneyi siz de gözünüzde canlandırmaya çalışın. Eyüp’ün sahip olduğu her şey elinden alınmış gibiydi. Çok sayıdaki koyununu, sığırını, devesini ve eşeğini kaybetmişti. Çocukları hayatını yitirmiş ve çoğu hizmetkârı öldürülmüştü. Çocuklarına mezar olan ev yıkık halde gözler önünde duruyordu. Tüm bunlar yetmezmiş gibi Eyüp’ün kendisi de hastalanmıştı. Vücudu, acı veren çıbanlarla kaplıydı. Üç arkadaşı Eyüp’ü uzaktan küller içinde kederli halde otururken gördü. Peki onlar bu manzara karşısında ne tepki verdiler? Acı içindeki bu adama yedi gün boyunca tek bir söz söylemediler (Eyüp 2:12, 13). Bir noktada, bu adamlardan daha genç biri olan Elihu geldi ve onların yakınlarına oturdu. Eyüp sonunda sessizliği bozdu ve doğduğu güne lanetler yağdırarak ölmeyi diledi (Eyüp 3:1-3, 11). Onun yardıma muhtaç olduğu apaçık ortadaydı. Bu adamların söyleyecekleri sözler ve konuşma tarzları, onların Eyüp’ün gerçek dostu olup olmadıklarını ve onun iyiliğini isteyip istemediklerini ortaya çıkaracaktı.

3. Makalede neleri inceleyeceğiz?

³ Eyüp’ün üç arkadaşı ile Elihu’nun söylediklerini ve yaptıklarını Yehova Musa’ya kaydettirdi. Elifaz’ın bazı şeyleri kötü bir ruhun etkisi altındayken söylemiş olabileceğini aklımızda tutalım. Elihu’nun söyledikleri ise Tanrı ilhamıydı (Eyüp 4:12-16; 33:24, 25). Dolayısıyla bu kitapta, verilebilecek hem en iyi hem de en kötü tavsiyeler bulunur. Bu kitaptan öğrenebileceğimiz en önemli noktalardan biri, öğüt verirken nelere dikkat etmemiz gerektiğidir. Makalede önce Eyüp’ün üç arkadaşının nasıl kötü bir örnek bıraktığını inceleyeceğiz. Ardından Elihu’nun nasıl iyi örnek olduğunu ele alacağız. Ayrıca İsrailoğullarının onlardan ne gibi dersler çıkarmış olabileceğini ve bugün bizim ne gibi dersler çıkarabileceğimizi göreceğiz.

ÜÇ ARKADAŞI EYÜP’E NASIL ÖĞÜT VERDİ?

4. Üç arkadaşı Eyüp’ü neden teselli edemedi? (Resme de bakın.)

⁴ Arkadaşları Eyüp’ün başına gelenleri duyduktan sonra “acısını paylaşıp onu teselli etmek için” yanına gittiler (Eyüp 2:11). Fakat teselli edemediler. Neden? Bunun en az üç nedeni var. İlk olarak, hemen yanlış sonuçlara vardılar. Örneğin Eyüp’ün, işlediği günahlar yüzünden cezalandırıldığını varsaydılara (Eyüp 4:7; 11:14). İkinci olarak, onların Eyüp’e verdiği öğütlerin çoğu yararsız, sevgisiz ve çok kırıcıydı. Üçünün de söyledikleri kulağa bilgece geliyordu, ama içi boş sözlerdi (Eyüp 13:12). Bildad iki defa kaba bir şekilde Eyüp’e çok konuştuğunu söyledi (Eyüp 8:2; 18:2). Tsofar da iğneleyici bir şekilde konuşarak Eyüp’ün “aptal” bir adam olduğunu ima etti (Eyüp 11:12). Üçüncü olarak, bu üç adam Eyüp’e seslerini yükseltmemiş olabilirse de, onların konuşma tarzları kibirli, alaycı ve suçlayıcıydı (Eyüp 15:7-11). Sonuç olarak, bu adamlar Eyüp’ü teselli edip imanını güçlendirmekten ziyade onu suçlu çıkarmaya çalıştı.

5. Eyüp’ün arkadaşlarının verdiği öğütler nasıl sonuçlandı?

⁵ Eyüp’ün arkadaşlarının verdiği öğütlerin iyi sonuçlanmaması hiç şaşırtıcı değil. Onların sözleri Eyüp’ün kendini daha da kötü hissetmesine yol açtı (Eyüp 19:2). Onların ithamları yüzünden kendisini savunma ihtiyacı duydu. Tüm bunlar Eyüp’ün doğru bakış açısını kaybetmesine ve akılsızca konuşmasına neden oldu (Eyüp 6:3, 26). Eyüp’ün arkadaşlarının sözleri Yehova’nın düşünceleriyle uyumlu değildi. Onlar Eyüp’e şefkat göstermediler. Bunun sonucunda farkında olmadan Şeytan’ın maşası haline geldiler (Eyüp 2:4, 6). Peki geçmişte yaşamış kişiler bu kayıttan nasıl yararlanmış olabilir ve bugün biz nasıl yararlanabiliriz?

6. İsrail’deki ihtiyarlar, Eyüp’ün üç arkadaşının bıraktığı kötü örnekten neler öğrenmiş olabilir?

⁶ İsrailoğulları nasıl yarar görmüş olabilir? Yehova İsrail milletine kanunlar verdikten sonra ihtiyarlar atadı. Onların görevi Yehova’nın doğruluk standartlarına göre halka hâkimlik etmekti (Tekr. 1:15-18; 27:1). Bu adamların öğüt veya hüküm vermeden önce insanları dikkatlice dinlemesi gerekiyordu (2. Tar. 19:6). Ayrıca tüm gerçekleri bildiklerini düşünmeyip sorular sormalıydılar (Tekr. 19:18). Kendilerinden yardım isteyen kişilerle sert şekilde konuşmaktan kaçınmalıydılar. Çünkü bunu yapmak insanların cesaretini kırabilir ve gelip dertlerini anlatmalarına engel olabilirdi (Çık. 22:22-24). Gerçekten de Eyüp’le ilgili kayıt üzerinde düşünen ihtiyarlar kendilerine çok değerli dersler çıkarmış olabilir.

7. İsrail’de ihtiyarlar dışında kimler de öğüt verebilirdi ve onlar Eyüp kaydından neler öğrenebilirdi? (Özdeyişler 27:9).

⁷ Tabii İsrail’de öğüt veren kişiler yalnızca ihtiyarlar değildi. Genç, yaşlı, kadın veya erkek fark etmeksizin her İsrailli bunu yapabilirdi. Bir dostlarının Yehova’yla ilişkisini güçlendirmesi veya davranışını düzeltmesi gerekiyorsa ona öğüt verebilirlerdi (Mezm. 141:5). Gerçekten de candan şekilde verilen öğütler gerçek dostluğun işaretidir (Özdeyişler 27:9’u okuyun). İsrailliler öğüt verirken neler söylememeleri ve yapmamaları gerektiğini Eyüp’ün üç arkadaşından öğrenebilirlerdi.

8. Öğüt verirken hangi hatalara düşmeyelim? (Resimlere de bakın.)

⁸ Biz nasıl yarar görebiliriz? Hıristiyanlar olarak zorluklar yaşayan kardeşlerimize yardımcı olmak istiyoruz. Fakat bunu yaparken Eyüp’ün üç arkadaşının yaptığı hatalara düşmeyelim. İlk olarak hemen bir sonuca varmamalı ve öğüt vermeden önce tüm gerçekleri öğrenmeliyiz. İkinci olarak Elifaz’ın yaptığı gibi sadece kendi tecrübemize dayanarak öğüt vermemeliyiz (Eyüp 4:8; 5:3, 27). Tersine Tanrı’nın Sözünü temel almalıyız. Üçüncü olarak da sert veya eleştirel bir şekilde konuşmamalıyız. Tabii Elifaz ve arkadaşlarının söylediği bazı şeyler doğruydu. Hatta başka bir Kutsal Kitap yazarı onların bir sözünü alıntıladı (Eyüp 5:13’ü 1. Korintliler 3:19 ile karşılaştırın). Yine de söylediklerinin çoğu Tanrı’yı yanlış tanıtıyordu ve Eyüp’ün kalbini kırdı. Bu yüzden Yehova onların söylediklerini yanlış buldu (Eyüp 42:7, 8). Unutmayalım ki, iyi bir öğüt Yehova’nın makul olmadığı veya hizmetçilerinin sevgiye layık olmadığı izlenimini asla uyandırmaz. Şimdi Elihu’dan neler öğrenebileceğimize bakalım.

ELİHU EYÜP’E NASIL ÖĞÜT VERDİ?

9. Arkadaşlarının konuşması bittikten sonra Eyüp’ün neden hâlâ yardıma ihtiyacı vardı ve Yehova bunu nasıl sağladı? Açıklayın.

⁹ Eyüp ve üç arkadaşının tartışmaları bittiğinde ortam mutlaka çok gergindi. Bu adamlar Kutsal Kitap’ın 28 bölümünü dolduracak kadar konuşmuşlardı. Sözlerinin çoğu öfke ve hayal kırıklığı yansıtıyordu. Eyüp’ün ruh halinin düzelmemesi hiç şaşırtıcı değil. Onun hâlâ teselliye ve düzeltilmeye ihtiyacı vardı. Yehova Eyüp’e nasıl yardım etti? Ona öğüt vermek için Elihu’yu kullandı. Peki Elihu konuşmak için neden bu kadar çok bekledi? O şöyle dedi: “Ben yaşça küçüğüm, sizse yaşlı adamlarsınız. Bu yüzden, saygımdan ötürü konuşmadım” (Eyüp 32:6, 7). Genç Elihu bugün birçok kişinin de kabul ettiği şu gerçeğin farkındaydı: Yaşlılar daha uzun süredir hayatta oldukları ve çok şey görüp geçirdikleri için genelde gençlerden daha deneyimli ve hikmetlidir. Ancak Elihu, Eyüp’ü ve arkadaşlarını sabırla dinledikten sonra artık sessiz kalamadı ve şöyle dedi: “Hikmet yalnızca yaşta değil, doğruyu bilenler de sırf yaşlılar değil” (Eyüp 32:9). Peki Elihu sonra neler söyledi ve nasıl bir tarzda konuştu?

10. Elihu Eyüp’e öğüt vermeden önce ne yaptı? (Eyüp 33:6, 7).

¹⁰ Elihu Eyüp’e öğüt vermeden önce doğru ortamı yarattı. Nasıl? İlk olarak kendi duygularını kontrol altına aldı. Kutsal Kitap onun ilk başta öfkelendiğini söyler (Eyüp 32:2-5). Yine de o Eyüp’le bir kez bile sinirli şekilde konuşmadı. Tersine onu rahatlatacak şekilde konuştu. Örneğin şöyle dedi: “Tanrı’nın önünde sen neysen ben de oyum” (Eyüp 33:6, 7’yi okuyun). Ardından Elihu Eyüp’ü dikkatli şekilde dinlediğini belli etti. Hatta onun konuşmasındaki bazı ana noktaları tekrarladı (Eyüp 32:11; 33:8-11). Elihu sözlerinin devamında da yine benzer bir şey yaptı (Eyüp 34:5, 6, 9; 35:1-4).

11. Elihu Eyüp’e nasıl öğüt verdi? (Eyüp 33:1).

¹¹ Elihu öğüt verirken, sadık bir adam olan Eyüp’ün onurunu gözetecek şekilde konuştu. Örneğin konuşurken Eyüp’ün ismini kullandı, anlaşılan diğer üç adam bunu yapmamıştı (Eyüp 33:1’i okuyun). Eyüp ve arkadaşları tartışırken Elihu konuşmak için güçlü bir arzu duymuştu. Belki de bunu hatırlayarak duygudaşlık gösterdi ve öğüt verirken Eyüp’e cevap verme fırsatı tanıdı (Eyüp 32:4; 33:32). Ayrıca Eyüp’ü düşünce tarzının tehlikelerine karşı açıkça uyardı. Bunun yanı sıra ona Yehova’nın hikmetini, gücünü, vefasını ve adaletini nazikçe hatırlattı (Eyüp 36:18, 21-26; 37:13, 23, 24). Elihu’nun verdiği yararlı öğüt kuşkusuz Eyüp’ün yüreğini, alacağı bir sonraki öğüde hazırladı. Bu sefer onunla Tanrı konuşacaktı (Eyüp 38:1-3). Peki geçmişte yaşamış kişiler Elihu’nun örneğinden nasıl yararlanmış olabilir ve biz bugün nasıl yararlanabiliriz?

12. Yehova halkına yardım etmek için peygamberleri nasıl kullandı ve halk Elihu’nun örneğinden nasıl yarar görmüş olabilir?

¹² İsrailoğulları nasıl yarar görmüş olabilir? Yehova, İsrail tarihi boyunca amacını bildirmek için peygamberler atadı. Örneğin hâkimlerin döneminde Debora bir anne gibi halka yol gösterdi ve Samuel Yehova’nın temsilcisi olarak küçüklüğünden itibaren gayretle hizmet etti (Hâk. 4:4-7; 5:7; 1. Sam. 3:19, 20). Ardından kralların döneminde Yehova neredeyse kesintisiz bir şekilde peygamberler gönderdi. Onlar halka ruhen yardım etmeye çalıştı ve hakiki tapınmadan uzaklaşanlara öğütler verdiler (2. Sam. 12:1-4; Elçi. 3:24). Bu sadık erkek ve kadınlar Elihu’nun örneğinden neyi nasıl söyleyecekleriyle ilgili dersler çıkarmış olabilir.

13. Elihu’nun örneği bugün bize nasıl yarar sağlayabilir?

¹³ Biz nasıl yarar görebiliriz? Bugün Hıristiyanlar da peygamberlerinkine benzer görevler yerine getiriyor. Örneğin Tanrı’nın Sözünü kullanarak insanlara O’nun isteğini bildiriyoruz. Ayrıca sözlerimizle iman kardeşlerimizi güçlendirmeye ve cesaretlendirmeye çalışıyoruz (1. Kor. 14:3). Özellikle de ihtiyarlar kardeşleri ‘sözleriyle yüreklendirmeleri’ gerektiğinin farkında olmalıdır (1. Sel. 5:14). Onlar gergin olan ya da “saçma sapan” konuşma eğilimi gösteren kişilerle bile sevgiyle konuşmaya çalışırlar (Eyüp 6:3).

14-15. Bir ihtiyar Elihu’yu nasıl örnek alabilir? Açıklayın.

¹⁴ Şöyle bir durum düşünün: Bir ihtiyar cemaatindeki bir kız kardeşinin sevincini kaybettiğini öğreniyor. Başka bir kardeşle birlikte teşvik amaçlı onu ziyaret ediyor. Bu ziyaret sırasında kız kardeşimiz olumsuz duygularını dile getiriyor. İbadetlere katılmasına ve hizmete çıkmasına rağmen mutsuz hissettiğini söylüyor. İhtiyar bu durumu nasıl ele alacak?

¹⁵ Muhtemelen ilk olarak kardeşin böyle hissetmesinin altında yatan nedenleri öğrenmeye çalışacak. Bunu başarabilmek için onu sabırla dinleyecek. Acaba Tanrı’nın sevgisine layık olmadığını mı düşünüyor? “Hayatın kaygıları” altında ezildiğini mi hissediyor? (Luka 21:34). İkinci olarak ihtiyar onu övmek için fırsatlar kollayacak. Sonuçta kardeş mutsuz hissetmesine rağmen ibadetlere katılmaya ve hizmete çıkmaya devam ediyor. Üçüncü olarak, kardeşin durumunu ve neden böyle hissettiğini anladıktan sonra Kutsal Kitap’ı kullanarak Tanrı’nın sevgisine olan güvenini güçlendirmeye çalışacak (Gal. 2:20).

EYÜP KİTABINDAN YARARLANMAYA DEVAM EDİN

16. Eyüp kitabından yararlanmaya nasıl devam edebiliriz?

¹⁶ Eyüp kitabı gerçekten de çok değerli dersler içeriyor, öyle değil mi? Önceki makalede gördüğümüz gibi, bu kitaptan hem Tanrı’nın acılara neden izin verdiğini hem de bunlara nasıl dayanabileceğimizi öğreniyoruz. Bu makalede de, yararlı öğütler verebilmek için Eyüp’ün üç arkadaşını değil, Elihu’yu örnek almamız gerektiğini gördük. Belki ileride başkalarına öğüt vermeden önce bu kitaptan çıkardığınız dersleri tekrar gözden geçirebilirsiniz. Ayrıca Eyüp kitabını okumanızın üzerinden uzun zaman geçtiyse, bu harika eseri tekrar okumaya ne dersiniz? Bunu yaptığınızda Eyüp kitabının, yazıldığı ilk günkü kadar yararlı olduğunu göreceksiniz.