GENÇLER SORUYOR
Vicdanımı Nasıl Eğitebilirim?
Aşağıdakilerden hangisi vicdana benzetilebilir?
pusula
ayna
dost
hâkim
Doğru cevap: Dördü de. Bu makale bunu açıklayacak.
Vicdan nedir?
Vicdan doğruyla yanlışı ayırt etme yetisidir. Kutsal Kitap vicdanı insanların ‘yüreklerinde yazılı bir kanuna’ benzetir (Romalılar 2:15). İyi bir vicdan bir şey yapmadan önce veya yaptıktan sonra bunun doğru olup olmadığını değerlendirmene yardım eder.
Vicdan bir pusula gibidir. Başına kötü bir şey gelmesin diye seni doğru tarafa yönlendirir.
Vicdan bir ayna gibidir. Ahlaki durumunu yansıtarak içindeki insanı gösterir.
Vicdan iyi bir dost gibidir. Sana iyi öğütler verip başarılı olmanı sağlayabilir, tabii onu dinlersen.
Vicdan bir hâkim gibidir. Yanlış bir şey yaptığında seni yargılar.
İyi eğitilmiş bir vicdan akıllıca kararlar vermene yardım eder
Sonuç: Vicdan (1) akıllıca kararlar vermene ve (2) hatalarından pişmanlık duyup bunları telafi etmene yardım eden yaşamsal bir araçtır.
Vicdanını neden eğitmelisin?
Kutsal Kitap “Rahat bir vicdanınız olsun” der (1. Petrus 3:16). Bunu başarabilmek için vicdanını eğitmelisin.
“Anne babama nerde olduğumla ilgili yalan söylerdim. Başlarda vicdanım beni rahatsız ediyordu ama zamanla yaptığımın çok da önemli olmadığını düşünmeye başladım” (Jennifer).
Sonunda Jennifer’ın vicdanı onu olan biteni anne babasına anlatmak ve artık onları kandırmamak üzere harekete geçirdi.
Şunu düşün: Jennifer’ın vicdanı onu daha önceden nasıl uyarabilirdi?
“İkili bir yaşam sürmek hem zor hem de stresli. Vicdanın bir kez kötü bir karar vermene izin verirse başka kötü kararlar vermek giderek kolaylaşır” (Matthew).
Bazı insanlar vicdanlarını tamamen susturur. Kutsal Kitap onların ‘her türlü ahlak duygusunu yitirdiğini’ söyler (Efesoslular 4:19). Bir tercümede bu ayet şu şekilde geçer: “Tüm utanç duygularını yitirmişlerdir” (Good News Translation).
Şunu düşün: Yanlış yaptıkları halde suçluluk duymayan insanların hayatı gerçekten daha mı iyi? Onlar eninde sonunda ne gibi problemlerle karşılaşacak?
Sonuç: İyi bir vicdanı korumak için ‘algılama yeteneğini doğruyu yanlışı ayırmak üzere kullanarak geliştirmen’ gerekir (İbraniler 5:14).
Vicdanını nasıl eğitebilirsin?
Vicdanını eğitebilmek için davranışlarını karşılaştırabileceğin belli standartlar olmalı. Bazıları şunlar tarafından belirlenen standartları izliyor:
aile ve kültür
yaşıtlar
ünlü kişiler
Fakat Kutsal Kitabın yaşamla ilgili standartları bunların hepsinden üstündür. Bu şaşırtıcı değil çünkü Kutsal Kitap “Tanrı ilhamıdır”, yani Kutsal Kitabın yazarı Tanrıdır. Ve O bizim Yaratıcımız olduğundan bizim için neyin en iyi olduğunu bilir (2. Timoteos 3:16).
Şu örnekler üzerinde düşün:
STANDART: ‘Her konuda dürüst davranmak istiyoruz’ (İbraniler 13:18).
Kopya çekmek, anne babana yalan söylemek ya da bir şey çalmak gibi ayartıcı durumlarla karşılaştığında bu standart vicdanını nasıl etkileyebilir?
Vicdanın seni her konuda dürüst olmaya yönlendiriyorsa sence bunun sana şimdi ve gelecekte ne gibi yararları olabilir?
STANDART: “Cinsel ahlaksızlıktan kaçın” (1. Korintoslular 6:18).
Pornografik görüntülere bakmak ya da evlenmeden cinsel ilişkiye girmek gibi ayartıcı durumlarla karşılaştığında bu standart vicdanını nasıl etkileyebilir?
Vicdanın seni cinsel ahlaksızlıktan kaçınmaya yönlendiriyorsa bunun sana şimdi ve gelecekte ne gibi yararları olabilir?
STANDART: “Birbirinize karşı iyi ve şefkatli davranın; . . . . birbirinizi gönülden bağışlayın” (Efesoslular 4:32).
Kardeşin ya da arkadaşınla anlaşmazlık yaşadığında bu standart vicdanını nasıl etkileyebilir?
Vicdanın seni bağışlayıcı ve şefkatli olmaya yönlendiriyorsa bunun sana şimdi ve gelecekte ne gibi yararları olabilir?
STANDART: “Şiddeti sevenden [Yehova’nın] canı nefret eder” (Mezmur 11:5).
Bu standart film, dizi ya da video oyunları konusundaki seçimlerini nasıl etkilemeli?
Vicdanın seni şiddet içerikli eğlence türlerini reddetmeye yöneltiyorsa bunun sana şimdi ve gelecekte ne gibi yararları olabilir?
YAŞANMIŞ BİR OLAY: “Şiddet içerikli oyunlar oynayan arkadaşlarım vardı ve ben de oynardım. Sonra babam bu tarz oyunlar oynamamı yasakladı. Ben de arkadaşlarımın yanına gittiğimde oynardım. Eve döndüğümde bu konuda hiçbir şey söylemezdim. Babam ‘Neyin var?’ dediğinde ‘Bir şeyim yok, iyiyim’ derdim. Fakat bir gün Mezmur 11:5’i okudum ve böyle oyunlar oynadığım için kendimi kötü hissetmeye başladım. Bu tarz video oyunları oynamayı bırakmam gerektiğini anladım. Ve bıraktım. Artık şiddet içerikli oyunlar oynamadığımı görüp bundan etkilenen bir arkadaşım da bu tarz oyunlar oynamayı bıraktı” (Jeremy).
Şunu düşün: Jeremy’nin vicdanı ne zaman onu uyarmaya başladı ve o ne zaman vicdanını dinlemeye başladı? Jeremy’nin yaşadıklarından ne öğreniyorsun?
Sonuç: Vicdanın gerçekte kim olduğunu ve senin için nelerin önemli olduğunu gösterir. Peki vicdanın senin hakkında ne söylüyor?