Mallee Tavuğunun Yuvası

Avustralya’nın güney iç kesimlerinde yaşayan mallee tavuğu, yuvasının sıcaklığını her zaman 34 santigrat derece civarında tutar. Bu kuşlar yıl boyunca gece gündüz bu sıcaklığı nasıl koruyabiliyor?

Bu kuşlar her kış yaklaşık bir metre derinliğinde ve üç metre genişliğinde bir çukur kazar. Erkek kuş bu çukuru ot, yaprak ve başka bitkilerle doldurur. Bitkilerden oluşan yığın kışın yağmurda ıslandıktan sonra erkek kuş yumurta için bir odacık kazar ve tüm yığını kumlu toprakla örter. Kısa bir süre sonra bitkiler çürümeye başlar ve ısınarak doğal bir kuluçka makinesi oluşturur.

İki mallee tavuğunun ve yuvalarının çizimi. A. Yumurta odasındaki üç yumurta. B. Yumurta odasının çevresindeki çürüyen bitkiler. C. Yumurta odasının üstündeki yalıtım sağlayan toprak. D. Erkek mallee tavuğu pençeleriyle toprağı kazarak yuvayı örterken dişi kuş onu izliyor. — Yumurtaların **(A)** çatlaması için mallee tavuğu hem güneşin sıcaklığını hem de çürüyen bitkilerin **(B)** yaydığı ısıyı kullanır. Mallee tavuğu yalıtım sağlayan toprağın **(C)** kalınlığını ayarlayarak yumurtaların aylarca yaklaşık 34 santigrat derece sıcaklıkta kalmasını sağlar. Bunu yapmak için kuş pençeleriyle kazarak **(D)** büyük miktarda toprağı ileri geri götürür.

Dişi yumurtlamaya hazır olduğunda erkek kuş dişinin yumurtayı yumurta odasına yerleştirebilmesi için toprağı kaldırır. Sonra erkek yığını toprakla hemen yeniden kapatır. Dişi eylül ve şubat ayları arasında 35’e kadar yumurta üretebilir.a

Kuşlar sıcaklığı kontrol etmek için sık sık gagalarını kumun içine sokar. Sonra da yığını mevsime göre düzenlerler. Örneğin:

İlkbaharda çürüyen bitkiler yuvanın sıcaklığını fazla yükseltmeye başladığında, erkek kuş yumurta odasının üzerindeki toprağı kazarak ısının dışarı çıkmasını sağlar. Daha sonra yuvayı serinlemiş toprakla yeniden örter.
Yaz boyunca erkek kuş yumurtaları güneşten korumak için yığının üstüne fazladan toprak koyar. Ancak her sabah erkenden toprağı kazar, yuva ve kum serinledikten sonra da toprağı yerine koyar.
Sonbaharda bitkilerin çürümesi sona erdiğinde, erkek kuş toprağın neredeyse tamamını kaldırarak öğle güneşinin yumurtaları ve dağılmış toprağı ısıtmasına izin verir. Daha sonra, gece boyunca sıcaklık sağlamak için yığının üzerini ısınmış toprakla yeniden örter.

Erkek her gün ortalama beş saatten fazla çalışarak yaklaşık 850 kilogram toprak taşır. Toprağın sürekli taşınmasının ek bir avantajı daha vardır. Bu süreç toprağı gevşek tutar, bu da civcivlerin yumurtadan çıktıklarında yığından dışarı çıkmasını kolaylaştırır.

Mallee tavuğunun yuvasından toprağı nasıl kazdığını izleyin

Ne dersiniz? Mallee tavuğunun yuvasının sıcaklığını kontrol edebilme yeteneği evrimle mi oluştu? Yoksa tasarlandı mı?

a Yumurtalar yedi ila sekiz hafta içinde çatlar, bu da erkek kuşun yığının bakımıyla Nisan ayına kadar ilgilenmesi gerektiği anlamına gelir.