Mukaddes Kitabın Görüşü

Gururlu Olmak Yanlış mı?

GELENEKSEL bir söze göre gurur yedi ölümcül günahtan biridir. Ancak, bugün birçokları böyle bir düşüncenin modasının iyice geçtiğine inanıyor. 21’inci yüzyılda gurur artık bir günah olarak değil, değerli bir nitelik olarak görülüyor.

Bununla birlikte, Mukaddes Kitap gururdan söz ettiği zaman genellikle bu niteliğe olumsuz anlamda değinir. Kutsal Yazılardaki Süleymanın Meselleri kitabında gururu mahkûm eden birkaç ifade bulunmaktadır. Örneğin, Süleymanın Meselleri 8:13’te şöyle yazıyor: “Kibirden, ve gururdan, ve şer yolundan, ve iğri sözden nefret ederim.” Süleymanın Meselleri 16:5 şunu belirtiyor: “Yüreği mağrur [gururlu] olan her adam RABBE mekruhtur.” Ayrıca 18. ayet şöyle uyarıyor: “Kırgından önce kibir, ve düşmeden önce mağrur ruh gelir.”

Zarar Veren Gurur

Mukaddes Kitapta mahkûm edilen gurur şöyle tanımlanabilir: Kişinin kendisine aşırı şekilde güvenmesi, kendi yetenekleri, güzelliği, zenginliği, eğitimi, konumu ve benzer şeyler konusunda yersiz bir üstünlük duygusuna sahip olması. Bu özellik, diğerlerini hor gören tavırlarla, övünme, küstahlık ya da kibir yoluyla ortaya çıkar. Kişinin kendisini başkalarından üstün görmesi, gerekli bir düzeltmeyi kabul etmemesine, hataları kabullenmeyip özür dilememesine, itibarının zedelenmemesi için geri çekilmeyi reddetmesine ya da birinin yaptığı veya söylediği bir şey karşısında gereksiz yere alınmasına yol açabilir.

Gururlu kişiler her zaman her şeyin kendi istedikleri şekilde olması ya da hiç olmaması üzerinde ısrar ederler. Böyle bir tutumun, çoğu zaman bir şekilde kişilik çatışmasına yol açtığı kolayca görülebilir. Irksal ya da ulusal gurur şimdiye kadar sayısız savaşa ve kan dökülmesine yol açtı. Mukaddes Kitaba göre, gurur Tanrı’nın ruh oğullarından birinin kendisini İblis Şeytan haline getiren isyanına yol açan bir sorundu. İsa’nın takipçisi ihtiyarların nitelikleri konusunda Pavlus şu öğüdü verdi: “Kibirlenerek İblisin hükmüne düşmemesi için dinde müptedi olmaması.” (I. Timoteos 3:6; ayrıca Hezekiel 28:13-17 ile karşılaştırın.) Eğer gurur bunlara yol açıyorsa, Tanrı’nın gururu mahkûm etmesine şaşmamak gerekir. Bununla birlikte “Gururun yerinde olabileceği bazı durumlar yok mu?” diye sorabilirsiniz.

Yerinde Gurur Var mı?

Yunanca Kutsal Yazılarda geçen ve “övünmek” diye çevrilen kaukhaʹomai fiili hem olumsuz hem de olumlu anlamda kullanılmıştır. Örneğin Pavlus, “Tanrı’nın yüceliğine erişmek ümidiyle övünürüz” dedi. Ayrıca şu öğüdü verdi: “Övünen Rab ile övünsün.” (Romalılar 5:2, Müjde; II. Korintoslular 10:17) Bu, Tanrımız olarak Yehova ile övünmemiz ya da gurur duymamız anlamına gelir; ayrıca O’nun iyi adı ve itibarıyla da övünme fikri verir.

Bunu şöyle örnekleyebiliriz: İyi bir isim karalanmak istendiği zaman onu savunmak istemek yanlış mı? Tabii ki değil. Eğer insanlar, aile fertleriniz, sevdiğiniz ya da saygı duyduğunuz kişiler hakkında haksız yere olumsuz şekilde konuşuyorsa, yapılan haksızlıktan ötürü kızıp, onları savunma ihtiyacı duymaz mıydınız? Mukaddes Kitap “İyi ad büyük zenginlikten . . . . üstün tutulmalıdır” der. (Süleymanın Meselleri 22:1) Mutlak Güce Sahip Tanrı bir keresinde, gururlu bir Mısır Firavununa şöyle dedi: “Gerçekten bunun için, ismim bütün dünyada ilân olunsun diye sende kudretimi göstermek için, seni durdurdum.” (Çıkış 9:16) Dolayısıyla Tanrı iyi adı ve itibarıyla övünür ve bunun için harekete geçmeye hazırdır. Biz de boş ve bencilce gururdan uzak durarak kendi iyi adımızı ve itibarımızı savunmakla ilgilenebiliriz.—Süleymanın Meselleri 16:18.

Her türlü sağlıklı ilişki için saygı çok önemlidir. Arkadaşlarımıza olan güvenimizi yitirdiğimizde, sosyal yaşamımızda ve iş ilişkilerimizde sıkıntılar ortaya çıkar. Benzer şekilde, eğer biri kendisine ya da arkadaşlarının adına gölge düşürürse, grupça yapılan bir etkinlik ya da bir ortaklık zarar görebilir. Hedef ne olursa olsun, buna erişmek için iyi ad korunmalıdır. Cemaatlerdeki nazırlar dışarıdaki insanlar tarafından “iyi bir insan olarak” tanınmalıdır. (I. Timoteos 3:7, Müjde) Onların iyi bir ada sahip olmaya arzu duymalarının nedeni gururlu bir şekilde kendilerini yüceltmek değil, Tanrı’yı saygıdeğer ve onurlu bir şekilde temsil etme gereğidir. Her şeyden önce, başkaları tarafından iyi biri olarak tanınmayan bir vaiz ne kadar güvenilir olabilir?

Peki kişisel başarılardan dolayı gururlanmak konusunda ne denebilir? Örneğin, bir ana babanın çocukları okulda başarılı olduğunda duyabileceği sevinci düşünün. Bu tür bir başarı yerinde olarak memnuniyet vericidir. Pavlus, Selanik’teki İsa’nın takipçisi dostlarına yazarken, kendisinin de bazı başarılar hakkında övündüğünü ortaya koydu: “Sizin hakkınızda, lâyık olduğu üzre, daima Allaha şükretmeğe borçluyuz, çünkü imanınız ziyadesile büyüyor ve hepinizden her birinin yekdiğerine olan sevgisi çoğalıyor; şöyle ki biz kendimiz, bütün ezalarınızda ve çekmekte olduğunuz sıkıntılardaki sabrınız ve imanınızdan dolayı, Allahın kiliselerinde sizinle övünüyoruz.” (II. Selânikliler 1:3, 4) Evet, sevilen kişilerin başarıları karşısında sevinmek doğal bir eğilimdir. Peki, yanlış olan gururla doğru olan gururu birbirinden ayıran nedir?

Kişisel olarak iyi namımızı korumayı ve başarılı olmayı istemek ve bu tür bir başarı sonucunda mutlu olmak yanlış değildir. Bununla birlikte, kendini yüceltmek, kibirlenmek ve kendisiyle ya da başkalarıyla ilgili böbürlenmek Tanrı’nın mahkûm ettiği şeylerdir. Aslında birinin gururla “kabarması” ya da “kendisi hakkında düşünmek lâzım geldiğinden fazla” düşünmeye başlaması üzücü olur. İsa’nın takipçilerinin, Yehova Tanrı ve O’nun kendileriyle ilgili yaptıkları dışında herhangi biriyle ya da bir şeyle ilgili gururlanmaya veya kibirlenmeye hiç hakkı yoktur. (I. Korintoslular 4:6, 7; Romalılar 12:3) Peygamber Yeremya izlememiz için iyi bir ilke verdi: “Ancak övünen şununla, anlayışlı olmakla, ve dünyada inayet, adalet, ve salâh işliyen RAB ben idiğimi bilmekle övünsün.”—Yeremya 9:24.

[Sayfa 20’deki resim]

“Papa X. Innocent”, Don Diego Rodríguez de Silva Velázquez

[Tanıtım notu]

Scala/Art Resource, NY