Apocalipsi—Rini?

SWI fana ni ku hlaya phepha-hungu ra sweswinyana—tinyimpi, ku tsekatseka ka misava, mintungu, mavabyi, ndlala, vugevenga ni ku chava! Swiendlakalo leswi hinkwaswo ni swin’wana swi profetiwile eBibeleni. Swi komba minkarhi leyi hinkwerhu ka hina hi hanyaka eka yona tanihi “masiku ya makumu.” Leswi swi vula nguva leyi yisaka ekhombyeni na le ka apocalipsi leyi tshembisiweke. Xana u nga tiyisekisa ku yini hi leswi?

U vona ku hetiseka ka vuprofeta bya Bibele namuntlha. ‘U fanele ku kongomana ni ntiyiso,’ ku vula Bibele, “nguva yo hetelela ya misava leyi wu ta va nkarhi wa makhombo. Vanhu va nge rhandzi nchumu handle ka mali ni ku tirhandza; va ta va lava tikurisaka, lava titivaka, va tinhlamba, lava nga xiximiki vatswari, lava nga nkhensiki, lava nga hava ntwelo-vusiwana, lava nga riki na rirhandzu ra ntumbuluko, va ta va lava . . . vengaka leswinene hinkwaswo, . . . lava nga ni manyunyu. Va ta va vanhu lava rhangisaka ntsako emahlweni ka Xikwembu, vanhu lava hlayisaka xivumbeko xa le handle xa vukhongeri, kambe va landzula ntiyiso wa byona.” (2 Timotiya 3:1-5, The New English Bible) Xana a wu swi voni swiyimo leswi kwihi na kwihi ke? Vo tala lava hanyaka namuntlha, kumbexana hambi a ri wena, va tsundzuka minkarhi leyi swiyimo a swi nga bihanga ku fana ni leswi swi nga xiswona sweswi. Vanhu a va khathalelana ngopfu. Vana a va xixima ngopfu vatswari va vona ni lava dyuhaleke. Vavanuna, vavasati, ni vana a va nga chavi ku famba exitarateni, hambi ku ri navusiku. Kambe minkarhi yi cinca hi ku hatlisa. Hambi loko swin’wana swa swiyimo leswi swi nga vonaki ngopfu endhawini ya ka n’wina, entiyisweni ku koteka ka nyimpi ya nyutliya—hikwalaho ka ku kariha ka vanhu ku tinyika matimba—ka hi khumba hinkwerhu.

Ina, tanihi leswi Xikwembu hi ku tirhisa Rito ra xona, ku nga Bibele, xi profeteke khwatsi hi “nguva yo hetelela ya misava leyi,” kutani ke, xi hi nyike vuxokoxoko mayelana ni nkarhi wa apocalipsi, loko Yesu a tela ku ta avanyisa.

Yi Tshinele Ku Tlula Leswi Vanhu Va Anakanyisaka Swona

“Nḍa mi tiv̌isa le’ŝintŝha,” ku vula Xikwembu. “Nḍa ŝi bv̌umba ŝi nga si humelela.” (Esaya 42:9) Ina, xi hi xaxametele swiendlakalo leswikulu eBibeleni leswi nga ta humelela nhlavutelo yi nga si va kona.

Hi xikombiso, Yesu u vulavule hi rungula leri a ri ta twarisiwa emisaveni hinkwayo ivi a ri twananisa ni apocalipsi. U te: “Evangeli leyi ya Mfumo yi ta twarisiwa emisaveni hinkwayo, leswaku yi va vumbhoni eka vanhu va matiko hinkwawo, kutani hi kona makumu ma nga ta fika.” (Matewu 24:14) “Makumu” lawa ya katsa apocalipsi. Namuntlha, Timbhoni ta Yehova ti heta madzana ya timiliyoni ya maawara hi lembe ti ri karhi ti huwelela rungula rero ra Mfumo hi ku hiseka hi yindlu na yindlu na hi tindlela tihi na tihi tin’wana leti kotekaka, ematikweni lama tlulaka 200 emisaveni hinkwayo!

Loko a vulavula hi ku fana loku nyanyulaka leswaku a ta pfuna valandzeri va yena, Yesu u ringanise nkarhi lowu yisaka eka apocalipsi ni nkarhi wa le mahlweni ka Ndhambi ya siku ra Nowa. Enkarhini wa Nowa vanhu a va tinyiketele ku dya ni ku nwa ni ku va ni nkarhi lowunene lerova “va nga anakanyi nchumu” hi rungula ra Nowa ehenhleni ka khombo ra ku lovisiwa. A va nga swi landzeleli switsundzuxo swa yena.—Matewu 24:37-39

Siku ra hina ri fana swinene swonghasi ni swiyimo swa le mahlweni ka ndhambi! Vanhu va khomeke ngopfu hi mahanyelo ya vona ya siku na siku lerova va nga swi khathali switsundzuxo ni vumbhoni bya apocalipsi leyi tshinelaka.

Hambi swi ri tano, apocalipsi yi tshinele ku tlula leswi vo tala va anakanyisaka swona. Malunghana ni xikombiso xa masiku ya makumu, Yesu u vule leswaku “rixaka leri ri nga ka ri nga hundzi, ku nga si humelela swilo leswi hinkwaswo.” (Matewu 24:34) Yesu a a vulavula hi rixaka rihi xana?

Rixaka Ra 1914

Loko a vulavula hi “nguva ya ku rhula ni ya ku humelela loku Hlulaka ka Great Britain,” Harold Macmillan khale ka Holobye-nkulu u vule leswaku u vone ‘misava leyi a tswaleriweke eka yona’ yi ri leyi a yi ta “antswa hakantsongo-ntsongo.” Kambe “hi ku tsopeta ka tihlo, swi nga languteriwanga, mixo wun’wana hi 1914 swilo hinkwaswo a swi fike emakumu. Loko a wu vula makumu ya “100 wa malembe ya ku rhula ni nhluvuko,” Macmillan u tsundzuke ndlela leyi Nyimpi yo Sungula ya Misava yi kombeke “makumu ya nguva” ha yona ni ku “sungula ka mpfilumpfilu lowu wa ha riki kona.” Van’wana vo tala, ngopfu-ngopfu lava hanyeke hi 1914 ni lava va ha hanyaka, va tiva leswi wu ri ntiyiso.

Ina, hi laha magazini lowu wu yiseke emianakanyweni ya vahlayi va wona hi malembe yo tala ha kona, vumbhoni byi komba rixaka ra 1914 tanihi rixaka leri Yesu a vulavuleke ha rona.a Xisweswo, “rixaka leri ri nga ka ri nga hundzi, ku nga si humelela swilo leswi hinkwaswo [ku katsa ni apocalipsi].”

Hambi leswi malembe lama tlulaka 70 ma hundzeke ku sukela hi 1914, ka ha ri na vanhu lava hanyeke ku sukela hi nguva yoleyo lava ha riki kona. Hi ku ya hi The American Legion Magazine ya December 1984, eUnited States vaponisiwa va 272 000 va Nyimpi yo Sungula ya Misava va ha hanya, naswona swa fana ni le matikweni man’wana. Hambi swi ri tano, nhlayo leyi yi hunguteka hi ku anghwetla. Kutani swi ta teka nkarhi wo tanihi kwihi ku kondza loko muponisiwa wo hetelela wa Nyimpi yo Sungula ya Misava a nghena ematin’wini ke?

Hambi leswi nhlayo leyi yi nga ha yisaka mianakanyo ya hina eka tiawara to hetelela ta rixaka ra 1914, xana hi nga tiyiseka njhani malunghana ni nkarhi lowu kongomeke wa apocalipsi ke?

“Khamba Leri Taka Nivusiku”

Bibele yi tsundzuxe khale yi ku: “Loko ti ri ta minkarhi ni ta tinguva ta kona, . . . n’wina hi xiviri, ma swi tiva swinene leswaku Siku ra [Yehova] ri ta fika kukota khamba leri taka nivusiku.” (1 Vatesalonika 5:1, 2) Xana u nga rindzela khamba leswaku ri rhumela thelegramu ku ku tivisa nkarhi lowu ri kunguhataka ku ta faya kaya ra wena hi wona?

Manuku ke, hi laha ku fanelaka, Yesu wa hi tshinya malunghana ni nkarhi lowu kongomeke: “Tlharihani mi hiteka, hikuva a mi tivi leswaku nkarhi wu ta va rini.” (Marka 13:32-37) Hambi swi ri tano, hi xiye leswaku Yesu u hlamusele swiendlakalo swo hambana-hambana leswi kombaka rixaka ra 1914. Naswona Bibele yi hlamusela swiendlakalo swa nkarhi lowu taka leswi nga ta komba khombo ra apocalipsi. Xana hi nga langutela yini?

Ku Hundzuka Ka Swiendlakalo

Muapostola Pawulo u te: “Siku vanhu va nga ta ku: “Ku rhulile, ku hava xo karhata,” hi wona nkarhi lowu ku onhaka ku nga ta va wela henhla hi xitshuketa, tanihi ku lumiwa ka wansati la nga kusuhi ni ku kuma n’wana; va nga ka va nga poni.” (1 Vatesalonika 5:3) Kutani, loko hi ri karhi hi ya eku chaputeni ka ‘masiku lawa ya makumu,’ hi nga langutela mianakanyo leyi hlawulekeke leswaku yi nyikeriwa “ku rhula na nsirhelelo!” eku hetisiseni ka marito ya Pawulo. Manuku ke?

Vuprofeta bya Bibele byi komba leswaku vukhongeri bya misava, lebyi hlamuseriweke tanihi “Babilona Lonkulu,” byi ta hlaseriwa hi xitshuketa hi mimfumo ya politiki ya misava kutani byi ta herisiwa xikan’we-kan’we! (Nhlavutelo 17:5, 16; 18:10, 17) Leswi swi ta fungha ku sungula ka ‘nhlomulo lowukulu lowu kalaka wu nga si va kona hi mpfhuka misava yi tumbuluxiwa ku fikela namuntlha.’ (Matewu 24:21) Kambe leswi swi ta khumba lava ‘tshamaka va hitekile’ ni ku rindzela apocalipsi hi ndlela yihi?

Vakriste va ntiyiso va nga tiyiseka leswaku Yehova u ta va ponisa. (2 Petro 2:9) Ina, ntsendze loko va tiva Yehova Xikwembu kutani va n’wi tirhela handle ka vutianakanyi, va nga ka va nga vi ni xivangelo xo chava loko Xikwembu na Kriste va ta ku pfuxeni ka nyimpi ya Armagedoni.—Nhlavutelo 11:17, 18; 16:14, 16.

Lexi landzelaka, nhlavutelo yi ta yisa eku hambanisiweni ka Sathana Diyavulosi ni mavuthu yakwe lama nga vonekiki eka vanhu. (Nhlavutelo 20:2, 3) Ina, vukarhi lebyi taka byi ta hlasela misava ya vanhu lava alaka ku tirhela Xikwembu. Hambi yi ri mimoya leyo biha leyi kucetelaka misava ya hina namuntlha yi ta herisiwa. (2 Vatesalonika 1:6-9) Leswi swi ta vula nkateko lowu nga heriki eka vaponisiwa va apocalipsi.

Apocalipsi—Masungulo Ya Paradeyisi

Malunghana ni vaaki va misava, buku ya Nhlavutelo (Apocalipsi, Douay) yi hi byela leswaku Xikwembu “xi ta hlangula mihloti hinkwayo emahlweni ya vona, ni rifu a ri nga ha vi kona; hambi ya ri mahlomulo kumbe ku rila kumbe ku vaviseka a swi nga ha vi kona hikuva leswo sungula [swi ta va] swi hundzile.” (Nhlavutelo 21:4) Ematshan’wini ya vuyelo lebyi khomisaka gome bya apocalipsi, Bibele yi boxa leswaku munhu u ta faneriwa hi ku hanya hi laha ku nga heriki emisaveni ya Paradeyisi.—Psalma 37:9-11, 29.

Paradeyisi? Vutomi lebyi nga heriki emisaveni? Anakanya hi swona, rihanyo leri hetisekeke, vanhu lava tsakeke lava humaka hi le tinxakeni hinkwato va tsakela vutomi hi laha ku heleleke! U nga ha vutisa u ku: ‘Xana lebyi byi ta va vuyelo bya apocalipsi hi ndlela yihi?’ Xikwembu xi nyikele rito ra xona. Swi ta fana ni le mhakeni ya ku tirhisana ka Xikwembu ni Vaisrayele, laha ku nga ‘wangiki na rito rin’we ra marito hinkwawo yo saseka lawa Yehova a ma vuleke . . . : hinkwaswo swi humelele.’—Yoxuwa 21:45.

Kutani ke, malunghana ni siku ni nkarhi lowu kongomeke wa apocalipsi ku hava loyi a swi tivaka, kambe vumbhoni byi komba leswaku hi hanya enguveni ya apocalipsi. Loko yi tlhekeka, onge hi nga kumeka hi hitekile ni ‘ku rindzela.’ Hikuva “misava ya hundza, ni ku navela ka yona, kambe loyi a endlaka ku rhandza ka Xikwembu, u tshama hi laha ku nga heriki.”—Marka 13:33, 37; 1 Yohane 2:17; Matewu 24:36.

[Nhlamuselo ya le hansi]