MUTSHAWUTELI

1 A timhaka ta mutlhanganisi,*+ a n’wana wa Dhavhidha, a hosi ya Jerusalema.+

 7 A micongo yontlhe yi chulula bimbini kanilezvi a bimbi a gi tali.+

Laha a micongo yi sukelako kona yi tlhela kwalaho kasi yi ya khulunga kambe.+

10 Xana ci kona cilo ca ku a munhu a nga wula, aku: “Hi nga wona, leci ciswa”?

12 Mina mutlhanganisi, ndzive hosi ya Izrayeli lomu Jerusalema.+ 13 Ndzi no ti tsitsirita hi mbilu yontlhe ndzi gondza ni ku hlolisisa hi wutlhari+ zvontlhe lezvi zvi mahiwako lahasi ka matilo+ — ku nga ntiro wo bayisa lowu Nungungulu a nyikileko a vana va vanhu kasi va khomeka hi wona.

16 Makunu, ndzi no ehleketa mbilwini ya mina, ndziku: “Hi nga wona! Ndzi ti kumele a wutlhari ga hombe a ku hundza vontlhe lava va ndzi rangeleko lomu Jerusalema,+ ni mbilu ya mina yi kumile a wutlhari ga hombe ni wutivi.”+ 17 Ndzi no nyikela a mbilu ya mina kasi yi tiva a wutlhari, ni lihuhi,* ni wupumbu;+ lezvo zvonawu ku hlongolisela a moya ntsena.

2 Ndzi no ti byela lezvi mbilwini ya mina: “Hi nga khwatsi ndzi ringa a kutsaka ndzi wona ku ndzi ta kuma yini ke.” Kanilezvi ndzi no wona lezvaku zvonawu zvi wa nga vhuni nchumu.

 2 Xungetano hi kuhleka, ndzi te: “Lihuhi!”

Xungetano hi kutsaka, ndziku: “Ku vhuna yini ke?”

3 Ndzi no hlolisisa hi mbilu ya mina yontlhe, ndzi ti nyikela ka vhinyo+ kanilezvi na ndzi nga tsiki a wutlhari ga mina. Ndzi zile ndzi khomisisa a wupumbu kasi ndzi wona ku cini ca chukwana leci a vanhu va nga mahako ka masiku ma tsongwani lawa va hanyako lahasi ka tilo. 4 Ndzi no maha a mitiro ya hombe.+ Ndzi no ti akela tiyindlu,+ ndzi ti byalela zvivhina.*+ 5 Ndzi no ti mahela masimu ya tisinya ta mihandzu ni maparki, ndzi byala a tisinya ta mihandzu ya tixaka tontlhe. 6 Ndzi no ti mahela a mativa ya mati kasi ku regara a khwati ga tisinya to nyuka. 7 Ndzi ti lavele a malandza ya cinuna ni ya cisati,+ ku tlhela ku pswaliwa malandza laha kaya ka mina. Ndzi no xava a mitlhambi yo tala kambe — ya tihomu ni ya tiyivhu+ — a ku hundza vontlhe lava va ndzi rangeleko lomu Jerusalema. 8 Ndzi no ti hlengeletelela a prata ni ouro+ — ku nga titshomba ta tihosi ni ta lomu ka maprovhinsia.+ Ndzi no ti hlengeletelela a vayimbeleli va cinuna ni va cisati, zvin’we ni leci ci tsakisako nguvhu a vana va vanhu — ku nga wasati, ina, a vavasati vo tala. 9 Hikwalaho, ndzi no maha wahombe ndzi hundza vontlhe lava va ndzi rangeleko lomu Jerusalema,+ ni wutlhari ga mina gi no simama na mina.

10 Zvontlhe lezvi a matihlo ya mina ma nga zvi navela a ndzi ma alelangi;+ ne a ndzi tsonangi a mbilu ya mina ni lihi litsako, hakuva a mbilu ya mina yi wa tsakela a ntiro wa mina wontlhe lowu ndzi nga wu dzunukele. Lezvo hi zvona ndzi nga bhindzula ntirweni wontlhe wa mina lowu ndzi wu dzunukeleko.+ 11 Kanilezvi, a cikhati ndzi nga ehleketa hi mitiro yontlhe leyi a mandla ya mina ma yi mahileko ni kutikarata kontlhe loku ndzi ku mahileko kasi ndzi yi maha,+ ndzi no wona ku zvontlhe zvi wa nga vhuni nchumu, zvi wa hi ku hlongolisela moya ntsena;+ ci hava ci nga hi ni bhindzu lahasi ka gambo.+

12 Makunu ndzi no yisa a kupima ka mina ka wutlhari, ni lihuhi, ni wupumbu.+ (Hakuva cini a nga mahako a munhu loyi a tako andzhako ka hosi loku ku nga hi zvalezvi zvi sinako zvi mahilwe ke?) 13 Ndzi no wona lezvaku a wutlhari gi na ni bhindzu a ku hundza wupumbu,+ a ku khwatsi hi lezvi a kuwonekela ku nga ni bhindzu a ku hundza munyama.

14 A matihlo ya munhu wo tlhariha ma hlokweni yakwe,*+ kanilezvi a cipumbu ci famba munyameni.+ Ndzi no wona kambe lezvaku a magumo ya vona vontlhe man’we.+ 15 Ndzi no ehleketa mbilwini ya mina, ndziku: “Lezvi zvi humelelako a cipumbu hi zvalezvi zvi to ndzi humelelawu.”+ Makunu ndzi bhindzula yini hi ku tlhariha nguvhu? Hikwalaho, mbilwini ya mina ndzi te: “Lezvi zvonawu a zvi vhuni nchumu.” 16 Hakuva a munhu wo tlhariha ni cipumbu vontlhe a va alakanyiwi kala kupindzuka.+ Ka masiku ma ha tako, vontlhe va ta rivaliwa. Kona a munhu wo tlhariha i fisa kuyini? Ifa a ku fana ni cipumbu.+

17 Hikwalaho, ndzi no sangula ku venga a wutomi,+ hakuva zvontlhe lezvi zvi nga mahiwa lahasi ka gambo zvi wa ku khwatsi i hlomulo ka mina; zvontlhe zvi wa nga vhuni nchumu,+ zvi wa hi ku hlongolisela moya ntsena.+ 18 Ndzi no venga a mitiro yontlhe leyi ndzi nga yi dzunukele lahasi ka gambo,+ hakuva ndzi ta yi siyela mun’wani munhu a tako andzhako ka mina.+ 19 Kona himani a zvi tivako ku i tava tlhari kutani cipumbu ke?+ Kanilezvi hi yaloye a to fumela a zvilo zvontlhe lezvi ndzi ti karatileko ndzi zvi kuma hi wutlhari lahasi ka gambo. Lezvo zvonawu a zvi vhuni nchumu. 20 Hikwalaho, a mbilu ya mina yi no sangula ku mbhela ntamu hi kota ya ntiro wontlhe lowu ndzi nga ti karatile ndzi wu maha lahasi ka gambo. 21 Hakuva hambu loku a munhu a ti karatile a maha ntiro wakwe hi wutlhari, ni wutivi, ni wumeseri, i ta wu nyikela* ka mun’wani munhu a nga kala ku wu tirela.+ Lezvo zvonawu a zvi vhuni nchumu niku i khombo ga hombe.

22 Khwatsi-khwatsi i bhindzula yini munhu hi ntiro wakwe wontlhe wa kutikarata ni kunavela loku ku mu mahako* a tira hi kutikarata lahasi ka gambo?+ 23 Hakuva masikwini yakwe wontlhe, a ntiro wakwe wu neha a kubayisa ni kukarateka,+ hambu ni wusiku a mbilu yakwe a yi humuli.+ Lezvo zvonawu a zvi vhuni nchumu.

24 Ci hava ca chukwana ka munhu a ku hundza ku aga, anwa, a tlhela a tsaka* hi ntiro wakwe.+ Ndzi no wona lezvaku lezvo zvonawu zvita hi canjeni ga Nungungulu wa lisine,+ 25 hakuva himani a gako ni kunwa khwatsi a ku hundza mina ke?+

26 Hakuva Nungungulu i mu nyika a wutlhari, ni wutivi, ni kutsaka a munhu loyi a mu tsakisako,+ kanilezvi a muwonhi i mu nyika a ntiro wo hlengeletela ni ku wungeletela kasi a nyika loyi a tsakisako a Nungungulu wa lisine.+ Lezvo zvonawu a zvi vhuni nchumu, ku hlongolisela moya ntsena.

9 Zvini lezvi a mutiri a bhindzulako hi kutikarata kakwe kontlhe ke?+ 10 Ndzi no wona a mitiro leyi Nungungulu a nyikileko a vana va vanhu kasi va khomeka hi yona. 11 I mahile zvontlhe na zvi sasekile hi cikhati ca zvona.+ I tlhelile a chela timbilwini tabye a cikhati ca pindzukelwa; hambulezvo a vanhu va nga ta tshuka va wu zwisisa a ntiro lowu a Nungungulu wa lisine a wu mahileko kusukela kusanguleni kala magumo.

12 Ndzi no wona lezvaku a ku na ca chukwana a ku hundza ku va tsaka, va maha zvazvinene wutomini gabye,+ 13 ni lezvaku a mun’we ni mun’wani aga, anwa, a tlhela a ti buza hi ntiro wakwe wontlhe a wu dzunukeleko. Leco cinyikiwo ca Nungungulu.+

14 Ndzi no tiva lezvaku zvontlhe lezvi a Nungungulu wa lisine a zvi mahako zvi ta tshama kala kupindzuka. Ci hava ci to engetelwa hambu ku hunguliwa ka zvona. A Nungungulu wa lisine i zvi mahisile lezvo kasi a vanhu va mu chava.+

15 Lezvi zvi mahekako zvi sina zvi mahekile, ni lezvi zvi tova kona zvi wa hi kona;+ kanilezvi a Nungungulu wa lisine i hlota lezvi zvi lavetelwako.*

16 Ndzi no tlhela ndzi wona lezvi lahasi ka gambo: Wutshan’wini ga nongameto ku wa hi ni kubiha, ni wutshan’wini ga kululama ku wa hi ni kubiha.+ 17 Hikwalaho, mbilwini ya mina, ndzi te: “A Nungungulu wa lisine i ta lamula a wakululama ni wakubiha+ hakuva ku na ni cikhati ca mitiro yontlhe ni ca zvontlhe zvi mahiwako.”

18 Ndzi no tlhela ndzi ti byela mbilwini ya mina lezvaku a Nungungulu wa lisine i ta ringa a vana va vanhu a va komba lezvaku va fana ni zvihari, 19 hakuva lezvi zvi mahekako ka vanhu zva maheka kambe ni ka zvihari; a magumo ya zvona man’we.+ Kota lezvi a cihari ci fako ni munhu yenawu wafa. I moya wun’we wu nga kona ka zvihari ni vanhu.+ Hikwalaho, a munhu a nga zvi hundzi hi nchumu a zvihari, hakuva zvontlhe a zvi nyawuli. 20 Zvontlhe zviya ka wutshamu gin’we.+ Zvontlhe zvi mahilwe hi ntshuri+ niku zvontlhe zvi tlhelela ntshurini kambe.+ 21 Makunu himani a zvi tivako ku kani a moya wa vanhu wu tlakukela hehla kutani a moya wa zvihari wu relela lahasi misaveni ke?+ 22 Ndzi no wona kambe lezvaku a ku na nchumu wa chukwana ka munhu a ku hundza ku a tsakela a ntiro wakwe,+ hakuva lowo hi wona a nchachazelo* wakwe; hakuva himani a to mu wonisa lezvi zvi to maheka andzhako ka loku a nga ha hi kona ke?+

4 Ndzi no engeta ndzi cuwuka a tixanisa tontlhe leti ti mahiwako lahasi ka gambo. Ndzi no wona a mihloti ya lava va xanisiwako na va nga hi na muchaveleli.+ A vaxanisi vabye va wa hi ni ntamu, kanilezvi vona va wa nga hi na wa ku va chavelela. 2 Ndzi te: Va katekile lava va sinako va file a ku hundza lava va ha hanyako.+ 3 Kanilezvi loyi a katekileko a ku hundza vontlhe hi loyi a kalako a nga se pswaliwa,+ loyi a kalako a nga se wona a mitiro ya kubayisa yi mahiwako lahasi ka gambo.+

4 Ndzi no wona lezvaku a kutikarata ka hombe ni ntiro wa wutlhari zvita hi kota ya kubangana ka vanhu;+ lezvo zvonawu a zvi vhuni nchumu, ku hlongolisela moya ntsena.

5 A cipumbu ci kondla mawoko, ci khanyana miri.*+

6 I chukwana ku humula kutsongwani a ku hundza ku tira yi nga chayi ni ku hlongolisela moya.+

7 Ndzi no hundzuluka ndzi wona a kunganyawuli kun’wani ku mahekako lahasi ka gambo: 8 Ku na ni munhu a hanyako yece, a kalako a nga hi na munghana, ne n’wana hambu makabye, kanilezvi i ti karata a tira a nga gumesi. A matihlo yakwe a ma kolwi hi titshomba.+ Kanilezvi xana wa ti wutisa ku: ‘Ndzi dzunukela mani niku ndzi ti tsonela yini* a zvilo zva zvinene’ ke?+ Lezvi zvonawu a zvi vhuni nchumu niku i ntiro wo bayisa.+

9 A vambiri va chukwana a ku hundza mun’we+ hakuva va na ni nchachazelo wa wunene* ntirweni wabye. 10 Loku a mun’we awa loyi mun’wani i ta vhuxa a munghana wakwe. Kanilezvi i ta ku yini loyi a wako na a nga hi na wa ku mu vhuxa ke?

11 A ku tsika lezvo, loku a vambiri va etlela zvin’we va ta kufumetana, kanilezvi loyi a nga yece i ta kufumelisa kuyini ke? 12 A munhu a nga hlula loyi a nga yece, kanilezvi loku va hi vambiri va nga mu hlula. A joka ga miluko yinharu a gi phewuki hi kuhatlisa.*

13 I chukwana a jaha ga cisiwana gi tlharihileko a ku hundza a hosi yo kumba ya cipumbu+ leyi yi nga ha laviko ku ingisa zvitlharihiso.+ 14 Hakuva i* humele paxweni a ya maha hosi+ hambu lezvi a nga pswaliwa na a hi cisiwana mufun’weni wa yin’wani hosi.+ 15 Ndzi no ehleketa hi vontlhe lava va hanyako lahasi ka gambo ni lezvi zvi humelelako a jaha legi gi salako gi teka a wutshamu ga mun’wani. 16 Hambu lezvi gi nga ni vaseketeli va tsandza-vahlayi, lava va to landzela andzhako ka gona va nga ta gi tsakela.+ Lezvo zvonawu a zvi vhuni nchumu, ku hlongolisela moya ntsena.

5 Hlayisa a nkondzo wa wena loku uya ndlwini ya Nungungulu wa lisine;+ i chukwana a ku tshinela u ingisela+ a ku hundza ku nyikela a muphahlo a ku khwatsi hi lezvi a zvipumbu zvi mahako,+ hakuva a va zvi woni lezvaku lezvi va mahako zvi bihile.

2 U nga hatliseli ku vhulula nomu wa wena, hambu a ku tsika a mbilu ya wena yi hatlisela ku wulawula mahlweni ka Nungungulu wa lisine,+ hakuva a Nungungulu wa lisine i le tilweni kanilezvi wena u laha misaveni. Hikwalaho, a magezu ya wena ma wave ma tsongwani.+ 3 A ku khwatsi hi lezvi a noro wu vangiwako hi kukarateka ko tala,*+ ni kuwulawula ka wupumbu konawu ku vangiwa hi magezu yo tala.+ 4 Loku u maha a cifungo ka Nungungulu u nga hlweli ku ci tatisa,+ hakuva Nungungulu a nga tsakisiwi hi zvipumbu.+ Tatisa lezvi u fungileko.+ 5 I chukwana u nga fungi a ku hundza ku funga u nga tatisi.+ 6 U nga tsiki a nomu wa wena wu ku wonhisa,*+ ne u nga wuli mahlweni ka ngilozi* uku u no phazama.+ U wa ta mu zangarisela yini Nungungulu hi kota ya lezvi u nga wula, a lovisa a ntiro wa mandla ya wena ke?+ 7 A ku khwatsi hi lezvi a kukarateka ko tala ku vangako a miloro,+ ni magezu yo tala wonawu ma vanga a kunganyawuli. Kanilezvi chava a Nungungulu wa lisine.+

8 Loku u wona a cisiwana na ci xanisiwa, ni loku u wona a nongameto ni kululama na zvi hambunyetwa lomu dhistrito ya wena, zvi nga ku hlamalisi.+ Hakuva a hosana leyo ya woniwa hi loyi a tlakukileko a ku hundza yona, niku ku na ni van’wani va tlakukileko a ku hundza vona.

9 A mihandzu ya tiko kambe yi avelwa vontlhe. Hambu a hosi yi gisiwa hi masimu.+

10 Loyi a randzako a prata a nga ta tshuka a kolwa hi prata, ne hambu loyi a randzako titshomba a nga ta tshuka a enelelwa hi bhindzu.+ Lezvi zvonawu a zvi vhuni nchumu.+

11 Loku a titshomba ti tala, ni vagi vonawu vo tala.+ Makunu i bhindzula yini a n’winyi wa kona loku ku nga hi ku ti cuwuka hi matihlo basi ke?+

12 A wurongo ga loyi a tirako ga nandziha, kani iga ku tsongwani kutani iga nguvhu. Kanilezvi a titshomba ta loyi a ganyileko ta mu tsona wurongo.

13 Ku na ni hlomulo wa hombe ndzi wu wonako lahasi ka gambo: a titshomba leti a n’winyi wa tona a ti hlengeletileko ti tlhela ti mu vangela khombo. 14 A titshomba leto ta lahleka hi kota ya ntiro* wo kala ku bhindzula. A cikhati leci a pswalako n’wana a nga ha hi na nchumu canjeni gakwe.+

15 A ku khwatsi hi lezvi a munhu a humileko khwirini ga mamani wakwe na a hi cimbyiri, i ta tlhelisa zvalezvi a nga tisa zvona.+ A nga ta teka nchumu ka ntiro wontlhe lowu a wu mahileko hi kutikarata.+

16 Lezvi zvonawu i hlomulo wa hombe: Zvalezvi a nga tisa zvona i ta tlhelisa zvalezvo; makunu i bhindzula yini a munhu loyi a tirako yi nga chayi na a tirela ku hlongolisela moya ke?+ 17 A ku tsika lezvo, siku ni siku i gela lomu munyameni, na a hi hlomulweni wa hombe, ni kubabya, ni zanga.+

18 Ndzi no wona lezvaku a ca cinene ni ca chukwana hi leci: Ku a munhu aga, anwa, a tsakela a ntiro wakwe+ wontlhe lowu a wu dzunukelako lahasi ka gambo ndzeni ka masiku ma tsongwani ya kuhanya kakwe lawa a Nungungulu wa lisine a mu nyikileko, hakuva lowo hi wona a nchachazelo* wakwe.+ 19 A ku tsika lezvo, loku a Nungungulu wa lisine a ganyisa munhu, a mu nyika titshomba+ ni wutlhari ga ku ti buza hi zvona, a munhu loye i wa amukele a nchachazelo* wakwe a tlhela a tsakela a ntiro wakwe lowu a wu dzunukeleko. Leco cinyikiwo ca Nungungulu.+ 20 Hakuva a nga ta ma wona ni ku hundza* a masiku ya kuhanya kakwe hakuva a Nungungulu wa lisine i tsika a mbilu yakwe yi tshama na yi tsakile.+

6 Ku na ni wun’wani hlomulo ndzi wu wonako lahasi ka gambo, wu wonekako nguvhu cikari ka vanhu, wu nga lowu: 2 A Nungungulu wa lisine i ganyisa munhu, a mu nyika a titshomba ni wudzundzo, laha ka kuza a nga vhumali nchumu a wu navelako;* hambulezvo, a Nungungulu wa lisine a nga mu tsiki a ti buza hi zvona, hambu lezvi zvi nga giwako hi mumbe munhu. Lezvo a zvi vhuni nchumu niku zva bayisa nguvhu. 3 Loku a wanuna a pswala vana a 100 wa makhati a tlhela a hanya malembe yo tala kala a kumba, hambulezvo a* nga ti buzi hi zvilo zva zvinene kala a relela cilahleni, ndza wula lezvaku a cin’wanana leci ci pswaliwako na ci file ci katekile a ku hundza a wanuna loye.+ 4 Hakuva a cin’wanana leco ci pswalilwe mahala ci tlhela ci famba munyameni, ni munyama wu fenengetile a vito ga cona. 5 Hambu lezvi ci nga kala ku wona gambo hambu ku tiva nchumu, cona ci chukwana* a ku hundza a wanuna loye.+ 6 Zvi vhuna yini a ku hanya a 2000 wa malembe kanilezvi u nga ti buzi hi litsako? Kasi vontlhe a vayi ka wutshamu gin’we ke?+

7 A ntiro wontlhe lowu a munhu a wu dzunukelako i mahela ku gisa nomu wakwe,+ hambulezvo a kunavela kakwe* a ku tshuki ku xura. 8 Hakuva a tlhari yi ci hundza hi yini a cipumbu ke?+ Kona zvi ci vhuna yini a cisiwana a ku tiva a tindlela ta kuhanya* ke? 9 I chukwana ku ti buza hi lezvi a matihlo ma zvi wonako a ku hundza ku hlongolisela a kunavela. Lezvo zvonawu a zvi vhuni nchumu, ku hlongolisela a moya ntsena.

10 Ni cihi ci nga kona ci sina ci chulilwe vito hi kale, ni lezvi a munhu a nga tshamisa zvona zva tiviwa niku a nge zvi koti kulwa* ni loyi a mu hundzako hi ntamu. 11 Loku a magezu* ma tala, a kunganyawuli konawu ko andza. Makunu a munhu i bhindzula yini hi lezvo ke? 12 Himani a ci tivako leci ci nga chukwana ka munhu kasi a ci maha ka masiku ma tsongwani ma nga vhuniko nchumu ya kuhanya kakwe lawa ma hundzako a ku khwatsi i ndzhuti ke?+ Hakuva himani a to mu byela lezvi zvi to maheka andzhako ka loku a nga ha hi kona ke?

7 A vito ga ginene* gi chukwana a ku hundza a mafura ya manene,+ ni siku ga kufa gi hundza a siku ga kupswaliwa. 2 I chukwana kuya ndlwini ya cirilo a ku hundza kuya mubuzweni,+ hakuva lawo hi wona a magumo ya vontlhe vanhu, niku loyi a hanyako i fanele ku ehleketa hi mhaka leyi. 3 I chukwana kubayiseka a ku hundza kuhleka,+ hakuva a kutsuva ka nghohe ku holisa mbilu.+ 4 A mbilu ya loyi a tlharihileko yi lomu ndlwini ya cirilo, kanilezvi a mbilu ya cipumbu yi lomu ndlwini ya kutsaka.*+

5 I chukwana a ku ingisela a kukawuka ka munhu a tlharihileko+ a ku hundza ku ingisela a lisimu la zvipumbu. 6 Hakuva a mahleko ya cipumbu ma fana ni kuvhuma ka mimizwa yi swako lahasi ka mbita.+ Lezvo zvonawu a zvi vhuni nchumu. 7 A tixanisa ti hungukisa a munhu a tlharihileko, ni kuxavelela zvi wonha a mbilu.+

8 I chukwana a magumo ya mhaka a ku hundza a masangulo ya yona. I chukwana a kuva ni lihlazva-mbilu a ku hundza a kuva ni matshandza.+ 9 U nga hatliseli ku zangara+ hakuva a zanga yi tshama timbilwini ta zvipumbu.+

10 U nga wutisi, uku: “Hikuyini a masiku ya kale ma nga hi chukwana a ku hundza lawa?”, hakuva a hi wutlhari gi ku mahako u wutisa lezvo.+

11 A wutlhari legi gi nga zvin’we ni titshomba i nchumu wa wunene niku i bhindzu ka lava va wonako a gambo.* 12 Hakuva a wutlhari ga vhikela+ a ku khwatsi hi lezvi a mali yi vhikelako,+ kanilezvi a bhindzu ga wutivi hi legi: A wutlhari ga hlayisa a wutomi ga lava va nga nago.+

13 Ehleketa hi ntiro wa Nungungulu wa lisine: Himani a nga ololoxako lezvi yena a nga zvi byeketa ke?+ 14 Loku a siku gi hi ginene wenawu maha munhu wa munene,+ kanilezvi loku gi hi siku ga hlomulo alakanya lezvaku Nungungulu hi yena a nga maha legi ni legiyani,+ kasi a vanhu va nga zvi tivi* lezvi zvi to va humelela cikhatini ci tako.+

15 Kuhanyeni ka mina ko kala ku vhuna nchumu,+ ndzi wonile zvontlhe: Ndzi wonile a wakululama a fako kululameni kakwe,+ ni wakubiha a hanyako nguvhu hambu lezvi a mahako zvakubiha.+

16 U nga ti mahi wo lulama nguvhu,+ ne u nga ti mahi wa ku tlhariha nguvhu.+ U wa ta ti lovisela yini ke?+ 17 U nga ti mahi wo biha nguvhu ne hambu cipumbu.+ U wa ta fela yini na ci nga se chikela a cikhati ca wena ke?+ 18 I chukwana ku ingisa a citlharihiso leci, kanilezvi na u nga tsiki leci cin’wani+ hakuva loyi a chavako Nungungulu i ta zvi ingisa hi wumbiri ga zvona.

19 A wutlhari gi maha loyi a tlharihileko ava ni ntamu wa hombe a ku hundza a 10 wa tinhenha ta lomu dhoropeni.+ 20 Hakuva a ku na munhu a lulamileko laha misaveni, loyi contlhe cikhati a mahako zvazvinene, a nga wonhi.+

21 Ahandle ka lezvo, u nga cheli kota hi magezu wontlhe lawa a vanhu va wulako,+ u nga kala uzwa ni nandza ga wena na gi ku ruka. 22 Hakuva a mbilu ya wena ya zvi tiva khwatsi lezvaku wenawu u rukile van’wani a makhati yo tala.+

23 Zvontlhe lezvo ndzi no zvi hlola hi wutlhari, ndziku: “Ndzi ta tlhariha.” Kanilezvi a ndzi zvi kotangi. 24 Lezvi zvi mahekileko zvi le kule niku zvi etile nguvhu. Himani wa ku a nga zvi zwisisa ke?+ 25 Ndzi no nyikela a mbilu ya mina kasi ku tiva, ni ku hlola, ni ku lavetela a wutlhari, ni tshinya ga timhaka, ni ku zwisisa a kubiha ka wupumbu, ni wupumbu ga lihuhi.+ 26 Ndzi no pola lezvaku a wasati loyi a fanako ni ntlhamu, loyi a mbilu yakwe yi fanako ni tikoka, loyi a mandla yakwe ma fanako ni machini ya paxo, wa bava a ku hundza kufa. Loyi a tsakisako a Nungungulu wa lisine i ta huluka kakwe,+ kanilezvi a muwonhi i ta phasiwa hi yena.+

27 “Hi nga wona lezvi ndzi nga zvi kuma”, ku wula mutlhanganisi.+ “Ndzi hlolile a mhaka yin’we ni yin’wani kasi ndzi tiva a magumo ya yona, 28 kanilezvi lezvi ndzi* nga simama ku zvi lava a ndzi zvi kumangi. Cikari ka 1000 wa vanhu ndzi no kuma wanuna mun’we basi,* kanilezvi cikari kabye a ndzi kumangi ne wasati mun’we. 29 Leci ndzi nga ci kuma hi leci: A Nungungulu wa lisine i mahile a vanhu na va lulamile,+ kanilezvi vona va ti polele mano yo tala.”+

8 Himani a fanako ni munhu a tlharihileko? Himani loyi a tivako ku lulamisa cikarato?* A wutlhari ga munhu gi woningela a nghohe yakwe, gi hungula a kubiha ka nghohe yakwe.

2 Ndzi ngalo: “Ingisa a zvileletelo zva hosi+ hi kota ya cihlambanyo ca wena ka Nungungulu.+ 3 U nga hatliseli ku suka mahlweni ka yona.+ U nga yimeli a nchumu wa kubiha+ hakuva a hosi yi maha ni cihi ci yi tsakisako, 4 hakuva a gezu ga hosi hi gona gi tsemako a mhaka;+ himani a nga yi wutisako, aku: ‘Zvini u mahako?’”

5 Loyi a ingisako a cileletelo a nga ta welwa hi khombo,+ ni mbilu ya munhu wo tlhariha yi ta tiva a cikhati ci faneleko ni mamahela* ya kona.+ 6 Hakuva a mhaka yin’we ni yin’wani yi na ni cikhati ca yona ni mamahela* ya kona,+ hakuva a zvikarato zva vanhu zvi tele. 7 Kota lezvi ku nga hava munhu a tivako lezvi zvi to maheka, himani a nga mu byelako lezvi zvi to mahekisa zvona ke?

8 A ku khwatsi hi lezvi ku nga hava munhu a nga ni ntamu hehla ka moya kutani a zvi kotako ku wu vhalela, i hava kambe a nga ni ntamu hehla ka siku ga kufa.+ A ku khwatsi hi lezvi a munhu a nga tlhatlhiwiko cikhatini ca yimpi, ni kubiha konawu ku nga ta va tsika va pona lava va ku mahako.*

9 Zvontlhe lezvo ndzi zvi wonile ndzi tlhela ndzi ehleketa hi mitiro yontlhe yi mahiwako lahasi ka gambo, ka cikhati leci a munhu a fumelako mun’wani a mu yisa khombyeni.*+ 10 Ndzi no wona a vakubiha na va lahliwa, lava va nga tolovela ku nghena ni ku huma wutshan’wini go basa, kanilezvi va no tekela ku rivaliwa dhoropeni legi va nga mahela kona zvakubiha.+ Lezvo zvonawu a zvi vhuni nchumu.

11 Kota lezvi a kulamula ku nga hatlisiko kuta hehla ka ntiro wa kubiha,+ a timbilu ta vanhu ti tlanyala ti maha zvakubiha.+ 12 Hambu loku a muwonhi a maha zvakubiha a 100 wa makhati a tlhela a hanya nguvhu, ndza zvi tiva lezvaku lava va chavako a Nungungulu wa lisine va ta kateka, hakuva va mu chava.+ 13 Kanilezvi a wakubiha a nga ta kateka,+ ne a nga ta lehisa a masiku yakwe, lawa ma fanako ni ndzhuti,+ hakuva a nga chavi Nungungulu.

14 Ku na ni nchumu wu nga vhuniko nchumu wu mahekako laha misaveni: Ku na ni valulamileko va kumako nchachazelo lowu wu ringanako a vakubiha,+ ni vakubiha lava va kumako a nchachazelo wu ringanako a valulamileko.+ Ndza wula ndziku lezvi zvonawu a zvi vhuni nchumu.

15 Hikwalaho, mina ndzi dzundza kutsaka,+ hakuva a ku na ca chukwana ka munhu lahasi ka gambo a ku hundza ku aga, anwa, a ti tsakela. I wa mahe lezvo laha a tirako hi kutikarata masikwini ya wutomi gakwe,+ lawa a Nungungulu wa lisine a mu nyikileko lahasi ka gambo.

16 Ndzi no nyikela a mbilu ya mina kasi yi kuma wutlhari ni ku wona a mitiro yontlhe yi mahiwako laha misaveni,+ ndziza ndzi nga etleli, mumu ni wusiku.* 17 Ndzi no ehleketa hi ntiro wontlhe wa Nungungulu wa lisine, ndzi wona lezvaku a vanhu a va zvi zwisisi lezvi zvi mahekako lahasi ka gambo.+ Hambu loku vo ti karatisa kuyini va nga ta zvi zwisisa. Hambu loku va ti byela lezvaku va ta zvi tiva hakuva va tlharihile, va nga ta zvi zwisisa hi kumbhelela.+

9 Hikwalaho, ndzi no ehleketa hi zvontlhe lezvo mbilwini ya mina, ndzi wona lezvaku a wakululama ni wa kutlhariha, zvin’we ni mitiro yabye, va mandleni ya Nungungulu wa lisine.+ A vanhu a va li tivi a lirandzo ni livengo leli li nga hi kona na va nga seva kona. 2 A magumo ya vontlhe hi yalawa ya man’we:+ a wakululama ni wakubiha;+ a wamunene, ni loyi a hlazvekileko, ni loyi a nga hlazvekangiko; lava va mahako miphahlo ni lava va nga mahiko miphahlo. A munhu wa munene wa fana ni muwonhi; loyi a hlambanyako wa fana ni loyi a chavako ku hlambanya. 3 Ku na ni nchumu wo bayisa wu mahekako lahasi ka gambo: Kota lezvi a magumo ya vontlhe ma nga yalawa ya man’we,+ a timbilu ta vanhu tonawu ti tele hi kubiha, ni lihuhi li lomu timbilwini tabye wontlhe masiku ya kuhanya kabye, va gumesa vafa!

4 Ku na ni kutsumba ka loyi a nga cikari ka lava va hanyako, hakuva a mbyana yo hanya yi chukwana a ku hundza nghala yi fileko.+ 5 Hakuva a vahanyako va zvi tiva lezvaku va tafa,+ kanilezvi a vafileko a va tivi nchumu,+ ne a va ha hi na nchachazelo, hakuva a va ha alakanyiwi.+ 6 A lirandzo labye, ni livengo labye, ni ciluse cabye zvi fuvile, a va ha hlengeli ni ka cihi cilo ci mahiwako lahasi ka gambo.+

7 Famba, u yaga a zvakuga zva wena hi kutsaka, unwa a vhinyo ya wena hi mbilu yi tsakileko,+ hakuva a Nungungulu wa lisine i sina a tsakele a mitiro ya wena.+ 8 A tinguwo ta wena ti wave to basa* contlhe cikhati, ne u nga rivali ku tola a mafura hlokweni ya wena.+ 9 Hanya hi kutsaka ni sati wa wena loyi u mu randzako+ wontlhe a masiku ya kuhanya ka wena ku nga vhuniko nchumu, lawa Nungungulu a ku nyikileko lahasi ka gambo, kuhanyeni ka wena kontlhe ku nga vhuniko nchumu, hakuva leco hi cona a ciavelo ca wena wutomini ni ntirweni wa wena lowu u wu dzunukelako lahasi ka gambo.+ 10 Ni cihi leci a canja ga wena gi ci kotako ku maha, ci mahe hi ntamu wa wena wontlhe, hakuva a ku na ntiro, ne makungo, ne wutivi, ne hambu wutlhari le Cilahleni,*+ lomu u yako kona.

11 Ndzi no engeta ndzi wona nchumu wun’wani lahasi ka gambo: Lava va tsutsumako nguvhu a hi contlhe cikhati va palako, ni tinhenha a hi contlhe cikhati ti hlulako yimpini,+ ni lava vo tlhariha a hi contlhe cikhati va nga ni zvakuga, ni lava vo tiva nguvhu a hi contlhe cikhati va nga ni titshomba,+ ne hambu lava va nga ni wutivi a hi contlhe cikhati va humelelako,+ hakuva a cikhati ni zvilo zva citshuketi zvi chikelela vontlhe. 12 Hakuva a munhu a nga ci tivi a cikhati cakwe.+ A ku khwatsi hi lezvi a tinjhanjhi ti phasiwako hi likoka,* ni lezvi a zvinyanyani zvi phasiwako hi ntlhamu, a vana va vanhu vonawu va phasiwa hi cikhati ca khombo, loku ci va chikelela hi citshuketi.

13 Ndzi no tlhela ndzi wona a mhaka leyi xungetano hi wutlhari lahasi ka gambo, yi ndzi hlamalisa: 14 Ku wa hi ni cidhoropana ku nga tshama vanhu va va tsongwani. Ku nota a hosi ya ntamu yi ta ci randzela, yi aka a libhiyo la hombe ka cona. 15 Ka cidhoropana leco, ku wa hi ni wanuna wa cisiwana, kanilezvi a nga tlharihile. Hikwalaho, i no ponisa a dhoropa hi kota ya wutlhari gakwe, kanilezvi i hava a nga alakanya a wanuna loye wa cisiwana.+ 16 Ndzi no ti byela lezvi: ‘A wutlhari gi chukwana a ku hundza ntamu.+ Hambulezvo, a wutlhari ga cisiwana ga chepetiwa, ni magezu ya cona a ma zwiwi hi munhu.’+

17 I chukwana kuzwa a timhaka ta lava va tlharihileko ti wuliwako hi kurula a ku hundza ku ingisela a guwa ga loyi a fumako cikari ka zvipumbu.

18 A wutlhari gi chukwana a ku hundza a matlhari ya yimpi, kanilezvi a muwonhi mun’we a nga wonha a zvilo zvo tala zva zvinene.+

10 A ku khwatsi hi lezvi a tinhongani ta kufa ti bolisako a mafura ya mumahi wa tiperfume ma nuha, ni wupumbu gi tsongwani gi goha wutlhari ni wudzundzo.+

2 A mbilu ya munhu a tlharihileko yi mu yisa ndleleni ya yinene,* kanilezvi a mbilu ya cipumbu yi mu yisa ndleleni ya hava.*+ 3 Ni ka yihi ndlela leyi a cipumbu ci fambako hi yona, a ci na kupima kunene,+ ci tlhela ci kombisa wupumbu ga cona ka vanhu vontlhe.+

4 Loku a hosi yi ku zangarela u nga suki laha u tshamileko kona,+ hakuva a kurula ku vhalela a zviwonho zva hombe.+

5 Ku na ni nchumu wo bayisa ndzi wu wonileko lahasi ka gambo, ku nga cihoxo ci mahiwako hi vafumeli:+ 6 A zvipumbu zvi vekiwa zvitshan’wini zvi tlakukileko, kanilezvi a vanhu va tlharihileko* va simama zvitshan’wini zva lahasi.

7 Ndzi wonile a malandza na ma famba hi mahaxi kanilezvi a tihosana na ti famba hi minenge a ku khwatsi malandza.+

8 Loyi a kelako nkele a nga tshuka a wela ka wona,+ ni loyi a khungumulako a muro wa maribye a nga tshuka a lun’wa hi nyoka.

9 Loyi a kelako maribye a nga tshuka a bayisiwa hi wona, ni loyi a pandzako tihunyi i le mhangweni.*

10 Loku a chapo gi nga tsemi gi tlhela gi nga lotiwi zvi lava ntamu wa hombe kasi ku gi tirisa. Kanilezvi a wutlhari gi vhuna munhu lezvaku a humelela.

11 Loku a nyoka yi luma na yi nga se fumbiwa, a muloyi a nga vhuneki hi nchumu.

12 A magezu ma humako non’wini wa munhu a tlharihileko ma neha makatekwa,+ kanilezvi a minomu ya cipumbu ya ci lovisa.+ 13 A magezu yo sangula ma humako non’wini wa cona wupumbu,+ ni magezu ya cona yo gumesa lihuhi li hohlotako. 14 Kanilezvi a cipumbu ci tshama hi ku wulawula.+

A munhu a nga zvi tivi lezvi zvi to humelela; himani wa ku a nga mu byela lezvi zvi to humelela andzhako kakwe?+

15 A ntiro wa cipumbu wa ci karalisa, hakuva a ci yi tivi ni ndlela yoya dhoropeni.

16 A gi no ku xaniseka a tiko legi a hosi ya kona yi nga jaha,+ legi a tihosana ta kona ti sangulako mubuzo ni mixo! 17 A go ku tsaka a tiko legi a hosi ya kona yi nga n’wana wa tihosi, legi a tihosana ta kona ti gako hi cikhati ci faneleko kasi ku kuma ntamu, na ti nga lavi ku popiwa!+

18 A minaneko ya langwa* ya tshoveka hi kota ya wulolo ga hombe, ni yindlu ya vhuta hi kota ya mandla ya lolo.+

19 A zvakuga* zvi mahelwe ku vhuxa mahleko, ni vhinyo yi maha wutomi gi tsakisa,+ kanilezvi a mali yi xuxa zvontlhe.+

20 U nga ruki a hosi hambu lomu maalakanyweni ya wena,*+ ni loku u hi lomu kwartwini ya wena u nga ruki munhu wo ganya, hakuva a cinyanyani* ci nga rwala a timhaka ta wena, ni civangwa ci nga ni tipapa ci ngaya ci ya phinda lezvi u nga wula.

11 Hoxela* a pawa ya wena lomu matini+ hakuva andzhako ka masiku yo tala u ta tlhela u yi kuma kambe.+ 2 Avela zvilo zva wena a 7 wa vanhu kutani 8 wa vona+ hakuva a wu gi tivi a khombo legi gi to humelela laha misaveni.

3 Loku a marefu ma tele hi mati, ma ta chulula vhula laha misaveni, ni loku a sinya yi wela dzongeni* kutani n’walungu* yi ta tshama kwalaha yi nga wela kona.

4 Loyi a cuwukelako a moya a nga ta byala, ni loyi a cuwukelako marefu a nga ta tshovela.+

5 A ku khwatsi hi lezvi u kalako u nga zvi tivi lezvi a moya wu tirisako zvona lomu ka marambu ya n’wanana lomu ndzeni ka wasati wa nyimba,+ a wu wu tivi kambe ni ntiro wa Nungungulu wa lisine, loyi a mahako a zvilo zvontlhe.+

6 Byala a mbewu ya wena na ga ha hi mixo, u nga humuti a canja ga wena kala ni gambo;+ hakuva a wu zvi tivi ku hi yihi yi to mila, kani hi leyi kani hi liyani, kutani ti ta mila hi wumbiri ga tona.

7 A kuwonekela ka nandziha, niku a matihlo ma tsaka loku ma wona gambo. 8 Loku a munhu a hanya malembe yo tala, i wa ti buze hi wona wontlhe.+ Kanilezvi i fanele ku alakanya lezvaku a masiku ya munyama ma nga tshuka ma tala; zvontlhe lezvi zvi tova kona a zvi vhuni nchumu.+

9 O wena jaha, ti tsakele na wa ha hi muswa, ni mbilu ya wena yi wa tsake masikwini ya wuswa ga wena. Famba hi tindlela ta mbilu ya wena, uya lomu a matihlo ya wena ma ku lavako, kanilezvi tiva lezvaku a Nungungulu wa lisine i ta ku lamula hi kota ya zvontlhe lezvo.+ 10 Hikwalaho, susa kukarateka mbilwini ya wena, u susa zvilo zvi bayisako a miri* wa wena, hakuva a wuswa ni wujaha a zvi vhuni nchumu.+

12 Alakanya a Muvangi wa wena wa Hombe masikwini ya wuswa ga wena,+ na ma nga se chikela a masiku ya zvikarato,+ ne na ma nga se chikela a malembe lawa u to wula ku: “A ma ndzi tsakisi”; 2 na ci nga se chikela a cikhati leci a gambo, ni kuwonekela, ni hweti, ni tinyeleti, zvi to maha munyama,+ ni marefu na ma nga se wuya andzhako ka* vhula; 3 a siku legi a vaghadhi* va yindlu va to rurumela, ni vavanuna va ntamu va to korama, a vavasati va nyima ku gaya hi lezvi va nga va tsongwani, ni vanhanyana lava va cuwukako hi lomu majaneleni va wona munyama;+ 4 a cikhati leci a tivati ti cuwukileko maruweni ti to vhaliwa, ni guwa ga cigayo gi to zwalela hasi; laha a munhu a to vhuxiwa hi kuyimbelela ka cinyanyani, ni vanhanyana vontlhe va to yimbelela hi gezu ga lahasi;+ 5 a cikhati leci a munhu a to chava a matshamu ma tlakukileko, ni ku chava timhango lomu maruweni; a cikhati leci a mendwa wu to pfepfa,+ ni bhandzala giya hi ku ti koka, ni alkapara wu baleka, hakuva a munhu iya mutini wakwe wa kala kupindzuka,+ ni lava va rilako va famba lomu maruweni;+ 6 na li nga se susiwa a lingoti la prata, ni ngelo wa ouro na wu nga se pandzeka, ni fuko yi nga laha cibukeni na yi nga se fayeka, ni cirodhana co koka mati lomu thangini na ci nga se pandzeka, 7 makunu a ntshuri wu tlhelela misaveni+ a ku khwatsi hi lezvi wu nga tshamisile zvona kale, ni moya* wu tlhelela ka Nungungulu wa lisine, loyi a nga munyiki wa wona.+

8 “Hi nga wona a kunganyawuli ka ku hundza a kunganyawuli kontlhe!”, ku wula a mutlhanganisi.+ “Zvontlhe a zvi nyawuli!”+

9 A mutlhanganisi i wa nga tlharihangi basi, kanilezvi i no tlhela a simama ku gondzisa vanhu lezvi a nga zvi tiva;+ i no ehleketa a tlhela a hlola khwatsi kasi a tsala* mavingu yo tala.+ 10 A mutlhanganisi i no ti karata kasi a kuma magezu yo tsakisa+ ni ku tsala a timhaka to tsumbeka ni ta lisine.

11 A timhaka ta titlhari ti fana ni mitlonga,+ ni mavingu ya tona ma hlengeletelweko ma fana ni zvipikiri zvi belelweko khwatsi. A timhaka leto ti nyikilwe hi murisi mun’we. 12 N’wananga, ni ka cihi co hambana ni lezvi, tiva lezvi: A ku maha mabhuku yo tala a zvi gumesi, ni ku ma gondza nguvhu zva karalisa miri.+

13 Andzhako ka kuva zvontlhe zvi zwilwe, a magumo ya mhaka hi lawa: Chava a Nungungulu wa lisine,+ u ingisa a zvileletelo zvakwe,+ hakuva leyo hi yona a fanelo yontlhe ya munhu.+ 14 Hakuva a Nungungulu wa lisine i ta lamula a mitiro yontlhe, ni zvontlhe zvi fihlilweko, kani zvazvinene kani zvakubiha.+