DHANIYELI

1 Hi lembe ga wunharu ga kufuma ka Jehoyakimu,+ a hosi ya Judha, Nebhukadnezare, a hosi ya Bhabhuloni, i nota Jerusalema a ta gi randzela.+ 2 Jehovha i no nyikela Jehoyakimu, a hosi ya Judha, canjeni gakwe+ zvin’we ni zvibya zvo kari zva yindlu* ya Nungungulu wa lisine. Nebhukadnezare i no famba nazvo tikweni ga Xinari,*+ ndlwini* ya nungungulu wakwe, a ya zvi veka lomu ndlwini ya titshomba ta nungungulu wakwe.+

3 Makunu a hosi yi no laya Axpenaze, a hosana yakwe, lezvaku a neha vaIzrayeli* vo kari, a ku patsa ni lava va pswalilweko mutini wa wuhosi ni wa vahombe.+ 4 Va wa fanele kuva majaha* yo kala cisolo, yo saseka khwatsi, yo tala hi wutlhari, ni wutivi, ni kupimisisa,+ ma zvi kotako ku tira ndlwini ya wuhosi. I wa fanele ku ma gondzisa a matsalela ni lirimi la vaKaldheya. 5 Ahandle ka lezvo, a hosi yi no laya lezvaku siku ni siku va nyikiwa mafehlefehle ya hosi ni vhinyo leyi a hosi yi nga kari yinwa. Va wa fanele ku gondzisiwa* a malembe manharu kasi kumbheleni ka malembe lawo va sangula ku tirela hosi.

6 Cikari kabye ku wa hi ni vokari va lixaka* la Judha, ku nga Dhaniyeli,*+ na Hananiya,* na Mixayeli,* na Azariya.*+ 7 A murangeli wa hombe wa laha wuhosini i no va chula man’wani mavito.* I no chula Dhaniyeli ku hi Bheltexazare,+ Hananiya aku hi Xadrake, Mixayeli aku hi Mexake, na Azariya aku hi Abhed-Nego.+

8 Kanilezvi Dhaniyeli i no funga mbilwini yakwe lezvaku a nga ta ti nyenyezisa hi mafehlefehle ya hosi kutani hi vhinyo leyi a hosi yi nwako. Hikwalaho, i no kombela a murangeli wa hombe wa laha wuhosini lezvaku a mu chusa ku a nga ti nyenyezisi hi zvakuga lezvo. 9 A Nungungulu wa lisine i no maha ku a murangeli wa hombe wa laha wuhosini a mu mahela wunene ni wuxinji Dhaniyeli.+ 10 Kanilezvi a murangeli wa hombe wa laha wuhosini i no byela Dhaniyeli, aku: “Ndza chava a hosi ya mina leyi yi nga leletela a zvakuga lezvi mu faneleko kuga ni lezvi mu faneleko kunwa. Ahati loku yi mu wona na mu wondzile mu hambana ni majaha* man’wani ya titanga ta n’wina ke? Mu ta ndzi kumisa nandzu mahlweni ka hosi.” 11 Kanilezvi Dhaniyeli i no byela loyi a nga yimisilwe hi murangeli wa hombe wa laha wuhosini kasi a hlayisa Dhaniyeli, na Hananiya, na Mixayeli, na Azariya, aku: 12 “Hi kombela lezvaku u ringa a malandza ya wena a 10 wa masiku, u hi tsika higa matsawu ni kunwa mati; 13 andzhako ka lezvo, u ta fananisa a mimiri ya hina ni ya majaha* lawa ma gako a mafehlefehle ya hosi, u gumesa u boha lezvi u to ma khomisa zvona a malandza ya wena hi kuya hi lezvi u to zvi wona.”

14 Hikwalaho, i no vhumela a cikombelo cabye, a va ringa a 10 wa masiku. 15 Kumbheleni ka 10 wa masiku, a mimiri yabye yi wa sasekile niku va wa kulukile a ku hundza a majaha* wontlhe lawa man’wani ma ngaga a mafehlefehle ya hosi. 16 Hikwalaho, a muhlayisi wabye i wa susa a mafehlefehle yabye ni vhinyo yabye leyi va nga nyikwa, a va nyika matsawu. 17 A Nungungulu wa lisine i no nyika a majaha* lawa ya mune a wutivi ni kupimisisa ka ku tiva a tixaka tontlhe ta matsalela; Dhaniyeli i no nyikiwa a kuzwisisa a tixaka tontlhe ta miwoniso ni miloro.+

18 Laha ci nga chikela a cikhati leci a hosi yi nga ci yimisile kasi va yisiwa ka yona,+ a murangeli wa hombe wa laha wuhosini i no va yisa ka Nebhukadnezare. 19 A cikhati leci a hosi yi nga wulawula navo, a ku kumiwangi mun’wani ntlaweni wontlhe wo fana na Dhaniyeli, na Hananiya, na Mixayeli, na Azariya;+ hikwalaho va no tshama laho, va tirela hosi. 20 Ka timhaka tontlhe ti nga lava wutlhari ni kupimisisa leti a hosi yi nga va wutisa, a hosi yi no wona lezvaku vona va hundza hi 10 wa makhati a vapristi vontlhe va masalamuso ni vavhumbi+ mufun’weni wa yona wontlhe. 21 Dhaniyeli i no simama leyo kala ka lembe go sangula ga kufuma ka hosi Khurusi.+

2 Hi lembe ga wumbiri ga kufuma kakwe, Nebhukadnezare i no lora miloro yo tsalangana a* jujeka kupima+ a vhumala ni wurongo. 2 Hikwalaho, a hosi yi no vitanisa a vapristi va masalamuso, ni vavhumbi, ni valoyi, ni vaKaldheya* kasi va ta hlawutela hosi a miloro ya yona. Hikwalaho, va no nghena va yima mahlweni ka hosi.+ 3 A hosi yi te ngalo kabye: “Ndzi lorile, niku ndza* karateka hi ku lava ku tiva lezvi ndzi nga lora.” 4 A vaKaldheya va no hlamula hosi hi ciAramaiko,*+ vaku: “O hosi, hanya kala kupindzuka! Hlawutela a malandza ya wena a noro wa wena, hina hi ta ku byela a tlhamuselo wa kona.”

5 A hosi yi no hlamula vaKaldheya, yiku: “A gezu ga mina go gumesa hi legi: Loku mu nga ndzi byeli a noro ni tlhamuselo wa wona mu ta phaphulelwa niku a tiyindlu ta n’wina ti ta maha zvikoti* zva citshungu. 6 Kanilezvi loku mu ndzi hlawutela a noro ni tlhamuselo wa wona, ndzi ta mu nyika zvinyikiwo, ni nchachazelo, ni wudzundzo ga hombe.+ Hikwalaho, ndzi hlawuteleni a noro ni tlhamuselo wa wona.”

7 Va no hlamula hosi hi khati ga wumbiri, vaku: “A hosi yi wa hlawutele a noro ka malandza ya yona, hina hi ta yi byela a tlhamuselo wa kona.”

8 A hosi yi no hlamula, yiku: “Ndza zvi tiva khwatsi lezvaku mo zama ku engetelelwa cikhati, hakuva ma zvi tiva lezvi ndzi bohileko ku maha. 9 Loku mu nga ndzi hlawuteli a noro, n’wentlhe ndzi ta mu tsayisa hi tsayisela gin’we. Kanilezvi n’wina mu zwene ku ndzi hembela ni ku ndzi kanganyisa na mu rindzela lezvaku a mhaka leyi yi cica. Hikwalaho, ndzi hlawuteleni noro kasi ndzi zvi wona ku mu nga ndzi byela a tlhamuselo wa kona.”

10 A vaKaldheya va no hlamula hosi, vaku: “A ku na munhu laha misaveni wa ku a nga zvi kota ku maha lezvi a hosi yi zvi lavako, hakuva a ku se tshuka kuva ni hosi ya hombe kutani mufumeli a nga kombela zvo khwatsi hi lezvo ka vapristi va masalamuso, kutani ka vavhumbi, hambu ni ka vaKaldheya. 11 Lezvi a hosi yi zvi kombelako zva karata; a ku na munhu wa ku a nga hlawutela lezvo ka hosi, ntsena a vanungungulu lava va nga tshamiko cikari ka vanhu.”

12 Zvalezvo a hosi yi no vhindluka, yi zangara nguvhu, yi leletela lezvaku a titlhari tontlhe ta Bhabhuloni ti dawa.+ 13 A cikhati leci a nayo wu nga yimisiwa, na ku kiyela kutsongwani kasi a titlhari ti dawa, va no lavetela na Dhaniyeli ni vanghana vakwe kasi va va daya.

14 Makunu, Dhaniyeli, hi wutlhari, na a ti wonela, i noya a ya wulawula na Ariyoki, a hosana ya vaguardhakosta va hosi, loyi a nga humile kasi ku ya daya a titlhari ta Bhabhuloni. 15 I no wutisa Ariyoki, a nandza ga hosi, aku: “Hikuyini a hosi yi nga yimisa a cileletelo leco ca xapi?” Ariyoki i no tlhamusela mhaka ka Dhaniyeli.+ 16 Hikwalaho, Dhaniyeli i no nghena a kombela hosi lezvaku yi mu nyika cikhati ca ku a ta yi tlhamusela.

17 Andzhako ka lezvo, Dhaniyeli i noya ndlwini yakwe a ya va hlawutela a mhaka leyo a vanghana vakwe, Hananiya, na Mixayeli, na Azariya. 18 I no va kombela lezvaku va khongela ka Nungungulu wa le tilweni va kombela ku mahelwa wuxinji xungetano hi cihundla leci, kasi Dhaniyeli ni vanghana vakwe va nga loviswi zvin’we ni titlhari leti tin’wani ta Bhabhuloni.

19 Makunu a cihundla ci no paluxiwa ka Dhaniyeli hi muwoniso ni wusiku.+ Hikwalaho, Dhaniyeli i no dhumisa a Nungungulu wa le tilweni. 20 Dhaniyeli i te:

24 Dhaniyeli i noya ka Ariyoki loyi a nga yimisilwe hi hosi kasi a lovisa a titlhari ta Bhabhuloni,+ a yaku kakwe: “U nga lovisi ne tlhari ni yin’we ya Bhabhuloni. Ndzi yise mahlweni ka hosi, ndzi taya ndzi ya yi byela a tlhamuselo a hosi.”

25 Ariyoki i no hatlisa a teka Dhaniyeli a famba naye mahlweni ka hosi, a yaku ka yona: “Ndzi kumile munhu cikari ka tikhumbi ta ka Judha+ wa ku a nga yi byela a tlhamuselo a hosi.” 26 A hosi yi no wutisa Dhaniyeli, loyi a nga chulilwe ku hi Bheltexazare,+ yiku: “Hakunene wena u nga ndzi hlawutela a noro lowu ndzi nga lora, u tlhela u ndzi byela a tlhamuselo wa kona ke?”+ 27 Dhaniyeli i no hlamula hosi, aku: “A ku na tlhari ni yin’we, ne vavhumbi, ne hambu a vapristi va masalamuso, kutani vahlahluvi va tirisako tinyeleti va nga zvi kotako ku byela hosi a cihundla leci yi wutisako.+ 28 Kanilezvi ku na ni Nungungulu le matilweni a nga Mupaluxi wa zvihundla,+ niku i tivisile hosi Nebhukadnezare lezvi zvi to maheka masikwini yo gumesa. A noro wa wena ni miwoniso leyi u nga yi wona hlokweni ya wena, na u etlele mubhedhini wa wena, hi leyi:

29 “Na u hi mubhedhini wa wena, hosi, a maalakanyo ya wena ma no wona lezvi zvi to maheka cikhatini ca ha tako niku a Mupaluxi wa zvihundla i ku tivisile lezvi zvi to humelela. 30 Kanilezvi mina, a ndzi vhululelwangi a cihundla leci hi kuva ndzi tlharihile nguvhu a ku hundza van’wani va hanyako, kanilezvi zvi mahelwe ku ndzi fela ku tivisa hosi a tlhamuselo wa kona kasi u tiva a maalakanyo ma nga mbilwini ya wena.+

31 “Laha wena hosi u nga kari u cuwukisa, u no wona cifananiso ca hombe nguvhu. A cifananiso leco ca hombe co phatima nguvhu ci wa yimile mahlweni ka wena, ni ciwumbeko ca cona ci wa chavisa. 32 A hloko ya cifananiso leco yi wa hi ya ouro yi hlutilweko,+ a cifuva ca cona ni mawoko ya cona zvi wa hi zva prata,+ a khwiri ga cona ni mathanga* ya cona zvi wa hi zva kobre,+ 33 a minenge ya cona yi wa hi ya simbi,+ ni mikondzo ya cona yi wa hi ya simbi yi patseneko ni wumba.+ 34 U no cuwuka kala ku tsemiwa ribye, na gi nga tsemiwi hi mandla ya munhu, gi taba a cifananiso hi laha mikondzweni ya cona ya simbi yi patseneko ni wumba gi yi fayetela.+ 35 Zvalezvo, a simbi, ni wumba, ni kobre, ni prata ni ouro, zvontlhe zvi no chindziwa zvi fana ni mungu* wa laha wutshan’wini go hulela kona timbewu laha cimun’wini, ni moya wu no zvi kukuleta laha ka ku ku nga kumeki ne ni citoti cin’we ca zvona. Kanilezvi a ribye legi gi ngaba a cifananiso leco gi no maha citsunga ca hombe gi tata a misava yontlhe.

36 “A noro wa kona hi lowo, makunu zvezvi ndzi ta byela hosi a tlhamuselo wa wona. 37 Wena hosi, a hosi ya tihosi, loyi a Nungungulu wa tilo a ku nyikileko a mufumo,+ ni wukulu, ni ntamu, ni wudzundzo, 38 wena loyi u nyikilweko a vanhu canjeni ga wena ni kwihi laha va hanyako kona, zvin’we ni zvivandza zva khwati ni zvinyanyani zva tilo, a ku nyika ku fumela zvontlhe lezvo,+ hi wena hloko ya ouro.+

39 “Kanilezvi andzhako ka wena, ku ta vhuka wun’wani mufumo+ wa wutsongwani ka wena; ku ta gumesa ku humelela wun’wani mufumo wa wunharu wa kobre, lowu wu to fumela a misava yontlhe.+

40 “A mufumo wa wumune wu tava ni ntamu a ku fana ni simbi.+ Hakuva a ku khwatsi hi lezvi a simbi yi tshovako yi sila zvontlhe, ina, a ku fana ni simbi yi fayetelako, wu ta tshoveletela wu fayetela yontlhe a mifumo leyi.+

41 “Niku kota lezvi u nga zvi wona lezvaku a mikondzo ya kona ni titiho ta kona zvi wa hi zva wumba ga muwumbi gi patseneko ni simbi, a mufumo lowo wu ta avanyeka, kanilezvi a tlhelo go kari ga wona gi tava ni ntamu a ku khwatsi i simbi kota lezvi u nga wona a simbi na yi patsene ni wumba go olova. 42 Kota lezvi a titiho ta mikondzo ti nga hi ta simbi yi patseneko ni wumba, a mufumo lowo hi tlhelo gin’we wu tava ni ntamu kanilezvi hi tlhelo gin’wani wu tava ni gome. 43 Kota lezvi u nga wona a simbi yi patseneko ni wumba go olova, zvi ta patsana ni vanhu;* kanilezvi va nga ta bohana, a ku khwatsi hi lezvi a simbi yi kalako yi nga khomani ni wumba.

44 “A masikwini ya tihosi leto, Nungungulu wa le tilweni i ta yimisa a mufumo+ wa ku wu nga ta tshuka wu lovisiwa.+ A mufumo lowo wu nga ta nyikelwa ka gin’wani tiko.+ Wu ta fayetela wu lovisa yontlhe a mifumo leyi,+ ku sala wona woce wu ku tsondzoma kala kupindzuka.+ 45 Lezvi zvi wula a ribye legi u nga gi wona na gi tsemiwa le citsungeni, na gi nga tsemiwi hi mandla ya munhu, gita gi ta faya a simbi, ni kobre, ni wumba, ni prata, ni ouro.+ A Nungungulu wa hombe i tivisile hosi lezvi zvi to maheka cikhatini ci tako.+ A noro lowu lisine niku a tlhamuselo wa wona wu tsumbekile.”

46 Zvalezvo, hosi Nebhukadnezare i nowa hi nghohe lahasi mahlweni ka Dhaniyeli a mu khizamela. I no laya lezvaku a nyikiwa cinyikiwo a tlhela a hiselwa libani. 47 A hosi yi no byela Dhaniyeli, yiku: “Hakunene a Nungungulu wa n’wina i Nungungulu wa vanungungulu, ni Hosi ya tihosi ni Mupaluxi wa zvihundla, hakuva u zvi kotile a ku ndzi paluxela a cihundla leci.”+ 48 A hosi yi no kulisa Dhaniyeli yi mu nyika zvinyikiwo zvo tala zva zvinene yi tlhela yi mu yimisa a kuva mufumeli wa provhinsia yontlhe ya Bhabhuloni+ ni muwoneleli wa hombe wa titlhari tontlhe ta Bhabhuloni. 49 Niku hi kukombela ka Dhaniyeli, a hosi yi no yimisa Xadrake, na Mexake, na Abhed-Nego+ lezvaku vava varangeli va provhinsia ya Bhabhuloni, kanilezvi Dhaniyeli i no tira ndlwini ya hosi.

3 Hosi Nebhukadnezare i no maha cifananiso ca ouro ci nga hi ni 60 wa mikono* a kuleha ni 6 wa mikono* a kuanama. I no ci yimisa livaleni la Dhura, le provhinsia ya Bhabhuloni. 2 Hosi Nebhukadnezare i no rumela gezu ga ku tlhanganisa a vafumeli va maprovhinsia, ni vawoneleli, ni vagovhernadhori, ni masungukati, ni vahlayisi va titshomba, ni valamuli, ni tihosana, ni vontlhe vaadhimistradhori va maprovhinsia kasi vata kukanguleni ka cifananiso leci hosi Nebhukadnezare a nga ci yimisile.

3 Hikwalaho, a vafumeli va maprovhinsia, ni vawoneleli, ni vagovhernadhori, ni masungukati, ni vahlayisi va titshomba, ni valamuli, ni tihosana, ni vontlhe a vaadhimistradhori va maprovhinsia va no tlhangana kasi ku kangula a cifananiso leci hosi Nebhukadnezare a nga ci yimisile. Va no yima mahlweni ka cifananiso leci Nebhukadnezare a nga ci yimisile. 4 A mutivisi wa mahungu i no kanyuluka, aku: “N’wina mifumo, ni matiko, ni tirimi ma layiwa 5 lezvaku laha mu tozwa a kuvhuma ka linanga,* ni mpundzu, ni citende, ni cichaya-chaya ca tingoti, ni mpundzu wa hombe, ni tontlhe tixaka tin’wani ta zvichaya-chaya zva muzka, mu fanele kuwa lahasi mu khozela a cifananiso ca ouro leci hosi Nebhukadnezare a ci yimisileko. 6 Ni wihi a to kala kuwa lahasi a khozela i ta tekela ku hoxiwa lomu ka ndzhimbo* wu vavamelako ndzilo.”+ 7 Hikwalaho, laha a vanhu vontlhe va ngazwa a kuvhuma ka linanga,* ni mpundzu, ni citende, ni cichaya-chaya ca tingoti, ni mpundzu wa hombe, ni tontlhe tixaka tin’wani ta zvichaya-chaya zva muzka, yontlhe a mifumo, ni matiko, ni tirimi va nowa lahasi va khozela a cifananiso ca ouro leci hosi Nebhukadnezare a nga ci yimisile.

8 Ka cikhati caleco, ku nota a vaKaldheya vo kari va ta kecara* vaJudha, 9 vaku ka hosi Nebhukadnezare: “O hosi, hanya kala kupindzuka! 10 Wena hosi u layile lezvaku ni wihi munhu a tozwa a kuvhuma ka linanga,* ni mpundzu, ni citende, ni cichaya-chaya ca tingoti, ni mpundzu wa hombe, ni tontlhe tixaka tin’wani ta zvichaya-chaya zva muzka i fanele kuwa lahasi a khozela cifananiso ca ouro; 11 ni lezvaku ni wihi a to kala kuwa lahasi a khozela i ta hoxiwa lomu ka ndzhimbo wu vavamelako ndzilo.+ 12 Kanilezvi ku na ni vaJudha vo kari lava u nga va yimisa ku rangela provhinsia ya Bhabhuloni, ku nga Xadrake, na Mexake, na Abhed-Nego.+ A vavanuna lavo a va na mhaka na wena hosi. A va tireli a vanungungulu va wena niku va ala ku khozela a cifananiso ca ouro leci wena u ci yimisileko.”

13 Makunu Nebhukadnezare i no vhura hi zanga, a vitanisa Xadrake, na Mexake, na Abhed-Nego. Hikwalaho, a vavanuna lava va no yisiwa ka hosi. 14 Nebhukadnezare aku kabye: “Hakunene lisine ku wena Xadrake, na Mexake, na Abhed-Nego a mu tireli a vanungungulu va mina+ niku ma ala ku khozela cifananiso ca ouro leci ndzi ci yimisileko? 15 Loku mu longile kuwa lahasi mu khozela cifananiso leci ndzi ci mahileko, a cikhati leci mu tozwa a kuvhuma ka linanga,* ni mpundzu, ni citende, ni cichaya-chaya ca tingoti, ni mpundzu wa hombe, ni tontlhe tixaka tin’wani ta zvichaya-chaya zva muzka, zvi sasekile. Kanilezvi loku mu ala ku ci khozela, mu ta tekela ku hoxiwa lomu ka ndzhimbo wu vavamelako ndzilo. Hi wihi a nungungulu a to zvi kota ku mu tlhatlhisa canjeni ga mina ke?”+

16 Xadrake, na Mexake, na Abhed-Nego va no hlamula hosi, vaku: “O Nebhukadnezare, a zvizi zvi lava ku hi hlamula nchumu ka mhaka leyi. 17 O hosi, loku zvi laveka, a Nungungulu wa hina, loyi hi mu tirelako, i ta hi tlhatlhisa ka ndzhimbo wu vavamelako ndzilo ni canjeni ga wena.+ 18 Kanilezvi, hambu loku a nga hi tlhatlhisi, zvi tive wena hosi lezvaku hina hi nga ta tirela vanungungulu va wena ne hambu ku khozela a cifananiso ca ouro leci u ci yimisileko.”+

19 Makunu Nebhukadnezare i no mu zangarela nguvhu Xadrake, na Mexake, na Abhed-Nego, ni nghohe yakwe yi no cica, a laya lezvaku va hisisa a ndzhimbo a 7 wa makhati a ku hundza tolovelo. 20 I no ruma tinhenha to kari ta butho gakwe lezvaku ti boha Xadrake, na Mexake, na Abhed-Nego ti va hoxela lomu ka ndzhimbo wu vavamelako ndzilo.

21 Hikwalaho, a vavanuna lava va no bohiwa na va bohile a mabhaji yabye ni tinguwo tabye, ni zvihuko zvabye ni tontlhe tinguwo tabye leti tin’wani, va hoxiwa lomu ka ndzhimbo wu vavamelako ndzilo. 22 Kota lezvi a cileletelo ca hosi ci nga karatile nguvhu ni lezvi a ndzhimbo wu nga hisa ku hundza mpimo, a vavanuna lava va nga khoma Xadrake, na Mexake, na Abhed-Nego hi vona va nga dawa hi malangavi ya ndzilo. 23 Kanilezvi a vavanuna lava va vanharu, Xadrake, na Mexake, na Abhed-Nego, va no wela lomu ka ndzhimbo wu vavamelako ndzilo na va bohilwe.

24 Hosi Nebhukadnezare i no chava, a suka a yima hi kuhatlisa, a wutisa a tihosana takwe, aku: “Kasi a hi vanhu vanharu hi nga va boha hi va hoxa lomu ndzilweni ke?” Vona va hlamula hosi, vaku: “Ina, hosi.” 25 A hosi yiku: “Hi nga wonani! Ndzi wona a mune wa vanhu va fambafambako hi kutlhatlheka lomu ndzilweni, a va bayisiwi niku loyi wa wumune i wonekisa ku khwatsi i n’wana wa vanungungulu.”

26 Nebhukadnezare i no tshinela laha nyangweni ya ndzhimbo wu nga vavamela ndzilo, aku: “Xadrake, na Mexake, na Abhed-Nego, n’wina malandza ya Nungungulu Loyi a Tlakukileko ku Hundza Vontlhe,+ humani muta seno!” Xadrake, na Mexake, na Abhed-Nego va no huma hi lomu ndzilweni. 27 A vafumeli va maprovhinsia, ni vawoneleli, ni vagovhernadhori, ni tihosana ta hosi, lava va nga hlengeletene laho+ va no wona lezvaku a ndzilo a wu yi mahangi nchumu a* mimiri ya vavanuna lava;+ ne hambu sisi wun’we wa tihloko tabye wu wa nga swangi, hambu a mabhaji yabye ma wa nga mahiwangi nchumu, ne hambu vona va wa nga nuhi musi.

28 Nebhukadnezare i te ngalo: “I wa dhumisiwe a Nungungulu wa Xadrake, na Mexake, na Abhed-Nego,+ loyi a nga rumela ngilozi yakwe yi ta tlhatlhisa malandza yakwe. Va mu tsumbile, va ala ku ingisa a cileletelo ca hosi niku va wa longile hambu ni kufa* a ku hundza a ku tirela kutani ku khozela a nungungulu mun’wani a ku tsika a Nungungulu wabye.+ 29 Hikwalaho, ndza leletela lezvaku ni wihi munhu kutani tiko kutani lirimi, loyi a to vhukela Nungungulu wa Xadrake, na Mexake, na Abhed-Nego i ta phaphulelwa, niku a muti wakwe wu ta maha cikoti* ca citshungu; hakuva a ku na nungungulu mun’wani a zvi kotako ku tlhatlhisa a ku fana ni loyi.”+

30 A hosi yi no tlakusa* Xadrake, na Mexake, na Abhed-Nego lomu provhinsia ya Bhabhuloni.+

4 “Hosi Nebhukadnezare, ka vanhu va mifumo yontlhe, ni matiko wontlhe, ni tirimi tontlhe, lava va hanyako misaveni yontlhe: A kurula ka n’wina ku wa endzeleke! 2 Ndzi lava ku hlawutela a zviwoniso ni zvihlamaliso lezvi a Nungungulu Loyi a Tlakukileko ku Hundza Vontlhe a ndzi maheleko. 3 A zviwoniso zvakwe a zvi no ku kula, ni zvihlamaliso zvakwe zva hombe nguvhu! A mufumo wakwe mufumo wa kala kupindzuka ni wuhosi gakwe ga cizukulwana ni cizukulwana.+

4 “Mina Nebhukadnezare ndzi wa ti tshamele khwatsi laha kaya ka mina, ndzi vhuvhuma lomu ndlwini ya mina ya wuhosi. 5 Ndzi no lora noro wu nga ndzi chavisa. Laha ndzi nga etlele mubhedhini wa mina, a zvifananiso ni miwoniso leyi ndzi yi wonileko hlokweni ya mina zvi no ndzi chavisa.+ 6 Hikwalaho, ndzi no vitanisa a titlhari tontlhe ta Bhabhuloni mahlweni ka mina kasi ti ta ndzi hlawutela a tlhamuselo wa noro.+

7 “Makunu ku nota a vapristi va masalamuso, ni vavhumbi, ni vaKaldheya,* ni vahlahluvi va tirisako tinyeleti.+ A cikhati ndzi nga va hlawutela noro, a va zvi kotangi ku ndzi tlhamusela.+ 8 Hi kugumesa, ku nota Dhaniyeli mahlweni ka mina, loyi a vito gakwe a nga Bheltexazare,+ hi ku landza vito ga nungungulu wa mina,+ loyi a nga ni moya wa vanungungulu va basileko,+ ndzi ta mu hlawutela a noro, ndziku:

9 “‘O Bheltexazare, wena hosana ya vapristi va masalamuso,+ ndza zvi tiva khwatsi lezvaku a moya wa vanungungulu va basileko wu hehla ka wena+ ni lezvaku a ku na cihundla ci ku tsandzako.+ Hikwalaho, ndzi tlhatlhele a miwoniso leyi ndzi yi wonileko norweni wa mina ni tlhamuselo wa kona.

10 “‘Miwonisweni leyi yi nga woneka hlokweni ya mina na ndzi hi laha mubhedhini wa mina, ndzi no wona a sinya+ ya ku leha nguvhu na yi hi cikari ka misava.+ 11 A sinya yi no kula yiva ni ntamu, yi leha yi chikela ni le matilweni, niku yi wa woneka ka wontlhe magemeta-musi ya misava. 12 A matluka ya yona ma wa sasekile; yi wa hi ni mihandzu yo tala, niku yi wa hi ni zvakuga zva ku eneta vontlhe. A zvihari zva khwati zvi wa zumba lahasi ka ndzhuti wa yona. Lomu madhavini ya yona ku wa tshama a zvinyanyani zva matilo, niku zvontlhe a zvivangwa* zvi wa kuma zvakuga ka yona.

13 “‘Laha ndzi nga kari ndzi wona miwoniso hlokweni ya mina na ndzi hi mubhedhini wa mina, ndzi no wona a murindzeli, loyi a basileko, na a relela hi le matilweni.+ 14 I no kanyuluka hi gezu ga hombe, aku: “Kingani sinya,+ mu tsemelela madhavi ya yona, mu juja a matluka ya yona, mu hangalasa a mihandzu ya yona! A zvihari lezvi zvi nga lahasi ka yona zvi wa tsutsume, ni zvinyanyani zvi nga madhavini ya yona zvi wa purume. 15 Kanilezvi tsikani a cibho ni timitsu ta cona laha misaveni; ci wa bohiwe bhandi ga simbi ni ga kobre lomu byanyini ga khwati. Ci wa tsakamisiwe hi ndzhokati ya matilo, ci tshama zvin’we ni zvihari lomu byanyini ga misava.+ 16 Ci wa tekelwe a mbilu ya cona ya munhu ci nyikiwa a mbilu ya cihari, niku ku wa hundze a 7 wa zvikhati+ hehla ka cona.+ 17 A kulamula loku ku huwelelwa hi varindzeli,+ ni mhaka leyi yi leletelwa hi vabasileko kasi a vanhu va hanyako va zvi tiva lezvaku Loyi a Tlakukileko ku Hundza Vontlhe i Hosi mufun’weni wa vanhu+ niku i wu nyika ni wihi a mu lavako, hambu ni loyi wa nyalidede nguvhu.”

18 “‘Lowu hi wona a noro lowu mina hosi Nebhukadnezare ndzi wu lorileko, makunu wena Bheltexazare ndzi byele a tlhamuselo wa kona hakuva tontlhe a titlhari ti nga mufun’weni wa mina a ti zvi koti ku ndzi byela a tlhamuselo wa kona.+ Kanilezvi wena u ta zvi kota hakuva u na ni moya wa vanungungulu va basileko.’

19 “Zvalezvo, Dhaniyeli loyi a nga vitaniwa ku hi Bheltexazare,+ i no kaye zva cikhatana, a maalakanyo yakwe ma sangula ku mu chavisa.

“A hosi yiku: ‘O Bheltexazare, ngha a noro lowu ni tlhamuselo wa kona zvi nga ku chavisi.’

“Bheltexazare a hlamula, aku: ‘O hosi yanga, a noro lowu a wuve hehla ka lava va ku vengako, ni tlhamuselo wa wona hehla ka valala va wena.

20 “‘A sinya leyi u nga yi wona, yi kula, yi tiya, yi chikela ni le matilweni, yi tlhela yi woneka misaveni yontlhe,+ 21 leyi yi nga hi ni matluka yo saseka, ni mihandzu yo tala, ni zvakuga zvo enela vontlhe, leyi lahasi ka yona ku nga zumba a zvihari zva khwati, leyi a zvinyanyani zva matilo zvi nga tshama lomu ka madhavi ya yona,+ 22 a sinya leyo hi wena hosi. Hakuva u kulile nguvhu uva ni ntamu, ni wukulu ga wena gi kulile gi chikela ni le matilweni,+ ni wuhosi ga wena gi kulile kala le magemeta-musi ya misava.+

23 “‘A hosi yi no wona murindzeli, loyi a basileko,+ na a relela hi le matilweni, aku: “Kingani sinya mu yi lovisa, kanilezvi tsikani cibho ni timitsu laha misaveni; ci wa bohiwe bhandi ga simbi ni ga kobre lomu byanyini ga khwati. Ci wa tsakamisiwe hi ndzhokati ya matilo ci tshama zvin’we ni zvihari zva khwati kala ku hundza a 7 wa zvikhati hehla ka cona.”+ 24 A tlhamuselo wa kona hi lowu, wena hosi; leci cileletelo ca Loyi a Tlakukileko ku Hundza Vontlhe ci to tatiseka ka wena hosi, n’winyi wa mina: 25 U ta hlongoliwa cikari ka vanhu u ya tshama ni zvihari zva khwati, uga byanyi a ku fana ni tihomu; u ta tsakamisiwa hi ndzhokati ya matilo,+ niku ku ta hundza a 7 wa zvikhati+ hehla ka wena+ kala u zvi tiva lezvaku Loyi a Tlakukileko ku Hundza Vontlhe i Hosi mufun’weni wa vanhu niku i wu nyika ni wihi a mu lavako.+

26 “‘Kanilezvi, kota lezvi va nga wula ku tsikani a cibho ca sinya ni timitsu ta cona,+ a mufumo wa wena wu ta tlhela wuva wa wena andzhako ka loku u zvi tivile lezvaku a matilo ma fuma. 27 Hikwalaho, wena hosi, vhumela a wusungukati ga mina. Fularela a zviwonho zva wena u maha zvazvinene, u tsika kubiha ka wena, u zvi mahela wuxinji a zvisiwana. Kuzvilava a kuvhuvhuma ka wena ku ta simama.’”+

28 Zvontlhe a zvilo lezvi zvi no maheka ka hosi Nebhukadnezare.

29 Andzhako ka 12 wa tihweti, a hosi yi wa kari yi fambafamba le langweni* la yindlu ya wuhosi ya Bhabhuloni, 30 na yiku: “Kasi a hi yena Bhabhuloni loyi wa hombe ndzi mu akileko hi ntamu wa mina ni wukulu ga mina kasi ava yindlu ya wuhosi a fela ku kulisa a wukulu ga mina ke?”

31 A magezu lawo na ma ha hi non’wini wa hosi, ku no relela gezu hi le matilweni, giku: “Wena hosi Nebhukadnezare, wa tivisiwa lezvaku a wuhosi gi susilwe ka wena,+ 32 niku wa hlongoliwa cikari ka vanhu. U ta tshama ni zvihari zva khwati, uga byanyi a ku fana ni tihomu; ku ta hundza a 7 wa zvikhati hehla ka wena kala u zvi tiva lezvaku Loyi a Tlakukileko ku Hundza Vontlhe i Hosi mufun’weni wa vanhu niku i wu nyika ni wihi a mu lavako.’”+

33 Hi cikhati caleco, a mhaka leyi yi no tatiseka ka Nebhukadnezare. I no hlongoliwa cikari ka vanhu, a sangula kuga byanyi a ku khwatsi tihomu, ni miri wakwe wu no tsakamisiwa hi ndzhokati ya matilo, kala a misisi yakwe yi kula yi leha a ku fana ni timbavi ta gama, ni zvikamba zvakwe zvi ku khwatsi zva zvinyanyani.+

34 “Laha a cikhati leci ci nga mbhela,+ mina Nebhukadnezare ndzi no cuwuka hehla le matilweni, a kupima ka mina ku wuyelelana; ndzi no dhumisa Loyi a Tlakukileko ku Hundza Vontlhe; ni Loyi a hanyako kala kupindzuka ndzi no mu nyika a wudhumo ni wudzundzo hakuva a kufuma kakwe ka kala kupindzuka ni mufumo wakwe wa cizukulwana ni cizukulwana.+ 35 Vontlhe a vahanyi va laha misaveni a hi va nchumu mahlweni kakwe. I maha ni cihi a ci lavako cikari ka butho ga le matilweni ni ka vahanyi va laha misaveni. A nga kona a nga mu betelako nchumu*+ kutani ku mu wutisa ku: ‘Zvini u mahako?’+

36 “Ka cikhati caleco, a kupima ka mina ku no wuyiselwa, ndzi tlheliselwa a wudzundzo ga mufumo wa mina, ni wukulu ga mina, ni kungangamela ka mina.+ A tihosana ta mina ni vahombe va mina va no sangulisa kambe a ku ndzi lavetela nguvhu, ndzi tlheliselwa mufun’weni wa mina ndzi tlhela ndzi engetelelwa a wukulu ga hombe.

37 Makunu, mina Nebhukadnezare ndza dhumisa, ni ku tlakusa, ni ku dzundza a Hosi ya matilo,+ hakuva yontlhe a mitiro ya yona lisine, ni tindlela ta yona ti lulamile+ niku ya zvi kota ku tsongahata lava va fambako hi matshandza.”+

5 Hosi Bhelxazare+ i no ti mahela mubuzo wa hombe a 1000 wa tihosana takwe, anwa vhinyo mahlweni ka tona.+ 2 Laha a nga popilwe hi vhinyo, Bhelxazare i no rumisa lezvaku ku nehiwa a zvibya zva ouro ni zva prata, lezvi a papayi wakwe Nebhukadnezare a nga zvi tekile tempeleni le Jerusalema,+ kasi a hosi ni tihosana ta yona, ni vasati va yona va vatsongwani,* ni vasati va yona lava van’wani va nwela ka zvona. 3 Makunu va nota ni zvibya zva ouro lezvi zvi nga tekilwe tempeleni ya yindlu ya Nungungulu le Jerusalema; a hosi ni tihosana ta yona, ni vasati va yona va vatsongwani,* ni vasati va yona lava van’wani va no nwela ka zvona. 4 Va nonwa vhinyo, va dhumisa vanungungulu va ouro, ni va prata, ni va kobre, ni va simbi, ni va tisinya, ni va maribye.

5 Zvalezvo ku no woneka titiho ta canja ga munhu ti sangula ku tsala laha khurisini ga yindlu ya hosi, kusuhani ni nenge wa tikandiya. A hosi yi no wona a canja* na gi tsala. 6 A hosi yi no kwalala,* a maalakanyo ya yona ma yi chavisa, a tinyonga ta yona ti gudlagudla+ ni madzolo ya yona ma sangula ku gumulana.

7 A hosi yi no kanyuluka yi vitanisa a vavhumbi, ni vaKaldheya,* ni vahlahluvi va tirisako tinyeleti.+ A hosi yi no byela a titlhari ta Bhabhuloni, yiku: “Loyi a to lera mutsalo lowu a ndzi byela a tlhamuselo wa kona, i ta bohisiwa tinguwo to pswhuka, ni kordhawu ga ouro nhan’wini yakwe+ a tlhela a yimisiwa a kuva mufumeli wa wunharu lomu mufun’weni.”+

8 Tontlhe a titlhari ta hosi ti nota, kanilezvi a ti zvi kotangi ku lera mutsalo kutani ku byela hosi a tlhamuselo wa kona.+ 9 Hikwalaho, hosi Bhelxazare i no chava nguvhu, a nghohe yakwe yi kwalala, ni tihosana takwe ti jujeka kupima.+

10 Laha a muzindza* a ngazwa timhaka ta hosi ni tihosana ta yona, i no nghena lomu ndlwini ya mubuzo, aku: “O hosi, hanya kala kupindzuka! A maalakanyo ya wena ma nga ku chavisi, ni nghohe ya wena yi nga cici. 11 Ku na ni munhu lomu mufun’weni wa wena, loyi a nga ni moya wa vanungungulu va basileko. Masikwini ya papayi wa wena, ku wa kumiwa ka yena a kuvhululelwa, ni kupimisisa, ni wutlhari, a wutlhari go fana ni ga vanungungulu.+ Hosi Nebhukadnezare, a papayi wa wena, i no mu yimisa a kuva hosana ya vapristi va masalamuso, ni vavhumbi, ni vaKaldheya,* ni vahlahluvi va tirisako tinyeleti.+ Hi zvalezvi a nga maha a papayi wa wena, wena hosi. 12 Hakuva Dhaniyeli, loyi a hosi yi nga mu chula ku hi Bheltexazare,+ i na ni moya wo hlamalisa, ni wutivi, ni wutlhari ga ku tlhamusela miloro, ni mifihlakalo ni ku tlhatlha timhaka to karata.*+ Vitanisa Dhaniyeli, i ta ku byela tlhamuselo wa kona.”

13 Hikwalaho, Dhaniyeli i no yisiwa mahlweni ka hosi. A hosi yi no wutisa Dhaniyeli, yiku: “Hi wena Dhaniyeli, a mun’we wa tikhumbi ta ka Judha,+ leti a papayi wa mina a ti tekileko le Judha ke?+ 14 Ndzi zwile lezvaku a moya wa vanungungulu wu ka wena+ ni lezvaku ka wena ku kumilwe a kuvhululelwa, ni kupimisisa, ni wutlhari ga hombe.+ 15 A titlhari ni vavhumbi va nehilwe mahlweni ka mina kasi va ta lera mutsalo lowu ni ku ndzi byela tlhamuselo wa kona, hambulezvo a va zvi koti ku ndzi byela tlhamuselo wa mahungu lawa.+ 16 Kanilezvi ndzi zwile lezvaku wena wa zvi kota ku tlhamusela+ ni ku tlhatlha timhaka to karata.* Loku u zvi kota ku lera a mutsalo lowu ni ku ndzi byela a tlhamuselo wa kona, u ta bohisiwa tinguwo to pswhuka ni kordhawu ga ouro nhan’wini ya wena u tlhela u yimisiwa kuva mufumeli wa wunharu lomu mufun’weni.”+

17 Dhaniyeli i no hlamula hosi, aku: “Tshama ni zvinyikiwo zva wena, u chachazela van’wani. Kanilezvi mina ndzi ta yi lerela a mutsalo a hosi, ndzi yi byela tlhamuselo wa kona. 18 O hosi, a Nungungulu Loyi a Tlakukileko ku Hundza Vontlhe, i nyikile a papayi wa wena, Nebhukadnezare, a mufumo, ni ntamu, ni wudzundzo, ni wukulu.+ 19 Hi kota ya wukulu legi a nga mu nyika, a vanhu va mifumo yontlhe, ni matiko, ni tirimi, va wa mu chava, va rurumela mahlweni kakwe.+ Ni wihi a nga mu lava i wa mu daya kutani ku mu tsika a hanya; ni wihi a nga mu lava i wa mu kulisa kutani ku mu tsongahata.+ 20 Kanilezvi a cikhati leci a mbilu yakwe yi nga ti kukumukisa, a nonohisa a moya wakwe, ava ni matshandza,+ i no chisiwa citshan’wini ca wuhosi ca mufumo wakwe a suselwa a wudzundzo gakwe. 21 I no hlongoliwa cikari ka vanhu, a mbilu yakwe yi hundzulwa yi fana ni ya zvihari a tshama ni timbongola ta khwati. I noga byanyi a ku khwatsi tihomu, a miri wakwe wu tsakamisiwa hi ndzhokati ya matilo kala a zvi tiva lezvaku Nungungulu, Loyi a Tlakukileko ku Hundza Vontlhe, i Hosi mufun’weni wa vanhu ni lezvaku i yimisa hehla ka wona ni wihi a mu lavako.+

22 Kanilezvi, wena n’wana wakwe Bhelxazare, a wu koramisangi a mbilu ya wena, hambu lezvi u nga tiva zvontlhe lezvi. 23 Wutshan’wini ga lezvo, u no ti tlakusa hehla ka Hosi ya matilo,+ u rumisa lezvaku ku tisiwa a zvibya zva yindlu yakwe.+ Wena, ni tihosana ta wena, ni vasati va wena lava va vatsongwani,* ni vasati va wena lava van’wani, mu no nwela ka zvona mu tlhela mu dhumisa a vanungungulu va prata, ni va ouro, ni va kobre, ni va simbi, ni va tisinya, ni va maribye, a vanungungulu va nga woniko nchumu ne kuzwa nchumu ne hambu ku tiva nchumu.+ Kanilezvi a wu dzundzangi a Nungungulu loyi a muhefemulo* wa wena wu nga canjeni gakwe+ zvin’we ni tindlela ta wena tontlhe. 24 Hikwalaho, a canja legi gi rumelwe hi yena gi ta tsala a timhaka leti.+ 25 A timhaka ti tsalilweko hi leti: MENE, MENE, TEKEL, PARSIN.

26 “A tlhamuselo wa magezu lawa hi lowu: A ku MENE, zvi wula ku Nungungulu i hlayile a masiku ya mufumo wa wena a wu chiketa magumo.+

27 “A ku TEKEL, zvi wula ku u kalilwe lomu cikalweni u nga pezi nchumu.

28 “A ku PERES, zvi wula ku a mufumo wa wena wu avanyisilwe wu nyikelwa ka vaMedhi ni vaPersia.”+

29 Bhelxazare i no laya lezvaku Dhaniyeli a bohisiwa tinguwo to pswhuka ni kordhawu ga ouro nhan’wini yakwe, va tlhela va huwelela lezvaku i ta maha mufumeli wa wunharu lomu mufun’weni.+

30 Ka wusiku galego, Bhelxazare, a hosi ya muKaldheya, i no dawa.+ 31 Dhariyusi,+ a muMedhi, i no nyikwa mufumo. Yena i wa hi ni cipimo ca 62 wa malembe.

6 Dhariyusi i no zvi wona na zvi hi zvinene a ku yimisa a 120 wa vafumeli va maprovhinsia mufun’weni wontlhe.+ 2 Hehla ka vona ku wa hi ni tihosana tinharu, a yin’we ya tona ku wa hi Dhaniyeli.+ A vafumeli va maprovhinsia+ va wa nyika tihosana leto a mubiko kasi a hosi yi nga lahlekelwi hi nchumu. 3 Dhaniyeli i wa hundza a tihosana leti tin’wani ni vafumeli va maprovhinsia hakuva yena i wa hi ni moya wo hlamalisa,+ niku a hosi yi wa lava ku mu tlakusa hehla ka mufumo wontlhe.

4 Ka cikhati leco, a tihosana ni vafumeli va maprovhinsia va wa hlota cigelo ca ku mu kecara hi cona Dhaniyeli timhakeni ta mufumo, kanilezvi a va kumangi nchumu wa ku mu kecara hi wona kutani wukanganyisi kakwe hakuva i wa tsumbekile niku i wa wu maha khwatsi a ntiro wakwe, ne a ku kumiwangi wukanganyisi kakwe. 5 Makunu a vavanuna lavo va te: “Hi nga ta kuma cigelo ca ku mu kecara hi cona Dhaniyeli ahandle ka loku hi ci lavetela nayweni wa Nungungulu wakwe.”+

6 Hikwalaho, a tihosana ni vafumeli va maprovhinsia va noya ka hosi, va yaku: “Hosi Dhariyusi, hanya kala kupindzuka! 7 Vontlhe a vatiri va laha wuhosini, ni vawoneleli, ni vafumeli va maprovhinsia, ni tihosana ta hombe ta laha wuhosini, ni vagovhernadhori va tlhangene va boha lezvaku a hosi yi fanele ku yimisa nayo wa kubetela, waku: Ndzeni ka 30 wa masiku ni wihi a to kumiwa na a khongela ka mun’wani nungungulu kutani ka munhu mun’wani ahandle ka ku khongela ka wena hosi i ta hoxiwa nkeleni wa tinghala.+ 8 O hosi, yimisa nayo u tlhela u wu sinara,+ kasi wu nga ciciwi hi kuya hi nayo wa vaMedhi ni vaPersia, lowu wu kalako wu nga ciciwi.”+

9 Hikwalaho, hosi Dhariyusi i no sinara a nayo wa kubetela.

10 Kanilezvi zvalezvi Dhaniyeli a ngazwa lezvaku a nayo wu sinarilwe i noya ndlwini yakwe, leyi a majanela ya kwartu ya le hehla ma nga vhulilwe ma cuwuka Jerusalema.+ Makhati manharu hi siku i wa khizama a khongela a tlhela a dhumisa a Nungungulu wakwe kota lezvi a nga tolovela ku maha na ku nga se yimiswa a nayo lowo. 11 A vavanuna lavayani va no nghena hi citshuketi va kuma Dhaniyeli na a kombela ni ku khongotela a Nungungulu wakwe lezvaku a mu mahela wuxinji.

12 Hikwalaho, va noya ka hosi va ya yi alakanyisa a nayo wa kubetela lowu wu nga yimisilwe hi hosi, vaku: “Kasi a wu sinarangi nayo wa kubetela, wa lezvaku ndzeni ka 30 wa masiku ni wihi munhu a to khongela ka nungungulu mun’wani kutani ka munhu mun’wani ahandle ka ku khongela ka wena hosi i ta hoxiwa nkeleni wa tinghala ke?” A hosi yi hlamula, yiku: “A mhaka leyi yi yimisilwe yi tiya hi kuya hi nayo wa vaMedhi ni vaPersia, lowu wu nga ciciwiko.”+ 13 Va no tekela ku byela hosi, vaku: “Dhaniyeli, a mun’we wa tikhumbi ta ka Judha,+ a nga na mhaka na wena hosi, ne a nga ingisi a nayo wa kubetela lowu u sinarileko, kanilezvi i khongela makhati manharu hi siku.”+ 14 Zvalezvi a hosi yi ngazwa lezvo yi no karateka nguvhu yi zama ku alakanyela a ndlela ya ku tlhatlhisa Dhaniyeli; a gambo gi noza gi pela na ya ha zama tindlela ta ku mu ponisa. 15 Hi magumo, a vavanuna lavo va noya ka hosi hi ntlawa, va yaku ka yona: “Hosi, alakanya lezvaku a nayo wa vaMedhi ni vaPersia wu wula lezvaku ni kwihi kubetela kutani nayo wu yimisiwako hi hosi a wu ciciwi.”+

16 Hikwalaho, a hosi yi no laya lezvaku va neha Dhaniyeli va ta mu hoxa lomu nkeleni wa tinghala.+ A hosi yi no byela Dhaniyeli, yiku: “A Nungungulu wa wena loyi u mu tirelako contlhe cikhati i ta ku tlhatlhisa.” 17 Ku no nehiwa ribye gi ta vhala nomu wa nkele; a hosi yi no vekela a cifungo hi phera ya yona ya karimbo ni phera ya karimbo ya tihosana ta yona kasi ku nga ciciwi nchumu ka mhaka leyi ya Dhaniyeli.

18 A hosi yi noya ndlwini ya yona ya wuhosi. Yi no pfhunga* a wusiku gontlhe, yi ala ni wihi hlakano,* yi tsandzeka ni ku etlela.* 19 A hosi yi no vhuka ni mixo, na ga ha sangula ku wonekela, yi hatlisa yiya nkeleni wa tinghala. 20 Laha yi nga chikela kusuhani ni nkele, yi no vitana Dhaniyeli hi gezu ga kukarateka. A hosi yi no wutisa Dhaniyeli, yiku: “O Dhaniyeli, nandza ga Nungungulu a hanyako, a Nungungulu wa wena loyi u mu tirelako contlhe cikhati i zvi kotile ku ku ponisa ka tinghala ke?” 21 Zvalezvo Dhaniyeli i no hlamula hosi, aku: “O hosi, hanya kala kupindzuka! 22 A Nungungulu wa mina i rumele a ngilozi yakwe yi ta vhala a nomu wa tinghala,+ a ti ndzi bayisangi+ hakuva a ndzi na nandzu mahlweni kakwe ne a ndzi ku wonhelangi nchumu wena hosi.”

23 A hosi yi no tsaka nguvhu, yi laya lezvaku Dhaniyeli a humesiwa lomu nkeleni. A cikhati leci Dhaniyeli a nga humesiwa lomu nkeleni, a miri wakwe wontlhe wu wa nga bayisiwangi hakuva i wa tsumbile a Nungungulu wakwe.+

24 A hosi yi no laya lezvaku ku nehiwa a vavanuna lava va nga kecarile* Dhaniyeli kasi va ta hoxiwa lomu nkeleni wa tinghala zvin’we ni vana vabye ni vasati vabye. Na va nga se chikela lahasi ka nkele, a tinghala ti no va khamukela ti tshoveletela a marambu ya vona wontlhe.+

25 Hosi Dhariyusi i no tsalela a vanhu va mifumo yontlhe, ni matiko wontlhe, ni tirimi tontlhe, va nga hanya misaveni yontlhe, aku:+ “Ngha muva ni kurula ka hombe! 26 Mina ndza yimisa nayo wa lezvaku lomu mufun’weni wa mina wontlhe a vanhu va fanele ku chava va rurumela mahlweni ka Nungungulu wa Dhaniyeli,+ hakuva yena i Nungungulu a hanyako niku i simama kala kupindzuka. A mufumo wakwe wu nga ta tshuka wu lovisiwa, ni wuhosi gakwe ga kala kupindzuka.+ 27 Wa tlhatlhisa,+ a ponisa, a tlhela a maha zviwoniso ni zvihlamaliso le tilweni ni laha misaveni+ hakuva i tlhatlhisile Dhaniyeli ka tin’wala ta tinghala.”

28 Hikwalaho, Dhaniyeli i no vhuvhuma lomu mufun’weni wa Dhariyusi+ ni mufun’weni wa Khurusi, a muPersia.+

7 Hi lembe go sangula ga kufuma ka Bhelxazare,+ a hosi ya Bhabhuloni, Dhaniyeli i no lora noro, a tlhela a wona miwoniso hlokweni yakwe na a etlele mubhedhini wakwe.+ Makunu i no tsala a noro lowo,+ a hlawutela a timhaka tontlhe ta wona. 2 Dhaniyeli i te ngalo:

“Ndzi no cuwuka lomu miwonisweni ya wusiku, ndzi wona mune wa mimoya ya matilo na yi pupuxa hehla ka bimbi ga hombe.+ 3 Ku no huma a mune wa zvihari+ zva hombe hi lomu bimbini; a cin’we ni cin’we ci wa hambene ni cin’wani.

4 “A cihari co sangula ci wa fana ni nghala,+ na ci hi ni tipapa ta gama.+ Ndzi no ci cuwukisa kala a tipapa ta cona ti tsuwuliwa ci tlakusiwa laha misaveni, ci yimisiwa hi minenge yimbiri a ku khwatsi munhu, ci nyikiwa a mbilu ya munhu.

5 “Ku no humelela cihari cin’wani ca wumbiri co fana ni urso.+ Ci wa tlakusilwe tlhelo gin’we; non’wini wa cona ci wa lumile timbambu tinharu. Ci no byeliwa ku: ‘Suka, uga nyama yo tala.’+

6 “Andzhako ka lezvo, ndzi no simama ku cuwuka, ndzi wona cihari cin’wani co fana ni yingwe,+ kanilezvi laha hlanheni wa cona ci wa hi ni mune wa tipapa to fana ni tipapa ta cinyanyani, a cihari leco ci wa hi ni mune wa tihloko;+ ci no nyikiwa ntamu wa kufuma.

7 “Andzhako ka lezvo, ndzi no simama ku cuwuka lomu miwonisweni ya wusiku, ndzi wona a cihari ca wumune, co chavisa nguvhu ni co tshisa, a cingondzomu ca ntamu, ci nga hi ni matino ya hombe ya simbi. Ci wa khadamula ci sila, niku lezvi zvi nga sala ci wa zvi kandzihetela hi mikondzo ya cona.+ Ci wa hambene ni zvihari zvontlhe lezvi zvin’wani zvo sangula niku ci wa hi ni 10 wa timhondzo. 8 Na ndza ha cuwuka a timhondzo leto, ku no humelela a limhondzo lin’wani, la litsongwani,+ cikari ka tona. Mahlweni ka lona, ku no kunulwa timhondzo tinharu ka leti to sangula. A limhondzo lelo li wa hi ni matihlo yo fana ni lawa ya vanhu ni nomu wu nga wulawula hi matshandza.+

9 “Ndzi no simama ku cuwuka kala ku vekiwa a zvitshamu zva wuhosi, ku tshama+ a Wakale hi Masiku.+ A tinguwo takwe ti wa hi to basa a ku khwatsi i gapongo,+ ni misisi ya hloko yakwe yi wa ku khwatsi i woya gi basileko. A citshamu cakwe ca wuhosi ci wa hi malangavi ya ndzilo, ni marodha ya cona ma wa hi ndzilo wu vhurako.+ 10 Mahlweni kakwe, ku no huma congo wa ndzilo wu khulunga.+ A makume ya mazana ma wuyetilweko hi makume ya mazana ma wa mu tirela, ni 10 000 ma wuyetilweko hi 10 000 ma wa yimile mahlweni kakwe.+ A Tribhunali+ yi no sangula ku lamula, ku vhululiwa mabhuku.

11 “Makunu, ndzi no simama ku cuwuka hi kota ya guwa ga timhaka ta matshandza leti a limhondzo li nga kari li wulawula.+ Ndzi no cuwuka kala a cihari ci dawa, a miri wa cona wu lovisiwa, wu nyikelwa kasi wu hisiwa ndzilweni. 12 Kanilezvi a zvihari lezvi zvin’wani+ zvi no tekelwa a wuhosi ga zvona; a wutomi ga zvona gi no engetelwa hi cikhati ni nguva.

13 “Ndzi no simama ku cuwuka lomu miwonisweni ya wusiku, ndzi wona munhu wo fana ni n’wana wa munhu+ na ata hi marefu ya matilo, niku i no vhumelelwa kuya ka Wakale hi Masiku,+ va mu yisa mahlweni kakwe. 14 Yena i no nyikiwa kufuma,+ ni wudzundzo,+ ni mufumo kasi vontlhe vanhu va mifumo, ni matiko, ni tirimi va mu tirela.+ A kufuma kakwe ka kala kupindzuka, ku nga ta hundza, ni mufumo wakwe wu nga ta lovisiwa.+

15 “Kanilezvi mina Dhaniyeli, a moya wa mina wu no karateka ndzeni ka mina hakuva a miwoniso leyi ndzi yi wonileko hlokweni ya mina yi no ndzi chavisa.+ 16 Ndzi no tshinela ka mun’we wa lava va nga yimile laho, ndzi mu wutisa a tlhamuselo wa zvona. Hikwalaho, i no ndzi hlamula a ndzi byela a tlhamuselo wa zvilo lezvi.

17 “‘A zvihari lezvi zva hombe zva mune,+ mune wa tihosi leti ti to huma laha misaveni.+ 18 Kanilezvi a vabasileko va Loyi Wahombe a ku Hundza Vontlhe+ va ta amukela a mufumo,+ niku va tava ni mufumo+ kala kupindzuka, ina, kala kupindzuka ni kupindzuka.’

19 “Makunu ndzi no lava ku tiva zvin’wani hi cihari leci ca wumune, leci ci nga hambene ni zvontlhe lezvi zvin’wani; ci wa hi cigondzomu co chavisa nguvhu ca matino ya simbi ni zvikamba zva kobre. Ci wa khadamula ci sila, niku lezvi zvi nga sala ci wa zvi kandzihetela hi mikondzo ya cona;+ 20 ndzi wa lava ku tiva zvin’wani kambe xungetano hi 10 wa timhondzo+ leti ti nga hi hlokweni ya cona ni limhondzo leli lin’wani li nga humelela mahlweni ka leti ta tinharu ti ngawa,+ ku nga limhondzo leli li nga hi ni matihlo ni nomu wu nga wulawula hi matshandza, leli li nga wonekisa ku khwatsi la hombe a ku hundza leti tin’wani.

21 “Ndzi no simama ku cuwuka laha a limhondzo lelo li ngalwa ni vobasa li va hlula,+ 22 kala a Wakale hi Masiku+ ata a ta lamulela a vabasileko va Loyi Wahombe a ku Hundza Vontlhe;+ ku no chikela a cikhati ci yimisilweko ca lezvaku a vabasileko va nyikiwa mufumo.+

23 “I te: ‘Xungetano hi cihari ca wumune, ku tava ni mufumo wa wumune wu to humelela laha misaveni. Wu ta hambana ni yontlhe a mifumo leyi yin’wani, niku wona wu ta khadamula misava yontlhe wu yi kandzihetela wu yi sila.+ 24 A 10 wa timhondzo ku wuliwa a 10 wa tihosi ti to huma hi ka mufumo lowu; ku ta tlhela ku huma yin’wani andzhako ka tona yo hambana ni leti to ranga leyi yi to tsongahata a tihosi tinharu.+ 25 Yi ta wulawula magezu yo vhukela Loyi a Tlakukileko ku Hundza Vontlhe;+ yi ta tshama hi ku xanisa vabasileko va Loyi Wahombe a ku Hundza Vontlhe. Yi ta lava ku cica zvikhati ni nayo, niku a vabasileko va ta nyikelwa canjeni ga yona hi cikhati, ni zvikhati, ni khihlanya ga cikhati.*+ 26 Kanilezvi a Tribhunali yi no sangula ku lamula, va yi tekela wuhosi ga yona kasi va yi daya va yi lovisa yi ku bhi.+

27 “‘A mufumo, ni wuhosi ni wukulu ga mifumo yi nga lahasi ka matilo wontlhe yi nyikilwe a vanhu, ku nga vabasileko va Loyi Wahombe a ku Hundza Vontlhe.+ A mufumo wabye mufumo wa kala kupindzuka+ niku a mifumo yontlhe yi ta va tirela yi tlhela yi va ingisa.’

28 “A mhaka leyi yi gumesa kwalaha. Mina Dhaniyeli ndzi no karateka nguvhu maalakanyweni ya mina, ndzi kwalala;* kanilezvi ndzi no hlayisa a mhaka leyi mbilwini ya mina.”

8 Hi lembe ga wunharu ga kufuma ka hosi Bhelxazare,+ mina Dhaniyeli, ndzi no wona a muwoniso andzhako ka lowu ndzi nga rangile ndzi wu wona.+ 2 Ndzi no wona muwoniso, niku laha ndzi nga kari ndzi wu wona ndzi wa hi khokholeni* ga Xuxani*+ gi nga le provhinsia ya Elami.+ Ndzi no wona a muwoniso lowo na ndzi hi kusuhani ni nonga wa Ulayi. 3 Laha ndzi nga tlakusa a mahlo ya mina, ndzi no wona a yivhu ya matsune+ na yi yimile mahlweni ka nonga wa mati, yi nga hi ni timhondzo timbiri.+ A timhondzo leto ta timbiri ti wa lehile kanilezvi a lin’we li wa lehile ku hundza leli lin’wani niku leli lo leha nguvhu li humile hi ndzhako ka cikhati.+ 4 Ndzi no wona a yivhu ya matsune na yi dhumela a tlhelo ga mupela-gambo, ni n’walungu,* ni le dzongeni;* ku wa nga hi na cihari ci nga yi tiyela niku i hava a nga tlhatlhisa munhu ntan’wini* wa yona.+ Yi wa maha kurandza yi tlhela yi ti tlakusa.

5 Laha ndzi nga kari ndzi cuwuka ndzi no wona a mhongo+ na yita hi le mupela-gambo, yi tsemakanya a misava yontlhe na yi nga henyi lahasi. A mhongo leyo yi wa hi ni limhondzo la hombe laha cikari ka matihlo ya yona.+ 6 Yi no tela a yivhu ya matsune ya timhondzo timbiri, leyi ndzi nga yi wona na yi yimile mahlweni ka nonga wa mati; yi no yi tela hi kutsutsuma na yi zangarile nguvhu.

7 Ndzi no yi wona na yi tshinelela a yivhu ya matsune, na yi yi zangarele nguvhu. Yi no yi vhindla, yi kunula a timhondzo ta yona ta timbiri, a yivhu ya matsune yi mbhela ntamu yi nga zvi koti kulwa nayo. A mhongo yi no wisa a yivhu ya matsune lahasi yi yi kandzihetela; ku wa nga hi na munhu a nga zvi kota ku yi tlhatlhisa ntan’wini* wa yona.

8 Makunu a mhongo leyo yi no ti tlakusa ku hundza mpimo, kanilezvi zvalezvi yi ngava ni ntamu, a limhondzo lelo la hombe li no tshoveka. Makunu ku no huma a mune wa timhondzo ta hombe hi laha ka lona, ti kongoma a mune wa mimoya ya matilo.+

9 Laha ka lin’we la tona ku no huma a limhondzo lin’wani la litsongwani, li kula nguvhu li kongoma le dzongeni, ni mutsuwuka-gambo, ni le tikweni go Saseka.+ 10 Li no kula li maha la hombe li chikela ni ka butho ga matilo. Li no wisa a vokari va butho ni tinyeleti to kari laha misaveni li zvi kandzihetela. 11 Li no ti tlakusa ni ka Hosana ya butho. A Hosana yi no tekelwa a muphahlo lowu wu nga mahiwa contlhe cikhati, ni wutshamu ga yona go basa gi yimisilweko gi no khungumulwa.+ 12 A butho ni muphahlo wu mahiwako contlhe cikhati zvi no nyikelwa ka limhondzo hi kota ya cihambunyeto; a limhondzo li no simama ku hoxa lisine lahasi li humelela ka lezvi li nga maha.

13 Ndzi nozwa loyi a basileko na a wulawula. A mun’wani a basileko i no wutisa a basileko loyi a nga kari a wulawula, aku: “A muwoniso lowu wa muphahlo wu mahiwako contlhe cikhati ni cihambunyeto ci hahlulako zvi ta simama kala rini?+ Kona a wutshamu gi basileko ni butho zvi ta kandzihetelwa kala rini?” 14 Hikwalaho, i te ngalo ka mina: “Kala ku hundza a 2300 wa wusiku ni mixo. A wutshamu gi basileko gi ta vhuxetwa gi tshamisa lezvi gi faneleko ku tshamisa zvona.”

15 Laha mina Dhaniyeli ndzi nga ha wona a muwoniso ndzi zama ku wu zwisisa, hi citshuketi ndzi no wona wo fanana ni munhu na a yimile mahlweni ka mina. 16 Makunu ndzi nozwa a gezu ga munhu a nga yimile cikari ka Ulayi,+ a kanyuluka, aku: “Gabriyeli,+ mu tlhamusele lezvi a zvi wonileko.”+ 17 Hikwalaho, i no tshinela laha ndzi nga hi kona, kanilezvi a cikhati a nga chikela ndzi no chava ndziwa hi nghohe, aku ka mina: “N’wana wa munhu, tiva lezvaku a muwoniso lowu wa cikhatini ca magumo.”+ 18 Kanilezvi laha a nga ha wulawula na mina ndzi nowa lahasi hi nghohe, ndzi etlela wurongo ga tshongotshongo. Hikwalaho, i no ndzi henya, a ndzi vhuxa, a ndzi yimisa laha ndzi nga yimile kona.+ 19 Makunu i te ngalo: “Ndzi laha kasi ku ku tivisa lezvi zvi to maheka cikhatini ca magumo ca zanga, hakuva a muwoniso lowu wa cikhati ci yimisilweko ca magumo.+

20 A yivhu ya matsune ya timhondzo timbiri leyi u yi wonileko yi yimela a tihosi ta Medhi ni Persia.+ 21 A mhongo ya mawoya yi yimela a hosi ya Grekiya;+ a limhondzo la hombe leli li nga hi cikari ka matihlo ya yona li yimela a hosi yo sangula.+ 22 A mune wa timhondzo leti ti nga mila hi laha ka leli li tshovekileko+ ti komba a mune wa mifumo yi to huma hi tikweni gakwe yi yima kanilezvi na ku nga hi hi ntamu wakwe.

23 “Masikwini yo gumesa ya mifumo yabye, laha a vahambunyeti va to chikela magumo ya mitiro yabye, ku ta huma hosi ya nghohe yo tshisa yi zwisisako timhaka to karata.* 24 A ntamu wa yona wu tava wa hombe kanilezvi wu nga tata hi ka yona n’winyi. Yi ta hahlula hi ndlela yo hlamalisa nguvhu, yi vhuvhuma yi humelela ka lezvi yi mahako. Yi ta lovisa tinhenha ni tiko ga vabasileko.+ 25 Hi mano ya yona, yi ta kanganyisa kasi yi humelela yi tlhela yi ti tlakusa mbilwini ya yona. Cikhatini ca kurula* yi ta lovisa votala. Yi taza yi vhukela ni Hosana ya tihosana kanilezvi yi ta tshoviwa na ku nga hi hi canja ga munhu.

26 “Lezvi zvi nga wuliwa ka muwoniso xungetano hi miphahlo ya gambo ni ya mixo lisine, kanilezvi hlayisa a muwoniso lowu wuva cihundla hakuva wa masiku ma ha tako ya le kule nguvhu.”+

27 Mina, Dhaniyeli, ndzi no mbhela ntamu ndzi babya masiku yo kari.+ Makunu ndzi no vhuka ndzi maha mitiro ya hosi;+ kanilezvi a muwoniso lowu ndzi wu wonileko wu no ndzi popa; ku wa nga hi na munhu a nga zvi kota ku wu tlhamusela.+

9 Hi lembe go sangula ga Dhariyusi,+ a n’wana wa Ahasuwerusi, wa pswalo wa vaMedhi, loyi a nga mahilwe hosi ya mufumo wa vaKaldheya,+ 2 hi lembe go sangula ga kufuma kakwe, mina Dhaniyeli, ndzi no wu tiva hi ku tirisa mabhuku* a ntsengo wa malembe ma wulilweko hi mhaka ya Jehovha ka muphrofeti Jeremiya lawa ma nga wa ta hundza Jerusalema+ na a hahlulilwe, ku nga 70 wa malembe.+ 3 Ndzi no tlakusa matihlo ya mina ka Jehovha, a Nungungulu wa lisine, ndzi mu khongotela hi mukhongelo na ndzi pfhunga,*+ ndzi boha tisakwa, ndzi tshama lomu khumeni. 4 Ndzi no khongela ka Jehovha, a Nungungulu wa mina, ndzi wulela a zviwonho zva hina, ndziku:

“O Jehovha, Nungungulu wa lisine, Nungungulu wa hombe ni wo hlamalisa, loyi a hlayisako a civhumelwano cakwe ni ku kombisa lirandzo li nga mbheliko+ ka lava va mu randzako ni lava va hlayisako a zvileletelo zvakwe,+ 5 hi wonhile, hi goha, hi maha zvakubiha, hi tlhela hi hluwuka;+ hi hambunyetile a zvileletelo zva wena ni kulamula ka wena. 6 A hi ingisangi a malandza ya wena, a vaphrofeti,+ lava va wulawulileko vitweni ga wena ka tihosi ta hina, ni ka tihosana ta hina, ni ka vakokwani va hina, ni ka vontlhe vanhu va tiko. 7 O Jehovha, a kululama ku lumba wena, kanilezvi a tingana ti na na hina a ku khwatsi hi nyamutlha, ka vanhu va ka Judha, ni ka vahanyi va Jerusalema, ni ka vontlhe vaIzrayeli, a va laha kusuhani ni va le kule, ka wontlhe matiko u va hangalasileko vaya ka wona hi ku kala va nga tsumbekangi ka wena.+

8 “O Jehovha, a tingana ti na na hina, ni tihosi ta hina, ni tihosana ta hina, ni vakokwani va hina hakuva hi ku wonhele. 9 Jehovha, a Nungungulu wa hina, i na ni wuxinji niku wa tsetselela,+ kanilezvi hina hi tsikile ku mu ingisa.+ 10 A hi ingisangi a gezu ga Jehovha, a Nungungulu wa hina, hi landzela milayo yakwe leyi a hi nyikileko hi ku tirisa a malandza yakwe, a vaphrofeti.+ 11 A tiko gontlhe ga Izrayeli gi hambunyetile a Nayo wa wena, gi wu fularela, gi nga ingisi a gezu ga wena laha ka kuza u hi chululela a ciruko ni cihlambanyo ci tsalilweko Nayweni wa Mosi, a nandza ga Nungungulu wa lisine,+ hakuva hi ku wonhele. 12 I tatisile a timhaka leti a ti wulileko hi hina+ ni vafumeli va hina lava va hi fumeleko* hi ku hi nehela a khombo ga hombe. Lahasi ka matilo wontlhe ku wa nga se tshuka ku maheka a zvilo zvi mahekileko Jerusalema.+ 13 Kota lezvi zvi tsalilweko Nayweni wa Mosi, hi welwe hi wontlhe a makhombo lawa,+ hambulezvo a hi khongotelangi Jehovha, a Nungungulu wa hina, lezvaku a hi mahela wuxinji hi ku tsika a cigoho ca hina,+ hi chela kota hi lisine la wena.*

14 “Hikwalaho, Jehovha i no cuwukela, a hi nehela khombo, hakuva Jehovha, a Nungungulu wa hina i lulamile ka mitiro yontlhe a mahako, kanilezvi hina a hi ingisangi a gezu gakwe.+

15 “Makunu wena Jehovha, Nungungulu wa hina, wena loyi u humesileko a vanhu va wena tikweni ga Gibhite hi canja ga ntamu+ u ti mahela vito kala nyamutlha,+ hi ku wonhele, hi ku mahela kubiha. 16 O Jehovha, hi kota ya mitiro ya wena yontlhe yo lulama,+ hi zwele wusiwana. A zanga ya wena ni khulo ga wena zvi wa suke dhoropeni ga wena ga Jerusalema, a citsunga ca wena co basa, hakuva hi kota ya zviwonho zva hina ni zvigoho zva vakokwani va hina, Jerusalema ni vanhu va wena va mahile cihlekiso ka vontlhe va hi randzeleko.+ 17 O Nungungulu wa hina, zwana mukhongelo wa nandza ga wena ni kukhongotela ka gona, O Jehovha, u ngangamelisa a nghohe ya wena hehla ka wutshamu ga wena go basa+ legi gi hahlulilweko,+ hi kota ya wena wutsumbu. 18 O Nungungulu wa mina, demba a ndleve ya wena uzwa! Vhulula matihlo ya wena u wona lezvi hi nga hahluliswa zvona, ni dhoropa legi gi vitaniwako hi vito ga wena; hakuva a hi ku khongoteli hi kota ya mitiro ya hina yo lulama, kanilezvi hi kota ya wuxinji ga wena ga hombe.+ 19 O Jehovha, zwana. O Jehovha, tsetselela.+ O Jehovha, chela kota u maha cokari. U nga hlweli hi kota ya wena wutsumbu, O Nungungulu wa mina, hakuva a dhoropa ga wena ni vanhu va wena va vitaniwa hi vito ga wena.”+

20 Laha ndzi nga ha wulawula, ndzi khongela, ndzi wulela a ciwonho ca mina ni ciwonho ca vanhu va mina, a vaIzrayeli, ndzi khongotela Jehovha, a Nungungulu wa mina, lezvaku a ci mahela wuxinji a citsunga co basa ca Nungungulu wa mina,+ 21 kunene na ndza ha khongela, Gabriyeli,+ loyi ndzi nga rangile ndzi mu wona muwonisweni,+ i nota ka mina laha ndzi nga mbhelile ntamu hi cikhati ca munyikelo wa ni gambo. 22 I no vhulula a kupima ka mina, aku:

“O Dhaniyeli, ndzita ndzi ta ku nyika a kuzwisisa ni ku vhulula a kupima ka wena. 23 A cikhati leci u nga sangula ku khongotela, ndzi no amukela a mhaka leyi ndzi tileko ku ta ku byela, hakuva u wa lisima nguvhu.*+ Hikwalaho, demba ndleve, u zwisisa muwoniso.

24 “Ku yimisilwe a 70 wa mavhiki* hehla ka vanhu va wena ni dhoropa ga wena go basa+ kasi ku mbhetisa cihambunyeto, ni ku mbheta ciwonho,+ ni ku basisa cigoho,+ ni ku neha a kululama ka pindzukelwa,+ ni ku tiyisa a muwoniso ni ciphrofeto,+ ni ku tota a Wutshamu go Basabasa. 25 Zvi tive, u zwisisa lezvaku kusukela kuhumeni ka cileletelo ca ku vhuxa ni ku aketa Jerusalema+ kala ku chikela Mesiya,*+ a Murangeli,+ ku tava ni 7 wa mavhiki ni 62 wa mavhiki kambe.+ Jerusalema i ta vhuxiwa, a aketwa, na a hi ni prasa* ni musele wa hombe wu mu randzeleko, kanilezvi zvikhatini zva zvikarato.

26 “Andzhako ka 62 wa mavhiki, Mesiya i ta tsemiwa,*+ a nga sali ni nchumu.+

“A vanhu va murangeli loyi a tako va ta lovisa dhoropa ni wutshamu go basa.+ A magumo ya kona ma ta ku khwatsi ma vangilwe hi ndambi. Ku tava ni yimpi kala magumo; leci ci bohilweko kuhahlulelwa.+

27 “I ta hlayisa civhumelwano ca votala ci simama hi vhiki gin’we; laha cikari ka vhiki lego i ta fuvisa muphahlo ni munyikelo.+

“Loyi a hahlulako i tata na a hi lipapeni la zvilo zvo nyenyeza;+ lezvi zvi bohilweko zvi ta chululwa kambe ka loyi a hahlulako kala a lovisiwa.

10 Hi lembe ga wunharu ga kufuma ka Khurusi,+ a hosi ya Persia, Dhaniyeli, loyi a nga vitaniwa ku hi Bheltexazare,+ i no nyikiwa kuvhululelwa; a mahungu lawo ma wa hi lisine niku ma wa hi ya kulwa ka hombe. Yena i no ma zwisisa a tlhela a nyikiwa kuzwisisa lezvi a nga zvi wona.

2 Ka masiku lawo, mina Dhaniyeli, ndzi wa hi hlomulweni+ hi mavhiki manharu yo tala. 3 A ndzi gangi zvakuga zvo nandziha; a nyama ni vhinyo a zvi nghenangi non’wini wa mina, ne a ndzi tolangi mafura ka mavhiki lawo ya manharu. 4 Hi siku ga wu 24 ka hweti yo sangula, na ndzi hi mbhirini ya congo wa hombe wa Tigre,*+ 5 ndzi no tlakusa matihlo, ndzi wona munhu a nga bohile tinguwo ta wukene,*+ ciwunwini cakwe na a bohile a libhandi la ouro ya le Ufazi. 6 A miri wakwe wu wa fana ni krizolite;+ a nghohe yakwe yi wa ku khwatsi lihati, ni matihlo yakwe ma ku khwatsi zvihlahle zvi vhurako. A mawoko yakwe ni minenge yakwe zvi wa ku khwatsi i kobre yi kutlilweko,+ ni guwa ga magezu yakwe gi wa ku khwatsi i guwa ga citshungu. 7 Hi mina Dhaniyeli basi ndzi nga wona a muwoniso lowu; a vavanuna lava ndzi nga hi navo a va wu wonangi.+ Hambulezvo, va no khomiwa hi kuchava ka hombe, va tsutsuma va ya fihlala.

8 Ndzi no sala ndzoce. A cikhati leci ndzi nga wona a muwoniso lowu wa hombe, ndzi no rereka, a nghohe ya mina yi kwalala nguvhu, a ntamu wa mina wontlhe wu mbhela.+ 9 Ndzi nozwa a guwa ga gezu gakwe, kanilezvi a cikhati leci ndzi nga muzwa na a wulawula, ndzi nowa lahasi hi nghohe ndzi khomiwa hi wurongo ga tshongotshongo.+ 10 Kanilezvi ndzi no khumbiwa hi canja+ gi ndzi hlakahla, gi ndzi khizamisa hi madzolo ndzi ti tiyiseta hi mawoko, 11 aku ngalo ka mina:

“O Dhaniyeli, wanuna wa lisima nguvhu,*+ ingisela khwatsi a timhaka leti ndzi lavako ku ku byela. Suka u yima laha u nga kona, hakuva ndzi rumelwe ka wena.”

A cikhati a nga ndzi byela lezvo, ndzi no suka ndzi yima na ndzi rurumela.

12 I no engeta aku ka mina: “O Dhaniyeli, u nga chavi.+ A magezu ya wena ma zwilwe kusukela siku go sangula legi u nga nyikela a mbilu ya wena kupimisiseni, u ti koramisa mahlweni ka Nungungulu wa wena, niku ndzi tile hi kota ya magezu ya wena.+ 13 Kanilezvi a hosana+ ya mufumo wa Persia yi no ndzi vhukela 21 wa masiku. Kanilezvi Mikayeli,*+ a yin’we ya tihosana ta hombe, i nota a ta ndzi vhuna, niku ndzi no simama laho zvin’we ni tihosi ta Persia. 14 Ndzi tele ku ta ku maha u zwisisa lezvi zvi to humelela a vanhu va wena masikwini yo gumesa,+ hakuva a muwoniso lowu wa masiku ma ha tako.”+

15 A cikhati leci a nga ndzi byela magezu lawo, ndzi nowa hi nghohe lahasi ndzi vhaleka ku wulawula. 16 Andzhako ka lezvo, loyi wo khwatsi munhu i no khumba a minomu ya mina,+ niku ndzi no vhulula nomu ndzi byela loyi a nga yimile mahlweni ka mina, ndziku: “Hosi yanga, ndza rurumela hi kota ya muwoniso, niku ndzi mbhelile ntamu.+ 17 Makunu mina nandza ga wena, ndzi ta wulawulisa kuyini na wena hosi ya mina?+ Hakuva ndzi mbhelile ntamu, a ndza ha zvi koti ni ku hefemula.”+

18 Loyi wo khwatsi munhu i no ndzi khumba kambe a ndzi tiyisa,+ 19 aku: “U nga chavi,+ wena wanuna wa lisima nguvhu.*+ A kurula a kuve na wena.+ Tiya, ina, tiya.” A cikhati leci a nga wulawula na mina, ndzi no tiya, ndziku: “Wulawula hosi yanga, hakuva u ndzi tiyisile.”

20 Makunu i te: “Wa zvi tiva ku hikuyini ndzi tileko ka wena? Zvezvi ndza tlhela ndzi yalwa ni hosana ya Persia.+ Loku ndzi suka a hosana ya Grekiya yi tata. 21 Hambulezvo, ndzi ta ku byela lezvi zvi tsalilweko bhukwini ga lisine. A ku na mun’wani a ndzi tiyisako nguvhu zvilweni lezvi loku ku nga hi Mikayeli,+ a hosana ya n’wina.+

11 “Hi lembe go sangula ga kufuma ka Dhariyusi,+ a muMedhi, mina ndzi no suka ndzi yima kasi ku mu tiyisa ni ku mu nyika ntamu.* 2 Lezvi ndzi to ku byela zvezvi lisine:

“Ka ha ta huma* tihosi tinharu le Persia, niku leyi ya wumune yi ta hlengeleta a titshomba to tala a ku hundza tontlhe leti tin’wani. Laha yi to kuma ntamu hi kota ya titshomba ta yona yi ta kucetela vontlhe* lezvaku va vhukela a mufumo wa Grekiya.+

3 “Ku ta huma hosi ya ntamu yi to fuma wutshamu ga hombe,+ yi tira kurandza. 4 Kanilezvi laha yi to yima, a mufumo wa yona wu ta pandziwa wu avanyisiwa hi mune wa mimoya ya matilo,+ kanilezvi wu nga ta nyikelwa ka pswalo* wakwe, ni ntamu wabye wu nga ta fana ni lowu a nga hi nawo yena, hakuva a mufumo wakwe wu ta tsuwuliwa wuya ka van’wani na ku nga hi kabye.

5 “A hosi ya le dzongeni,* ku nga yin’we ya tihosana takwe, yi tava ni ntamu. Kanilezvi ku tava ni yin’wani ya ntamu a ku hundza yona, yi to fuma wutshamu ga hombe, na yi hi ni ntamu wa hombe nguvhu a ku hundza yona.

6 “Andzhako ka malembe yo kari va ta maha civhumelwano, niku a nhanyana wa hosi ya le dzongeni i tata ka hosi ya le n’walungu* kasi va ta maha civhumelwano. Kanilezvi a woko ga nhanyana wa hosi gi nga ta simama ni ntamu. A hosi yonawu yi nga ta yima ne hambu a woko ga yona. A nhanyana wa hosi i ta nyikelwa, yena ni lava va mu nehileko, ni loyi a nga mu pswala zvin’we ni loyi a mu mahileko ava ni ntamu zvikhatini lezvo. 7 Wutshan’wini gakwe, ku ta huma hluke hi timitswini takwe. I taya yimpini a ya dhumela khokhola ga hosi ya le n’walungu alwa navo a va hlula. 8 I ta chikela Gibhite ni vanungungulu vabye, ni zvifananiso zvabye zva simbi,* ni zvilo zvabye zva lisima* zva prata ni ouro, ni tikhumbi tabye. Ku ta hundza malembe yo kari na a tsawukene ni hosi ya le n’walungu, 9 leyi yi tota yi ta vhukela a mufumo wa hosi ya le dzongeni; kanilezvi yi ta tlhelela tikweni ga yona.

10 “A vana vakwe va ta hloma yimpi va hlengeleta a butho ga hombe. Yena i ta tshinela a lovisa zvontlhe a ku khwatsi i ndambi. Kanilezvi i ta tlhela a yalwa yimpi kala a chikela khokholeni gakwe.

11 “A hosi ya le dzongeni yi ta zangara yi huma yi yalwa naye, ku nga hosi ya le n’walungu. Yi ta hlengeleta citshungu ca hombe kanilezvi a citshungu leco ci ta nyikelwa canjeni ga mun’wani. 12 A citshungu leco ci ta tekiwa ci famba. A mbilu yakwe yi ta ti tlakusa a wisa a makume ya makume ya mazana, kanilezvi a nga ta londzowota a cikhundla cakwe ca ntamu.

13 “A hosi ya le n’walungu yi ta wuya yi ta hlengeleta a citshungu ca hombe nguvhu a ku hundza leci co sangula. Zvikhatini zva magumo, andzhako ka malembe yo kari, i tata ni butho ga hombe ni titshomba to tala. 14 Zvikhatini lezvo, a votala va ta vhukela a hosi ya le dzongeni.

“A vanhu va tihanyi* va tiko ga wena va ta suka va zama ku maha ku a muwoniso wu tatiseka, kanilezvi va tawa.

15 “A hosi ya le n’walungu yi tata yi ta maha rampa yi dhumela a dhoropa gi vhikelweko khwatsi yi gi teka. A mawoko* ya le dzongeni ma nga ta yima ne hambu a vavanuna vakwe va hlawulilweko va nga tava ni ntamu wa ku simama va yima. 16 Loyi a tako ku talwa naye i ta tira kurandza; a nga kona a to yima mahlweni kakwe. I ta yima Tikweni go Saseka+ na a hi ni ntamu wa ku lovisa canjeni gakwe. 17 Mbilwini yakwe i ta boha kuta ni ntamu wontlhe wa mufumo wakwe, ata a ta maha civhumelwano naye, a humelela ka lezvi a to maha. I ta nyikiwa ntamu wa ku lovisa a nhanyana wa wasati loye. A nhanyana a nga ta yima ne a nga ta simama kuva wakwe. 18 Andzhako ka lezvo, i ta hundzulukela zvihlaleni* a ya teka matiko yo tala. Kanilezvi a komandante wo kari i ta mbheta a zviruko zvontlhe lezvi a xanisilweko hi zvona mandleni yakwe zviku bhi. I ta maha ku a zviruko lezvo zvi wuya hi yena. 19 Andzhako ka lezvo, i ta hundzulukela makhokholeni ya tiko gakwe a ya ti gumula awa a nga ha kumiwi.

20 “Wutshan’wini gakwe ku ta huma munhu a to ruma mukhupisi* a tsemakanya mufumo wo saseka, kanilezvi ndzeni ka masiku ma tsongwani i ta tshoviwa na ku nga hi hi zanga ne hi yimpi.

21 “Wutshan’wini gakwe ku ta huma munhu a chepetiwako,* loyi va to kala ku mu nyika a wudzundzo ga mufumo; i tata cikhatini ca kurula* a ta teka mufumo hi mano. 22 A mawoko* ya ndambi ma ta kukuletwa hi kota yakwe, ma tshoviwa. A Murangeli+ wa civhumelwano+ yenawu i ta tshoviwa. 23 Hi kota ya civhumelwano leci va to maha naye, i ta tirisa mano a suka a kuma ntamu hi tiko ga gitsongwani. 24 Cikhatini ca kurula,* i tata ka matshamu yo nona ya provhinsia a ta maha lezvi a vapapayi vakwe ni vakokwani vakwe va nga kala ku maha. I ta va avelela a muphango ni nhundzu ni titshomba; i ta maha makungo yo dhumela matshamu ma bhiyelweko, kanilezvi hi cikhati co kari ntsena.

25 “I ta longa a ntamu ni ku tiyisa mbilu yakwe kasi alwa ni hosi ya le dzongeni na a hi ni butho ga hombe. A hosi ya le dzongeni yonawu yi ta hloma yimpi na yi hi ni butho ga hombe nguvhu ni ga ntamu. A nga ta yima hakuva va ta mu xuxela cikungo. 26 Lava va gako a mafehlefehle yakwe va ta mu wisa.

“A butho gakwe gi ta kukuletwa ku mbambamela votala hi kudawa.

27 “A tihosi leti ta timbiri ti ta xuva ku maha zvakubiha timbilwini ta tona. Ti ta tshama mezeni yin’we ti hembelana kanilezvi ci hava ci to maheka hakuva a kugumesa ku tata hi cikhati ci yimisilweko.+

28 “I ta tlhela tikweni gakwe na a hi ni titshomba to tala nguvhu; i ta xuxa cikungo mbilwini yakwe ca ku vhukela a civhumelwano co basa. I ta maha lezvi a zvi xuvako, a gumesa a tlhela tikweni gakwe.

29 “Hi cikhati ci yimisilweko i ta tlhela a wuya a ta vhukela a tiko ga le dzongeni. Kanilezvi ka khati legi zvi nga ta fana ni legi go sangula, 30 hakuva a zvitimela* zva Kitime+ zvi tata zvi talwa naye, niku i ta tsongahatiwa.

“I ta tlhela a ya chulula a zanga yakwe hehla ka civhumelwano co basa+ a maha lezvi a zvi xuvako, ina, i ta tlhela a yisa kupima ka lava va tsikako a civhumelwano co basa. 31 A mawoko* ma humako kakwe ma ta suka ma yima ma nyenyezisa a wutshamu go basa,+ a khokhola, ma fuvisa a muphahlo wu mahiwako contlhe cikhati.+

“Ma ta veka laho a cilo co nyenyeza ci hahlulako.+

32 “Lava va mahako kubiha va tshova civhumelwano i ta va kokela kudhukeni* hi magezu yo kanganyisa.* Kanilezvi a vanhu lava va tivako a Nungungulu wabye va ta hlula va humelela. 33 Lava va tlharihileko+ cikari ka tiko va ta va nyika kupimisisa a votala. Va ta khunguvanyeka hi cipadha, ni ndzilo, ni wukhumbi, ni kuphangiwa, hi masiku yo kari. 34 Kanilezvi a cikhati leci va to khunguvanyeka, va ta vhuniwa kutsongwani. A votala va ta ti patsa navo hi magezu yo kanganyisa.* 35 A vokari cikari ka lava va tlharihileko va ta khunguvanyeka kasi hi kota yabye ku mahiwa a ntiro wa kuhluta, ni kuhlazva, ni kubasisa+ kala cikhatini ca magumo, hakuva lezvi zva ha rindzela cikhati ci yimisilweko.

36 “A hosi yi ta tira kurandza, yi ti kulisa, yi ti tlakusa hehla ka vanungungulu vontlhe. Yi ta wulawula tihlamba ka Nungungulu wa vanungungulu.+ Yi ta humelela kala a zanga yi mbhela hakuva lezvi zvi yimisilweko zvi ta maheka. 37 A nga ta chela kota hi Nungungulu wa vapapayi vakwe ne hambu hi kuxuva ka vavasati kutani hi nungungulu mun’wani. Kanilezvi i ta ti tlakusa hehla ka vontlhe. 38 Wutshan’wini ga lezvo, i ta dzundza a nungungulu wa makhokhola. A nungungulu loyi a vapapayi vakwe va nga kala ku mu tiva i ta mu dzundza hi ouro, ni prata, ni maribye ya lisima ni zvilo zva lisima.* 39 I ta vhukela a makhokhola yo tiya nguvhu a humelela na a vhuniwa hi nungungulu wa matiko. I ta va nyika wudzundzo ga hombe lava va mu dzundzako. I ta va yimisa kasi va fuma cikari ka votala, a avelela a tiko hi ntsengo.

40 “Cikhatini ca magumo a hosi ya le dzongeni yi ta chovhana* naye; a hosi ya le n’walungu yonawu yi ta mu dhumela a ku khwatsi cingulo na yi hi ni tikareta ta yimpi, ni vakhileli va mahaxi, ni zvitimela* zvo tala; i ta nghenela matiko a ma kukuleta a ku khwatsi i ndambi. 41 I ta tlhela a nghena ni Tikweni go Saseka,+ niku a matiko yo tala ma ta wisiwa. Kanilezvi Edhomi na Mowabhi ni cipandze-tshinya ca vaAmoni hi wona ma to huluka canjeni gakwe. 42 I ta simama ku nawuluta a canja gakwe a vhukela matiko; ni tiko ga Gibhite gonawu gi nga ta pona. 43 I ta fumela a titshomba ti fihlilweko ta ouro, ni prata, ni zvilo zvontlhe zva lisima* zva Gibhite. A vaLibhia ni vaEtiopia va ta mu landza.*

44 “Kanilezvi a mahungu ma tota hi le mutsuwuka-gambo ni le n’walungu ma ta mu karata, a suka hi zanga ya hombe kasi ku ya hihirita ni ku lovisa votala. 45 I ta gwimba matenda yakwe ya wuhosi cikari ka bimbi ga hombe ni citsunga co basa ca Tiko go Saseka.+ Kanilezvi i ta gumelwa, a vhumala wa ku mu vhuna.

12 “Cikhatini leco, Mikayeli,*+ a hosana ya hombe,+ loyi a yimelako a vanhu va wena,* i ta suka a yima. Ku tava ni cikhati ca kuxaniseka ca ku a ci seva kona cima ku sangula kuva ni mifumo kala cikhatini leco. Cikhatini caleco, a vanhu va wena va ta huluka,+ vontlhe lava a mavito yabye ma to kumiwa na ma tsalilwe lomu bhukwini.+ 2 A votala va etleleko ntshurini wa misava va ta vhuka, a vokari vaya wutomini ga pindzukelwa, ni van’wani vaya tinganeni ni kuchepetweni ka pindzukelwa.

3 “Lava va tlharihileko va ta ngangamela va hatima a ku khwatsi i tilo, ni lava va kokelako votala kululameni va ta fana ni tinyeleti, kala kupindzuka ni kupindzuka.

4 “Kanilezvi, wena Dhaniyeli, hlayisa a timhaka leti tiva cihundla, u lema bhuku kala cikhatini ca magumo.+ A votala va ta gi hlolisisa* niku a wutivi ga lisine gi ta andza.”+

5 Makunu, mina Dhaniyeli, ndzi no cuwuka ndzi wona van’wani va vambiri va nga yimile laha congweni, a mun’we hi tlhelo ga seno ni mun’wani hi tlhelo ga seniya.+ 6 A mun’we i no wutisa loyi a nga bohile a tinguwo ta wukene,*+ loyi a nga hi hehla ka mati ya congo, aku: “Zvi ta teka cikhati muni kasi a zvilo lezvi zvo hlamalisa zvi gumesa?” 7 Ndzi nozwa a munhu loyi a nga bohile a tinguwo ta wukene, loyi a nga hi hehla ka mati ya congo, laha a nga tlakusela a canja gakwe ga cinene ni canja gakwe ga cibhabha matilweni a hlambanya hi loyi a hanyako kala kupindzuka,+ aku: “Ku ta hundza a cikhati ci yimisilweko, ni zvikhati zvi yimisilweko, ni khihlanya ga cikhati.* Zvalezvi va to gumesa a ku tshova a ntamu wa vanhu va basileko,+ zvontlhe a zvilo lezvi zvi ta gumesa.”

8 Ndzi no zvizwa, kanilezvi a ndzi zvi zwisisangi;+ hikwalaho ndzi no wutisa, ndziku: “Hosi yanga, a zvilo lezvi zvi ta gumesisa kuyini?”

9 Makunu i te ngalo: “Wena Dhaniyeli, famba hakuva a timhaka leti ti fanele ku hlayisiwa tiva cihundla, ti lemiwa kala cikhatini ca magumo.+ 10 A votala va ta ti hlazva, va ti basisa, va hloliwa.+ A vakubiha va ta maha zvakubiha, niku a ku na wakubiha a to zvi zwisisa; kanilezvi lava va tlharihileko va ta zvi zwisisa.+

11 “Kusukela cikhatini leci ku to fuvisiwa a muphahlo wu mahiwako contlhe cikhati,+ ku yimisiwa a cilo co nyenyeza ci hahlulako,+ ku tava ni 1290 wa masiku.

12 “I katekile loyi a simamako ku rindzela kala a chikela ka 1335 wa masiku!

13 “Kanilezvi wena famba kala magumo. U ta humula, kanilezvi u ta vhuka u amukela a ciavelo ca wena* kumbheleni ka masiku.”+