Kuvuxeta Ka Xikola Xa Wutireli Ga Nungungulu

A ziwutiso lezi zi lanzelako zi ta kambisiswa ka Xikola Xa Wutireli Ga Nungungulu ka viki gi sangulako hi 23 ka Fevereiro wa 2009. Hi 20 wa timeneti, a muwoneleli wa xikola i ta fambisa a kuvuxeta ku seketelwako ka timhaka ti gonzilweko ka ziavelo za maviki ya 5 ka Janeiro kala 23 ka Fevereiro wa 2009.

1. Xana Nungungulu i vangisile kuyini a kuwonekela hi siku go sangula kuveni a ziwoningo zi wa nga se mahiwa kala ka siku ga wumune? (Gen. 1:3, 16) [w04 1/1 p. 28 nzi. 5] Zi te dlunya lezaku hi “siku go sangula” a kuwonekela ku wa tlhava marefini, kanilezi a zibuka za kuwonekela loko zi wa nga woniwi hi munhu laha misaveni. Hambulezo, ka xikhati xa wumune xa kuvanga, a gambo, a hweti, ni tinyeleti, lezi zi nga sina zi vangilwe “kusanguleni,” mahlweni nguvu ka siku go sangula ga kuvanga, zi lo mahiwa lezaku zi “woningela misaveni.” (Gen. 1:​1, 5, 17) A mhaka ya ku ‘Nungungulu i lo zi vanga’ yi wula lezaku makunu i lo zi maha zi woneka laha misaveni.

2. Yi komba yini a mhaka ya kuva Jehova a nga byelangi Noa lezaku a fumela misava a ku khwatsi hi lezi a nga byelile Adamu wo mbhelela? (Gen. 9:1) [it-2 p. 26 nzi. 8] Anzhako ka Ntalo, Jehova i lo katekisa Noa ni vana vakwe, a wula ku ngalo a kungo gakwe xungetano hi vona ku wa hi lezaku va tata misava. Hambulezo, Jehova a nga byelangi Noa ni ngango wakwe lezaku va ‘fumela misava.’ (Gen. 1:​28) Lezi zi komba lezaku a munhu a nga mbhelelangiko, na a nga rangelwi hi Nungungulu, cima a nga nge zi koti ku fumela misava hi ndlela leyi Nungungulu a nga yi alakanyele kusanguleni.

3. Xana a Xivumelwano xa Abrahama xi sangulile rini ku tira, niku kala rini? (Gen. 12:1-4) [w04 15/1 p. 26 nzi. 4; w01 15/8 p. 17 nzi. 13] A xivumelwano xa Jehova na Abrama xi woneka ku khwatsi xi sangulile ku tira hi 14 ka Nisani wa 1943 Mahlweni ka Nguva ya Hina, a xikhati lexi Abrama a nga mu ingisa a tlhatuka Eufrate aya Kanani. Lezo zi mahekile a 430 wa malembe mahlweni ka kuva Israeli a tlhatlhisilwe hi le Gipite hi 14 ka Nisani wa 1513 Mahlweni ka Nguva ya Hina. (Ekso. 12:​41) Kota lezi a xivumelwano xa Abrahama xi wuliwako lezaku “xivumelwano xi nga gumesiko,” xi simama a ku tira kala a tixaka tontlhe ta laha misaveni ti katekisilwe ni kala a kuloviswa ka valala vontlhe va Nungungulu ku ngha ku tatisekile. (Gen. 17:⁠7)

4. Xini xi kombako lezaku Nimrode ni lava va lanzeleko a wurangeli gakwe va tsanzekile ku tatisa a mixuvo yabye ya ‘ku ti chula a vito’? (Gen. 11:4) [w98 15/3 p. 25] A kutsanzeka kabye a ku mbheta ku aka likhokhola ku lo komba lezaku ne Nimrode ge hambu a vanghana vakwe a va ti chulangi a vito. A vito legi Nimrode a nga chuliwa kupswaliweni kakwe a gi tiveki. A nga zangi a siya n’wana kasi a simama ni vito gakwe. Gi lo rivaliwa matinwini, a ku fana ni lawa ya lava va lanzeleko a wurangeli gakwe. Wutshanwini ga ku kuma wudzunzo ni ndhuma, i lo kuma nzhukano. A vito Nimrode gi lo mu tivekisa kota muhluwuki wo kala xichawo, a xipumbu xi nga vukela Jehova Nungungulu.

5. Lezi Loti a vitanwako a ku wanuna “a lulamileko” lomu ka 2 Pedro 2:7, hikuyini a nyikeleko a vanhwana vakwe ka xidlemo xo biha? (Gen. 19:8) [w05 1/2 p. 26 tinz. 15-16; w04 15/1 p. 27 nzi. 3] Kota lezi a vanhwana va Loti va nga wutilwe hi vavanuna va doropa, zi wa ta koteka ku a kunyika loko ku vanga a kukanetisana kutani ku avanyisa a xidlemo. Handle ko kanakana, Loti i wa zi tiva lezaku a vapfhumba vakwe va wa hi mitsumi ya Nungungulu niku i wa tiyiseka lezaku a vanhwana vakwe va wa ta vikelwa, a ku fana ni lezi Jehova a nga vikele Sara le Gipite xikhatini xi hunzileko. Hakunene, kota lezi zi mahekileko, Jehova i lo vikela a vanhwana va Loti.

6. Kota lezi a vanuna va chavako Nungungulu va faneleko ku hlayisa a maxaka ya vona, hikuyini Abrahama a nga hlongola Hagari na Ixmaeli vaya xiwuleni? (Gen. 21:10-21; 1 Tim. 5:8) [w88 15/2 p. 31] A kuva Abrahama a mahile lezo a zi khunguvanyisangi Nungungulu, hakuva Jehova i lo byela Abrahama lezaku a ingisa Sara hi ku hlongola Hagari. Hambu lezi a ku hlongola Hagari ni n’wana wakwe zi nga khunguvanyisa Abrahama, yena i lo va longisela timbuva, ku nga hi kuga (kuzilava ku wa hi zakuga za tixakaxaka) ni mati. Hikwalaho, Abrahama i hlayisile ngango wakwe, hambu lezi Hagari na Ixmaeli va nga hi ni mahanyela ya hava, lawa ma nga lava lezaku va hlongoliwa mutini.

7. Xana hi nga gonza yini ka kutikarata ka Eliezare ka ku maha zilo hi ndlela ya Jehova kasi a kumela sati Isaka? (Gen. 24:14, 15, 17-19, 26, 27) [w97 1/1 p. 31 nzi. 2] Ka zikhati zinwani hi nga zi wona na zi karata a ku ti zwananisa ni milayo ya Jehova. Zi nga karata a ku kuma vanghana va vanene, munghana wa wukati loyi a chavako Nungungulu, zihungato zi hlazekileko, kutani ntiro lowu wu nga kamanyetiko a mitiro ya wuKristu. Kanilezi Jehova i ta hlayisa lava va mu tsumbako na va ala a ku hambunyeta a matshinya ya milayo ya Biblia. (Mav. 3:​5, 6)

8. Hi wihi a tlhamuselo wa noro wa Jakobe lomu a ka wona a wonileko tingelosi ‘na ti kanziha, ti relela hi mayingo’? (Gen. 28:10-13) [w03 15/10 p. 29 nzi. 1; it-1 p. 831] A mayingo lawa ma nga kari ma kanzihiwa hi tingelosi ma wa komba a kuhunziselwa ka mahungu xikari ka misava ni tilo. Lezo zi mahile Jakobe a zi tiva lezaku a tingelosi ta zi kota ku tirela lava va amukelekako ka Jehova. A xikhati lexi Jesu a nga byela vapizani vakwe aku “Hizinene, hizinene, nziku ka nwina: Mu ta wona tilo na gi vululekile, a tingelosi ta Nungungulu na ti kari ti kanziha ti relela hehla ka N’wana wa munhu,” za koteka ku ngha a alakanyile a muwoniso wa Jakobe. (Joh. 1:⁠51)

9. Hikuyini Rakeli a nga lava nguvu ku kuma a mandragora ya n’wana wa Lea? (Gen. 30:14, 15) [w04 15/1 p. 28 nzi. 7] A xikhati lexi Rakeli a nga kombela a mandragora, i wa hi ngonwa. Zikhatini za kale, ku wa alakanyiwa lezaku a hanzu wa sinya ya mandragora wu wa vuxa a manyawunyawu ya masango ni ku engetela a wuzikoti ga kubeleka. (Xizim. 7:​13) Kuzilava Rakeli i wa alakanya lezaku a mandragora ma wa ta vuna a ku vulula marumbu yakwe ni ku mbheta a xiruko xa kuva ngonwa. Lexi xi hlamalisako hi lezaku kuve ntsena ka malembana ma nga lanzela laha Rakeli a nga pswala Josefa, a n’wana wakwe wa matewula. (Gen. 30:​22-​24)

10. Xana a xikombiso xa Jakobe xi nene hi ndlela muni mhakeni ya ku mbheta kuphikizana? (Gen. 33:3, 4) [g82 22/8 p. 32 tinz. 8-10] Mhakeni ya ku mbheta a kuphikizana, a nchumu wa lisima ku wuyisa kurula, na ku nga hi ku nyika nanzu a wo kari. Lezi zi wula lezaku u fanele ku ti yimisela a ku susa matshanza. A kuva Jakobe a rangile hi yena a korama hi kutitsongahata mahlweni ka makabye wakwe Esau a xikhati lexi va nga kumana nghohe ni nghohe zi vunile a ku mbheta a kuvengana ka kale nguvu.