Tirela Jehovha, a Nungungulu wa kutlhatlheka
“Laha wu nga kona a moya wa Hosi [Jehovha], ku kona kutlhatlheka.” — 2 VA LE KORINTE 3:17.
1, 2. a) Hikuyini a vanhu masikwini ya mupostoli Pawule va nga ma randza a mahungu yo wulawula hi wukhumbi ni kutlhatlheka? b) Pawule i te a kutlhatlheka ka lisine hi nga ku kuma ka mani?
A MAKRISTU yo sangula ma wa hanya Mufun’weni wa Roma, lomu a vanhu va kona va nga hi ni matshandza hi milayo leyi yi nga hi kona, ni maxuxela ya timhaka, ni kutlhatlheka loku va nga hi nako. Kanilezvi, a kutala ka mitiro yo bindza mufun’weni lowo yi wa mahiwa hi tikhumbi. Kuve ni cikhati laha a 30 pursento ya vanhu Mufun’weni wa Roma va nga hi tikhumbi. Zvi te dlunya ku a mahungu ya ku wulawula hi wukhumbi ni kutlhatlheka ma wa va tsakisa nguvhu a vanhu va nyalidede, a ku patsa ni maKristu.
2 Mupostoli Pawule i wa tolovela ku wulawula hi kutlhatlheka. Kanilezvi a hi ku khwatsi i wo zama ku lulamisa zvikarato zva tiko legi, zvi nga lezvi a vanhu vo tala va nga zvi lava. Pawule ni maKristu-kuloni va wa ti karatela ku gondzisa vanhu a mahungu yo saseka ya Mufumo wa Nungungulu ni ku va vhuna ku zwisisa a lisima la muphahlo wa Kristu Jesu. Pawule i kombile maKristu-kuloni laha ma nga wa ta ku kuma kona kutlhatlheka ka lisine. I te: “Hosi [Jehovha] hi wona Moya, ni laha wu nga kona a moya [wakwe], ku kona kutlhatlheka.” — 2 Va Le Korinte 3:17.
3, 4. a) Pawule i wulawulile hi yini na a nga se wula lezvi zvi nga ka 2 Va Le Korinte 3:17? b) Zvini hi faneleko ku maha kasi hi kuma kutlhatlheka loku ku tako hi ka Jehovha?
3 Ka papilo ga wumbiri legi a nga tsalela maKristu ya le Korinte, Pawule i wulawulile hi lezvi zvi nga humelela Mosi a cikhati a nga chika hi Citsungeni ca Sinayi andzhako ka ku wulawula ni ngilozi ya Jehovha. A nghohe yakwe yi wa tsunya! Laha a vaIzrayeli va nga mu wona, va no chava. Hikwalaho Mosi i no fenengeta nghohe yakwe hi nguwo. (Eksodhusi 34:29, 30, 33; 2 Va Le Korinte 3:7, 13) Pawule i tlhamusele lezvi: ‘Kanilezvi kani hi rini va tlhelelako ka Hosi, a nguwo yi ta susiwa.’ (2 Va Le Korinte 3:16) I wa lava ku wula yini?
4 Ka ndzima yi nga hundza hi gondzile lezvaku Jehovha, a Muvangi wa zvilo zvontlhe, hi yena yece a nga ni kutlhatlheka ko mbhelela, ko kala mbhingano. Hikwalaho, zva zwisiseka ku hikuyini laha Jehovha a nga kona ni “laha wu nga kona a moya” wakwe ku nga ni kutlhatlheka. Kanilezvi Pawule i te loku hi lava kutlhatlheka loko, hi fanele ku tlhelela ka Jehovha. Lezvo zvi wula ku hi fanele kuva ni kuzwanana ku nene naye. A vaIzrayeli le ciwuleni va wa wona zvilo hi mawonela ya vanhu, na ku nga hi mawonela ya Jehovha. Zvi wo khwatsi hi loku a kupima kabye ni timbilu tabye zvi no fenengetiwa hi nguwo. Va wa lava ku tirisa kutlhatlheka kabye kasi ku tatisa kunavela ka vona venyi. — Mahebheru 3:8-10.
Hambu munhu a nga paxweni a ngava ni kutlhatlheka
5. a) A moya wa Jehovha wu nyika kutlhatlheka ko tshamisa kuyini? b) Hi zvi tivisa kuyini lezvaku a munhu a nga khumbi kutani a nga paxweni a ngava ni kutlhatlheka loku ku tako hi ka Jehovha? c) Zviwutiso muni hi faneleko ku hlota mihlamulo ya zvona?
5 A kutlhatlheka ku tako hi ka moya wa Jehovha ka hundza ku humesiwa wukhumbini ga civiri basi. A moya wu nga hi tlhatlhisa ka ciwonho ni kufa ni ka wukhozeli ga mawunwa ni mikhuwo ya gona. (Va Le Roma 6:23; 8:2) Loko kutlhatlheka ka hombe nguvhu! Hambu munhu a nga khumbi kutani a nga paxweni a ngava nako. (Genesisi 39:20-23) Makabye Nancy Yuen na makabye Harold King va mbhetile malembe yo tala paxweni hi kota ya kukholwa kabye, hambulezvo va wa hi nako a kutlhatlheka loko. U nga va sixtira na va hlawutela matshango yabye lomu ka JW Library. (Nghena laha kaku ENTREVISTAS E CASOS REAIS > SUPORTANDO DIFICULDADES.) Zvalezvi a hi kambisiseni zviwutiso zvimbiri. Hi nga kombisa kuyini lezvaku ha ku nyika nguvhu lisima a kutlhatlheka ka hina? Kona hi nga tirisisa kuyini a kutlhatlheka loko hi wutlhari?
NUNGUNGULU I HI NYIKA KUTLHATLHEKA KA LISIMA NGUVHU
6. A vaIzrayeli va kombisile kuyini lezvaku va wa nga mu bongi Jehovha hi kutlhatlheka loku a nga va nyikile?
6 Loku hi nyikwa nchumu, hi tolovela ku mu bonga loyi a hi nyikako. Kanilezvi a vaIzrayeli va wa nga mu bongi Jehovha hi kutlhatlheka loku a nga va nyikile. Andzhako ka tihwetanyana basi na a va tlhatlhisile le Gibhite, va sangulile ku ngurangura vaku va xuva zvakuga lezvi va ngaga le Gibhite. Va wa solasola a zvakuga zva manna lezvi Jehovha a nga va nyika. Va tlhelile va navela ni ku tlhela Gibhite! Ka vona, ‘a zvidliwani, ni mariwa, ni makhalavatla, ni soboya, ni sobolinya, ni timbura’ zvi wa hi zva lisima nguvhu ku hundza a kutlhatlheka loku Jehovha a nga va nyikile kasi va mu khozela. Jehovha ive ni cigelo co zwala ca ku va zangarela. (Mitsengo 11:5, 6, 10; 14:3, 4) Leco citlharihiso ca hombe ka hina.
7. a) Pawule i gi tirisisile kuyini ka yena n’winyi a wusungukati gi nga ka 2 Va Le Korinte 6:1? b) Hina ke, hi nga gi tirisisa kuyini?
7 Pawule i tlharihisile maKristu wontlhe lezvaku ma nga rivali a ku bonga a kutlhatlheka loku Jehovha a ma nyikako hi ku tirisa N’wana wakwe, Jesu Kristu. (Gondza 2 Va Le Korinte 6:1.) Pawule i wa nga mbhelelangi. Yenawu i wa hi khumbi ya kuwonha ni kufa, niku lezvo zvi wa mu bayisa nguvhu. Hambulezvo, i te: “A ku khesiwe Nungungulu hi Jesu Kristu a Hosi ya hina!” Hikuyini a nga wula lezvo? Pawule i tlhamusele maKristu-kuloni aku: ‘Hakuva a nayo wa moya wa kuhanya loku ka Kristu Jesu wu ndzi tlhatlhisile nayweni wa kuwonha ni wa kufa.’ (Va Le Roma 7:24, 25; 8:2) Hinawu hi nga tshuki hi rivala lezvaku Jehovha i hi tlhatlhisile ka wukhumbi ga ciwonho ni kufa. A ndzhiho wu hi nyika thomo ga ku tirela Nungungulu na hi hi ni livhalo li basileko, niku lezvo zvi hi nyika litsako la lisine. — Lisimu 40:8.
Wa tirisa a kutlhatlheka ka wena kasi ku maha lezvi Jehovha a zvi lavako kutani u ku tirisela ku ti mahela zva wena? (Wona tindzimana 8-10)
8, 9. a) Citlharihiso muni leci mupostoli Pedro a nga nyika xungetano hi lezvi hi faneleko ku ku tirisisa zvona a kutlhatlheka ka hina? b) A munhu a nga tirisisa kuyini kutlhatlheka kakwe hi ndlela ya hava?
8 Hi nga lumbeli ku wula lezvaku ha mu bonga Jehovha. Hi fanele ku tlhela hi ti karatela ku nga tirisi a kutlhatlheka ka hina hi ndlela ya hava. Hi cikombiso, mupostoli Pedro i hi tlharihisile lezvaku hi nga ti yimeleli hi kutlhatlheka loko kasi ku maha zvilo zvo biha. (Gondza 1 Pedro 2:16.) A citlharihiso leci ci hi alakanyisa lezvi zvi nga humelela vaIzrayeli le ciwuleni. Hinawu nyamutlha ha ci lava citlharihiso leco, niku kuzvilava nyamutlha hi kona ci lavekako nguvhu. Sathani ni tiko gakwe va hi komba zvilo zvo tala zvo naveleka kasi ku boha, kuga, kunwa ni ku ti hungata hi zvona. A vahaxi va mahungu va tirisa vanhu vo saseka kasi ku hi maha hi navela ku xava zvilo zvaku hi lisine a hi zvi lavi. Zva olova ku hi xengwa hi tiko, hi tirisa kutlhatlheka ka hina hi ndlela ya hava.
9 A wusungukati ga Pedro ga tira kambe ka zvilo zva hombe zva wutomi, zvo kota cikola, kutani ntiro wa ku ti hanyisa. Hi cikombiso, a vaswa nyamutlha va kucetelwa ku kulula va n’watseka kasi vaya maunivhersidhadhi. A vanhu vo tala va va byela ku loku va gondza nguvhu, va ta kuma mitiro yo thamba, va hola mali yo tala, va tlhela vava vamanyani. A vanhu lavo va nga ha va komba mahungu ma nge khwatsi ma tiyisa lezvaku lava va gondzako nguvhu va hola mali yo tala ku hundza lava va gondzako ku tsongwani. A ku gondza zvikola zva hombe zvi nga ha wonekisa ku khwatsi hi zvona zva chukwana a cikhati va ehleketako hi lezvi va to maha wutomini. Kanilezvi zvini lezvi a vaswa lavo ni vapswali vabye va faneleko ku zvi alakanya?
10. Zvini hi faneleko ku zvi alakanya a cikhati hi mahako zviboho ka zvilo zvaku munhu ni munhu o ti hlawulela?
10 Kota zvilo zvaku munhu ni munhu o ti hlawulela, a vokari va nga ha alakanya ku loku a livhalo labye li nga va karati, va nga maha ni cihi va ci lavako. Va nga ha alakanya a magezu ya Pawule yaku: ‘A kutlhatlheka ka mina ku nga lamuliswa kuyini hi livhalo la mun’wani ke?’ (1 Va Le Korinte 10:29) Hambu lezvi hi tlhatlhekileko ku ti hlawulela zvigondzo kutani ntiro hi wu lavako, hi fanele ku alakanya lezvaku a kutlhatlheka ka hina ku na ni mimbhingano niku ni cihi ciboho hi ci mahako hi ta tshovela mihandzu ya cona. Hi zvalezvo zvi nga maha Pawule aku: ‘Zvontlhe zvilo zvi vhumelekile, kanilezvi a hi zvontlhe zvi vhunako. Zvontlhe zvilo zvi vhumelekile, kanilezvi a hi zvontlhe zvi akako.’ (1 Va Le Korinte 10:23) Maku, hambu lezvi hi tlhatlhekileko ku ti mahela zviboho, lezvi hina hi zvi lavako a hi zvona zvi nga zva lisima nguvhu.
LOKU HI TIRELA JEHOVHA, HO TIRISA KUTLHATLHEKA KA HINA HI WUTLHARI
11. Hikuyini Jehovha a nga hi tlhatlhisa?
11 A cikhati leci Pedro a ngaku hi nga tirisi kutlhatlheka ka hina hi ndlela ya hava, i te a tirisela ga gi nene kuva ‘malandza ya Nungungulu’. Jehovha i tirisile Jesu lezvaku a hi tlhatlhisa ka wukhumbi ga ciwonho ni kufa na a mahela ku hi zvi kota ku mu tirela wutomini ga hina gontlhe.
A tirisela ga gi nene ga kutlhatlheka ka hina ku tirisa cikhati ca hina ni ntamu wa hina kasi ku tirela Jehovha hi citalo
12. Cikombiso muni leci Nowa ni ngango wakwe va nga hi vekela?
12 A tirisela ga gi nene ga kutlhatlheka ka hina ku tirisa cikhati ca hina ni ntamu wa hina kasi ku tirela Jehovha hi citalo. A ku maha lezvo zvi ta hi vhikela ku teka a mixuvo ya tiko ni kunavela ka hina hiku hi zvona zva lisima nguvhu wutomini. (Va Le Galatiya 5:16) Ehleketa hi lezvi Nowa ni ngango wakwe va nga maha. Va wa hanya ka tiko go tala hi tihanyi ni mahanyela yo kala ku hlazveka. Kanilezvi a va landzangi mahanyela ya vanhu lavo ni lezvi va nga zvi rangisa. Va hlawulile ku khomeka hi ntiro lowu Jehovha a nga va nyikile. Va akile taru, va hlengeleta zvakuga zva vona ni zva zvihari, va tlhela va tlharihisa van’wani vaku wata Ntalo. Nowa ‘i no maha kota lezvi Nungungulu a nga mu layisile zvona’. (Genesisi 6:22) Kota wuyelo ga kona, Nowa ni ngango wakwe va ponile a kugumesa ka tiko ga nguva leyo.— Mahebheru 11:7.
13. Zvini lezvi Jehovha a hi rumako ku maha?
13 I ntiro muni lowu Jehovha a hi nyikileko nyamutlha? Kota vapizani va Jesu, ha zvi tiva ku Nungungulu i lava lezvaku hi chumayela. (Gondza Luka 4:18, 19.) Inyamutlha, Sathani i pfhupelisile kupima ka vanhu vo tala. A va zvi woni ku tikhumbi ta wukhongeli ga mawunwa, ni titshomba, ni politika. (2 Va Le Korinte 4:4) A ku fana na Jesu, hinawu hi na ni thomo ga ku vhuna vanhu lezvaku va tiva Jehovha, a Nungungulu wa kutlhatlheka, va tlhela va mu khozela. (Matewu 28:19, 20) Kanilezvi a ku chumayela van’wani a zvi olovi. Ka matshamu yo kari, a vanhu a va zvi lavi ku tiva Nungungulu. A van’wani va tlhela va hi zangarela loku hi va chumayela. Kanilezvi, kota ku nga Jehovha a hi rumako ku chumayela, hi fanele ku ti wutisa lezvi: ‘Xana ndzi nga tirisa kutlhatlheka ka mina kasi ku maha zvotala ntirweni wa Jehovha?’
14, 15. Zvini lezvi a malandza yo tala ya Jehovha ma bohako ku maha? (Wona mufota kusanguleni ka ndzima.)
14 Zva tiyisa hlana a ku wona lezvaku a malandza yo tala ya Jehovha ma zvi zwisisa ku a kugumesa ka tiko legi ku laha kusuhani nguvhu. Hikwalaho, ma olovisa wutomi ga wona ma teka wuphayona. (1 Va Le Korinte 9:19, 23) A maphayona yo kari ma tira ka cipandze ca bandla ga wona. A man’wani ma rura maya lomu ku nga ni cilaveko ca hombe. A 250 000 wa vamakabye va sangulile ku phayona ka ntlhanu wa malembe lawa ma ha hi ku hundzako, niku zvalezvi hi na ni maphayona ya cikhati contlhe yo hundza 1 100 000. A zvo ku tsakisa ku wona vanhu va talela lego na va tirisa kutlhatlheka kabye kasi ku tirela Jehovha hi ndlela leyo. — Lisimu 110:3.
15 Cini ci va vhunako ku tirisa kutlhatlheka kabye hi wutlhari? Wona cikombiso ca John na Judith, va tirileko ka matiko yo hambanahambana ka 30 wa malembe lawa ma ha hi ku hundzako. Va tlhamusela lezvaku a cikhati leci a Cikola ca Maphayona ci nga sangula hi 1977, a zvigondzani zvi kucilwe ku rura zviya lomu ku nga ni cilaveko ca hombe. Kasi va zvi kota ku tatisa mixuvo leyo, va wa fanele ku hanya wutomi go olova. Hikwalaho, John i wa tshamela ku cica ntiro wakwe. Hi magumo, va no rura vaya matiko wundle. Cini ci nga va vhuna ku hlula zvikarato zvo kota ku gondza lirimi liswa ni ku ti zwananisa ni mahanyela ya wutshamu lego ni temperatura ya kona ke? Va no khongela ka Jehovha va tlhela va tsumba yena lezvaku a va vhuna. Va ti zwisa kuyini hi malembe wontlhe lawa va nga ma mbheta na va tirela Jehovha hi ndlela leyo? John i ngalo: “Ndzi wa ti wona na ndzi khomekile hi ntiro wa wu nene ka yontlhe ndzi yi tivako kutani ndzi tshukileko ndzi maha. Ndzi engetele ku mu tiva khwatsi Jehovha kota Papayi wa mina wa lirandzo. Zvalezvi ndza ma zwisisa khwatsi a magezu ya Jakobe 4:8 yaku: ‘Tshinelani ka Nungungulu, na yena i ta tshinela ka n’wina.’ Ndzi wa zvi tiva ku ndzi zvi kumile lezvi ndzi nga zvi lava, ku nga ku hanyela co ci tiva.”
16. A vamakabye vo tala va tirisa kutlhatlheka kabye hi wutlhari hi ndlela muni?
16 A vokari va zvi kota ku mbheta malembe yo tala na va tira kota maphayona, a ku fana na John na Judith. Hi kota ya zviyimo, a van’wani va tira cikhatanyana basi. Hambulezvo, a votala va ti nyiketela ka mitiro ya kuaka matikweni yo hambanahambana. Hi cikombiso, ku tile cipimo ca 27 000 wa vamakabye va ta vhunetela ku aka a tsindza ga misava yontlhe le Warwick, Nova York. A vokari va tile va ta tira mavhiki mambiri, a van’wani tihweti, a van’wani i lembe ni ku hundza. A kutala ka vamakabye lavo zvi lavile ku va ti tsona zvo kari kasi ku ya vhunetela le Warwick. A vamakabye lavo cikombiso ci nene ca vanhu va tirisako kutlhatlheka kabye kasi ku dhumisa Jehovha, a Nungungulu wa kutlhatlheka!
17. Zvini hi to zvi kuma loku hi tirisa kutlhatlheka ka hina hi wutlhari?
17 A ho ku bonga hi lezvi hi tivako Jehovha ni lezvi hi nga ni kutlhatlheka loku hi ku kumako hi ku mu khozela. A hi kombeni hi zviboho zva hina lezvaku ha ku nyika nguvhu lisima a kutlhatlheka loko. Wutshan’wini ga ku ku tirisa hi ndlela ya hava, a hi ku tiriseleni ku tirela Jehovha hi citalo. Loku hi maha lezvo, hi ta kuma makatekwa lawa Jehovha a nga tsumbisa a cikhati ku to tatiseka magezu lawa: ‘A zvivangwa zvi ta tirulwa wukhumbini ga kubola zvi enghena kutlhatlhekeni ka kungangamela ka vana va Nungungulu.’ — Va Le Roma 8:21.