Ngha a kuhambana ku ku vuna
A wu kholwi lezaku Jesu hi yena Mugonzisi wa hombe ka vontlhe va vileko kona laha misaveni ke? Za koteka ku ngha u kari u zama ku pimanyisa tindlela to kari ta magonzisela yakwe, to kota ku tirisa ziwutiso ni mifananiso. Hambulezo, xana u tshuka u ehleketa lezaku i wa tolovela ku tirisa kuhambana ka zilo kugonziseni kakwe ke?
A vanhu vo tala va tirisa a kuhambana loko loku va kari va bhula. Wenawu u nga tirisa mawulawulela lawo ne na u nga zi alakanyelangi. U nga ha wula zo fana ni lezi: “Va wula lezaku a mihanzu yontlhe yi buvile; hambulezo, leyi ne a yi deveki.” Kutani ku, “A nwanana loyi i wa hi ni tingana, kanilezi makunu i cile.”
Ka timhaka to fana ni leti, a kuranga u komba mhaka kutani mawonela; zonake u wula magezu yo kari yo hambana ni lawa yo sangula na u tirisa magezu yo kota lawa: Kanilezi, hambulezo, a ku hambana ni lezo, kutani ku hi tlhelo ginwani. Zinwani zikhati, u nga ha komba kuhambana loko hi ku engetela magezu. Loku u wulawulisa lezo, zi tekela ku zwala tindleveni ta lava va ku zwako zi tlhela zi nanziha.
Hambu loku a mawulawulela lawa ya ku hambanyisa ma nga tiriswi nguvu ka tirimi kutani midawuko yo kari, zi nene a ku tiva lezaku nja lisima. Hikuyini? Hakuva ma tiriswa nguvu lomu ka Biblia. Jesu i tirisile a mawulawulela lawa hi kukhanzakanya. Alakanya lezi: “Ni kandiya, a yi lumekwi yi vekiwa lahasi ka xirunzu, kanilezi yi hayekwa le hehla.” “A nzi telangi ku ta fuvisa [Nayo], kanilezi ku ta tatisa.” “Mu zwile lezaku ku wulilwe ku ngalo: U nga bhayi. Kanilezi mina nziku ka nwina: Kani hi mani a cuwukako wasati . . . ” “Ku wa wulilwe ku ngalo: A tihlo gi rihiwa hi tihlo, a tino hi tino; kanilezi mina nziku ka nwina: Mu nga tsimbeteli loyi wa kubiha; kanilezi kani hi mani a ku phakatako a rama ga xinene, hunzuluka u mu nyika ginwani kambe.” — Mat. 5:15, 17, 27, 28, 38, 39.
Ku na ni kuhambana ko khwatsi hi loko ka mabhuku manwani ya Biblia. A kuhambana loko ku nga ku vuna a ku zwisisa timhaka to kari kutani ku dlunyatisa ndlela ya chukwana ya ku maha zilo zo kari. Loku u hi mupswali, ehleketa hi kuhambana loku: “Na nwinawu vararu, mu nga zangarisi a vana va nwina; kanilezi va wundleni hi kululeka ni kulaya ka Hosi.” (Efe. 6:4) Loku mupostoli Paule i wa tsalile ntsena lezaku a raru (kutani mamani) i fanele ku wundla n’wana hi kulaya ka Nungungulu, ngha zi vile wutlhari niku lisine. Hambulezo, a mhaka yi tekela ku dlunyateka hi ku engetela magezu lawa ya kuhambana yaku, ‘mu nga va zangarisi; kanilezi va wundleni hi kulaya ka Jehova.’
Ka xipimo lexi, Paule i tlhelile aku: “A kulwa ka hina a hilwi ni nyama ni nkhata, kanilezi hilwa . . . ni mimoya ya kubiha ya le hehla.” (Efe. 6:12) A kuhambana loko ku nga ku vuna a ku zwisisa lezaku u le yimpini ya hombe. A wulwi ni vanhu, kanilezi ulwa ni mimoya ya kubiha.
VUNEKA HI MAWULAWULELA YA KU HAMBANYISA
Ka Va Le Efesusi, u ta kuma mavesi manwani yo tala lawa Paule a tirisileko magezu yo hambanyisa. A ku alakanyela hi kuhambana loko zi nga hi vuna ku zwisisa a mongo wa magezu ya Paule niku, handle ko kanakana, zi ta hi vuna ku zi tiva hi kudlunyatekileko lezi hi faneleko ku maha.
Zi ta ku tsakisa ni kuva ni xivuno a ku gonza kwadru gi kombisako a kuhambana ko kari ku nga ka bhuku ga Va Le Efesusi zipimo 4 ni 5. A xikhati lexi u gonzako a kuhambana kunwe ni kunwani, ehleketa hi wutomi ga wena wutsumbu. Ti wutisi lezi: ‘Hi wahi a matshamela ya mina ya lisine hakunene? Nzi hlamulisa kuyini ka mhaka leyi kutani yo fana nayo ke? Ka matlhelo lawa ya mambiri yo hambana, xana a vanwani va alakanya lezaku nzi yimelwa hi gihi ke?’ Loku u wona lezaku a kuhambana ko kari ku nga ku vuna a ku chukwatisa zo kari, chukwatisa futsi. Tsika a kuhambana loko ku ku vuna.
Loku u zi lava, u nga tirisa a kwadru lego ka wukhozeli ga nwina ga ngango. A kuranga, a ziro zontlhe za ngango za zi kota a ku gonza zipanze zontlhe zo hambanyisa. Zonake, a munwe wa nwina a nga ha wula xipanze xo sangula xo hambana, a tsika ziro zinwani za ngango zi zama ku alakanya a mhaka leyi yi dlunyatisiwako ka xipanze xa wumbiri xi kombako kuhambana. Lezo zi nga vuna ngango lezaku wuva ni xigonzo xo tsakisa lexi xi to mu vululela ndlela ya ku lanzela khwatsi lezi zi wuliwako ka xipanze xa wumbiri xi kombako kuhambana. Handle ko kanakana, a ku kambisisa a kuhambana ko khwatsi hi loku, ku nga vuna vaswa ni vahombe lezaku va ti karatela kuva ni mahanyela ya wuKristu laha ngangweni ni ka manwani matshamu.
Wa zi kota ku alakanya a xipanze xa wumbiri xi kombako kuhambana ke?
A xikhati lexi u yako u tiva a lisima la kuhambana ka zilo, zi ta ku olovela a ku pola mawulawulela lawo lomu ka Biblia, niku u ta zi wona lezaku ma ta ku vuna nguvu wutirelini ga wena ga wuKristu. Hi xikombiso, u nga ha mu byela lezi a nwinyi wa muti: “A vanhu vo tala va wula lezaku a munhu i na ni muhefemulo wu nga fiko, hambulezo wona lezi a Mhaka ya Nungungulu yi zi wulako laha.” Loku u hi ka xigonzo xa Biblia, u nga ha wutisa lezi: “A vanhu vo tala ka xipanze lexi va kholwa lezaku Nungungulu na Jesu munhu munwe; hambulezo, zini lezi a Biblia gi zi wulako hi kuya hi lezi u zi gonzileko? Wena ke, u kholwa zihi?”
Hakunene, a Mitsalo yi hi komba a kuhambana ko tala ku gonzisako, loku ku nga hi vunako a ku famba ndleleni ya Nungungulu. Niku hi nga tirisa kuhambana loko kasi ku vuna vanwani lezaku va tiva lisine la Biblia.