บทความศึกษา 13
ใช้ธรรมชาติสอนลูกของคุณเกี่ยวกับพระยะโฮวา
“ใครเป็นผู้สร้างสิ่งเหล่านั้น?”—อสย. 40:26
เพลง 11 สิ่งที่พระเจ้าสร้างสรรเสริญพระองค์
ใจความสำคัญa
1. พ่อแม่อยากช่วยลูกในเรื่องอะไร?
พวกคุณที่เป็นพ่อแม่ เรารู้ว่าคุณอยากช่วยลูกมากขนาดไหนให้มารู้จักและรักพระยะโฮวา แต่เนื่องจากเรามองไม่เห็นพระเจ้า แล้วคุณจะช่วยลูกยังไงให้รู้สึกว่าพระยะโฮวาเป็นบุคคลจริง ๆ และช่วยเขาให้สนิทกับพระองค์?—ยก. 4:8
2. พ่อแม่จะทำอะไรได้บ้างเพื่อสอนลูกเกี่ยวกับคุณลักษณะของพระยะโฮวา?
2 วิธีสำคัญวิธีหนึ่งที่จะสอนลูกเกี่ยวกับคุณลักษณะของพระยะโฮวาและช่วยเขาให้สนิทกับพระองค์ก็คือ โดยการศึกษาคัมภีร์ไบเบิลกับลูก (2 ทธ. 3:14-17) นอกจากนั้น ยังมีอีกวิธีหนึ่งด้วยที่ช่วยให้ลูกรู้จักพระยะโฮวา คัมภีร์ไบเบิลบอกเรื่องนี้ไว้ในหนังสือสุภาษิต ที่นั่นพูดถึงพ่อคนหนึ่งได้บอกกับลูกชายให้คิดถึงคุณลักษณะต่าง ๆ ของพระยะโฮวาเสมอ ซึ่งเห็นได้จากสิ่งที่พระองค์สร้าง (สภษ. 3:19-21) ดังนั้น เราจะมาดูกันว่าพ่อแม่จะใช้สิ่งที่พระยะโฮวาสร้างเพื่อสอนลูกเกี่ยวกับคุณลักษณะของพระองค์ยังไง
คุณจะใช้สิ่งที่พระยะโฮวาสร้างสอนลูกยังไง?
3. พ่อแม่ควรช่วยลูกให้ทำอะไร?
3 คัมภีร์ไบเบิลบอกว่า “ถึงแม้พระเจ้าเป็นผู้ที่มนุษย์มองไม่เห็น แต่เมื่อมนุษย์สังเกตสิ่งที่พระองค์สร้างไว้ ก็จะเห็นคุณลักษณะต่าง ๆ ของพระองค์อย่างชัดเจนตั้งแต่การสร้างโลกเป็นต้นมา” (รม. 1:20) พวกคุณที่เป็นพ่อแม่ คุณคงชอบไปเที่ยวกับลูกใช่ไหม? ให้ใช้เวลานั้นช่วยลูกให้เห็นว่า “สิ่งที่พระองค์สร้าง” ทำให้เห็นคุณลักษณะที่ยอดเยี่ยมอะไรบ้างของพระยะโฮวา ตอนนี้ให้เรามาดูตัวอย่างเปรียบเทียบที่พระเยซูใช้ แล้วดูว่าพวกคุณที่เป็นพ่อแม่จะเลียนแบบท่านได้ยังไง
4. พระเยซูใช้สิ่งที่พระยะโฮวาสร้างสอนสาวกยังไง? (ลูกา 12:24, 27-30)
4 ให้เรามาดูกันว่าพระเยซูใช้สิ่งที่พระยะโฮวาสร้างในการสอนยังไง ครั้งหนึ่งท่านบอกสาวกให้สังเกตอีกากับดอกไม้ในทุ่ง (อ่านลูกา 12:24, 27-30) พระเยซูอาจยกตัวอย่างสิ่งมีชีวิตอย่างอื่นที่พระยะโฮวาสร้างก็ได้ แต่ท่านเลือกนกกับดอกไม้ที่พวกสาวกรู้จักดี พวกเขาต้องเคยเห็นอีกาบินอยู่บนท้องฟ้าและเห็นดอกไม้ในทุ่งแน่ ๆ คุณนึกภาพออกไหมตอนที่พระเยซูยกตัวอย่าง ท่านอาจชี้ไปที่อีกากับดอกไม้ในทุ่ง? แล้วพระเยซูพูดยังไงต่อหลังจากที่ท่านยก 2 ตัวอย่างนี้? ท่านสอนสาวกว่าพระยะโฮวาพ่อของท่านใจกว้างและใจดีมาก ถ้าพระยะโฮวาดูแลอีกากับดอกไม้ในทุ่ง พระองค์ก็ต้องดูแลผู้รับใช้ของพระองค์ให้มีอาหารและเสื้อผ้าเสมอ
5. คุณจะใช้สิ่งที่พระยะโฮวาสร้างสอนลูกยังไงเกี่ยวกับพระองค์?
5 พวกคุณที่เป็นพ่อแม่ คุณจะเลียนแบบวิธีสอนของพระเยซูได้ยังไง? คุณอาจพูดถึงต้นไม้หรือสัตว์ที่คุณชอบ และก็บอกลูกว่ามันสอนอะไรเกี่ยวกับพระยะโฮวา แล้วคุณก็อาจถามลูกว่าลูกชอบสัตว์อะไรหรือชอบต้นไม้อะไร ลูกจะตั้งใจฟังมากขึ้นถ้าคุณใช้สิ่งที่เขาชอบสอนเขาเกี่ยวกับคุณลักษณะของพระยะโฮวา
6. เราเรียนอะไรได้จากตัวอย่างของแม่ของคริสโตเฟอร์?
6 แล้วพ่อแม่ต้องใช้เวลาเยอะมากในการค้นคว้าเกี่ยวกับสัตว์หรือต้นไม้ก่อนจะคุยกับลูกเรื่องพระยะโฮวาไหม? คุณไม่จำเป็นต้องทำขนาดนั้น พระเยซูไม่ได้อธิบายละเอียดขนาดที่ว่าอีกากินอะไรและกินมากขนาดไหนหรือเซลล์ดอกไม้ในทุ่งเป็นยังไง ก็จริงที่บางครั้งลูกของคุณอาจชอบให้คุณอธิบายละเอียด ๆ เกี่ยวกับธรรมชาติ แต่บางทีแค่คุณพูดหรือถามเขาง่าย ๆ มันก็ช่วยให้ลูกเข้าใจสิ่งที่คุณอยากจะบอกเขาแล้ว พี่น้องชายคนหนึ่งที่ชื่อคริสโตเฟอร์พูดถึงตอนที่เขาเป็นเด็กว่า “แม่จะใช้ธรรมชาติรอบตัวสอนเราง่าย ๆ เช่น ถ้าเราไปเที่ยวภูเขา แม่ก็จะบอกว่า ‘ลูกเห็นภูเขาสูง ๆ นั่นไหม? มันสวยมากเลย พระยะโฮวาสุดยอดไปเลยใช่ไหมลูก?’ หรือตอนที่เราไปเที่ยวทะเล แม่ก็จะบอกว่า ‘ลูกเห็นไหมว่าคลื่นมันซัดแรงจริง ๆ พระยะโฮวามีพลังอำนาจมากเลยใช่ไหมลูก?’” คริสโตเฟอร์บอกว่า “คำพูดของแม่ที่ง่าย ๆ แต่กระตุ้นให้เราคิด มีผลกับเรามากจริง ๆ ครับ”
7. คุณจะฝึกลูกยังไงให้คิดเกี่ยวกับสิ่งที่พระยะโฮวาสร้าง?
7 เมื่อลูกเริ่มโต คุณอาจฝึกเขาให้คิดเกี่ยวกับสิ่งที่พระยะโฮวาสร้างมากขึ้น และให้เขาคิดถึงคุณลักษณะของพระองค์ คุณอาจพูดถึงอย่างหนึ่งในธรรมชาติ แล้วถามลูกว่า “มันสอนอะไรลูกเกี่ยวกับพระยะโฮวา?” คุณอาจแปลกใจและดีใจกับคำตอบของลูกก็ได้—มธ. 21:16
คุณจะใช้สิ่งที่พระยะโฮวาสร้างสอนลูกเมื่อไหร่?
8. ตอนที่พ่อแม่ชาวอิสราเอลเดินทางอยู่ “บนถนน” พวกเขามีโอกาสทำอะไร?
8 คัมภีร์ไบเบิลบอกให้พ่อแม่ชาวอิสราเอลสอนลูกเรื่องกฎหมายของพระยะโฮวาเมื่อเดิน “บนถนน” (ฉธบ. 11:19) ปกติแล้วถนนของอิสราเอลจะตัดผ่านชนบท ตอนที่พวกเขาเดินทางอยู่บนถนน พวกเขาเลยเห็นสัตว์ต่าง ๆ นก และดอกไม้มากมาย พวกเขาคงมีโอกาสได้สอนลูกเกี่ยวกับสิ่งต่าง ๆ ที่พระยะโฮวาสร้าง พวกคุณที่เป็นพ่อแม่ก็ทำแบบเดียวกันได้ ให้เรามาดูกันว่าพ่อแม่บางคนในทุกวันนี้ทำยังไง
9. คุณได้เรียนอะไรจากพูนิตากับคัทย่า?
9 แม่คนหนึ่งที่ชื่อพูนิตาอยู่ในเมืองใหญ่ในประเทศอินเดีย เธอบอกว่า “ตอนที่เราไปเยี่ยมญาติที่ต่างจังหวัด เรามักจะใช้โอกาสนั้นสอนลูกเกี่ยวกับสิ่งต่าง ๆ ที่พระยะโฮวาสร้างที่น่ามหัศจรรย์ ฉันรู้สึกว่าลูกเข้าใจเกี่ยวกับธรรมชาติที่พระยะโฮวาสร้างดีขึ้นตอนที่ลูกไม่ได้อยู่ในเมืองที่มีแต่ความวุ่นวาย” พวกคุณที่เป็นพ่อแม่ ลูก ๆ คงจะไม่มีวันลืมตอนที่พวกคุณพาเขาไปเที่ยวชมธรรมชาติที่สวยงาม คัทย่าพี่น้องหญิงจากมอลโดวาบอกว่า “สิ่งที่ฉันจำได้มากที่สุดตอนเด็ก ๆ ก็คือตอนที่พ่อแม่พาไปเที่ยวต่างจังหวัด ฉันรู้สึกขอบคุณจริง ๆ ที่พ่อแม่สอนฉันตั้งแต่เด็ก ๆ ให้ใช้เวลาสังเกตสิ่งที่พระยะโฮวาสร้าง ซึ่งช่วยฉันให้รู้จักพระองค์มากขึ้น”
ถึงจะอยู่ในเมือง คุณก็ใช้สิ่งที่พระยะโฮวาสร้างเพื่อสอนลูกเกี่ยวกับพระยะโฮวาได้ (ดูข้อ 10)
10. ถ้าพ่อแม่ไปเที่ยวต่างจังหวัดไม่ได้ พวกเขาจะทำยังไงเพื่อสอนลูกเกี่ยวกับสิ่งที่พระยะโฮวาสร้าง? (ดูกรอบ “สิ่งที่จะช่วยพ่อแม่ได้”)
10 แล้วถ้าคุณเดินทางไปเที่ยวต่างจังหวัดไม่ได้ล่ะ คุณจะทำยังไง? อามลซึ่งอยู่ในอินเดียบอกว่า “แถว ๆ ที่ผมอยู่ คนที่เป็นพ่อแม่ต้องทำงานหนักมากนานหลายชั่วโมง และการเดินทางไปเที่ยวต่างจังหวัดไกล ๆ ก็ต้องใช้เงินเยอะ แต่ที่นี่มีสวนสาธารณะเล็ก ๆ และบ้านแต่ละหลังก็มีระเบียง มันเลยเป็นที่ที่ดีมากที่จะพาลูกไปสังเกตดูสิ่งที่พระยะโฮวาสร้างและคุยกันเกี่ยวกับคุณลักษณะต่าง ๆ ของพระองค์” ดังนั้น ถ้าคุณพยายามสังเกต คุณก็จะเจอธรรมชาติหลายอย่างที่อยู่ใกล้ ๆ บ้านคุณที่คุณจะสอนลูกได้เกี่ยวกับสิ่งที่พระองค์สร้าง คุณอาจใช้ตัวอย่างของนก แมลง ต้นไม้ หรืออย่างอื่นก็ได้ (สด. 104:24) คารีน่าที่อยู่ในเยอรมนีบอกว่า “แม่ฉันชอบดอกไม้มาก ตอนที่ฉันยังเด็ก ทุกครั้งที่แม่พาฉันไปเดินเล่น แม่จะชอบชี้ให้ฉันดูดอกไม้สวย ๆ” นอกจากนั้น พวกคุณที่เป็นพ่อแม่อาจใช้วีดีโอ หนังสือ และสื่อต่าง ๆ ขององค์การเกี่ยวกับสิ่งที่พระยะโฮวาสร้างเพื่อสอนลูกก็ได้ ให้คุณใช้ทุกโอกาสที่คุณทำได้เพื่อช่วยลูกให้สังเกตธรรมชาติ ต่อไปเราจะมาดูคุณลักษณะบางอย่างของพระยะโฮวาที่คุณสามารถสอนลูกได้
“เห็นคุณลักษณะต่าง ๆ ของพระองค์อย่างชัดเจน”
11. พ่อแม่จะช่วยลูกยังไงให้เห็นความรักของพระยะโฮวา?
11 เพื่อคุณจะช่วยลูกให้เห็นความรักของพระยะโฮวา คุณอาจให้ลูกสังเกตดูสัตว์ต่าง ๆ ว่าพวกมันดูแลลูกและรักลูกของพวกมันขนาดไหน (มธ. 23:37) นอกจากนั้น คุณอาจให้ลูกสังเกตว่าพระยะโฮวาสร้างสิ่งต่าง ๆ มากมายหลากหลายจริง ๆ คารีน่าที่พูดถึงก่อนหน้านี้บอกว่า “ตอนที่เราเดินด้วยกัน แม่จะบอกให้ฉันหยุด แล้วดูดอกไม้แต่ละดอกว่าพิเศษยังไงและสวยมากขนาดไหนซึ่งทำให้เห็นว่าพระยะโฮวารักเรา ถึงจะผ่านมาแล้วหลายปี ฉันก็ยังชอบดูดอกไม้ ชอบสังเกตสี รูปร่าง แล้วก็เห็นว่าดอกไม้แต่ละชนิดไม่เหมือนกันเลย มันมีความพิเศษของมันเอง ทุกครั้งที่ฉันดูดอกไม้ ฉันก็จะคิดเสมอว่าพระยะโฮวารักเรามากจริง ๆ”
คุณสอนลูกเรื่องสติปัญญาของพระเจ้าได้โดยพูดถึงร่างกายของเราที่ถูกสร้างอย่างมหัศจรรย์ (ดูข้อ 12)
12. พ่อแม่จะช่วยลูกยังไงให้เห็นสติปัญญาของพระยะโฮวา? (สดุดี 139:14) (ดูภาพด้วย)
12 นอกจากนั้น ให้คุณช่วยลูกให้เห็นสติปัญญาของพระเจ้าด้วย ให้ลูกเห็นว่าพระยะโฮวาฉลาดกว่าเราไม่รู้กี่เท่า (รม. 11:33) ตัวอย่างเช่น คุณอาจอธิบายให้ลูกฟังว่าน้ำกลายเป็นเมฆได้ยังไง และเมฆทำให้น้ำย้ายจากที่หนึ่งไปอีกที่หนึ่งได้อย่างง่าย ๆ ได้ยังไง (โยบ 38:36, 37) หรือคุณอาจอธิบายเรื่องร่างกายของเราที่มหัศจรรย์มากก็ได้ (อ่านสดุดี 139:14) พ่อคนหนึ่งที่ชื่อวลาดิเมียร์ได้ทำคล้าย ๆ กัน เขาเล่าว่า “วันหนึ่งลูกชายของผมขี่จักรยานแล้วล้ม และก็มีแผลที่เข่า แต่ไม่กี่วันแผลก็หาย ผมกับภรรยาเลยอธิบายให้เขาฟังว่าพระยะโฮวาสร้างร่างกายของเราให้ซ่อมแซมตัวเองได้ แต่เราไม่เคยเห็นแบบนี้ในสิ่งที่มนุษย์สร้าง อย่างเช่น ถ้ารถชนกับอะไร มันก็ซ่อมตัวเองไม่ได้เลย พอเราอธิบายแบบนี้ ลูกของเราก็เข้าใจทันทีว่าพระยะโฮวาฉลาดมากจริง ๆ ครับ”
13. พ่อแม่จะช่วยลูกยังไงให้เห็นอำนาจของพระยะโฮวา? (อิสยาห์ 40:26)
13 พระยะโฮวาชวนเราให้เงยหน้ามองขึ้นไปบนท้องฟ้า และลองคิดว่าพระองค์มีอำนาจมากขนาดไหนถึงควบคุมดวงดาวให้เป็นระเบียบแบบนั้นได้ (อ่านอิสยาห์ 40:26) ดังนั้น ให้คุณลองชวนลูกให้ดูท้องฟ้าและลองคิดเกี่ยวกับเรื่องนี้ ถิงถิงในไต้หวันคิดถึงตอนเด็ก ๆ แล้วเล่าว่า “มีครั้งหนึ่งแม่พาฉันไปเที่ยวและตั้งแคมป์ด้วยกัน เราออกไปนอกเมือง ตอนกลางคืนก็เลยมืดมากทำให้เห็นดวงดาวชัดมากเลย พอดีช่วงนั้นฉันเพิ่งโดนเพื่อนกดดัน และฉันก็เครียดมากเพราะไม่รู้ว่าจะเชื่อฟังพระยะโฮวาได้ตลอดไหม แม่เลยบอกให้ฉันมองดวงดาวและคิดดูว่าพระยะโฮวามีพลังอำนาจมากขนาดไหน พระองค์ถึงสร้างดวงดาวทั้งหมดนี้ได้ และพระองค์ก็จะให้พลังเดียวกันนั้นกับฉันเพื่อช่วยฉันให้ผ่านเรื่องนี้ไปได้แน่ ๆ หลังจากไปเที่ยวครั้งนั้น ฉันอยากรู้จักพระยะโฮวาดีขึ้นและตั้งใจมากขึ้นที่จะรับใช้พระองค์ด้วยค่ะ”
14. พ่อแม่จะใช้สิ่งที่พระยะโฮวาสร้างช่วยลูกยังไงให้รู้สึกว่าพระองค์เป็นพระเจ้าที่มีความสุข?
14 สิ่งที่พระยะโฮวาสร้างทำให้เราเห็นว่าพระองค์เป็นพระเจ้าที่อารมณ์ดีมีความสุข นักวิทยาศาสตร์สังเกตว่าสัตว์ส่วนใหญ่ชอบเล่น แม้แต่นกหรือปลาด้วย (โยบ 40:20) ลูกของคุณชอบหัวเราะตอนเห็นสัตว์มันเล่นไหม? เช่น ตอนลูกแมวเล่นกันหรือลูกหมาแกล้งกัน คราวหน้าถ้าคุณเห็นลูกหัวเราะตอนเขาดูสัตว์ทำอะไรตลก ๆ ก็ให้บอกลูกว่าเห็นไหมพระยะโฮวาเป็นพระเจ้าที่อารมณ์ดีมีความสุข—1 ทธ. 1:11
มีความสุขกับธรรมชาติด้วยกันทั้งครอบครัว
ตอนที่ลูกอยู่กับคุณท่ามกลางธรรมชาติ เขาอาจรู้สึกผ่อนคลายมากขึ้นและอยากระบายความรู้สึกให้คุณฟัง (ดูข้อ 15)
15. พ่อแม่ควรทำอะไรเพื่อช่วยลูกให้ระบายความรู้สึกออกมาได้? (สุภาษิต 20:5) (ดูภาพด้วย)
15 บางครั้งพ่อแม่ก็รู้สึกว่ายากที่จะทำให้ลูกพูดถึงปัญหาที่เขาเจอ พ่อแม่บางคนรู้สึกว่าถ้าพวกเขาพาลูกไปเที่ยวชมธรรมชาติ พวกเขาจะช่วยให้ลูกระบายความในใจออกมาได้ง่ายกว่า (อ่านสุภาษิต 20:5) ทำไมถึงเป็นแบบนั้น? เหตุผลอย่างหนึ่งก็คือตอนที่ไปเที่ยวด้วยกันเป็นครอบครัวมักไม่ค่อยมีอะไรมาแย่งเวลาที่พ่อแม่อยู่ด้วยกันกับลูก พ่อคนหนึ่งที่อยู่ในไต้หวันที่ชื่อมาซาฮีโกะพูดถึงอีกเหตุผลหนึ่งว่า “ตอนที่เราไปเที่ยวกับลูก ๆ ไปปีนเขาหรือเดินบนหาดทรายด้วยกัน ลูก ๆ จะรู้สึกผ่อนคลายและสบายใจมากกว่า ตอนนั้นเราเลยช่วยลูก ๆ ให้ระบายความรู้สึกและพูดสิ่งที่พวกเขาคิดออกมาได้ง่ายกว่า” คัทย่าที่พูดถึงก่อนหน้านี้บอกว่า “หลังโรงเรียนเลิก แม่จะพาฉันไปสวนสาธารณะสวย ๆ ที่นั่นมันสงบดีทำให้ฉันสบายใจ ฉันรู้สึกว่าง่ายขึ้นที่จะเล่าให้แม่ฟังว่าเกิดอะไรขึ้นที่โรงเรียนและฉันเครียดเรื่องอะไรบ้าง”
16. ครอบครัวจะรู้สึกสนุกและผ่อนคลายด้วยกันได้ยังไง?
16 การที่ทั้งครอบครัวไปเที่ยวชมธรรมชาติด้วยกันจะช่วยให้ทุกคนรู้สึกสนุกและผ่อนคลาย และนั่นจะทำให้ครอบครัวสนิทกันมากขึ้นด้วย คัมภีร์ไบเบิลบอกว่ามี “เวลาหัวเราะ” และ “เวลากระโดดโลดเต้น” (ปญจ. 3:1, 4, เชิงอรรถ) พระยะโฮวาสร้างสถานที่สวย ๆ เพื่อให้เราได้ทำหลายอย่างที่มีความสุข หลายครอบครัวชอบไปเที่ยวทะเล เที่ยวน้ำตกด้วยกัน หรือไปปีนเขาและไปเดินป่าด้วยกัน ส่วนเด็ก ๆ ก็ชอบวิ่งเล่นในสวนสาธารณะ ดูสัตว์ หรือไปว่ายน้ำที่แม่น้ำและทะเล เรามีโอกาสมากมายจริง ๆ ที่จะมีความสุขกับธรรมชาติและสิ่งที่พระยะโฮวาสร้าง
17. ทำไมพ่อแม่ควรสอนลูกให้สนใจสิ่งที่พระยะโฮวาสร้าง?
17 ในโลกใหม่ พ่อแม่กับลูก ๆ จะมีความสุขกับสิ่งที่พระยะโฮวาสร้างอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน ตอนนั้นเราไม่ต้องกลัวสัตว์ และมันก็จะไม่กลัวเราด้วย (อสย. 11:6-9) นอกจากนั้น เราจะมีเวลาที่จะมีความสุขกับธรรมชาติต่อไปเรื่อย ๆ ไม่มีวันจบ (สด. 22:26) แต่พวกคุณที่เป็นพ่อแม่ อย่ารอจนถึงโลกใหม่แล้วค่อยสอนลูกเกี่ยวกับธรรมชาติ ถ้าคุณใช้สิ่งที่พระยะโฮวาสร้างสอนลูกเกี่ยวกับพระองค์ตั้งแต่ตอนนี้ พวกเขาก็จะรู้สึกเหมือนกับกษัตริย์ดาวิดที่บอกว่า “พระยะโฮวา . . . ไม่มีใครทำสิ่งที่ยิ่งใหญ่ได้เหมือนพระองค์”—สด. 86:8
เพลง 134 ลูกเป็นของขวัญจากพระเจ้า
a พี่น้องหลายคนยังคงจำได้ดีว่าตอนเด็ก ๆ พวกเขามีความสุขขนาดไหนตอนที่พ่อแม่พาไปเที่ยวชมธรรมชาติที่สวยงาม และพวกเขาก็ไม่ลืมว่าพ่อแม่ใช้สิ่งเหล่านั้นที่พระยะโฮวาสร้างสอนพวกเขาว่าพระองค์เป็นพระเจ้าแบบไหน ถ้าคุณมีลูก คุณจะใช้ธรรมชาติสอนลูกยังไงเกี่ยวกับคุณลักษณะต่าง ๆ ของพระยะโฮวา บทความนี้จะให้คำตอบ