BUKU LAKWAMBA LA MATHEMBA

1 Sono Davide themba wakachekura,+ wakaŵa na vyaka vinandi.* Nangauli ŵakamudikiskanga vyakudika vinandi, kweni wakathukiranga chara. 2 Ntheura ŵateŵeti ŵake ŵakati kwa iyo: “Zomerezgani kuti tipenje msungwana, mwali wambura kugonapo na mwanalume, wimilire pamaso pa themba na kuliteŵetera. Wagonenge pa chifuŵa chinu, kuti imwe fumu yane themba muthukirenge.” 3 Ntheura ŵakapenja msungwana wakutowa chomene mu chigaŵa chose cha Israyeli, ndipo ŵakasanga Abishagi+ Mushunemu,+ ŵakiza nayo kwa themba. 4 Msungwana uyu wakaŵa wakutowa chomene, ndipo wakamba kupwelelera themba na kwimilira pamaso pake. Kweni themba likagonana nayo chara.

5 Pa nyengo yira, Adoniya+ mwana wa Hagiti wakajikwezga, wakatenge: “Niŵenge themba!” Ntheura wakajinozgera gileta, ŵapamahachi na ŵanalume 50 kuti ŵachimbirenge panthazi pake.+ 6 Kweni awiske ŵakamufumba* chara kuti: “Chifukwa wuli wachita ichi?” Kweniso Adoniya wakaŵa wakuwoneka makora, ndipo wakababika pamanyuma pa Abisalomu. 7 Wakakolerana na Yowabu mwana wa Zeruya na Abiyatara+ wasembe,* ndipo ŵakalondezga Adoniya na kumovwira.+ 8 Kweni Zadoki+ wasembe, Benaya+ mwana wa Yehoyada, Natani+ ntchimi, Shimeyi,+ Reyi, na ŵanalume ŵankhongono+ ŵa Davide ŵakamulondezga yayi Adoniya.

9 Pamanyuma, Adoniya wakapeleka sembe,+ wakakoma mberere, ng’ombe, na nyama zakututuŵa pa libwe la Zoheleti, ilo lili pafupi na Eni-rogeli. Wakachema ŵabali ŵake wose, ŵana ŵa themba, na ŵanalume wose ŵa Yuda, awo ŵakaŵa ŵateŵeti ŵa themba. 10 Kweni awo wakaŵachemerako yayi ŵakaŵa Natani ntchimi, Benaya na ŵanalume ŵankhongono, na Solomoni munung’una wake. 11 Penepapo Natani+ wakati kwa Batisheba,+ nyina wa Solomoni:+ “Kasi mwapulika yayi kuti Adoniya+ mwana wa Hagiti waŵa themba, ndipo fumu yithu Davide yikumanya yayi? 12 Sono, nkhukuŵeya, leka nikupe fundo kuti uponoske umoyo wako na umoyo wa mwana wako Solomoni.+ 13 Ukanjire kwa Themba Davide, ukati kwa ilo: ‘Asi imwe fumu yane themba mukalapa kwa muteŵeti winu kuti: “Mwana wako Solomoni ndiyo waŵenge themba pamanyuma pane, ndipo ndiyo wakhalenge pa chitengo chane”?+ Chifukwa wuli Adoniya waŵa themba?’ 14 Apo wamuŵa kuti uchali kuyowoya na themba, ine nizenge pamanyuma pako na kukhozgera ivyo wayowoya.”

15 Ntheura Batisheba wakanjira kwa themba, mu chipinda chake chamukati. Themba likachekura chomene, ndipo Abishagi+ Mushunemu wakaliteŵeteranga. 16 Batisheba wakakotama na kusindamira themba, ndipo themba likati: “Kasi pempho lako ndakuti wuli?” 17 Iyo wakati: “Fumu yane, ndimwe mukalapa pamaso pa Yehova Chiuta winu kwa muteŵeti winu kuti: ‘Mwana wako Solomoni ndiyo waŵenge themba pamanyuma pane, ndipo ndiyo wakhalenge pa chitengo chane.’+ 18 Kweni wonani, Adoniya waŵa themba, ndipo fumu yane themba mukumanya chilichose chara.+ 19 Wakoma ng’ombe, nyama zakututuŵa na mberere zinandi na kuchema ŵana wose ŵa themba, Abiyatara wasembe, na Yowabu mulongozgi wa ŵankhondo.+ Kweni wandamucheme Solomoni muteŵeti winu.+ 20 Sono, fumu yane themba, maso gha Israyeli yose ghali kwa imwe kuti muŵaphalire uyo wakhalenge pa chitengo cha fumu yane themba. 21 Tikopa kuti para fumu yane themba yagona na ŵasekuru ŵake, ine na mwana wane Solomoni tingawoneka ŵakuwukira.”

22 Batisheba wachali kuyowoya na themba, Natani ntchimi nayo wakanjira.+ 23 Nyengo yeneyiyo, ŵakaphalira themba kuti: “Kwiza Natani ntchimi.” Natani wakanjira pamaso pa themba na kusindamira themba. 24 Natani wakati: “Fumu yane themba, kasi mukati: ‘Adoniya ndiyo waŵenge themba pamanyuma pane, ndipo ndiyo wakhalenge pa chitengo chane’?+ 25 Pakuti muhanya uno wakhira kukakoma na kupeleka sembe+ ng’ombe, nyama zakututuŵa na mberere zinandi, ndipo wachema ŵana wose ŵa themba, ŵalongozgi ŵa ŵankhondo, na Abiyatara wasembe.+ Ŵali kwenekuko, ŵakurya na kumwa pamoza nayo. Ndipo iwo ŵakuti: ‘Themba Adoniya liŵe na umoyo utali!’ 26 Kweni ine namuteŵeti winu wandanicheme, panji Zadoki wasembe, panji Benaya+ mwana wa Yehoyada, panji Solomoni muteŵeti winu. 27 Kasi imwe fumu yane themba ndimwe mwazomerezga ichi kwambura kuphalira muteŵeti winu vya uyo wakhalenge pa chitengo cha fumu yane themba?”

28 Penepapo Davide themba wakati: “Nichemerani Batisheba.” Batisheba wakanjira na kwimilira pamaso pa themba. 29 Themba likalapa kuti: “Nadi pano Yehova wamoyo, mweneuyo wakanithaska* ku visuzgo vyane vyose,+ 30 nga umo nkhalapira kwa iwe pamaso pa Yehova Chiuta wa Israyeli kuti: ‘Mwana wako Solomoni ndiyo waŵenge themba pamanyuma pane, ndipo ndiyo wakhalenge pa chitengo chane m’malo mwa ine,’ ndivyo nichitenge muhanya uno.” 31 Penepapo Batisheba wakasindamira themba m’paka chisko chake pasi, wakati: “Fumu yane Themba Davide yiŵe na umoyo utali!”

32 Nyengo yeneyiyo, Themba Davide likati: “Munichemere Zadoki wasembe, Natani ntchimi, na Benaya+ mwana wa Yehoyada.”+ Ndipo ŵakanjira kwa themba. 33 Themba likati kwa iwo: “Torani ŵateŵeti ŵa fumu yinu, ndipo mumukwezge Solomoni mwana wane pa myulu* yane,+ ndipo mukhire nayo ku Gihoni.+ 34 Zadoki wasembe na Natani ntchimi ŵakamuphakazge+ kuŵa themba pa Israyeli. Mulizge mbata na kuyowoya kuti: ‘Themba Solomoni liŵe na umoyo utali!’+ 35 Mwizenge mumasinda mwake ndipo iyo wanjire na kukhala pa chitengo chane. Waŵenge themba m’malo mwa ine, ndipo nimuŵikenge kuŵa mulongozgi pa Israyeli na Yuda.” 36 Penepapo Benaya mwana wa Yehoyada wakati kwa themba: “Ameni, Yehova Chiuta wa fumu yane themba wachikhozge ichi. 37 Nga umo Yehova wakaŵira na fumu yane themba, waŵeso na Solomoni,+ chitengo chake chikuzgike kuluska chitengo cha fumu yane Themba Davide.”+

38 Ntheura Zadoki wasembe, Natani ntchimi, Benaya+ mwana wa Yehoyada, na Ŵakereti na Ŵapeleti+ ŵakakhira, ŵakamukwezga Solomoni pa myulu ya Themba Davide,+ ndipo ŵakiza nayo ku Gihoni.+ 39 Zadoki wasembe wakatora sengwe la mafuta+ mu chihema+ na kuphakazga Solomoni.+ Ŵakamba kulizga mbata, ndipo ŵanthu wose ŵakachemerezga kuti: “Themba Solomoni liŵe na umoyo utali!” 40 Ŵanthu wose ŵakakwera na kumulondezga uku ŵakulizga fyoliro na kusekelera chomene, ndipo charu chikang’aluka chifukwa cha kupoma kwawo.+

41 Adoniya na wose awo wakaŵachema ŵakapulika kapomezi aka ŵakati ŵamara kurya.+ Yowabu wakati wapulika waka kulira kwa mbata, wakati: “Kasi nkhapomezi kavichi ako kakupulikikwa mu msumba?” 42 Yowabu wachali kuyowoya, Yonatani+ mwana wa Abiyatara wasembe wakiza. Ndipo Adoniya wakati: “Njira chifukwa ndiwe munthu muwemi,* ukwenera kuti wiza na nkhani yiwemi.” 43 Kweni Yonatani wakati kwa Adoniya: “Yayi, Fumu yithu Themba Davide yamuŵika Solomoni kuŵa themba. 44 Themba langumutuma pamoza na Zadoki wasembe, Natani ntchimi, Benaya mwana wa Yehoyada, Ŵakereti na Ŵapeleti, ŵangumukwezga pa myulu ya themba.+ 45 Zadoki wasembe na Natani ntchimi ŵamuphakazga kuŵa themba mu Gihoni, ndipo ŵakwera nayo uku ŵakusekelera. Ntheura msumba wose wayaghayika. Ndiko kapomezi ako mwapulika. 46 Solomoni wakhala pa chitengo chauthemba. 47 Chinyake ntchakuti, ŵateŵeti ŵa themba ŵiza kwa ilo na kukhumbira viwemi fumu yithu Themba Davide, ŵati: ‘Chiuta winu wazgore zina la Solomoni kuŵa liwemi chomene kuluska linu, wakuzge chitengo chake kuluska chitengo chinu. Ndipo themba langusindama pa bedi. 48 Themba langutiso: ‘Yehova Chiuta wa Israyeli walumbike, uyo muhanya uno wapeleka munthu kuti wakhale pa chitengo chane na kuzomerezga kuti maso ghane ghawone ichi.’”

49 Wose awo ŵakachemeka na Adoniya ŵakachita wofi, ndipo waliyose wakawuka na kunjilira ku nthowa yake. 50 Adoniya nayo wakamuwopa chomene Solomoni, wakawuka na kuluta kukakora masengwe gha jotchero.+ 51 Solomoni wakaphalirika kuti: “Adoniya wachita wofi na Themba Solomoni. Wakora masengwe* gha jotchero, wakuti: ‘Themba Solomoni lilape dankha kwa ine kuti linikomenge na lupanga chara namuteŵeti wake.’” 52 Solomoni wakati: “Usange wachitenge vinthu vyakwenelera, sisi lake nanga ndimoza liwenge chara. Kweni usange chiheni chasangika mwa iyo,+ wafwenge.” 53 Ntheura Themba Solomoni likatuma ŵanthu kukamutora pa jotchero. Wakanjira na kusindamira Themba Solomoni. Ndipo Solomoni wakati kwa iyo: “Luta ku nyumba yako.”

2 Nyengo yakuti Davide wafwire yikati yasendelera, wakalanga mwana wake Solomoni, wakati: 2 “Ine nili pafupi kufwa.* Ntheura uŵe wankhongono+ na wachikanga.+ 3 Upulikire Yehova Chiuta wako na kwenda mu nthowa zake, usunge fundo zake, malango ghake, vyeruzgo, na vikumbusko vyake nga umo vili kulembekera mu Dango la Mozesi.+ Apo ndipo vikwenderenge makora vyose ivyo ukuchita na kose uko ukuzgokera. 4 Ndipo Yehova wafiskenge layizgo ilo wakachita kwa ine, lakuti: ‘Usange ŵana ŵako ŵakusunga nthowa yawo na kwenda mwakugomezgeka pamaso pane na mtima wawo wose na umoyo wawo wose,+ pazamusoŵapo* chara munthu mu mzere wako wakukhala pa chitengo cha Israyeli.’+

5 “Iwe ukumanyaso makora ivyo Yowabu mwana wa Zeruya wakanichitira, ivyo wakachitira ŵalongozgi ŵaŵiri ŵa ŵankhondo ŵa Israyeli, Abineri+ mwana wa Neri na Amasa+ mwana wa Yeteri. Wakaŵakoma, wakathiska ndopa+ za nkhondo pa nyengo ya mtende, na kuŵika ndopa za nkhondo pa lamba wa mu chiwuno chake na pa vilyato* vya ku malundi ghake. 6 Ntheura uchite kuyana na vinjeru vyako, ndipo ungazomerezganga chara kuti mbuha* zake zikhilire ku Dindi*+ mu mtende.

7 “Kweni ŵana ŵa Barazilayi+ Mugiliyadi uŵalongore lusungu,* ŵaŵe pakati pa ŵanthu awo ŵakurya pa thebulu lako. Pakuti umu ndimo ŵakanovwilira ine+ apo nkhachimbiranga kwa mukuru wako Abisalomu.+

8 “Paliso Shimeyi mwana wa Gera Mubenjamini wa ku Bahurimu. Ndiyo wakanitemba na nthembo ziheni chomene+ pa zuŵa ilo nkhalutira ku Mahanayimu.+ Kweni wakati wiza kuzakakumana nane pa Yorodani, nkhamulapira pamaso pa Yehova, nkhati: ‘Nikukomenge na lupanga chara.’+ 9 Sono ungamulekanga wambura kulangika chara,+ pakuti ndiwe munthu wavinjeru ndipo ukumanya ivyo ungachita kwa iyo. Ukhizgire mbuha zake ku Dindi* na ndopa.”+

10 Penepapo Davide wakagona na ŵasekuru ŵake, wakasungika mu Msumba wa Davide.+ 11 Davide wakawusa Israyeli vyaka 40. Mu Heburoni+ wakawusa vyaka 7, ndipo mu Yerusalemu wakawusa vyaka 33.+

12 Penepapo Solomoni wakakhala pa chitengo cha Davide wiske. Pachoko na pachoko uthemba wake ukakhozgekanga.+

13 Adoniya mwana wa Hagiti wakiza kwa Batisheba, nyina wa Solomoni. Batisheba wakati: “Kasi wiza mu mtende?” Iyo wakati: “Niza mu mtende.” 14 Wakatiso: “Nili na chinyake chakuti nimuphalirani.” Batisheba wakati: “Yowoya.” 15 Adoniya wakati: “Mukumanya makora kuti uthemba ukeneranga kuŵa wane, ndipo Israyeli yose wakakhazganga* kuti ine niŵenge themba.+ Kweni uthemba wafumako kwa ine na kuŵa wa munung’una wane, pakuti Yehova ndiyo wamupa.+ 16 Sono pali chinthu chimoza icho nkhupempha kwa imwe. Munganikaniranga chara.” Batisheba wakati kwa iyo: “Yowoya.” 17 Iyo wakati: “Nkhumuŵeyani, mukanilombere kwa Solomoni themba, pakuti wamumukanirani chara, mukamuphalire kuti wanipe Abishagi+ Mushunemu kuti waŵe muwoli wane.” 18 Batisheba wakati: “Vili makora, namukuyowoyera kwa themba.”

19 Ntheura Batisheba wakaluta kwa Themba Solomoni kukamuyowoyera Adoniya. Penepapo themba likawuka na kukumana nayo na kumusindamira. Ndipo Solomoni wakakhala pa chitengo, wakachemeska chitengo cha anyina kuti ŵakhale ku woko lake lamalyero. 20 Batisheba wakati: “Pali kanthu kamoza ako nkhupempha kwa iwe. Unganikaniranga chara.” Themba likati kwa iyo: “Yowoyani amama, pakuti nimukaniraninge yayi.” 21 Batisheba wakati: “Zomera kuti Abishagi Mushunemu wapike kwa Adoniya mukuru wako kuŵa muwoli wake.” 22 Themba Solomoni likazgora anyina, likati: “Chifukwa wuli Adoniya mukumupemphera Abishagi Mushunemu? Mungamulomberaso uthemba,+ pakuti iyo ni mukuru wane,+ ndipo Abiyatara wasembe* na Yowabu+ mwana wa Zeruya+ ŵali pamoza nayo.”

23 Penepapo Themba Solomoni likalapa pamaso pa Yehova kuti: “Chiuta wanilange na kusazgirapo usange icho Adoniya wapempha chilekenge kumutayiska umoyo wake. 24 Nadi, umo Yehova waliri wamoyo, uyo wanikhozga+ na kunikhazika pa chitengo cha Davide adada, mweneuyo wakaninozgera nyumba+ nga umo wakalayizgira, Adoniya wakomekenge+ muhanya uno.” 25 Nyengo yeneyiyo Themba Solomoni likatuma Benaya+ mwana wa Yehoyada, wakatimba* Adoniya ndipo wakafwa.

26 Kwa Abiyatara+ wasembe, themba likati: “Luta ku minda yako ku Anatoti.+ Pakuti ukwenera kufwa. Kweni nikukomenge yayi pa zuŵa ili chifukwa ukanyamuranga Likasa la Fumu Yikuru Yehova pamaso pa Davide adada,+ kweniso chifukwa chakuti ukasuzgika mu vyose pamoza na adada.”+ 27 Ntheura Solomoni wakamuchimbizga Abiyatara kuti waleke kuteŵetera nga ni wasembe wa Yehova, kufiska mazgu gha Yehova pa nyumba ya Eli+ mu Shilo.+

28 Yowabu wakati wapulika nkhani iyi, wakachimbilira ku chihema cha Yehova+ na kukakora masengwe gha jotchero. Yowabu uyu wakawovwiranga Adoniya,+ kweni wakamovwira yayi Abisalomu.+ 29 Themba Solomoni likaphalirika kuti: “Yowabu wachimbilira ku chihema cha Yehova ndipo wali musi mwa jotchero.” Ntheura Solomoni wakatuma Benaya mwana wa Yehoyada, wakati: “Luta ukamukome.” 30 Ntheura Benaya wakiza ku chihema cha Yehova, wakati kwa iyo: “Themba likuti: ‘Fumapo!’” Kweni iyo wakati: “Yayi, nifwirenge penepano.” Benaya wakawezga mazgu kwa themba kuti: “Yowabu wayowoya vyakutivyakuti, ndimo wanizgolera.” 31 Penepapo themba likati kwa iyo: “Chita umo iyo wayowoyera. Umukome na kumusunga. Uwuskeko kwa ine na ku nyumba ya adada ndopa izo Yowabu wakathiska kwambura mulandu.+ 32 Yehova wawezgerenge ndopa zake pa mutu wake, chifukwa Yowabu wakakoma ŵanalume ŵaŵiri kwambura adada kumanya. Wakaŵatimba na kuŵakoma na lupanga ŵanthu ŵarunji na ŵawemi kuluska iyo, Abineri+ mwana wa Neri, mulongozgi wa ŵankhondo ŵa Israyeli,+ na Amasa+ mwana wa Yeteri mulongozgi wa ŵankhondo ŵa Yuda.+ 33 Ndopa zawo ziŵenge pa mutu wa Yowabu na pa mitu ya mphapu yake muyirayira.+ Kweni pa Davide, mphapu yake, nyumba yake, na chitengo chake, paŵenge mtende wakufuma kwa Yehova muyirayira.” 34 Penepapo Benaya mwana wa Yehoyada wakaluta, wakatimba Yowabu na kumukoma. Wakasungika ku nyumba yake mu mapopa. 35 Ndipo themba likimika Benaya+ mwana wa Yehoyada kuŵa mulongozgi wa ŵankhondo m’malo mwa Yowabu. Themba likimika Zadoki+ kuŵa wasembe m’malo mwa Abiyatara.

36 Penepapo themba likachema Shimeyi,+ likati kwa iyo: “Ujizengere nyumba mu Yerusalemu, ukhale mwenemumo. Ungafumangamo chara kuya ku malo ghanyake. 37 Pa zuŵa ilo uzamufumiramo na kwambuka Dambo la Kidironi+ uzamufwa nadi. Ndopa zako zizamuŵa pa mutu wako.” 38 Shimeyi wakati kwa themba: “Icho mwayowoya ntchiwemi. Muteŵeti winu wachitenge nga umo fumu yane themba yayowoyera.” Ntheura Shimeyi wakakhala mu Yerusalemu mazuŵa ghanandi.

39 Kweni paumaliro wa vyaka vitatu, ŵazga ŵaŵiri ŵa Shimeyi ŵakachimbilira kwa Akishi+ mwana wa Maka themba la Gati. Shimeyi wakati waphalirika kuti: “Wona, ŵazga ŵako ŵali ku Gati,” 40 mwaluŵiro Shimeyi wakawuka, wakaŵika chakukhalapo pa mbunda na kuluta kukawonana na Akishi ku Gati kukapenja ŵazga ŵake. Shimeyi wakati wawerako ku Gati pamoza na ŵazga ŵake, 41 Solomoni wakaphalirika kuti: “Shimeyi wangufuma mu Yerusalemu na kuluta ku Gati ndipo wawerako.” 42 Penepapo themba likachema Shimeyi, likati kwa iyo: “Asi nkhakulapizga pamaso pa Yehova na kukuchenjezga kuti: ‘Pa zuŵa ilo uzamufumiramo muno na kuya ku malo ghanyake, uzamufwa nadi’? Asi iwe ukati kwa ine: ‘Icho mwayowoya ntchiwemi, nipulikirenge’?+ 43 Ipo chifukwa wuli undasunge chilapo cha Yehova na dango ilo nkhaŵika pa iwe?” 44 Ndipo themba likati kwa Shimeyi: “Ukumanya mu mtima wako uheni wose uwo ukachita kwa Davide adada.+ Yehova wawezgerenge uheni uwu pa mutu wako.+ 45 Kweni Themba Solomoni litumbikikenge,+ chitengo cha Davide chikhozgekenge pamaso pa Yehova muyirayira.” 46 Penepapo themba likalangura Benaya mwana wa Yehoyada, ndipo Benaya wakafuma, wakatimba Shimeyi ndipo wakafwa.+

Ntheura ufumu ukakhozgekanga mu woko la Solomoni.+

3 Solomoni wakapanga ubali wa nthengwa na Farawo, themba la Eguputo. Wakatora mwana wa Farawo+ na kwiza nayo mu Msumba wa Davide+ m’paka wakamalizga kuzenga nyumba yake,+ nyumba ya Yehova,+ na linga kuzingilizga Yerusalemu.+ 2 Ŵanthu ŵakaŵa ŵachali kupeleka sembe mu malo ghapachanya,+ chifukwa kuzakafika nyengo yira, nyumba ya zina la Yehova yikaŵa kuti yindazengeke.+ 3 Solomoni wakalutilira kutemwa Yehova, wakendanga mu ulongozgi wa Davide awiske, kuti waka nyengo zose wakapelekanga sembe na kuwotcha vyakununkhira mu malo ghapachanya.+

4 Themba likaluta ku Gibiyoni kukapeleka sembe, pakuti ndigho ghakaŵa malo ghakuru ghapachanya.+ Solomoni wakapeleka sembe zakotcha 1,000 pa jotchero lira.+ 5 Ku Gibiyoni kwenekura, Yehova wakawoneka kwa Solomoni mu maloto usiku. Chiuta wakati: “Pempha icho ukukhumba kuti nikupe.”+ 6 Solomoni wakati: “Mwalongora lusungu* lukuru kwa muteŵeti winu Davide adada, pakuti wakendanga pamaso pinu mwakugomezgeka, mwaurunji, na mtima wakunyoloka. Mwalutilira kumulongora lusungu lukuru ulu m’paka muhanya uno chifukwa mwamupa mwana kuti wakhale pa chitengo chake.+ 7 Sono, Yehova Chiuta wane, mwimika muteŵeti winu kuŵa themba mu malo gha Davide adada, nangauli nili mwana muchoko, ndipo nkhumanya vinandi yayi.*+ 8 Muteŵeti winu wali pakati pa ŵanthu awo muli kusora, ŵanthu ŵanandi chomene,+ ŵakuti ŵangaŵazgika panji kupendeka yayi. 9 Ntheura mupani muteŵeti winu mtima wakupulikira kuti weruzgenge ŵanthu ŵinu,+ kumanya pakati pa chiwemi na chiheni.+ Pakuti ni njani wangafiska kweruzga ŵanthu ŵinu ŵanandinandi aŵa?”

10 Yehova wakakondwa kuwona kuti Solomoni wakalomba ichi.+ 11 Penepapo Chiuta wakati: “Pakuti walomba ichi, undajilombere umoyo utali* panji usambazi, nesi nyifwa ya ŵalwani ŵako, kweni walomba kuti uŵe na mtima wakupulikiska pakupulikizga milandu,+ 12 nichitenge ivyo wapempha.+ Nikupenge mtima wavinjeru na wakupulikiska,+ mwakuti wandaŵeko munthu munyake kumanyuma kose uku wakuŵa nga ndiwe, ndipo waŵengekoso chara munthu munyake nga ndiwe.+ 13 Kweniso nikupenge ivyo undalombe,+ usambazi na uchindami wuwo,+ mwakuti liŵengeko yayi themba linyake nga ndiwe, mu umoyo wako wose.* + 14 Kweni para wendenge mu nthowa zane, kusunga ulongozgi na malango ghane, nga umo Davide awuso wakenderanga,+ nikupengeso umoyo utali.”*+

15 Solomoni wakati wawuka, wakamanya kuti wakalotanga. Penepapo wakaluta ku Yerusalemu, wakimilira panthazi pa likasa la phangano la Yehova, wakapeleka sembe zakotcha na sembe zawenenawene,+ ndipo wakanozgera ŵateŵeti ŵake wose chiphikiro.

16 Pa nyengo yira, kwa themba kukiza mahule ghaŵiri, ghakimilira panthazi pake. 17 Mwanakazi wakwamba wakati: “Naŵeya fumu yane, mwanakazi uyu na ine tikukhala mu nyumba yimoza, ndipo nkhababa mwana apo iyo nayo wakaŵa mu nyumba. 18 Zuŵa lachitatu nati nababa, mwanakazi uyu nayo wakababa mwana wake. Tikaŵa pamoza. Mukaŵavya munthu munyake mu nyumba padera pa ise, tekha taŵaŵiri. 19 Usiku unyake, mwana wa mwanakazi uyu wakafwa chifukwa wakamugonera. 20 Ntheura wakawuka usiku pakati na kutora mwana wane apo ine namuzgakazi winu nkhaŵa mu tulo, wakamugoneka mu mawoko ghake.* Wakagoneka mwana wake wakufwa mu mawoko ghane. 21 Nkhati nawuka mulenji kuti niwonkheske mwana wane, nkhasanga kuti wafwa. Ntheura nkhamuwoneseska, ndipo nkhasanga kuti ni mwana wane yayi.” 22 Mwanakazi munyake wakati: “Yayi, wamoyo ndiyo ni mwana wane, mwana wako ngwakufwa.” Kweni mwanakazi wakwamba wakatenge: “Yayi, mwana wako ngwakufwa, ndipo mwana wane ngwamoyo.” Ndimo ŵakagazgirananga pamaso pa themba.

23 Penepapo themba likati: “Uyu wakuti, ‘Wamoyo ndiyo ni mwana wane, wakufwa ndiyo ni mwana wako!’ ndipo munyake wakuti, ‘Yayi, mwana wako ngwakufwa, ndipo mwana wane ndiyo ngwamoyo.’” 24 Themba likati: “Nipani lupanga.” Ntheura ŵakiza na lupanga kwa themba. 25 Themba likati: “Dumurani pakati mwana wamoyo, mwanakazi yumoza mumupe hafu ndipo hafu yinyake mupeleke kwa munyake.” 26 Penepapo mwanakazi uyo mwana wamoyo wakaŵa wake wakaŵeyelera themba, pakuti wakachita chiwuravi na mwana wake. Wakati: “Naŵeya, fumu yane. Mupani waka mwanakazi uyu mwana wamoyo. Mungamukomanga chara.” Kweni mwanakazi munyake yura wakati: “Tose tinyare, waŵenge wako yayi nesi wane. Lekani ŵamudumure pakati.” 27 Penepapo themba likati: “Pelekani mwana wamoyo kwa mwanakazi wakwamba pakuti ndiyo ni nyina wa mwana. Mungamukomanga chara mwana.”

28 Ntheura Israyeli yose wakapulika umo themba likadumulira nkhani yira. Ŵakaliwopa themba,+ pakuti ŵakawona kuti likaŵa na vinjeru vya Chiuta pakweruzga.+

4 Themba Solomoni likawusa Israyeli yose.+ 2 Ŵalaraŵalara ŵake ŵakaŵa aŵa: Azariya mwana wa Zadoki+ wakaŵa wasembe.* 3 Elihorefi na Ahiya, ŵana ŵa Shisha, ŵakaŵa ŵalembi.+ Yehoshafati+ mwana wa Ahiludi wakaŵa wakulemba mdauko. 4 Benaya+ mwana wa Yehoyada wakaŵa mulongozgi wa ŵankhondo. Zadoki na Abiyatara+ ŵakaŵa ŵasembe. 5 Azariya mwana wa Natani+ wakalaŵiliranga ŵachiŵiri ŵa ŵalongozgi. Zabudu mwana wa Natani wakaŵa wasembe na mubwezi wa themba.+ 6 Ahisha wakalaŵiliranga vya mu nyumba ya themba. Adoniramu+ mwana wa Abuda wakalaŵiliranga awo ŵakapika ntchito ya wuzga.+

7 Solomoni wakaŵa na ŵachiŵiri ŵa ŵalongozgi ŵakukwana 12 awo ŵakaŵa pachanya pa Israyeli yose, awo ŵakanozgeranga vyakurya themba na ŵamunyumba yake. Waliyose wakizanga na chakurya mwezi umoza pa chaka.+ 8 Mazina ghawo ghakaŵa agha: Mwana wa Huru, wakufuma mu chigaŵa cha mapiri cha Efurayimu. 9 Mwana wa Dekeri, kufuma ku Makazi, Shalibimu,+ Beti-shemeshi, na Eloni-beti-hanani. 10 Mwana wa Hesedi, kufuma ku Aruboti, (chigaŵa chake chikaŵa Soko na charu chose cha Heferi). 11 Mwana wa Abinadabu, kufuma ku vikhizga vyose vya Dori (muwoli wake wakaŵa Tafati, mwana wa Solomoni). 12 Baana mwana wa Ahiludi, kufuma ku Tanaki, Megido,+ na Beti-sheyani+ yose uyo wali kufupi na Zaretani musi mwa Yezireli, kufuma ku Beti-sheyani m’paka ku Abelu-mehola, na ku chigaŵa cha Yokimeyamu.+ 13 Mwana wa Geberi, kufuma ku Ramoti-giliyadi+ (wakaŵa na mizi ya Yayiri+ mwana wa Manase, iyo yili mu Giliyadi.+ Wakaŵaso na chigaŵa cha Arigobu,+ icho chili mu Bashani.+ Misumba yikuruyikuru 60 ya malinga na mphingilizgo zamkuŵa). 14 Ahinadabu mwana wa Ido, kufuma ku Mahanayimu.+ 15 Ahimazi, kufuma ku Nafutali (wakatora Basemati, mwana munyake wa Solomoni kuŵa muwoli wake). 16 Baana mwana wa Hushayi, kufuma ku Asheri na Beyaloti. 17 Yehoshafati mwana wa Paruwa, kufuma kwa Isakara. 18 Shimeyi+ mwana wa Ela, kufuma kwa Benjamini.+ 19 Geberi mwana wa Uri, mu charu cha Giliyadi,+ charu cha Sihoni+ themba la Ŵaamori, na Ogi+ themba la Bashani. Pakaŵaso wachiŵiri kwa mulongozgi uyo wakalaŵiliranga ŵalongozgi ŵanyake wose aŵa mu charu.

20 Ŵayuda na Ŵaisrayeli ŵakaŵa ŵanandi chomene nga ni mchenga mumphepete mwa nyanja.+ Ŵakaryanga, kumwa na kukondwa.+

21 Solomoni wakawusa maufumu ghose kwamba ku Mlonga*+ m’paka ku charu cha Ŵafilisiti kuzingilira m’paka ku mphaka ya Eguputo. Ŵakizanga na mithulo na kuteŵetera Solomoni mazuŵa ghose gha umoyo wake.+

22 Zuŵa lililose chakurya cha Solomoni chikaŵanga ufu uwemi wakukwana makoro* 30 na ufu waka wakukwana makoro 60, 23 ng’ombe 10 zakututuŵa, ng’ombe 20 zakufuma ku ulyero, na mberere 100, padera pa mbaŵala zanalume, mphoyo, nyiska, na viyuni vya chakupompha vyakututuŵa. 24 Pakuti wakaŵa na mazaza pa vinthu vyose ku sirya ili la Mlonga,*+ kwamba ku Tifusa m’paka ku Gaza,+ kweniso mathemba ghose gha sirya lino la Mlonga. Wakakhala mu mtende mu vigaŵa vyose, kosekose.+ 25 Yuda na Israyeli ŵakakhala mwakufwasa, waliyose musi mu mpheska zake na musi mwa khuni lake la mkuyu, kwamba ku Dani m’paka ku Beyere-sheba, mazuŵa ghose gha Solomoni.

26 Solomoni wakaŵa na viŵaya 4,000* vya mahachi ghakuguza magileta ghake na mahachi* 12,000.+

27 Ŵachiŵiri kwa ŵalongozgi aŵa ŵakapelekanga chakurya kwa Themba Solomoni na kwa waliyose uyo wakaryanga pa thebulu la Themba Solomoni. Munthu waliyose wakapelekanga pa mwezi wake, ndipo ŵakawoneseskanga kuti pakusoŵa kanthu chara.+ 28 Ŵakizangaso na balere na utheka kulikose uko vikakhumbikwanga kuŵa chakurya cha mahachi na vipani vya mahachi, waliyose kuyana na ivyo ŵakamupimira.

29 Chiuta wakamupa Solomoni vinjeru na umanyi wakuluska, na ukuru wa mtima* nga ni mchenga mumphepete mwa nyanja.+ 30 Vinjeru vya Solomoni vikaluska vinjeru vya ŵanthu wose ŵakumafumiro gha dazi na vinjeru vyose vya ku Eguputo.+ 31 Wakaŵa wavinjeru chomene kuluska munthu waliyose, wavinjeru kujumpha Etani+ Muezira, Hemani,+ Kalikoli,+ Darida, ŵana ŵa Maholi. Lumbiri lwake lukathandazgika mu mitundu yose iyo yikaŵazingilizga.+ 32 Wakata* ntharika 3,000,+ ndipo sumu zake+ zikaŵa 1,005. 33 Wakayowoya vya makuni, kwamba makuni gha sidara ku Lebanoni m’paka makuni gha hisopu+ agho ghakumera mu viwumba. Wakayowoya vya vinyama,+ viyuni,*+ vinthu vyakukhwaŵa,+ na somba. 34 Ŵanthu ŵakufuma ku vigaŵa vyose ŵakizanga kuzakapulika vinjeru vya Solomoni, pamoza na mathemba gha charu chose chapasi agho ghakapulika vya vinjeru vyake.+

5 Hiramu themba la Ture+ wakati wapulika kuti Solomoni waphakazgika kuŵa themba m’malo mwa wiske, wakatuma ŵateŵeti ŵake kwa Solomoni, pakuti Hiramu wakaŵa mubwezi* wa Davide kwamba kale.+ 2 Solomoni nayo wakatuma mazgu kwa Hiramu kuti:+ 3 “Ukumanya makora kuti Davide adada ŵakatondeka kuzengera nyumba zina la Yehova Chiuta wawo chifukwa cha nkhondo izo ŵakarwanga mu vigaŵa vyose, m’paka Yehova wakaŵika ŵalwani ŵawo kusi ku malundi ghawo.+ 4 Kweni sono Yehova Chiuta wane wanipumuzga mu vigaŵa vyose.+ Palije uyo wakwimikana nane, ndipo kaheni palije.+ 5 Ntheura nkhukhumba kuzengera nyumba zina la Yehova Chiuta wane nga umo Yehova wakalayizgira kwa Davide adada, kuti: ‘Mwana wako uyo nimuŵikenge pa chitengo chako m’malo mwa iwe ndiyo wazengerenge nyumba zina lane.’+ 6 Ntheura langura ŵanthu ŵako kuti ŵanitemere makuni gha sidara gha ku Lebanoni.+ Ŵateŵeti ŵane ŵagwirenge ntchito na ŵateŵeti ŵako, ndipo ŵateŵeti ŵako niŵapenge malipiro kuyana na umo iwe watchajira, pakuti ukumanya kuti palije nanga njumoza wa ise uyo wakumanya kutema makuni nga Mbasidoni.”+

7 Hiramu wakati wapulika mazgu gha Solomoni wakasekelera chomene, ndipo wakati: “Yehova walumbike muhanya uno, pakuti wamupa mwana wavinjeru Davide kuti waŵe pachanya pa ŵanthu wose aŵa.”+ 8 Ntheura Hiramu wakatuma mazgu kwa Solomoni kuti: “Napulika uthenga uwo wanitumira. Nichitenge vyose ivyo ukukhumba, nikupenge mathabwa gha sidara na junipa.+ 9 Ŵateŵeti ŵane ŵakhirenge nagho kufuma ku Lebanoni kuya ku nyanja, nighaŵikenge pa mapaka kuti ghende pa nyanja pera m’paka ku malo uko waniphalira. Para ghakafika namughafwatura ndipo iwe wamughatora. Kweni iwe upelekenge chakurya ku ŵamunyumba yane icho napempha.”+

10 Ntheura Hiramu wakapeleka mathabwa ghose gha sidara na junipa agho Solomoni wakakhumbanga. 11 Ndipo Solomoni wakamupa Hiramu tirigu wakukwana makoro* 20,000 kuŵa chakurya cha ŵamunyumba yake na mafuta gha olive ghawemi chomene* ghakukwana makoro 20. Ivi ndivyo Solomoni wakamupanga Hiramu chaka na chaka.+ 12 Yehova wakamupa Solomoni vinjeru nga umo wakamulayizgira.+ Hiramu na Solomoni ŵakaŵa pamtende, ndipo wose ŵaŵiri ŵakachita phangano.

13 Themba Solomoni likatora ŵanthu mu Israyeli yose kuti ŵachite ntchito ya wuzga. Wakatora ŵanalume 30,000.+ 14 Wakaŵatumanga ku Lebanoni mu magulu gha ŵanthu 10,000 mwezi uliwose. Ŵakakhalanga ku Lebanoni mwezi umoza, ndipo myezi yiŵiri ŵakakhalanga mu vikaya vyawo. Adoniramu+ ndiyo wakalaŵiliranga awo ŵakapika ntchito ya wuzga. 15 Solomoni wakaŵa na ŵantchito waka* 70,000, na ŵanyake 80,000 ŵakuŵaja malibwe+ mu mapiri.+ 16 Solomoni wakaŵaso na ŵachiŵiri ku ŵakaronga ŵakukwana 3,300+ awo ŵakaŵa ŵakapitawo ŵa ŵantchito. 17 Themba likati lalangura, ŵakaswa malibwe ghakuru, malibwe ghamtengo wapatali,+ kuti ŵazengere fawundeshoni*+ ya nyumba na malibwe ghakuŵaja.+ 18 Ntheura ŵakuzenga ŵa Solomoni, ŵakuzenga ŵa Hiramu na Ŵagebala+ ŵakadumura makuni, ŵakacheka mathabwa na kuŵaja malibwe, vyakuzengera nyumba.

6 Solomoni wakamba kuzenga nyumba ya Yehova*+ mu chaka cha 480 kufuma apo Ŵaisrayeli* ŵakafumira mu charu cha Eguputo.+ Ichi chikaŵa chaka chachinayi wati waŵa themba pa Israyeli, mu mwezi wa Zivi,*+ (ndiko kuti, mwezi wachiŵiri). 2 Nyumba iyo Themba Solomoni likazengera Yehova yikaŵa mikono* 60 mu utali, mikono 20 mu usani, na mikono 30 kufuma pasi kuya muchanya.+ 3 Khonde+ ilo likaŵa panthazi pa tempile* likaŵa mikono 20 mu utali, kuyana na usani wa nyumba. Kufuma pasi kuya muchanya likaŵa mikono 10 kufuma kunthazi kwa nyumba.

4 Pa nyumba yira, wakaŵikapo mawindo agho musi ghakaŵa ghasani kweni kuchanya ghakafyotanga.+ 5 Wakazengaso chiliŵa mumphepete kugumatizga ku chiwumba cha nyumba. Chikazingilizga viwumba vya nyumba, vya tempile* na vya chipinda chamukati chomene.+ Ndipo wakazenga tuvipinda twamumphepete kuzingilizga nyumba yose.+ 6 Kachipinda kapasi chomene pa tuvipinda twamumphepete kakaŵa mikono yinkhondi mu usani, kachipinda kapakati kakaŵa mikono 6 mu usani, ndipo kachipinda kachitatu kakaŵa mikono 7 mu usani. Mumphepete mwa viliŵa wakalekamo tuvibumira kuzingilizga nyumba yose, mwakuti pakaŵavya chinthu chakukholera ku viliŵa vya nyumba.+

7 Nyumba yikazengeka na malibwe ghakuswa agho ghakanozgeka kale,+ ntheura apo nyumba yikazengekanga chongo cha nyondo na mbavi panji viteŵetero vyachisulo chikapulikikwapo chara. 8 Mulyango wa kachipinda kapasi chomene kamumphepete ukaŵa kumwera* kwa nyumba,+ ndipo pakaŵa makwelero ghakuzgombazgomba ghakufikira pa kachipinda kapakati, kweniso kufuma pa kachipinda kapakati m’paka pa kachipinda kachitatu. 9 Wakalutilira kuzenga nyumba na kuyimalizga,+ wakaŵikapo michiko ya sidara kweniso wakakhomapo mathabwa gha sidara.+ 10 Wakazenga tuvipinda twamumphepete kuzingilizga nyumba yose,+ kalikose kakaŵa mikono yinkhondi kufuma pasi kuya muchanya, ndipo tukagumatizgika ku nyumba na mathabwa gha sidara.

11 Nyengo yeneyira, mazgu gha Yehova ghakiza kwa Solomoni kuti: 12 “Kuyana na nyumba iyo ukuzenga, usange wendenge mu ulongozgi wane, kuchita vyeruzgo vyane, na kusungilira malango ghane ghose na kwenda mwenemumo,+ nane nifiskenge layizgo lane kwa iwe ilo nkhachita kwa Davide awuso.+ 13 Nikhalenge pakati pa Ŵaisrayeli,+ ndipo niŵatayenge chara ŵanthu ŵane, Israyeli.”+

14 Solomoni wakalutilira kuzenga nyumba kuti wayimalizge. 15 Wakazenga viliŵa vyamukati vya nyumba na mathabwa gha sidara. Mu viliŵa vyamukati wakakhomamo mathabwa kufuma pasi pa nyumba m’paka ku mapaso kuchanya. Pasi pa nyumba wakazgapo* mathabwa gha junipa.+ 16 Wakazengaso kachigaŵa kanyake ka mikono 20 kumanyuma kwa nyumba na mathabwa gha sidara, kufuma pasi m’paka ku mapaso kuchanya, ndipo mukati mwake* wakazengamoso chipinda chamukati chomene,+ Malo Ghatuŵa Chomene.+ 17 Tempile,*+ ilo ntchigaŵa cha nyumba, kunthazi kwake likaŵa mikono 40. 18 Pa masidara ghamukati mu nyumba pakajobeka mphindi+ na maluŵa.+ Mukaŵa masidara pera. Libwe likawonekamo chara.

19 Wakanozga chipinda chamukati chomene+ mu nyumba kuti waŵikemo likasa la phangano la Yehova.+ 20 Chipinda chamukati chomene chikaŵa mikono 20 mu utali, mikono 20 mu usani, na mikono 20 kufuma pasi kuya muchanya,+ ndipo wakachimata na golide liwemi chomene. Jotchero+ wakalitozga na mathabwa gha sidara. 21 Solomoni wakatozga mukati mwa nyumba na golide liwemi chomene,+ ndipo wakapayika maunyoro ghagolide panthazi pa chipinda chamukati chomene,+ icho chikamatika na golide. 22 Nyumba yose wakayimata na golide, m’paka nyumba yose yikamara. Kweniso jotchero lose+ ilo likaŵa pafupi na chipinda chamukati chomene wakalimata na golide.

23 Mukati mu chipinda chamukati chomene wakapangamo ŵakerubi ŵaŵiri+ ŵa makuni gha payina.* Kerubi waliyose wakaŵa wakutalika mikono 10.+ 24 Phapindo limoza la kerubi likaŵa mikono yinkhondi, phapindo linyake nalo likaŵa mikono yinkhondi. Kufuma kuumaliro wa phapindo limoza kufika kuumaliro wa phapindo linyake pakaŵa mikono 10. 25 Kerubi wachiŵiri nayo wakaŵa mikono 10. Ŵakerubi ŵaŵiri aŵa ŵakaŵa ŵakuyana msinkhu na ukuru. 26 Kerubi yumoza wakaŵa wakutalika mikono 10, kerubi munyake nayo ndimo wakaŵira. 27 Wakatora ŵakerubi+ ŵara na kuŵaŵika mu nyumba yamukati.* Mapapindo gha ŵakerubi ghakaŵa ghakutambazuka mwakuti phapindo la kerubi yumoza likafikanga ku chiwumba ndipo phapindo la kerubi munyake nalo likafikanga ku chiwumba. Mapapindo ghawo ghakalazgira pakatikati pa nyumba, mwakuti mapapindo agha ghakakhwaskananga. 28 Ŵakerubi ŵara wakaŵamata na golide.

29 Mu viwumba vyose vya nyumba, kuzingilizga vipinda vyose vyamukati na vyakuwaro, wakajobamo ŵakerubi,+ makuni gha mikama,+ na maluŵa.+ 30 Pasi pa nyumba wakatozgapo na golide, mu vipinda vyamukati na vyakuwaro wuwo. 31 Pa mulyango wa ku chipinda chamukati chomene wakapangirapo vijaro vya makuni gha payina, ntchindamiro zamumphepete, mafuremu, kuŵa chigaŵa chimoza pa vigaŵa vinkhondi.* 32 Vijaro viŵiri vira vikaŵa vya khuni la payina, ndipo wakajobapo ŵakerubi, makuni gha mikama, na maluŵa, ndipo wakavitozga na golide. Wakaphaka golide pa ŵakerubi na makuni gha mikama. 33 Pa mulyango wa tempile,* wakapangapo mafuremu gha payina, gha chimoza cha vigaŵa vinayi* vya chiliŵa. 34 Wakapanga vijaro viŵiri vya khuni la junipa. Chijaro chimoza chikaŵa na vigaŵa viŵiri, ndipo chijaro chinyake nacho chikaŵa na vigaŵa viŵiri, vyose vikajinthika pa chikhuni icho chikazwetanga.+ 35 Wakajobapo ŵakerubi, makuni gha mikama, na maluŵa, ndipo wakavitozga na golide.

36 Wakazenga luŵaza lwamukati+ na mizere yitatu ya malibwe ghakuŵaja kweniso mzere umoza wa michiko ya sidara.+

37 Mu chaka chachinayi, mu mwezi wa Zivi,* fawundeshoni* ya nyumba ya Yehova yikazengeka.+ 38 Mu chaka cha 11, mu mwezi wa Buli,* (ndiko kuti, mwezi wa 8), nyumba yose yikamara kuzengeka kuyana na pulani yake.+ Ntheura wakazenga nyumba yira mu vyaka 7.

7 Solomoni wakatora vyaka 13 pakuzenga nyumba yake,+ yose yikamara kuzengeka.+

2 Wakazengaso Nyumba ya Nkhorongo ya ku Lebanoni.+ Nyumba iyi yikaŵa mikono* 100 mu utali, mikono 50 mu usani, na mikono 30 kufuma pasi kuya muchanya, yikazengeka pa mizere yinayi ya ntchindamiro za makuni gha sidara. Pachanya pa ntchindamiro pakaŵa michiko ya masidara.+ 3 Mapaso gha sidara ghakakhomeka pa michiko iyo yikaŵa pa ntchindamiro. Ntchindamiro zikaŵapo 45, pa mzere uliwose zikaŵapo 15. 4 Pakaŵa mizere yitatu ya mawindo agho ghakaŵa na mafuremu, windo limoza likathyana na windo linyake mu mizere yitatu. 5 Milyango yose na mafuremu vikaŵa vyakuyana mu vigaŵa vyose vinayi, ndimo ghakaŵiraso mawindo ghapanthazi agho ghakalazgirana mu mizere yitatu.

6 Wakazenga Holo* ya Ntchindamiro, iyo yikaŵa mikono 50 mu utali na mikono 30 mu usani. Panthazi pake wakazengapo khonde la ntchindamiro na mtenje.

7 Wakazengaso Holo* ya Chitengo Chaufumu+ apo wakeruzgiranga, Holo Yakweruzgiramo.+ Ŵakayikhoma na mathabwa gha sidara kufuma pasi m’paka ku mapaso.

8 Nyumba yake yakuti wakhalengemo, ku luŵaza lunyake,+ yikaŵa kuseri kwa Holo,* ndipo yikazengeka mwakuyana. Solomoni wakazengera mwana wa Farawo, uyo wakamutora kuŵa muwoli wake, nyumba yakuyana na Holo iyi.+

9 Nyumba zose izi zikazengeka na malibwe ghamtengo wapatali+ kwamba pa fawundeshoni* m’paka muchanya, na kuwaro kukafika ku luŵaza lukuru. Malibwe agha ŵakaghaŵaja kuyana na chipimo, na kughacheka na sowo zamalibwe, mukati na kuwaro.+ 10 Fawundeshoni yikazengeka na malibwe ghakuru na ghakudura chomene. Malibwe ghanyake ghakaŵa mikono 10, ghanyake mikono 8. 11 Pachanya pa malibwe agha, pakaŵa malibwe ghakudura ghakuŵajika kuyana na chipimo, kweniso pakaŵa masidara. 12 Kuzingilizga luŵaza lukuru pakaŵa mizere yitatu ya malibwe ghakuŵaja na mzere umoza wa michiko ya masidara, nga umo vikaŵira na luŵaza lwamukati+ lwa nyumba ya Yehova na khonde la nyumba.+

13 Themba Solomoni likatuma ŵanthu kukatora Hiramu+ ku Ture. 14 Hiramu wakaŵa mwana wa chokoro cha mu fuko la Nafutali, wiske wakaŵa Muture, nkhwantha pakupanga vinthu vyamkuŵa.+ Wakaŵa waluso chomene, wakupulikiska,+ ndipo wakazimanyanga makora ntchito zose za mkuŵa. Ntheura wakiza kwa Themba Solomoni na kuchita mulimo wake wose.

15 Wakapanga mizati yiŵiri yamkuŵa.+ Mzati uliwose ukaŵa mikono 18 kufuma pasi kuya muchanya, ndipo pakakhumbikwanga chingwe chakupimira cha mikono 12 kuti chizingilizge mzati uliwose.*+ 16 Wakapangaso mitu yiŵiri yamkuŵa na kuyiŵika pachanya pa mizati iyi. Mutu umoza ukaŵa mikono yinkhondi, ndipo mutu unyake ukaŵa mikono yinkhondi. 17 Pa mitu iyo yikaŵa pachanya pa mizati ŵakakolombezgapo maunyoro ghakulukanalukana ghakuŵa nga ni maluŵa.+ Pa mutu umoza pakakolombezgeka maunyoro 7, ndipo pa mutu unyake nawo pakaŵa maunyoro 7. 18 Wakapanga vithuzithuzi vya marimoni* mu mizere yiŵiri kuzingilizga unyoro umoza wakulukanalukana kuti wabenekelere mitu iyo yikaŵa pachanya pa mizati. Ndimo wakachitira na mitu yose yiŵiri. 19 Mitu iyo yikaŵa pachanya pa mizati ya pa khonde yikawonekanga nga ni luŵa, mikono yinayi kutalika kwake. 20 Mitu yira yikaŵa pa mizati yiŵiri, pachanya pachoko pa chigaŵa icho chakhwaskana na maunyoro ghakulukanalukana. Pakaŵa marimoni 200 mu mizere kuzingilizga mutu uliwose.+

21 Kufuma apo, wakimika mizati ya khonde la tempile.*+ Wakati wimika mzati wakumalyero,* wakawuthya Yakini,* ndipo wakimika mzati wakumazere* na kuwuthya Bowazi.*+ 22 Mizati yira yikawonekanga nga ni luŵa pachanya. Ntheura mulimo wakupanga mizati ukamara.

23 Kufuma apo, wakapanga Nyanja* yachisulo chakusongonora.+ Yikaŵa yakuwulungana, mulomo wake zingilizge ukaŵa mikono 10, mu utali yikaŵa mikono yinkhondi, ndipo pakakhumbikwanga chingwe chakupimira cha mikono 30 kuti chizingilizge nyanja iyi.*+ 24 Musi mwa mulomo wake mukaŵa vitoweskero vya mphindi zingilizge,+ vikaŵapo 10 pa mkono umoza, kuzingilizga Nyanja yose. Mphindi zikapangikira kumoza na nyanja mu mizere yiŵiri. 25 Yikaŵikika pa ng’ombe zanalume 12,+ zitatu zikalazga kumpoto, zitatu zikalazga kumanjiliro gha dazi, zitatu zikalazga kumwera, ndipo zitatu zikalazga kumafumiro gha dazi. Nyanja yikaŵikika pa ng’ombe izi, ndipo michira yikalazgira mukati. 26 Ukhomi wa nyanja ukaŵa wakukwana usani wa woko,* mulomo wake ukapangika nga ni mulomo wa nkhombo, nga ni luŵa. Mukanjiranga maji ghakukwana mabati* 2,000.

27 Wakapanga vyakuyegheramo* 10+ vyamkuŵa. Chakuyegheramo chilichose chikaŵa mikono yinayi mu utali, mikono yinayi mu usani na mikono yitatu kufuma pasi kuya muchanya. 28 Umu ndimo vyakuyegheramo vikapangikira: Vinthu ivyo ŵakaŵika mumphepete vikaŵa pakati pa visulo vyakupinjikana. 29 Pa vinthu ivyo ŵakaŵika mumphepete pakati pa visulo vyakupinjikana pakaŵa vithuzithuzi vya nkhalamu,+ ng’ombe, na ŵakerubi.+ Vithuzithuzi ivi vikaŵaso pa visulo vyakupinjikana. Pachanya na pasi pa vithuzithuzi vya nkhalamu na ng’ombe, pakaŵa maluŵa. 30 Chakuyegheramo chilichose chikaŵa na makhwiro ghanayi ghamkuŵa na masipindulu ghamkuŵa. Mu makona ghanayi mukaŵa vinthu ivyo vikachikhozganga. Kusi kwa chiŵiya kukaŵa vyakukhozgera, ivyo vikaŵa na maluŵa mumphepete mwake. 31 Mulomo wake mukati mwa mutu ukakwera mkono umoza. Mulomo wake ukaŵa wakuzingilira, ukatumphuka mkono umoza na hafu, ndipo mumphepete mwa mulomo wake ŵakajobamo vinthu. Vinthu ivyo wakaŵika mumphepete vikaŵa vyakuyana mu vigaŵa vyose vinayi, vikaŵa vyakuwulungana yayi. 32 Kusi kwa ivyo wakaŵika mumphepete kukaŵa makhwiro ghanayi, ndipo vyakukhozgera makhwiro vikagumatizgika ku chakuyegheramo. Msinkhu wa khwiro lililose ukaŵa mkono umoza na hafu. 33 Makhwiro ghakapangika nga ni makhwiro gha gileta. Vyakukhozgera vyake, malimu, masipoku, na mahabu, vyose vikapangika na visulo vyakusongonora. 34 Pa makona ghanayi gha chakuyegheramo chilichose pakaŵa vyakukhozgera vinayi. Vyakukhozgera vyake vikagumatizgika ku chakuyegheramo. 35 Pachanya pa chakuyegheramo pakaŵa chakukhazikapo chakuwulungana, utali wake hafu ya mkono. Pachanya pa chakuyegheramo, mafuremu ghake, na ivyo vikaŵikika mumphepete mwake vikagumatizgika. 36 Pachanya pa mafuremu na pa ivyo vikaŵikika mumphepete wakajobapo ŵakerubi, nkhalamu, makuni gha mkama kuyana na malo agho ghasangika pa chakuyegheramo chilichose, kweniso maluŵa zingilizge.+ 37 Umu ndimo wakapangira vyakuyegheramo 10 vira.+ Vyose vikapangika mwakuyana waka,+ ukuru wake na mawonekero ghake.

38 Wakapanga viŵiya vyamkuŵa 10,+ chilichose chakuti munganjira maji ghakukwana mabati 40. Chiŵiya chilichose chikaŵa mikono yinayi. Chakuyegheramo chilichose pa vyakuyegheramo 10, chikaŵa na chiŵiya chimoza. 39 Kufuma apo, wakaŵika vyakuyegheramo vinkhondi kumalyero kwa nyumba, vinkhondi kumazere kwa nyumba. Wakaŵika Nyanja kumalyero kwa nyumba, kulazga kumwera chakumafumiro gha dazi.+

40 Hiramu+ wakapangaso viŵiya, mafosholo,+ na mabakule.+ Ntheura Hiramu wakamalizga mulimo wose uwo wakachitira Themba Solomoni pa nyumba ya Yehova:+ 41 Mizati yiŵiri+ na mitu yakuvungulika nga ni bakule iyo yikaŵa pachanya pa mizati yiŵiri, kweniso maunyoro ghaŵiri ghakulukanalukana+ ghakubenekelera mitu yiŵiri yakuvungulika iyo yikaŵa pachanya pa mizati, 42 marimoni 400+ gha pa maunyoro ghaŵiri ghakulukanalukana, mizere yiŵiri ya marimoni pa maunyoro ghaliwose, kubenekelera mitu yiŵiri yakuvungulika iyo yikaŵa pa mizati yiŵiri yira, 43 vyakuyegheramo 10+ na viŵiya 10+ pachanya pa vyakuyegheramo, 44 Nyanja+ na ng’ombe zanalume 12 kusi ku Nyanja, 45 vyakuyolera vyoto, mafosholo, na mabakule. Viteŵetero vyose ivi vikaŵa vyamkuŵa uwemi ndipo Hiramu wakapangira Themba Solomoni pa nyumba ya Yehova. 46 Themba likavisongonolera mu vikomboli vyadongo mu chigaŵa cha Yorodani, pakati pa Sukoti na Zaretani.

47 Solomoni wakapima yayi viteŵetero vyose, chifukwa vikaŵa vinandi chomene. Uzito wa mkuŵa ukamanyikwa yayi.+ 48 Solomoni wakapanga viteŵetero vyose vya nyumba ya Yehova, jotchero+ lagolide, thebulu lagolide+ lakuŵikapo chingwa chakulongora. 49 Wakapangaso vyakuŵikapo nyali,+ vinkhondi kumalyero na vinkhondi kumazere panthazi pa chipinda chamukati chomene, vya golide liwemi. Maluŵa,+ nyali, vyakupanira, vyose vikaŵa vya golide.+ 50 Viŵiya, vyakuzimwiskira nyali,+ mabakule, nkhombo,+ na majonjo,+ vyose vya golide liwemi. Vyakujinthamo vijaro vya nyumba yamukati,+ ndiko kuti, Malo Ghatuŵa Chomene, kweniso vyakujinthamo vijaro vya nyumba ya tempile,+ navyo vikaŵa vyagolide.

51 Ntheura Themba Solomoni likamalizga mulimo wose uwo likeneranga kuchitira nyumba ya Yehova. Kufuma apo, Solomoni wakanjizga vinthu ivyo Davide wiske wakavipatura.+ Wakaŵika siliva, golide, na vinthu vinyake mu vyakusungiramo chuma cha nyumba ya Yehova.+

8 Pa nyengo yira, Solomoni wakawunganya+ ŵalara ŵa Israyeli, ŵakuru wose ŵa mafuko, ŵalongozgi ŵa nyumba za ŵawiskewo za Israyeli.+ Ŵakiza kwa Themba Solomoni ku Yerusalemu kuti ŵatore likasa la phangano la Yehova kufuma mu Msumba wa Davide,+ ndiko kuti, Ziyoni.+ 2 Ŵanthu wose ŵa Israyeli ŵakawungana panthazi pa Themba Solomoni pa chiphikiro* mu mwezi wa Etanimu,* ndiko kuti, mwezi wa 7.+ 3 Ntheura ŵalara wose ŵa Israyeli ŵakiza, ndipo ŵasembe* ŵakanyamura Likasa.+ 4 Ŵakatora Likasa la Yehova, chihema chakukumanamo,+ na viteŵetero vyose vyakupatulika ivyo vikaŵa mu chihema. Ŵasembe na Ŵalevi ŵakavinyamura. 5 Themba Solomoni na wumba wose wa Israyeli uwo ukachemeka kuzakakumana nayo ŵakaŵa panthazi pa Likasa. Ŵakapelekanga sembe zinandi chomene za mberere na ng’ombe+ mwakuti zikaŵa zakuti zingapendeka chara panji kuŵazgika.

6 Penepapo ŵasembe ŵakanjizga likasa la phangano la Yehova mu malo ghake,+ mu chipinda chamukati chomene cha nyumba, Malo Ghatuŵa Chomene, kusi kwa mapapindo gha ŵakerubi.+

7 Ntheura mapapindo gha ŵakerubi ghakatambazukira pa malo gha Likasa, mwakuti ŵakerubi ŵakasikizganga Likasa na michiko yake.+ 8 Michiko+ yikaŵa yitali chomene mwakuti songo za michiko zikawonekeranga mu Malo Ghatuŵa panthazi pa chipinda chamukati chomene, kweni yikawonekeranga kuwaro yayi. Yichali nthena m’paka lero. 9 Mu Likasa mukaŵavya kanthu kanyake padera pa malibwe ghapapati ghaŵiri+ agho Mozesi wakaŵikamo+ ku Horebu, apo Yehova wakachitanga phangano+ na Ŵaisrayeli ŵakati ŵafuma mu charu cha Eguputo.+

10 Ŵasembe ŵakati ŵafuma mu malo ghatuŵa, bingu+ likazuzga nyumba ya Yehova.+ 11 Ŵasembe ŵakatondeka kwima kuti ŵateŵete chifukwa cha bingu, pakuti uchindami wa Yehova ukazura nyumba ya Yehova.+ 12 Penepapo Solomoni wakati: “Yehova wakayowoya kuti wakhalenge mu mdima ukuru.+ 13 Nafiska kumuzengerani nyumba yapachanya, malo ghakukhazikika ghakuti mukhalengemo muyirayira.”+

14 Themba likazgoka na kwamba kutumbika mpingo wose wa Israyeli, apo mpingo wose wa Israyeli ukimilira.+ 15 Likati: “Walumbike Yehova Chiuta wa Israyeli, uyo na mulomo wake wakalayizga Davide adada, ndipo na woko lake wafiska, wakati: 16 ‘Kwamba pa zuŵa ilo nkhafumiskira ŵanthu ŵane Israyeli mu Eguputo, nindasorepo msumba kufuma mu mafuko ghose gha Israyeli kuti nizengemo nyumba mwakuti zina lane liŵenge kwenekuko.+ Kweni nasora Davide kuŵa pachanya pa ŵanthu ŵane Israyeli.’ 17 Likaŵa khumbo la Davide adada kuzengera nyumba zina la Yehova Chiuta wa Israyeli.+ 18 Kweni Yehova wakati kwa Davide adada: ‘Likaŵa khumbo lako nadi kuzengera zina lane nyumba, ndipo wachita makora kuŵa na khumbo ili mu mtima wako. 19 Kuti waka ndiwe yayi uzengenge nyumba iyi, kweni mwana wako uyo ubabenge* ndiyo wazengerenge zina lane nyumba.’+ 20 Yehova wafiska layizgo ilo wakachita, pakuti nahalira Davide adada ndipo nkhukhala pa chitengo cha Israyeli, nga umo Yehova wakalayizgira. Nazengeraso nyumba zina la Yehova Chiuta wa Israyeli.+ 21 Nanozgamo malo gha Likasa ilo muli phangano+ ilo Yehova wakachita na ŵasekuru ŵithu apo wakaŵafumiskanga mu charu cha Eguputo.”

22 Penepapo Solomoni wakimilira panthazi pa jotchero la Yehova pamaso pa mpingo wose wa Israyeli, wakanyoloskera mawoko ghake kuchanya.+ 23 Wakati: “Mwe Yehova Chiuta wa Israyeli, kulije Chiuta munyake nga ndimwe+ mu mtambo kuchanya panji pa charu chapasi kusi, imwe mukusunga phangano na kulongora lusungu*+ ku ŵateŵeti ŵinu awo ŵakwenda pamaso pinu na mtima wawo wose.+ 24 Mwasunga layizgo ilo mukachita na muteŵeti winu Davide adada. Mukalayizga na mulomo winu, ndipo muhanya uno mwalifiska na woko linu.+ 25 Ntheura sono, imwe Yehova Chiuta wa Israyeli, sungani icho mukamulayizga muteŵeti winu Davide adada, apo mukati: ‘Pazamusoŵapo chara munthu mu mzere wako* pamaso pane kuti wakhale pa chitengo cha Israyeli, usange ŵana ŵako ŵasungenge mendero ghawo, kwenda pamaso pane nga umo iwe wendera pamaso pane.’+ 26 Sono nkhuŵeya, mwe Chiuta wa Israyeli, layizgo ilo mukachita kwa muteŵeti winu Davide adada liŵe lakugomezgeka.

27 “Kweni kasi Chiuta wangakhala nadi pa charu chapasi?+ Wonani, machanya, enya, machanya gha machanya, ghakumukwanani yayi.+ Ipo kuli wuli na nyumba iyi, yeneiyo nazenga!+ 28 Sono tegherezgani lurombo lwa muteŵeti winu na kuŵeya kwake, imwe Yehova Chiuta wane, ndipo mupulike kulira na lurombo ulo muteŵeti winu wakulomba pamaso pinu muhanya uno. 29 Maso ghinu ghajulike kulazga ku nyumba iyi usiku na muhanya, kulazga ku malo agho mukati: ‘Zina lane liŵenge kwenekuko,’+ kuti mupulike lurombo ulo muteŵeti winu wakulomba kulazga ku malo agha.+ 30 Mupulike kuŵeya kwa muteŵeti winu na kwa ŵanthu ŵinu Israyeli uko ŵakulomba kulazga ku malo agha. Imwe mupulike mu malo ghinu ghakukhalamo kuchanya.+ Enya, mupulike na kugowoka.+

31 “Para munthu wanangira munyake, ndipo munyake yura wamulapizga chilapo na kumuŵika pasi pa chilapo, kweni apo wachali pasi pa chilapo wakwiza panthazi pa jotchero linu mu nyumba iyi,+ 32 imwe mupulike kuchanya uko muli, muchitepo kanthu na kweruzga ŵateŵeti ŵinu. Uyo wabuda mumupe mulandu na kukhizgira pa mutu wake ivyo wachita. Ndipo murunji mumupime wambura mulandu na kumupa njombe kuyana na urunji wake.+

33 “Para ŵanthu ŵinu Israyeli ŵathereskeka na mulwani chifukwa chakuti ŵakumunangirani,+ ndipo ŵawelera kwa imwe na kuchindika zina linu,+ kulomba mu nyumba iyi na kumuŵeyani kuti muŵachitire lusungu,+ 34 imwe mupulike kuchanya uko muli na kugowokera kwananga kwa ŵanthu ŵinu Israyeli na kuŵawezgera ku charu icho mukapeleka ku ŵasekuru ŵawo.+

35 “Para mtambo wajalika ndipo kulije vula+ chifukwa chakuti ŵakumunangirani,+ ndipo ŵakulomba kulazga ku malo agha na kuchindika zina linu, kweniso ŵawerako ku kwananga kwawo chifukwa chakuti mwaŵakhizga,*+ 36 imwe mupulike kuchanya uko muli na kugowokera kwananga kwa ŵateŵeti ŵinu, kwa ŵanthu ŵinu Israyeli. Pakuti muŵasambizgenge+ nthowa yiwemi iyo ŵakwenera kwendamo, ndipo mukhizgire vula pa charu chinu+ icho mukapa ŵanthu ŵinu kuŵa chiharo.

37 “Usange njara yawa mu charu,+ panji nthenda zakofya, chithukivu chikuru, chuku,+ zombe na ŵazombe ŵanjara,* panji usange mulwani wawo waŵazingilizga mu uliwose wa misumba ya mu charu,* panji usange kwawa soka linyake lililose panji nthenda,+ 38 lurombo lose, kuŵeya kose+ uko munthu waliyose panji ŵanthu ŵinu wose Israyeli ŵangalomba (pakuti waliyose wakumanya suzgo la mu mtima wake)+ ndipo ŵakunyoloskera mawoko ghawo ku nyumba iyi, 39 imwe mupulike kuchanya, malo ghinu ghakukhalamo,+ mugowoke+ na kuchitapo kanthu, waliyose mumupe njombe kuyana na nthowa zake zose,+ chifukwa imwe mukumanya mtima wake (pakuti ndimwe pera mukumanya mtima wa munthu waliyose),+ 40 mwakuti ŵamuwopani imwe mazuŵa ghose agho ŵakukhalira pa charu icho mukapeleka ku ŵasekuru ŵithu.

41 “Pakuyowoya vya mulendo, uyo kuti njumoza wa ŵanthu ŵinu Israyeli chara, uyo wafuma ku charu chakutali chifukwa cha zina linu,*+ 42 (pakuti ŵapulikenge vya zina linu likuru,+ woko linu lankhongono na mkono winu wakunyoloskeka), ndipo wakwiza na kulomba kulazga ku nyumba iyi, 43 imwe mupulike kuchanya, malo ghinu ghakukhalamo,+ ndipo muchite chose icho mulendo wakumupemphani, mwakuti ŵanthu wose pa charu chapasi ŵamanye zina linu na kumuwopani,+ nga umo ŵanthu ŵinu Israyeli ŵakuchitira. Ndipo ŵamanye kuti zina linu likuchemeka pa nyumba iyo nazenga.

44 “Usange ŵanthu ŵinu ŵaluta kukarwa nkhondo na mulwani wawo mu nthowa iyo mwaŵatumako,+ ndipo ŵakulomba+ kwa Yehova kulazga ku msumba uwo mwasora+ kweniso kulazga ku nyumba iyo nazengera zina linu,+ 45 imwe mupulike kuchanya lurombo lwawo na kuŵeya kwawo, ndipo muŵachitire urunji.

46 “Usange ŵamunangirani (chifukwa palije munthu uyo wakuleka kwananga),+ ndipo imwe mwaŵakwiyira na kuŵapeleka kwa mulwani, ndipo ŵalwani ŵawo ŵaŵatolera ku wuzga ku charu cha mulwani, kutali panji kufupi,+ 47 ndipo ŵajinyumwa mu charu icho ŵatolekera,+ ndipo ŵawelera kwa imwe+ na kumuŵeyani kuti muŵalengere lusungu mu charu cha ŵalwani,+ na kuyowoya kuti: ‘Tananga, tabuda, tachita uheni.’+ 48 Usange ŵawelera kwa imwe na mtima wawo wose+ na umoyo wawo wose mu charu cha ŵalwani ŵawo awo ŵakaŵakora wuzga, ndipo ŵakumulombani kulazga ku charu chawo icho mukapeleka ku ŵasekuru ŵawo na ku msumba uwo muli kusora kweniso ku nyumba iyo nazengera zina linu,+ 49 imwe mupulike kuchanya, malo ghinu ghakukhalamo,+ lurombo na kuŵeya kwawo, ndipo muŵachitire urunji. 50 Muŵagowokere ŵanthu ŵinu awo ŵakamunangirani, muŵagowokere maubudi ghawo ghose agho ŵamuchitirani. Muŵawovwire kuti ŵalwani ŵawo ŵaŵachitire chitima, ndipo ŵaŵachitirenge chitima+ 51 (pakuti mbanthu ŵinu na chiharo chinu,+ awo mukaŵafumiska mu Eguputo,+ kufuma mukati mwa ng’anjo yakwengeramo visulo).+ 52 Maso ghinu ghajulike ndipo mupulike maŵeyelero gha muteŵeti winu+ na pempho la ŵanthu ŵinu Israyeli, mupulike nyengo yiliyose iyo ŵakumuchemerani.*+ 53 Pakuti imwe mukaŵapatura kuŵa chiharo chinu kufuma mu ŵanthu wose pa charu chapasi,+ nga umo mukayowoyera mwa Mozesi muteŵeti winu apo mukafumiskanga ŵasekuru ŵithu mu Eguputo, imwe Fumu Yikuru Yehova.”

54 Solomoni wakati wamara waka kulomba lurombo lose ulu na kuŵeyelera Yehova, wakawuka kufuma panthazi pa jotchero la Yehova, apo wakajikama, uku mawoko ghake ghatambazukira kuchanya.+ 55 Penepapo wakimilira na kutumbika mpingo wose wa Israyeli na lizgu likuru, wakati: 56 “Walumbike Yehova, uyo wapeleka malo ghakupumulirapo ku ŵanthu ŵake Israyeli, nga umo wakalayizgira.+ Palije kutondeka nanga ni lizgu limoza pa malayizgo ghose ghawemi agho wakalayizga mwa Mozesi muteŵeti wake.+ 57 Mphanyi Yehova Chiuta withu waŵa nase nga umo wakaŵira na ŵasekuru ŵithu.+ Wangatisidanga chara panji kutitaya.+ 58 Waguzire mtima withu kwa iyomwene,+ kuti tendenge mu nthowa zake zose na kusungilira malango ghake, ulongozgi wake, na vyeruzgo vyake, ivyo wakalangura ŵasekuru ŵithu kuvisunga. 59 Mphanyi mazgu ghane agha, gheneagho napempha Yehova ghaŵa pafupi na Yehova Chiuta withu muhanya na usiku. Mphanyi wachitira urunji muteŵeti wake na ŵanthu ŵake Israyeli kuyana na icho chikukhumbikwa zuŵa lililose, 60 mwakuti ŵanthu wose pa charu chapasi ŵamanye kuti Yehova ndiyo ni Chiuta waunenesko.+ Kulijeso munyake.+ 61 Ntheura mtima winu uŵe wakufikapo*+ kwa Yehova Chiuta withu, mwendenge kuyana na ulongozgi wake na kusungilira malango ghake nga umo viliri muhanya uno.”

62 Penepapo themba na Israyeli yose ŵakapeleka sembe yikuru pamaso pa Yehova.+ 63 Solomoni wakapeleka sembe zawenenawene+ kwa Yehova. Wakapeleka ng’ombe 22,000 na mberere 120,000. Ntheura, themba na Ŵaisrayeli wose ŵakajulira nyumba ya Yehova.+ 64 Pa zuŵa lira, themba likatuŵiska luŵaza lwapakatikati ulo luli panthazi pa nyumba ya Yehova, pakuti likakhumbanga kupelekerapo sembe zakotcha, sembe za vyamuminda, na mafuta gha sembe zawenenawene. Chifukwa ntchakuti jotchero lamkuŵa+ ilo lili panthazi pa Yehova likachepa chomene kupelekerapo sembe zakotcha, sembe za vyamuminda, na mafuta+ gha sembe zawenenawene. 65 Pa nyengo yira, Solomoni wakachita chiphikiro+ pamoza na Israyeli yose, mpingo ukuru kufuma ku Lebo-hamati* m’paka ku Dambo la Eguputo,+ panthazi pa Yehova Chiuta withu. Chiphikiro ichi chikatora mazuŵa 7 kusazgaposo mazuŵa ghanyake 7, ghose pamoza mazuŵa 14. 66 Zuŵa lakulondezgapo,* wakatuma ŵanthu kuti ŵawerenge. Iwo ŵakatumbika themba na kuwelera kukwawo, ŵakasekelera na kusangwa mu mtima chifukwa cha uwemi wose+ uwo Yehova wakalongora Davide muteŵeti wake na ŵanthu ŵake Israyeli.

9 Solomoni wakati wamalizga waka kuzenga nyumba ya Yehova, nyumba ya themba,+ na vyose ivyo Solomoni wakakhumba kupanga,+ 2 Yehova wakawonekera kwa Solomoni kachiŵiri, nga umo wakawonekera kwa iyo mu Gibiyoni.+ 3 Yehova wakati kwa iyo: “Napulika lurombo lwako na kuŵeya kwako, ivyo wapempha pamaso pane. Nayituŵiska nyumba iyi, yeneiyo wazenga, naŵikamo zina lane muyirayira.+ Maso ghane na mtima wane viŵenge kwenekuko nyengo zose.+ 4 Ndipo iwe, usange wendenge pamaso pane nga umo Davide wuso wakendera,+ na mtima wakufikapo+ na kunyoloka,+ pakuchita vyose ivyo nakuphalira,+ kweniso usange ukupulikira malango ghane na vyeruzgo vyane,+ 5 nane nikhozgenge chitengo cha ufumu wako pa Israyeli muyirayira, nga umo nkhalayizgira Davide awuso, apo nkhati: ‘Pazamusoŵapo chara munthu mu mzere wako wakukhala pa chitengo cha Israyeli.’+ 6 Kweni usange iwe na ŵana ŵako mwazgoka na kuleka kulondezga ine, ndipo mwaleka kusungilira malango ghane na ulongozgi wane ivyo naŵika panthazi pinu, kweni mukuluta na kukateŵetera ŵachiuta ŵanyake na kuŵasindamira,+ 7 nidumulenge Israyeli kumufumiskapo pa charu icho nkhamupa.+ Nyumba iyo nayituŵiskira zina lane niyiwuskengepo pamaso pane,+ ndipo Israyeli wazgokenge chinthu icho ŵanthu wose ŵachiyowoyerenge msinjiro* na kuchigoska.+ 8 Nyumba iyi yizgokenge mahami.+ Waliyose uyo wajumphengepo watenge waka lwaha na kulizga kaluvi, na kuyowoya kuti: ‘Kasi Yehova wachitirachi nthena ku charu ichi na nyumba iyi?’+ 9 Penepapo ŵatenge: ‘Ntchifukwa chakuti ŵali kumusida Yehova Chiuta wawo, uyo wakafumiska ŵasekuru ŵawo mu charu cha Eguputo, ndipo ŵakalazga ku ŵachiuta ŵanyake, kuŵasindamira na kuŵateŵetera. Lekani Yehova wali kuŵakhizgira soka lose ili.’”+

10 Paumaliro wa vyaka 20, mu nyengo iyo Solomoni wakazengera nyumba ziŵiri zira, nyumba ya Yehova na nyumba ya themba,+ 11 Themba Solomoni likapa Hiramu+ misumba 20 mu charu cha Galileya, pakuti Hiramu themba la Ture likapeleka kwa Solomoni makuni gha sidara na mathabwa gha junipa pamoza na golide linandi chomene kuyana na ivyo Solomoni wakakhumbanga.+ 12 Sono Hiramu wakanyamuka ku Ture kuti wakawone misumba iyo Solomoni wakamupa, kweni wakakhorwa nayo chara.* 13 Ntheura wakati: “Kasi ni misumba wuli iyo wanipa, mubali wane?” Penepapo misumba yira yikamba kuchemeka kuti Charu cha Kabulu* m’paka lero. 14 Pa nyengo yira, Hiramu wakatuma kwa themba matalente* 120 gha golide.+

15 Iyi ni nkhani ya awo Themba Solomoni likaŵalemba ntchito ya wuzga+ kuti ŵazenge nyumba ya Yehova,+ nyumba yake, Chibumira,*+ linga la Yerusalemu, Hazori,+ Megido,+ na Gezeri.+ 16 (Farawo themba la Eguputo wakiza na kupoka Gezeri na kuwuwotcha na moto, wakakomaso Ŵakenani+ awo ŵakakhalanga mu msumba uwu. Ntheura wakawupeleka nga ntchawanangwa* chakulayirana na mwana wake,+ muwoli wa Solomoni.) 17 Solomoni wakazenga* Gezeri, Beti-horoni+ Wakusika, 18 Baalati,+ na Tamara mu mapopa, mukati mu charu, 19 kweniso misumba yose ya Solomoni yakusungiramo vinthu, misumba ya magileta,+ misumba ya ŵapamahachi, na chilichose icho Solomoni wakakhumba kuzenga mu Yerusalemu, Lebanoni, na mu charu chose icho chikaŵa pasi pa mazaza ghake. 20 Kweni ŵanthu wose awo ŵakakhalapo kwa Ŵaamori, Ŵahiti, Ŵaperizi, Ŵahivi, na Ŵayebusi,+ ŵeneawo ŵakaŵa ŵa kwa Israyeli yayi,+ 21 mphapu yawo iyo yikasidika mu charu, awo Ŵaisrayeli ŵakatondeka kuŵaparanyirathu, Solomoni wakaŵalemba ntchito nga mbazga m’paka lero.+ 22 Kweni Ŵaisrayeli, Solomoni wakaŵazgorapo ŵazga yayi.+ Iwo ŵakaŵa ŵankhondo ŵake, ŵateŵeti ŵake, ŵakaronga ŵake, ŵasilikari ŵake ŵakumovwira, na ŵalongozgi ŵa ŵapamagileta na ŵapamahachi. 23 Pakaŵa ŵakuru ŵa ŵachiŵiri ku ŵalongozgi awo ŵakalaŵiliranga mulimo wa Solomoni, ŵakapitawo pa ŵanthu awo ŵakagwiranga ntchito. Wose ŵakaŵapo 550.+

24 Kweni mwana wa Farawo+ wakafumako ku Msumba wa Davide,+ wakaluta ku nyumba yake iyo Solomoni wakamuzengera. Nyengo yira ndipo Solomoni wakazenganga Chibumira.*+

25 Katatu pa chaka,+ Solomoni wakapelekanga sembe zakotcha na sembe zawenenawene pa jotchero ilo wakazengera Yehova.+ Kweniso wakasunkhizganga vyakununkhira pa jotchero ilo likaŵa panthazi pa Yehova. Ntheura wakamalizga nyumba.+

26 Themba Solomoni likapangaso ngalaŵa zinandi mu Eziyoni-geberi,+ kufupi na Eloti, mumphepete mwa Nyanja Yiswesi mu charu cha Edomu.+ 27 Hiramu wakatuma ŵateŵeti ŵake pamoza na ngalaŵa,+ ŵakwendeska ngalaŵa ŵakumanya ntchito, kuti ŵakawovwirane na ŵateŵeti ŵa Solomoni. 28 Ŵakaluta ku Ofiri,+ ŵakatorako matalente 420 gha golide na kwiza nagho kwa Themba Solomoni.

10 Sono fumukazi ya ku Sheba yikapulika vya Solomoni, kukhwaskana na zina la Yehova.+ Ntheura yikiza kuti yimuyezge na mafumbo ghakutindika.*+ 2 Yikiza ku Yerusalemu na wumba ukuru,+ ngamila izo zikanyamura mafuta gha basamu,+ golide linandi chomene na malibwe ghakuzirwa. Yikafika kwa Solomoni na kuyowoya nayo vyose ivyo vikaŵa mu mtima wake. 3 Solomoni wakazgora mafumbo ghake ghose. Pakaŵavya chinthu chinonono* chakuti themba likatondeka kuyilongosolera.

4 Fumukazi ya ku Sheba yikati yawona vinjeru vyose vya Solomoni,+ nyumba iyo wakazenga,+ 5 vyakurya pa thebulu lake,+ kakhaliro ka ŵateŵeti ŵake, kachitiro ka ŵakupelekera vyakurya na kavwaliro kawo, ŵakupelekera vyakumwa na kavwaliro kawo, na sembe zake zakotcha izo wakapelekanga pa nyumba ya Yehova, yikati waka pwaza!* 6 Penepapo yikati kwa themba: “Ivyo nkhapulika mu charu chane pa ivyo wachita* kweniso vinjeru vyako, vikaŵa vyaunenesko nadi. 7 Kweni nkhagomezga chara m’paka niza na kujiwonera nekha na maso ghane. Wonani, ivyo nkhaphalirika vikukwana yayi na hafu. Waluska chomene mu vinjeru na usambazi kuluska ivyo nkhapulika. 8 Mbakukondwa ŵanthu ŵako, ndipo mbakukondwa ŵateŵeti ŵako awo ŵakwimilira pamaso pako nyengo zose, kupulika vinjeru vyako.+ 9 Walumbike Yehova Chiuta wako,+ uyo wakakondwa nawe pakukuŵika pa chitengo cha Israyeli. Pakuti Yehova wakutemwa Israyeli muyirayira, wakwimika iwe themba kuti weruzgenge mwakunyoloka na kuchita urunji.”

10 Penepapo fumukazi yira yikapeleka kwa themba matalente* 120 gha golide na mafuta gha basamu+ ghanandi na malibwe ghakuzirwa.+ Vindachitikeposo kuti kwize mafuta ghanandi nthena gha basamu kuyana na agho fumukazi ya ku Sheba yikapeleka kwa Themba Solomoni.

11 Ngalaŵa zinandi za Hiramu izo zikayegha golide la ku Ofiri+ zikizaso na mathabwa ghanandi gha aligamu+ na malibwe ghakuzirwa+ kufuma ku Ofiri. 12 Mathabwa agha, themba likapangira vyakukhozgera nyumba ya Yehova, na nyumba ya themba. Likapangiraso ŵabango na vyakwimbira vya vingwe vya awo ŵakimbanga.+ Vindachitikepo kuti mathabwa ghanandi nthena gha aligamu ghize panji kuwoneka m’paka muhanya uno.

13 Themba Solomoni likapaso fumukazi ya ku Sheba chilichose icho yikakhumba na chilichose icho yikapempha, kusazgapo na ivyo likamupa mwawanangwa.* Pamanyuma fumukazi yikafumako, yikawelera ku charu chake pamoza na ŵateŵeti ŵake.+

14 Uzito wa golide ilo likizanga kwa Solomoni mu chaka chimoza ukakwananga matalente 666,+ 15 kwambura kupenderako lakufuma ku ŵamalonda, na ku chandulo icho wakasanganga ku ŵamalonda na mathemba ghose gha Ŵaarabu na ku ŵalongozgi ŵa charu.

16 Themba Solomoni likapanga viskango vikuruvikuru vyakukwana 200 vya golide lakusazgikana na malibwe ghanyake+ (ku chiskango chilichose kukanjira mashekele* 600 gha golide).+ 17 Likapangaso tuviskango tuchokotuchoko* 300 twa golide lakusazgikana na malibwe ghanyake (ku kachiskango kalikose kukanjira mamina* ghatatu gha golide). Ndipo themba likaviŵika mu Nyumba ya Nkhorongo ya ku Lebanoni.+

18 Themba likapangaso chitengo chikuru cha mino gha zovu+ ndipo chikamatika na golide lakwengeka makora.+ 19 Pakaŵa makwelero 6 kukafika ku chitengo. Chitengo chira chikaŵa na kamtenje kumanyuma. Chitengo chikaŵa na vyakuŵikapo mawoko uku na uku, kweniso nkhalamu ziŵiri+ zikimikika pafupi na vyakuŵikapo mawoko. 20 Mumphepete mwa makwelero 6 mukaŵa nkhalamu 12. Zikimikika uku na uku. Pakaŵavya ufumu unyake uwo ukapanga vinthu nga ni ivi.

21 Vyakumweramo vyose vya Themba Solomoni vikaŵa vya golide, ndipo viteŵetero vyose vya mu Nyumba ya Nkhorongo ya ku Lebanoni+ vikaŵa vya golide liwemi chomene. Pakaŵavya icho chikapangika na siliva, chifukwa mu mazuŵa gha Solomoni+ siliva likawonekanga kuti nkhanthu chara. 22 Themba likaŵa na ngalaŵa zinandi za ku Tarishishi+ pa nyanja pamoza na ngalaŵa za Hiramu. Kamoza pa vyaka vitatu vilivyose, ngalaŵa za ku Tarishishi zikizanga na golide na siliva, mino gha zovu,+ ŵamunkhwere, na viyuni vya pikoku.

23 Ntheura Themba Solomoni likaluska mathemba ghanyake ghose pa charu chapasi mu usambazi+ na vinjeru.+ 24 Ŵanthu ŵa charu chose ŵakizanga kwa Solomoni kuzakapulika vinjeru ivyo Chiuta wakaŵika mu mtima wake.+ 25 Waliyose wakizanga na vyawanangwa: vinthu vyasiliva, vinthu vyagolide, malaya, vilwero, mafuta gha basamu, mahachi, na myulu. Ivi vikachitikanga chaka na chaka.

26 Solomoni wakawunjika magileta ghanandi na mahachi.* Wakaŵa na magileta 1,400 na mahachi* 12,000,+ wakaghaŵika mu misumba ya magileta kweniso pafupi na themba mu Yerusalemu.+

27 Themba likawunjika siliva mu Yerusalemu, unandi wake nga ni malibwe, ndipo makuni gha sidara ghakaŵa ghanandi chomene nga ni makuni gha mkuyu mu Shefela.+

28 Mahachi gha Solomoni ghakachita kugulika ku Eguputo, ndipo ŵamalonda ŵa themba ŵakaguranga mahachi mu magulumagulu pa mtengo umoza.+ 29 Gileta limoza lakufuma ku Eguputo likagulikanga masiliva 600, ndipo hachi limoza likagulikanga masiliva 150. Ndipo ŵakaviguliskanga ku mathemba ghose gha Ŵahiti+ na mathemba gha Siriya.

11 Themba Solomoni likatemwa ŵanakazi ŵanandi ŵachilendo,+ padera pa mwana wa Farawo.+ Likatemwaso ŵanakazi Ŵamowabu,+ Ŵaamoni,+ Ŵaedomu, Ŵasidoni+ na Ŵahiti,+ awo likatora. 2 Ŵanakazi aŵa ŵakafuma mu mitundu iyo Yehova wakaŵaphalira Ŵaisrayeli kuti: “Munganjiranga mwa iwo chara,* ndipo iwo ŵanganjiranga mukati mwinu chara, pakuti ŵangapuluska mitima yinu kuti mulondezgenge ŵachiuta ŵawo.”+ Kweni Solomoni wakademelera kwa iwo na kuŵatemwa. 3 Wakaŵa na ŵawoli 700 awo ŵakaŵa ŵanakazi ŵakuchindikika kweniso ŵanakazi ŵanyake 300. Ŵawoli ŵake aŵa ŵakamba kupuluska mtima wake.* 4 Solomoni wakati wachekura,+ ŵawoli ŵake ŵakapuluska* mtima wake, wakamba kulondezga ŵachiuta ŵanyake.+ Mtima wake ukaŵa wakufikapo* chara kwa Yehova Chiuta wake, ukayana yayi na mtima wa Davide wiske. 5 Solomoni wakalondezga Ashitoreti+ chiuta mwanakazi wa Ŵasidoni na Milikomu+ chiuta wakuseluska wa Ŵaamoni. 6 Solomoni wakachita uheni pamaso pa Yehova, ndipo wakamulondezga chara Yehova mwakufikapo nga umo Davide wiske wakachitira.+

7 Pa nyengo yira Solomoni wakazenga malo ghapachanya+ pa phiri, panthazi pa Yerusalemu. Wakazengera Kemoshi chiuta wakuseluska wa Mowabu, na Moleki+ chiuta wakuseluska wa Ŵaamoni.+ 8 Ndivyo wakachitira ŵawoli ŵake wose ŵachilendo awo ŵakasunkhizganga vyakununkhira na kupeleka sembe ku ŵachiuta ŵawo.

9 Yehova wakakwiya na Solomoni chifukwa mtima wake ukapuluskika kufumako kwa Yehova Chiuta wa Israyeli,+ uyo wakawonekera kwa iyo kaŵiri,+ 10 na kumuchenjezga vya chinthu ichi chakuti wangalondezganga chara ŵachiuta ŵanyake.+ Kweni iyo wakapulikira yayi ivyo Yehova wakamuphalira. 11 Sono Yehova wakati kwa Solomoni: “Chifukwa chakuti wachita ichi, ndipo undasunge phangano lane na malango ghane umo nkhakulangulira, nadi nipalurenge ufumu kwa iwe na kuwupeleka kwa yumoza wa ŵateŵeti ŵako.+ 12 Kweni ivi nichitenge mu nyengo yako yayi chifukwa cha Davide wuso. Nizamuwupalura mu woko la mwana wako.+ 13 Kweni nizamupalura ufumu wose chara.+ Fuko limoza nilipelekenge ku mwana wako+ chifukwa cha Davide muteŵeti wane kweniso chifukwa cha Yerusalemu, uyo namusora.”+

14 Ntheura Yehova wakawuskira Solomoni munthu wakupindikana nayo,+ Hadadi Muedomu, wa mu nyumba yachifumu ku Edomu.+ 15 Davide wakati wathereska Edomu,+ Yowabu mulongozgi wa ŵankhondo wakaluta na kukasunga awo ŵakakomeka, ndipo wakakhumba kukoma mwanalume waliyose mu Edomu. 16 (Yowabu na Israyeli yose ŵakakhala kwenekuko myezi 6 m’paka wakamara kukoma* mwanalume waliyose mu Edomu.) 17 Kweni Hadadi wakachimbira pamoza na Ŵaedomu ŵanyake awo ŵakateŵeteranga awiske ndipo ŵakaluta ku Eguputo. Pa nyengo yira Hadadi wakaŵa mwana muchoko. 18 Ntheura ŵakanyamuka ku Midiyani, ŵakafika ku Parani. Ŵakatora ŵanalume ku Parani+ na kwiza ku Eguputo, kwa Farawo themba la Eguputo. Farawo wakamupa nyumba, chakurya na charu. 19 Hadadi wakatemweka chomene na Farawo mwakuti Farawo wakamupa munung’una wa muwoli wake, fumukazi Tapenesi, kuti waŵe muwoli wake. 20 Nyengo yikati yajumphapo, munung’una wa Tapenesi, wakamubabira Hadadi mwana mwanalume, zina lake Genubati. Tapenesi wakamulelera* mu nyumba ya Farawo. Genubati wakakhala mu nyumba ya Farawo pamoza na ŵana ŵanalume ŵa Farawo.

21 Wali ku Eguputo, Hadadi wakapulika kuti Davide wagona pamoza na ŵasekuru ŵake+ kweniso kuti Yowabu mulongozgi wa ŵankhondo wali kufwa.+ Ntheura Hadadi wakati kwa Farawo: “Nizomerezgani niwelere ku charu chane.” 22 Kweni Farawo wakati kwa iyo: “Kasi ukusoŵa vichi kwa ine apo sono ukukhumba kuluta ku charu chako?” Kweni iyo wakati: “Nkhusoŵa kanthu chara, kweni naŵeya, nizomerezgani niwelere.”

23 Chiuta wakamuwuskiraso Solomoni munthu munyake wakupindikana nayo,+ Rezoni mwana wa Eliyada, uyo wakachimbira kwa fumu yake Hadadezeri,+ themba la Zoba. 24 Davide wakati wathereska* ŵanthu ŵa ku Zoba, Rezoni wakawunganya ŵanalume ndipo wakaŵa mulongozgi wa gulu la ŵakuwukira.+ Ntheura ŵakaluta ku Damaseko+ na kukhala kwenekuko, wakamba kuwusa mu Damaseko. 25 Wakapindikana na Israyeli mazuŵa ghose gha Solomoni, kusazgirako ku uheni uwo Hadadi wakachita. Apo Rezoni wakawusanga Siriya, wakatinkha Israyeli.

26 Pakaŵaso Yerobowamu+ mwana wa Nebati Muefurayimu wakufuma ku Zereda. Iyo wakaŵa muteŵeti wa Solomoni.+ Nyina wakaŵa chokoro, zina lake Zeruwa. Nayo wakamba kugalukira* themba.+ 27 Wakagalukira themba chifukwa chakuti: Solomoni wakazenga Chibumira*+ na kujara mwanya wa Msumba wa Davide wiske.+ 28 Sono Yerobowamu uyu wakaŵa munthu wankhongono. Solomoni wakati wawona kuti munyamata uyu wakalimbikiranga ntchito, wakamuŵika mulaŵiliri+ wa wose ŵa nyumba ya Yosefe awo ŵakachitanga ntchito ya wuzga. 29 Pa nyengo yira, Yerobowamu wakafumira kuwaro kwa Yerusalemu ndipo ntchimi Ahiya+ Mushilo, yikamusanga pa msewu. Ahiya wakavwara chakuvwara chiphya ndipo ŵaŵiri aŵa ŵakaŵa ŵekha ku thondo. 30 Ahiya wakakora chakuvwara chiphya icho wakavwara na kuchipalura vigamba 12. 31 Penepapo wakati kwa Yerobowamu:

“Tora vigamba 10. Pakuti Yehova Chiuta wa Israyeli wakuti: ‘Wona, nkhupalura ufumu mu woko la Solomoni, ndipo iwe nikupenge mafuko 10.+ 32 Kweni fuko limoza ndilo liŵenge lake+ chifukwa cha muteŵeti wane Davide+ na chifukwa cha Yerusalemu, msumba uwo nasora kufuma mu mafuko ghose gha Israyeli.+ 33 Nichitenge nthena chifukwa chakuti ŵanisida+ ndipo ŵakusindamira Ashitoreti chiuta mwanakazi wa Ŵasidoni, Kemoshi chiuta wa Mowabu, na Milikomu chiuta wa Ŵaamoni. Ŵaleka kwenda mu nthowa zane na kuchita icho ntchakwenelera mu maso ghane, kusunga malango na vyeruzgo vyane nga umo wakachitira Davide wiske. 34 Kweni niwuskengemo ufumu wose chara mu woko lake, nimusungenge kuŵa mulongozgi mazuŵa ghose gha umoyo wake, chifukwa cha Davide muteŵeti wane uyo nkhamusora,+ chifukwa wakapulikira malango ghane na ulongozgi wane. 35 Kweni nipokenge uthemba mu woko la mwana wake na kupeleka kwa iwe, ndiko kuti, mafuko 10.+ 36 Nipelekenge fuko limoza kwa mwana wake, mwakuti Davide walutilire kuŵa na nyali pamaso pane mu Yerusalemu,+ msumba uwo nawusora kuti niŵikemo zina lane. 37 Nikutorenge iwe, uwusenge vyose ivyo ukukhumba,* ndipo uŵenge themba pa Israyeli. 38 Usange upulikirenge vyose ivyo nakulangura, kwenda mu nthowa zane na kuchita icho ntchakwenelera mu maso ghane kweniso kusunga ulongozgi na malango ghane nga umo wakachitira Davide muteŵeti wane,+ niŵenge nawe. Nikuzengerenge nyumba yamuyirayira, nga umo nazengera ya Davide,+ ndipo nikupenge Israyeli. 39 Pa chifukwa ichi nikhozgenge soni mphapu ya Davide,+ kweni nyengo zose chara.’”+

40 Ntheura Solomoni wakakhumba kukoma Yerobowamu, kweni Yerobowamu wakachimbilira ku Eguputo, kwa Shishaki+ themba la Eguputo.+ Wakakhala kwenekura ku Eguputo m’paka Solomoni wakafwa.

41 Mdauko unyake wose wa Solomoni, vyose ivyo wakachita, vinjeru vyake, asi vili kulembeka mu buku la mdauko wa Solomoni?+ 42 Solomoni wakawusa mu Yerusalemu pachanya pa Israyeli yose vyaka 40. 43 Solomoni wakagona na ŵasekuru ŵake, wakasungika mu Msumba wa Davide wiske. Mwana wake Rehobowamu+ wakaŵa themba mu malo ghake.

12 Rehobowamu wakaluta ku Shekemu,+ pakuti Israyeli yose wakiza ku Shekemu kuti ŵamwimike kuŵa themba.+ 2 Yerobowamu mwana wa Nebati wakapulika nkhani iyi (wakaŵa wachali mu Eguputo chifukwa wakachimbira Themba Solomoni ndipo wakakhalanga mu Eguputo).+ 3 Ntheura ŵakatuma ŵanthu kukamuchema. Pamanyuma, Yerobowamu na mpingo wose wa Israyeli ŵakiza kwa Rehobowamu, ŵakati: 4 “Awuso ŵakatipa goliwoli lizito.+ Kweni para iwe ungapepuskako mulimo unonono wa awuso, na kupepuska goliwoli lizito* ilo ŵakaŵika pa ise, mbwenu tikuteŵeterenge.”

5 Iyo wakati kwa iwo: “Lutani mukakhale mazuŵa ghatatu, ndipo mwizeso kwa ine.” Ntheura ŵanthu ŵara ŵakaluta.+ 6 Themba Rehobowamu likafumba ŵanalume ŵalara awo ŵakateŵeteranga Solomoni wiske apo wakaŵa wamoyo, likati: “Kasi fundo yinu njakuti wuli kuti niŵazgore ŵanthu aŵa?” 7 Iwo ŵakati kwa iyo: “Usange uŵenge muteŵeti wa ŵanthu aŵa muhanya uno na kupulika pempho lawo na kuŵazgora makora, mbwenu ŵaŵenge ŵateŵeti ŵako nyengo zose.”

8 Kweni iyo wakakana fundo iyo ŵanalume ŵalara ŵakamupa. Wakafumba ŵanyamata ŵanthanga yake awo sono ŵakaŵa ŵateŵeti ŵake.+ 9 Wakati kwa iwo: “Kasi fundo yinu njakuti wuli, tiŵazgore wuli ŵanthu aŵa, ŵeneawo ŵaniphalira kuti: ‘Upepuskeko goliwoli ilo awuso ŵakaŵika pa ise’?” 10 Ŵanyamata ŵanthanga yake ŵara ŵakati: “Uŵaphalire ŵanthu awo ŵayowoya kwa iwe kuti: ‘Awuso ŵakatipa goliwoli lizito, kweni iwe utipepuskireko.’ Uŵaphalire kuti: ‘Kamunwe kane kachoko kaŵenge kakuru kuluska chiwuno cha adada. 11 Adada ŵakamuthwikiskani goliwoli lizito, kweni ine nisazgirengeko. Adada ŵakamuthyapurani na maluswazu, kweni ine nimulanganinge na vikoti.’”

12 Yerobowamu na ŵanthu wose ŵakiza kwa Rehobowamu pa zuŵa lachitatu, nga umo themba likaŵaphalilira, kuti: “Mwizeso pa zuŵa lachitatu.”+ 13 Kweni themba likaŵazgora ŵanthu mwaukali, likakana kulondezga fundo iyo ŵanalume ŵalara ŵakaliphalira. 14 Likaŵazgora kuyana na fundo iyo ŵanyamata ŵakaliphalira, likati: “Adada ŵakamuthwikiskani goliwoli lizito, kweni ine nisazgirengeko. Adada ŵakamuthyapurani na maluswazu, kweni ine nimulanganinge na vikoti.” 15 Ntheura themba likapulikira chara ŵanthu, pakuti ichi chikafuma kwa Yehova,+ mwakuti mazgu agho Yehova wakayowoya kwa Yerobowamu mwana wa Nebati kwizira mwa Ahiya+ Mushilo ghafiskike.

16 Israyeli yose wakati wawona kuti themba lakana kuŵapulikira, ŵanthu ŵakati kwa themba: “Kasi tili na chigaŵa wuli mwa Davide? Tilije chiharo mu mwana wa Yese. Luta ku ŵachiuta ŵako, iwe Israyeli. Sono ulaŵilire wekha nyumba yako, iwe Davide.” Penepapo Israyeli yose wakawelera ku vikaya vyawo.*+ 17 Kweni Rehobowamu wakalutilira kuwusa Ŵaisrayeli awo ŵakakhalanga mu misumba ya Yuda.+

18 Penepapo Themba Rehobowamu likatuma Adoramu,+ uyo wakalaŵiliranga awo ŵakapika ntchito ya wuzga, kweni Israyeli yose wakamudinya na malibwe m’paka wakafwa. Themba Rehobowamu likakwera gileta lake mwaluŵiro na kuchimbilira ku Yerusalemu.+ 19 Ŵaisrayeli ŵachali kugalukira+ nyumba ya Davide m’paka lero.

20 Israyeli yose wakati wapulika kuti Yerobowamu wiza, ŵakamuchemera ku ungano na kumwimika kuŵa themba pa Israyeli yose.+ Pakaŵavya awo ŵakalondezga nyumba ya Davide, kweni fuko la Yuda pera.+

21 Rehobowamu wakati wafika ku Yerusalemu, nyengo yeneyiyo wakawunganya nyumba yose ya Yuda na fuko la Benjamini, vinkhara vyakusambizgika nkhondo* 180,000, kuti ŵarwe na nyumba ya Israyeli, kuwezgeraso uthemba kwa Rehobowamu mwana wa Solomoni.+ 22 Penepapo mazgu gha Chiuta waunenesko ghakiza kwa Shemaya+ munthu wa Chiuta waunenesko kuti: 23 “Phalira Rehobowamu mwana wa Solomoni themba la Yuda na wose ŵa nyumba ya Yuda na Benjamini kweniso ŵanthu ŵanyake wose kuti: 24 ‘Yehova wakuti: “Mungakweranga chara kukarwa na ŵabali ŵinu Ŵaisrayeli. Waliyose wa imwe wawelere ku nyumba yake, pakuti ichi chafumira kwa ine.”’”+ Ntheura ŵakapulikira mazgu gha Yehova na kuwelera kukwawo umo Yehova wakaŵaphalilira.

25 Yerobowamu wakazenga* Shekemu+ mu chigaŵa cha mapiri cha Efurayimu na kukhala kwenekuko. Wakafumako kura na kuzenga* Penuyeli.+ 26 Yerobowamu wakati mu mtima wake: “Sono ufumu uwelerenge ku nyumba ya Davide.+ 27 Usange ŵanthu aŵa ŵakulutilira kukwera kukapeleka sembe mu nyumba ya Yehova ku Yerusalemu,+ mbwenu mtima wawo uwelerengeso kwa fumu yawo Rehobowamu themba la Yuda. Ine ŵanikomenge ndipo ŵawelerenge kwa Rehobowamu themba la Yuda.” 28 Themba likati lakhala pasi na ŵanji, likapanga matholi ghagolide ghaŵiri+ na kuphalira ŵanthu kuti: “Ntchinonono chomene kwa imwe kuti mukwerenge ku Yerusalemu. Chiuta wako ni uyu, iwe Israyeli, uyo wakakufumiska mu charu cha Eguputo.”+ 29 Tholi limoza wakaliŵika ku Beteli,+ linyake ku Dani.+ 30 Chinthu ichi chikanangiska ŵanthu,+ ndipo ŵakalutanga m’paka ku Dani kukasopa chiuta uyo wakaŵa kwenekuko.

31 Wakazengaso nyumba zakusoperamo pa malo ghapachanya na kwimika ŵanthu bweka kuŵa ŵasembe, awo ŵakaŵa Ŵalevi chara.+ 32 Yerobowamu wakimikaso chiphikiro mu mwezi wa 8 pa zuŵa la 15 la mwezi, nga ntchipikiro cha mu Yuda.+ Pa jotchero ilo wakazenga ku Beteli+ wakapelekerapo sembe ku matholi agho wakapanga. Ndipo ku Beteli wakimika ŵasembe ŵa malo ghapachanya agho wakazenga. 33 Wakamba kupeleka sembe pa jotchero ilo wakazenga ku Beteli pa zuŵa la 15 mu mwezi wa 8, mu mwezi uwo wakaghanaghana yekha. Wakimikira Ŵaisrayeli chiphikiro, ndipo wakakwera pa jotchero kupeleka sembe na kusunkhizga vyakununkhira.

13 Munthu wa Chiuta+ wakafuma ku Yuda, wakiza na mazgu gha Yehova ku Beteli. Pa nyengo yira, Yerobowamu wakimilira pa jotchero+ kuti wasunkhizge vyakununkhira. 2 Penepapo munthu yura wakachemerezga na mazgu gha Yehova kwimikana na jotchero, wakati: “Jotchero iwe, jotchero! Yehova wakuti: ‘Wona, mu nyumba ya Davide mubabikenge mwana mwanalume zina lake Yosiya.+ Wazamupeleka pa iwe ŵasembe* ŵa malo ghapachanya, awo ŵakusunkhizga vyakununkhira pa iwe ndipo wazamotcha viwangwa vya ŵanthu pa iwe.’”+ 3 Pa zuŵa lira wakapeleka chimanyikwiro, wakati: “Ichi ntchimanyikwiro icho Yehova wayowoya: Wonani! Jotchero liswekenge, ndipo vyoto ivyo vili pachanya pake vithikenge pese!”

4 Themba likati lapulika waka mazgu gha munthu wa Chiuta waunenesko agho wakachemerezga kwimikana na jotchero mu Beteli, likanyoloska woko lake kufuma pa jotchero, likati: “Mukorani!”+ Nyengo yeneyiyo woko ilo themba likanyoloskera kwa iyo likawomira,* ndipo likatondeka kuliwezga.+ 5 Penepapo jotchero likasweka ndipo vyoto ivyo vikaŵa pachanya pa jotchero vikathika pese, kuyana na chimanyikwiro icho munthu wa Chiuta waunenesko wakapeleka kuyana na mazgu gha Yehova.

6 Sono themba likati kwa munthu wa Chiuta waunenesko: “Naŵeya, pempha kwa Yehova Chiuta wako na kunilombera kuti woko lane liwelerepo.”+ Munthu wa Chiuta waunenesko wakapempha kwa Yehova, ndipo woko la themba likawelerapo, likaŵa nga umo likaŵira pakwamba. 7 Themba likati kwa munthu wa Chiuta waunenesko: “Tiye ku nyumba ukarye chakurya, ndipo namukupa chawanangwa.” 8 Kweni munthu wa Chiuta waunenesko wakati kwa themba: “Nanga unganipa hafu ya nyumba yako ningaluta nawe chara na kurya chingwa panji kumwa maji mu malo agha. 9 Pakuti Yehova wakaniphalira mazgu ghakuti: ‘Ungaryanga chingwa chara panji kumwa maji, nesi kuwelera na nthowa iyo wangwizamo.’” 10 Ntheura wakanjilira ku nthowa yinyake, wakawelera na nthowa iyo wakendamo pakwiza ku Beteli chara.

11 Mu Beteli mukakhalanga ntchimi yinyake yichekuru, ndipo ŵana ŵake ŵakiza na kuyiphalira vyose ivyo munthu wa Chiuta waunenesko wakachita pa zuŵa lira ku Beteli na mazgu agho wakayowoya kwa themba. Ŵati ŵaŵaphalira awiskewo, 12 awiskewo ŵakaŵafumba kuti: “Kasi wanjilira nthowa njini?” Ŵana ŵake ŵakamulongora nthowa iyo munthu wa Chiuta waunenesko wakufuma ku Yuda wakanjilira. 13 Ntheura wakati ku ŵana ŵake: “Niŵikiranipo chakukhalapo pa mbunda.” Ndipo ŵakamuŵikira chakukhalapo pa mbunda, wakakwerapo.

14 Ntchimi yichekuru yira yikamulondezga munthu wa Chiuta waunenesko, yikamusanga wakhala musi mu khuni likuru. Yikati kwa iyo: “Kasi ndiwe munthu wa Chiuta waunenesko wakufuma ku Yuda?”+ Iyo wakati: “Enya, ndine.” 15 Yikati kwa iyo: “Tiye ku nyumba ukarye chingwa.” 16 Kweni munthu wa Chiuta wakati: “Ningaluta nawe chara panji kuzomera ntchemo yako nesi kurya chingwa panji kumwa maji mu malo ghano. 17 Pakuti mazgu gha Yehova ghakati kwa ine: ‘Ungaryanga chingwa chara panji kumwako maji. Ungaweleranga na nthowa iyo ukizamo chara.’” 18 Ntchimi yichekuru yikati: “Nane ndine ntchimi nga ndiwe, ndipo mungelo waniphalira kuyana na mazgu gha Yehova kuti: ‘Kamuwezge, wize nayo ku nyumba yako kuti warye chingwa na kumwa maji.’” (Kweni yikamupusikanga.) 19 Ntheura wakawelera nayo kuti wakarye chingwa na kumwa maji mu nyumba yake.

20 Apo ŵakaŵa pa thebulu, mazgu gha Yehova ghakiza kwa ntchimi iyo yikamuwezga. 21 Yikachemerezga kwa munthu wa Chiuta waunenesko wakufuma ku Yuda, yikati: “Yehova wakuti: ‘Chifukwa chakuti wagalukira languro la Yehova ndipo undasunge dango ilo Yehova Chiuta wako wakakupa, 22 kweni wawelera kuzakarya chingwa na kumwa maji mu malo agho ukaphalirika kuti: “Ungaryanga chingwa chara panji kumwa maji,” chitanda chako chamusungika mu malaro gha ŵasekuru ŵako chara.’”+

23 Munthu wa Chiuta waunenesko wakati warya chingwa na kumwa maji, ntchimi yichekuru yikamuŵikira chakukhalapo pa mbunda. 24 Penepapo wakaluta, kweni wakakumana na nkhalamu pa msewu ndipo yikamukoma.+ Chitanda chake chikaponyeka mu msewu kweni mbunda yikimilira waka pamphepete. Nkhalamu nayo yikimilira pafupi na chitanda. 25 Ŵanthu ŵakujumpha mu msewu ŵakawona chitanda chaponyeka mu msewu ndipo nkhalamu yimilira musi mwa chitanda. Ŵakiza na kuphalira ŵanthu mu msumba uwo ntchimi yichekuru yikakhalanga.

26 Ntchimi iyo yikamuwezga pa nthowa yikati yapulika, yikati: “Ni munthu wa Chiuta waunenesko uyo wagalukira dango la Yehova.+ Ntheura Yehova wamupeleka ku nkhalamu kuti yimuwukire na kumukoma, kuyana na mazgu gha Yehova agho wakayowoya kwa iyo.”+ 27 Penepapo yikati ku ŵana ŵake: “Niŵikiranipo chakukhalapo pa mbunda.” Ndipo ŵakayiŵikira chakukhalapo. 28 Yikaluta na kusanga chitanda chaponyeka mu msewu, mbunda na nkhalamu vikimilira pafupi na chitanda. Nkhalamu yikarya chara chitanda, panji kutwazura mbunda. 29 Ntchimi yichekuru yikanyamura chitanda cha munthu wa Chiuta waunenesko na kuchiŵika pa mbunda, yikaluta nacho ku msumba wakwake kuti ŵakamulire na kumusunga. 30 Ntheura yikasunga chitanda chira mu dindi lake. Ŵakamulira, ŵakati: “Mbaya we, mubali wane!” 31 Ŵakati ŵamusunga, yikaphalira ŵana ŵake kuti: “Para ine nafwa muzakanisunge mu dindi ilo munthu wa Chiuta waunenesko wasungika. Viwangwa vyane muzakavigoneke pafupi na viwangwa vyake.+ 32 Pakuti mazgu gha Yehova agho wakachemerezga kwimikana na jotchero la ku Beteli na nyumba zose zakusoperamo izo zili mu malo ghapachanya+ mu misumba ya Samariya ghafiskikenge nadi.”+

33 Nangauli pakachitika ivi, Yerobowamu wakaleka chara nthowa zake ziheni, kweni wakalutilira kwimika ŵanthu bweka kuŵa ŵasembe ŵa malo ghapachanya.+ Wakimikanga* waliyose uyo wakhumba, wakati: “Lekani nayo waŵe yumoza wa ŵasembe ŵa malo ghapachanya.”+ 34 Nyumba ya Yerobowamu+ yikaparanyika na kumara kufumapo pa charu chapasi chifukwa cha kwananga uku.+

14 Pa nyengo yira, Abiya mwana wa Yerobowamu wakalwara. 2 Ntheura Yerobowamu wakati kwa muwoli wake: “Wuka, ujibise kuti ŵanthu ŵaleke kukumanya kuti ndiwe muwoli wa Yerobowamu, ulute ku Shilo. Wona, Ahiya ntchimi wali kwenekura. Ndiyo wakaniphalira kuti niŵenge themba pa ŵanthu aŵa.+ 3 Utore vingwa 10, vibama, na kachiŵiya ka uchi, ndipo ulute kwa iyo. Wamukuphalira ivyo vichitikirenge msepuka.”

4 Muwoli wa Yerobowamu wakachita ivyo wakaphalirika. Wakawuka na kuluta ku Shilo,+ ku nyumba ya Ahiya. Maso gha Ahiya ghakagalara, wakalaŵiskanga yayi chifukwa cha uchekuru.

5 Kweni Yehova wakaphalira Ahiya kuti: “Wona, muwoli wa Yerobowamu wakwiza kwa iwe kuzakafumba vya mwana wake, pakuti ni mulwari. Nikuphalirenge vyakuti umuphalire.* Para wafika, wajibisenge.”

6 Ahiya wakati wapulika musketusketu wa malundi apo mwanakazi yura wakanjiranga pa mulyango, wakati: “Njira muwoli wa Yerobowamu. Chifukwa wuli ukujibisa? Natumika kuti nikuphalire uthenga unonono. 7 Luta, ukaphalire Yerobowamu kuti: ‘Yehova Chiuta wa Israyeli wakuti: “Nkhakukwezga pakati pa ŵanthu ŵakwako na kukwimika kuŵa mulongozgi pa ŵanthu ŵane Israyeli.+ 8 Nkhapalura ufumu ku nyumba ya Davide na kuwupeleka kwa iwe.+ Kweni iwe undafikepo pa muteŵeti wane Davide, uyo wakasungilira malango ghane na kunilondezga na mtima wake wose, kuchita icho ntchakwenelera mu maso ghane.+ 9 Kweni iwe wachita uheni ukuru chomene kuluska wose awo ŵakaŵako, wajipangira chiuta munyake na vikozgo vyachisulo* na kunikwiyiska,+ ndipo wanilazgira msana.+ 10 Pa chifukwa ichi, nkhukhizgira soka pa nyumba ya Yerobowamu, ndipo niparanyenge* Yerobowamu na mwanalume waliyose,* na awo ŵakusoŵa pakukora na ŵakulopwa mu Israyeli. Niphyerengepo nyumba ya Yerobowamu,+ nga ni munthu uyo wakukokota ulongwe* m’paka wose umare. 11 Munthu waliyose wa kwa Yerobowamu uyo wafwirenge mu msumba, ntcheŵe zimuryenge. Ndipo waliyose uyo wafwirenge mu thondo, viyuni vyamudera vimuryenge, chifukwa Yehova wayowoya.”’

12 “Sono wuka, luta ku nyumba yako. Para lundi lako lakakanda waka mu msumba, mwana nayo wamufwa. 13 Israyeli yose wamulirenge na kumusunga, pakuti ndiyo pera mu mbumba ya Yerobowamu uyo wasungikenge mu dindi. Ndiyo yekha mu nyumba ya Yerobowamu uyo Yehova Chiuta wa Israyeli wasangamo kauwemi. 14 Yehova wimikenge themba pa Israyeli ilo lizamuparanya* nyumba ya Yerobowamu+ kwamba zuŵa ilo kuya munthazi, enya, nanga ni sono. 15 Yehova watimbenge Israyeli nga ni thete ilo likusunkhunyika mu maji. Wazgurenge Israyeli mu charu chiwemi ichi, cheneicho wakachipeleka ku ŵasekuru ŵawo,+ waŵambininiskirenge kutali kujumpha Mlonga,*+ chifukwa ŵajipangira vikhuni vyakupatulika,*+ kukwiyiska Yehova. 16 Wasidenge Israyeli chifukwa cha zakwananga izo Yerobowamu wachita na kunangiska nazo Israyeli.”+

17 Penepapo muwoli wa Yerobowamu wakawuka na kuluta, wakiza ku Tiriza. Wakati wafika waka pa mulyango wa nyumba, msepuka wakafwa. 18 Ntheura ŵakamusunga, ndipo Israyeli yose wakamulira, kuyana na mazgu agho Yehova wakayowoya mwa muteŵeti wake Ahiya ntchimi.

19 Mdauko unyake wose wa Yerobowamu, umo wakalwera nkhondo+ na umo wakawusira, uli kulembeka mu buku la mdauko la mu nyengo za mathemba gha Israyeli. 20 Yerobowamu wakawusa vyaka 22, pamanyuma wakagona na ŵasekuru ŵake.+ Ndipo mwana wake Nadabu wakaŵa themba mu malo ghake.+

21 Mu nyengo yeneyira, Rehobowamu mwana wa Solomoni wakaŵa themba la Yuda. Rehobowamu wakaŵa themba wali na vyaka 41, ndipo wakawusa vyaka 17 mu Yerusalemu, msumba uwo Yehova wakawusora+ kufuma mu mafuko ghose gha Israyeli kuŵa malo ghakuŵikako zina lake.+ Zina la anyina likaŵa Nama Muamoni.+ 22 Yuda wakachita uheni pamaso pa Yehova,+ ndipo ŵakamukwiyiska chomene na zakwananga izo ŵakachita kuluska izo ŵasekuru ŵawo ŵakachita.+ 23 Nawo ŵakazenganga malo ghapachanya, vipilara vyakupatulika,+ na vikhuni vyakupatulika* pa kaphiri kalikose+ kweniso musi mwa khuni lililose lakuvwinthuka.+ 24 Mu charu mukaŵaso mahule ghanalume gha pa tempile.+ Ŵakachitanga kuyana na maunyankhasi ghose gha ŵamitundu awo Yehova wakaŵachimbizga panthazi pa Ŵaisrayeli.

25 Mu chaka chachinkhondi cha Themba Rehobowamu, Themba Shishaki+ la Eguputo likawukira Yerusalemu.+ 26 Likatora usambazi wa nyumba ya Yehova na usambazi wa nyumba ya themba.+ Likatora chilichose, na viskango vyose vyagolide ivyo Solomoni wakapanga.+ 27 Ntheura Themba Rehobowamu likapanga viskango vyamkuŵa kuwezgerapo vira, ndipo likavipeleka ku ŵalongozgi ŵa ŵalinda, awo ŵakalindanga pa mulyango wa nyumba ya themba. 28 Para themba likwiza ku nyumba ya Yehova, ŵalinda ŵakaviyeghanga, ndipo ŵakaviwezgerangaso mu chipinda cha ŵalinda.

29 Mdauko unyake wose wa Rehobowamu, vyose ivyo wakachita, asi vili kulembeka mu buku la mdauko wa mu nyengo za mathemba gha Yuda?+ 30 Pakaŵanga nkhondo pakati pa Rehobowamu na Yerobowamu nyengo zose.+ 31 Paumaliro Rehobowamu wakagona na ŵasekuru ŵake ndipo wakasungika pamoza na ŵasekuru ŵake mu Msumba wa Davide.+ Zina la anyina likaŵa Nama Muamoni.+ Mwana wake Abiyamu*+ wakaŵa themba mu malo ghake.

15 Mu chaka cha 18 cha Themba Yerobowamu+ mwana wa Nebati, Abiyamu wakaŵa themba la Yuda.+ 2 Wakawusa vyaka vitatu mu Yerusalemu. Zina la anyina likaŵa Maka,+ muzukuru wa Abishalomu. 3 Wakalutilira kwenda mu zakwananga zose izo wiske wakachitanga. Mtima wake ukaŵa wakufikapo* chara kwa Yehova Chiuta wake, ukayana yayi na mtima wa Davide sekuru wake. 4 Kweni Yehova Chiuta wake wakamupa nyali Abiyamu mu Yerusalemu,+ pakwimika mwana wake pamanyuma pake na kusungilira Yerusalemu, chifukwa cha Davide.+ 5 Pakuti Davide wakachita icho ntchakwenelera pamaso pa Yehova, ndipo wakapatukako chara ku chilichose icho wakamulangulira mazuŵa ghose gha umoyo wake, kupaturako nkhani ya Uriya Muhiti.+ 6 Pakaŵa nkhondo pakati pa Rehobowamu na Yerobowamu mazuŵa ghose gha umoyo wake.+

7 Mdauko unyake wose wa Abiyamu na vyose ivyo wakachita, asi vili kulembeka mu buku la mdauko wa mu nyengo za mathemba gha Yuda?+ Kweniso pakaŵa nkhondo pakati pa Abiyamu na Yerobowamu.+ 8 Abiyamu wakagona na ŵasekuru ŵake ndipo ŵakamusunga mu Msumba wa Davide. Mwana wake Asa+ wakaŵa themba mu malo ghake.+

9 Mu chaka cha 20 cha Themba Yerobowamu la Israyeli, Asa wakamba kuwusa Yuda. 10 Wakawusa mu Yerusalemu vyaka 41. Zina la buya wake likaŵa Maka+ muzukuru wa Abishalomu. 11 Asa wakachita icho ntchakwenelera pamaso pa Yehova,+ nga umo wakachitira Davide sekuru wake. 12 Wakafumiskamo mu charu mahule ghanalume gha pa tempile+ na kuwuskamo vikozgo vyose vyakuseluska ivyo ŵasekuru ŵake ŵakapanga.+ 13 Wakafumiskapo Maka+ buya wake pa udindo wa ufumukazi, chifukwa wakapanga chikozgo chakuseluska kuti ŵanthu ŵasopenge chikhuni chakupatulika.* Asa wakadumulira pasi chikozgo chakuseluska chira+ na kuchiwotchera mu Dambo la Kidironi.+ 14 Kweni wakafumiskapo chara malo ghapachanya.+ Ndipouli, mtima wa Asa ukaŵa wakufikapo pamaso pa Yehova umoyo wake wose. 15 Wakatora vinthu ivyo iyo na awiske ŵakavituŵiska na kuvinjizga mu nyumba ya Yehova, siliva, golide, na viteŵetero vyakupambanapambana.+

16 Pakaŵanga nkhondo pakati pa Asa na Basha+ themba la Israyeli nyengo zose. 17 Ntheura Themba Basha la Israyeli likakwera kwimikana na Yuda na kwamba kuzenga* Rama,+ kuti paŵavye waliyose wakufuma panji kunjira kwa* Asa themba la Yuda.+ 18 Penepapo Asa wakatora siliva lose na golide ilo likakhalapo mu vyakusungiramo usambazi wa nyumba ya Yehova na usambazi wa nyumba ya themba, wakavipeleka ku ŵateŵeti ŵake. Themba Asa likavituma kwa Beni-hadadi mwana wa Tabirimoni mwana wa Heziyoni, themba la Siriya,+ uyo wakakhalanga mu Damaseko. Wakati: 19 “Pali phangano pakati pa iwe na ine, na pakati pa adada na awuso. Nakutumira chawanangwa cha siliva na golide. Zanga, uswe phangano lako na Basha themba la Israyeli, kuti wafumeko kwa ine.” 20 Beni-hadadi wakapulikira Themba Asa, wakatuma ŵalongozgi ŵa ŵankhondo ŵake kuwukira misumba ya Israyeli, ndipo ŵakathereska Iyoni,+ Dani,+ Abelu-beti-maaka, Kinereti yose, na charu chose cha Nafutali. 21 Basha wakati wapulika, nyengo yeneyiyo wakaleka kuzenga* Rama na kulutilira kukhala mu Tiriza.+ 22 Themba Asa likachema Yuda yose, pakaŵavya wakukhala. Ŵakayegha malibwe gha ku Rama na mathabwa, ivyo Basha wakazengeranga, ndipo Themba Asa likazengera* Geba+ mu Benjamini, na Mizipa.+

23 Mdauko unyake wose wa Asa, nkhongono zake zose na vyose ivyo wakachita, na misumba iyo wakazenga,* asi vili kulembeka mu buku la mdauko wa mu nyengo za mathemba gha Yuda? Kweni mu uchekuru wake wakalwara nthenda ya malundi.+ 24 Asa wakagona pamoza na ŵasekuru ŵake ndipo ŵakamusunga pamoza nawo mu Msumba wa Davide sekuru wake. Mwana wake Yehoshafati+ wakaŵa themba mu malo ghake.

25 Nadabu+ mwana wa Yerobowamu wakaŵa themba la Israyeli mu chaka chachiŵiri cha Asa themba la Yuda. Wakawusa Israyeli vyaka viŵiri. 26 Wakachita uheni pamaso pa Yehova na kwenda mu nthowa ya awiske+ na mu kwananga kwawo, uko ŵakanangiska nako Israyeli.+ 27 Basha mwana wa Ahiya wa mu nyumba ya Isakara wakamuchitira chiŵembu. Basha wakamukomera pa Gibetoni,+ uyo wakaŵa wa kwa Ŵafilisiti, peneapo Nadabu na Israyeli yose ŵakazingilizga Gibetoni. 28 Ntheura Basha wakakoma Nadabu mu chaka chachitatu cha Asa themba la Yuda ndipo wakaŵa themba mu malo ghake. 29 Wakati waŵa themba, wakakoma wose ŵa nyumba ya Yerobowamu. Wakalekapo yayi nanga njumoza wakuthuta wa kwa Yerobowamu, m’paka wakaŵamara kuyana na mazgu agho Yehova wakayowoya kwa muteŵeti wake Ahiya Mushilo.+ 30 Vikaŵa nthena chifukwa cha zakwananga izo Yerobowamu wakachita na kunangiska nazo Israyeli, kweniso chifukwa chakuti wakakwiyiska chomene Yehova Chiuta wa Israyeli. 31 Mdauko unyake wose wa Nadabu, vyose ivyo wakachita, asi vili kulembeka mu buku la mdauko wa mu nyengo za mathemba gha Israyeli? 32 Pakaŵanga nkhondo pakati pa Asa na Basha themba la Israyeli nyengo zose.+

33 Mu chaka chachitatu cha Asa themba la Yuda, Basha mwana wa Ahiya wakaŵa themba la Israyeli yose mu Tiriza ndipo wakawusa vyaka 24.+ 34 Kweni wakachita uheni pamaso pa Yehova+ na kwenda mu nthowa ya Yerobowamu na mu kwananga kwake, uko wakanangiska nako Israyeli.+

16 Mazgu gha Yehova ghakiza kwa Yehu+ mwana wa Hanani+ kwimikana na Basha, kuti: 2 “Nkhakukwezga kufuma mu fuvu na kukwimika kuŵa mulongozgi pa ŵanthu ŵane Israyeli,+ kweni ukalutilira kwenda mu nthowa ya Yerobowamu na kunangiska ŵanthu ŵane Israyeli mwakuti ŵakanikwiyiska na zakwananga zawo.+ 3 Ntheura niphyerengepo Basha na nyumba yake, ndipo nizgorenge nyumba yake kuŵa nga ni nyumba ya Yerobowamu+ mwana wa Nebati. 4 Waliyose wa kwa Basha uyo wafwira mu msumba, ntcheŵe ziryenge. Yose uyo wafwira mu thondo, viyuni vyamudera viryenge.”

5 Mdauko unyake wose wa Basha, ivyo wakachita kweniso nkhongono zake, asi vili kulembeka mu buku la mdauko wa mu nyengo ya mathemba gha Israyeli? 6 Basha wakagona na ŵasekuru ŵake ndipo wakasungika mu Tiriza.+ Ela mwana wake wakaŵa themba mu malo ghake. 7 Mazgu gha Yehova ghakizaso mwa ntchimi Yehu mwana wa Hanani kwimikana na Basha na nyumba yake, chifukwa cha uheni wose uwo wakachita pamaso pa Yehova, wakamukwiyiska na mulimo wa mawoko ghake. Wakaŵa nga ni nyumba ya Yerobowamu, kweniso chifukwa chakuti wakamukoma.*+

8 Mu chaka cha 26 cha Asa themba la Yuda, Ela mwana wa Basha wakaŵa themba pa Israyeli mu Tiriza, ndipo wakawusa vyaka viŵiri. 9 Muteŵeti wake Zimuri, mulongozgi wa hafu ya ŵapamagileta ŵake, wakamuchitira chiŵembu apo wakaŵa mu Tiriza. Pa nyengo yira, Ela wakamwanga na kuloŵera pa nyumba ya Ariza, uyo wakalaŵiliranga vya mu nyumba yake ku Tiriza. 10 Zimuri wakanjira na kumukoma+ mu chaka cha 27 cha Asa themba la Yuda, ndipo wakaŵa themba mu malo ghake. 11 Zimuri wakaŵa themba, ndipo wakati wakhala pa chitengo chake, wakakoma nyumba yose ya Basha. Wakasidapo chara mwanalume* nanga njumoza, kwali ŵabali ŵake* panji ŵabwezi ŵake. 12 Ntheura Zimuri wakaparanya nyumba yose ya Basha, kuyana na mazgu agho Yehova wakayowoya mwa ntchimi Yehu kwimikana na Basha.+ 13 Ivi vikachitika chifukwa cha zakwananga zose izo Basha na mwana wake Ela ŵakachita, kweniso zakwananga izo ŵakanangiska nazo Israyeli, kukwiyiska Yehova Chiuta wa Israyeli chifukwa cha ŵangoza ŵawo ŵawakawaka.+ 14 Mdauko unyake wose wa Ela na vyose ivyo wakachita, asi vili kulembeka mu buku la mdauko wa mu nyengo ya mathemba gha Israyeli?

15 Mu chaka cha 27 cha Asa themba la Yuda, Zimuri wakaŵa themba mazuŵa 7 mu Tiriza, apo viwuru vya nkhondo vikazenga misasa kwimikana na Gibetoni,+ uyo wakaŵa wa Ŵafilisiti. 16 Viwuru vya nkhondo ivyo vikaŵa pa msasa vikapulika kuti: “Zimuri wachita chiŵembu ndipo wakoma themba.” Ntheura Israyeli yose wakimika Omuri,+ mulongozgi wa ŵankhondo, kuŵa themba la Israyeli pa zuŵa lenelira mu msasa. 17 Omuri na Israyeli yose pamoza nayo ŵakafumako ku Gibetoni na kuzingilizga Tiriza. 18 Zimuri wakati wawona kuti msumba wapokeka, wakanjira mu malo ghakukhora gha nyumba ya themba na kotcha nyumba mwenecho wali mwenemumo, ndipo wakafwa.+ 19 Ivi vikachitika chifukwa cha zakwananga zake izo wakachita pakuchita uheni pamaso pa Yehova, wakenda mu nthowa ya Yerobowamu, kweniso chifukwa cha kwananga uko wakanangiska nako Israyeli.+ 20 Mdauko unyake wose wa Zimuri na chiŵembu chake, asi vili kulembeka mu buku la mdauko wa mu nyengo za mathemba gha Israyeli?

21 Pa nyengo yira ndipo ŵanthu ŵa Israyeli ŵakagaŵikana paŵiri. Chigaŵa chimoza cha ŵanthu chikalondezga Tibini mwana wa Ginati, chikakhumbanga kumwimika themba, ndipo chinyake chikalondezga Omuri. 22 Kweni ŵanthu awo ŵakalondezganga Omuri ŵakathereska ŵanthu awo ŵakalondezganga Tibini mwana wa Ginati. Ntheura Tibini wakafwa, ndipo Omuri wakaŵa themba.

23 Mu chaka cha 31 cha Asa themba la Yuda, Omuri wakaŵa themba pa Israyeli, ndipo wakawusa vyaka 12. Wakawusa vyaka 6 mu Tiriza. 24 Wakagura phiri la Samariya kwa Shemeri na matalente* ghaŵiri gha siliva, ndipo wakazenga msumba pa phiri ili. Msumba uwo wakazenga wakawuthya Samariya,*+ kutolera zina la Shemeri mwenecho* wa phiri. 25 Kweni Omuri wakachita uheni pamaso pa Yehova, ndipo wakaŵa muheni chomene kuluska wose awo ŵakaŵako iyo wandaŵeko.+ 26 Wakenda mu nthowa zose za Yerobowamu mwana wa Nebati na mu kwananga uko wakanangiska nako Israyeli, kukwiyiska Yehova Chiuta wa Israyeli chifukwa cha ŵangoza ŵawo ŵawakawaka.+ 27 Mdauko unyake wose wa Omuri, ivyo wakachita kweniso nkhongono zake izo wakalongora, asi vili kulembeka mu buku la mdauko wa mu nyengo za mathemba gha Israyeli? 28 Omuri wakagona na ŵasekuru ŵake ndipo wakasungika mu Samariya. Ahabu+ mwana wake wakaŵa themba mu malo ghake.

29 Ahabu mwana wa Omuri wakaŵa themba pa Israyeli mu chaka cha 38 cha Asa themba la Yuda. Ahabu mwana wa Omuri wakawusa Israyeli mu Samariya+ vyaka 22. 30 Ahabu mwana wa Omuri wakaŵa muheni chomene pamaso pa Yehova kuluska wose awo ŵakaŵako iyo wandaŵeko.+ 31 Pakuwona nga nkhanthu kachoko waka kwenda mu zakwananga za Yerobowamu+ mwana wa Nebati, iyo wakatoraso Yezebeli+ mwana wa Etibaala themba la Ŵasidoni+ kuŵa muwoli wake, ndipo wakamba kuteŵetera Baala+ na kumusindamira. 32 Wakazengeraso Baala jotchero pa nyumba* ya Baala+ iyo wakazenga mu Samariya. 33 Ahabu wakapangaso chikhuni chakupatulika.*+ Ahabu wakachita vinandi chomene kukwiyiska Yehova Chiuta wa Israyeli kuluska mathemba ghose gha Israyeli agho ghakaŵako iyo wandaŵeko.

34 Mu mazuŵa ghake, Hiyeli Mubeteli wakazengaso Yeriko. Pakuzenga fawundeshoni* yake wakaziyamo Abiramu mwana wake wakwamba, ndipo pakuŵika milyango wakaziyamo Segubu kwangu wake, kuyana na mazgu agho Yehova wakayowoya mwa Joshuwa mwana wa Nuni.+

17 Sono Eliya*+ Mutishibi, wa ku Giliyadi,+ wakati kwa Ahabu: “Umo Yehova Chiuta wa Israyeli waliri wamoyo, mweneuyo nkhumuteŵetera,* mu vyaka ivi kuŵavyenge jumi panji vula, pekha para nazakayowoya.”+

2 Mazgu gha Yehova ghakiza kwa iyo kuti: 3 “Fumako kuno, ulazgire kumafumiro gha dazi ndipo ukabisame mu Dambo la Keriti, kumafumiro gha dazi kwa Yorodani. 4 Ukamwenge maji gha mu dambo ili, ndipo niphalirenge ŵachaholi kuti ŵakakupenge vyakurya.”+ 5 Nyengo yeneyiyo wakaluta na kuchita kuyana na mazgu gha Yehova. Wakaluta na kukhala mu Dambo la Keriti, kumafumiro gha dazi kwa Yorodani. 6 Ŵachaholi ŵakamwiziranga na chingwa na nyama mulenji na mise, ndipo wakamwanga maji gha mu dambo.+ 7 Kweni tumazuŵa tukati twajumphapo, dambo lira likawomira,+ chifukwa mukaŵavya vula mu charu.

8 Penepapo mazgu gha Yehova ghakiza kwa iyo kuti: 9 “Wuka, luta ku Zarefati, wa ku Sidoni, ndipo ukakhale kwenekura. Wona, niphalirenge mwanakazi chokoro kuti wakakupenge vyakurya.”+ 10 Ntheura wakawuka na kuluta ku Zarefati. Wakati wafika pa mulyango wa msumba, wakasanga mwanakazi chokoro wakuthenya nkhuni. Ntheura Eliya wakamuchema, wakati: “Nipako maji ghachoko waka mu nkhombo nimwe.”+ 11 Apo mama yura wakalutanga kukatora maji, Eliya wakachemerezga wakati: “Uniyegherekoso kachingwa mu woko lako.” 12 Mama yura wakati: “Nadi pano Yehova Chiuta wako wamoyo, nilije chingwa, kweni tuufu kachikufi kamoza mu chiŵiya chikuru na tumafuta tuchoko waka mu chiŵiya chichoko.+ Sono nkhuthenya tuswatu, ndipo ninjirenge kuti nkhajiphikire na mwana wane. Para tarya, tifwenge.”

13 Eliya wakati kwa iyo: “Ungawopanga chara. Luta, chita umo wayowoyera. Kweni udankhe kuniphikira kachingwa na ivyo vilipo, ndipo wize nako kwa ine. Kufuma apo ndipo ungajiphikira wekha na mwana wako. 14 Pakuti Yehova Chiuta wa Israyeli wakuti: ‘Chiŵiya chikuru cha ufu chimalenge chara, ndipo chiŵiya chichoko cha mafuta chikamukenge yayi m’paka mu zuŵa ilo Yehova wazamulokweskera vula pasi.’”+ 15 Ntheura mama yura wakaluta na kuchita ivyo Eliya wakayowoya, ndipo iyo na Eliya pamoza na ŵamunyumba yake ŵakarya mazuŵa ghanandi.+ 16 Chiŵiya chikuru cha ufu chikamara chara, ndipo chiŵiya chichoko cha mafuta chikakamuka yayi, kuyana na mazgu agho Yehova wakayowoya mwa Eliya.

17 Pamanyuma pa vinthu ivi, mwana wa mwanakazi, mwenecho wa nyumba, wakalwara. Ulwari wake ukafika paheni mwakuti wakaleka kuthuta.+ 18 Ntheura mwanakazi chokoro wakati kwa Eliya: “Kasi nakunangira vichi,* iwe munthu wa Chiuta waunenesko? Kasi wizira kunikumbuska kwananga kwane na kunikomera mwana wane?”+ 19 Kweni Eliya wakati: “Zanayo mwana wako.” Wakamutora mu mawoko gha mama yura na kuluta nayo mu chipinda chamuchanya, umo wakakhalanga, ndipo wakamugoneka pa bedi lake.+ 20 Wakachema kwa Yehova kuti: “Mwe Yehova Chiuta wane,+ kasi mukukhizgiraso soka pa chokoro ichi, cheneicho nkhukhala nacho, pakuchikomera mwana wake?” 21 Penepapo wakagona thafya pa mwana katatu, ndipo wakachema kwa Yehova kuti: “Mwe Yehova Chiuta wane, zomerezgani kuti umoyo wa mwana uyu uweleremo.” 22 Yehova wakapulika pempho la Eliya,+ ndipo umoyo wa mwana ukaweleramo, wakasisipuka.*+ 23 Penepapo Eliya wakatora mwana yura na kukhira nayo mu chipinda chamuchanya kuya mu nyumba na kumupeleka kwa nyina. Eliya wakati: “Wona, mwana wako ngwamoyo.”+ 24 Mwanakazi yura wakati kwa Eliya: “Sono namanya kuti ndiwe nadi munthu wa Chiuta,+ kweniso kuti mazgu gha Yehova mu mulomo wako mbunenesko.”

18 Pakati pajumpha nyengo, mu chaka chachitatu,+ mazgu gha Yehova ghakiza kwa Eliya kuti: “Luta, ukajilongore kwa Ahabu, ndipo ine nitumenge vula pa charu.”+ 2 Ntheura Eliya wakaluta na kujilongora kwa Ahabu, apo njara yikaŵa yikuru chomene+ mu Samariya.

3 Nyengo yeneyira, Ahabu wakachema Obadiya uyo wakalaŵiliranga vya mu nyumba. (Obadiya uyu wakawopanga chomene Yehova, 4 ndipo apo Yezebeli+ wakakomanga* ntchimi za Yehova, Obadiya wakatora ntchimi 100, wakazibisa mu magulu gha ŵanthu 50 mu mphanji, ndipo wakazipanga chingwa na maji.) 5 Ahabu wakati kwa Obadiya: “Wende mu charu chose na mu mbwiwi zose za maji na mu madambo ghose. Panyake tingasangako utheka wakukwana kuti mahachi na myulu viŵe vyamoyo, kuti vinyama vithu vyose vileke kufwa.” 6 Ntheura ŵakagaŵana charu icho waliyose wakenera kukendako. Ahabu wakaluta yekha na nthowa yinyake, Obadiya nayo wakaluta yekha na nthowa yinyake.

7 Apo Obadiya wakalutanga, Eliya wakakumana nayo. Penepapo Obadiya wakamumanya, ndipo wakawa kavunama, wakati: “Kasi ndimwe, fumu yane Eliya?”+ 8 Iyo wakati: “Enya, ndine. Luta ukaphalire fumu yako kuti: ‘Eliya wali kuno.’” 9 Kweni Obadiya wakati: “Kasi nanangachi apo mukupeleka muteŵeti winu mu woko la Ahabu kuti wanikome? 10 Nadi pano Yehova Chiuta winu wamoyo, kulije mtundu panji ufumu uko fumu yane yindatumeko ŵanthu kukapenja imwe. Para ŵayowoya kuti: ‘Kuno kulije,’ iyo yikatumanga ufumu na mtundu uwo kulapa usange ukuneneska kuti undamuwonani.+ 11 Mbwe sono imwe mukuti: ‘Luta kaphalire fumu yako kuti: “Eliya wali kuno.”’ 12 Para ine nafumako kwa imwe, mzimu wa Yehova umutoleraninge+ uko ine nkhumanyako yayi. Ntheura para namuphalira Ahabu kweni wandamusangani, mbwenu wanikomenge nadi. Ine muteŵeti winu nkhopa Yehova kwambira pa uwukirano wane. 13 Kasi imwe fumu yane muli kuphalirika ivyo nkhachita apo Yezebeli wakakomanga ntchimi za Yehova, kuti nkhabisa ntchimi za Yehova mu mphanji mu magulu gha ŵanthu 50 na kuzipa chingwa na maji?+ 14 Kweni imwe sono mukuti: ‘Luta kaphalire fumu yako kuti: “Eliya wali kuno.”’ Wamunikoma nadi.” 15 Eliya wakati: “Nadi pano Yehova wa mawumba wamoyo, uyo ine nkhumuteŵetera,* muhanya uno namujilongora kwa iyo.”

16 Ntheura Obadiya wakaluta kukakumana na Ahabu na kumuphalira. Ahabu wakaluta kukakumana na Eliya.

17 Ahabu wakati wawona waka Eliya, wakati: “Kasi ndiwe, wamweneiwe ukukhizgira suzgo likuru pa Israyeli?”

18 Eliya wakati: “Ine nindakhizgirepo suzgo pa Israyeli, kweni iwe na nyumba ya awuso, chifukwa mwasida malango gha Yehova na kulondezga Ŵabaala.+ 19 Sono ucheme Israyeli yose wize ku Phiri la Karimeli,+ pamoza na ntchimi za Baala 450 na ntchimi 400 za chikhuni chakupatulika,*+ izo zikurya pa thebulu la Yezebeli.” 20 Ntheura Ahabu wakatuma mazgu ku ŵanthu wose ŵa Israyeli na kuwunganya pamoza ntchimi pa Phiri la Karimeli.

21 Penepapo Eliya wakiza pafupi na ŵanthu wose, wakati: “Kasi mukolenge manthanga* m’paka pawuli?+ Usange Yehova ni Chiuta waunenesko, mulondezgani.+ Kweni usange ni Baala, mulondezgani.” Ŵanthu ŵakamuzgora chara nanga ni lizgu limoza. 22 Eliya wakati ku ŵanthu: “Ndine nekha ntchimi ya Yehova iyo yakhalako,+ apo ntchimi za Baala zilipo 450. 23 Sono ŵatitolere ng’ombe zanalume ziŵiri, ndipo iwo ŵasankhepo ng’ombe yimoza, wayidumure vipitika na kuyiŵika pa nkhuni, kweni ŵangaŵikangapo moto chara. Nane ninozgenge ng’ombe yinyake, niyiŵikenge pa nkhuni, kweni niŵikengepo moto chara. 24 Imwe mucheme pa zina la chiuta winu,+ ndipo ine nichemenge pa zina la Yehova. Chiuta uyo wazgorenge na moto ndiyo ni Chiuta waunenesko.”+ Penepapo ŵanthu wose ŵakati: “Icho wayowoya ntchiwemi.”

25 Sono Eliya wakaphalira ntchimi za Baala kuti: “Ndimwe mudankhe kusankhapo ng’ombe yimoza na kuyinozga, chifukwa muli ŵanandi. Chemani pa zina la chiuta winu, kweni mungaŵikangapo moto yayi.” 26 Ntheura ŵakatora ng’ombe iyo ŵakapika, ŵakayinozga. Ŵakachema pa zina la Baala kwamba mulenji m’paka muhanya pakati, ŵakati: “Baala we, utipulike!” Kweni kukaŵavya lizgu panji munthu wakuzgora.+ Ŵakadukaduka kuzingilira pa jotchero ilo ŵakazenga. 27 Muhanya pakati, Eliya wakamba kuŵaseka, wakati: “Chemerezgani chomene! Nakuti ka ni chiuta.+ Panyake wakughanaghana, panji waya kukajovwira.* Panyake wakugona ndipo wakukhumbikwira kuwuskika.” 28 Ŵakachemerezga chomene na kujicheka na vimayi na mikondo, kuyana na kaluso kawo, m’paka ndopa sulululu thupi lawo lose. 29 Dazi likang’anamuka, ŵakalutilira kuchita nga ni ntchimi m’paka nyengo yakupelekera sembe ya mise ya vyamuminda, kweni kukaŵavya lizgu panji munthu wakuzgora. Kukaŵavya wakuŵikako mahara.+

30 Pamanyuma, Eliya wakati ku ŵanthu wose: “Sendelerani kufupi na ine.” Ntheura ŵanthu wose ŵakasendelera kwa iyo. Penepapo wakanozga jotchero la Yehova ilo likabwangandulika.+ 31 Eliya wakatora malibwe 12, kuyana na unandi wa mafuko gha ŵana ŵa Yakhobe, kwa uyo mazgu gha Yehova ghakiza, kuti: “Zina lako liŵenge Israyeli.”+ 32 Malibwe ghara wakazengera jotchero+ zina la Yehova. Wakajima ngalande kuzingilizga jotchero, usani wa malo ghake ukaŵa wakuyana na apo munthu wangaseŵa mbuto zakukwana maseya* ghaŵiri. 33 Pamanyuma, wakaŵikapo nkhuni, wakadumura ng’ombe vipitika, ndipo wakayiŵika pa nkhuni.+ Wakati: “Zuzgani maji mu viŵiya vikuruvikuru vinayi, muthire pa sembe yakotcha na pa nkhuni.” 34 Wakatiso: “Chitani kachiŵiri.” Ŵakachitaso ntheura. Wakayowoyaso kuti: “Chitaniso kachitatu.” Ntheura ŵakachitaso kachitatu. 35 Maji ghakati waka nyete pa jotchero pose, wakazuzgaso maji mu ngalande.

36 Pa nyengo yakupelekera sembe ya mise ya vyamuminda,+ Eliya ntchimi wakiza pafupi, wakati: “Mwe Yehova, Chiuta wa Abrahamu,+ Yisake,+ na Israyeli, longorani muhanya uno kuti ndimwe Chiuta mu Israyeli, kuti ine nili muteŵeti winu, kweniso kuti nkhuchita vinthu vyose ivi chifukwa cha mazgu ghinu.+ 37 Nizgorani, A Yehova! Nizgorani, mwakuti ŵanthu aŵa ŵamanye kuti imwe, Yehova, ndimwe Chiuta waunenesko kweniso kuti mukuwezgera mitima yawo kwa imwe.”+

38 Penepapo moto wa Yehova ukasolomoka kufuma kuchanya, ukamyangura sembe yakotcha,+ nkhuni, malibwe, na fuvu, ndipo ukamyanga maji ghose mu ngalande.+ 39 Ŵanthu ŵakati ŵawona ichi, nyengo yeneyiyo ŵakawa kavunama, ŵakati: “Yehova ndiyo ni Chiuta waunenesko! Yehova ndiyo ni Chiuta waunenesko!” 40 Eliya wakati kwa iwo: “Kolani ntchimi za Baala! Paŵavye wakuchimbira!” Nyengo yeneyiyo ŵakazikora, ndipo Eliya wakakhilira nazo ku dambo la Kishoni+ na kuzikomera kwenekura.+

41 Eliya wakati kwa Ahabu: “Kwera, ukarye na kumwa. Pakuti kuli kupoma kwa vula yikuru.”+ 42 Ntheura Ahabu wakakwera kukarya na kumwa. Eliya wakakwera pachanya pa Karimeli na kusindama pasi, chisko chake chikaŵa pakati pa makongono ghake.+ 43 Penepapo wakati kwa muteŵeti wake: “Kwera, ulaŵiske chadera ku nyanja.” Ntheura wakakwera na kulaŵiska, wakati: “Kulije kanthu.” Kankhondi na kaŵiri Eliya wakati: “Lutaso.” 44 Kachinkhondi na chiŵiri, muteŵeti wake wakati: “Wonani, kuli kabingu kadoo kakuyana na woko la munthu kakukwera kufuma mu nyanja.” Iyo wakati: “Kwera, kamuphalire Ahabu kuti: ‘Kwera gileta lako! Khiranga, vula yingakujalira.’” 45 Kanyengo kakati kajumphapo, mtambo ukabinkha na mabingu, mphepo yikaputa, ndipo vula yikuru yikalokwa.+ Ahabu wakalutilira kwenda m’paka wakafika ku Yezireli.+ 46 Kweni woko la Yehova likiza pa Eliya, ndipo wakakaka chakuvwara chake* mu chiwuno, wakachimbira panthazi pa Ahabu m’paka ku Yezireli.

19 Ahabu+ wakaphalira Yezebeli+ vyose ivyo Eliya wakachita na umo wakakomera ntchimi zose na lupanga.+ 2 Penepapo Yezebeli wakatuma thenga kwa Eliya, wakati: “Ŵachiuta ŵachite ntheura kwa ine na kusazgirapo, usange namachero kuzakafika nyengo yanthena iyi nindakuzgore iwe nga njumoza* wa iwo.” 3 Eliya wakawopa chomene, ntheura wakawuka, wakachimbira kuponoska umoyo wake.+ Wakafika ku Beyere-sheba,+ wa kwa Yuda,+ ndipo wakaleka muteŵeti wake kwenekura. 4 Iyo wakenda ulendo wa zuŵa limoza kuya ku mapopa, wakafika na kukhala musi mwa khuni la msankhanya. Penepapo wakapempha kuti wafwe waka. Wakati: “Mbwenu! A Yehova, uwuskanimo sono umoyo wane,+ pakuti ine nili muwemi kuluska ŵasekuru ŵane chara.”

5 Penepapo wakagona tulo phwefu musi mwa khuni la msankhanya. Kweni mwamabuchi mungelo wakamukhwaska,+ wakati kwa iyo: “Wuka urye.”+ 6 Wakati walaŵiska, wakawona kuti ku mutu wake kuli kachibama pa malibwe ghamoto kweniso kachiŵiya ka maji. Wakarya na kumwa, ndipo wakagonaso. 7 Mungelo wa Yehova wakizaso kachiŵiri na kumukhwaska, wakati: “Wuka urye, pakuti ulendo uŵenge ukuru chomene kwa iwe.” 8 Ntheura wakawuka, wakarya na kumwa, ndipo na nkhongono za kachakurya kara, wakenda mazuŵa 40, muhanya na usiku, m’paka wakafika ku Horebu, phiri la Chiuta waunenesko.+

9 Kwenekura wakanjira mu mphanji+ na kugona. Penepapo mazgu gha Yehova ghakiza kwa iyo, kuti: “Kasi ukuchitachi kuno, Eliya?” 10 Iyo wakati: “Ine nili na mwamphu chomene pa Yehova Chiuta wa mawumba,+ pakuti ŵanthu ŵa Israyeli ŵataya phangano linu,+ majotchero ghinu ŵabwangandulira pasi, ŵakoma ntchimi zinu na lupanga,+ nakhalapo nekha. Sono ŵakupenja umoyo wane kuti ŵawutore.”+ 11 Kweni Chiuta wakati: “Fuma, ukimilire pa phiri pamaso pa Yehova.” Wonani, apo Yehova wakajumphanga,+ chimphepo chikuru na chankhongono chikaswanga mapiri na kulindimura majalawe pamaso pa Yehova,+ kweni Yehova wakaŵa mu mphepo yayi. Mphepo yikati yajumpha pakiza chindindindi,+ kweni Yehova wakaŵa mu chindindindi yayi. 12 Chindindindi chikati chajumpha pakiza moto,+ kweni Yehova wakaŵa mu moto yayi. Moto ukati wajumpha pakaŵa tumazgu twamyaa, twapasipasi.+ 13 Eliya wakati wapulika tumazgu, wakadikiska chisko chake na chakuvwara chake,+ wakafuma na kwimilira pa mulyango wa mphanji. Penepapo lizgu likati kwa iyo: “Kasi ukuchitachi kuno, Eliya?” 14 Iyo wakati: “Ine nili na mwamphu chomene pa Yehova Chiuta wa mawumba, pakuti ŵanthu ŵa Israyeli ŵataya phangano linu,+ majotchero ghinu ŵabwangandulira pasi, ŵakoma ntchimi zinu na lupanga, nakhalapo nekha. Sono ŵakupenja umoyo wane kuti ŵawutore.”+

15 Yehova wakati kwa iyo: “Welera, ulute ku mapopa gha Damaseko. Para wakafika, ukaphakazge Hazayeli+ kuŵa themba pa Siriya. 16 Ukaphakazge Yehu+ muzukuru wa Nimushi kuŵa themba pa Israyeli. Ukaphakazgeso Elisha* mwana wa Shafati wa ku Abelu-mehola kuŵa ntchimi mu malo ghako.+ 17 Waliyose uyo wapona ku lupanga lwa Hazayeli,+ Yehu wamukomenge.+ Waliyose uyo wapona ku lupanga lwa Yehu, Elisha wamukomenge.+ 18 Nichali na ŵanthu 7,000 awo ŵakhalapo mu Israyeli,+ awo ŵandajikamepo makongono ghawo kwa Baala,+ ndipo milomo yawo yindamufyofyonthepo.”+

19 Ntheura wakafumako kura, ndipo wakasanga Elisha mwana wa Shafati apo wakalimanga na vipani 12 vya ng’ombe panthazi pake, ndipo iyo wakaŵa na chipani cha nambara 12. Penepapo Eliya wakaluta kwa iyo na kumuponyera chakuvwara chake.+ 20 Elisha wakasida ng’ombe na kuchimbilira Eliya, wakati: “Lekani nkhafyofyonthe dankha adada na amama. Kufuma apo, nimulondezganinge.” Eliya wakati: “Luta, welera, kasi ine nachitachi kuti nikukanizge?” 21 Ntheura wakawelera, wakatora chipani chimoza cha ng’ombe na kuzikoma, wakatora chakulimira chira na kupembera moto kuti waphikepo nyama, ndipo wakapeleka ku ŵanthu, ŵakarya. Pamanyuma, wakawuka na kulondezga Eliya na kwamba kumuteŵetera.+

20 Beni-hadadi+ themba la Siriya+ wakawunganya ŵankhondo ŵake wose pamoza na mathemba ghanyake 32 na mahachi ghawo na magileta. Wakakwera na kuzingilizga+ Samariya,+ ŵakarwa nayo. 2 Wakatuma mathenga kwa Ahabu+ themba la Israyeli ku msumba. Wakati kwa iyo: “Beni-hadadi wakuti: 3 ‘Siliva lako na golide lako ndane. Ŵawoli ŵako ŵakutowa chomene na ŵana ŵako nawo mbane.’” 4 Themba la Israyeli likati: “Kuyana na mazgu ghinu, fumu yane themba, ine nili winu pamoza na vyose ivyo nili navyo.”+

5 Mathenga ghara ghakizaso, ghakati: “Beni-hadadi wakuti: ‘Nkhakutumira uthenga uwu: “Siliva lako na golide lako, ŵawoli ŵako na ŵana ŵako unipenge.” 6 Kweni namachero kuzakafika nyengo yanthena iyi nitumenge ŵateŵeti ŵane kwa iwe, ndipo ŵazamusecha mu nyumba yako na nyumba za ŵateŵeti ŵako. Vinthu vyako vyose vyakuzirwa ŵazamutora na kuluta navyo.’”

7 Penepapo themba la Israyeli likachema ŵalara wose ŵa charu, likati: “Laŵiskani, wonani umo munthu uyu wakukhumbira kwiza na soka. Pakuti wakakhumbanga kuti nimupe ŵawoli ŵane, ŵana ŵane, siliva lane, na golide lane, ndipo ine nkhamukanira yayi.” 8 Ŵalara wose na ŵanthu wose ŵakati: “Mungapulikiranga yayi, mungazomerezganga chara.” 9 Ntheura iyo wakati ku mathenga gha Beni-hadadi: “Mukaphalire fumu yane themba kuti: ‘Vyose ivyo mukukhumba kwa ine muteŵeti winu nichitenge. Kweni ichi pera ningachita chara.’” Mathenga ghara ghakaluta na kumuwezgera mazgu Beni-hadadi.

10 Sono Beni-hadadi wakamutumira uthenga wakuti: “Ŵachiuta ŵachite nane ntheura na kusazgirapo usange mu Samariya muli fuvu lakukwana kupeleka chikufi chimoza kwa waliyose wa ŵanthu awo ŵakunilondezga.” 11 Themba la Israyeli likati: “Mukamuphalire kuti: ‘Uyo wakuvwara vyankhondo vyake waleke kujithumbwa nga ni uyo wakuvivura.’”+ 12 Beni-hadadi wakati wapulika waka zgoro ili, apo iyo na mathemba ŵakamwanga mu mahema ghawo,* nyengo yeneyiyo wakati ku ŵateŵeti ŵake: “Nozgekani kuti tikawukire.” Ntheura ŵakanozgeka kukawukira msumba.

13 Kweni ntchimi yikiza kwa Ahabu+ themba la Israyeli, yikati: “Yehova wakuti: ‘Kasi wawuwona mzinda wose uwu? Wona, nkhuwupeleka mu woko lako muhanya uno, ndipo iwe umanyenge kuti ine ndine Yehova.’”+ 14 Ahabu wakafumba kuti: “Vichitikenge na njani?” Ntchimi yira yikati: “Yehova wakuti: ‘Na ŵateŵeti ŵa ŵakaronga ŵa vigaŵa.’” Paumaliro wakafumba kuti: “Ni njani wambenge kurwa nkhondo?” Iyo yikati: “Iwe!”

15 Penepapo Ahabu wakapenda ŵateŵeti ŵa ŵakaronga ŵa vigaŵa, ndipo ŵakaŵapo 232. Pamanyuma, wakapenda ŵanalume wose ŵa Israyeli, ŵakaŵapo 7,000. 16 Ŵakanyamuka muhanya pakati apo Beni-hadadi wakamwanga na kuloŵera mu mahema* pamoza na mathemba 32 agho ghakamovwiranga. 17 Ŵateŵeti ŵa ŵakaronga ŵa vigaŵa ŵakati ŵadankha kufuma, nyengo yeneyiyo Beni-hadadi wakatuma mathenga. Ndipo ghakamuphalira kuti: “Ŵanthu ŵafuma mu Samariya.” 18 Penepapo iyo wakati: “Usange ŵizira mtende, ŵakorani ŵamoyo. Usange ŵizira nkhondo, napo muŵakore ŵamoyo.” 19 Kweni ŵanthu aŵa, ndiko kuti, ŵateŵeti ŵa ŵakaronga ŵa vigaŵa na ŵankhondo awo ŵakaŵalondezganga, ŵakati ŵafuma mu msumba, 20 waliyose wakatimba mulwani wake. Penepapo Ŵasiriya ŵakachimbira,+ ndipo Israyeli wakaŵaskera, kweni Beni-hadadi themba la Siriya wakachimbira pa hachi pamoza na ŵapamahachi ŵanyake. 21 Themba la Israyeli likafuma na kutimba mahachi na magileta, likathereska Ŵasiriya na kuthereska* kukuru.

22 Ntchimi+ yikizaso kwa themba la Israyeli, yikati: “Luta, ujikhozge na kughanaghanira icho uchitenge.+ Pakuti kuuyambiro wa chaka chikwiza themba la Siriya lizengeso kwimikana nawe.”+

23 Sono ŵateŵeti ŵa themba la Siriya ŵakati: “Chiuta wawo ni Chiuta wa mapiri. Lekani ŵakatitonda. Kweni usange tingarwa nawo pa malo ghakuthambalara, tiŵatondenge. 24 Kweniso muchite ichi: Muwuskemo mathemba ghose+ mu maudindo ghawo, ndipo mu malo ghawo muŵikemo ŵalongozgi waka. 25 Kufuma apo, muwunganye* ŵankhondo ŵakuyana na ŵankhondo awo muli kutaya, hachi pa hachi na gileta pa gileta. Mbwenu tilute na kurwa nawo pa malo ghakuthambalara, ndipo tamuŵatonda nadi.” Ntheura wakapulikira fundo yawo na kuchita ntheura.

26 Kuuyambiro wa chaka, Beni-hadadi wakawunganya Ŵasiriya na kukwelera ku Afeki+ kukarwa na Israyeli. 27 Ŵanthu ŵa Israyeli nawo ŵakawunganyika na kupika vyakurya, ŵakafuma kukakumana nawo. Ŵanthu ŵa Israyeli ŵakati ŵajintha msasa panthazi pawo, ŵakawonekanga nga nthumiskambo tuchokotuchoko tuŵiri twa mbuzi, apo Ŵasiriya ŵakazuzga charu chose.+ 28 Penepapo munthu wa Chiuta waunenesko wakiza kwa themba la Israyeli, wakati: “Yehova wakuti: ‘Pakuti Ŵasiriya ŵayowoya kuti: “Yehova ni Chiuta wa mapiri, ni Chiuta wa mu vidika chara,” nipelekenge mzinda ukuru uwu mu woko lako,+ ndipo umanyenge nadi kuti ine ndine Yehova.’”+

29 Ŵakakhala pa msasa mazuŵa 7, ŵakathyana waka, ndipo pa zuŵa la 7 nkhondo yikambapo. Ŵanthu ŵa Israyeli ŵakakoma ŵasilikari ŵakwenda pasi ŵa Ŵasiriya ŵakukwana 100,000 pa zuŵa limoza. 30 Ŵanyake wose ŵakachimbilira ku Afeki,+ mu msumba. Kweni chiliŵa chikawira pa ŵanthu 27,000 awo ŵakakhalako. Beni-hadadi nayo wakachimbira, wakanjira mu msumba, ndipo wakabisama mu chipinda chamukati chomene.

31 Penepapo ŵateŵeti ŵake ŵakati: “Wonani, tapulika kuti mathemba gha nyumba ya Israyeli ni mathemba ghalusungu. Ipo sono, tiyeni tivware vigudulu mu viwuno vithu na kukakilira vingwe mu mitu yithu, tilute kwa themba la Israyeli. Panyake wangaponoska umoyo winu.”+ 32 Ntheura ŵakavwara vigudulu mu viwuno vyawo, na kukakilira vingwe mu mitu yawo, ŵakiza kwa themba la Israyeli, ŵakati: “Muteŵeti winu Beni-hadadi wakuti: ‘Naŵeya, unileke wamoyo.’” Iyo wakati: “Kasi wachali wamoyo? Ni mubali wane.” 33 Ŵanthu ŵara ŵakachiwona nga ntchimanyikwiro chiwemi ndipo ŵakakolerana nagho luŵiro mazgu ghake, ŵakati: “Beni-hadadi ni mubali winu nadi.” Iyo wakati: “Lutani mukamutore.” Ntheura Beni-hadadi wakiza kwa iyo, wakamukwezga mu gileta.

34 Beni-hadadi wakati kwa iyo: “Misumba iyo adada ŵakapoka kwa adada ŵako niyiwezgenge. Ungazenga misika yako mu Damaseko, nga umo adada ŵakachitira mu Samariya.”

Ahabu wakazgora kuti: “Chifukwa cha phangano ili, nkhukuleka kuti ulutenge.”

Penepapo wakachita phangano na kumuleka kuti walutenge.

35 Yumoza wa ŵana ŵa zintchimi*+ wakaphalira munyake kuyana na mazgu gha Yehova kuti: “Naŵeya, nitimba.” Kweni munyake wakakana kumutimba. 36 Penepapo wakati: “Pakuti undapulikire mazgu gha Yehova, para talekana waka na ine, nkhalamu yikukomenge.”* Ŵakati ŵalekana, nkhalamu yikiza kwa iyo na kumukoma.

37 Wakasangaso munthu munyake, wakati: “Naŵeya, nitimba.” Munthu yura wakamutimba nadi na kumupweteka.

38 Penepapo ntchimi yira yikaluta na kulindilira themba pa nthowa, yikajibisa na visalu ku maso ghake. 39 Apo themba likajumphanga, yikachemerezga kwa themba kuti: “Muteŵeti winu wanguŵa pakati pa nkhondo, ndipo kwanguŵa munthu uyo wangwiza na munthu kwa ine na kuyowoya kuti: ‘Uniwonerengeko munthu uyu. Usange wazgeŵa, umoyo wako uzamutoreka mu malo gha umoyo wake,+ panji uzamulipira talente* la siliva.’ 40 Apo muteŵeti winu wanguŵa wakutangwanika apa na apo, munthu yura wanguzgeŵelekera waka yii.” Penepapo themba la Israyeli likati kwa iyo: “Ndimo cheruzgo chako chiŵirenge. Wajidumulira wekha.” 41 Ntheura yikawuskako luŵiro visalu ku maso ghake, ndipo themba la Israyeli likamumanya kuti wakaŵa yumoza wa ntchimi.+ 42 Ntchimi yikati: “Yehova wakuti: ‘Pakuti wamuleka kuti wafumemo mu woko lako+ munthu uyo nkhakuphalira kuti waparanyike, umoyo wako unjirenge mu malo gha umoyo wake,+ ndipo ŵanthu ŵako ŵanjirenge mu malo gha ŵanthu ŵake.’”+ 43 Penepapo themba la Israyeli likawera ku nyumba yake ku Samariya,+ nkhongono gululuru!

21 Pamanyuma pa vinthu ivi, pakawuka nkhani ya munda wa mpheska wa Naboti Muyezireli. Munda uwu ukaŵa mu Yezireli,+ pafupi na nyumba yachifumu ya Ahabu themba la Samariya. 2 Ahabu wakati kwa Naboti: “Unipe munda wako wa mpheska kuti nipandengemo mphangwe, pakuti uli pafupi na nyumba yane. Ine nikupenge munda unyake wa mpheska uwemi m’malo mwa uwu. Panji usange wakhumba, nikupe waka ndalama.” 3 Kweni Naboti wakati kwa Ahabu: “Ntchakwenelera chara pamaso pa Yehova, kuti ine nimupani chiharo cha ŵasekuru ŵane.”+ 4 Ntheura Ahabu wakanjira mu nyumba yake, wakaŵa wachitima, wakakhuŵara na mazgu gha Naboti Muyezireli, ghakuti: “Ningamupani chara chiharo cha ŵasekuru ŵane.” Ndipo wakagona pa bedi, wakalazga chisko kunyake na kukana kurya.

5 Muwoli wake Yezebeli+ wakanjira kwa iyo, wakamufumba kuti: “Mwaŵirachi* na chitima nthena na kukana kurya?” 6 Iyo wakati: “Chifukwa chakuti nkhayowoya kwa Naboti Muyezireli kuti: ‘Uniguliske munda wako wa mpheska. Panji usange wakhumba, nikupe munda unyake wa mpheska m’malo mwa uwu.’ Kweni iyo wakati: ‘Ningamupani chara munda wane wa mpheska.’” 7 Muwoli wake Yezebeli wakati kwa iyo: “Asi ndimwe themba pachanya pa Israyeli? Wukani, murye kanthu, ndipo mtima winu usangwe. Nimupaninge munda wa mpheska wa Naboti Muyezireli.”+ 8 Penepapo Yezebeli wakalemba makalata mu zina la Ahabu na kudindapo chidindo cha themba,+ wakatuma makalata ku ŵalara+ na ŵanthu ŵakuchindikika awo ŵakakhalanga mu msumba wa Naboti. 9 Mu makalata agha wakalembamo kuti: “Pharazgani kuziŵizga kurya, muŵike Naboti panthazi pa ŵanthu. 10 Ndipo mutore ŵanalume ŵaŵiri ŵawakawaka ŵakhale pamaso pake, ŵamutundure+ kuti: ‘Watemba Chiuta na themba.’+ Pamanyuma mumufumiskire kuwaro na kumudinya na malibwe wafwe.”+

11 Ntheura ŵanthu ŵa mu msumba wake, ŵalara na ŵakuchindikika awo ŵakakhalanga mu msumba wake, ŵakachita ivyo vikalembeka mu makalata agho Yezebeli wakatuma kwa iwo. 12 Ŵakapharazga kuziŵizga kurya ndipo ŵakamuŵika Naboti panthazi pa ŵanthu. 13 Penepapo ŵanalume ŵaŵiri ŵawakawaka ŵakiza na kukhala pamaso pake, ŵakamba kumutundura pamaso pa ŵanthu kuti: “Naboti watemba Chiuta na themba.”+ Ntheura ŵakamufumiskira kuwaro kwa msumba na kumudinya na malibwe wakafwa.+ 14 Penepapo ŵakatuma mazgu kwa Yezebeli kuti: “Naboti wadinyika na malibwe, wafwa.”+

15 Yezebeli wakati wapulika kuti Naboti wadinyika na malibwe wafwa, wakati kwa Ahabu: “Wukani, mutore munda wa mpheska wa Naboti Muyezireli,+ uwo wakakana kumuguliskani. Pakuti sono Naboti ngwamoyo chara. Wafwa.” 16 Ahabu wakati wapulika kuti Naboti wafwa, wakawuka na kukhilira ku munda wa mpheska wa Naboti Muyezireli, wakawutora kuŵa wake.

17 Kweni mazgu gha Yehova ghakiza kwa Eliya+ Mutishibi kuti: 18 “Wuka luta kwa Ahabu themba la Israyeli, uyo wali mu Samariya.+ Iyo wali mu munda wa mpheska wa Naboti. Waluta kwenekuko kukawutora kuŵa wake. 19 Ukamuphalire kuti: ‘Yehova wakuti: “Kasi wakoma munthu+ na kupokaso munda wake?”’+ Ukatiso kwa iyo: ‘Yehova wakuti: “Pa malo agho ntcheŵe zikamyangira ndopa za Naboti, ndipo ntcheŵe zizamumyangiraso ndopa zako.”’”+

20 Ahabu wakati kwa Eliya: “Wanisanga, iwe mulwani wane.”+ Eliya wakati: “Nakusanga nadi. ‘Chifukwa waŵikapo mtima* kuchita icho ntchiheni pamaso pa Yehova,+ 21 wona, nikhizgirenge soka pa iwe. Niphyerengepo iwe na kuparanya mwanalume waliyose*+ wa kwa Ahabu, na awo ŵakusoŵa pakukora na ŵakulopwa mu Israyeli.+ 22 Nizgorenge nyumba yako nga ni nyumba ya Yerobowamu+ mwana wa Nebati kweniso nga ni nyumba ya Basha+ mwana wa Ahiya, pakuti wanikwiyiska na kunangiska Israyeli.’ 23 Na kwa Yezebeli wuwo, Yehova wati: ‘Ntcheŵe zizamurya Yezebeli mu munda wa ku Yezireli.+ 24 Waliyose wa kwa Ahabu uyo wafwirenge mu msumba, ntcheŵe zimuryenge. Ndipo waliyose uyo wafwirenge mu thondo, viyuni vyamudera vimuryenge.+ 25 Nadi, kukaŵavya munthu wakuyana na Ahabu,+ uyo wakaŵikapo mtima* kuchita icho ntchiheni pamaso pa Yehova, ndipo wakakhuŵilizgikanga na Yezebeli muwoli wake.+ 26 Wakachita ukazuzi ukuru chomene na kulondezga vikozgo vyakuseluska nga umo Ŵaamori wose ŵakachitiranga, ŵeneawo Yehova wakaŵachimbizga panthazi pa Ŵaisrayeli.’”+

27 Ahabu wakati wapulika mazgu agha wakapalura vyakuvwara vyake na kuvwara chigudulu. Wakaziŵizga kurya, wakagona pa chigudulu na kwenda nyambinyambi. 28 Penepapo mazgu gha Yehova ghakiza kwa Eliya Mutishibi kuti: 29 “Kasi wawona umo Ahabu wajiyuyulira pamaso pane?+ Pakuti wajiyuyura pamaso pane, nikhizgirenge soka ili mu mazuŵa ghake chara. Nizamukhizga soka ili pa nyumba yake mu mazuŵa gha mwana wake.”+

22 Pakaŵavya nkhondo pakati pa Siriya na Israyeli vyaka vitatu. 2 Mu chaka chachitatu, Yehoshafati+ themba la Yuda wakaluta kwa themba la Israyeli.+ 3 Ndipo themba la Israyeli likati ku ŵateŵeti ŵake: “Kasi mukumanya kuti Ramoti-giliyadi+ ngwithu? Kweni ise tikuchedwa kuwupoka kwa themba la Siriya.” 4 Penepapo themba likati kwa Yehoshafati: “Kasi ulutenge nane kukarwa pa Ramoti-giliyadi?” Yehoshafati wakati kwa themba la Israyeli: “Ine nili nga ndiwe. Ŵanthu ŵane ŵali nga mbanthu ŵako. Mahachi ghane ghali nga ni mahachi ghako.”+

5 Kweni Yehoshafati wakati kwa themba la Israyeli: “Fumba dankha,+ timanye mazgu gha Yehova.”+ 6 Ntheura themba la Israyeli likawunganya ntchimi pamoza, ŵanalume pafupifupi 400, likati kwa iwo: “Kasi nilute kukarwa na Ramoti-giliyadi, panji nileke waka?” Iwo ŵakati: “Lutani, ndipo Yehova wamupelekenge mu woko la themba.”

7 Kweni Yehoshafati wakati: “Kasi kuno kulije ntchimi yinyake ya Yehova? Tiyeni tifumbeso kwizira mwa iyo.”+ 8 Penepapo themba la Israyeli likati kwa Yehoshafati: “Pali munthu yumoza uyo tingafumbirako kwa Yehova.+ Kweni ine nkhumutinkha,+ chifukwa wakunichimira viwemi yayi kweni viheni pera.+ Ni Mikaya mwana wa Imula.” Yehoshafati wakati: “Themba lingayowoyanga nthena chara.”

9 Penepapo themba la Israyeli likachema wantchito, likati: “Luta ukamutore Mikaya mwana wa Imula mwaluŵiro.”+ 10 Themba la Israyeli na Yehoshafati themba la Yuda ŵakakhala waliyose pa chitengo chake, ŵakavwara malaya ghachifumu, ŵakakhala pa malo ghakupwanthira mbuto pa mulyango wa chipata cha Samariya. Ntchimi zose zikachimanga pamaso pawo.+ 11 Penepapo Zedekiya mwana wa Kenana wakajipangira masengwe ghachisulo, wakati: “Yehova wakuti: ‘Na masengwe agha mugwazenge* Ŵasiriya m’paka muŵamare.’” 12 Ntchimi zinyake zose zikachimanga mwakuyana waka, zikatenge: “Lutani ku Ramoti-giliyadi ndipo vyamumwenderani makora. Yehova wamupelekenge mu woko la themba.”

13 Ntheura thenga ilo likaluta kukachema Mikaya, likati kwa iyo: “Wona, mazgu gha ntchimi zose ngamoza ndipo ngawemi kwa themba. Nawe mazgu ghako ghakaŵe nga ni mazgu ghawo, ukayowoye viwemi.”+ 14 Kweni Mikaya wakati: “Nadi pano Yehova wamoyo, chose icho Yehova waniphalira ndicho namuyowoya.” 15 Wakiza kwa themba, ndipo themba likamufumba kuti: “Mikaya, kasi tilute kukarwa nkhondo na Ramoti-giliyadi, panji tileke waka?” Nyengo yeneyiyo, iyo wakati: “Lutani, ndipo vyamumwenderani makora. Yehova wamupelekenge mu woko la themba.” 16 Penepapo themba likati: “Kasi nikulapizgenge kalinga kuti uniphalirenge unenesko pera mu zina la Yehova?” 17 Mikaya wakati: “Nkhuwona Ŵaisrayeli wose ŵambininika pa mapiri+ nga ni mberere zambura muliska. Yehova wakati: ‘Aŵa ŵalije mulongozgi. Waliyose wawelere ku nyumba yake mu mtende.’”

18 Themba la Israyeli likati kwa Yehoshafati: “Asi nangukuphalira, ‘Wakunichimira viwemi yayi, kweni viheni pera’?”+

19 Mikaya wakati: “Ntheura pulikani mazgu gha Yehova: Nkhawona Yehova wakhala pa chitengo chake+ ndipo mawumba ghose ghakuchanya ghakimilira pafupi nayo, ku woko lake lamalyero na kumazere.+ 20 Ndipo Yehova wakati: ‘Kasi ni njani wangakapusika Ahabu, mwakuti wakwelere ku Ramoti-giliyadi na kukafwira kwenekuko?’ Uyu wakayowoyanga ichi ndipo munyake wakayowoyanga chinyake. 21 Penepapo mzimu*+ ukiza na kwimilira pamaso pa Yehova, ukati: ‘Ine ningakamupusika Ahabu.’ Yehova wakati kwa iwo: ‘Wamumupusika wuli?’ 22 Mzimu ukati: ‘Nilutenge na kuzgoka mzimu wakupusika mu mulomo wa ntchimi zake zose.’+ Chiuta wakati: ‘Wamumupusika nadi, nakuti vyamukwendera. Luta ukachite ntheura.’ 23 Sono Yehova waŵika mzimu wakupusika mu mulomo wa ntchimi zako zose izi.+ Kweni Yehova wapharazga soka pa iwe.”+

24 Zedekiya mwana wa Kenana wakasendelera kwa Mikaya na kumutimba pa thama, wakati: “Kasi mzimu wa Yehova wajumpha nkhu kufumako kwa ine na kuyowoya nawe?”+ 25 Mikaya wakati: “Wona, uzamuwona uko wajumpha pa zuŵa ilo uzamunjilira mu chipinda chamukati kuti ukabisame.” 26 Ndipo themba la Israyeli likati: “Mutorani Mikaya na kumupeleka kwa Amoni mulongozgi wa msumba na kwa Yowashi mwana wa themba. 27 Mukaŵaphalire kuti: ‘Themba likuti: “Muŵikani munganya uyu mu gadi,+ mumupengeko chingwa chichoko waka na maji ghachoko waka m’paka niwelere mu mtende.”’” 28 Mikaya wakati: “Usange mwawelera mu mtende, mbwenu Yehova wandayowoye nane.”+ Wakatiso: “Manyani ichi, imwe mwaŵanthu mose.”

29 Ntheura themba la Israyeli na Yehoshafati themba la Yuda ŵakakwelera ku Ramoti-giliyadi.+ 30 Themba la Israyeli likati kwa Yehoshafati: “Nijibisenge, na kunjira mu nkhondo, kweni iwe uvware vyakuvwara vyachifumu.” Ntheura themba la Israyeli likajibisa+ na kunjira mu nkhondo. 31 Themba la Siriya likalangura ŵalongozgi ŵake ŵa ŵapamagileta 32 kuti:+ “Mungakarwanga na waliyose chara, kwali ni mukuru panji muchoko, kweni themba la Israyeli pera.” 32 Ŵalongozgi ŵa ŵapamagileta ŵakati ŵamuwona Yehoshafati ŵakati: “Uyu ndiyo themba la Israyeli.” Ntheura ŵakawelera na kwamba kurwa nayo. Yehoshafati wakamba kulira kupempha wovwiri. 33 Ŵalongozgi ŵa ŵapamagileta ŵakati ŵawona kuti wakaŵa themba la Israyeli chara ŵakawelera mwaluŵiro, ŵakaleka kumulondezga.

34 Kweni mwanalume munyake wakakweŵa uta wake na kuponya chiponyeponye,* wakalasa themba la Israyeli mukati mu chakuvwara chake chachisulo. Themba likati kwa wakwendeska gileta lake: “Welera, uniwuskemo mu nkhondo,* chifukwa napwetekeka chomene.”+ 35 Nkhondo yikanunkha zuŵa lose lira ndipo ŵakachita kulikolelera themba mu gileta kulazgana na Ŵasiriya. Ndopa izo zikafumanga pa chilonda zikati waka nyete mu gileta lankhondo, ndipo namise themba likafwa.+ 36 Dazi likati lanjira, ntchemerezgo yikapulikikwa mu msasa mose kuti: “Waliyose wawelere mu msumba wake. Waliyose ku charu chake!”+ 37 Ntheura themba likafwa ndipo ŵakiza nalo ku Samariya. Ŵakalisunga mu Samariya. 38 Apo ŵakasukanga gileta pafupi na chiziŵa cha Samariya, ntcheŵe zikamyanga ndopa zake ndipo mahule ghakagezanga penepara,* kuyana na mazgu agho Yehova wakayowoya.+

39 Mdauko unyake wose wa Ahabu, vyose ivyo wakachita kweniso nyumba za mino gha zovu+ izo wakazenga, misumba yose iyo wakazenga, asi vili kulembeka mu buku la mdauko wa mu nyengo za mathemba gha Israyeli? 40 Paumaliro Ahabu wakagona na ŵasekuru ŵake.+ Mwana wake Ahaziya+ wakaŵa themba mu malo ghake.

41 Yehoshafati+ mwana wa Asa wakaŵa themba la Yuda mu chaka chachinayi cha Ahabu themba la Israyeli. 42 Yehoshafati wakaŵa themba wali na vyaka 35, ndipo wakawusa vyaka 25 mu Yerusalemu. Zina la anyina likaŵa Azuba mwana wa Shilihi. 43 Wakenda mu nthowa zose za Asa+ wiske. Wakapatukamo chara, wakachita icho ntchakwenelera pamaso pa Yehova.+ Kweni wakawuskapo chara malo ghapachanya ndipo ŵanthu ŵakalutilira kupeleka sembe na kusunkhizga vyakununkhira pa malo ghapachanya.+ 44 Yehoshafati wakaŵa pamtende na themba la Israyeli.+ 45 Mdauko unyake wose wa Yehoshafati, nkhongono zake, na umo wakalweranga nkhondo, asi vili kulembeka mu buku la mdauko wa mu nyengo za mathemba gha Yuda? 46 Wakafumiskamoso mu charu mahule ghose ghanalume gha pa tempile+ agho ghakasidika mu mazuŵa gha Asa wiske.+

47 Mu Edomu+ mukaŵavya themba. Wachiŵiri kwa themba ndiyo wakawusanga, kukolerapo waka.+

48 Yehoshafati wakapangaso ngalaŵa za Tarishishi* kuti zilute ku Ofiri kukatora golide.+ Kweni ngalaŵa zikafikako chara chifukwa zikabwangasukira pa Eziyoni-geberi.+ 49 Penepapo Ahaziya mwana wa Ahabu wakati kwa Yehoshafati: “Zomerezga kuti ŵateŵeti ŵane ŵalute na ŵateŵeti ŵako mu ngalaŵa,” kweni Yehoshafati wakakana.

50 Yehoshafati wakagona na ŵasekuru ŵake,+ wakasungika pamoza na ŵasekuru ŵake mu Msumba wa Davide sekuru wake. Mwana wake Yehoramu+ wakaŵa themba mu malo ghake.

51 Ahaziya+ mwana wa Ahabu wakaŵa themba la Israyeli mu Samariya mu chaka cha 17 cha Yehoshafati themba la Yuda, ndipo wakawusa Israyeli vyaka viŵiri. 52 Wakachita viheni pamaso pa Yehova, wakenda mu nthowa za awiske+ na anyina,+ na mu nthowa za Yerobowamu mwana wa Nebati, uyo wakanangiska Israyeli.+ 53 Wakalutilira kuteŵetera Baala+ na kumusindamira, wakakwiyiska Yehova Chiuta wa Israyeli+ umo wiske wakachitira.