BUKU LACHIŴIRI LA MIDAUKO
1 Solomoni mwana wa Davide wakalutilira kuŵa wankhongono mu uthemba wake. Yehova Chiuta wake wakaŵa nayo ndipo wakamukuzga chomene.+
2 Solomoni wakachema Israyeli yose, ŵalongozgi ŵa vikwi na ŵa mahandiredi, ŵeruzgi, na ŵalongozgi wose ŵa Israyeli yose, ŵalongozgi ŵa nyumba za ŵawiskewo. 3 Penepapo Solomoni na mpingo wose ŵakaluta ku malo ghapachanya ku Gibiyoni,+ pakuti ndiko kukaŵa chihema chakukumanamo cha Chiuta waunenesko, icho Mozesi muteŵeti wa Yehova wakapanga mu mapopa. 4 Kweni Davide wakatora Likasa la Chiuta waunenesko ku Kiriyati-yerimu+ na kuliŵika ku malo agho wakalinozgera. Wakalijinthira hema mu Yerusalemu.+ 5 Jotchero lamkuŵa+ ilo Bezaleli+ mwana wa Uri mwana wa Huru wakazenga likaŵikika panthazi pa chihema cha Yehova. Solomoni na mpingo wose ŵakalombanga panthazi pa ilo.* 6 Sono Solomoni wakapeleka sembe kwa Yehova pa jotchero lamkuŵa+ la pa chihema chakukumanamo, ndipo wakapelekapo sembe zakotcha 1,000.
7 Mu usiku wenewura, Chiuta wakawoneka kwa Solomoni, wakati: “Pempha icho ukukhumba kuti nikupe.”+ 8 Solomoni wakati kwa Chiuta: “Mwalongora lusungu* lukuru kwa muteŵeti winu Davide+ adada, ndipo mwaniŵika themba mu malo ghake.+ 9 Sono, A Yehova Chiuta, layizgo linu kwa Davide adada liŵe lakugomezgeka,+ pakuti mwanimika kuŵa themba pa ŵanthu ŵanandi aŵa, awo mbanandi nga ni fuvu lapasi.+ 10 Nipani vinjeru na kumanya+ kuti nilongozge ŵanthu aŵa,* pakuti ni njani wangafiska kweruzga ŵanthu ŵinu ŵanandi nthena?”+
11 Chiuta wakati kwa Solomoni: “Pakuti ichi ndicho mtima wako wakhumba, undapemphe chuma, usambazi, ntchindi panji nyifwa* ya awo ŵakukutinkha, nesi kupempha umoyo utali,* kweni wapempha vinjeru na kumanya kuti weruzge ŵanthu ŵane awo nakwimika kuŵa themba+ pachanya pawo, 12 nikupenge vinjeru na kumanya pera chara. Nikupengeso chuma, usambazi, na ntchindi ivyo palije themba linyake likaŵa navyo kumanyuma panji lizamuŵa navyo kunthazi kwako.”+
13 Ntheura Solomoni wakafuma ku malo ghapachanya ku Gibiyoni,+ panthazi pa chihema chakukumanamo, wakiza ku Yerusalemu. Wakawusa Israyeli. 14 Solomoni wakawunjika magileta na mahachi.* Wakaŵa na magileta 1,400 na mahachi* 12,000.+ Wakaghaŵika mu misumba ya magileta+ kweniso pafupi na themba ku Yerusalemu.+ 15 Themba likawunjika siliva na golide mu Yerusalemu, unandi wake nga ni malibwe,+ ndipo makuni gha sidara ghakaŵa ghanandi chomene nga ni makuni gha mkuyu mu Shefela.+ 16 Mahachi gha Solomoni ghakachita kugulika ku Eguputo,+ ndipo ŵamalonda ŵa themba ŵakaguranga mahachi mu magulumagulu* pa mtengo umoza.+ 17 Gileta limoza lakufuma ku Eguputo likagulikanga masiliva 600, ndipo hachi limoza likagulikanga masiliva 150. Ndipo ŵakaviguliskanga ku mathemba ghose gha Ŵahiti na mathemba gha Siriya.
2 Sono Solomoni wakalangura kuti nyumba ya zina+ la Yehova yizengeke kweniso nyumba ya ufumu wake.+ 2 Solomoni wakalemba ŵantchito waka* 70,000, na ŵanyake 80,000 ŵakuŵaja malibwe mu mapiri,+ kweniso ŵanthu 3,600 awo ŵakaŵalaŵiliranga.+ 3 Solomoni wakatuma mazgu kwa Hiramu+ themba la Ture kuti: “Unichitire nga umo ukachitira na Davide adada apo ukaŵatumira makuni gha sidara kuti ŵazengere nyumba yakukhalamo.+ 4 Sono nkhuzengera nyumba zina la Yehova Chiuta wane na kuyituŵiska kwa iyo, nyumba yakotcheramo vyakununkhira+ pamaso pake, kweniso yakuŵikamo chingwa chakulongora+ na ya sembe zakotcha, mulenji na mise,+ pa Masabata,+ myezi yiphya,+ na pa viphikiro+ vya Yehova Chiuta withu. Ili ni dango lamuyirayira pa Israyeli. 5 Nyumba iyo nkhuzenga yiŵenge yikuru, pakuti Chiuta withu ni mukuru kuluska ŵachiuta ŵanyake wose. 6 Kasi ni njani wangamuzengera nyumba? Machanya, enya, machanya gha machanya ghakumukwana yayi.+ Ipo ine ndine njani kuti nimuzengere nyumba yakukhalamo, padera pakuŵa waka malo ghakotcheramo sembe kwa iyo? 7 Sono unitumire munthu waluso, uyo ngwaluso pa vinthu vya golide, siliva, mkuŵa,+ chisulo, weya utchesamu, weya uswesi, uzi wabuluu, kweniso wakumanya vyakujobajoba. Wazamugwira ntchito pamoza na ŵanthu ŵane ŵaluso mu Yuda na mu Yerusalemu, ŵeneawo Davide adada wakaŵapeleka.+ 8 Unitumire mathabwa gha sidara, junipa,+ na aligamu+ ghakufuma ku Lebanoni, pakuti nkhumanya makora kuti ŵateŵeti ŵako mbaluso pakutema makuni mu Lebanoni.+ Ŵateŵeti ŵane ŵagwirenge ntchito na ŵateŵeti ŵako+ 9 kuti ŵanichekere mathabwa ghanandi chomene, pakuti nyumba iyo nizengenge yiŵenge yikuru chomene. 10 Wona, ŵateŵeti ŵako,+ awo ŵakutema makuni, niŵapenge chakurya, tirigu wakukwana makoro* 20,000, balere wakukwana makoro 20,000, vinyo lakukwana mabati* 20,000, na mafuta ghakukwana mabati 20,000.”
11 Penepapo Hiramu themba la Ture wakalemba na kutuma uthenga uwu kwa Solomoni, wakuti: “Yehova wakutemwa ŵanthu ŵake, lekani wakuŵika iwe kuŵa themba lawo.” 12 Hiramu wakatiso: “Yehova Chiuta wa Israyeli walumbike, uyo wakapanga kuchanya na charu chapasi, chifukwa wamupa Themba Davide mwana wavinjeru,+ wakuchenjera na wakupulikiska vinthu,+ uyo wazengenge nyumba ya Yehova na nyumba ya uthemba wake. 13 Sono nkhutuma munthu waluso na wakupulikiska vinthu, Hiramu-abi,+ 14 mwana wa mwanakazi wakufuma mu Ŵadani, kweni awiske ŵakaŵa ŵa ku Ture. Ni nkhwantha pa vinthu vya golide, siliva, mkuŵa, chisulo, malibwe, makuni, weya utchesamu, uzi wabuluu, salu yiwemi, na weya uswesi.+ Wakujoba na kupanga mtundu uliwose wa chinthu icho wapika.+ Wazamugwira ntchito na ŵanthu ŵako ŵaluso na ŵanthu ŵaluso ŵa fumu yane Davide awuso. 15 Ntheura fumu yane yitume tirigu, balere, mafuta, na vinyo, ivyo yili kulayizga ku ŵateŵeti ŵake.+ 16 Tidumurenge makuni ku Lebanoni,+ ghanandi umo imwe mukukhumbira, ndipo tizenge nagho kwa imwe pa mapaka kuti ghende pa nyanja pera m’paka ku Yopa,+ penepapo imwe mwamughatora kuya nagho ku Yerusalemu.”+
17 Penepapo Solomoni wakapenda ŵanthu wose awo ŵakaŵa ŵalendo mu charu cha Israyeli,+ pamanyuma pa kalembera uyo Davide+ wiske wakachita. Ndipo pakasangika ŵanthu 153,600. 18 Ntheura wakatorapo ŵantchito waka* 70,000, na ŵanyake 80,000 ŵakuŵaja malibwe+ mu mapiri, kweniso ŵanthu 3,600 awo ŵakalaŵiliranga ŵantchito.+
3 Solomoni wakamba kuzenga nyumba ya Yehova+ ku Yerusalemu pa Phiri la Moriya,+ apo Yehova wakawonekera kwa Davide+ wiske, pa malo ghakuphwanthirapo gha Orinani+ Muyebusi, agho Davide wakanozga. 2 Wakamba kuzenga pa zuŵa lachiŵiri la mwezi wachiŵiri, mu chaka chachinayi cha kuwusa kwake. 3 Nyumba iyo Solomoni wakazengera Chiuta waunenesko yikaŵa mikono 60 mu utali na mikono 20 mu usani,+ kuyana na kapimiro kakale.* 4 Khonde ilo likaŵa panthazi pa nyumba likaŵa mikono 20 mu utali, kuyana na usani wa nyumba, ndipo kufuma pasi kuya muchanya likaŵa 120. Mukati wakamatamo golide liwemi.+ 5 Mu nyumba yose wakakhomamo mathabwa gha junipa, wakayimata na golide liwemi,+ na kuyitozga na vithuzithuzi+ vya makuni gha mkama na maunyoro.+ 6 Nyumba wakayitozga na malibwe+ ghakuzirwa na ghakutowa. Golide+ likaŵa la ku Paravayimu. 7 Nyumba yose, mapaso, milyango, viliŵa, na vijaro wakavimata na golide.+ Pa viliŵa+ wakajobapo ŵakerubi.
8 Wakapanga chipinda,* Malo Ghatuŵa Chomene.+ Utali wake ukayananga na usani wa nyumba, mikono 20, na mikono 20 mu usani. Wakayimata na golide liwemi+ lakukwana matalente* 600. 9 Uzito wa golide lakupangira mizumali ukaŵa mashekele* 50. Vipinda vyamuchanya wakavimata na golide.
10 Mu Malo Ghatuŵa Chomene wakapangamo ŵakerubi ŵaŵiri, ndipo wakaŵaphaka golide.+ 11 Utali wa mapapindo ghose gha ŵakerubi+ ukaŵa mikono 20. Phapindo limoza la kerubi wakwamba likaŵa mikono yinkhondi mu utali ndipo likafikanga ku chiwumba. Phapindo linyake nalo likaŵa mikono yinkhondi mu utali ndipo likakhwaskanga ku phapindo la kerubi munyake. 12 Phapindo limoza la kerubi wachiŵiri likaŵa mikono yinkhondi mu utali ndipo likafikanga ku chiwumba, ndipo phapindo linyake likaŵa mikono yinkhondi mu utali ndipo likakhwaskanga ku phapindo la kerubi wakwamba yura. 13 Mapapindo gha ŵakerubi aŵa ghakatambazuka mikono 20. Ŵakerubi ŵakimilira na malundi ghawo ndipo ŵakalazgira mukati.*
14 Wakapangaso katani+ ya uzi wabuluu, weya utchesamu, weya uswesi, na salu yiwemi, ndipo ŵakadoŵapo+ ŵakerubi.
15 Wakapangaso mizati+ yiŵiri kunthazi kwa nyumba. Yikaŵa mikono 35 mu utali, mitu yake pachanya yikaŵa mikono yinkhondi.+ 16 Wakapangaso maunyoro ghakuŵa nga ni majuda, wakaghaŵika pachanya pa mizati, wakapangaso marimoni 100 na kughaŵika pa maunyoro. 17 Wakimika mizati panthazi pa tempile, umoza kumalyero,* unyake kumazere.* Wakumalyero wakawuthya Yakini,* ndipo wakumazere wakawuthya Bowazi.*
4 Kufuma apo, wakapanga jotchero lamkuŵa,+ mu utali likaŵa mikono 20, mu usani mikono 20, kufuma pasi kuya muchanya mikono 10.
2 Wakapanga Nyanja*+ yachisulo chakusongonora. Yikaŵa yakuwulungana, mulomo wake zingilizge ukaŵa mikono 10, mu utali yikaŵa mikono yinkhondi, ndipo pakakhumbikwanga chingwe chakupimira cha mikono 30 kuti chizingilizge nyanja iyi.+ 3 Musi mwa mulomo wake mukaŵa vitoweskero vya mphindi+ zingilizge, vikaŵapo 10 pa mkono umoza, kuzingilizga Nyanja yose. Mphindi zikapangikira kumoza na nyanja mu mizere yiŵiri. 4 Yikaŵikika pa ng’ombe zanalume 12,+ zitatu zikalazga kumpoto, zitatu zikalazga kumanjiliro gha dazi, zitatu zikalazga kumwera, ndipo zitatu zikalazga kumafumiro gha dazi. Nyanja yikaŵikika pa ng’ombe izi, ndipo michira yikalazgira mukati. 5 Ukhomi wa nyanja ukaŵa wakukwana usani wa woko,* mulomo wake ukapangika nga ni mulomo wa nkhombo, nga ni luŵa. Mukanjiranga maji ghakukwana mabati* 3,000.
6 Wakapangaso viŵiya 10 vyakugezeramo, vinkhondi wakaviŵika kumalyero ndipo vinyake vinkhondi kumazere.+ Ŵakasukuluzgirangamo vinthu ivyo ŵakachitiranga ntchito pa sembe yakotcha.+ Kweni Nyanja yikaŵa yakuti ŵasembe* ŵagezerengemo.+
7 Kufuma apo, wakapanga vyakuŵikapo nyali vyagolide+ 10 kuyana na umo vikakhumbikwiranga,+ wakaviŵika mu tempile, vinkhondi kumalyero, vinkhondi kumazere.+
8 Wakapangaso mathebulu 10 na kughaŵika mu tempile, ghankhondi kumalyero, ghankhondi kumazere.+ Ndipo wakapanga mabakule ghagolide 100.
9 Penepapo wakapanga luŵaza+ lwa ŵasembe+ na mphara yikuru*+ na vijaro vya mphara, ndipo wakaphaka vijaro na mkuŵa. 10 Wakaŵika Nyanja kumalyero, kulazga kumwera chakumafumiro gha dazi.+
11 Hiramu wakapangaso vyakuyolera vyoto, mafosholo, na mabakule.+
Ntheura Hiramu wakamalizga mulimo uwo wakachitira Themba Solomoni pa nyumba ya Chiuta waunenesko:+ 12 Mizati+ yiŵiri na mitu yakuvungulika nga ni bakule iyo yikaŵa pachanya pa mizati iyi, kweniso maunyoro+ ghaŵiri ghakulukanalukana ghakubenekelera mitu yiŵiri yakuvungulika iyo yikaŵa pachanya pa mizati, 13 marimoni+ 400 gha pa maunyoro ghaŵiri ghakulukanalukana, mizere yiŵiri ya marimoni pa maunyoro ghalighose, kubenekelera mitu yakuvungulika iyo yikaŵa pa mizati yiŵiri+ yira, 14 vyakuyegheramo* 10 na viŵiya 10 pachanya pa vyakuyegheramo,+ 15 Nyanja na ng’ombe zanalume 12 kusi kwake,+ 16 vyakuyolera vyoto, mafosholo,+ na mabakule. Hiramu-abivu+ wakapanga viteŵetero vyose ivi vyamkuŵa uwemi ndipo wakapangira Themba Solomoni pa nyumba ya Yehova. 17 Themba likavisongonolera mu vikomboli vyadongo mu chigaŵa cha Yorodani, pakati pa Sukoti+ na Zereda. 18 Solomoni wakapanga viteŵetero vyose ivi vinandi chomene. Uzito wa mkuŵa ukamanyikwa yayi.+
19 Solomoni wakapanga viteŵetero+ vyose vya nyumba ya Chiuta waunenesko: jotchero lagolide,+ mathebulu+ agho pakaŵa+ chingwa chakulongora, 20 vyakuŵikapo nyali na nyali zake, vya golide liwemi chomene.+ Nyali izi zikaŵa zakuti zigolerenge panthazi pa chipinda chamukati chomene, kuyana na umo vikakhumbikwiranga. 21 Wakapangaso maluŵa, nyali, vyakupanira, vyose vya golide liwemi chomene, 22 kweniso vyakuzimwiskira, mabakule, nkhombo, na majonjo, vya golide liwemi. Milyango ya nyumba, vijaro vyake vyakunjilira mu Malo Ghatuŵa Chomene,+ na vijaro vya nyumba ya tempile, vikaŵa vyagolide.+
5 Ntheura Solomoni wakamalizga mulimo wose uwo wakeneranga kuchitira nyumba ya Yehova.+ Kufuma apo, Solomoni wakanjizga vinthu ivyo Davide wiske wakavipatura.+ Wakaŵika siliva, golide, na vinthu vinyake vyose mu vyakusungiramo chuma cha nyumba ya Chiuta waunenesko.+ 2 Pa nyengo yira, Solomoni wakawunganya ŵalara ŵa Israyeli, ŵakuru wose ŵa mafuko, ŵalongozgi ŵa nyumba za ŵawiskewo za Israyeli. Ŵakiza ku Yerusalemu kuti ŵatore likasa la phangano la Yehova kufuma mu Msumba wa Davide,+ ndiko kuti, Ziyoni.+ 3 Ŵanthu wose ŵa Israyeli ŵakawungana panthazi pa themba pa chiphikiro* icho chikuchitika mu mwezi wa 7.+
4 Ntheura ŵalara wose ŵa Israyeli ŵakiza, ndipo Ŵalevi ŵakanyamura Likasa.+ 5 Ŵakatora Likasa, chihema chakukumanamo,+ na viteŵetero vyose vyakupatulika ivyo vikaŵa mu chihema. Ŵasembe* na Ŵalevi* ŵakavinyamura. 6 Themba Solomoni na wumba wose wa Ŵaisrayeli awo ŵakachemeka kuzakakumana nalo ŵakaŵa panthazi pa Likasa. Ŵakapelekanga sembe+ zinandi chomene za mberere na ng’ombe mwakuti zikaŵa zakuti zingapendeka chara panji kuŵazgika. 7 Penepapo ŵasembe ŵakanjizga likasa la phangano la Yehova mu malo ghake, mu chipinda chamukati chomene cha nyumba, Malo Ghatuŵa Chomene, kusi kwa mapapindo gha ŵakerubi.+ 8 Ntheura mapapindo gha ŵakerubi ghakatambazukira pa malo gha Likasa, mwakuti ŵakerubi ŵakasikizganga Likasa na michiko+ yake. 9 Michiko yikaŵa yitali chomene mwakuti songo za michiko zikawonekeranga mu Malo Ghatuŵa panthazi pa chipinda chamukati chomene, kweni yikawonekeranga kuwaro yayi. Yichali nthena m’paka lero. 10 Mu Likasa mukaŵavya kanthu kanyake padera pa malibwe ghapapati ghaŵiri agho Mozesi wakaŵikamo ku Horebu,+ apo Yehova wakachitanga phangano+ na Ŵaisrayeli ŵakati ŵafuma mu charu cha Eguputo.+
11 Ŵasembe ŵakati ŵafuma mu malo ghatuŵa (pakuti ŵasembe wose awo ŵakaŵapo ŵakajituŵiska,+ kwambura kuwona gulu ilo ŵakaŵamo),+ 12 Ŵalevi wose ŵakwimba+ awo ŵakaŵa ŵakufuma mwa Asafu,+ Hemani,+ Yedutuni,+ na mu ŵana ŵawo na ŵabali ŵawo, ŵakavwara malaya ghasalu yiwemi, ndipo ŵakaŵa na makumbalo,* vyakwimbira vya vingwe, na ŵabango. Ŵakimilira chakumafumiro gha dazi kwa jotchero, ndipo ŵakaŵa pamoza na ŵasembe 120 ŵakulizga mbata.+ 13 Pa nyengo iyo ŵakulizga mbata na ŵakwimba ŵakalumbanga na kuwonga Yehova mwakukolerana, kweniso apo mazgu gha mbata, makumbalo, na vyakwimbira vinyake ghakapulikikwanga uku ŵakulumba Yehova, “pakuti ni muwemi, chifukwa lusungu* lwake lukukhalilira muyirayira,”+ penepapo nyumba, nyumba ya Yehova, yikazura bingu.+ 14 Ŵasembe ŵakatondeka kwima kuti ŵateŵete chifukwa cha bingu, pakuti uchindami wa Yehova ukazura nyumba ya Chiuta waunenesko.+
6 Pa nyengo yira, Solomoni wakati: “Yehova wakayowoya kuti wakhalenge mu mdima ukuru.+ 2 Sono namuzengerani nyumba yapachanya, malo ghakukhazikika ghakuti mukhalengemo muyirayira.”+
3 Penepapo themba likazgoka na kwamba kutumbika mpingo wose wa Israyeli, apo mpingo wose wa Israyeli ukimilira.+ 4 Likati: “Walumbike Yehova Chiuta wa Israyeli, uyo na mulomo wake wakalayizga Davide adada, ndipo na mawoko ghake wafiska, wakati: 5 ‘Kwamba pa zuŵa ilo nkhafumiskira ŵanthu ŵane Israyeli mu Eguputo, nindasorepo msumba kufuma mu mafuko ghose gha Israyeli kuti nizengemo nyumba mwakuti zina lane liŵenge kwenekuko,+ ndipo nindasorepo munthu kuŵa mulongozgi wa ŵanthu ŵane Israyeli. 6 Kweni nasora Yerusalemu+ kuti zina lane likhalenge mwenemura, ndipo nasora Davide kuŵa pa ŵanthu ŵane Israyeli.’+ 7 Likaŵa khumbo la Davide adada kuzengera nyumba zina la Yehova Chiuta wa Israyeli.+ 8 Kweni Yehova wakati kwa Davide adada: ‘Likaŵa khumbo lako nadi kuzengera nyumba zina lane, ndipo wachita makora kuŵa na khumbo ili mu mtima wako. 9 Kuti waka ndiwe yayi uzengenge nyumba iyi, kweni mwana wako uyo ubabenge* ndiyo wazengerenge zina lane nyumba.’+ 10 Yehova wafiska layizgo ilo wakachita, pakuti nahalira Davide adada ndipo nkhukhala pa chitengo cha Israyeli,+ nga umo Yehova wakalayizgira.+ Nazengeraso nyumba zina la Yehova Chiuta wa Israyeli. 11 Ndipo naŵikamo Likasa ilo muli phangano+ ilo Yehova wakachita na ŵanthu ŵa Israyeli.”
12 Penepapo wakimilira panthazi pa jotchero la Yehova pamaso pa mpingo wose wa Israyeli, wakanyoloska mawoko ghake.+ 13 (Pakuti Solomoni wakazenga gome lamkuŵa pakatikati pa mphara.*+ Gome ili likaŵa mikono* yinkhondi mu utali, mikono yinkhondi mu usani, na mikono yitatu kufuma pasi kuya muchanya, ndipo wakimilirapo.) Kufuma apo, wakajikama makongono pamaso pa mpingo wose wa Israyeli, wakanyoloskera mawoko ghake kuchanya.+ 14 Wakati: “Mwe Yehova Chiuta wa Israyeli, kulije Chiuta munyake nga ndimwe kuchanya panji pa charu chapasi, imwe mukusunga phangano na kulongora lusungu* ku ŵateŵeti ŵinu awo ŵakwenda pamaso pinu na mtima wawo wose.+ 15 Mwasunga layizgo ilo mukachita na muteŵeti winu Davide adada.+ Mukalayizga na mulomo winu, ndipo muhanya uno mwalifiska na woko linu.+ 16 Ntheura sono, imwe Yehova Chiuta wa Israyeli, sungani icho mukamulayizga muteŵeti winu Davide adada, apo mukati: ‘Pazamusoŵapo chara munthu mu mzere wako pamaso pane kuti wakhale pa chitengo cha Israyeli, usange ŵana ŵako ŵasungenge mendero ghawo, kwenda mu dango lane,+ nga umo iwe wendera pamaso pane.’+ 17 Sono nkhuŵeya, mwe Yehova Chiuta wa Israyeli, layizgo ilo mukachita kwa muteŵeti winu Davide adada liŵe lakugomezgeka.
18 “Kweni kasi Chiuta wangakhala nadi pa charu chapasi+ pamoza na ŵanthu? Wonani, machanya, enya, machanya gha machanya, ghakumukwanani yayi.+ Ipo kuli wuli na nyumba iyi, yeneiyo nazenga!+ 19 Sono tegherezgani lurombo lwa muteŵeti winu na kuŵeya kwake, imwe Yehova Chiuta wane, ndipo mupulike kulira na lurombo ulo muteŵeti winu wakulomba pamaso pinu. 20 Maso ghinu ghajulike kulazga ku nyumba iyi muhanya na usiku, kulazga ku malo agho mukati muŵikengeko zina linu,+ mupulike lurombo ulo muteŵeti winu wakulomba kulazga ku malo agha. 21 Mupulike kuŵeya kwa muteŵeti winu na kwa ŵanthu ŵinu Israyeli uko ŵakulomba kulazga ku malo agha.+ Imwe mupulike mu malo ghinu ghakukhalamo kuchanya.+ Enya, mupulike na kugowoka.+
22 “Para munthu wanangira munyake, ndipo munyake yura wamulapizga chilapo* na kumuŵika pasi pa chilapo,* kweni apo wachali pasi pa chilapo* wakwiza panthazi pa jotchero linu mu nyumba iyi,+ 23 imwe mupulike kuchanya uko muli, muchitepo kanthu na kweruzga ŵateŵeti ŵinu. Uyo wabuda mumupe mulandu na kukhizgira pa mutu+ wake ivyo wachita. Ndipo murunji mumupime wambura mulandu* na kumupa njombe kuyana na urunji+ wake.
24 “Para ŵanthu ŵinu Israyeli ŵathereskeka na mulwani chifukwa chakuti ŵakumunangirani,+ ndipo ŵawelera kwa imwe na kuchindika zina linu,+ kulomba+ mu nyumba iyi na kumuŵeyani kuti muŵachitire lusungu,+ 25 imwe mupulike kuchanya+ uko muli na kugowokera kwananga kwa ŵanthu ŵinu Israyeli na kuŵawezgera ku charu icho mukapeleka kwa iwo na ŵasekuru ŵawo.+
26 “Para mtambo wajalika ndipo kulije vula+ chifukwa chakuti ŵakumunangirani,+ ndipo ŵakulomba kulazga ku malo agha na kuchindika zina linu, kweniso ŵawerako ku kwananga kwawo chifukwa chakuti mwaŵakhizga,*+ 27 imwe mupulike kuchanya uko muli na kugowokera kwananga kwa ŵateŵeti ŵinu, kwa ŵanthu ŵinu Israyeli. Pakuti muŵasambizgenge nthowa yiwemi iyo ŵakwenera kwendamo,+ ndipo mukhizgire vula+ pa charu chinu icho mukapa ŵanthu ŵinu kuŵa chiharo.
28 “Usange njara yawa mu charu,+ panji nthenda zakofya,+ chithukivu chikuru, chuku,+ zombe na ŵazombe ŵanjara,*+ panji usange ŵalwani ŵawo ŵaŵazingilizga mu uliwose wa misumba ya mu charu,*+ panji usange kwawa soka linyake lililose panji nthenda,+ 29 lurombo+ lose, kuŵeya+ kose uko munthu waliyose panji ŵanthu ŵinu wose Israyeli ŵangalomba (pakuti waliyose wakumanya suzgo na vyakuŵinya+ vya mu mtima wake) ndipo ŵakunyoloskera mawoko ghawo ku nyumba iyi,+ 30 imwe mupulike kuchanya, malo ghinu ghakukhalamo,+ mugowoke,+ ndipo waliyose mumupe njombe kuyana na nthowa zake zose, chifukwa imwe mukumanya mtima wake (pakuti ndimwe pera mukumanya mtima+ wa munthu), 31 mwakuti ŵamuwopani imwe na kwenda mu nthowa zinu mazuŵa ghose agho ŵakukhalira pa charu icho mukapeleka ku ŵasekuru ŵithu.
32 “Pakuyowoya vya mulendo, uyo kuti njumoza wa ŵanthu ŵinu Israyeli chara, uyo wafuma ku charu chakutali chifukwa cha zina linu likuru,*+ woko linu lankhongono na mkono winu wakunyoloskeka, ndipo wakwiza na kulomba kulazga ku nyumba iyi,+ 33 imwe mupulike kuchanya, malo ghinu ghakukhalamo, ndipo muchite chose icho mulendo wakumupemphani, mwakuti ŵanthu wose pa charu chapasi ŵamanye zina linu+ na kumuwopani, nga umo ŵanthu ŵinu Israyeli ŵakuchitira. Ndipo ŵamanye kuti zina linu likuchemeka pa nyumba iyo nazenga.
34 “Usange ŵanthu ŵinu ŵaluta kukarwa nkhondo na ŵalwani ŵawo mu nthowa iyo mwaŵatumako,+ ndipo ŵakulomba+ kwa imwe kulazga ku msumba uwo mwasora kweniso kulazga ku nyumba iyo nazengera zina linu,+ 35 imwe mupulike kuchanya lurombo lwawo na kuŵeya kwawo, ndipo muŵachitire urunji.+
36 “Usange ŵamunangirani (chifukwa palije munthu uyo wakuleka kwananga),+ ndipo imwe mwaŵakwiyira na kuŵapeleka kwa mulwani, ndipo ŵalwani ŵawo ŵaŵatolera ku wuzga ku charu chakutali panji chakufupi,+ 37 ndipo ŵajinyumwa mu charu icho ŵatolekera, ndipo ŵawelera kwa imwe na kumuŵeyani kuti muŵalengere lusungu mu charu icho mbazga, na kuyowoya kuti: ‘Tananga, tabuda, tachita uheni,’+ 38 ndipo ŵawelera kwa imwe na mtima wawo wose+ na umoyo wawo wose mu charu cha ŵalwani ŵawo awo ŵakaŵakora wuzga,+ ndipo ŵakumulombani kulazga ku charu chawo icho mukapeleka ku ŵasekuru ŵawo na ku msumba uwo muli kusora+ kweniso ku nyumba iyo nazengera zina linu, 39 imwe mupulike kuchanya, malo ghinu ghakukhalamo, lurombo na kuŵeya kwawo, ndipo muŵachitire urunji.+ Muŵagowokere ŵanthu ŵinu awo ŵakamunangirani.
40 “Sono nkhumuŵeyani, imwe Chiuta wane, maso ghinu ghajulike ndipo makutu ghinu ghategherezge lurombo ulo lukupelekeka mu malo agha.+ 41 Wukani, A Yehova Chiuta, mulute ku malo ghinu ghakupumulirako,+ imwe na Likasa la nkhongono zinu. Ŵasembe ŵinu, A Yehova Chiuta, ŵavwalikike chiponosko, ndipo ŵakugomezgeka ŵinu ŵasekelere na uwemi winu.+ 42 Mwe Yehova Chiuta, mungakananga chara* wakuphakazgika winu.+ Mukumbuke lusungu* lwinu kwa Davide muteŵeti winu.”+
7 Solomoni wakati wamara waka kulomba,+ moto ukafuma kuchanya+ na kumyangura sembe yakotcha na sembe zinyake, ndipo uchindami wa Yehova ukazura nyumba.+ 2 Ŵasembe* ŵakatondeka kunjira mu nyumba ya Yehova chifukwa uchindami wa Yehova ukazura nyumba ya Yehova.+ 3 Ŵanthu wose ŵa Israyeli ŵakawonanga apo moto ukakhiranga ndipo uchindami wa Yehova ukaŵa pa nyumba. Ŵakasindama m’paka visko vyawo pasi pa kanthowa na kujikama, ŵakawonga Yehova, “pakuti ni muwemi, chifukwa lusungu* lwake lukukhalilira muyirayira.”
4 Themba na ŵanthu wose ŵakapeleka sembe pamaso pa Yehova.+ 5 Themba Solomoni likapeleka ng’ombe 22,000 na mberere 120,000. Ntheura, themba na ŵanthu wose ŵakajulira nyumba ya Chiuta waunenesko.+ 6 Ŵasembe ŵakimilira pa milimo yawo, nga umo ŵakachitira Ŵalevi awo ŵakaŵa na vyakwimbira na kwimbira sumu Yehova.+ (Themba Davide likapanga vyakwimbira ivi kuti ŵawongerenge Yehova, “chifukwa lusungu* lwake lukukhalilira muyirayira,” apo Davide wakapelekanga malumbo pamoza nawo.*) Ŵasembe ŵakalizganga mbata+ panthazi pawo, uku Ŵaisrayeli wose ŵimilira.
7 Solomoni wakatuŵiska luŵaza lwapakatikati ulo luli panthazi pa nyumba ya Yehova, pakuti wakakhumbanga kupelekerapo sembe zakotcha,+ na mafuta gha sembe zawenenawene. Chifukwa ntchakuti jotchero lamkuŵa+ ilo Solomoni wakapanga likakwana yayi kupelekerapo sembe zakotcha, sembe za vyamuminda,+ na mafuta.+ 8 Pa nyengo yira, Solomoni wakachita chiphikiro pamoza na Israyeli yose mazuŵa 7,+ mpingo ukuru kufuma ku Lebo-hamati* m’paka ku Dambo la Eguputo.+ 9 Kweni pa zuŵa la 8,* ŵakaŵa na ungano wapadera,+ pakuti ŵakajulira jotchero mazuŵa 7 ndipo mazuŵa 7 ŵakaŵa na chiphikiro. 10 Pa zuŵa la 23 la mwezi wa 7, wakatuma ŵanthu kuti ŵawerenge kukwawo. Ŵakasekelera+ na kusangwa mu mtima chifukwa cha uwemi uwo Yehova wakalongora Davide, Solomoni na Israyeli, ŵanthu ŵake.+
11 Ntheura Solomoni wakamalizga nyumba ya Yehova na nyumba ya themba.+ Vyose ivyo mtima wa Solomoni ukakhumbanga kuchita pa nyumba ya Yehova na nyumba yake vikachitika makoraghene.+ 12 Yehova wakawonekera kwa Solomoni+ usiku, wakati: “Napulika lurombo lwako, ndipo najisolera malo agha kuŵa nyumba yakupelekeramo sembe.+ 13 Para najara mtambo ndipo kulije vula, para nalangura mphazi kurya charu ndipo usange natuma nthenda yakofya pa ŵanthu ŵane, 14 ndipo usange ŵanthu ŵane, awo ŵakuchemeka+ na zina lane ŵajiyuyura,+ ŵalomba na kupenja chisko chane, na kuwerako ku nthowa zawo ziheni,+ ine nipulikenge kuchanya, niŵagowokerenge kwananga kwawo na kuchizga charu chawo.+ 15 Sono maso ghane ghajulikenge ndipo makutu ghane ghategherezgenge lurombo lwakupelekeka mu malo agha.+ 16 Ndipo sono nasora na kutuŵiska nyumba iyi kuti zina lane liŵenge mwenemumo muyirayira.+ Maso ghane na mtima wane viŵenge kwenekuko nyengo zose.+
17 “Ndipo iwe, usange wendenge pamaso pane nga umo Davide wuso wakendera, na kuchita vyose ivyo nakuphalira, kweniso usange ukupulikira malango ghane na vyeruzgo vyane,+ 18 nane nikhozgenge chitengo cha uthemba+ wako, nga umo nkhachitira phangano na Davide+ wuso, apo nkhati: ‘Pazamusoŵapo chara munthu mu mzere wako wakuwusa Israyeli.’+ 19 Kweni usange uzgokenge na kuleka kusungilira malango ghane na ulongozgi wane ivyo naŵika panthazi pako, ndipo ukuluta na kukateŵetera ŵachiuta ŵanyake na kuŵasindamira,+ 20 niŵazgurenge ŵanthu aŵa kuŵafumiskamo mu charu chane icho naŵapa.+ Ndipo nyumba iyo nayituŵiskira zina lane niyiwuskengepo pamaso pane, yizgokenge chinthu* icho ŵanthu ŵachiyowoyerenge msinjiro na kuchigoska.+ 21 Nyumba iyi yizgokenge mahami. Waliyose uyo wajumphengepo watenge waka lwaha+ na kuyowoya kuti: ‘Kasi Yehova wachitirachi nthena ku charu ichi na nyumba iyi?’+ 22 Penepapo ŵatenge: ‘Ntchifukwa chakuti ŵali kumusida Yehova+ Chiuta wa ŵasekuru ŵawo, uyo wakaŵafumiska mu charu cha Eguputo,+ ndipo ŵakalazga ku ŵachiuta ŵanyake, kuŵasindamira na kuŵateŵetera.+ Lekani Yehova wali kuŵakhizgira soka lose ili.’”+
8 Paumaliro wa vyaka 20, mu nyengo iyo Solomoni wakazengera nyumba ya Yehova na nyumba yake,+ 2 Solomoni wakazengaso misumba iyo Hiramu+ wakamupa, ndipo wakaŵapa Ŵaisrayeli* kuti ŵakhalengemo. 3 Solomoni wakalutaso ku Hamati-zoba na kuwupoka. 4 Wakakhozga* Tadimori mu mapopa na misumba yose yakusungamo vinthu+ iyo wakazenga mu Hamati.+ 5 Wakazengaso Beti-horoni Wakunena+ na Beti-horoni Wakusika,+ misumba ya malinga ghakukhora, vipata, na mphingilizgo, 6 na Baalati+ kweniso misumba yose ya Solomoni yakusungiramo vinthu, misumba ya magileta,+ misumba ya ŵapamahachi, na chilichose icho Solomoni wakakhumba kuzenga mu Yerusalemu, Lebanoni, na mu charu chose icho chikaŵa pasi pa mazaza ghake.
7 Ŵanthu wose awo ŵakakhalapo kwa Ŵahiti, Ŵaamori, Ŵaperizi, Ŵahivi, na Ŵayebusi,+ ŵeneawo ŵakaŵa ŵa kwa Israyeli yayi,+ 8 mphapu yawo iyo yikasidika mu charu, awo Ŵaisrayeli ŵakatondeka kuŵaparanyirathu,+ Solomoni wakaŵalemba ntchito nga mbazga m’paka lero.+ 9 Kweni Ŵaisrayeli, Solomoni wakaŵazgorapo ŵazga yayi.+ Iwo ŵakaŵa ŵankhondo ŵake, ŵalongozgi ŵa ŵasilikari ŵake ŵakumovwira, na ŵalongozgi ŵa ŵapamagileta na ŵapamahachi.+ 10 Pakaŵaso ŵakuru ŵa ŵachiŵiri ku ŵalongozgi ŵa Themba Solomoni ŵakukwana 250, ŵakapitawo ŵa ŵanthu.+
11 Solomoni wakatora mwana wa Farawo+ ku Msumba wa Davide, wakaluta nayo ku nyumba iyo wakamuzengera,+ pakuti wakati: “Nangauli ni muwoli wane, kweni wangakhalanga mu nyumba ya Davide themba la Israyeli chara, pakuti malo agho Likasa la Yehova lizamo ngatuŵa.”+
12 Solomoni wakapeleka sembe zakotcha+ kwa Yehova pa jotchero+ la Yehova ilo wakazenga panthazi pa khonde.+ 13 Wakalondezga ndondomeko ya zuŵa na zuŵa na kupeleka sembe kuyana na dango la Mozesi pa Masabata,+ myezi yiphya,+ pa viphikiro ivyo vikachitikanga katatu pa chaka:+ pa Chiphikiro cha Vingwa Vyambura Nthukumusi,+ pa Chiphikiro cha Masabata,+ na pa Chiphikiro cha Visakasa.+ 14 Kweniso wakimika magulu gha ŵasembe+ pa uteŵeti wawo kuyana na dango la Davide wiske. Ŵalevi nawo pa ntchito yawo, kulumba+ na kuteŵeta pamaso pa ŵasembe kuyana na ndondomeko ya zuŵa na zuŵa, ŵalinda ŵa pa vipata mu magulu ghawo pa vipata vyakupambanapambana.+ Ili likaŵa dango la Davide, munthu wa Chiuta waunenesko. 15 Ŵakapatukako chara ku dango ilo themba likapeleka ku ŵasembe na Ŵalevi pa chilichose panji pa nyumba zakusungamo vinthu. 16 Ntheura mulimo wose wa Solomoni ukanozgeka makora, kufuma pa zuŵa ilo wakambira kuzenga+ nyumba ya Yehova m’paka apo yikamalira. Ntheura nyumba ya Yehova yikamara.+
17 Pa nyengo iyi ndipo Solomoni wakaluta ku Eziyoni-geberi+ na ku Eloti+ mumphepete mwa nyanja mu charu cha Edomu.+ 18 Kwizira mu ŵateŵeti ŵake, Hiramu+ wakamutumiranga ngalaŵa na ŵakwendeska ngalaŵa ŵakumanya ntchito. Ŵakalutanga ku Ofiri+ pamoza na ŵateŵeti ŵa Solomoni na kutorako matalente* 450 gha golide+ na kwiza nagho kwa Themba Solomoni.+
9 Sono fumukazi ya ku Sheba+ yikapulika vya Solomoni, ntheura yikiza ku Yerusalemu kuti yimuyezge Solomoni na mafumbo ghakutindika.* Yikiza na wumba ukuru, ngamila izo zikanyamura mafuta gha basamu, golide+ linandi chomene na malibwe ghakuzirwa. Yikafika kwa Solomoni na kuyowoya nayo vyose ivyo vikaŵa mu mtima wake.+ 2 Solomoni wakazgora mafumbo ghake ghose. Pakaŵavya chinthu chinonono* chakuti Solomoni wakatondeka kuyilongosolera.
3 Fumukazi ya ku Sheba yikati yawona vinjeru+ vya Solomoni, na nyumba iyo wakazenga,+ 4 vyakurya pa thebulu lake+, kakhaliro ka ŵateŵeti ŵake, kachitiro ka ŵakupelekera vyakurya na kavwaliro kawo, ŵakupelekera vyakumwa na kavwaliro kawo, na sembe zake zakotcha izo wakapelekanga pa nyumba ya Yehova,+ yikati waka pwaza!* 5 Penepapo yikati kwa themba: “Ivyo nkhapulika mu charu chane pa ivyo wachita* kweniso vinjeru vyako, vikaŵa vyaunenesko nadi. 6 Kweni nkhagomezga chara m’paka niza na kujiwonera nekha na maso ghane.+ Wonani, ivyo nkhaphalirika vikukwana yayi na hafu ya vinjeru vyako vikuru.+ Waluska chomene pa ivyo nkhapulika.+ 7 Mbakukondwa ŵanthu ŵako, ndipo mbakukondwa ŵateŵeti ŵako awo ŵakwimilira pamaso pako nyengo zose, kupulika vinjeru vyako. 8 Walumbike Yehova Chiuta wako, uyo wakakondwa nawe pakukuŵika pa chitengo chake kuŵa themba m’malo mwa Yehova Chiuta wako. Pakuti Chiuta wako wakutemwa Israyeli,+ kuti chitengo chake chikhalilire muyirayira, wakwimika iwe kuŵa themba pachanya pawo kuti weruzgenge mwakunyoloka na kuchita urunji.”
9 Penepapo yikapeleka kwa themba matalente* 120 gha golide+ na mafuta gha basamu ghanandi na malibwe ghakuzirwa. Vindachitikeposo kuti kwize mafuta ghanandi nthena gha basamu kuyana na agho fumukazi ya ku Sheba yikapeleka kwa Themba Solomoni.+
10 Kweniso ŵateŵeti ŵa Hiramu na ŵateŵeti ŵa Solomoni awo ŵakiza na golide la ku Ofiri+ ŵakizaso na mathabwa ghanandi gha aligamu na malibwe ghakuzirwa.+ 11 Mathabwa agha, themba likapangira makwelero gha nyumba ya Yehova,+ na nyumba ya themba.+ Likapangiraso ŵabango na vyakwimbira vya vingwe vya awo ŵakimbanga.+ Vindawonekepo vinthu vyanthena mu charu cha Yuda.
12 Themba Solomoni likapaso fumukazi ya ku Sheba chilichose icho yikakhumba na chilichose icho yikapempha, kuluska* ivyo yikiza navyo kwa themba. Pamanyuma fumukazi yikafumako, yikawelera ku charu chake pamoza na ŵateŵeti ŵake.+
13 Uzito wa golide ilo likizanga kwa Solomoni mu chaka chimoza ukakwananga matalente 666,+ 14 kwambura kupenderako lakufuma ku ŵamalonda na mathemba ghose gha Ŵaarabu na ku ŵalongozgi ŵa charu awo ŵakizanga kwa Solomoni+ na golide na siliva.
15 Themba Solomoni likapanga viskango vikuruvikuru vyakukwana 200 vya golide+ lakusazgikana na malibwe ghanyake (ku chiskango chilichose kukanjira mashekele* 600 gha golide).+ 16 Likapangaso tuviskango tuchokotuchoko* 300 twa golide lakusazgikana na malibwe ghanyake (ku kachiskango kalikose kukanjira mamina* ghatatu gha golide). Ndipo themba likaviŵika mu Nyumba ya Nkhorongo ya ku Lebanoni.+
17 Themba likapangaso chitengo chikuru cha mino gha zovu ndipo chikamatika na golide liwemi.+ 18 Pakaŵa makwelero 6 kukafika ku chitengo. Chitengo chira chikaŵa na chakukandapo malundi chagolide na vyakuŵikapo mawoko uku na uku, kweniso nkhalamu+ ziŵiri zikimikika pafupi na vyakuŵikapo mawoko. 19 Mumphepete mwa makwelero 6 mukaŵa nkhalamu+ 12. Zikimikika uku na uku. Pakaŵavya ufumu unyake uwo ukapanga vinthu nga ni ivi. 20 Vyakumweramo vyose vya Themba Solomoni vikaŵa vyagolide, ndipo viteŵetero vyose vya mu Nyumba ya Nkhorongo ya ku Lebanoni vikaŵa vya golide liwemi chomene. Pakaŵavya icho chikapangika na siliva, chifukwa mu mazuŵa gha Solomoni+ siliva likawonekanga kuti nkhanthu chara. 21 Ngalaŵa za themba zikalutanga ku Tarishishi+ pamoza na ŵateŵeti ŵa Hiramu.+ Kamoza pa vyaka vitatu vilivyose, ngalaŵa za ku Tarishishi zikizanga na golide na siliva, mino gha zovu,+ ŵamunkhwere, na viyuni vya pikoku.
22 Ntheura Themba Solomoni likaluska mathemba ghanyake ghose pa charu chapasi mu usambazi na vinjeru.+ 23 Mathemba ghose gha charu ghakizanga kwa* Solomoni kuzakapulika vinjeru ivyo Chiuta wakaŵika mu mtima wake.+ 24 Waliyose wakizanga na vyawanangwa: vinthu vyasiliva, vinthu vyagolide, malaya,+ vilwero, mafuta gha basamu, mahachi, na myulu. Ivi vikachitikanga chaka na chaka. 25 Solomoni wakaŵa na viŵaya 4,000 vya mahachi ghakuguza magileta ghake na mahachi* 12,000,+ wakaghaŵika mu misumba ya magileta kweniso pafupi na themba mu Yerusalemu.+ 26 Solomoni wakawusa mathemba ghose kwamba ku Mlonga* m’paka ku charu cha Ŵafilisiti kuzingilira m’paka ku mphaka ya Eguputo.+ 27 Themba likawunjika siliva mu Yerusalemu, unandi wake nga ni malibwe, ndipo makuni gha sidara ghakaŵa ghanandi chomene nga ni makuni gha mkuyu mu Shefela.+ 28 Ŵakizanga na mahachi kwa Solomoni kufuma ku Eguputo+ na ku vyaru vinyake vyose.
29 Mdauko unyake wose wa Solomoni,+ kwamba pakwamba m’paka paumaliro, asi uli kulembeka mu mazgu gha Natani+ ntchimi, mu uchimi wa Ahiya+ Mushilo na mu mboniwoni izo Ido+ muwoni wakalemba zakukhwaskana na Yerobowamu+ mwana wa Nebati? 30 Solomoni wakawusa Israyeli yose mu Yerusalemu vyaka 40. 31 Solomoni wakagona na ŵasekuru ŵake. Ŵakamusunga mu Msumba wa Davide wiske.+ Mwana wake Rehobowamu wakaŵa themba mu malo ghake.+
10 Rehobowamu wakaluta ku Shekemu,+ pakuti Israyeli yose wakiza ku Shekemu kuti ŵamwimike kuŵa themba.+ 2 Yerobowamu+ mwana wa Nebati wakapulika nkhani iyi (wakaŵa wachali mu Eguputo chifukwa wakachimbira Themba Solomoni).+ Ntheura Yerobowamu wakawerako ku Eguputo. 3 Penepapo ŵakatuma ŵanthu kukamuchema. Yerobowamu na Israyeli yose ŵakiza kwa Rehobowamu, ŵakati: 4 “Awuso ŵakatipa goliwoli lizito.+ Kweni para iwe ungapepuskako mulimo unonono wa awuso, na kupepuska goliwoli lizito* ilo ŵakaŵika pa ise, mbwenu tikuteŵeterenge.”
5 Iyo wakati kwa iwo: “Lutani, mukizeso kwa ine para pajumpha mazuŵa ghatatu.” Ntheura ŵanthu ŵara ŵakaluta.+ 6 Themba Rehobowamu likafumba ŵanalume ŵalara awo ŵakateŵeteranga Solomoni wiske apo wakaŵa wamoyo, likati: “Kasi fundo yinu njakuti wuli kuti niŵazgore ŵanthu aŵa?” 7 Iwo ŵakati kwa iyo: “Usange uŵachitirenge uwemi ŵanthu aŵa, kuŵakondweska kweniso kuŵazgora makora, mbwenu ŵaŵenge ŵateŵeti ŵako nyengo zose.”
8 Kweni iyo wakakana fundo iyo ŵanalume ŵalara ŵakamupa. Wakafumba ŵanyamata ŵanthanga yake awo sono ŵakaŵa ŵateŵeti ŵake.+ 9 Wakati kwa iwo: “Kasi fundo yinu njakuti wuli, tiŵazgore wuli ŵanthu aŵa, awo ŵaniphalira kuti: ‘Upepuskeko goliwoli ilo awuso ŵakaŵika pa ise’?” 10 Ŵanyamata ŵanthanga yake ŵara ŵakati: “Uŵaphalire ŵanthu awo ŵayowoya kwa iwe kuti: ‘Awuso ŵakatipa goliwoli lizito, kweni iwe utipepuskireko,’ uŵaphalire kuti: ‘Kamunwe kane kachoko kaŵenge kakuru kuluska chiwuno cha adada. 11 Adada ŵakamuthwikiskani goliwoli lizito, kweni ine nisazgirengeko. Adada ŵakamuthyapurani na maluswazu, kweni ine nimulanganinge na vikoti.’”
12 Yerobowamu na ŵanthu wose ŵakiza kwa Rehobowamu pa zuŵa lachitatu, nga umo themba likaŵaphalilira, kuti: “Mwizeso pa zuŵa lachitatu.”+ 13 Kweni themba likaŵazgora ŵanthu mwaukali. Ntheura Themba Rehobowamu likakana kulondezga fundo iyo ŵanalume ŵalara ŵakaliphalira. 14 Likaŵazgora kuyana na fundo iyo ŵanyamata ŵakaliphalira, likati: “Goliwoli linu nilizgorenge lizito chomene, ndipo nisazgirengeko uzito wake. Adada ŵakamuthyapurani na maluswazu, kweni ine nimulanganinge na vikoti.” 15 Ntheura themba likapulikira chara ŵanthu, pakuti ichi chikafuma kwa Chiuta waunenesko,+ mwakuti mazgu agho Yehova wakayowoya kwa Yerobowamu mwana wa Nebati kwizira mwa Ahiya+ Mushilo, ghafiskike.
16 Israyeli yose wakati wawona kuti themba lakana kuŵapulikira, ŵanthu ŵakati kwa themba: “Kasi tili na chigaŵa wuli mwa Davide? Tilije chiharo mu mwana wa Yese. Luta ku ŵachiuta ŵako, iwe Israyeli. Sono ulaŵilire wekha nyumba yako, iwe Davide.”+ Penepapo Israyeli yose wakawelera ku vikaya vyawo.*+
17 Kweni Rehobowamu wakalutilira kuwusa Ŵaisrayeli awo ŵakakhalanga mu misumba ya Yuda.+
18 Penepapo Themba Rehobowamu likatuma Hadoramu,+ uyo wakalaŵiliranga awo ŵakapika ntchito ya wuzga, kweni Ŵaisrayeli ŵakamudinya na malibwe m’paka wakafwa. Themba Rehobowamu likakwera gileta lake mwaluŵiro na kuchimbilira ku Yerusalemu.+ 19 Ŵaisrayeli ŵachali kugalukira nyumba ya Davide m’paka lero.
11 Rehobowamu wakati wafika ku Yerusalemu, nyengo yeneyiyo wakawunganya nyumba ya Yuda na Benjamini,+ vinkhara vyakusambizgika nkhondo* 180,000, kuti ŵarwe na Israyeli, kuwezgeraso ufumu kwa Rehobowamu.+ 2 Penepapo mazgu gha Yehova ghakiza kwa Shemaya+ munthu wa Chiuta waunenesko kuti: 3 “Phalira Rehobowamu mwana wa Solomoni themba la Yuda na Israyeli yose mu Yuda na Benjamini kuti, 4 ‘Yehova wakuti: “Mungakweranga chara kukarwa na ŵabali ŵinu. Waliyose wa imwe wawelere ku nyumba yake, pakuti ichi chafumira kwa ine.”’”+ Ntheura ŵakapulikira mazgu gha Yehova na kuwelera kukwawo, ŵakaluta chara kukarwa na Yerobowamu.
5 Rehobowamu wakakhalanga mu Yerusalemu ndipo wakazenga misumba ya malinga ghakukhora mu Yuda. 6 Ntheura wakazenga* Betelehemu,+ Etamu, Tekowa,+ 7 Beti-zuri, Soko,+ Adulamu,+ 8 Gati,+ Maresha, Zifu,+ 9 Adorayimu, Lakishi,+ Azeka,+ 10 Zora, Ayijaloni,+ na Heburoni,+ misumba ya malinga ghakukhora iyo yikaŵa mu Yuda na Benjamini. 11 Wakakhozgaso misumba ya malinga ghakukhora, wakaŵikamo ŵalongozgi na kuŵapa chakurya, mafuta, na vinyo. 12 Mu misumba yakupambanapambana wakaŵikamo viskango vikuruvikuru na mikondo, wakayikhozga chomene. Ndipo wakalutilira kuwusa Yuda na Benjamini.
13 Ŵasembe na Ŵalevi awo ŵakaŵa mu Israyeli yose ŵakakolerana nayo, ŵakafumamo mu vigaŵa vyawo vyose ivyo ŵakakhalangamo. 14 Ŵalevi ŵakaleka malo ghawo ghakuliskako viŵeto na katundu wawo,+ ŵakiza ku Yuda na Yerusalemu, chifukwa Yerobowamu na ŵana ŵake ŵakaŵalekeska mulimo wa kuŵa ŵasembe ŵa Yehova.+ 15 Yerobowamu wakimika ŵasembe ŵake kuti ŵateŵetenge mu malo ghapachanya,+ kuteŵetera viŵanda+ vyakukozgana na mbuzi* na vikozgo vya matholi ivyo wakapanga.+ 16 Ŵanthu awo ŵakaŵikapo mtima kupenja Yehova Chiuta wa Israyeli ŵakalondezga ŵasembe na Ŵalevi kufuma mu mafuko ghose gha Israyeli, ŵakiza ku Yerusalemu kuzakapeleka sembe kwa Yehova Chiuta wa ŵasekuru ŵawo.+ 17 Ŵakakhozga uthemba wa Yuda vyaka vitatu, ndipo ŵakakolerana na Rehobowamu mwana wa Solomoni, pakuti ŵakenda mu nthowa ya Davide na Solomoni vyaka vitatu.
18 Rehobowamu wakatora Mahalati mwana msungwana wa Yerimoti mwana wa Davide kuŵa muwoli wake. Nyina wa Mahalati wakaŵa Abihayili mwana msungwana wa Eliyabu+ mwana wa Yese. 19 Nyengo yikati yajumphapo wakamubabira ŵana aŵa: Yewushi, Shemariya, na Zahamu. 20 Pamanyuma wakatora Maka muzukuru wa Abisalomu.+ Ndipo wakamubabira Abiya,+ Atayi, Ziza, na Shelomiti. 21 Rehobowamu wakatemwa chomene Maka muzukuru wa Abisalomu kuluska ŵawoli ŵanyake wose na ŵanakazi+ ŵanyake. Wakaŵa na ŵawoli 18 na ŵanakazi ŵanyake 60, ndipo wakababa ŵana ŵanalume 28 na ŵanakazi 60. 22 Ntheura Rehobowamu wakimika Abiya mwana wa Maka kuŵa mulara na mulongozgi wa ŵabali ŵake, pakuti wakakhumbanga kumwimika kuŵa themba. 23 Kweni wakachita mwamahara, wakatuma* ŵana ŵake ŵanyake mu vigaŵa vyose vya charu cha Yuda na Benjamini, ku misumba yose ya malinga ghakukhora,+ wakaŵapa vinthu vinandi na kuŵatolera ŵanakazi ŵanandi.
12 Rehobowamu wakati wakhozga+ uthemba wake na kuŵa wankhongono, wakasida Dango la Yehova,+ kweniso Israyeli yose pamoza nayo. 2 Mu chaka chachinkhondi cha Themba Rehobowamu, Shishaki+ themba la Eguputo wakiza kuzakawukira Yerusalemu, pakuti ŵakachita mwambura kugomezgeka pamaso pa Yehova. 3 Wakaŵa na magileta 1,200, ŵapamahachi 60,000, na ŵankhondo ŵambura kupendeka awo ŵakiza nayo kufuma ku Eguputo, Ŵalibiya, Ŵasuki, na Ŵaetiyopiya.+ 4 Wakapoka misumba ya malinga ghakukhora ya Yuda, ndipo wakafika ku Yerusalemu.
5 Shemaya+ ntchimi wakiza kwa Rehobowamu na ŵakaronga ŵa Yuda awo ŵakawungana ku Yerusalemu chifukwa cha Shishaki, wakati kwa iwo: “Yehova wakuti: ‘Mwanisida, ntheura nane namupelekani+ mu woko la Shishaki.’” 6 Ntheura ŵakaronga ŵa Israyeli na themba ŵakajiyuyura,+ ŵakati: “Yehova ni murunji.” 7 Yehova wakati wawona kuti ŵajiyuyura, mazgu gha Yehova ghakiza kwa Shemaya kuti: “Ŵajiyuyura. Niŵaparanyenge chara,+ ndipo mu kanyengo kachoko waka niŵathaskenge. Nipungurenge chara ukali wane pa Yerusalemu kwizira mwa Shishaki. 8 Kweni ŵaŵenge ŵateŵeti ŵake, mwakuti ŵamanye mphambano pakati pa kuteŵetera ine na kuteŵetera mathemba* gha vyaru vinyake.”
9 Themba Shishaki la Eguputo likawukira Yerusalemu. Likatora usambazi wa nyumba ya Yehova+ na usambazi wa nyumba ya themba. Likatora chilichose, na viskango vyagolide ivyo Solomoni wakapanga.+ 10 Ntheura Themba Rehobowamu likapanga viskango vyamkuŵa kuwezgerapo vira, ndipo likavipeleka ku ŵalongozgi ŵa ŵalinda, awo ŵakalindanga pa mulyango wa nyumba ya themba. 11 Para themba likwiza ku nyumba ya Yehova, ŵalinda ŵakanjiranga na kuviyegha, ndipo ŵakaviwezgerangaso mu chipinda cha ŵalinda. 12 Chifukwa chakuti themba likajiyuyura, ukali wa Yehova ukafumako kwa ilo+ ndipo wakaŵaparanyirathu yayi.+ Kweniso pakaŵa vinthu vinyake viwemi ivyo vikasangika mu Yuda.+
13 Themba Rehobowamu likakhozga uthemba wake mu Yerusalemu ndipo likalutilira kuwusa. Rehobowamu wakaŵa themba wali na vyaka 41, ndipo wakawusa vyaka 17 mu Yerusalemu, msumba uwo Yehova wakawusora kufuma mu mafuko ghose gha Israyeli kuŵa malo ghakuŵikako zina lake. Zina la nyina wa themba likaŵa Nama Muamoni.+ 14 Kweni Rehobowamu wakachita viheni, pakuti wakaŵikapo mtima chara kupenja Yehova.+
15 Mdauko wa Rehobowamu, kwamba pakwamba m’paka paumaliro, asi uli kulembeka mu mazgu gha Shemaya+ ntchimi na gha Ido+ muwoni mu ndondomeko ya miwiro? Nyengo zose pakaŵanga nkhondo pakati pa Rehobowamu na Yerobowamu.+ 16 Paumaliro Rehobowamu wakagona na ŵasekuru ŵake ndipo wakasungika mu Msumba wa Davide.+ Mwana wake Abiya+ wakaŵa themba mu malo ghake.
13 Mu chaka cha 18 cha Themba Yerobowamu, Abiya wakaŵa themba la Yuda.+ 2 Wakawusa vyaka vitatu mu Yerusalemu. Zina la anyina likaŵa Mikaya,+ mwana mwanakazi wa Uriyeli wa ku Gibeya.+ Pakaŵa nkhondo pakati pa Abiya na Yerobowamu.+
3 Ntheura Abiya wakaluta ku nkhondo na vinkhara 400,000, ŵanalume ŵakusambizgika* nkhondo.+ Yerobowamu wakandanda kunozgekera nkhondo na ŵanthu 800,000, ŵanalume ŵakusambizgika,* vinkhara. 4 Sono Abiya wakimilira pa Phiri la Zemarayimu, ilo lili mu chigaŵa cha mapiri cha Efurayimu, wakati: “Pulikizgani, iwe Yerobowamu na Israyeli yose. 5 Kasi mukumanya yayi kuti Yehova Chiuta wa Israyeli wakapeleka ufumu kwa Davide pa Israyeli muyirayira,+ wakapeleka kwa iyo na ku ŵana ŵake,+ na phangano la mchere?*+ 6 Kweni Yerobowamu+ mwana wa Nebati, muteŵeti wa Solomoni mwana wa Davide, wakawuka na kugalukira fumu yake.+ 7 Ŵanthu ŵakuyingayinga na ŵawakawaka ŵakawungana kwa iyo. Paumaliro ŵakaŵa ŵankhongono kuluska Rehobowamu mwana wa Solomoni. Rehobowamu wakaŵa muchoko na wawofi, ndipo wakatondeka kwima kwa iwo.
8 “Kweni sono mukughanaghana kuti mungimikana na ufumu wa Yehova mu woko la ŵana ŵa Davide, chifukwa chakuti ndimwe mzinda ukuru ndipo muli na matholi ghagolide agho Yerobowamu wali kumupangirani kuŵa ŵachiuta ŵinu.+ 9 Asi muli kuchimbizga ŵasembe* ŵa Yehova,+ mphapu ya Aroni, na Ŵalevi, ndipo mwimika ŵasembe ŵinu nga mbanthu ŵa vyaru vinyake?+ Yose uyo wiza na* kang’ombe kanalume na mberere zanalume 7 wakuŵa wasembe wa awo mbachiuta chara. 10 Kweni ise, Yehova ndiyo Chiuta withu,+ ndipo tindamuside. Ŵasembe ŵithu, ŵa mphapu ya Aroni, ŵakuteŵetera Yehova, ndipo Ŵalevi ŵakovwira pa mulimo wawo. 11 Ŵakupeleka sembe zakotcha kwa Yehova mulenji uliwose kweniso mise+ yiliyose pamoza na vyakununkhira.+ Chingwa chakulongora+ chili pa thebulu lagolide liwemi chomene, ndipo mise+ yiliyose ŵakukozga nyali pa chakuŵikapo nyali+ chagolide. Vyose ivi vikuchitika chifukwa chakuti tikufiska mulimo withu kwa Yehova Chiuta withu, apo imwe mwamusida. 12 Sono wonani, Chiuta waunenesko wali nase, wakutilongozga, pamoza na ŵasembe ŵake na mbata za chimanyikwiro cha nkhondo kwimikana namwe. Imwe ŵanthu ŵa kwa Israyeli, mungarwanga na Yehova Chiuta wa ŵasekuru ŵinu chara, chifukwa vimwenderaninge yayi.”+
13 Kweni Yerobowamu wakatuma ŵanthu kukajoŵelera kumanyuma, mwakuti iwo ŵakaŵa kunthazi kwa Yuda ndipo ŵakujoŵelera ŵara ŵakaŵa kumanyuma kwawo. 14 Ŵanthu ŵa kwa Yuda ŵakati ŵang’anamuka, ŵakawona kuti ŵakeneranga kurwa nkhondo kunthazi na kumanyuma. Ntheura ŵakalilira kwa Yehova,+ apo ŵasembe ŵakalizganga mbata mwakukwezga. 15 Ŵanthu ŵa kwa Yuda ŵakachemerezga ntchemerezgo ya nkhondo, ndipo ŵanthu ŵa kwa Yuda ŵakati ŵachemerezga, Chiuta waunenesko wakathereska Yerobowamu na Israyeli yose pamaso pa Abiya na Yuda. 16 Ŵaisrayeli ŵakachimbira pamaso pa Yuda, ndipo Chiuta wakaŵapeleka mu woko lawo. 17 Abiya na ŵanthu ŵake ŵakaŵakoma na kukoma kukuru. Ŵakukomeka ŵa Israyeli ŵakalutilira kuwa, ŵanthu 500,000 ŵakusambizgika* nkhondo. 18 Ntheura ndimo ŵanthu ŵa kwa Israyeli ŵakakhizgikira nyengo yira, kweni ŵanthu ŵa kwa Yuda ŵakaluska chifukwa chakuti ŵakathemba* Yehova Chiuta wa ŵasekuru ŵawo.+ 19 Abiya wakalutilira kuskera Yerobowamu na kupoka misumba yinyake kwa iyo, Beteli+ na mizi yake, Yeshana na mizi yake, kweniso Efurayini+ na mizi yake. 20 Yerobowamu wakaŵaso na nkhongono chara mu nyengo ya Abiya. Penepapo Yehova wakamutimba, wakafwa.+
21 Kweni Abiya wakakura mu nkhongono. Pamanyuma wakatora ŵanakazi+ 14, ndipo wakababa ŵana ŵanalume 22 kweniso ŵanakazi 16. 22 Mdauko unyake wose wa Abiya, milimo yake na mazgu ghake, vili kulembeka mu mabuku gha Ido+ ntchimi.
14 Abiya wakagona na ŵasekuru ŵake, ndipo ŵakamusunga mu Msumba wa Davide.+ Mwana wake Asa wakaŵa themba mu malo ghake. Mu mazuŵa ghake, charu chikapumura vyaka 10.
2 Asa wakachita icho ntchiwemi na chakwenelera pamaso pa Yehova Chiuta wake. 3 Wakawuskamo majotchero+ ghachilendo na malo ghapachanya, wakaswa vipilara vyakupatulika+ na kudumulira pasi vikhuni vyakupatulika.*+ 4 Kweniso wakaphalira Yuda kupenja Yehova Chiuta wa ŵasekuru ŵawo na kusungilira Dango na languro. 5 Ntheura wakawuskamo mu misumba yose ya Yuda malo ghapachanya na vyakuŵikapo vyakununkhira.+ Ufumu ukaŵa bata apo iyo wakawusanga. 6 Wakazenga misumba ya malinga ghakukhora mu Yuda,+ pakuti charu chikaŵa bata ndipo kukaŵavya nkhondo kulimbana nayo mu vyaka ivi, chifukwa Yehova wakamupa chipumulo.+ 7 Wakati kwa Yuda: “Tiyeni tizenge misumba iyi, tiyizingilizge na viliŵa na vigongwe,+ vipata, na mphingilizgo. Charu chichali chithu, chifukwa tapenja Yehova Chiuta withu. Tapenja, ndipo watipa chipumulo kosekose.” Penepapo mulimo wawo wa kuzenga ukenda makora.+
8 Asa wakaŵa na ŵankhondo 300,000 kufuma mu Yuda, ŵakuyegha viskango vikuruvikuru na mikondo. Wakaŵaso na ŵankhondo 280,000 kufuma kwa Benjamini ŵanthu ŵankhongono ŵakunyamura tuviskango* ndipo ŵakaŵa na mauta.*+
9 Pamanyuma, Zera Muetiyopiya wakaŵawukira, wakaŵa na ŵankhondo 1,000,000 na magileta 300.+ Wakati wafika pa Maresha,+ 10 Asa wakaluta kukarwa nayo, ndipo ŵakandanda mu Dambo la Zefata pa Maresha. 11 Penepapo Asa wakachema Yehova Chiuta wake,+ wakati: “A Yehova, vili na kanthu yayi kwa imwe, kwali awo mukuwovwira mbanandi panji ŵalije nkhongono.+ Tovwirani, mwe Yehova Chiuta withu, pakuti tikuthemba* imwe+ na zina linu pakwiza kwimikana na mzinda uwu.+ A Yehova, ndimwe Chiuta withu. Mungazomeranga chara kuti munthu wamuluskani.”+
12 Ntheura Yehova wakathereska Ŵaetiyopiya pamaso pa Asa na Yuda, ndipo Ŵaetiyopiya ŵakachimbira.+ 13 Asa na ŵanthu ŵake ŵakaŵaskera m’paka ku Gerara,+ ndipo Ŵaetiyopiya ŵakalutilira kuwa m’paka pakaŵavya wakupona, chifukwa ŵakakomeka na Yehova kweniso ŵankhondo ŵake. Pamanyuma, ŵakayora vinthu vinandi chomene. 14 Ŵakatimbaso misumba yose yakuzingilizga Gerara, pakuti wofi wakufuma kwa Yehova ukaŵawira. Ŵakayora vinthu mu misumba yose, pakuti mukaŵa vinthu vinandi vyakupoka. 15 Ŵakawukiraso mahema gha awo ŵakaŵa na viŵeto, ndipo ŵakayora miskambo yinandi na ngamila. Pamanyuma ŵakawelera ku Yerusalemu.
15 Mzimu wa Chiuta ukiza pa Azariya mwana wa Odedi. 2 Ntheura wakaluta kukakumana na Asa, wakati: “Pulikani, imwe Asa na Yuda yose na Benjamini. Yehova wali namwe apo imwe muchali nayo.+ Usange mukumupenja, mumusangenge,+ kweni usange mukumusida, nayo wamusidaninge.+ 3 Pakuti Israyeli wakakhala nyengo yitali* kwambura Chiuta waunenesko, kwambura wasembe wakusambizga, kweniso kwambura dango.+ 4 Kweni ŵakati ŵawelera kwa Yehova Chiuta wa Israyeli mu suzgo yawo na kumupenja, wakasangika.+ 5 Mu nyengo zira, pakaŵavya munthu wakwenda mwakufwasa,* chifukwa chakuti kukaŵa vitimbaheti vikuru pakati pa wose awo ŵakakhalanga mu vyaru. 6 Mtundu ukaparanyikanga na mtundu unyake, msumba na msumba unyake, chifukwa Chiuta wakaŵatimbanizga na suzgo ya mtundu uliwose.+ 7 Kweni imwe, muŵe ŵankhongono, mungathikanga lusoko yayi,*+ chifukwa mupokerenge njombe pa mulimo winu.”
8 Asa wakati wapulika waka mazgu agha na uchimi wa Odedi ntchimi, wakakhwima mtima, wakafumiskamo ŵangoza ŵakuseluska mu charu chose cha Yuda+ na Benjamini kweniso mu misumba iyo wakapoka mu chigaŵa cha mapiri cha Efurayimu, ndipo wakawezgerapo jotchero la Yehova ilo likaŵa panthazi pa khonde la Yehova.+ 9 Kufuma apo, wakawunganya Yuda yose na Benjamini, na ŵalendo awo ŵakaŵa nawo kufuma kwa Efurayimu, Manase, na Simiyoni,+ pakuti ŵanandi chomene ŵakagwenthera kwa iyo kufuma ku Israyeli ŵakati ŵawona kuti Yehova Chiuta wake wakaŵa nayo. 10 Ntheura ŵakawungana ku Yerusalemu mu mwezi wachitatu wa chaka cha 15 cha kuwusa kwa Asa. 11 Pa zuŵa lira ŵakapeleka sembe kwa Yehova kufuma pa vinthu ivyo ŵakayora ku nkhondo, ng’ombe 700 na mberere 7,000. 12 Kweniso ŵakanjira mu phangano kupenja Yehova Chiuta wa ŵasekuru ŵawo na mtima wawo wose kweniso umoyo wawo wose.+ 13 Yose uyo wakapenjako chara Yehova Chiuta wa Israyeli wakeneranga kukomeka, kwali ni muchoko panji mukuru, mwanalume panji mwanakazi.+ 14 Ntheura ŵakachita chilapo kwa Yehova na lizgu likuru, pamoza na kuchemerezga mwachimwemwe, na kulira kwa mbata na veve.* 15 Yuda yose wakasekelera na chilapo, pakuti ŵakachita chilapo na mtima wawo wose, ŵakamupenja mwamwamphu, ndipo wakasangika.+ Yehova wakalutilira kuŵapa chipumulo kosekose.+
16 Asa themba wakawuskapo Maka+ buya wake pa udindo wake wa ufumukazi, chifukwa wakapanga chikozgo chakuseluska kuti ŵanthu ŵasopenge chikhuni chakupatulika.*+ Asa wakadumulira pasi chikozgo chakuseluska chira, wakachivikita na kuchiwotchera mu Dambo la Kidironi.+ 17 Kweni malo ghapachanya ghakafumiskikamo chara+ mu Israyeli.+ Ndipouli, mtima wa Asa ukaŵa wakufikapo* umoyo wake wose.*+ 18 Wakatora vinthu ivyo iyo na awiske ŵakavituŵiska na kuvinjizga mu nyumba ya Chiuta waunenesko, siliva, golide, na viteŵetero vyakupambanapambana.+ 19 Kukaŵavya nkhondo m’paka mu chaka cha 35 cha kuwusa kwa Asa.+
16 Mu chaka cha 36 cha kuwusa kwa Asa, Basha+ themba la Israyeli wakakwera kwimikana na Yuda na kwamba kuzenga* Rama,+ kuti paŵavye waliyose wakufuma panji kunjira kwa Asa themba la Yuda.+ 2 Penepapo Asa wakafumiska siliva na golide mu vyakusungiramo usambazi wa nyumba ya Yehova+ na nyumba ya themba, wakavituma kwa Beni-hadadi themba la Siriya,+ uyo wakakhalanga mu Damaseko. Wakati: 3 “Pali phangano pakati pa iwe na ine, na pakati pa adada na awuso. Nakutumira siliva na golide. Zanga, uswe phangano lako na Basha themba la Israyeli, kuti wafumeko kwa ine.”
4 Beni-hadadi wakapulikira Themba Asa, wakatuma ŵalongozgi ŵa ŵankhondo ŵake kuwukira misumba ya Israyeli, ndipo ŵakathereska Iyoni,+ Dani,+ Abelu-mayimu, na malo ghose ghakusungamo vinthu mu misumba ya Nafutali.+ 5 Basha wakati wapulika, nyengo yeneyiyo wakaleka kuzenga* Rama, wakajowora mulimo wake. 6 Themba Asa likatora Yuda yose, ŵakayegha malibwe gha ku Rama+ na mathabwa ghake, ivyo Basha wakazengeranga,+ ndipo wakazengera* Geba+ na Mizipa.+
7 Pa nyengo yira, Hanani+ muwoni wakiza kwa Asa themba la Yuda wakati: “Pakuti wagomezga* themba la Siriya ndipo ukagomezga* Yehova Chiuta wako chara, ŵankhondo ŵa themba la Siriya ŵafwanthamuka mu woko lako.+ 8 Asi ŵankhondo ŵa Ŵaetiyopiya na Ŵalibiya ŵakaŵa ŵanandi chomene, pamoza na magileta ghanandi na ŵapamahachi? Kweni chifukwa chakuti ukagomezga Yehova, wakaŵapeleka mu woko lako.+ 9 Pakuti maso gha Yehova ghakulaŵiska uku na uku mu charu chose+ kuti walongore nkhongono* zake pa awo mitima yawo njakufikapo* kwa iyo.+ Apa wachita uchindere. Kwamba sono kuŵenge nkhondo kwimikana nawe.”+
10 Kweni Asa wakakwiya chomene na muwoni yura, wakamuŵika mu gadi,* chifukwa wakakwiyiskika nayo pa nkhani iyi. Pa nyengo yeneyira Asa wakamba kuchitira nkhaza ŵanthu ŵanyake. 11 Mdauko wa Asa, kwamba pakwamba m’paka paumaliro, uli kulembeka mu Buku la Mathemba gha Yuda na Israyeli.+
12 Mu chaka cha 39 cha kuwusa kwake, Asa wakakoleka na nthenda ya malundi, ndipo wakalwara chomene. Nanga mpha ulwari wake, wakalazga kwa Yehova chara, kweni ku ng’anga. 13 Asa wakagona na ŵasekuru ŵake.+ Wakafwa mu chaka cha 41 cha kuwusa kwake. 14 Ŵakamusunga mu dindi lakutowa chomene ilo wakajijimira yekha mu Msumba wa Davide.+ Ŵakamugoneka pa bedi ilo ŵakaŵikapo mafuta ghanandi gha basamu na mafuta ghakusazgako vinthu vyakupambanapambana.+ Kweniso ŵakamupembera chimoto chikuru pa nyifwa yake.*
17 Mwana wake Yehoshafati+ wakaŵa themba mu malo ghake ndipo wakakhozga mazaza ghake pa Israyeli. 2 Wakaŵika ŵankhondo mu misumba yose ya malinga ghakukhora ya Yuda na kuŵika ŵasilikari mu charu cha Yuda na mu misumba ya Efurayimu iyo Asa wiske wakapoka.+ 3 Yehova wakalutilira kuŵa na Yehoshafati, chifukwa wakendanga mu nthowa za sekuru wake Davide+ ndipo wakapenja Ŵabaala chara. 4 Wakapenja Chiuta wa awiske+ na kulondezga* malango ghake. Wakalondezga chara ivyo Israyeli wakachitanga.+ 5 Yehova wakakhozga ufumu mu woko lake.+ Yuda yose wakalutilira kupeleka vyawanangwa kwa Yehoshafati, ndipo wakaŵa na usambazi na uchindami ukuru.+ 6 Mtima wake ukaŵa wachikanga mu nthowa za Yehova, ndipo wakawuskamo mu Yuda malo ghapachanya+ na vikhuni vyakupatulika.*+
7 Mu chaka chachitatu cha kuwusa kwake wakatuma ŵakaronga ŵake, Beni-hayili, Obadiya, Zekariya, Netaneli, na Mikaya, kuti ŵakasambizgenge mu misumba ya Yuda. 8 Ŵalevi aŵa ŵakaŵa nawo: Shemaya, Netaniya, Zebadiya, Asaheli, Shemiramoti, Yehonatani, Adoniya, Tobiya, na Tobu-adoniya. Pamoza nawo pakaŵa ŵasembe,+ Elishama na Yehoramu. 9 Ŵakamba kusambizga mu Yuda, ŵakayeghanga buku la Dango la Yehova.+ Ŵakazingilira mu misumba yose ya Yuda, kusambizga ŵanthu.
10 Wofi wakufuma kwa Yehova ukawira maufumu ghose gha vyaru vyakuzingilizga Yuda, ndipo ghakachita nkhondo chara na Yehoshafati. 11 Ŵafilisiti ŵakiza na vyawanangwa na ndalama kwa Yehoshafati kuŵa mithulo. Ŵaarabu nawo ŵakiza kwa iyo na mberere zanalume 7,700 na ŵapepe* 7,700 kufuma pa miskambo yawo.
12 Yehoshafati wakakulirakulira.+ Wakalutilira kuzenga malinga ghakukhora+ na misumba yakusungamo vinthu+ mu Yuda. 13 Wakachita milimo yinandi mu misumba ya Yuda. Ndipo mu Yerusalemu wakaŵa na ŵasilikari, awo ŵakaŵa vinkhara. 14 Aŵa ŵakagaŵirika milimo yawo kuyana na nyumba za ŵawiskewo. Pa Yuda, ŵalongozgi ŵa vikwi, mulongozgi wawo wakaŵa Adinahi, ndipo pamoza nayo pakaŵa vinkhara 300,000.+ 15 Pasi pake pakaŵa Yehohanani mulongozgi, ndipo pamoza nayo pakaŵa vinkhara 280,000. 16 Pasi pake pakaŵaso Amasiya mwana wa Zikiri uyo wakajipeleka kuteŵetera Yehova, ndipo pamoza nayo pakaŵa vinkhara 200,000. 17 Pa Benjamini+ pakaŵa Eliyada munthu wankhongono, ndipo pamoza nayo pakaŵa ŵanalume 200,000 ŵakuyegha mauta na viskango.+ 18 Pasi pake pakaŵa Yehozabadi, ndipo pamoza nayo pakaŵa ŵanalume 180,000 ŵakuyegha vilwero vya nkhondo. 19 Aŵa ndiwo ŵakateŵeteranga themba, padera pa awo themba likaŵaŵika mu misumba ya malinga ghakukhora mu Yuda mose.+
18 Yehoshafati wakaŵa na usambazi na uchindami ukuru,+ kweni wakapanga ubali wa nthengwa na Ahabu.+ 2 Vyaka vikati vyajumphapo, wakakhilira kwa Ahabu ku Samariya.+ Ahabu wakamukomera mberere na ng’ombe zinandi, iyo na ŵanthu awo wakaŵa nawo. Wakamuchiska* kuti walute nayo kukarwa na Ramoti-giliyadi.+ 3 Ahabu themba la Israyeli wakati kwa Yehoshafati themba la Yuda: “Kasi ulutenge nane ku Ramoti-giliyadi?” Yehoshafati wakati: “Ine nili nga ndiwe, ŵanthu ŵane ŵali nga mbanthu ŵako, namukuwovwira ku nkhondo.”
4 Kweni Yehoshafati wakati kwa themba la Israyeli: “Fumba dankha, timanye mazgu gha Yehova.”+ 5 Ntheura themba la Israyeli likawunganya ntchimi pamoza, ŵanalume 400, likati kwa iwo: “Kasi tilute kukarwa na Ramoti-giliyadi, panji nileke waka?” Iwo ŵakati: “Lutani, ndipo Chiuta waunenesko wamupelekenge mu woko la themba.”
6 Yehoshafati wakati: “Kasi kuno kulije ntchimi yinyake ya Yehova?+ Tiyeni tifumbeso kwizira mwa iyo.”+ 7 Penepapo themba la Israyeli likati kwa Yehoshafati: “Pali munthu yumoza+ uyo tingafumbirako kwa Yehova. Kweni ine nkhumutinkha, chifukwa wakunichimira viwemi yayi kweni viheni pera.+ Ni Mikaya mwana wa Imula.” Yehoshafati wakati: “Themba lingayowoyanga nthena chara.”
8 Penepapo themba la Israyeli likachema wantchito, likati: “Luta ukamutore Mikaya mwana wa Imula mwaluŵiro.”+ 9 Themba la Israyeli na Yehoshafati themba la Yuda ŵakakhala waliyose pa chitengo chake, ŵakavwara malaya ghachifumu. Ŵakakhala pa malo ghakupwanthira mbuto pa mulyango wa chipata cha Samariya. Ntchimi zose zikachimanga pamaso pawo. 10 Penepapo Zedekiya mwana wa Kenana wakajipangira masengwe ghachisulo, wakati: “Yehova wakuti: ‘Na masengwe agha mugwazenge* Ŵasiriya m’paka muŵamare.’” 11 Ntchimi zinyake zose zikachimanga mwakuyana waka, zikatenge: “Lutani ku Ramoti-giliyadi ndipo vyamumwenderani makora.+ Yehova wamupelekenge mu woko la themba.”
12 Ntheura thenga ilo likaluta kukachema Mikaya, likati kwa iyo: “Wona, mazgu gha ntchimi zose ngamoza ndipo ngawemi kwa themba. Nawe mazgu ghako ghakaŵe nga ni mazgu ghawo,+ ukayowoye viwemi.”+ 13 Kweni Mikaya wakati: “Nadi pano Yehova wamoyo, chose icho Chiuta wane waniphalira ndicho namuyowoya.”+ 14 Wakiza kwa themba, ndipo themba likamufumba kuti: “Mikaya, kasi tilute kukarwa nkhondo na Ramoti-giliyadi, panji nileke waka?” Nyengo yeneyiyo, iyo wakati: “Lutani, ndipo vyamumwenderani makora. Ŵapelekekenge mu woko linu.” 15 Penepapo themba likati: “Kasi nikulapizgenge kalinga kuti uniphalirenge unenesko pera mu zina la Yehova?” 16 Mikaya wakati: “Nkhuwona Ŵaisrayeli wose ŵambininika pa mapiri nga ni mberere zambura muliska.+ Yehova wakati: ‘Aŵa ŵalije mulongozgi. Waliyose wawelere ku nyumba yake mu mtende.’”
17 Themba la Israyeli likati kwa Yehoshafati: “Asi nangukuphalira, ‘Wakunichimira viwemi yayi, kweni viheni pera’?”+
18 Mikaya wakati: “Ntheura pulikani mazgu gha Yehova: Nkhawona Yehova wakhala pa chitengo chake+ ndipo mawumba ghose ghakuchanya+ ghakimilira pafupi nayo, ku woko lake lamalyero na kumazere.+ 19 Ndipo Yehova wakati: ‘Kasi ni njani wangakapusika Ahabu, mwakuti wakwelere ku Ramoti-giliyadi na kukafwira kwenekuko?’ Uyu wakayowoyanga ichi ndipo munyake wakayowoyanga chinyake. 20 Penepapo mzimu*+ ukiza na kwimilira pamaso pa Yehova, ukati: ‘Ine ningakamupusika Ahabu.’ Yehova wakati kwa iwo: ‘Wamumupusika wuli?’ 21 Mzimu ukati: ‘Nilutenge na kuzgoka mzimu wakupusika mu mulomo wa ntchimi zake zose.’ Chiuta wakati: ‘Wamumupusika nadi, nakuti vyamukwendera. Luta ukachite ntheura.’ 22 Sono Yehova waŵika mzimu wakupusika mu mulomo wa ntchimi zako zose izi.+ Kweni Yehova wapharazga soka pa iwe.”
23 Zedekiya+ mwana wa Kenana wakasendelera kwa Mikaya+ na kumutimba pa thama,+ wakati: “Kasi mzimu wa Yehova wajumpha nkhu kufumako kwa ine na kuyowoya na iwe?”+ 24 Mikaya wakati: “Wona, uzamuwona uko wajumpha pa zuŵa ilo uzamunjilira mu chipinda chamukati kuti ukabisame.” 25 Themba la Israyeli likati: “Mutorani Mikaya na kumupeleka kwa Amoni mulongozgi wa msumba na kwa Yowashi mwana wa themba. 26 Mukaŵaphalire kuti: ‘Themba likuti: “Muŵikani munganya uyu mu gadi,+ mumupengeko chingwa chichoko waka na maji ghachoko waka m’paka niwelere mu mtende.”’” 27 Mikaya wakati: “Usange mwawelera mu mtende, mbwenu Yehova wandayowoye nane.”+ Wakatiso: “Manyani ichi, imwe mwaŵanthu mose.”
28 Ntheura themba la Israyeli na Yehoshafati themba la Yuda ŵakakwelera ku Ramoti-giliyadi.+ 29 Themba la Israyeli likati kwa Yehoshafati: “Nijibisenge, na kunjira mu nkhondo, kweni iwe uvware vyakuvwara vyachifumu.” Ntheura themba la Israyeli likajibisa na kunjira mu nkhondo. 30 Themba la Siriya likalangura ŵalongozgi ŵake ŵa ŵapamagileta kuti: “Mungakarwanga na waliyose chara, kwali ni mukuru panji muchoko, kweni themba la Israyeli pera.” 31 Ŵalongozgi ŵa ŵapamagileta ŵakati ŵamuwona Yehoshafati ŵakati: “Uyu ndiyo themba la Israyeli.” Ntheura ŵakawelera na kwamba kurwa nayo. Yehoshafati wakamba kulira kupempha wovwiri,+ ndipo Yehova wakamovwira. Nyengo yeneyiyo Chiuta wakaŵawezgako kwa iyo. 32 Ŵalongozgi ŵa ŵapamagileta ŵakati ŵawona kuti wakaŵa themba la Israyeli chara, ŵakawelera mwaluŵiro, ŵakaleka kumulondezga.
33 Kweni mwanalume munyake wakakweŵa uta wake na kuponya chiponyeponye,* wakalasa themba la Israyeli mukati mu chakuvwara chake chachisulo. Themba likati kwa wakwendeska gileta lake: “Welera, uniwuskemo mu nkhondo,* chifukwa napwetekeka chomene.”+ 34 Nkhondo yikanunkha zuŵa lose lira ndipo ŵakachita kulikolelera themba mu gileta kulazgana na Ŵasiriya m’paka namise, ndipo apo dazi likanjiranga themba likafwa.+
19 Yehoshafati themba la Yuda wakawelera makoraghene*+ ku nyumba yake mu Yerusalemu. 2 Yehu+ mwana wa Hanani+ muwoni wakaluta kukakumana nayo, wakati kwa Themba Yehoshafati: “Kasi ukovwira ŵaheni,+ panji kutemwa awo ŵakutinkha+ Yehova? Pa chifukwa ichi ukali wa Yehova uli pa iwe. 3 Kweni pali vinthu vinyake viwemi ivyo vyasangika mwa iwe,+ pakuti ukafumiskamo vikhuni vyakupatulika* mu charu ndipo wanozga mtima* wako kupenja Chiuta waunenesko.”+
4 Yehoshafati wakalutilira kukhala mu Yerusalemu. Wakalutaso ku ŵanthu, kwamba ku Beyere-sheba m’paka ku chigaŵa cha mapiri cha Efurayimu,+ kuti waŵawezgere kwa Yehova Chiuta wa ŵasekuru ŵawo.+ 5 Kweniso wakimika ŵeruzgi mu charu chose mu misumba yose ya malinga ghakukhora ya Yuda, msumba na msumba.+ 6 Wakati ku ŵeruzgi: “Chenjerani chomene na ivyo mukuchita, pakuti mukweruzgira munthu chara kweni Yehova. Wakuŵa namwe para mukweruzga.+ 7 Ntheura wofi wakufuma kwa Yehova uŵe pa imwe.+ Muŵe maso na ivyo mukuchita, pakuti kwa Yehova Chiuta withu kulije ubendezi,+ kutemwera,+ panji kupokera vimbundi.”+
8 Mu Yerusalemu namo, Yehoshafati wakimika Ŵalevi na ŵasembe ŵanyake ndiposo ŵalongozgi ŵanyake ŵa nyumba za ŵawiskewo za Israyeli, kweruzgira Yehova na kudumura milandu ya ŵanthu awo ŵakukhala mu Yerusalemu.+ 9 Wakaŵaphalira kuti: “Muchitenge ivi mwa kopa Yehova, mwakugomezgeka, kweniso na mtima wakufikapo.* 10 Para ŵabali ŵinu ŵiza kwa imwe kufuma mu misumba iyo ŵakukhalamo, na mulandu wa kuthiska ndopa+ panji ŵali na fumbo pa dango, languro, ulongozgi, panji vyeruzgo, imwe muŵachenjezge kuti ŵaleke kunangira Yehova. Para mwaleka kuchita nthena ukali wake ugolerenge pa imwe na ŵabali ŵinu. Muchitenge nthena kuti muleke kuŵa na mulandu. 11 Amariya wasembe mulara, wali namwe kumovwirani pa chilichose chakukhwaskana na Yehova.+ Zebadiya mwana wa Ishimayeli ni mulongozgi wa nyumba ya Yuda pa chilichose chakukhwaskana na themba. Ŵalevi ŵaŵenge ŵateŵeti ŵinu. Muŵe ŵankhongono na kuchitapo kanthu, ndipo Yehova waŵe na awo ŵakuchita viwemi.”*+
20 Pamanyuma Ŵamowabu+ na Ŵaamoni,+ pamoza na Ŵaamonimu* ŵanyake, ŵakiza kuzakarwa nkhondo na Yehoshafati. 2 Ntheura Yehoshafati wakaphalirika kuti: “Wumba ukuru ukwiza kufuma ku chigaŵa cha ku nyanja,* kufuma ku Edomu.+ Ndipo ŵali mu Hazazoni-tamara, ndiko kuti, Engedi.”+ 3 Yehoshafati wakatenthema, ndipo wakaŵikapo mtima* kupenja Yehova.+ Ntheura wakapharazga vya kuziŵizga kurya mu Yuda mose. 4 Pamanyuma, ŵanthu ŵa ku Yuda ŵakawungana pamoza kuti ŵafumbe kwa Yehova.+ Ŵakiza kufuma ku misumba yose ya Yuda kuti ŵafumbe Yehova.
5 Yehoshafati wakimilira mu mpingo wa Yuda na Yerusalemu, mu nyumba ya Yehova panthazi pa luŵaza luphya, 6 wakati:
“A Yehova Chiuta wa ŵasekuru ŵithu, asi ndimwe Chiuta kuchanya?+ Asi muli na mazaza pa maufumu ghose gha ŵamitundu?+ Mu woko linu muli nkhongono, ndipo palije uyo wangimako kwa imwe.+ 7 Mwe Chiuta withu, asi ndimwe mukachimbizga ŵanthu ŵa charu ichi pamaso pa ŵanthu ŵinu Israyeli, na kuchipeleka ku mphapu* ya Abrahamu+ mubwezi winu kuŵa chawo muyirayira? 8 Ŵakakhalamo, ŵakazengera zina linu+ malo ghakupatulika mwenemumo, ŵakati, 9 ‘Usange soka latiwira, kwali na lupanga, cheruzgo chakofya, nthenda zakofya, panji njara, ise timilirenge panthazi pa nyumba iyi na pamaso pinu (pakuti zina linu lili mu nyumba iyi),+ tililirenge kwa imwe mu suzgo yithu, ndipo imwe mutipulike na kutiponoska.’+ 10 Wonani, sono kukwiza Ŵaamoni, Ŵamowabu, na ŵanthu ŵa mu chigaŵa cha mapiri cha Seyiri,+ awo mukazomerezga chara kuti Israyeli wanjire mu charu chawo apo wakafumanga mu charu cha Eguputo. Ŵakafumako kwa iwo ndipo ŵakaŵaparanya chara.+ 11 Sono ŵakutiwezgera, ŵakwiza kuzakatiwuskamo mu charu chinu icho mukatipa kuŵa chiharo chithu.+ 12 Mwe Chiuta withu, asi mupelekenge cheruzgo pa iwo?+ Pakuti ise tilije nkhongono kwimikana na wumba ukuru uwu, uwo ukwiza kwa ise. Tikumanya chara ivyo tingachita,+ kweni maso ghithu ghali kwa imwe.”+
13 Ŵayuda wose ŵakimilira pamaso pa Yehova, pamoza na ŵabonda ŵawo, ŵawoli ŵawo, na ŵana ŵawo.
14 Penepapo mzimu wa Yehova ukiza pa Yahaziyeli mwana wa Zekariya mwana wa Benaya mwana wa Yeyiyeli mwana wa Mataniya, Mulevi wa ŵana ŵa Asafu, apo wakaŵa pakati pa mpingo. 15 Wakati: “Pulikizgani imwe Ŵayuda mose, imwe mukukhala mu Yerusalemu, na themba Yehoshafati! Yehova wakuti kwa imwe: ‘Mungawopanga chara panji kutenthema chifukwa cha wumba ukuru uwu. Pakuti nkhondo njinu chara kweni nja Chiuta.+ 16 Namachero mukhilire kwa iwo. Ŵakwelerenge ku chikwezga cha Zizi, ndipo mwamuŵasanga kuumaliro wa dambo mundafike ku mapopa gha Yeruweli. 17 Mwamukhumbikwira kurwa nkhondo chara. Muŵe mu malo ghinu, mwimilire waka chete,+ muwone chiponosko cha Yehova kwa imwe.*+ Iwe Yuda na Yerusalemu, mungawopanga chara panji kutenthema.+ Namachero lutani mukarwe nawo, ndipo Yehova waŵenge namwe.’”+
18 Nyengo yeneyiyo, Yehoshafati wakasindama m’paka chisko chake pasi, Ŵayuda wose na awo ŵakukhala mu Yerusalemu ŵakawa pasi pamaso pa Yehova kuti ŵamusope Yehova. 19 Ŵalevi awo ŵakaŵa ŵa mphapu ya Ŵakohati+ na Ŵakora ŵakimilira kulumba Yehova Chiuta wa Israyeli mazgu pachanya.+
20 Ŵakawuka mulenjilenji zuŵa lakulondezgapo na kuluta ku mapopa gha Tekowa.+ Apo ŵakalutanga, Yehoshafati wakimilira, wakati: “Pulikani, imwe Ŵayuda na imwe mukukhala mu Yerusalemu! Muŵe na chipulikano mwa Yehova Chiuta winu kuti mutchinthe.* Muŵe na chipulikano mwa ntchimi+ zake ndipo vinthu vimwenderaninge makora.”
21 Wakati wadumbiskana na ŵanthu, wakimika ŵanthu kuti ŵimbire+ Yehova na kupeleka malumbo uku ŵavwara malaya ghakupatulika panthazi pa ŵanalume ŵakunyamura vilwero vya nkhondo. Wakati: “Wongani Yehova, pakuti lusungu* lwake lukukhalilira muyirayira.”+
22 Ŵakati ŵamba kwimba malumbo mwachimwemwe, Yehova wakaŵika ŵanthu kujoŵelera ŵanalume ŵa Ŵaamoni, Ŵamowabu, na ŵa mu chigaŵa cha mapiri cha Seyiri awo ŵakiza kuzakarwa na Yuda, ndipo ŵakakomana ŵekhaŵekha.+ 23 Ŵaamoni na Ŵamowabu ŵakawukira awo ŵakakhalanga mu chigaŵa cha mapiri cha Seyiri,+ ŵakaŵaparanya na kuŵamara. Ŵakati ŵamarana na awo ŵakakhalanga ku Seyiri, ŵakakomana ŵekhaŵekha.+
24 Kweni Yuda wakati wafika pa chigongwe cha mu mapopa+ na kulaŵiska ku mzinda, ŵakawona vitanda ngundangunda,+ pakaŵavya wakuponapo. 25 Ntheura Yehoshafati na ŵanthu ŵake ŵakiza kuzakayora vinthu kwa iwo, ŵakasanga vinthu vinandi chomene, vyakuvwara, na viteŵetero vyakuzirwa. Vikaŵa vinandi mwakuti ŵakatondeka kuvinyamura vyose.+ Ŵakatora mazuŵa ghatatu kuti ŵavinyamure, pakuti vikaŵa vinandi chomene. 26 Pa zuŵa lachinayi ŵakawungana pamoza pa Dambo* la Beraka, pakuti ŵakalumba* Yehova penepara. Lekani malo ghara ŵakaghathya zina lakuti Dambo la Beraka*+ m’paka lero.
27 Penepapo Ŵayuda wose na Yerusalemu, pamoza na mulongozgi wawo Yehoshafati, ŵakawelera ku Yerusalemu mwachimwemwe, pakuti Yehova wakaŵakondweska pa ŵalwani ŵawo+. 28 Ŵakiza ku Yerusalemu na vyakwimbira vya vingwe, ŵabango,+ na mbata,+ ŵakaluta ku nyumba ya Yehova.+ 29 Ndipo wofi wakufuma kwa Chiuta ukawira maufumu ghose gha vyaru, pakuti ghakapulika kuti Yehova warwa nkhondo na ŵalwani ŵa Israyeli.+ 30 Ntheura uthemba wa Yehoshafati ukaŵavya chakutimbanizga, ndipo Chiuta wake wakalutilira kumupa chipumulo kosekose.+
31 Yehoshafati wakalutilira kuwusa pa Yuda. Wakaŵa themba wali na vyaka 35, ndipo wakawusa vyaka 25 mu Yerusalemu. Zina la anyina likaŵa Azuba mwana wa Shilihi.+ 32 Wakenda mu nthowa za Asa+ wiske. Wakapatukako chara, ndipo wakachita chakwenelera pamaso pa Yehova.+ 33 Kweni malo ghapachanya ghakafumiskikapo chara,+ ndipo ŵanthu ŵakaŵa kuti ŵandanozge mitima yawo pamaso pa Chiuta wa ŵasekuru ŵawo.+
34 Mdauko unyake wose wa Yehoshafati, kwamba pakwamba m’paka paumaliro, uli kulembeka mu mazgu gha Yehu+ mwana wa Hanani,+ agho ghali kulembeka mu Buku la Mathemba gha Israyeli. 35 Pamanyuma, Yehoshafati themba la Yuda wakakolerana na Ahaziya themba la Israyeli, uyo wakaŵa muheni chomene.+ 36 Wakakolerana nayo ndipo ŵakachitiranga lumoza ntchito ya kupanga ngalaŵa na kuzituma ku Tarishishi,+ ŵakazipangiranga ku Eziyoni-geberi.+ 37 Kweni Eliyezeri mwana wa Dodavahu wa ku Maresha wakachima kwimikana na Yehoshafati, wakati: “Pakuti wakolerana na Ahaziya, Yehova waparanyenge milimo yako.”+ Ntheura ngalaŵa zikabwangasuka,+ zikatondeka kuluta ku Tarishishi.
21 Yehoshafati wakagona na ŵasekuru ŵake, wakasungika pamoza na ŵasekuru ŵake mu Msumba wa Davide. Mwana wake Yehoramu wakaŵa themba mu malo ghake.+ 2 Ŵabali ŵake, ŵana ŵa Yehoshafati, ŵakaŵa Azariya, Yehiyeli, Zekariya, Azariya, Mikayeli, na Shefatiya. Wose aŵa ŵakaŵa ŵana ŵa Yehoshafati themba la Israyeli. 3 Wiskewo wakaŵapa vyawanangwa vinandi vya siliva na golide, vinthu vinandi vyakuzirwa pamoza na misumba ya malinga ghakukhora mu Yuda.+ Kweni ufumu wakawupeleka kwa Yehoramu,+ pakuti wakaŵa mwana wakwamba.
4 Yehoramu wakati waŵa na mazaza mu ufumu wa awiske, wakakhozga ufumu wake, wakakoma ŵanung’una ŵake+ wose na lupanga kweniso ŵakaronga ŵanyake ŵa Israyeli. 5 Yehoramu wakaŵa themba wali na vyaka 32, ndipo wakawusa vyaka 8 mu Yerusalemu.+ 6 Wakenda mu nthowa za mathemba gha Israyeli,+ nga umo ŵakachitira ŵa nyumba ya Ahabu, pakuti muwoli wake+ wakaŵa mwana wa Ahabu. Ndipo wakachita viheni pamaso pa Yehova. 7 Kweni Yehova wakakhumba yayi kuparanya nyumba ya Davide chifukwa cha phangano ilo wakachita na Davide.+ Pakuti wakamulayizga kuti wamupenge nyali, iyo na ŵana ŵake nyengo zose.+
8 Mu mazuŵa ghake, Edomu wakagalukira Yuda,+ ndipo ŵakimika themba lawo.+ 9 Ntheura Yehoramu na ŵalongozgi ŵake ŵa ŵasilikari wakambuka pamoza na magileta ghake ghose, wakawuka usiku na kuthereska Ŵaedomu awo ŵakamuzingilizga na ŵalongozgi ŵa ŵapamagileta. 10 Edomu wachali kugalukira Yuda m’paka lero. Libuna+ nayo wakagaluka nyengo yira, chifukwa Yehoramu wakasida Yehova Chiuta wa ŵasekuru ŵake.+ 11 Wakazengaso malo ghapachanya+ mu mapiri gha Yuda na kunangiska ŵanthu ŵa mu Yerusalemu kuchita uzaghali, ndipo wakapuluska Yuda.
12 Paumaliro wakapokera kalata kufuma kwa Eliya+ ntchimi, iyo yikati: “Yehova Chiuta wa Davide sekuru wako wakuti: ‘Waleka kwenda mu nthowa ya Yehoshafati+ wuso panji mu nthowa ya Asa+ themba la Yuda. 13 Kweni ukwenda mu nthowa za mathemba gha Israyeli+ na kunangiska Yuda ndiposo ŵanthu ŵa mu Yerusalemu, kuchita uzaghali+ nga mbuzaghali wa nyumba ya Ahabu.+ Uli kukoma nanga mbanung’una ŵako,+ ŵamunyumba ya awuso, awo ŵakaŵa ŵawemi kuluska iwe. 14 Ntheura Yehova watimbenge ŵanthu ŵako, ŵana ŵako, ŵawoli ŵako, na kunanga vinthu vyako vyose. 15 Ulwarenge matenda ghanandinandi, kusazgapo nthenda ya mu matumbo, m’paka matumbo ghako ghazakafumire kuwaro chifukwa cha nthenda iyi, zuŵa na zuŵa.’”
16 Yehova wakavundura+ Ŵafilisiti*+ na Ŵaarabu+ awo ŵakaŵa pafupi na Ŵaetiyopiya kuti ŵarwe na Yehoramu. 17 Ntheura ŵakawukira Yuda, ŵakanjira na kutora katundu wawo yose uyo wakaŵa mu nyumba ya themba,+ kweniso ŵakatora ŵana ŵake na ŵawoli ŵake. Mwana wake muchoko chomene Yehoyahazi*+ ndiyo yekha wakakhala. 18 Pamasinda pa vyose ivi, Yehova wakamutimba na nthenda yambura kuchizgika mu matumbo ghake.+ 19 Nyengo yikajumphapo, vyaka viŵiri vyamsuma, matumbo ghake ghakafulumukira kuwaro chifukwa cha nthenda yake, ndipo wakafwa chifukwa cha kulwara chomene. Ŵanthu ŵake ŵakamotchera yayi vyakununkhira pa nyifwa yake nga umo ŵakawotchera pa nyifwa ya ŵasekuru ŵake.+ 20 Yehoramu wakaŵa themba wali na vyaka 32, ndipo wakawusa vyaka 8 mu Yerusalemu. Pakaŵavya uyo wakadandawura na nyifwa yake. Ŵakamusunga mu Msumba wa Davide,+ kweni ŵakamusunga mu malaro gha mathemba chara.+
22 Penepapo awo ŵakakhalanga mu Yerusalemu ŵakatora mwana wake muchoko chomene Ahaziya na kumwimika kuŵa themba mu malo ghake, pakuti magulu gha ŵakuwukira agho ghakiza na Ŵaarabu ku msasa ghakakoma ŵana wose ŵalara.+ Ntheura Ahaziya mwana wa Yehoramu wakaŵa themba la Yuda.+ 2 Ahaziya wakaŵa themba wali na vyaka 22, ndipo wakawusa chaka chimoza mu Yerusalemu. Zina la anyina likaŵa Ataliya+ muzukuru* wa Omuri.+
3 Nayo wakenda mu nthowa za nyumba ya Ahabu,+ pakuti anyina ndiwo ŵakamupanga fundo pakuchita viheni. 4 Wakachita icho ntchiheni pamaso pa Yehova, nga ni nyumba ya Ahabu, pakuti ndiwo ŵakamupanga fundo, wiske wakati wafwa. Ivi ndivyo vikamupwetekeska. 5 Wakapulikira ulongozgi wawo na kuluta ku nkhondo pamoza na Yehoramu mwana wa Ahabu themba la Israyeli kukarwa na Hazayeli+ themba la Siriya pa Ramoti-giliyadi,+ uko ŵakuponya mivi ŵakamupwetekera Yehoramu. 6 Wakawelera ku Yezireli+ kuti vilonda vipore dankha, ivyo ŵakamupweteka ku Rama apo wakarwanga na Hazayeli themba la Siriya.+
Ahaziya* mwana wa Yehoramu+ themba la Yuda wakakhira kuti wakawone Yehoramu+ mwana wa Ahabu ku Yezireli chifukwa wakapwetekeka.*+ 7 Kweni kuwa kwa Ahaziya kukafuma kwa Chiuta chifukwa wakiza kwa Yehoramu. Wakati wafika, wakafuma pamoza na Yehoramu kukakumana na Yehu+ muzukuru* wa Nimushi, uyo Yehova wakamuphakazga kuti wamalane na* nyumba ya Ahabu.+ 8 Yehu wakati wamba kupeleka cheruzgo pa nyumba ya Ahabu, wakasanga ŵakaronga ŵa Yuda na ŵana ŵa ŵabali ŵa Ahaziya, ŵateŵeti ŵa Ahaziya, ndipo wakaŵakoma.+ 9 Kufuma apo, wakapenja Ahaziya, ndipo ŵakamukora uko wakabisama mu Samariya, ŵakiza nayo kwa Yehu. Ŵakamukoma na kumusunga,+ pakuti ŵakati: “Ni muzukuru wa Yehoshafati, uyo wakapenja Yehova na mtima wake wose.”+ Pakaŵavya wa nyumba ya Ahaziya uyo wakaŵa na nkhongono kuti waŵe themba.
10 Ataliya,+ nyina wa Ahaziya, wakati wawona kuti mwana wake wafwa, wakawuka na kuparanya mphapu* yose yachifumu ya nyumba ya Yuda.+ 11 Kweni Yehoshabeti mwana mwanakazi wa themba wakatora Yehowashi+ mwana wa Ahaziya na kumwiba pakati pa ŵana ŵa themba awo ŵakeneranga kukomeka. Wakamuŵika mu chipinda chamukati, iyo na mlezi wake. Yehoshabeti mwana mwanakazi wa Themba Yehoramu+ (wakaŵa muwoli wa Yehoyada+ wasembe kweniso mudumbu wa Ahaziya) wakamubisa kwa Ataliya, ndipo wakamukoma chara.+ 12 Wakakhala nawo vyaka 6, wakabisika mu nyumba ya Chiuta waunenesko, apo Ataliya wakawusanga mu charu.
23 Mu chaka cha 7, Yehoyada wakakhwima mtima ndipo wakachita phangano na ŵalongozgi ŵa mahandiredi+ aŵa, Azariya mwana wa Yerohamu, Ishimayeli mwana wa Yehohanani, Azariya mwana wa Obedi, Maseya mwana wa Adaya, na Elishafati mwana wa Zikiri. 2 Ŵakazingilira mu Yuda mose na kuwunganya Ŵalevi+ kufuma mu misumba yose ya Yuda na ŵalongozgi ŵa nyumba za Israyeli. Ŵakati ŵafika ku Yerusalemu, 3 mpingo wose ukachita phangano+ na themba mu nyumba ya Chiuta waunenesko. Penepapo Yehoyada wakati kwa iwo:
“Wonani, mwana wa themba wawusenge, nga umo Yehova wakalayizgira ku ŵana ŵa Davide.+ 4 Muchite ichi: Gulu limoza pa magulu ghatatu gha ŵasembe na Ŵalevi awo ŵazamugwira ntchito+ pa Sabata, ndiwo ŵazamuŵa ŵalinda pa vipata.+ 5 Gulu linyake liŵenge pa nyumba ya themba,+ linyake lachitatu liŵenge pa Chipata cha Lufura, ndipo ŵanthu wose ŵaŵenge mu maluŵaza gha nyumba ya Yehova.+ 6 Mungazomerezganga yayi munthu waliyose kunjira mu nyumba ya Yehova padera pa ŵasembe na Ŵalevi awo ŵakuteŵetera.+ Aŵa ŵekha ŵanganjira, chifukwa ni gulu lakupatulika, ndipo ŵanthu wose ŵasunge dango ili kwa Yehova. 7 Ŵalevi ŵazingilizge themba kosekose, waliyose waŵe na vilwero mu woko lake. Waliyose uyo wanjirenge mu nyumba iyi wakomeke. Muŵenge na themba kulikose uko likuluta.”*
8 Ŵalevi na Yuda yose ŵakachita ivyo Yehoyada wasembe wakaŵaphalira. Ntheura munthu waliyose wakatora ŵanthu ŵake awo ŵakagwiranga ntchito pa Sabata, pamoza na awo ŵakapumuranga kugwira ntchito pa Sabata,+ pakuti Yehoyada wasembe wakaŵawezga chara+ pa mulimo wawo. 9 Penepapo Yehoyada wasembe wakatora mikondo na viskango na tuviskango* vya Themba Davide,+ ivyo vikaŵa mu nyumba ya Chiuta waunenesko.+ Wakavipeleka kwa ŵalongozgi ŵa mahandiredi.+ 10 Kufuma apo, wakayimika ŵanthu wose, waliyose na chilwero mu woko lake. Ŵakazingilizga themba kwamba kumalyero kwa nyumba m’paka kumazere kwa nyumba, pafupi na jotchero kweniso pafupi na nyumba. 11 Penepapo ŵakafumiska mwana wa themba+ na kumuvwalika mphumphu kweniso kumupa Ukaboni.*+ Ŵakamwimika kuŵa themba, ndipo Yehoyada na ŵana ŵake ŵakamuphakazga. Ndipo ŵakati: “Themba liŵe na umoyo utali!”+
12 Ataliya wakati wapulika chongo cha ŵanthu ŵakuchimbira na kulumba themba, nyengo yeneyiyo wakiza ku ŵanthu ku nyumba ya Yehova.+ 13 Wakawona themba limilira pafupi na mzati pa mulyango, ndipo ŵakaronga+ na ŵakulizga mbata ŵakaŵa na themba. Ŵanthu wose ŵa charu ŵakasekeleranga+ na kulizga mbata, ŵakwimba awo ŵakaŵa na vyakwimbira ŵakadangiliranga* pakupeleka malumbo. Penepapo Ataliya wakapalura vyakuvwara vyake, wakachemerezga kuti: “Chiŵembu! Chiŵembu!” 14 Kweni Yehoyada wasembe wakalangura ŵalongozgi ŵa mahandiredi, awo ŵakimikika kuŵa ŵalongozgi ŵa ŵasilikari, wakati kwa iwo: “Muwuskanipo pakati pa mzere, ndipo usange waliyose wakumulondezga, mumukome na lupanga!” Pakuti wasembe wakayowoya kuti: “Mungamukomeranga mu nyumba ya Yehova chara.” 15 Ntheura ŵakamukora, ndipo wakati wafika pa Chipata cha Mahachi cha nyumba ya themba, nyengo yeneyiyo ŵakamukomera penepara.
16 Penepapo Yehoyada wakachita phangano pakati pa iyo na ŵanthu wose kweniso na themba, kuti ŵaŵenge ŵanthu ŵa Yehova.+ 17 Pamanyuma, ŵanthu wose ŵakiza ku nyumba* ya Baala, ŵakayibwangandura,+ ŵakaswa majotchero ghake na vikozgo vyake,+ ndipo ŵakakoma Matani wasembe wa Baala+ panthazi pa majotchero. 18 Penepapo Yehoyada wakimika ŵasembe na Ŵalevi kuŵa ŵalaŵiliri pa nyumba ya Yehova. Aŵa ndiwo Davide wakaŵaŵika mu magulu pa nyumba ya Yehova kuti ŵapelekenge sembe zakotcha za Yehova+ kuyana na ivyo vili kulembeka mu Dango la Mozesi.+ Ŵachitenge nthena pamoza na kusekelera na kwimba, nga umo Davide wakayowoyera. 19 Wakaŵikaso ŵalinda pa vipata+ vya nyumba ya Yehova, mwakuti paŵavye munthu wakufipirwa munthowa yiliyose wanjiremo. 20 Kufuma apo, wakatora ŵalongozgi ŵa mahandiredi,+ ŵanthu ŵakuzirwa, ŵawusi ŵa ŵanthu, ndiposo ŵanthu wose ŵa charu, ndipo ŵakapelekezga themba kufuma ku nyumba ya Yehova. Ŵakendera ku chipata chakunena m’paka ku nyumba ya themba na kuŵika themba pa chitengo+ cha ufumu.+ 21 Ntheura ŵanthu wose ŵa charu ŵakasekelera ndipo msumba ukaŵa waka chete, pakuti ŵakakoma Ataliya na lupanga.
24 Yehowashi wakaŵa themba+ wali na vyaka 7, ndipo wakawusa vyaka 40 mu Yerusalemu. Zina la anyina likaŵa Zibiya wa ku Beyere-sheba.+ 2 Yehowashi wakachita vyakunyoloka pamaso pa Yehova mu mazuŵa ghose gha Yehoyada wasembe.*+ 3 Yehoyada wakamusankhira ŵanakazi ŵaŵiri kuŵa ŵawoli ŵake, ndipo wakababa ŵana ŵanalume na ŵanakazi.
4 Pamanyuma, Yehowashi wakaŵa na khumbo la kunozga nyumba ya Yehova+ mu mtima wake. 5 Ntheura wakawunganya ŵasembe na Ŵalevi, wakati kwa iwo: “Lutani mu misumba ya Yuda na kuwunjika ndalama kufuma kwa Israyeli yose zakunozgera nyumba ya Chiuta+ winu chaka na chaka. Muchite luŵiro pa nkhani iyi.” Kweni Ŵalevi ŵakachita luŵiro chara.+ 6 Ntheura themba likachema Yehoyada mulara wa ŵasembe, likati kwa iyo:+ “Chifukwa wuli mundaŵachiske Ŵalevi kuti ŵatore kwa Yuda na Yerusalemu msonkho wakupatulika uwo Mozesi+ muteŵeti wa Yehova wakalangulira mpingo wa Israyeli, wakovwira pa hema la Ukaboni?+ 7 Pakuti ŵana ŵa Ataliya,+ mwanakazi muheni yura, ŵakanjira mu nyumba ya Chiuta waunenesko,+ ŵakatora vinthu vyose vyakupatulika vya nyumba ya Yehova kuya navyo kwa Ŵabaala.” 8 Themba likati lalangura, ŵakapanga bokosi+ na kuliŵika pawaro pa chipata cha nyumba ya Yehova.+ 9 Kufuma apo, ŵakachemerezga mu Yuda mose na Yerusalemu kuti ŵanthu ŵize kwa Yehova na msonkho wakupatulika+ uwo Mozesi, munthu wa Chiuta waunenesko, wakaŵika pa Israyeli mu mapopa. 10 Ŵakaronga wose na ŵanthu wose ŵakasekelera,+ ndipo ŵakizanga na vyakupeleka na kuviponya mu bokosi m’paka likazura.*
11 Para Ŵalevi ŵatora bokosi lira na kuya nalo kwa themba, ndipo ŵawona kuti muli ndalama zinandi chomene, mulembi wa themba na mwimiliri wa mulara wa ŵasembe ŵakizanga na kukhutura bokosi,+ ndipo ŵakaliwezgerangaso pa malo ghake. Ndimo ŵakachitiranga zuŵa na zuŵa, ndipo ŵakawunjika ndalama zinandi chomene. 12 Penepapo themba na Yehoyada ŵakazipelekanga ku awo ŵakalaŵiliranga mulimo wa nyumba ya Yehova, ndipo ŵakalembanga ŵakucheka malibwe na ŵanthu ŵaluso kuti ŵanozge nyumba ya Yehova.+ Ŵakalembaso ŵantchito ŵakupanga visulo na mkuŵa vyakunozgera nyumba ya Yehova. 13 Awo ŵakalaŵiliranga mulimo ŵakambapo ntchito, ndipo mulimo wa kunozga ukenda makora pasi pa udangiliri wawo. Ŵakawezgera nyumba ya Chiuta waunenesko pakale ndipo ŵakayikhozga. 14 Ŵakati ŵamalizga, ŵakatora ndalama zakukhalapo ŵakiza nazo kwa themba na Yehoyada. Ndalama zira ŵakazigwiliska ntchito pakupanga viteŵetero vya nyumba ya Yehova, viteŵetero vyakuchitira uteŵeti, vyakupelekera sembe, nkhombo, viteŵetero vya golide na siliva.+ Ŵakapelekanga sembe zakotcha+ mu nyumba ya Yehova nyengo zose, mazuŵa ghose gha Yehoyada.
15 Yehoyada wakati wachekura na kukhala vyaka vinandi, wakafwa. Wakaŵa na vyaka 130 apo wakafwanga. 16 Ntheura ŵakamusunga mu Msumba wa Davide pamoza na mathemba,+ chifukwa wakachita uwemi mu Israyeli,+ kwa Chiuta waunenesko na nyumba yake.
17 Yehoyada wakati wafwa, ŵakaronga ŵa Yuda ŵakiza na kusindamira themba, ndipo themba likaŵapulikira. 18 Ŵakasida nyumba ya Yehova Chiuta wa ŵasekuru ŵawo na kwamba kuteŵetera vikhuni vyakupatulika* na vikozgo, mwakuti ukali wa Chiuta ukiza* pa Yuda na Yerusalemu chifukwa cha mulandu wawo. 19 Wakatumanga ntchimi pakati pawo kuti ziŵawezgere kwa Yehova. Zikaŵachenjezganga,* kweni ŵakakana kupulikira.+
20 Mzimu wa Chiuta ukiza pa* Zekariya mwana wa Yehoyada+ wasembe, ndipo wakimilira pa ŵanthu, wakati kwa iwo: “Chiuta waunenesko wakuti: ‘Kasi mukuswerachi malango gha Yehova? Vinthu vimwenderaninge yayi. Pakuti mwamusida Yehova, nayo wamusidaninge.’”+ 21 Kweni ŵakamuchitira chiŵembu,+ ndipo themba likati lalangura ŵakamudinya na malibwe mu luŵaza lwa nyumba ya Yehova.+ 22 Ntheura Themba Yehowashi likakumbuka chara lusungu* ulo wiske* Yehoyada wakamulongora, ndipo wakakoma mwana wake. Apo wakafwanga, Zekariya wakati: “Yehova wachiwone na kuchitapo kanthu.”+
23 Kuuyambiro wa chaka, ŵankhondo ŵa Siriya ŵakiza kwimikana na Yehowashi, ndipo ŵakanjira mu Yuda na Yerusalemu.+ Ŵakakoma ŵakaronga+ wose ŵa ŵanthu, ndipo vyose ivyo ŵakayora ŵakavituma kwa themba la Damaseko. 24 Nangauli ŵankhondo ŵa Siriya ŵakaŵa na ŵanthu ŵachoko waka, kweni Yehova wakapeleka mu woko lawo ŵankhondo ŵanandi chomene,+ chifukwa Ŵayuda ŵakasida Yehova Chiuta wa ŵasekuru ŵawo. Ntheura ŵakapeleka* cheruzgo pa Yehowashi. 25 Ŵakati ŵafumako kwa iyo (pakuti ŵakamuleka wapwetekeka chomene*), ŵateŵeti ŵake ŵakamuchitira chiŵembu chifukwa wakathiska ndopa za ŵana ŵa Yehoyada+ wasembe. Ŵakamukomera pa bedi lake.+ Wakati wafwa, ŵakamusunga mu Msumba wa Davide,+ kweni ŵakamusunga mu malaro gha mathemba chara.+
26 Awo ŵakamuchitira chiŵembu+ ŵakaŵa aŵa: Zabadi mwana wa Shimeyati mwanakazi Muamoni na Yehozabadi mwana wa Shimuriti Mumowabu. 27 Pa nkhani ya ŵana ŵake na mauthenga ghanandi agho ghakapharazgika kwimikana nayo,+ umo wakanozgera* nyumba ya Chiuta waunenesko,+ vyose vili mu vyakulembeka vya Mabuku gha Mathemba. Mwana wake Amaziya wakaŵa themba mu malo ghake.
25 Amaziya wakaŵa themba wali na vyaka 25, ndipo wakawusa vyaka 29 mu Yerusalemu. Zina la anyina likaŵa Yehowadani wa ku Yerusalemu.+ 2 Wakachita vyakwenelera pamaso pa Yehova, kweni na mtima wakufikapo chara. 3 Wakati wakhozga waka ufumu wake, wakakoma ŵateŵeti ŵake awo ŵakakoma wiske uyo wakaŵa themba.+ 4 Kweni ŵana ŵawo wakaŵakoma yayi, pakuti wakachita kuyana na ivyo vili kulembeka mu Dango, mu buku la Mozesi, umo Yehova wakalangura kuti: “Ŵadada ŵangafwanga yayi chifukwa cha ŵana ŵawo, ŵana nawo ŵangafwanga yayi chifukwa cha awiskewo. Waliyose wafwe chifukwa cha kwananga kwake.”+
5 Amaziya wakawunganya Yuda pamoza, wakaŵimika kuyana na nyumba za ŵawiskewo, ŵalongozgi ŵa vikwi na ŵalongozgi ŵa mahandiredi ŵa Yuda yose na Benjamini.+ Wakaŵalemba kwamba ŵa vyaka 20 kuya munthazi,+ ndipo wakasanga kuti ŵakakwana vinkhara 300,000 vyakusambizgika makora* kurwa nkhondo, vyakumanya makora kukora mkondo na chiskango chikuru. 6 Kweniso wakalemba vinkhara 100,000 vya Israyeli na kuvipa matalente* gha siliva 100. 7 Kweni munthu wa Chiuta waunenesko wakiza kwa iyo, wakati: “A themba, mungazomerezganga chara kuti ŵankhondo ŵa Israyeli ŵalute namwe, pakuti Yehova wali na Israyeli chara,+ nesi waliyose wa Ŵaefurayimu. 8 Lutani mwekha, mukarwe, ndipo mukhwime mtima pa nkhondo. Para apo cha, Chiuta waunenesko wamumuwiskirani pamaso pa mulwani. Pakuti Chiuta wali na nkhongono, kovwira+ panji kuwiskira pasi.” 9 Penepapo Amaziya wakati kwa munthu wa Chiuta waunenesko: “Kasi vyendenge wuli na matalente gha siliva 100 agho napeleka ku ŵankhondo ŵa Israyeli?” Munthu wa Chiuta waunenesko wakati: “Yehova wali na nthowa yakumupirani ghanandi kuluska ghara.”+ 10 Ntheura Amaziya wakawezga ŵankhondo awo ŵakiza kufuma ku Efurayimu, kuti ŵawelere kukwawo. Kweni ŵankhondo ŵara ŵakakwiya chomene na Yuda, ndipo ŵakawelera kukwawo uku ŵakalipa chomene.
11 Amaziya wakakhwima mtima, wakalongozgera ŵankhondo ŵake ku Dambo la Mchere.+ Wakatimba ŵanalume 10,000 ŵa ku Seyiri.+ 12 Ndipo ŵanalume ŵa Yuda ŵakakora ŵanyake ŵamoyo 10,000. Ŵakiza nawo pachanya pa jalawe na kuŵaponya pasi, ndipo wose ŵakatekenyulika. 13 Kweni ŵankhondo ŵanyake awo Amaziya wakaŵawezga kuti ŵaleke kuluta nayo ku nkhondo+ ŵakawukira misumba ya Yuda, kufuma ku Samariya+ kukafika ku Beti-horoni.+ Ŵakakomako ŵanthu 3,000, na kutora vinthu vinandi.
14 Amaziya wakati wawerako kukarwa na Ŵaedomu, wakiza na ŵachiuta ŵa ŵanthu ŵa ku Seyiri, wakaŵimika kuŵa ŵachiuta ŵake.+ Wakamba kuŵasindamira na kuŵawotchera vyakununkhira. 15 Ntheura Yehova wakakalipa chomene na Amaziya, ndipo wakamutumira ntchimi, iyo yikati: “Chifukwa wuli ukulondezga ŵachiuta ŵa ŵanthu awo ŵakatondeka kuthaska ŵanthu ŵawo mu woko lako?”+ 16 Apo ntchimi yikayowoyanga nalo, themba likati: “Kasi tili kukwimika kuŵa wakupeleka fundo kwa themba?+ Khala chete!+ Ŵangakukomerapo waka.” Ntchimi yira yikaleka, kweni yikatiso: “Nkhumanya kuti Chiuta waghanaghana vyakukuparanya, chifukwa chakuti wachita ichi ndiposo undapulikire ulongozgi wane.”+
17 Themba Amaziya la Yuda likati lafumba ku ŵakupeleka fundo, likatuma uthenga kwa Yehowashi mwana wa Yehoyahazi mwana wa Yehu themba la Israyeli. Likati: “Zanga, tikumane pa nkhondo.”*+ 18 Yehowashi themba la Israyeli wakatuma uthenga uwu kwa Amaziya themba la Yuda: “Thondo laminga ku Lebanoni likatuma uthenga kwa khuni la sidara la ku Lebanoni, likati: ‘Peleka mwana wako msungwana kwa mwana wane, waŵe muwoli wake.’ Kweni chikoko cha ku Lebanoni chikajumphapo na kudyakira pasi thondo laminga lira. 19 Iwe wati: ‘Wonani, natimba Edomu.’+ Ntheura mtima wako wajituntha, ukukhumba uchindami. Kweni sono khala mu nyumba yako. Kasi ukusokolerachi suzgo kuti uwe, kujipweteka wamwene pamoza na Yuda?”
20 Kweni Amaziya wakapulikira chara+ pakuti ichi chikafuma kwa Chiuta waunenesko kuti waŵapeleke mu woko la mulwani,+ chifukwa ŵakalondezga ŵachiuta ŵa Edomu.+ 21 Ntheura Yehowashi themba la Israyeli wakakwera, ndipo iyo na Amaziya themba la Yuda ŵakakumana pa nkhondo, pa Beti-shemeshi,+ uyo ngwa kwa Yuda. 22 Yuda wakathereskeka na Israyeli, ntheura waliyose wakachimbilira ku nyumba yake.* 23 Yehowashi themba la Israyeli wakakora Amaziya themba la Yuda, mwana wa Yehowashi mwana wa Yehoyahazi,* pa Beti-shemeshi. Wakiza nayo ku Yerusalemu, ndipo ŵakagumura linga la Yerusalemu, kwamba pa Chipata cha Efurayimu+ m’paka pa Chipata cha Pakona,+ mikono 400.* 24 Wakatora golide lose na siliva, na vinthu vyose ivyo vikasangika mu nyumba ya Chiuta waunenesko pamoza na* Obedi-edomu. Wakatoraso usambazi wa nyumba ya themba,+ kweniso ŵakakora ŵanthu. Penepapo wakawelera ku Samariya.
25 Amaziya+ mwana wa Yehowashi themba la Yuda wakakhala vyaka 15 pamanyuma pa nyifwa ya Yehowashi+ mwana wa Yehoyahazi themba la Israyeli.+ 26 Mdauko unyake wose wa Amaziya, kwamba pakwamba m’paka paumaliro, wonani, asi uli kulembeka mu Buku la Mathemba gha Yuda na Israyeli? 27 Kufuma apo Amaziya wakalekera kulondezga Yehova, ŵanthu ŵakamuchitira chiŵembu+ mu Yerusalemu, ndipo wakachimbilira ku Lakishi. Kweni ŵakatuma ŵanthu kumulondezga ku Lakishi, ŵakamukomera kwenekura. 28 Ntheura ŵakiza nayo pa mahachi na kumusunga pamoza na ŵasekuru ŵake mu msumba wa Yuda.
26 Penepapo ŵanthu wose ŵa Yuda ŵakatora Uziya,+ uyo wakaŵa na vyaka 16, ŵakamuŵika kuŵa themba mu malo gha wiske Amaziya.+ 2 Iyo wakazengaso Eloti+ na kumuwezgera kwa Yuda, themba* likati lagona na ŵasekuru ŵake.+ 3 Uziya+ wakaŵa themba wali na vyaka 16, ndipo wakawusa vyaka 52 mu Yerusalemu. Zina la anyina likaŵa Yekoliya wa ku Yerusalemu.+ 4 Wakachita vyakwenelera pamaso pa Yehova, nga umo wiske Amaziya wakachitira.+ 5 Wakapenja Chiuta mu mazuŵa gha Zekariya, uyo wakamusambizga kopa Chiuta waunenesko. Mu nyengo iyo wakapenjanga Yehova, Chiuta waunenesko wakamovwira kuti vinthu vimwenderenge makora.+
6 Wakaluta kukarwa na Ŵafilisiti,+ wakaswa linga la Gati,+ linga la Yabine,+ na linga la Ashidodi.+ Wakazenga misumba mu chigaŵa cha Ashidodi kweniso mukati mwa Ŵafilisiti. 7 Chiuta waunenesko wakalutilira kumovwira kurwa na Ŵafilisiti, Ŵaarebiya+ awo ŵakakhalanga mu Gurubala, na Ŵamewunimu. 8 Ŵaamoni+ ŵakamba kupeleka mithulo kwa Uziya. Paumaliro lumbiri lwake lukathandazgika m’paka ku Eguputo, pakuti wakaŵa wankhongono chomene. 9 Uziya wakazengaso vigongwe+ mu Yerusalemu pafupi na Chipata cha Pakona,+ pafupi na Chipata cha ku Dambo+ kweniso pafupi na Chipilara, ndipo wakavikhozga. 10 Wakazengaso vigongwe+ mu mapopa, na kujima visimi vinandi (pakuti wakaŵa na viŵeto vinandi chomene). Wakachitaso nthena mu Shefela na mu vidika.* Wakaŵa na ŵalimi na ŵakupwelelera mpheska mu mapiri na mu Karimeli, pakuti wakatemwanga ulimi.
11 Uziya wakaŵaso na chiwuru cha ŵankhondo ŵakunozgekera kurwa. Ŵakalutanga ku nkhondo mu magulu ghawo. Ŵakapendeka na kulembeka+ na Yeyiyeli mulembi+ kweniso Maseya wantchito wa themba. Ŵakalongozgekanga na Hananiya, yumoza wa ŵakaronga ŵa themba. 12 Ŵalongozgi wose ŵa nyumba za ŵawiskewo awo ŵakalaŵiliranga vinkhara ivi ŵakaŵapo 2,600. 13 Ŵasilikari awo ŵakaŵa pasi pawo ŵakakwana 307,500, ŵanalume ŵakunozgekera nkhondo. Ŵakaŵa ŵasilikari ŵankhongono chomene ŵakovwira themba kwimikana na mulwani.+ 14 Uziya wakapeleka ku ŵankhondo wose viskango, mikondo,+ visoti, vyakuvwara vyachisulo,+ mauta, na vyakuponyera malibwe.+ 15 Kweniso wakapanga makina mu Yerusalemu ghakulwera nkhondo agho ghakanozgeka na ŵanthu ŵaluso. Ghakaŵikika pa vigongwe+ na pa makona gha malinga kuti ghaponyenge mivi na vimalibwe vikuru. Ntheura lumbiri lwake lukathandazgika kosekose, pakuti wakawovwirikanga chomene ndipo wakaŵa na nkhongono.
16 Kweni wakati waŵa na nkhongono, wakajikuzga mu mtima wake kujipweteka yekha. Wakachita mwambura kugomezgeka pamaso pa Yehova Chiuta wake, wakanjira mu tempile la Yehova na kotcha vyakununkhira pa jotchero la vyakununkhira.+ 17 Nyengo yeneyiyo, Azariya wasembe* na ŵasembe ŵanyake ŵa Yehova ŵachikanga 80 ŵakamulondezga mwenemura. 18 Ŵakamususka Uziya themba, ŵakati kwa iyo: “Ntchakwenelera yayi kwa iwe, Uziya, kotcha vyakununkhira kwa Yehova.+ Ŵasembe pera ndiwo ŵakwenera kotcha vyakununkhira pakuti mba mphapu ya Aroni,+ ndipo ŵali kutuŵiskika. Fumamo mu malo ghakupatulika. Wachita mwambura kugomezgeka ndipo chifukwa cha ichi upokerenge uchindami chara kufuma kwa Yehova Chiuta.”
19 Kweni Uziya wakakalipa+ uku jonjo lakotchapo vyakununkhira lili mu woko lake. Wakati wakwiya chomene, vyoni+ vikafuma pa chisko chake pamaso pa ŵasembe mu nyumba ya Yehova, pafupi na jotchero la vyakununkhira. 20 Azariya, mulara wa ŵasembe na ŵasembe wose ŵakamulaŵiska ndipo ŵakawona kuti vyoni vyataka pa chisko chake. Ŵakamufumiskamo mwaluŵiro ndipo nayo wakafumira luŵiro kuwaro chifukwa Yehova wakamutimba.
21 Themba Uziya likaŵa na vyoni m’paka pa zuŵa ilo likafwira. Likakhalanga mu nyumba yayekha,+ chifukwa likawuskikamo mu nyumba ya Yehova. Mwana wake Yotamu ndiyo wakalaŵiliranga nyumba, kweruzga ŵanthu mu charu.+
22 Mdauko unyake wose wa Uziya, kwamba pakwamba m’paka paumaliro, uli kulembeka na ntchimi Yesaya+ mwana wa Amozi. 23 Uziya wakagona na ŵasekuru ŵake. Ŵakamusunga pamoza na ŵasekuru ŵake, kweni mu munda uwo ukaŵa wa mathemba, pakuti ŵakati: “Ngwavyoni.” Mwana wake Yotamu+ wakaŵa themba mu malo ghake.
27 Yotamu+ wakaŵa themba wali na vyaka 25, ndipo wakawusa vyaka 16 mu Yerusalemu. Zina la anyina likaŵa Yerusha mwana wa Zadoki.+ 2 Wakachita vyakwenelera pamaso pa Yehova, nga umo wiske Uziya wakachitira,+ kuti waka wakanjiramo yayi mu tempile la Yehova.+ Kweni ŵanthu ŵakaŵa kuti ŵachali kuchita vinthu viheni. 3 Wakazenga chipata chakunena cha nyumba ya Yehova,+ ndipo wakazengapo chomene pa linga la Ofeli.+ 4 Wakazengaso misumba+ mu chigaŵa cha mapiri gha Yuda,+ na malo ghakukhora+ kweniso vigongwe+ mu nkhorongo. 5 Wakarwa nkhondo na themba la Ŵaamoni+ ndipo paumaliro wakaŵathereska, mwakuti mu chaka chira Ŵaamoni ŵakamupa matalente* gha siliva 100, tirigu wakukwana makoro* 10,000 na balere wakukwana makoro 10,000. Ŵaamoni ŵakamupaso vinthu ivi mu chaka chachiŵiri na chachitatu.+ 6 Ntheura Yotamu wakalutilira kuŵa wankhongono, pakuti wakakhozga* nthowa zake pamaso pa Yehova Chiuta wake.
7 Mdauko unyake wose wa Yotamu, nkhondo zake zose kweniso nthowa zake zose, vili kulembeka mu Buku la Mathemba gha Israyeli na Yuda.+ 8 Wakaŵa themba wali na vyaka 25, ndipo wakawusa vyaka 16 mu Yerusalemu.+ 9 Yotamu wakagona na ŵasekuru ŵake, ŵakamusunga mu Msumba wa Davide.+ Mwana wake Ahazi wakaŵa themba mu malo ghake.+
28 Ahazi+ wakaŵa themba wali na vyaka 20, ndipo wakawusa vyaka 16 mu Yerusalemu. Wakachita vyakwenelera chara pamaso pa Yehova, kupambana na umo wakachitira Davide sekuru wake.+ 2 Kweni wakenda mu nthowa za mathemba gha Israyeli,+ ndipo wakapanga vikozgo vyavisulo*+ vya Ŵabaala. 3 Kweniso wakawotchanga vyakununkhira mu Dambo la Mwana wa Hinomu* na kotcha ŵana ŵake pa moto,+ kulondezga maluso ghaukazuzi gha ŵamitundu+ awo Yehova wakaŵachimbizga panthazi pa Ŵaisrayeli. 4 Wakapelekanga sembe na kusunkhizga vyakununkhira mu malo ghapachanya,+ pa tumapiri, na musi mwa khuni lililose lakuvwinthuka.+
5 Ntheura Yehova Chiuta wake wakamupeleka mu woko la themba la Siriya,+ mwakuti ŵakamuthereska na kutora ŵazga ŵanandi kuluta nawo ku Damaseko.+ Kweniso wakapelekeka mu woko la themba la Israyeli, ilo likamutimba na kukoma kukuru. 6 Mu zuŵa limoza, Peka+ mwana wa Remaliya wakakoma ŵanthu 120,000 mu Yuda, wose ŵanalume ŵachikanga, chifukwa ŵakamusida Yehova Chiuta wa ŵasekuru ŵawo.+ 7 Zikiri, chinkhara cha Ŵaefurayimu, wakakoma Maseya mwana wa themba, Azirikamu uyo wakalaŵiliranga vya mu nyumba ya themba, na Elikana, uyo wakaŵa wachiŵiri kwa themba. 8 Ŵaisrayeli ŵakakoraso wuzga ŵabali ŵawo 200,000, ŵanakazi, ŵana ŵanalume na ŵanakazi. Ŵakatoraso vinthu vinandi, ndipo ŵakaluta navyo ku Samariya.+
9 Kweni ntchimi ya Yehova zina lake Odedi yikaŵa penepapo. Yikaluta kukakumana na ŵankhondo awo ŵakizanga ku Samariya, yikati kwa iwo: “Wonani, Yehova Chiuta wa ŵasekuru ŵinu wakakwiya na Yuda, lekani waŵapeleka mu woko linu,+ ndipo mwaŵakoma na ukali ukuru uwo sono wafika na kuchanya. 10 Sono mukukhumba kuzgora ŵanthu ŵa ku Yuda na Yerusalemu kuŵa ŵateŵeti ŵinu ŵanalume na ŵanakazi.+ Ndipouli, asi namwe muli na mulandu pamaso pa Yehova Chiuta winu? 11 Sono pulikani kwa ine, muwezge ŵazga awo mwaŵatora pakati pa ŵabali ŵinu, pakuti ukali wakugolera wa Yehova uli pa imwe.”
12 Penepapo ŵalongozgi ŵanyake ŵa Ŵaefurayimu, Azariya mwana wa Yehohanani, Berekiya mwana wa Meshilemoti, Yehizikiya mwana wa Shalumu, na Amasa mwana wa Hadilayi, ŵakimikana na awo ŵakafumanga ku nkhondo. 13 Ŵakati kwa iwo: “Mungizanga na ŵazga kuno chara, pakuti mungatipa mulandu pamaso pa Yehova. Ivyo mukukhumba kuchita visazgirengeko kwananga kwithu na mulandu withu, chifukwa mulandu withu ngukuru kale, ndipo ukali wakugolera uli pa Israyeli.” 14 Ntheura ŵankhondo ŵara ŵakatora ŵazga na vinthu ivyo ŵakayora+ na kupeleka ku ŵakaronga na mpingo wose. 15 Penepapo ŵanthu awo ŵakazunulika mazina ŵakawuka na kutora ŵazga, ndipo ŵakatora malaya pa vinthu ivyo ŵakayora na kuvwalika ŵanyake awo ŵakaŵa nkhule. Ntheura ŵakaŵavwalika na kuŵapa vilyato, chakurya na chakumwa, na mafuta ghakuphakara. Kweniso awo ŵakaŵa ŵakulopwa chomene ŵakaŵakwezga pa mbunda na kuŵatuma ku ŵabali ŵawo ku Yeriko, msumba wa makuni gha mikama. Pamanyuma ŵakawelera ku Samariya.
16 Pa nyengo yira, Themba Ahazi likapempha mathemba gha Asiriya kuti ghalovwire.+ 17 Ŵaedomu ŵakizaso, ŵakanjira na kuwukira Yuda, ŵakatora ŵazga na kuluta nawo. 18 Ŵafilisiti+ nawo ŵakawukira misumba ya ku Shefela+ na Negebu wa ku Yuda, ŵakapoka Beti-shemeshi,+ Ayijaloni,+ Gederoti, Soko na mizi yake, Timuna+ na mizi yake, Gimuzo na mizi yake. Ndipo ŵakakhala mwenemumo. 19 Yehova wakakhizga Yuda chifukwa cha Themba Ahazi la Israyeli, pakuti wakalekelera Yuda kwambura kumuwezga, lekani wakachita mwambura kugomezgeka chomene pamaso pa Yehova.
20 Paumaliro Tiligati-pilinesera+ themba la Asiriya wakiza kwa iyo kuzakamusuzga+ m’malo mwa kumukhozga. 21 Ahazi wakayora vinthu mu nyumba ya Yehova, nyumba ya themba,+ na nyumba za ŵakaronga, wakavipeleka chawanangwa kwa themba la Asiriya. Kweni chikamovwira yayi. 22 Mu nyengo ya suzgo yake, Themba Ahazi likalutilira kuchita mwambura kugomezgeka pamaso pa Yehova. 23 Wakamba kupeleka sembe kwa ŵachiuta ŵa ku Damaseko+ awo ŵakamuthereska,+ wakati: “Chifukwa chakuti ŵachiuta ŵa mathemba gha Siriya ŵakuŵawovwira, nane nipelekenge sembe kwa iwo, mwakuti ŵanovwire.”+ Kweni ŵakamuwiska iyo na Israyeli yose. 24 Ahazi wakawunjikaso viteŵetero vyose vya mu nyumba ya Chiuta waunenesko. Wakadumura viteŵetero vya mu nyumba ya Chiuta waunenesko+ tuchokotuchoko, wakajara milyango ya nyumba ya Yehova,+ na kujipangira majotchero mu makona ghose gha Yerusalemu. 25 Mu misumba yose ya Yuda, wakapanga malo ghapachanya ghakotcheramo vyakununkhira ku ŵachiuta ŵanyake,+ ndipo wakakwiyiska Yehova Chiuta wa ŵasekuru ŵake.
26 Mdauko wake unyake wose, vyose ivyo wakachita kwamba pakwamba m’paka paumaliro, vili kulembeka mu Buku la Mathemba gha Yuda na Israyeli.+ 27 Ahazi wakagona na ŵasekuru ŵake, ŵakamusunga mu msumba, mu Yerusalemu, pakuti ŵakiza nayo chara ku malaro gha mathemba gha Israyeli.+ Mwana wake Hezekiya wakaŵa themba mu malo ghake.
29 Hezekiya+ wakaŵa themba wali na vyaka 25, ndipo wakawusa vyaka 29 mu Yerusalemu. Zina la anyina likaŵa Abiya mwana wa Zekariya.+ 2 Wakachita icho ntchakwenelera pamaso pa Yehova,+ nga umo Davide sekuru wake wakachitira.+ 3 Mu chaka chakwamba cha kuwusa kwake, mu mwezi wakwamba, wakajura milyango ya nyumba ya Yehova na kuyinozga.+ 4 Wakanjizga ŵasembe* na Ŵalevi, wakaŵawunganya mu luŵaza lwa kumafumiro gha dazi. 5 Wakati kwa iwo: “Pulikani kwa ine, imwe Ŵalevi. Jituŵiskani+ na kutuŵiska nyumba ya Yehova Chiuta wa ŵasekuru ŵinu, fumiskanimo chinthu icho ntchakufipirwa mu malo ghatuŵa.+ 6 Pakuti ŵadada ŵithu ŵakaŵa ŵambura kugomezgeka, ŵakachita viheni pamaso pa Yehova Chiuta withu.+ Ŵakamusida na kulazga visko vyawo kumphepete kuleka kulaŵiska chihema cha Yehova, ŵakamulazgira nkhonyoro.*+ 7 Ŵakajaraso milyango ya khonde+ na kuzimya nyali.+ Ŵakaleka kotchera Chiuta wa Israyeli vyakununkhira+ na kupeleka sembe zakotcha+ mu malo ghatuŵa. 8 Ntheura ukali wa Yehova ukiza pa Yuda na Yerusalemu,+ mwakuti wakaŵazgora chinthu chakutenthemeska, chakuzizika, na chakulizgirapo kaluvi,* nga umo mukuwonera na maso ghinu.+ 9 Ŵasekuru ŵithu ŵakawa na lupanga,+ ndipo ŵana ŵithu ŵanalume na ŵanakazi, na ŵawoli ŵithu ŵakatolekera ku wuzga chifukwa cha ichi.+ 10 Sono mtima wane ukukhumba kuchita phangano na Yehova Chiuta wa Israyeli,+ mwakuti ukali wake wakugolera ufumeko kwa ise. 11 Mwaŵana ŵane, iyi ni nyengo yakuchitira mphwayi* chara, pakuti Yehova wamusorani kuti mwimilire pamaso pake, kuti mumuteŵetere pakuŵa ŵateŵeti ŵake,+ na kumotchera sembe.”+
12 Penepapo Ŵalevi aŵa ŵakawuka: Mahati mwana wa Amasayi na Joyeli mwana wa Azariya pa Ŵakohati.+ Pa Ŵamerari,+ Kishi mwana wa Abidi na Azariya mwana wa Yehaleleli. Pa Ŵagerishoni,+ Yowa mwana wa Zima na Edeni mwana wa Yowa. 13 Pa ŵana ŵa Elizafani, Shimuri na Yeweli. Pa ŵana ŵa Asafu,+ Zekariya na Mataniya. 14 Pa ŵana ŵa Hemani,+ Yehiyeli na Shimeyi. Pa ŵana ŵa Yedutuni,+ Shemaya na Uziyeli. 15 Penepapo ŵakawunganya ŵabali ŵawo pamoza, ŵakajituŵiska ndipo ŵakiza nga umo themba likalangulira kuyana na mazgu gha Yehova, kuti ŵatozge nyumba ya Yehova.+ 16 Ŵasembe ŵakanjira mu nyumba ya Yehova kuti ŵatozge na kufumyamo ukazuzi wose uwo ukasangika mu tempile la Yehova ndipo ŵakavifumiskira pa luŵaza+ lwa nyumba ya Yehova. Kufuma apo, Ŵalevi ŵakavitora na kuluta navyo ku Dambo la Kidironi.+ 17 Ntheura ŵakamba kutuŵiska nyumba pa zuŵa lakwamba la mwezi wakwamba, ndipo pa zuŵa la 8 la mwezi uwo, ŵakafika pa khonde la Yehova.+ Ŵakayituŵiska nyumba ya Yehova mu mazuŵa 8, ndipo ŵakamara pa zuŵa la 16 la mwezi wakwamba.
18 Pamanyuma ŵakaluta kwa Themba Hezekiya, ŵakati: “Tatozga nyumba yose ya Yehova, jotchero la sembe yakotcha+ na viteŵetero vyake vyose,+ thebulu la chingwa chakulongora+ na viteŵetero vyake vyose. 19 Viteŵetero vyose ivyo Themba Ahazi likavitaya mu kuwusa kwake apo likachita mwambura kugomezgeka,+ tavinozga na kuvituŵiska.+ Sono vili panthazi pa jotchero la Yehova.”
20 Themba Hezekiya likawuka mulenjilenji, likawunganya ŵakaronga ŵa msumba pamoza, ndipo ŵakaluta ku nyumba ya Yehova. 21 Ŵakiza na ng’ombe zanalume 7, mberere zanalume 7, tumberere 7, na ŵapepe* 7, kuŵa sembe ya kwananga ya ufumu, ya malo ghakupatulika, na ya Yuda.+ Ntheura wakaphalira ŵasembe, ŵa mphapu ya Aroni kuti ŵavipeleke sembe pa jotchero la Yehova. 22 Ŵakakoma ng’ombe,+ ndipo ŵasembe ŵakatora ndopa na kuzimijira pa jotchero.+ Ŵakakomaso mberere na kumijira ndopa zake pa jotchero, ŵakakoma tumberere na kumijira ndopa zake pa jotchero. 23 Ŵakiza na ŵapepe ŵa sembe ya kwananga kwa themba na mpingo ndipo ŵakaŵikapo mawoko ghawo. 24 Ŵasembe ŵakakoma ŵapepe na kuŵapeleka sembe ya kwananga na ndopa zawo pachanya pa jotchero, kuphepiskira Israyeli yose, chifukwa themba likati sembe yakotcha na sembe ya kwananga yiŵe ya Israyeli yose.
25 Nyengo yeneyira, themba likaŵika Ŵalevi pa nyumba ya Yehova na makumbalo,* vyakwimbira vya vingwe, na ŵabango+ kuyana na dango la Davide,+ la Gadi+ muwoni wa themba na la Natani+ ntchimi, pakuti dango likafuma kwa Yehova kwizira mwa ntchimi zake. 26 Ntheura Ŵalevi ŵakimilira na vyakwimbira vya Davide, ndipo ŵasembe ŵakaŵa na zimbata.+
27 Penepapo Hezekiya wakalangura kuti sembe yakotcha yipelekeke pa jotchero.+ Sembe yakotcha yikati yamba kupelekeka, sumu ya Yehova nayo yikamba kwimbika pamoza na zimbata, kulondezga vyakwimbira vya Davide themba la Israyeli. 28 Mpingo wose ukasindama apo sumu yikimbikanga ndipo mbata zikalizgikanga, vyose ivi vikalutilira m’paka sembe yakotcha yikamara. 29 Ŵakati ŵamara kupeleka sembe, themba na wose awo likaŵa nawo ŵakasindama na kusopa. 30 Sono Themba Hezekiya na ŵakaronga ŵakaphalira Ŵalevi kuti ŵalumbe Yehova na mazgu gha Davide+ na gha Asafu+ muwoni. Ntheura ŵakamulumba na kusekelera kukuru, ŵakasindama na kusopa.
31 Penepapo Hezekiya wakati: “Sono pakuti mwajipatulira* kwa Yehova, zani mupeleke sembe na sembe za kuwonga ku nyumba ya Yehova.” Ntheura mpingo ukamba kwiza nazo sembe na sembe zakuwonga, ndipo waliyose uyo wakaŵa wakukhumbisiska mu mtima wake wakiza na sembe zakotcha.+ 32 Unandi wa sembe zakotcha izo mpingo ukiza nazo ukaŵa ng’ombe 70, mberere zanalume 100, tumberere twanalume 200. Zose izi zikaŵa sembe zakotcha kwa Yehova.+ 33 Vyakupeleka vyakupatulika vikaŵa ng’ombe 600 na mberere 3,000. 34 Kweni ŵasembe ŵakaŵa ŵakukwana yayi kuti ŵafuŵe sembe zose zakotcha, ntheura ŵabali ŵawo Ŵalevi ŵakaŵawovwira+ m’paka mulimo wose ukamara kweniso m’paka ŵasembe ŵakajituŵiska.+ Pakuti Ŵalevi ŵakaŵikapo chomene mitima pa kujituŵiska kuluska ŵasembe. 35 Pakaŵaso sembe zakotcha+ zinandi, kweniso mafuta gha sembe zawenenawene.+ Ndipo pa sembe zakotcha pakaŵa sembe za chakumwa.+ Ntheura uteŵeti wa nyumba ya Yehova ukawezgekerapo.* 36 Hezekiya na ŵanthu wose ŵakasekelera na ivyo Chiuta waunenesko wakachitira ŵanthu,+ chifukwa ichi chikachitika mwamabuchi waka.
30 Hezekiya wakatuma mazgu kwa Israyeli+ yose na Yuda, wakalembaso makalata kwa Efurayimu na Manase,+ kuti ŵize ku nyumba ya Yehova ku Yerusalemu kuzakachitira Paska Yehova Chiuta wa Israyeli.+ 2 Kweni themba, ŵakaronga ŵake, na mpingo wose wa ku Yerusalemu ŵakadumura kuti ŵachite Paska mu mwezi wachiŵiri.+ 3 Ŵakatondeka kuchita pa nyengo yake+ chifukwa ŵasembe* ŵanandi ŵakaŵa kuti ŵandajituŵiske,+ ndipo ŵanthu ŵakaŵa kuti ŵandawungane ku Yerusalemu. 4 Ndondomeko iyi yikaŵa yakwenelera mu maso gha themba na mpingo wose. 5 Ntheura ŵakadumura kuti ŵapharazge mu Israyeli mose, kwamba ku Beyere-sheba m’paka ku Dani,+ kuti ŵanthu ŵize ku Yerusalemu na kuchitira Paska Yehova Chiuta wa Israyeli. Pakuti ŵakakhala nyengo yitali kwambura kuchitira pamoza kuyana na ivyo vili kulembeka.+
6 Ntheura mathenga* ghakaluta na makalata gha themba na ŵakaronga ŵake mu Israyeli mose na Yuda, pakuti themba likalangura kuti: “Ŵanthu ŵa Israyeli, welerani kwa Yehova Chiuta wa Abrahamu, Yisake, na Israyeli, kuti nayo wawelere ku ŵakukhalako awo ŵapona ku woko la mathemba gha Asiriya.+ 7 Mungaŵanga nga mbasekuru ŵinu chara panji ŵabali ŵinu awo ŵakachita mwambura kugomezgeka pamaso pa Yehova Chiuta wa ŵasekuru ŵawo, mwakuti wakaŵazgora chinthu chakutenthemeska, nga umo mukuwonera.+ 8 Sono mungaŵanga ŵamtafu chara nga mbasekuru ŵinu.+ Mujipeleke kwa Yehova na kwiza ku malo ghake ghakupatulika+ muyirayira na kuteŵetera Yehova Chiuta winu, mwakuti ukali wake wakugolera ufumeko kwa imwe.+ 9 Para mwawelera kwa Yehova, awo ŵali kukora wuzga ŵabali ŵinu+ na ŵana ŵinu ŵaŵalongorenge lusungu ndipo ŵaŵazomerezgenge kuwelera mu charu ichi.+ Pakuti Yehova Chiuta winu ngwachiwuravi na walusungu,+ ndipo wamulazgiraninge nkhonyoro chara para mwawelera kwa iyo.”+
10 Ntheura mathenga* ghakenda msumba na msumba mu charu chose cha Efurayimu na Manase,+ m’paka ku Zebuloni. Kweni ŵanthu ŵakaŵasekanga na kuŵahoya.+ 11 Ndipouli, ŵanthu ŵanyake ŵa kwa Asheri, Manase, na Zebuloni ŵakajiyuyura, ŵakiza ku Yerusalemu.+ 12 Woko la Chiuta waunenesko likaŵa mu Yuda, kuŵagumanya pamoza,* kuti ŵachite ivyo themba na ŵakaronga ŵakalangura kuyana na mazgu gha Yehova.
13 Ŵanthu ŵanandi ŵakawungana pamoza ku Yerusalemu, kuchita Chiphikiro cha Vingwa Vyambura Nthukumusi+ mu mwezi wachiŵiri.+ Pakaŵa mpingo ukuru chomene. 14 Ŵakawuka na kufumyamo majotchero agho ghakaŵa mu Yerusalemu,+ ndipo ŵakafumyamo majotchero gha vyakununkhira+ na kughataya mu Dambo la Kidironi. 15 Kufuma apo, ŵakakoma sembe ya Paska pa zuŵa la 14 la mwezi wachiŵiri. Ŵasembe na Ŵalevi ŵakachita soni, ntheura ŵakajituŵiska na kwiza na sembe zakotcha ku nyumba ya Yehova. 16 Ŵakakhala mu malo ghawo gha nyengo zose, kuyana na Dango la Mozesi munthu wa Chiuta waunenesko. Ŵasembe ŵakamija ndopa+ izo ŵakapokera kufuma mu woko la Ŵalevi. 17 Mu mpingo mukaŵa ŵanthu ŵanandi chomene awo ŵakaŵa kuti ŵandajituŵiske. Ŵalevi ndiwo ŵakakomanga sembe za Paska za wose awo ŵakaŵa ŵambura kutozgeka,+ kuŵatuŵiskira Yehova. 18 Ŵanthu ŵanandi, chomenechomene ŵa kwa Efurayimu, Manase,+ Isakara, na Zebuloni, ŵakajitozga chara, kweni ŵakarya nipera Paska, kupambana na ivyo vili kulembeka. Hezekiya wakaŵalombera, wakati: “Mphanyi Yehova, uyo ni muwemi,+ wagowokera 19 waliyose uyo wanozga mtima wake kupenja Chiuta waunenesko,+ Yehova, Chiuta wa ŵasekuru ŵake, nangauli wandatozgeke kuyana na malango gha utuŵa.”+ 20 Yehova wakapulika mazgu gha Hezekiya, wakaŵagowokera* ŵanthu.
21 Ntheura Ŵaisrayeli awo ŵakaŵa mu Yerusalemu ŵakachita Chiphikiro cha Vingwa Vyambura Nthukumusi+ mazuŵa 7 na kusekelera kukuru.+ Ŵalevi na ŵasembe ŵakalumbanga Yehova zuŵa na zuŵa, kumwimbira Yehova+ na vyakwimbira vyawo vyakulira chomene. 22 Kweniso Hezekiya wakayowoya na kukhwimiska* Ŵalevi wose awo ŵakachita mwamahara pakuteŵetera Yehova. Ŵakarya vya pa chiphikiro mazuŵa ghose 7,+ kupeleka sembe zawenenawene+ na kuwonga Yehova Chiuta wa ŵasekuru ŵawo.
23 Penepapo mpingo wose ukadumura kuti ŵachiteso paska mazuŵa ghanyake 7. Ntheura ŵakachitaso mazuŵa ghanyake 7 na kusekelera kukuru.+ 24 Hezekiya themba la Yuda wakapeleka ku mpingo ng’ombe zanalume 1,000 na mberere 7,000, ndipo ŵakaronga ŵakapeleka ku mpingo ng’ombe zanalume 1,000 na mberere 10,000.+ Ŵasembe ŵanandi ŵakajituŵiskanga.+ 25 Mpingo wose wa Yuda, ŵasembe, Ŵalevi, na mpingo wose uwo ukiza kufuma ku Israyeli,+ ŵalendo+ awo ŵakiza kufuma ku charu cha Israyeli na awo ŵakakhalanga mu Yuda, ŵakalutilira kusekelera. 26 Mukaŵa kusekelera kukuru mu Yerusalemu, pakuti kwamba mu mazuŵa gha Solomoni mwana wa Davide themba la Israyeli, chinthu chanthena ichi chikaŵa kuti chindachitikepo mu Yerusalemu.+ 27 Paumaliro ŵasembe awo ŵakaŵa Ŵalevi ŵakimilira na kutumbika ŵanthu.+ Chiuta wakapulika mazgu ghawo, ndipo lurombo lwawo lukafika kuchanya, malo ghake ghakupatulika.
31 Ŵakati ŵamara waka vyose ivi, Ŵaisrayeli wose awo ŵakaŵapo ŵakaluta ku misumba ya Yuda, ndipo ŵakaswa vipilara vyakupatulika,+ ŵakadumulira pasi vikhuni vyakupatulika,*+ na kubwangandura malo ghapachanya+ na majotchero+ mu Yuda mose na Benjamini, kweniso mu Efurayimu na Manase+ m’paka ŵakaviparanyirathu. Kufuma apo, Ŵaisrayeli wose ŵakawelera ku misumba yawo, waliyose ku malo ghake.
2 Penepapo Hezekiya wakimika ŵasembe* mu magulu ghawo+ na Ŵalevi mu magulu ghawo,+ wasembe waliyose na Mulevi waliyose pa uteŵeti wake,+ kuti ŵapelekenge sembe zakotcha, sembe zawenenawene, na kupeleka viwongo na malumbo mu vipata vya maluŵaza* gha Yehova.+ 3 Chigaŵa chakufuma pa katundu wa themba chikapelekeka kuŵa sembe zakotcha,+ na sembe za mulenji na za mise,+ kweniso sembe zakotcha za Masabata,+ myezi yiphya,+ na viphikiro,+ kuyana na ivyo vili kulembeka mu Dango la Yehova.
4 Wakalanguraso ŵanthu ŵakukhala mu Yerusalemu kuti ŵapeleke chigaŵa chakwenelera ŵasembe na Ŵalevi,+ mwakuti ŵademelere* ku dango la Yehova. 5 Dango likati lapelekeka, Ŵaisrayeli ŵakapeleka vinthu vinandi chomene kufuma pa vipambi vyakwamba kucha, vinyo liphya, mafuta,+ uchi, na vipasi vyose vya mu munda.+ Ŵakiza na chakhumi chinandi cha vinthu vyose.+ 6 Ŵanthu ŵa ku Israyeli na ku Yuda awo ŵakakhalanga mu misumba ya Yuda nawo ŵakiza na chakhumi cha ng’ombe na mberere kweniso chakhumi cha vinthu vyakupatulika+ ivyo vikatuŵiskikira Yehova Chiuta wawo. Ŵakiza navyo na kuviwunjika viwunjiko vinandi. 7 Mu mwezi wachitatu+ ŵakamba kuwunjika vyakupeleka vyawo mu viwunjiko, ndipo mu mwezi wa 7+ ŵakamalizga. 8 Hezekiya na ŵakaronga ŵakati ŵiza na kuwona viwunjiko, ŵakalumba Yehova na kutumbika ŵanthu ŵake Israyeli.
9 Hezekiya wakafumba ŵasembe na Ŵalevi za viwunjiko, 10 ndipo Azariya mulara wa ŵasembe wa nyumba ya Zadoki wakati: “Kufuma pa nyengo iyo ŵakambira kwiza na vyakupeleka ku nyumba ya Yehova,+ ŵanthu ŵakurya na kukhuta, pachali vinyake vinandi ivyo vyakhalapo. Yehova watumbika ŵanthu ŵake, ntheura vinthu vinandi ivi ndivyo vyakhalapo.”+
11 Penepapo Hezekiya wakaŵaphalira kuti ŵanozge vipinda vyakusungamo vinthu*+ mu nyumba ya Yehova, ndipo ŵakavinozga. 12 Ŵakachita mwakugomezgeka, ŵakanjizga vyakupeleka, vyakhumi,+ na vinthu vyakupatulika. Konaniya Mulevi ndiyo wakapika mazaza pa vyose ivi kuti walaŵilirenge, ndipo wachiŵiri wake wakaŵa Shimeyi mubali wake. 13 Yehiyeli, Azaziya, Nahati, Asaheli, Yerimoti, Yozabadi, Eliyeli, Isimakiya, Mahati, na Benaya ŵakaŵa ŵimiliri, kovwira Konaniya na Shimeyi mubali wake, kuyana na languro la Themba Hezekiya. Azariya wakalaŵiliranga vya mu nyumba ya Chiuta waunenesko. 14 Kore mwana wa Imuna, Mulevi uyo wakaŵa mulinda pa chipata cha kumafumiro gha dazi,+ wakalaŵiliranga sembe zawanangwa+ za Chiuta waunenesko, ndipo wakagaŵanga vyakupeleka ivyo vikapelekeka kwa Yehova+ na vinthu vyakupatulika chomene.+ 15 Awo ŵakaŵa pasi pake ŵakaŵa Edeni, Miniyamini, Yeshuwa, Shemaya, Amariya, na Shekaniya, mu misumba ya ŵasembe,+ pa mulimo wawo wa ŵanthu ŵakugomezgeka. Ntchito yawo yikaŵa ya kugaŵa vinthu mwakuyana ku ŵabali ŵawo mu magulu ghawo,+ mukuru kuyana waka na muchoko. 16 Ivi vikagaŵikanga kusazgirapo pa ivyo ŵanalume ŵakagaŵirikanga, kwambira ŵa vyaka vitatu kuya munthazi awo ŵakalembeka kuyana na ndondomeko ya muwiro, awo zuŵa lililose ŵakizanga kuzakateŵetera mu nyumba ya Yehova na kufiska milimo ya magulu ghawo.
17 Ndondomeko ya muwiro ya ŵasembe yikalembeka kuyana na nyumba za ŵawiskewo,+ nga umo vikaŵiraso na Ŵalevi ŵa vyaka 20 kuya munthazi,+ kuyana na milimo ya magulu ghawo.+ 18 Pa ndondomeko ya muwiro pakalembekaso ŵana ŵawo, ŵawoli ŵawo, ŵana ŵawo ŵanalume na ŵanakazi, mpingo wose—pakuti ŵakajituŵiska pa vinthu vituŵa chifukwa cha mulimo wawo wa ŵanthu ŵakugomezgeka— 19 kweniso mphapu ya Aroni, ŵasembe awo ŵakakhalanga mu minda ya ku malo ghakuliskako viŵeto yakuzingilizga mizi yawo.+ Mu misumba yose, ŵanalume ŵakazunulika mazina kuti ŵapeleke kanthu kwa mwanalume waliyose pakati pa ŵasembe na kwa waliyose uyo wakalembeka pa ndondomeko ya muwiro wa Ŵalevi.
20 Hezekiya wakachita ivi mu Yuda mose, ndipo wakalutilira kuchita icho ntchiwemi, chakwenelera na chakunyoloka pamaso pa Yehova Chiuta wake. 21 Mulimo wose uwo wakachita kupenja Chiuta wake, kwali ukaŵa wa uteŵeti wa nyumba ya Chiuta waunenesko+ panji wakukhwaskana na Dango na malango, wakachita na mtima wose, ndipo vinthu vikamwendera makora chomene.
32 Pamanyuma pa kuchita vinthu ivi mwakugomezgeka,+ Senakeribu themba la Asiriya wakiza na kunjira mu Yuda. Wakazingilizga misumba yakukhora, wakakhumba kuyibwangandura na kuyipoka.+
2 Hezekiya wakati wawona kuti Senakeribu wiza, ndipo wakukhumba kurwa nkhondo na Yerusalemu, 3 wakadumbiskana na ŵakaronga na ŵankhondo ŵake, ndipo wakadumura kuti ŵajare maji gha mbwiwi kuwaro kwa msumba,+ ndipo ŵakamovwira. 4 Ŵanthu ŵanandi ŵakawungana, ndipo ŵakajara mbwiwi na kamlonga ako kakajumphanga mu charu, ŵakati: “Kasi mathemba gha Asiriya ghizirechi na kusanga maji ghanandi?”
5 Wakaŵikapo mtima na kuzengaso linga lose ilo likawa, ndipo wakazengapo vigongwe pachanya pake, kuwaro wakazengakoso linga linyake. Kweniso wakanozga Chibumira*+ cha Msumba wa Davide, ndipo wakapanga vilwero vinandi chomene na viskango. 6 Kufuma apo, wakimika ŵalongozgi ŵa ŵasilikari pa ŵanthu, wakaŵawunganya mu luŵaza lwa pa chipata cha msumba ndipo wakaŵakhwimiska,* wakati: 7 “Khwimani mtima na kuŵa ŵankhongono. Mungawopanga chara nesi kutenthema na themba la Asiriya+ na wumba wose uwo uli nalo, pakuti awo ŵali kwa ise mbanandi kuluska awo ŵali na ilo.+ 8 Ilo lili na woko la* munthu, kweni ise tili na Yehova Chiuta withu, watovwirenge na kutilwera nkhondo zithu.”+ Ŵanthu ŵakakhozgeka na mazgu gha Hezekiya themba la Yuda.+
9 Pamanyuma, apo Senakeribu themba la Asiriya wakaŵa ku Lakishi+ na mazaza ghose gha uthemba wake, wakatuma ŵateŵeti ŵake ku Yerusalemu, kwa Hezekiya themba la Yuda na ku Ŵayuda wose ŵa mu Yerusalemu,+ wakati:
10 “Senakeribu themba la Asiriya wakuti: ‘Kasi mukuthemba vichi pakukhala mu Yerusalemu apo wakuwukirika?+ 11 Asi Hezekiya wakumupuluskani na kumupelekani kuti mufwe na njara na nyota, apo wakuti: “Yehova Chiuta withu watithaskenge mu woko la themba la Asiriya”?+ 12 Asi Hezekiya uyu ndiyo wakawuskapo malo ghapachanya+ gha Chiuta winu* na majotchero ghake,+ ndipo wakaphalira Yuda na Yerusalemu kuti: “Musindamenge panthazi pa jotchero limoza ndipo ndilo muwotcherengepo sembe”?+ 13 Kasi mukumanya yayi ivyo ine na ŵasekuru ŵane tili kuchitira ŵanthu ŵa vyaru vinyake?+ Kasi ŵachiuta ŵa mitundu ya vyaru ŵakathaska charu chawo mu woko lane?+ 14 Kasi ni chiuta nju pa ŵachiuta wose ŵa ŵamitundu, awo ŵasekuru ŵane ŵakaŵaparanyirathu, wakathaska ŵanthu ŵake mu woko lane, kuti Chiuta winu wamuthaskani mu woko lane?+ 15 Mungazomerezganga chara kuti Hezekiya wamupusikani panji kumupuluskani nthena.+ Mungamugomezganga chara, pakuti kulije chiuta wa mtundu panji ufumu unyake uliwose uyo wakathaska ŵanthu ŵake mu woko lane na mu woko la ŵasekuru ŵane. Ipo Chiuta winu nkhavichi pera? Wangamuthaskani yayi mu woko lane!’”+
16 Ŵateŵeti ŵake nawo ŵakamuyowoyera vinandi Yehova Chiuta waunenesko na Hezekiya muteŵeti wake. 17 Wakalembaso makalata+ ghakunyoza Yehova Chiuta wa Israyeli+ na kumunena, wakati: “Chiuta wa Hezekiya wangathaska chara ŵanthu ŵake mu woko lane,+ nga umo ŵachiuta ŵa mitundu ya vyaru vinyake ŵakatondekera kuthaska ŵanthu ŵawo mu woko lane.” 18 Ŵakalutilira kuchemerezga mu chiyowoyero cha Ŵayuda ku ŵanthu ŵa mu Yerusalemu awo ŵakaŵa pa linga, kuŵawofya na kuŵatenthemeska, mwakuti ŵapoke msumba.+ 19 Ŵakayowoyera uheni Chiuta wa Yerusalemu nga umo ŵakachitira na ŵachiuta ŵa ŵanthu ŵa charu chapasi, awo ni mulimo wa mawoko gha ŵanthu. 20 Kweni Themba Hezekiya na ntchimi Yesaya+ mwana wa Amozi ŵakalombanga na kulilira kuchanya kupempha wovwiri.+
21 Penepapo Yehova wakatuma mungelo na kuphyerapo vinkhara vyose vyankhongono,+ mulongozgi, na mudangiliri mu msasa wa themba la Asiriya. Ntheura wakawelera ku charu chake na soni. Pamanyuma wakanjira mu nyumba* ya chiuta wake, ndipo mwenemura ŵana ŵake ŵanyake ŵakamukoma na lupanga.+ 22 Ntheura Yehova wakaponoska Hezekiya na ŵanthu ŵa mu Yerusalemu mu woko la Senakeribu themba la Asiriya kweniso mu woko la ŵanyake wose, ndipo wakaŵapa chipumulo kosekose. 23 Ŵanandi ŵakiza na vyawanangwa kwa Yehova mu Yerusalemu na vinthu viwemi chomene kwa Hezekiya themba la Yuda.+ Pamanyuma pa ivi, mitundu yose yikamuchindikanga chomene.
24 Mu mazuŵa ghara, Hezekiya wakalwara vwitivwiti pafupi kufwa, ndipo wakalomba kwa Yehova,+ uyo wakamuzgora na kumupa chimanyikwiro.+ 25 Kweni Hezekiya wakawonga chara pa viwemi ivyo vikamuchitikira, pakuti mtima wake ukajikuzga. Ichi chikamuchemera ukali, iyo kweniso Yuda na Yerusalemu. 26 Ndipouli, Hezekiya wakajiyuyura, wakaleka kujikuzga mu mtima wake,+ iyo na ŵanthu ŵa mu Yerusalemu, ndipo ukali wa Yehova ukaŵizira chara mu mazuŵa gha Hezekiya.+
27 Hezekiya wakaŵa na usambazi unandi na uchindami.+ Wakajipangira nyumba zakusungamo+ siliva, golide, malibwe ghakuzirwa, mafuta gha basamu, viskango, na vinthu vinyake vyose vyakudokeka. 28 Wakanozga malo ghakusungamo mbuto, vinyo liphya, na mafuta, kweniso viŵaya vya mitundu yose ya viŵeto na viŵaya vya mbuzi na mberere. 29 Wakajisangiraso misumba, na viŵeto vinandi chomene, mberere na mbuzi, na ng’ombe, pakuti Chiuta wakamupa vinthu vinandi chomene. 30 Hezekiya ndiyo wakajara chisimi chakunena cha maji+ gha Gihoni+ na kughalongozgera kumanjiliro gha dazi ku Msumba wa Davide.+ Vyose ivyo Hezekiya wakachitanga vikamwendera makora. 31 Kweni ŵayowoyeri ŵa ŵakaronga ŵa Babuloni ŵakati ŵatumika kukamufumba chimanyikwiro+ icho chikachitika mu charu,+ Chiuta waunenesko wakamuleka waka kuti wamuyezge,+ mwakuti wamanye vyose ivyo vikaŵa mu mtima wake.+
32 Mdauko unyake wose wa Hezekiya na lusungu* lwake,+ vili kulembeka mu mboniwoni ya Yesaya+ ntchimi mwana wa Amozi, mu Buku la Mathemba gha Yuda na Israyeli.+ 33 Hezekiya wakagona na ŵasekuru ŵake, ndipo ŵakamusunga pa nthowa yakukwelera ku malaro gha ŵana ŵa Davide.+ Yuda yose na ŵanthu ŵa mu Yerusalemu ŵakamuchindika pa nyifwa yake. Mwana wake Manase wakaŵa themba mu malo ghake.
33 Manase+ wakaŵa themba wali na vyaka 12, ndipo wakawusa vyaka 55 mu Yerusalemu.+
2 Wakachita viheni pamaso pa Yehova, wakalondezga maunyankhasi gha ŵamitundu awo Yehova wakaŵachimbizga panthazi pa Ŵaisrayeli.+ 3 Wakazengaso malo ghapachanya agho Hezekiya wiske wakawiskira pasi,+ wakaŵazengera Ŵabaala majotchero na kupanga vikhuni vyakupatulika.* Wakasindamiranga mawumba ghose ghakuchanya na kughateŵetera.+ 4 Kweniso wakazenga majotchero mu nyumba ya Yehova,+ yeneiyo Yehova wakati: “Mu Yerusalemu ndimo mukhalenge zina lane muyirayira.”+ 5 Wakazengera majotchero mawumba ghose ghakuchanya mu maluŵaza ghaŵiri gha nyumba ya Yehova.+ 6 Wakajumphiska ŵana ŵake pa moto+ mu Dambo la Mwana wa Hinomu.+ Wakachita vya masalamusi,+ kuwukwa, kuchita ufwiti na kwimika zing’anga na ŵakuloska.+ Wakachita uheni ukuru chomene pamaso pa Yehova, kumukwiyiska.
7 Wakaŵika mu nyumba ya Chiuta waunenesko+ chikozgo chakuŵaja icho wakapanga, nyumba iyo Chiuta wakaphalira Davide na mwana wake Solomoni kuti: “Mu nyumba iyi na mu Yerusalemu, uyo nasora mu mafuko ghose gha Israyeli, niŵikengemo zina lane muyirayira.+ 8 Nizamufumiskamoso chara malundi gha Israyeli mu charu icho nkhapeleka ku ŵasekuru ŵawo, chikuru ŵakusungilira mwakupwelelera vyose ivyo nili kuŵalangura, Dango lose ili, ulongozgi, na vyeruzgo, ivyo nkhapeleka mwa Mozesi.” 9 Manase wakapuluska Yuda na Yerusalemu, wakaŵachitiska uheni ukuru chomene kuluska mitundu iyo Yehova wakayiparanya panthazi pa Ŵaisrayeli.+
10 Yehova wakalutilira kuyowoya na Manase na ŵanthu ŵake, kweni ŵakaŵikako mahara yayi.+ 11 Paumaliro Yehova wakaŵachemera ŵalongozgi ŵa ŵankhondo ŵa themba la Asiriya, ndipo ŵakakora Manase na mbeja,* ŵakamukaka na maunyoro ghaŵiri ghamkuŵa, ndipo ŵakaluta nayo ku Babuloni. 12 Mu suzgo yake, wakaŵeya Yehova Chiuta wake kuti wamuchitire lusungu* ndipo wakajiyuyura chomene pamaso pa Chiuta wa ŵasekuru ŵake. 13 Wakalutilira kulomba kwa iyo, ndipo Chiuta wakachita chitima na kuŵeya kwake ndipo wakapulika pempho lake, wakamuwezgera ku Yerusalemu pa uthemba wake.+ Penepapo Manase wakamanya kuti Yehova ni Chiuta waunenesko.+
14 Pamanyuma pa ivi, wakazenga linga lakuwaro la Msumba wa Davide+ kumanjiliro gha dazi kwa Gihoni+ mu dambo m’paka ku Chipata cha Somba,+ wakalizingilizga m’paka ku Ofeli,+ ndipo wakalikwezga pachanya chomene. Wakimikaso ŵalongozgi ŵa ŵankhondo mu misumba yose ya malinga ghakukhora mu Yuda. 15 Kufuma apo, wakawuskamo ŵachiuta ŵachilendo na chikozgo cha ngoza mu nyumba ya Yehova+ kweniso majotchero ghose agho wakazenga mu phiri la nyumba ya Yehova+ na mu Yerusalemu, ndipo wakaviponya kuwaro kwa msumba. 16 Wakanozgaso jotchero la Yehova+ na kwamba kupelekerapo sembe zawenenawene+ na sembe zakuwongera.+ Wakaphalira Yuda kuti wateŵeterenge Yehova Chiuta wa Israyeli. 17 Kweni ŵanthu ŵakalutilira kupeleka sembe mu malo ghapachanya, nangauli ŵakapelekanga kwa Yehova Chiuta wawo pera.
18 Mdauko unyake wose wa Manase, ivyo wakalomba kwa Chiuta wake na mazgu gha ŵawoni ŵake awo ŵakayowoyanga nayo mu zina la Yehova Chiuta wa Israyeli, vili kulembeka mu mdauko wa mathemba gha Israyeli. 19 Kweniso umo lurombo+ lwake na ŵeyelero lake vikapulikikwira, zakwananga zake zose na kuleka kugomezgeka kwake,+ na malo agho wakazengako malo ghapachanya na kwimika vikhuni vyakupatulika*+ kweniso vikozgo vyakuŵaja pambere wandajiyuyure, vili kulembeka pamoza na mazgu gha ŵawoni ŵake. 20 Manase wakagona na ŵasekuru ŵake, ndipo ŵakamusunga pa nyumba yake. Mwana wake Amoni wakaŵa themba mu malo ghake.+
21 Amoni+ wakaŵa themba wali na vyaka 22, ndipo wakawusa vyaka viŵiri mu Yerusalemu.+ 22 Wakachita viheni pamaso pa Yehova, nga umo Manase wiske wakachitira.+ Amoni wakapelekanga sembe ku vikozgo vyose vyakuŵaja ivyo Manase wiske wakapanga,+ ndipo wakalutilira kuviteŵetera. 23 Kweni wakajiyuyura chara pamaso pa Yehova+ nga umo wiske Manase wakajiyuyulira.+ Amoni wakasazgirako chomene mulandu wake. 24 Paumaliro, ŵateŵeti ŵake ŵakamuchitira chiŵembu+ na kumukomera mu nyumba yake. 25 Kweni ŵanthu ŵa mu charu ŵakakoma wose awo ŵakachitira chiŵembu Themba Amoni,+ ndipo ŵakimika mwana wake Yosiya+ kuŵa themba mu malo ghake.
34 Yosiya+ wakaŵa themba wali na vyaka 8 ndipo wakawusa vyaka 31 mu Yerusalemu.+ 2 Wakachita icho ntchakwenelera pamaso pa Yehova, wakenda mu nthowa za Davide sekuru wake, wakapatukako chara kulazga kumalyero panji kumazere.
3 Mu chaka cha 8 cha kuwusa kwake, apo wakaŵa kuti wachali msepuka, wakamba kupenja Chiuta wa Davide sekuru wake.+ Mu chaka cha 12 wakamba kutozga Yuda na Yerusalemu,+ kuwuskamo malo ghapachanya+ na vikhuni vyakupatulika,* vikozgo vyakuŵaja+ na vikozgo vyachisulo.* 4 Ŵakabwangandura majotchero gha Ŵabaala pamaso pake, ndipo wakadumulira pasi vyakuŵikapo vyakununkhira ivyo vikaŵa pachanya. Wakaswa vikhuni vyakupatulika,* vikozgo vyakuŵaja, vikozgo vyachisulo,* wakavizgora nga ni fuvu, wakathira pa malaro gha awo ŵakapelekanga sembe kwa ivyo.+ 5 Wakawotcha viwangwa vya ŵasembe pa majotchero ghawo.+ Ntheura wakatozga Yuda na Yerusalemu.
6 Mu misumba ya Manase, Efurayimu,+ Simiyoni, m’paka ku Nafutali na mu mahami ghawo zingilizge, 7 wakabwangandulira pasi majotchero na kuswa vikhuni vyakupatulika* na vikozgo vyakuŵaja,+ wakavizgora nga ni fuvu. Wakadumulira pasi vyakuŵikapo vyakununkhira vyose mu charu chose cha Israyeli,+ pamanyuma wakawelera ku Yerusalemu.
8 Mu chaka cha 18 cha kuwusa kwake, wakati watozga charu na tempile,* wakatuma Shafani+ mwana wa Azaliya, Maseya mulongozgi wa msumba, na Yowa mwana wa Yowahazi wakulemba mdauko kuti ŵanozge nyumba ya Yehova Chiuta wake.+ 9 Ŵakiza kwa Hilikiya wasembe mukuru, ŵakamupa ndalama zose izo ŵanthu ŵakiza nazo ku nyumba ya Chiuta, izo Ŵalevi awo ŵakaŵa ŵalinda ŵa pa milyango ŵakawunjika kufuma kwa Manase, Efurayimu, na Ŵaisrayeli+ ŵanyake wose, kweniso kufuma ku Yuda, Benjamini na awo ŵakukhala mu Yerusalemu. 10 Ŵakazipeleka ku awo ŵakimikika pa mulimo wa nyumba ya Yehova. Ŵantchito mu nyumba ya Yehova ŵakanozgera nyumba. 11 Ŵakazipeleka ku ŵanthu ŵaluso na ŵakuzenga kuti ŵagulire malibwe ghakuŵaja na mathabwa ghakunozgera nyumba kweniso kukhozga nyumba izo mathemba gha Yuda ghakazileka kuti zinangike.+
12 Ŵanthu ŵakachita mulimo uwu mwakugomezgeka.+ Ŵalevi aŵa ŵakimikika kuti ŵalaŵilirenge: Yahati na Obadiya kufuma ku Ŵamerari,+ Zekariya na Meshulamu kufuma ku Ŵakohati.+ Ndipo Ŵalevi, awo wose ŵakaŵa ŵaluso pakwimba,+ 13 ŵakalongozganga ŵantchito waka* ndipo ŵakalaŵiliranga wose awo ŵakachitanga ntchito ya mtundu uliwose. Ŵalevi ŵanyake ŵakaŵa ŵalembi, ŵalaraŵalara, na ŵalinda ŵa pa vipata.+
14 Apo ŵakatoranga ndalama izo ŵanthu ŵakiza nazo mu nyumba ya Yehova,+ Hilikiya wasembe wakasanga buku la Dango+ la Yehova ilo likapelekeka mwa* Mozesi.+ 15 Ntheura Hilikiya wakati kwa Shafani mulembi: “Nasanga buku la Dango mu nyumba ya Yehova.” Hilikiya wakapeleka buku kwa Shafani. 16 Penepapo Shafani wakatora buku na kuluta nalo kwa themba, wakaliphalira kuti: “Ŵateŵeti ŵinu ŵakuchita chilichose icho ŵakaphalirika kuchita. 17 Ŵakhutura ndalama izo zikasangika mu nyumba ya Yehova, ndipo ŵazipeleka ku ŵanalume awo ŵimikika na ku awo ŵakugwira ntchito.” 18 Shafani mulembi wakatiso kwa themba: “Pali buku ilo Hilikiya wasembe wanipa.”+ Penepapo Shafani wakamba kuliŵazga pamaso pa themba.+
19 Themba likati lapulika waka mazgu gha Dango, likapalura vyakuvwara vyake.+ 20 Penepapo themba likapeleka languro ili kwa Hilikiya, Ahikamu+ mwana wa Shafani, Abidoni mwana wa Mika, Shafani mulembi, na Asaya muteŵeti wa themba, likati: 21 “Lutani, mukanifumbire kwa Yehova, mukafumbireso ŵanthu awo ŵali mu Israyeli na mu Yuda kuyana na mazgu gha buku ilo lasangika. Ukali wa Yehova uwo ugolerenge pa ise ngukuru chifukwa ŵasekuru ŵithu ŵakapulikira chara mazgu gha Yehova, kusungilira vyose ivyo vili kulembeka mu buku ili.”+
22 Ntheura Hilikiya pamoza na awo ŵakatumika na themba ŵakaluta kwa Hulida ntchimi yanakazi.+ Hulida wakaŵa muwoli wa Shalumu mwana wa Tikiva mwana wa Harihasi, wakupwelelera malo ghakusungamo vyakuvwara. Hulida wakakhalanga mu Chigaŵa Chachiŵiri cha Yerusalemu, ndipo ŵakayowoya nayo kwenekura.+ 23 Hulida wakati kwa iwo: “Yehova Chiuta wa Israyeli wakuti: ‘Mukamuphalire munthu uyo wamutumani kwa ine kuti: 24 “Yehova wakuti: ‘Nikhizgirenge soka pa malo agha na awo ŵakukhalamo,+ nthembo zose izo zili kulembeka mu buku+ ilo ŵaŵazga pamaso pa themba la Yuda. 25 Pakuti ŵanisida+ ine ndipo ŵakotchera sembe ŵachiuta ŵanyake kuti ŵanikwiyiske+ na milimo yose ya mawoko ghawo, ukali wane upungulikenge pa malo agha ndipo uzimwikenge chara.’”+ 26 Kweni themba la Yuda ilo lamutumani kuzakafumba kwa Yehova, mukaliphalire kuti: “Yehova Chiuta wa Israyeli wakuti: ‘Pa mazgu agho wapulika,+ 27 pakuti mtima wako wapulikira* ndipo wajiyuyura pamaso pa Chiuta wati wapulika ivyo nayowoyera malo agha na awo ŵakukhalamo, ndipo wajiyuyura pamaso pane, wapalura vyakuvwara vyako na kulira pamaso pane, naneso nakupulika,+ wakuti Yehova. 28 Lekani nikutolerenge ku ŵasekuru ŵako,* ndipo usungikenge mu dindi lako mu mtende, maso ghako ghawonenge chara soka lose ilo nikhizgirenge pa malo agha na pa awo ŵakukhalamo.’”’”+
Penepapo ŵakiza na zgoro kwa themba. 29 Ntheura themba likatuma mazgu na kuchema ŵalara wose ŵa Yuda na Yerusalemu.+ 30 Kufuma apo, themba likakwelera ku nyumba ya Yehova pamoza na ŵanalume wose ŵa Yuda, ŵakukhala mu Yerusalemu, ŵasembe na Ŵalevi, ŵanthu wose, ŵachoko na ŵakuru wuwo. Likaŵaŵazgira mazgu ghose gha buku la phangano ilo likasangika mu nyumba ya Yehova.+ 31 Themba likimilira pa malo ghake, likachita phangano*+ pamaso pa Yehova, lakuti lilondezgenge Yehova na kusungilira malango ghake, vikumbusko vyake, kweniso ulongozgi wake na mtima wake wose ndiposo umoyo wake wose+ pakulondezga mazgu gha phangano agho ghakalembeka mu buku ili.+ 32 Kweniso likachiska wose awo ŵakaŵa mu Yerusalemu na Benjamini kuti ŵazomere kusunga phangano ili. Awo ŵakukhala mu Yerusalemu ŵakachita mwakuyana na phangano la Chiuta, Chiuta wa ŵasekuru ŵawo.+ 33 Yosiya wakawuskamo vinthu* vyose vyakuseluska mu vyaru vyose vya Ŵaisrayeli,+ wakachiska wose mu Israyeli kuti ŵateŵetere Yehova Chiuta wawo. Mu nyengo yose ya umoyo wake,* ŵakaleka yayi kulondezga Yehova Chiuta wa ŵasekuru ŵawo.
35 Kufuma apo, Yosiya wakachitira Paska+ Yehova mu Yerusalemu, ndipo ŵakakoma sembe ya Paska+ pa zuŵa la 14 la mwezi wakwamba.+ 2 Wakaŵika ŵasembe* mu milimo yawo ndipo wakaŵakhwimiska kuti ŵafiske uteŵeti wawo wa nyumba ya Yehova.+ 3 Penepapo wakayowoya na Ŵalevi, ŵasambizgi ŵa Israyeli yose,+ awo ŵakaŵa ŵatuŵa kwa Yehova, wakati: “Ŵikani Likasa lakupatulika mu nyumba iyo Solomoni mwana wa Davide themba la Israyeli wakazenga.+ Mulinyamurengeso pa viŵegha vinu chara.+ Sono teŵeterani Yehova Chiuta winu na ŵanthu ŵake Israyeli. 4 Nozgekani mu nyumba za ŵawiskemwe kuyana na magulu ghinu, kulondezga ivyo vili kulembeka na Davide+ themba la Israyeli na mwana wake Solomoni.+ 5 Yimilirani na kundanda mu malo ghatuŵa kuyana na nyumba za ŵawiskewo za ŵabali ŵinu, ŵanthu ŵanyake wose,* kuthyana na gulu la nyumba za ŵawiskewo za Ŵalevi. 6 Komani sembe ya Paska+ na kujituŵiska mwekha kweniso nozgerani ŵabali ŵinu kuti ŵafiske mazgu gha Yehova mwa Mozesi.”
7 Yosiya wakapeleka ku ŵanthu wose viŵeto, tumberere twanalume na tumbuzi twanalume, vyose ivi kuŵa sembe ya Paska ya wose awo ŵakaŵapo. Vyose pamoza vikaŵapo 30,000 kweniso ng’ombe 3,000. Ivi vikafuma pa katundu wa themba.+ 8 Ŵakaronga ŵake nawo ŵakapeleka vinthu kuŵa sembe yawanangwa ya ŵanthu, ŵasembe, na Ŵalevi. Hilikiya,+ Zekariya, na Yehiyeli, ŵalongozgi ŵa pa nyumba ya Chiuta waunenesko ŵakapeleka ku ŵasembe mberere 2,600 za sembe ya Paska, na ng’ombe 300. 9 Konaniya na ŵabali ŵake Shemaya na Netaneli, pamoza na Hashabiya, Yeyiyeli, na Yozabadi, ŵalongozgi ŵa Ŵalevi, ŵakapeleka ku Ŵalevi mberere 5,000 za sembe ya Paska, na ng’ombe 500.
10 Uteŵeti ukanozgeka, ndipo ŵasembe ŵakimilira mu malo ghawo, Ŵalevi nawo mu magulu ghawo,+ nga umo themba likalangulira. 11 Ŵakakoma sembe za Paska,+ ndipo ŵasembe ŵakamija ndopa izo ŵakapokera ku Ŵalevi.+ Ŵalevi ndiwo ŵakafuŵanga viŵeto.+ 12 Kufuma apo, ŵakanozga sembe zakotcha mwakuti ŵazipeleke ku ŵanthu ŵanyake wose, awo ŵakawunjikika kuyana na nyumba za ŵawiskewo, kuti zipelekeke kwa Yehova umo vili kulembekera mu buku la Mozesi. Ndimo ŵakachitiraso na ng’ombe. 13 Ŵakaphika* nyama ya Paska pa moto kuyana na kaluso kake.+ Ŵakaphika sembe zakupatulika mu miphika, nkhali, na majonjo, kufuma apo, ŵakiza nayo luŵiro ku ŵanthu ŵanyake wose. 14 Penepapo ŵakajinozgera ŵekha na ŵasembe, chifukwa chakuti ŵasembe, mphapu ya Aroni, ŵakapelekanga sembe zakotcha na mafuta m’paka usiku. Ntheura Ŵalevi ŵakajinozgera ŵekha kweniso ŵakanozgera ŵasembe, mphapu ya Aroni.
15 Ŵakwimba, ŵana ŵa Asafu,+ ŵakaŵa pa mulimo wawo kuyana na dango la Davide,+ la Asafu,+ la Hemani, na la Yedutuni+ muwoni wa themba. Ŵalinda ŵakaŵa pa vipata vyakupambanapambana.+ Pakaŵavya chifukwa chakuti ŵafumirepo pa uteŵeti wawo, chifukwa ŵabali ŵawo Ŵalevi ŵakaŵanozgera vyose. 16 Ntheura uteŵeti wose wa Yehova ukanozgeka pa zuŵa lira kuti ŵachite Paska+ na kupeleka sembe zakotcha pa jotchero la Yehova, kuyana na dango la Themba Yosiya.+
17 Ŵaisrayeli awo ŵakaŵapo ŵakachita Paska pa nyengo yira na Chiphikiro cha Vingwa Vyambura Nthukumusi mazuŵa 7.+ 18 Paska lanthena ili likachitikaposo chara mu Israyeli kwambira mu mazuŵa gha Samuyeli ntchimi, kweniso themba linyake la Israyeli likachitapo chara Paska nga ilo likachitika na Yosiya,+ ŵasembe, Ŵalevi, Yuda yose na Israyeli uyo wakaŵapo, ndiposo awo ŵakakhalanga mu Yerusalemu. 19 Paska ili likachitika mu chaka cha 18 cha kuwusa kwa Yosiya.
20 Pamanyuma pa vyose ivi, Yosiya wakati wanozga tempile,* Neko+ themba la Eguputo wakiza kuzakarwa na Karakemishi kufupi na Yufurate. Penepapo Yosiya wakaluta kuti wakarwe nayo.+ 21 Ntheura Neko wakatuma uthenga wakuti: “Kasi vikukukhwaska wuli, iwe themba la Yuda? Muhanya uno nizira kutimbana na iwe yayi, kweni nkhukhumba kutimbana na nyumba yinyake, ndipo Chiuta waniphalira kuti nendeske. Kuti vikwendere makora, leka kulimbana na Chiuta, uyo wali nane, kweni para uli na mtafu wakuparanyenge.” 22 Ndipouli, Yosiya wakakhumba chara kufumako kwa iyo, kweni wakajibisa+ na kurwa nayo, ndipo wakapulikira chara mazgu gha Neko, agho ghakafuma kwa Chiuta. Ntheura wakaluta kukarwa nkhondo mu Chidika cha Megido.+
23 Ŵakuponya mivi ŵakalasa Themba Yosiya, ndipo themba likati ku ŵateŵeti ŵake: “Nifumiskanipo pano, pakuti napwetekeka chomene.” 24 Ntheura ŵateŵeti ŵake ŵakamuwuskamo mu gileta lira na kumuŵika mu gileta lachiŵiri, ŵakiza nayo ku Yerusalemu. Wakafwa ndipo wakasungika mu malaro gha ŵasekuru ŵake.+ Yuda yose na Yerusalemu ŵakamutengelera Yosiya. 25 Yeremiya+ wakamwimbira sumu ya chitengero Yosiya. Ŵakwimba wose ŵanalume na ŵanakazi+ ŵachali kwimbira Yosiya mu sumu zawo za chitengero m’paka lero. Chikadumulika kuti sumu izi zimbikenge mu Israyeli, ndipo zili kulembeka pamoza na sumu zinyake za chitengero.
26 Mdauko unyake wose wa Yosiya na lusungu* lwake, kuyana na ivyo vili kulembeka mu Dango la Yehova, 27 ivyo wakachita, kwamba pakwamba m’paka paumaliro, vili kulembeka mu Buku la Mathemba gha Israyeli na Yuda.+
36 Penepapo ŵanthu ŵa mu charu ŵakatora Yehoyahazi+ mwana wa Yosiya, ŵakamwimika kuŵa themba mu malo gha wiske+ mu Yerusalemu. 2 Yehoyahazi wakaŵa themba wali na vyaka 23 ndipo wakawusa myezi yitatu mu Yerusalemu. 3 Kweni themba la Eguputo likamuwuskamo kuti waleke kuwusa mu Yerusalemu, ndipo charu wakachilipiska matalente* 100 gha siliva na talente limoza la golide.+ 4 Themba la Eguputo likaŵika Eliyakimu mubali wa Yehoyahazi kuŵa themba pa Yuda na Yerusalemu ndipo likasintha zina lake kuŵa Yehoyakimu. Kweni Neko+ wakatora Yehoyahazi mubali wa Eliyakimu na kuya nayo ku Eguputo.+
5 Yehoyakimu+ wakaŵa themba wali na vyaka 25, ndipo wakawusa vyaka 11 mu Yerusalemu. Wakachita viheni pamaso pa Yehova Chiuta wake.+ 6 Nebukadinezara+ themba la Babuloni wakiza kwimikana nayo, wakamukaka na maunyoro ghamkuŵa ghaŵiri na kumutolera ku Babuloni.+ 7 Nebukadinezara wakatora viteŵetero vinyake vya mu nyumba ya Yehova na kuya navyo ku Babuloni, wakaviŵika mu nyumba yake ku Babuloni.+ 8 Mdauko unyake wose wa Yehoyakimu, vinthu vyaukazuzi ivyo wakachita na vinthu ivyo wakasuskika navyo, vili kulembeka mu Buku la Mathemba gha Israyeli na Yuda. Mwana wake Yehoyakini wakaŵa themba mu malo ghake.+
9 Yehoyakini+ wakaŵa themba wali na vyaka 18 ndipo wakawusa myezi yitatu na mazuŵa 10 mu Yerusalemu. Wakachita viheni pamaso pa Yehova.+ 10 Kukwambilira kwa chaka,* Themba Nebukadinezara likatuma ŵanthu kuti ŵakamutolere ku Babuloni+ pamoza na vinthu vyakuzirwa vya mu nyumba ya Yehova.+ Kweniso likimika Zedekiya mubali wa awiske kuŵa themba pa Yuda na Yerusalemu.+
11 Zedekiya+ wakaŵa themba wali na vyaka 21, wakawusa vyaka 11 mu Yerusalemu.+ 12 Wakachita viheni pamaso pa Yehova Chiuta wake. Wakajiyuyura yayi pamaso pa Yeremiya+ ntchimi, uyo wakayowoyanga pakutumika na Yehova. 13 Wakagalukiraso Themba Nebukadinezara,+ ilo likamulapizga mwa Chiuta. Wakachita mtafu* na kunonopeska mtima wake, wakakana kuwelera kwa Yehova Chiuta wa Israyeli. 14 Ŵalongozgi wose ŵa ŵasembe kweniso ŵanthu ŵakaŵa ŵambura kugomezgeka chomene, ŵakachitanga vinthu vyose vyaukazuzi ivyo ŵamitundu ŵakachitanga, ŵakafipiska nyumba ya Yehova,+ iyo mweneko wakayituŵiska mu Yerusalemu.
15 Yehova Chiuta wa ŵasekuru ŵawo wakalutilira kuŵachenjezga kwizira mu mathenga ghake, kuŵachenjezga kaŵirikaŵiri. Wakachitanga nthena chifukwa chakuti wakachitiranga chiwuravi ŵanthu ŵake na malo ghake ghakukhalamo. 16 Kweni ŵakagoskanga mathenga gha Chiuta waunenesko,+ kupepura mazgu ghake,+ na kuhoya ntchimi zake,+ m’paka ukali wa Yehova ukiza pa ŵanthu,+ ŵakafika pakuti ŵangachizgikaso chara.
17 Ntheura wakaŵatumira themba la Ŵakalidi,+ ilo likakoma ŵanyamata ŵawo na lupanga+ mu nyumba yawo yakupatulika.+ Wakaŵachitira chiwuravi chara, kwali ni munyamata kwali mwali, muchekuru panji wakukokonyara.+ Chiuta wakapeleka vyose mu woko lake.+ 18 Viteŵetero vyose vya nyumba ya Chiuta waunenesko, vikuru panji vichoko, kweniso usambazi wa nyumba ya Yehova na usambazi wa themba na wa ŵakaronga ŵake, vyose wakaluta navyo ku Babuloni.+ 19 Wakawotcha nyumba ya Chiuta+ waunenesko, wakabwangandura linga la Yerusalemu,+ wakawotcha na moto vigongwe vyake vyakukhora, wakaparanya chilichose cha mtengo wapatali.+ 20 Awo ŵakapona ku lupanga+ wakaŵatolera ku wuzga ku Babuloni, ndipo ŵakaŵa ŵateŵeti+ ŵake na ŵa ŵana ŵake m’paka ufumu wa Peresiya ukamba kuwusa.+ 21 Vyose ivi vikachitika kuti mazgu agho Yehova wakayowoya mwa Yeremiya+ ghafiskike, m’paka charu chimare kulipira masabata ghake.+ Mazuŵa ghose agho chikaŵira chakupasuka, chikasunga sabata, kufiska vyaka 70.+
22 Mu chaka chakwamba cha Sayirasi+ themba la Peresiya, Yehova wakavundura mzimu wa Sayirasi themba la Peresiya kuti wapeleke chipharazgo mu ufumu wake wose. Ichi chikachitika kuti mazgu agho Yehova wakayowoya mwa Yeremiya+ ghafiskike. Chipharazgo ichi chikalembeka+ kuti: 23 “Sayirasi themba la Peresiya wakuti: ‘Yehova, Chiuta wakuchanya, wanipa maufumu ghose gha charu chapasi,+ ndipo wanituma kuti nimuzengere nyumba mu Yerusalemu, ku Yuda.+ Ntheura waliyose wa ŵanthu ŵake uyo wali pakati pinu, Yehova Chiuta wake waŵe nayo, wakwelere ku Yuda.’”+
Panji kuti, “ŵakafumbanga kwa Chiuta penepara.”
Panji kuti, “chitemwa chakugomezgeka.”
Mazgu gheneko, “nifumenge na kunjira pamaso pa ŵanthu aŵa.”
Panji kuti, “umoyo wa.”
Mazgu gheneko, “mazuŵa ghanandi.”
Panji kuti, “ŵapamahachi.”
Panji kuti, “ŵapamahachi.”
Pangayowoyekaso kuti, “kufuma ku Eguputo na ku Kuwe. Ŵamalonda ŵa themba ŵakaguranga kufuma ku Kuwe,” panyake ŵakunena ku Kilikiya.
Panji kuti, “ŵakuyegha katundu.”
Koro yumoza wakuyana na malita 220. Wonani Vyakusazgirapo B14.
Bati limoza likuyana na malita 22. Wonani Vyakusazgirapo B14.
Panji kuti, “ŵakuyegha katundu.”
Mkono umoza ukuyana na masentimita 44.5, kweni ŵanyake ŵakuti “kapimiro kakale,” ni mkono utali uwo ukuyana na masentimita 51.8. Wonani Vyakusazgirapo B14.
Mazgu gheneko, “nyumba.”
Talente limoza likuyana na makilogiramu 34.2. Wonani Vyakusazgirapo B14.
Shekele limoza likuyana na magiramu 11.4. Wonani Vyakusazgirapo B14.
Ndiko kuti, mu Malo Ghatuŵa.
Panji kuti, “kumwera.”
Panji kuti, “kumpoto.”
Kung’anamura kuti, “Iyo [ndiko kuti, Yehova] Wachikhozge.”
Panyake kung’anamura, “Mu Nkhongono.”
Panji kuti, “chakusungamo maji.”
Masentimita pafupifupi 7.4. Wonani Vyakusazgirapo B14.
Bati limoza likuyana na malita 22. Wonani Vyakusazgirapo B14.
Mazgu ghanyake, “ŵasofi.”
Panji kuti, “chipanga chikuru.”
Panji kuti, “tungolo twakuyegheramo maji.”
Ndiko kuti, Chiphikiro cha Visakasa.
Mazgu ghanyake, “Ŵasofi.”
Panji kuti, “ŵasembe awo ŵakaŵa Ŵalevi.”
“Kumbalo,” ntchinthu chakuvungulika nga ni mbale icho ŵakwimbira.
Panji kuti, “chitemwa chakugomezgeka.”
Mazgu gheneko, “mwana wako uyo wafumenge mu chiwuno chako.”
Panji kuti, “chipanga chikuru.”
Mkono umoza ukuyana na masentimita 44.5. Wonani Vyakusazgirapo B14.
Panji kuti, “chitemwa chakugomezgeka.”
Panji kuti, “munyake yura wamuŵikira nthembo.” Ndiko kuti, chilapo icho munthu wakatembekerangapo para wachita chilapo chautesi panji watondeka kuchifiska.
Mazgu gheneko, “nthembo.”
Mazgu gheneko, “nthembo.”
Mazgu gheneko, “mumupime murunji.”
Panji kuti, “mwaŵasuzga.”
Panji kuti, “mphazi.”
Mazgu gheneko, “mu charu cha vipata vyake.”
Panji kuti, “lumbiri lwinu.”
Mazgu gheneko, “mungalazgiskanga kutali chara chisko cha.”
Panji kuti, “chitemwa chakugomezgeka.”
Mazgu ghanyake, “Ŵasofi.”
Panji kuti, “chitemwa chakugomezgeka.”
Panji kuti, “chitemwa chakugomezgeka.”
Panyake ŵakuyowoya Ŵalevi.
Panji kuti, “pakunjilira ku Hamati.”
Zuŵa lakulondezgapo pamanyuma pa chiphikiro, panji kuti zuŵa la 15.
Mazgu gheneko, “chinthanguni.”
Mazgu gheneko, “ŵana ŵa Israyeli.”
Panji kuti, “Wakazengaso.”
Talente limoza likuyana na makilogiramu 34.2. Wonani Vyakusazgirapo B14.
Panji kuti, “na ntharika.”
Mazgu gheneko, “chakubisika.”
Mazgu gheneko, “mzimu ukaŵamoso chara mwa iyo.”
Panji kuti, “mazgu ghako.”
Talente limoza likuyana na makilogiramu 34.2. Wonani Vyakusazgirapo B14.
Pangayowoyekaso kuti, “kusazga pa vyawanangwa vyakuyana na mtengo wa.”
Shekele limoza likuyana na magiramu 11.4. Wonani Vyakusazgirapo B14.
Tuviskango utu kanandi ŵakanyamuranga mbakuponya mivi.
Mu Malemba Ghachihebere mina yimoza yikuyana na magiramu 570. Wonani Vyakusazgirapo B14.
Mazgu gheneko, “ghakapenjanga chisko cha.”
Panji kuti, “ŵapamahachi.”
Ndiko kuti, Yufurate.
Panji kuti, “lakusuzga.”
Mazgu gheneko, “mahema ghawo.”
Mazgu gheneko, “ŵakusoleka.”
Panji kuti, “wakakhozga.”
Mazgu gheneko, “kuteŵetera mbuzi.”
Panji kuti, “wakambininiska.”
Mazgu gheneko, “maufumu.”
Mazgu gheneko, “ŵakusoleka.”
Mazgu gheneko, “ŵakusoleka.”
Ndiko kuti, phangano lakukhalilira na lambura kusintha.
Mazgu ghanyake, “ŵasofi.”
Mazgu gheneko, “wiza na kuzuzga woko lake na.”
Mazgu gheneko, “ŵakusoleka.”
Mazgu gheneko, “ŵakayegamira kwa.”
Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.
Tuviskango utu kanandi ŵakanyamuranga mbakuponya mivi.
Mazgu gheneko, “ŵakakweŵanga uta.”
Mazgu gheneko, “tikuyegamira kwa.”
Mazgu gheneko, “mazuŵa ghanandi.”
Mazgu gheneko, “pakaŵavya mtende kwa uyo wakafumanga panji uyo wakanjiranga.”
Mazgu gheneko, “mawoko ghinu ghangalepwetukanga yayi.”
“Veve,” ni sengwe la nyama ilo ŵakulizga.
Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.
Panji kuti, “wakujipeleka fikepo.”
Mazgu gheneko, “mazuŵa ghake ghose.”
Panji kuti, “kukhozga; kuzengaso.”
Panji kuti, “kukhozga; kuzengaso.”
Panji kuti, “wakakhozgera; wakazengeraso.”
Mazgu gheneko, “wayegamira kwa.”
Mazgu gheneko, “ukayegamira kwa.”
Panji kuti, “kuti wawovwire.”
Panji kuti, “njakujipeleka fikepo.”
Mazgu gheneko, “mu nyumba ya magwedi.”
Apa ŵakwenera kuti ŵakamuwotchera Asa vyakununkhira, ŵakawotcha chitanda chake yayi.
Mazgu gheneko, “kwenda mu.”
Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.
“Pepe,” ni mbuzi yanalume. Mazgu ghanyake, “phongo.”
Panji kuti, “Wakamunyengelera.”
Panji kuti, “muwiskenge.”
Panji kuti, “mungelo.”
Panji kuti, “kwambura kumanya.”
Mazgu gheneko, “msasa.”
Panji kuti, “mu mtende.”
Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.
Panji kuti, “waŵikapo mtima.”
Panji kuti, “wakujipeleka fikepo.”
Panji kuti, “waŵe na icho ntchiwemi.”
Pangayowoyekaso kuti, “Ŵamewuni.”
Ŵakwenera kuti ŵakunena Nyanja Yakufwa.
Mazgu gheneko, “wakimika chisko chake.”
Mazgu gheneko, “mbuto.”
Panji kuti, “muwone umo Yehova wamuthaskiraninge.”
Panji kuti, “muzizipizge.”
Panji kuti, “chitemwa chakugomezgeka.”
Panji kuti, “Chidika cha.”
Mazgu gheneko, “ŵakatumbika.”
Kung’anamura kuti, “Thumbiko.”
Mazgu gheneko, “mzimu wa Ŵafilisiti.”
Wakuchemekaso Ahaziya.
Mazgu gheneko, “mwana mwanakazi.”
Mu mipukutu yinyake Yachihebere wakuchemeka “Azariya.”
Panji kuti, “wakalwara.”
Mazgu gheneko, “mwana.”
Mazgu gheneko, “wadumure.”
Mazgu gheneko, “mbuto yose ya ufumu.”
Mazgu gheneko, “para likufuma na para likunjira.”
Tuviskango utu kanandi ŵakanyamuranga mbakuponya mivi.
Panyake ukaŵa mupukutu wa Dango la Chiuta.
Panji kuti, “ŵakapelekanga chimanyikwiro pa kwimba.”
Panji kuti, “tempile la.”
Mazgu ghanyake, “musofi.”
Pangayowoyekaso kuti, “m’paka wose ŵakapeleka.”
Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.
Mazgu gheneko, “pakaŵa ukali.”
Panji kuti, “Zikaŵapanikizgiranga.”
Mazgu gheneko, “ukamubungilizga.”
Panji kuti, “chitemwa chakugomezgeka.”
Ndiko kuti, wiske wa Zekariya.
Ndiko kuti, Ŵasiriya.
Panji kuti, “na nthenda zinandinandi.”
Mazgu gheneko, “wakawezgerapo.”
Mazgu gheneko, “vyakusoleka.”
Talente limoza likuyana na makilogiramu 34.2. Wonani Vyakusazgirapo B14.
Panji kuti, “tiwonane maso na maso.”
Mazgu gheneko, “mahema ghake.”
Wakuchemekaso Ahaziya.
Mamita pafupifupi 178. Wonani Vyakusazgirapo B14.
Panji kuti, “mu mawoko gha.”
Ndiko kuti, wiske Amaziya.
Panji kuti, “charu chakuthambalara.”
Mazgu ghanyake, “musofi.”
Talente limoza likuyana na makilogiramu 34.2. Wonani Vyakusazgirapo B14.
Koro yumoza wakuyana na malita 220. Wonani Vyakusazgirapo B14.
Panji kuti, “wakanozga.”
Panji kuti, “vikozgo vyakusongonora.”
Wonani Mang’anamuro gha Mazgu, “Gehena.”
Mazgu ghanyake, “ŵasofi.”
Mazgu ghanyake, “nkhontho; gontho.”
Panji kuti, “chakugoskerapo.”
Panji kuti, “yakupumulira.”
“Pepe,” ni mbuzi yanalume. Mazgu ghanyake, “phongo.”
“Kumbalo,” ntchinthu chakuvungulika nga ni mbale icho ŵakwimbira.
Mazgu gheneko, “Sono mwazuzga woko linu.”
Panji kuti, “ukanozgeka.”
Mazgu ghanyake, “ŵasofi.”
Mazgu gheneko, “ŵakuchimbira.”
Mazgu gheneko, “ŵakuchimbira.”
Mazgu gheneko, “kuŵapa mtima umoza.”
Mazgu gheneko, “wakaŵachizga.”
Mazgu gheneko, “wakayowoya ku mtima wa.”
Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.
Mazgu ghanyake, “ŵasofi.”
Mazgu gheneko, “msasa wa.”
Panji kuti, “ŵajipeleke fikepo.”
Panji kuti, “vipinda vyakulyeramo.”
Panji kuti, “Milo.” Lizgu Lachihebere ilo likung’anamura, “kuzuzga.”
Mazgu gheneko, “wakayowoya ku mtima wawo.”
Panji kuti, “nkhongono za.”
Mazgu gheneko, “malo ghake.”
Panji kuti, “tempile la.”
Panji kuti, “chitemwa chakugomezgeka.”
Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.
Pangayowoyekaso kuti, “mu khululu.”
Panji kuti, “wakatimiska chisko cha Yehova Chiuta wake.”
Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.
Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.
Panji kuti, “vikozgo vyakusongonora.”
Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.
Panji kuti, “vikozgo vyakusongonora.”
Wonani Mang’anamuro gha Mazgu.
Mazgu gheneko, “nyumba.”
Panji kuti, “ŵakuyegha katundu.”
Mazgu gheneko, “na woko la.”
Mazgu gheneko, “ngutechi.”
Mazgu agha ghakung’anamura kuti wafwenge.
Panji kuti, “likakhozgaso phangano.”
Panji kuti, “ŵangoza wose.”
Mazgu gheneko, “Mu mazuŵa ghake ghose.”
Mazgu ghanyake, “ŵasofi.”
Mazgu gheneko, “ŵana ŵa ŵanthu.”
Pangayowoyekaso kuti, “Ŵakawotcha.”
Mazgu gheneko, “nyumba.”
Panji kuti, “chitemwa chakugomezgeka.”
Talente limoza likuyana na makilogiramu 34.2. Wonani Vyakusazgirapo B14.
Mukwenera kuti mukaŵa mu chifuku.
Mazgu gheneko, “Wakanonopeska singo yake.”