NKHANI YAKUSAMBIRA 46
SUMU 17 “Nkhukhumba”
Mughanaghanirenge vya Wasembe Withu Mukuru Yesu
“Wasembe mukuru uyo tili nayo wangaleka yayi kutichitira chitima pa kulopwa kwithu.”—HEB. 4:15.
FUNDO YIKURU
Mu nkhani iyi, tiwonenge chifukwa icho tikuyowoyera kuti Yesu Ngwasembe Mukuru muwemi chomene kuluska waliyose kweniso umo wakutovwilira munthowa zakupambanapambana mazuŵa ghano.
1-2. (a) Chifukwa wuli Yehova wakatuma Mwana wake pa charu chapasi? (b) Kasi tidumbiskanenge vichi mu nkhani iyi? (Ŵahebere 5:7-9)
VYAKA pafupifupi 2,000 ivyo vyajumpha, Yehova wakatuma Mwana wake wapadera pa charu chapasi. Chifukwa wuli? Chifukwa chimoza ntchakuti wazakawombore ŵanthu ku kwananga na nyifwa na kuwuskapo masuzgo agho ghali kwiza chifukwa cha Satana. (Yoh. 3:16; 1 Yoh. 3:8) Yehova wakamanyaso kuti ivyo Yesu wazamusangana navyo pakuŵa munthu pa charu chapasi vimovwirenge kuti waŵe Wasembe Mukuru wachiwuravi kweniso walusungu. Yesu wakamba mulimo wake nga Wasembe Mukuru wati wabatizika waka mu 29 C.E.a
2 Mu nkhani iyi, tiwonenge umo ivyo Yesu wakasangana navyo apo wakaŵa pa charu chapasi, vikamovwilira kuŵa Wasembe Mukuru wachiwuravi. Para tapulikiska makora umo Yesu ‘wakazgokera wakufikapo’ pa mulimo wake, chitiŵirenge chipusu kumufikira Yehova mu lurombo, nanga vingaŵa kuti tagongoweskeka chifukwa cha kwananga kwithu panji maubudi ghithu.—Ŵazgani Ŵahebere 5:7-9.
MWANA WAKUTEMWEKA WA CHIUTA WAKIZA PA CHARU CHAPASI
3-4. Kasi Yesu wakasida vichi apo wakiza pa charu chapasi, ndipo umoyo wake ukaŵa wuli pa charu chapasi?
3 Taŵanandi vinthu vili kusinthapo pa umoyo withu, nga nkhusama pa chikaya chithu na kuleka ŵamumbumba na ŵabwezi ŵithu. Ndipo nyengo zinyake chikuŵa chipusu yayi kusintha. Kweni palije munthu uyo vinthu vili kusinthapo pa umoyo wake nga ni Yesu. Apo wakaŵa kuchanya, wakaŵa mwana wauzimu wakuzirwa chomene wa Yehova. Wakatemwekanga chomene na Yehova ndipo nyengo zose wakakondwanga kuteŵetera na Awiske mwakudunjika. (Sal. 16:11; Zinth. 8:30) Kweni lemba la Ŵafilipi 2:7 likuti na mtima wose iyo ‘wakajikhutura,’ na kuleka udindo wapachanya na kuzakakhala pakati pa ŵanthu ŵambura kufikapo.
4 Ghanaghaniraniso umo vinthu vikaŵira apo Yesu wakababikanga kweniso umoyo wake apo wakaŵa muchoko. Yesu wakababikira mu mbumba yikavu, ndipo ivi vikuwoneka na sembe iyo ŵapapi ŵake ŵakapeleka wati wababika. (Lev. 12:8; Luka 2:24) Themba liheni Herode likati lamanya kuti Yesu wababika, likayezgayezga kuti limukome. Mbumba iyi kuti yiponoske Yesu kwa Herode, yikachimbilira ku Eguputo. (Mat. 2:13, 15) Umoyo wa Yesu ukasintha chomene.
5. Kasi Yesu wakawona vichi pa charu chapasi, ndipo ivyo vikamuchitikira vikamovwira wuli kuŵa Wasembe Mukuru wachiwuravi? (Wonaniso chithuzi.)
5 Apo Yesu wakaŵa pano pasi, wakawonanga waka masuzgo posepose. Wakasambira umo munthu wakujipulikira para wakutemweka wake wafwa. Nakuti tikukayika yayi kuti pakaŵa ŵanthu ŵanandi awo wakaŵamanyanga awo ŵakafwa apo wakaŵa pa charu chapasi, panji kusazgapo na adada ŵake, a Yosefe. Apo wakachitanga uteŵeti wake, Yesu wakawona ŵanthu ŵavyoni, ŵachibulumutira, ŵakupendera, kweniso vyokoro ndipo wakaŵachitira chiwuravi. (Mat. 9:2, 6; 15:30; 20:34; Mrk. 1:40, 41; Luka 7:13) Mbunenesko kuti wakawonanga masuzgo agho ghakachitikanga pa charu chapasi apo wakaŵa kuchanya. Kweni apo wakaŵa pa charu chapasi nga munthu, wakapulikiskanga makora umo ŵanthu ŵakajipulikiranga para ŵakusuzgika. (Yes. 53:4) Ivyo Yesu wakakumana navyo pa charu chapasi vikamovwira kuti wamanye makora masuzgo agho ŵanthu ŵakukumana nagho na kuŵapulikiska. Ndipo nga umo vikaŵira na ŵanthu ŵanyake, nayo Yesu wakavukanga, kukweŵeka, kweniso kuŵa na chitima.
Yesu wakaŵikangako mahara chomene ku umo ŵanthu awo ŵakaŵa pafupi nayo ŵakajipulikiranga kweniso masuzgo ghawo (Wonani ndime 5)
YESU WAKUŴATEMWA ŴANTHU
6. Kasi mazgu gha ntchimi Yesaya ghakuyelezgera ghakutisambizga vichi vya chiwuravi na lusungu lwa Yesu? (Yesaya 42:3)
6 Panyengo yose iyo Yesu wakachitira uteŵeti wake pa charu chapasi, wakalongoranga chiwuravi ŵakunyotwa na ŵanthu awo ŵakawonekanga ŵapasi. Pakuchita nthena, wakafiska uchimi. Mu Malemba Ghachihebere, ŵanthu awo mbasambazi na ŵankhongono ŵakuyaniskika na munda wavundira panji makuni ghatali na ghakuru. (Sal. 92:12; Yes. 61:3; Yer. 31:12) Kweni ŵanthu ŵakavu na ŵakusweka mtima ŵakuyaniskika na thete lakuphwanyika kweniso chisunda chakulota icho chili pafupi kuzimwa. (Ŵazgani Yesaya 42:3; Mat. 12:20) Mwakulongozgeka na mzimu, ntchimi Yesaya yikagwiliskira ntchito mazgu ghakuyelezgera agha, kuyowoyerathu vya chitemwa na chiwuravi icho Yesu wazamulongora ku ŵanthu awo ŵakawonekanga ŵambura kuzirwa ku ŵanji.
7-8. Kasi Yesu wakafiska wuli uchimi wa Yesaya?
7 Mateyu wakalongora kuti Yesu ndiyo wakafiska uchimi wa Yesaya apo wakalemba kuti: “Thete lakuphwanyika waliteketenge chara, ndipo chisunda chakulota wazimyenge chara.” Minthondwe yinyake iyo Yesu wakachita yikawovwira ŵanthu ŵakusuzgika awo ŵakaŵa nga ni thete lakuphwanyika panji ŵanthu ŵakusoŵa wovwiri awo ŵakaŵa nga ntchisunda chakulota icho chili pafupi kuzimwa. Pakati pa ŵanthu aŵa, pakaŵa munthu uyo wakaŵa na vyoni. Wakwenera kuti wakaŵavya chigomezgo chakuti wangachira na kuŵaso lumoza na ŵamumbumba yake kweniso ŵabwezi ŵake. (Luka 5:12, 13) Ndipo pakaŵaso munthu uyo wakaŵa wakumangwa na wambuwu. Ghanaghanirani umo wakajipulikiranga apo wakawonanga ŵanyake ŵakuyowoyeskana kweni iyo palije icho wakupulikapo. (Mrk. 7:32, 33) Kweni ni aŵa pera yayi.
8 Mu nyengo ya Yesu, Ŵayuda ŵanandi ŵakagomezganga kuti ŵanthu ŵanandi awo ŵakaŵa ŵalwari panji ŵakupendera ŵakalangikanga chifukwa cha zakwananga zawo panji za ŵapapi ŵawo. (Yoh. 9:2) Ndipo chifukwa cha kaghanaghaniro kakubudika aka, ŵanthu aŵa ŵakajiwonanga kuti mbambura kuzirwa. Pakufiska uchimi wa Yesaya, Yesu wakaŵachizga mwakuthupi ŵanthu ŵakusuzgika aŵa na kuŵawovwira kumanya kuti Chiuta wakuŵapwelelera. Kasi ivi vikutikhozga wuli ise?
9. Kasi lemba la Ŵahebere 4:15, 16 likulongora wuli kuti Wasembe withu Mukuru wakuchanya wakuchitira chitima nadi ŵanthu ŵambura kufikapo?
9 Ŵazgani Ŵahebere 4:15, 16. Tikugomezga na mtima wose kuti nyengo zose Yesu watichitirenge chitima. Kasi fundo iyi yikung’anamurachi? Munthu uyo wakulengera ŵanji chitima ni uyo wakukhwaskika para wawona munthu munyake wakusuzgika. Lizgu Lachigiriki ilo lili kung’anamulika kuti ‘kuchitira chitima’ panji kuti kufipira mtima lingang’anamura kujipulika nga umo munthu uyo wali na suzgo wakujipulikira. (Wonaniso Ŵahebere 10:34, apo Paulosi wakagwiliskira ntchito mazgu Ghachigiriki ghakuyana waka.) Minthondwe iyo Yesu wakachitanga yikuvumbura nadi umo wakakhwaskikiranga para ŵanthu ŵakusuzgika. Wakaŵachizganga ŵanthu chifukwa ndivyo wakeneranga waka kuchita yayi. Iyo wakaŵaghanaghaniranga chomene ndipo wakakhumbanga kuŵawovwira. Mwachiyelezgero, apo wakachizga wavyoni, wakatenge wachitenge munthondwe uwu uku wali patali, m’malo mwake wakachita kumukhwaska munthu uyu, ndipo panji aka kakaŵa kakwamba kuti munthu wamukhwaske pamanyuma pa vyaka vinandi. Ndipo apo wakachizganga wakumangwa wakamutolera ku mphepete ku malo ghambura chongo na kumuchizga. Apo Ŵafarisi ŵakayuyuranga mwanakazi uyo wakaŵa kuti walapa ndipo wakanyeweskanga malundi gha Yesu na masozi na kughapuputa na sisi lake, Yesu wakamuvikilira mwankhongono. (Mat. 8:3; Mrk. 7:33; Luka 7:44) Yesu wakaŵageganga yayi awo ŵakaŵa ŵalwari panji awo ŵachita zakwananga zikuru. M’malo mwake, wakaŵapokeleranga na kuŵachitira chiwuravi ŵanthu ŵanthena. Nase tingagomezga kuti wakutifipira mtima panji kuti wakutichitira chitima.
KUYEZGA WASEMBE WITHU MUKURU MAZUŴA GHANO
10. Kasi ni vinthu wuli vyauzimu ivyo tingagwiliskira ntchito mazuŵa ghano kuti tovwire ŵakumangwa na ŵambura kuwona? (Wonaniso vithuzi.)
10 Pakuŵa ŵalondezgi ŵa Yesu ŵakugomezgeka, tikuŵikapo mtima kumuyezga pakulongora chitemwa kweniso chiwuravi ku ŵanji. (1 Pet. 2:21; 3:8) Nangauli tingaŵachizga yayi ŵakumangwa kweniso ŵambura kuwona kweni tingaŵawovwira mwauzimu. Mwachiyelezgero, mabuku ghakulongosora Baibolo sono ghali mu viyowoyero vya mawoko vyakujumpha 100. Ndipo kuti ŵanthu awo mbambura kuwona nawo ŵasange chandulo, mabuku gha vilembo vya braille ghakusangika mu viyowoyero vyakujumpha 60, kweniso mazgu ghakulongosora ivyo vikuchitika mu vidiyo nagho ghakusangika mu viyowoyero vyakujumpha 100. Vyose ivi vikovwira ŵakumangwa na ŵambura kuwona kuti ŵaŵe paubwezi na Yehova na Mwana wake.
Mabuku ghithu ghakulongosora Baibolo ghakusangika mu viyowoyero vyakujumpha 1,000
Kumazere: Viyowoyero vya mawoko vyakujumpha 100
Kumalyero: Viyowoyero vyakujumpha 60 ivyo vili mu vilembo vya braille
(Wonani ndime 10)
11. Kasi gulu la Yehova likulongora wuli kuti likuyezga Yesu pakughanaghanira ŵanthu ŵamitundu yose? (Milimo 2:5-7, 33) (Wonaniso vithuzi.)
11 Gulu la Yehova likuyezgayezga kovwira ŵanthu ŵamitundu yose. Kumbukani kuti Yesu wati wawuskika, wakapungulira mzimu utuŵa pa ŵanthu awo ŵakawungana pa chiphikiro cha Pentekoste kuti waliyose wapulike uthenga uwemi mu “chiyowoyero chake.” (Ŵazgani Milimo 2:5-7, 33.) Pakulongozgeka na iyo, gulu lithu mazuŵa ghano likupanga mabuku ghakulongosora Baibolo mu viyowoyero vyakujumpha 1,000, ndipo vinyake vikuyowoyeka na ŵanthu ŵachoko. Mwachiyelezgero, viyowoyero vinyake vikuyowoyeka na ŵanthu ŵachoko chomene awo ŵakukhala ku mpoto na kumwera kwa America. Ndipouli, mabuku ghithu ghakusangika mu viyowoyero vyakujumpha 160 vya ku malo agha kuti ŵanthu ŵanandi ŵasange uthenga uwemi. Mabuku ghithu ghakusangikaso mu viyowoyero vyakujumpha 20 vya ku Roma. Ŵanthu ŵanandi awo ŵakuyowoya viyowoyero ivi ŵali kwamba kuteŵetera Yehova.
Kumazere: Viyowoyero vyakujumpha 160 vya kumwera kweniso kumpoto kwa America
Kumalyero: Viyowoyero vyakujumpha 20 vya ku Roma
(Wonani ndime 11)
12. Kasi ni wovwiri wuli unyake uwo gulu la Yehova likupeleka?
12 Padera pakovwira ŵanthu kuti ŵamanye makani ghawemi, gulu la Yehova likovwiraso awo ŵakhwaskika na masoka ghachilengiwa. Ntheura, ŵabali na ŵadumbu ŵanandi ŵakujipeleka kovwira awo ŵakukhumbikwira wovwiri. Gulu likovwiraso kuzenga malo ghawemi agho ŵanthu ŵangasoperako kuti ŵamanye vinandi vya Chiuta.
WASEMBE WITHU MUKURU WANGATOVWIRA
13. Kasi ni nthowa wuli zinyake izo Yesu wakutovwilira?
13 Yesu pakuŵa muliska withu muwemi, wakuŵikako mahara ku ivyo tikukhumbikwira mwauzimu. (Yoh. 10:14; Efe. 4:7) Nyengo zinyake, ivyo vikutichitikira pa umoyo vingatipangiska kujipulika nga ni thete lakuphwanyika panji chisunda icho chalota. Tingagongowa chomene chifukwa cha ulwari ukuru, ivyo tikutondeka kuchita makora, panji usange takhuŵazgana na musopi munyithu. Tingatondeka kuŵika mtima pa chigomezgo chithu cha munthazi usange tikughanaghanira waka pa masuzgo ghithu agho tikusangana nagho pasono. Ndipouli, kumbukani kuti Yesu wakuwona vyose ivyo mukujumphamo ndipo wakupulikiska umo mukujipulikira. Chifukwa chakuti Yesu wakutichitira chitima, ngwakukhumbisiska kutovwira. Mwachiyelezgero, wangagwiliskira ntchito mzimu utuŵa kuti wamupani nkhongono para mwalopwa. (Yoh. 16:7; Tito 3:6) Ndipo Yesu wangagwiliskiraso ntchito ŵalara kweniso ŵabali na ŵadumbu ŵanyake mu mpingo kuti wamovwirani na kumukhozgani.—Efe. 4:8.
14. Kasi tingachita wuli para tagongoweskeka?
14 Usange mwamphu winu walopwa panji mzimu winu wateketeka, mughanaghanirenge udindo wa Yesu pakuŵa Wasembe withu Mukuru. Kumbukani kuti Yehova wakamutuma pa charu chapasi kuti wazakatifwire pera yayi, kweni kuti wamovwire kupulikiska makora masuzgo agho ŵanthu ŵambura kufikapo ŵakukumana nagho. Para tagongoweskeka chifukwa cha zakwananga zithu panji ivyo tikutondeka kuchita makora, Yesu ngwakunozgeka kutovwira “pa nyengo yakwenelera.”—Heb. 4:15, 16.
15. Yowoyani chakuchitika icho chikulongora umo munthu uyo walileka gulu la Yehova wangawovwilikira kuti wawelere mu mpingo.
15 Yesu wakulongozgaso ŵanthu ŵake awo ŵakuŵikapo mtima kovwira awo ŵalileka gulu la Yehova. (Mat. 18:12, 13) Wonani ivyo vikachitikira Stefano.b Wati wafumiskika mu mpingo kwa vyaka 12, wakaghanaghana vya kuluta ku maungano. Iyo wakuti: “Chikaŵa chipusu yayi, kweni nkhakhumbanga kuŵaso mu mbumba ya chitemwa ya Yehova. Ŵalara awo ŵakakumana nane ŵakanipangiska kujipulika wakupokelereka. Nyengo zinyake, nkhakhuŵaranga chomene chifukwa nkhamuleka Yehova, ndipo nkhakhumbanga kumulekerathu. Kweni ŵalara ŵakanikumbuska kuti Yehova na Yesu ŵakukhumba nileke kuthera. Ndipo apo nkhati naweleramo, mpingo wose ukatipokelera mwachitemwa ine na mbumba yane. Pamanyuma muwoli wane wakamba kusambira Baibolo, ndipo pasono tose pamoza tikuteŵetera Yehova mwakukondwa nga mbumba.” Wasembe withu Mukuru na wachitemwa wakukondwa chomene kuwona ŵakwananga awo ŵapera ŵakupokera wovwiri uwo ŵakukhumbikwira kuti ŵawelere mu mpingo.
16. Chifukwa wuli mukuwonga kuŵa na Wasembe Mukuru uyo wakutilengera lusungu panji kuti kutichitira chitima?
16 Apo wakaŵa pa charu chapasi, Yesu wakawovwiranga ŵanthu ŵanandi panyengo yakwenelera. Nase mazuŵa ghano tingaŵa na chigomezgo chose kuti watovwirenge para takhumba wovwiri. Ndipo mu charu chiphya icho chikwiza sonosono apa, wazamovwira ŵanthu awo mbakupulikira kuti ŵafwatuke ku masuzgo agho ghakwiza chifukwa cha kwananga na kuleka kufikapo. Tikuwonga chomene Chiuta withu Yehova uyo wakatilongora chitemwa na lusungu pakutipa Mwana wake kuti waŵe Wasembe withu Mukuru uyo wakutichitira chitima kweniso kutilengera lusungu.
SUMU 13 Khristu Ntchakuwonerapo Chithu
a Kuti mumanye vinandi vya umo udindo wa Yesu pakuŵa Wasembe Mukuru ukanjilira m’malo mwa wasembe mukuru wa Chiyuda, wonani nkhani yakuti “Muzirwiskenge Mwaŵi Winu Wakusopa Yehova mu Tempile Lake Lauzimu” mu Gongwe la Mulinda la Okutobala 2023, peji 26, ndime 7-9.
b Zina lasinthika.