-
Kasi Wose Awo Ŵakuti Mbakhristu, Mbakhristu Nadi?Gongwe la Mulinda—2012 | Malichi 1
-
-
Kasi Wose Awo Ŵakuti Mbakhristu, Mbakhristu Nadi?
KASI pa caru cose pali Ŵakhristu ŵalinga? Mwakuyana na lipoti la mu buku la Atlas of Global Christianity la mu 2010, pakaŵa Ŵakhristu pafupifupi 2.3 biliyoni pa caru cose. Buku lenelili likulongora kuti Ŵakhristu aŵa ŵali mu visopa vyakujumpha 41,000, kweni cilicose cili na visambizgo kweniso malango ghake na ghake. Nchakupulikikwa nadi kuti ŵanji ŵakuyima mutu panji kukhuŵara na visopa vya “Cikhristu.” Nyengo zinyake ŵangajifumba kuti, ‘Kasi wose awo ŵakuti Mbakhristu, Mbakhristu nadi?’
Tiyeni tiwone nkhani iyi mu nthowa yinyake. Kanandi munthu uyo wali pa ulendo para wafika pa mphaka ya caru cawo ŵakwenera kulongora cikalata cakulongora caru ico wafuma. Wakweneraso kulongora pasipoti kuti wapeleke ukaboni wa ivyo wayowoya. Mkhristu waunenesko nayo wakwenera kucita vinandi padera pa kuyowoya waka kuti wakugomezga mwa Yesu. Wakwenera kupeleka ukaboni wakusazgikira. Kasi ukaboni uwu ni vici?
Zina lakuti “Mkhristu” likamba kugwiriskika nchito mu vilimika vya m’ma 44 C.E. Luka uyo wakamanyanga mdauko wakati: “Mukaŵa mu Antiyoke umo ŵasambiri mwakulongozgeka na Ciuta ŵakamba kucemeka Ŵakhristu.” (Milimo 11:26) Kumbukani kuti awo ŵakacemekanga Ŵakhristu ŵakaŵa ŵasambiri ŵa Khristu. Kasi nchivici cikukhumbikwa kuti munthu waŵe msambiri wa Yesu? Dikishonale linyake likuti: “Kuŵa msambiri wa Yesu kukung’anamura kujipeleka na mtima wose.” (The New International Dictionary of New Testament Theology) Ntheura, Mkhristu waunenesko, ni uyo wakulondezga na mtima wose ulongozgi na visambizgo vya Yesu.
Kasi nchamacitiko kusanga ŵanthu ŵantheura pakati pa ŵanthu awo ŵakuti Mbakhristu mazuŵa ghano? Kasi Yesu wakati Ŵakhristu ŵaunenesko ŵazamumanyikwa wuli? Tikumupemphani kuti musande mazgoro gha mafumbo agha mu Baibolo. Mu nkhani zakulondezgapo, tisandenge fundo zinkhondi izo Yesu wakati Ŵakhristu ŵaunenesko ŵakumanyikwa nazo. Tizamuwona umo Ŵakhristu ŵakwambilira ŵakacitiranga. Kweniso tiwonenge awo Mbakhristu ŵaunenesko mazuŵa ghano pakati pa ŵanthu awo ŵakuti Mbakhristu.
-
-
‘Khalilirani mu Mazgu Ghane’Gongwe la Mulinda—2012 | Malichi 1
-
-
‘Khalilirani mu Mazgu Ghane’
“Usange mukukhalilira mu mazgu ghane, muli ŵasambiri ŵane nadi, ndipo mumanyenge unenesko, ndipo unenesko umufwaturaninge.”—YOHANE 8:31, 32.
Kasi Mazgu Agha Ghakung’anamuraci?: “Mazgu” gha Yesu agha ghakung’anamura visambizgo vyake, ivyo vikafuma kwa Ciuta. Yesu wakati: “Ŵadada iwoŵene awo ŵali kunituma ŵanipa dango pa ico nkhwenera kuphara na kuyowoya.” (Yohane 12:49) Apo wakalombanga ku Ŵawiske, Yesu wakati: “Mazgu ghinu mbunenesko.” Kanandi Yesu wakakoranga mazgu kufuma mu Mazgu gha Ciuta kuti wakhozgere ivyo wakasambizganga. (Yohane 17:17; Mateyu 4:4, 7, 10) Ntheura, Ŵakhristu ŵaunenesko ‘ŵakukhalilira mu mazgu ghake,’ ŵakuzomerezga kuti Mazgu gha Ciuta “mbunenesko” nakuti ndigho pajintha visambizgo na vigomezgo vyawo.
Umo Ŵakhristu Ŵakwambilira Ŵakacitira: Nga ni Yesu, mpositole Paulosi nayo wakacindikanga Mazgu gha Ciuta. Paulosi wakalemba kuti: “Malemba ghose ngakupelekeka na Ciuta mwa mzimu ndipo ngacandulo.” (2 Timote 3:16) Ŵanalume awo ŵakimikika kuti ŵasambizge Ŵakhristu ŵanyawo, ŵakeneranga ‘kukoleska mazgu ghakugomezgeka mu kasambizgiro kawo.’ (Tito 1:7, 9) Ŵakhristu ŵakwambilira ŵakaciskika kuti ŵakane “vinjeru vya caru na upusikizgi wawaka, kwakuyana na maluso gha ŵanthu, kwakuyana na vinthu vyakwambilira vya caru, kuti kwakuyana na Khristu cara.”—Ŵakolose 2:8.
Kasi Mbanjani Mazuŵa Ghano Ŵakucita nga Ndiwo?: Buku la Cikatolika la katekisima likuti: “Vinthu ivyo vili kuvumbukwa, ivyo [Chalichi] la Katolika likugomezga ni vyakufuma mu Malemba Ghatuŵa pera yayi. Ntheura, mitheto pamoza na Malemba Ghatuŵa vyose ni vyakuzomerezgeka ndipo vikwenera kucindikika mwakuyana waka.” Mazgu gha mu buku la katekisima ghali kutoleka mu buku linyake la ku Vatican lakucemeka Dogmatic Constitution on Divine Revelation ilo likamba kugwira nchito mu 1965. Nkhani yinyake mu magazini ya Maclean yikaŵa na mazgu gha nduna yinyake ya ku Toronto, Canada, iyo yikati: “Cifukwa wuli tingazomerezga munthu uyo wakakhumbanga kusintha vinthu mu vilimika 2000 ivyo vyajumpha kuti watilongozgenge? Tili na vinjeru vya pacanya comene kweni vikutimbanizgika cifukwa ca kuyaniska dankha na ivyo Yesu wakayowoya kweniso Malemba.”
Pakuyowoya za Ŵakaboni ŵa Yehova, buku la New Catholic Encyclopedia likuti: “Vigomezgo na ivyo ŵakulondezga vikufumira mu Baibolo pera.” Sonosono apa munthu munyake ku Canada wakadumulizga mwanakazi munyake uyo njumoza wa Ŵakaboni ŵa Yehova apo wakajilongosoranga. Uku wakulongora Baibolo la mwanakazi yura munthu uyu wakati: “Namumanyani, [Baibolo] ndilo nchimanyikwiro cinu.”
-
-
“Ŵali ku Cigaŵa ca Caru Cara”Gongwe la Mulinda—2012 | Malichi 1
-
-
“Ŵali ku Cigaŵa ca Caru Cara”
“Caru caŵatinkha, cifukwa ŵali ku cigaŵa ca caru cara.”—YOHANE 17:14.
Kasi Mazgu Agha Ghakung’anamuraci?: Pakuti Yesu wakaŵa ku cigaŵa ca caru cara, wakakana kunjilirapo pa ndyali na vyakucitika vya caru. Iyo wakati: “Ufumu wane uŵenge wa caru cino mphanyi ŵateŵeti ŵane ŵarwa nkhondo kuti nileke kupelekeka ku Ŵayuda. Kweni umo uliri, ufumu wane ngwakufuma ku caru cino cara.” (Yohane 18:36) Yesu wakaciska ŵasambiri ŵake kuti ŵaleke kuyowoya na kucita vinthu ivyo vikususkana na Mazgu gha Ciuta.—Mateyu 20:25-27.
Umo Ŵakhristu Ŵakwambilira Ŵakacitira: Mulembi munyake wa vya cisopa Jonathan Dymond, wakayowoya kuti Ŵakhristu ŵakwambilira ‘ŵakakana kunjilirapo pa nkhondo, kwali ŵatambuzgike wuli, kujalirika mu jele, panji kukomeka.’ Ŵakasankha kusuzgika m’malo mwa kuthera. Fundo za mu Malemba zikaŵawovwiraso kuti ŵaŵe ŵakupambana na caru. Ŵakhristu ŵakaphalirika kuti: “Pakuti mukulutilira cara kucimbira nawo pamoza mu nthowa iyi, mu mathakalimbwa gha makhaliro ghaheni, [ŵanthu] ŵakuzizwa ndipo ŵakumunenani.” (1 Petrosi 4:4) Munthu munyake wakulemba mdauko Will Durant wakati, “Cifukwa cakuti Ŵakhristu ŵakademeleranga ku vigomezgo vyawo ŵakakwiyiskanga ŵanthu ŵakusopa ŵangoza awo ŵakatemwanga vyakusanguluska.”
Kasi Mbanjani Mazuŵa Ghano Ŵakucita nga Ndiwo? Pakuyowoya za Ŵakhristu awo mbacaru cara, buku la New Catholic Encyclopedia likuti: “Nchiheni comene kukana kunyamura vilwero vya nkhondo.” Pa nkhani ya kukomeka kwa ŵanthu ku Rwanda mu 1994, nyuzipepara yinyake yikayowoya kuti lipoti la wupu wakuwona vya wanangwa wa ŵanthu mu Africa, likulongora kuti machalichi ghose ghakacitako nkhondo kupaturako Ŵakaboni ŵa Yehova.” (Reformierte Presse)
Apo ŵakadumbiskananga za umo cipani ca Nazi cikakomera ŵanthu mwankhaza, msambizgi munyake wakadandawura kuti: “Palije gulu panji wupu wa ŵenecaru uwo ukasuskapo pa kukomeka kwa ŵanthu ŵanandi kweniso nkhaza zakofya izo zikacitikanga.” Msambizgi uyu wati waluta ku United States Holocaust Memorial Museum wakalemba kuti: “Sono zgoro nalisanga.” Wakamanya kuti Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakademelera ku vigomezgo vyawo nangauli ŵakaŵacitiranga nkhaza zikuru.
Wuli pakuyowoya za nkharo ya awo ŵakuti Mbakhristu? Magazini yinyake ya Katolika ya ku U.S yikati: “Mazuŵa ghano ŵawukirano ŵanandi Ŵakatolika ŵakukolerana yayi na visambizgo vya chalichi nga mpha nkhani ya kugonana pambere ŵandatorane.” Magazini iyi yikakora mazgu agho dikoni wa chalichi ili wakayowoya kuti: “Nkhuwona kuti pa ŵanthu 100, ŵanthu ŵakujumpha 50, ŵakugonana pambere ŵandatorane. Pakuyowoya za Ŵakaboni ŵa Yehova, buku la The New Encyclopædia Britannica likuti, “Ŵakufwilirapo kuŵa na nkharo yiwemi mu vyakucita vyawo.”
-
-
‘Muŵe na Citemwa Pakati Pinu’Gongwe la Mulinda—2012 | Malichi 1
-
-
‘Muŵe na Citemwa Pakati Pinu’
“Nkhumupani dango liphya, lakuti mutemwanenge yumoza na munyake; umo ine namutemwerani, kuti namweso mutemwanenge yumoza na munyake. Na ici, wose ŵamanyenge kuti ndimwe ŵasambiri ŵane, usange muli na citemwa pakati pinu.”—YOHANE 13:34, 35.
Kasi Mazgu Agha Ghakung’anamuraci?: Khristu wakaphalira ŵalondezgi ŵake kuti ŵatemwanenge yumoza na munyake nga umo iyo wakaŵatemweranga. Kasi Yesu wakalongora wuli kuti wakaŵatemwanga? Yesu wakatemwanga ŵanthu wose kwambura kutimbanizgika na nkharo ya ŵanthu ŵa mu nyengo yake awo ŵakatinkhanga mitundu yinyake kweniso kuyuyura ŵanakazi. (Yohane 4:7-10) Citemwa ndico cikatuma Yesu kuti wamalire nyengo, kweniso nkhongono zake pakovwira ŵanji. Ndipo wakajinora na nyengo ya kupumulira wuwo. (Mariko 6:30-34) Paumaliro, Khristu wakalongora citemwa cake cikuru comene. Iyo wakati: “Ndine muliska muwemi; muliska muwemi wakupeleka umoyo wake cifukwa ca mberere.”—Yohane 10:11.
Umo Ŵakhristu Ŵakwambilira Ŵakacitira: Ŵakhristu ŵakwambilira ŵakacemananga kuti ‘mubali’ panji “mudumbu.” (Filemone 1, 2) Ŵanthu ŵa mitundu yose ŵakapokelerekanga mu mpingo Wacikhristu cifukwa ŵakamanyanga kuti “palije mphambano pakati pa Muyuda na Mugiriki, cifukwa kuli Fumu yimoza pera pa wose.” (Ŵaroma 10:11, 12) Pamasinda pa Pentekoste wa 33 C.E., ŵasambiri mu Yerusalemu “ŵakaguliskanga ivyo ŵakaŵa navyo na katundu, ndipo ivyo ŵakasanganga ŵakagaŵira wose, mwakuyana na kusoŵerwa kwa munthu.” Na cilato wuli? Mwakuti awo ŵakaŵa kuti ŵabapatizika waka ŵakhalire mu Yerusalemu na kulutilira “kujipeleka ku kusambizga kwa ŵapositole.” (Milimo 2:41-45) Nchivici cikaŵakhuŵirizga kucita nthena? Vilimika pafupifupi 200 kufuma apo ŵapositole ŵakafwira, Tertulliani wakalemba ivyo ŵanji ŵakayowoya umo Ŵakhristu “ŵakatemwerananga yumoza na munyake . . . ndiposo umo ŵakaŵira ŵakunozgeka kufwirana yumoza na munyake.”
Mbanjani Mazuŵa Ghano Ŵakucita nga Ndiwo? Buku linyake likuti kwa vilimika vinandi awo ŵakatenge Mbakhristu “ŵakacitirananga nkhaza comene, kuluska izo ŵanthu ŵambura kusopa ŵakaŵacitiranga.” (The Decline and Fall of the Roman Empire 1837) Kusanda uko kwacitika sonosono ku U.S. kwalongora kuti ŵanthu ŵa visopa awo ŵakujicema kuti Mbakhristu ndiwo ŵakusankhana mtundu comene. Kanandi Ŵakhristu ŵa mu caru cinyake, ŵakupwelerako yayi za Ŵakhristu ŵanyawo awo ŵali mu cisopa cenecico mu vyaru vinyake, ntheura ŵakutondeka kuŵawovwira para ŵali mu suzgo.
Mu 2004 mphepo iyo ŵakuyicema hurricane yikati yatimba msumba wa Florida kanayi pa myezi yiŵiri, ceyamani wa mu Komiti ya Kulaŵilira uko Kwacitika Vyamabuci ku Florida wakendera kuti wawone usange wovwiri uwo ŵakapeleka ukagwiriskika nchito makora. Wakasanga kuti pakaŵavya gulu ilo likendeskanga vinthu makora nga Mbakaboni ŵa Yehova. Ndipo wakaphalira Ŵakaboni kuti ngwakunozgeka kuŵapa wovwiri wuliwose uwo ŵangakhumba. Mu cilimika ca 1997 pambere ivi vindacitike, gulu lakupeleka wovwiri la Ŵakaboni ŵa Yehova, likaluta ku caru ca Democratic Republic of Congo, kukapeleka wovwiri wa munkhwala, cakurya na vyakuvwara ku Ŵakhristu ŵanyawo kweniso ŵanji. Ŵakaboni ŵa ku Europe ŵakapeleka katundu wakukwana madola 1 miliyoni gha U.S.
-
-
“Naŵamanyiska Zina Linu”Gongwe la Mulinda—2012 | Malichi 1
-
-
“Naŵamanyiska Zina Linu”
“Navumbura zina linu ku ŵanthu awo mukanipa kufuma mu caru. . . . Naŵamanyiska zina linu ndipo nilimanyiskenge.”—YOHANE 17:6, 26.
Kasi Mazgu Agha Ghakung’anamuraci?: Yesu wakavumburanga zina la Ciuta apo wakapharazganga. Mwakuyana na kaluso kake, pakuŵazga Malemba, wakazunuranga zina la Ciuta. (Luka 4:16-21) Wakasambizga ŵasambiri ŵake kuti pakulomba ŵatenge: “Ŵadada, zina linu lituŵiskike.”—Luka 11:2.
Umo Ŵakhristu Ŵakwambilira Ŵakacitira: Mpositole Petrosi wakaphalira ŵanalume ŵalara ku Yerusalemu kuti Ciuta kufuma ku mitundu watorako “ŵanthu ŵa zina lake.” (Milimo 15:14) Ŵapositole na ŵanji ŵakapharazganga kuti “waliyose uyo wakucema pa zina la Yehova wazamuponoskeka.” (Milimo 2:21; Ŵaroma 10:13) Ŵakazunurangaso zina la Ciuta mu vyakulemba vyawo. Buku la malango gha Ŵayuda lakucemeka Tosefta ilo likamara kulembeka ca m’ma 300 C.E., likuyowoya umo ŵakususka ŵakawocheranga ivyo Ŵakhristu ŵakalemba. “Mabuku gha ŵanthu awo ŵakapharazganga uthenga na mabuku gha ŵa minim [awo ŵakuŵaghanaghanira kuti ŵakaŵa Ŵakhristu Ŵaciyuda] ŵakaghawochanga pa moto. Ndipo cikaŵa cakuzomerezgeka kocha mabuku agha kulikose uko ŵaghasanga, . . . ghakawocheka pamoza na vigaŵa vyose ivyo mukaŵa zina la Ciuta.”
Kasi Mbanjani Mazuŵa Ghano Ŵakucita nga Ndiwo? Pa mazgu ghakwambilira mu Baibolo la Revised Standard Version, ilo ndakuzomerezgeka na wupu wakuwona vya machalichi Ghacikhristu ku United States (National Council of the Churches), pali kulembeka kuti: “Mu nyengo yakale pambere Cikhristu cindize, Ŵayuda ŵakakanizgika kugwiliskira nchito zina lililose la Ciuta uyo njumoza pera, nga nipara kuli ŵaciuta ŵanandi kuti ŵamupambaniskenge ndipo nchambura kukhumbikwa kuti machalichi Ghacikhristu ghacitenge nthena.” Ntheura, apo pakaŵa zina la Ciuta, ŵakaŵikangapo zina la cithokozo lakuti “FUMU.” Sonosono apa wupu ukuru wa ku Vatican uwo ukuwona visambizgo vya Ŵakatolika ukaphalira mabishopu ghawo kuti: “Zina la Ciuta ilo mu vilembo vinayi likulemba kuti YHWHa lileke kuzunulika mu sumu na mu malurombo.”
Kasi mbanjani mazuŵa ghano awo ŵakuzunura na kuvumbura zina la Ciuta? Apo Sergey, wa ku Kyrgyzstan, wakaŵa na vilimika vya m’ma 15, wakawonelera filimu iyo yikalongora zina la Ciuta kuti ni Yehova. Vilimika pafupifupi 10 vikajumphapo kwambura kulipulikaso zina la Ciuta. Nyengo yinyake apo Sergey wakasamira ku United States, Ŵakaboni ŵa Yehova ŵaŵiri ŵakiza pa nyumba yake ndipo ŵakamulongora zina la Ciuta mu Baibolo. Sergey wakakondwa kuti wakasanga gulu ilo likagwiliskiranga nchito zina lakuti Yehova. Cakukondweska nchakuti dikishonare ya Webster’s Third New International, pa mutu wakuti “Yehova Ciuta” lili kung’anamulika kuti, “Ciuta wapacanya uyo Ŵakaboni ŵa Yehova ŵekha ndiwo ŵakumumanya na kumusopa.”
[Mazgu ghamusi]
a Mu Citumbuka zina la Ciuta ili likung’anamulika kuti “Yehova.”
-
-
“Makani Ghawemi Agha gha Ufumu, Ghazamupharazgika”Gongwe la Mulinda—2012 | Malichi 1
-
-
“Makani Ghawemi Agha gha Ufumu, Ghazamupharazgika”
“Makani ghawemi agha gha ufumu, ghazamupharazgika mu caru cose kuti uŵe ukaboni ku mitundu yose; penepapo ndipo umaliro wizenge”—MATEYU 24:14.
Kasi Mazgu Agha Ghakung’anamuraci: Mulembi wa makani ghawemi Luka, wakalongosora kuti Yesu “wakamba kwenda msumba na msumba kweniso muzi na muzi, kupharazga na kuthuwuska makani ghawemi gha ufumu wa Ciuta.” (Luka 8:1) Yesu wakati: “Nkhwenera kupharazga makani ghawemi gha ufumu wa Ciuta, pakuti ndico nkhatumikira.” (Luka 4:43) Yesu wakatuma ŵasambiri ŵake kukapharazga makani ghawemi mu matawuni na mu mizi ndipo pamasinda wakaŵaphalira kuti: “Muzamuŵa ŵakaboni ŵane . . . ku vigaŵa vyakutali comene vya caru capasi.”—Milimo 1:8; Luka 10:1.
Umo Ŵakhristu Ŵakwambilira Ŵakacitira: Ŵakhristu ŵakwambilira ŵakaziwulika yayi kulondezga ivyo Yesu wakaŵaphalira. Baibolo likuti: “Zuŵa lililose mu tempele na ku nyumba na nyumba ŵakalutilira kwambura kuleka kusambizga na kupharazga makani ghawemi ghakuyowoya vya Khristu.” (Milimo 5:42) Mulimo wa kupharazga kuti ukacitikanga na ŵanthu ŵacoko waka mu mpingo yayi, kweni wose. Munthu munyake zina lake Neander wakawona kuti “Celsus uyo wakaŵa wakwamba kulemba vyakususkana na Cikhristu, wakakolerananga yayi na fundo yakuti ŵanthu awo ŵakapanganga wuzi, ŵakusona skapato, ŵakunyukuta vikumba, ŵanthu ŵambura kusambira na ŵanthu bweka, ŵakapharazganga mwamwamphu makani ghawemi.” Mu buku lake lakuti The Early Centuries of the Church, Jean Bernardi wakalemba kuti: “[Ŵakhristu] ŵakeneranga kuluta kulikose na kuyowoya na waliyose. Ŵakeneranga kupharazga mu misewu, mu matawuni, mu malo gha kucezgera kweniso ku nyumba na nyumba. Kwali ŵaŵapokelere panji yayi, ŵakeneranga kupharazga. . . . Mpaka ku vigoti vyacaru.”
Kasi Mbanjani ŵakucita Mulimo Uwu Mazuŵa Ghano? David Watson, wasembe wa Anglican wakalemba kuti: “Cifukwa cakuti machalichi ghakuzirwiska viŵi yayi mulimo wa kupharazga na kusambizga, ŵanthu ŵanandi ŵakukhumba yayi kuteŵetera Ciuta.” Mu buku lake lakuti, Why Are the Catholics Leaving?, José Luis Pérez Guadalupe, wakalemba kuti Ŵaevangeliko, Ŵaadiventisiti na ŵanji “ŵakupharazga ku nyumba na nyumba yayi.” Pakuyowoya za Ŵakaboni ŵa Yehova wakati: “Nyengo zose ŵakupharazga ku nyumba na nyumba.”
Buku linyake lakucemeka Cato Supreme Court Review, 2001-2002, lili na ukaboni wa vyakucitika ivyo Jonathan Turley wakasanda. Wakati, “Para yunji wazunura waka Ŵakaboni ŵa Yehova, mwaluŵiro ŵanandi ŵakukumbukira ŵapharazgi awo ŵakwiza mu nyumba zithu mwakubucizga. Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakwenda nyumba na nyumba na cilato cakuti ŵathandazge vigomezgo vyawo pera yayi, kweni ndico nchigomezgo cawo.”
[Bokosi pa peji 9]
Kasi Mbanjani Mazuŵa Ghano Ŵali na Vimanyikwiro?
Mwakuyana na fundo za mu Malemba izo zalongosoreka mu nkhani izi, kasi mbanjani mazuŵa ghano awo imwe mukuwona kuti ŵali na vimanyikwiro vya cisopa caunenesko? Nangauli pali magulu ghanandi comene gha visopa ivyo vikuti ni vya Cikhristu, kweni kumbukani ivyo Yesu wakaphalira ŵalondezgi ŵake. Iyo wakati: “Ni waliyose cara uyo wakuyowoya kwa ine kuti, ‘Fumu, Fumu,’ wazamunjira mu ufumu wa kucanya, kweni uyo wakucita khumbo la Ŵadada awo ŵali kucanya ndiyo.” (Mateyu 7:21) Para mungamanya awo ŵakucita khumbo la Ciuta panji kuti awo ŵali na vimanyikwiro vya cisopa caunenesko na kuwungana nawo pamoza, mungazakasanga vitumbiko vyamuyirayira pasi pa Ufumu wa Ciuta. Kuti mumanye vinandi vyakukhwaskana na Ufumu wa Ciuta, tikumupemphani kuti mufumbe Ŵakaboni ŵa Yehova.—Luka 4:43.
-