IVYO TINGACHITA APO MITENGO YA VINTHU YIKUKWERA
Mukhorwenge
Ŵanthu awo mbakukhorwa umoyo wawo ukuŵa uwemi. Para vinthu vyasintha pa umoyo wawo, ŵakusintha vinthu kuti vikolerane na ndalama izo ŵakusanga.
CHIFUKWA WULI KUKHORWA NKHWAKUZIRWA?
Dokotala munyake zina lake Jessica Koehler, wakayowoya kuti ŵanthu awo ŵakukhorwa ŵakuwona vinthu mwakwenelera. Kweniso wakasanga kuti ŵanthu awo ŵakukhorwa ni viŵi yayi kuchitira ŵanji sanji. Lekani ŵanthu awo mbakukhorwa kanandi ŵakuŵa ŵakukondwa, kweniso ni viŵi yayi kusuzgika maghanoghano. Nakuti unenesko ngwakuti ŵanthu ŵanyake awo mbakukondwa ni awo ŵali na vichoko. Fundo iyi njaunenesko nadi, chifukwa ŵanthu awo ŵakuzirwiska chomene vinthu ivyo ndalama zingagura yayi, nga nkhusanga nyengo yakuchezgera na mbumba kweniso ŵabwezi, ŵakuŵa ŵakukondwa chomene.
IVYO MUNGACHITA
Lekani kujiyaniska na ŵanji. Para mukuyaniska umoyo winu na wa ŵanthu awo ŵakukhala umoyo wapachanya, mungaleka kukhorwa na ivyo muli navyo kweniso mungachita sanji. Nakuti kanandi ivyo tikughanaghana vikuŵa kuti ndimo viliri nadi yayi. Nyengo zinyake tingaghanaghana kuti ŵanthu awo ŵali na katundu wakudura ndikuti mbasambazi, kweni ŵanyake awo ŵali na vinthu vinandi ŵangaŵa kuti ŵali na ngongoli zinandi. Nicole uyo wakukhala ku Senegal, wakuti: “Nkhukhumbikwira vinthu vinandi yayi kuti niŵe wakukondwa. Para nkhukhorwa, ningaŵa wakukondwa nanga ŵanji ŵangaŵa na vinthu vinandi kuluska ine.”
Yezgani kuchita ivi: Lekani kunjira pa malo ghakuchezgerapo gha pa intaneti agho ŵanthu ŵakutemwa kuŵikapo vinthu ivyo ŵali navyo panji ndalama izo ŵakusanga.
Muwongenge. Ŵanthu ŵakuwonga kanandi ŵakuŵa ŵakukhorwa, kweniso ŵakughanaghanapo yayi kuti ŵakukhumbikwira vinthu vinandi. Roberton wa ku Haiti, wakuti: “Nkhusanga nyengo ya kughanaghanirapo lusungu ulo ŵanji ŵanilongora ine na ŵamumbumba yane. Kufuma apo, nkhuŵaphalira ŵanthu aŵa kuti nawonga chomene ivyo mwanichitira. Kweniso nkhusambizga mwana wane wa vyaka 8 kuti wawongenge pa vyose ivyo wakupokera.”
Yezgani kuchita ivi: Mungalemba mu buku. Zuŵa lililose, mungalemba ivyo mukuwonga nga umoyo uwemi, mbumba yakukolerana iyo muli nayo, ŵabwezi ŵanadi, kweniso kutowa uko kukuwoneka para zuŵa likunjira.
Nyengo zinyake tose vikutisuzga kukhorwa na ivyo tili navyo. Kweni para tingayezga kuchita nthena, vingatovwira chomene! Para tikukhorwa, ndikuti tasankha kuŵa wakukondwa, chinthu icho ndalama zingagura yayi.