NKHANI YAKUSAMBIRA 44
SUMU 138 Mbuha Ni Utozi
Ivyo Mungachita Kuti Mulutilire Kuŵa Ŵachimwemwe Apo Mukuchekura
“Nanga ŵachekure, ŵapambikenge vipasi.”—SAL. 92:14.
FUNDO YIKURU
Mu nkhani iyi tiwonenge chifukwa icho ntchakuzirwa kuti ŵachekuru ŵalutilire kuŵa ŵachimwemwe kweniso ivyo vingaŵawovwira kuchita nthena.
1-2. Kasi Yehova wakuŵawona wuli ŵachekuru ŵakugomezgeka? (Salimo 92:12-14; wonaniso chithuzi.)
ŴANTHU pa charu chose ŵakujipulika munthowa zakupambanapambana para ŵakuchekura. Mwachiyelezgero, ghanaghanirani vya chakuchitika ichi: Kasi mukukumbuka nyengo iyo mukawona mbuha yinu yakwamba? Panji mukayezgeka kuti muyifumiskeko pambere waliyose wandayiwone. Kweni mukamanya kuti kuyifumiskako mbuha iyi kupangiskenge kuti zinyake zileke kumera yayi. Chiyelezgero ichi chikulongora waka umo vikuŵira vyakusuzga ku ŵanji kuzomerezga para ŵakuchekura.
2 Ndipouli, Adada ŵithu ŵakuchanya ŵakuŵawona mwakupambanako ŵateŵeti ŵawo awo ŵakuchekura. (Zinth. 16:31) Iwo ŵakuŵayaniska na makuni agho ghakutikitira. (Ŵazgani Salimo 92:12-14.) Chifukwa wuli ŵakuŵayaniska na makuni agha? Makuni agho ghakhala vyaka vinandi, kanandi ghakuŵa ghakutowa chifukwa ghakuŵa na mahamba ghanandi kweniso maluŵa ghakutowa. Mwachiyelezgero, pali khuni linyake ilo likusangika ku Japan ndipo likukhala vyaka vinandi chomene. Ghanyake mwa makuni agha ghakhala vyaka vyakujumpha 1,000 ndipo ngakutowa chomene. Mwakuyana na makuni agha, ŵachekuru awo mbakugomezgeka nawo mbakutowa, chomenechomene mu maso gha Chiuta. Yehova wakuwona wunthu wamukati wa munthu uyo wali na mbuha. Ndipo wakuzirwiska mikhaliro yiwemi iyo ŵachekuru ŵali nayo, nga kuzizipizga na kugomezgeka kwawo, kweniso wakuluwa yayi uteŵeti uwo ŵamuchitira kwa vyaka vinandi.
Nga ni umo makuni agho ghakhala vyaka vinandi ghakuŵira ghakutowa na kulutilira kutikitira, ŵachekuru ŵakugomezgeka nawo mbakutowa ndipo ŵakulutilira kutikitira (Wonani ndime 2)
3. Yowoyani chiyelezgero cha umo Yehova wakagwiliskira ntchito ŵachekuru kuti wafiske khumbo lake.
3 Yehova wakulutilira kutizirwiska nanga tichekure.a Nakuti kanandi Yehova wakugwiliskira ntchito ŵachekuru kuti wafiske khumbo lake. Mwachiyelezgero, Sara wakaŵa muchekuru apo Yehova wakayowoya kuti waŵenge mama wa mtundu ukuru kweniso buya wa Mesiya. (Gen. 17:15-19) Mozesi wakaŵa muchekuru apo Yehova wakamutuma kuti wakalongozge Ŵaisrayeli kufuma mu Eguputo. (Eks. 7:6, 7) Ndipo mpositole Yohane nayo wakaŵa muchekuru apo Yehova wakamugwiliskira ntchito kuti walembe mabuku ghankhondi gha mu Baibolo.
4. Kuyana na Zintharika 15:15, kasi ntchivichi chingawovwira ŵachekuru kuzizipizga masuzgo agho ŵakukumana nagho? (Wonaniso chithuzi.)
4 Ŵachekuru ŵakukumana na masuzgo ghanandi agho ghakwiza chifukwa cha uchekuru. Mudumbu munyake wakayowoya mwakuseka kuti, “Ntchipusu yayi kuŵa muchekuru.” Kweni kuŵa ŵachimwemweb kungaŵawovwira ŵachekuru kuzizipizga masuzgo agho ghakwiza chifukwa cha uchekuru. (Ŵazgani Zintharika 15:15.) Mu nkhani iyi, tidumbiskanenge ivyo ŵachekuru ŵangachita kuti ŵalutilire kuŵa ŵachimwemwe. Tiwonengeso umo ŵanji ŵangawovwilira Ŵakhristu ŵachekuru awo ŵali mu mpingo wawo. Chakwamba, tiyeni tidumbiskane chifukwa icho chingaŵira chakusuzga kuti tilutilire kuŵa ŵachimwemwe apo tikuchekura.
Kuŵa ŵachimwemwe kungawovwira ŵachekuru kuzizipizga masuzgo agho ghakwiza chifukwa cha uchekuru (Wonani ndime 4)
UMO UCHEKURU UNGAKHWASKIRA CHIMWEMWE CHINU
5. Kasi ntchivichi chingapangiska ŵachekuru ŵanyake kugongoweskeka?
5 Kasi ntchivichi chingamupangiskani kuti mugongowe? Panji mukugongoweskeka chifukwa chakuti pasono mukutondeka kuchita ivyo mukachitanga pakwamba. Mungamba kukumbuka nyengo izo mukaŵa ŵawukirano ndiposo ŵa thupi lankhongono. (Muph. 7:10) Mwachiyelezgero, mudumbu munyake zina lake Ruby wakuti: “Chikuŵa chakusuzga kuvwara malaya chifukwa cha vyakuŵinya kweniso nkhutondeka kwenda nga umo nkhenderanga kale. Nkhutondeka na kuvwara sokosi wuwo. Mawoko ghane ghakuŵinya chomene, ivyo vikupangiska kuti nisuzgikenge kuchita nanga ni milimo yipusu waka.” Ndipo Harold, uyo wakateŵeterapo pa Beteli wakuti: “Nyengo zinyake nkhukwiya chifukwa chakuti nkhutondeka kuchita vinthu ivyo nkhachitanga pakwamba. Nkhaŵa wankhongono chomene apo nkhaŵa munyamata. Nkhatemwanga chomene kuchita maseŵero. Nakuti ŵanji ŵakachitanga kuyowoya kuti, ‘Mupasirani Harold bola chifukwa wakuwinda yayi.’ Kweni sono, nkhuwona kuti ningafiska yayi kuseŵera bola.”
6. (a) Kasi ni vifukwa wuli vinyake ivyo vingapangiska ŵachekuru kugongoweskeka? (b) Kasi ntchivichi chingawovwira ŵachekuru kuwona usange ŵangalutilira kwendeska galimoto panji yayi? (Wonani mu magazini yeneyiyi nkhani ya mutu wakuti “Kasi Nileke Kwendeska Galimoto?”)
6 Mungagongoweskeka chifukwa chakuti mukutondeka kuchita vinthu ivyo pakwamba mukachitanga mwekha. Ivi vingachitika chomenechomene para mwamba kukhumba munthu wantchito wakuti wamupweleleraninge panji usange mwamba kukhala lumoza na mwana winu kuti wamupweleleraninge. Panji mukukhuŵara chomene chifukwa cha masuzgo gha muthupi panji maso ghinu ghaleka kuwona makora mwakuti mungendaso yayi mwekha panji kwendeska galimoto. Ivi vingamugongoweskani chomene! Kweni chakovwira nkhukumbuka fundo yakuti munthu wakuŵa wakuzirwa kwa Yehova na ku ŵanji chifukwa chakuti wakufiska kuchita vinthu nga kujipwelelera, kukhala yekha, panji kwendeska yekha galimoto yayi. Ndipo tingagomezga kuti Yehova wakupulikiska umo tikujipulikira. Chakuzirwa chomene kwa iyo ni wunthu withu wamukati—munthu uyo wali na mtima wakuwonga kweniso wakutemwa Yehova na ŵasopi ŵanyake.—1 Sam. 16:7.
7. Kasi ntchivichi chingawovwira ŵanthu awo ŵali na chitima chifukwa cha kughanaghana kuti umaliro wizenge mu nyengo yawo yayi?
7 Panji muli na chitima chifukwa cha kughanaghana kuti umaliro wa charu ichi wizenge mu nyengo yinu yayi. Usange mukujipulika nthena, kasi ntchivichi chingamovwirani? Yezgani kukumbuka kuti Yehova wakulindilira mwakuzikira kuti waparanye charu chiheni ichi. (Yes. 30:18) Chifukwa wuli Yehova wakuzikira? Kuzikira kwake kwawovwira kuti ŵanthu ŵanandi ŵaŵe na mwaŵi wakumumanya makora na kumuteŵetera. (2 Pet. 3:9) Ntheura usange mwamba kugongoweskeka, yezgani kughanaghanira unandi wa ŵanthu awo ŵasangenge chandulo chifukwa cha kuzikira kwa Yehova pambere umaliro undize. Ŵanyake panji ŵangaŵa ŵachibali ŵinu.
8. Kasi masuzgo agho ghakwiza chifukwa cha uchekuru ghangaŵakhwaska wuli awo mbachekuru?
8 Kwali tili ŵachekuru panji yayi, kweni para tikujipulika makora yayi mu thupi, tingayowoya panji kuchita vinthu ivyo paumaliro tingadandawura navyo. (Muph. 7:7; Yak. 3:2) Mwachiyelezgero, apo munthu wakugomezgeka Yobu wakasangana na masuzgo, wakayowoya vinthu ‘vyambura kwenelera.’ (Yobu 6:1-3) Ŵachekuru nawo chifukwa cha matenda ŵangachita panji kuyowoya vinthu vyambura kwenelera. Kweni nanga tingaŵa ŵalwari panji ŵachekuru, chileke kuŵa chivwati chakuchitira vinthu mwambura lusungu panji nyengo zose kukhazga waka kuti ŵanji ŵatichitirenge ivyo tikukhumba. Ntheura usange tamanya kuti tamuyowoyera uheni munthu munyake, tingaziwulikanga yayi kuphepiska.—Mat. 5:23, 24.
IVYO MUNGACHITA KUTI MULUTILIRE KUŴA ŴACHIMWEMWE
Kasi mungachita wuli kuti mulutilire kuŵa ŵachimwemwe nangauli mukukumana na masuzgo agho ghakwiza chifukwa cha uchekuru? (Wonani ndime 9-13)
9. Chifukwa wuli mukwenera kuzomera wovwiri kufuma ku ŵanji? (Wonaniso vithuzi.)
9 Zomerani wovwiri kufuma ku ŵanji. (Gal. 6:2) Pakwamba, chingamuŵirani chakusuzga. Mudumbu munyake zina lake Gretl wakuti: “Nyengo zinyake chikuniŵira chakusuzga kuzomera wovwiri chifukwa nkhuwona nga kuti ningaŵa mphingo kwa iwo. Vyanitolera nyengo yitali chomene kuti nisinthe kaghanaghaniro aka na kuzomera kuti nkhukhumbikwira wovwiri.” Kumbukani kuti ŵanji nawo ŵaŵenge ŵakukondwa para mukuzomera kuti ŵamovwirani. (Mil. 20:35) Ndipo tikukayika yayi kuti namwe muŵenge ŵakukondwa kuwona kuti ŵanji ŵakumutemwani kweniso kumughanaghanirani.
(Wonani ndime 9)
10. Chifukwa wuli mukwenera kukumbuka kulongora kuti mukuwonga? (Wonaniso vithuzi.)
10 Longorani kuti mukuwonga. (Kol. 3:15; 1 Tes. 5:18) Para ŵanji ŵatichitira viwemi tikuwonga mu mtima, kweni nyengo zinyake tingaluwa kuyowoya kuti yewo. Ndipouli, usange tamwemwetera na kuyowoya kuti nawonga, ŵabwezi ŵithu ŵamanyenge kuti tikuwonga pa ivyo ŵatichitira. Leah, uyo wakupwelelera ŵachekuru pa Beteli, wakuti: “Yumoza mwa ŵadumbu awo nkhuŵapwelelera wakunilembera uthenga pa kapepara wakuniwonga. Wakulembapo mazgu ghachoko waka, kweni ghakuŵa ghakukondweska. Nkhutemwa chomene kuŵazga ivyo wanilembera, ndipo nkhukondwa chomene kumanya kuti wakuwonga wovwiri wane.”
(Wonani ndime 10)
11. Kasi mungawovwira wuli ŵanji? (Wonaniso vithuzi.)
11 Yezgayezgani kovwira ŵanji. Usange mukumalira nyengo yinu na nkhongono zinu pa kovwira ŵanji, chiŵenge chipusu kuti muleke kughanaghanira waka vya masuzgo ghinu. Ntharika yinyake ya ku Africa yikuyaniska ŵachekuru na layibulare iyo yili na mabuku agho ghakusambizga fundo zavinjeru. Kweni mabuku agha para ghangasungika waka pa shelufu ŵanthu ŵangasanga nagho chandulo yayi. Ntheura imwe pakuŵa ‘layibulare yamoyo,’ chitanipo kanthu kuti ŵawukirano ŵasange chandulo na vinjeru vinu kweniso ivyo vyamuchitikirani pa umoyo winu. Ŵafumbani mafumbo na kuŵategherezga. Ŵaphalirani chifukwa icho nyengo zose ntchiwemi chomene kulondezga fundo za Yehova kweniso umo kuŵawovwilirenge kuŵa ŵachimwemwe. Mwambura kukayika muŵenge ŵachimwemwe para mukukhozga na kuŵachiska ŵabwezi ŵinu ŵachiwukirano.—Sal. 71:18.
(Wonani ndime 11)
12. Kuyana na Yesaya 46:4, kasi Yehova walayizga kuŵachitira vichi ŵachekuru? (Wonaniso vithuzi.)
12 Lombani Yehova kuti wamupani nkhongono. Nyengo zinyake mungajipulika ŵakuvuka panji kulopwa, kweni manyani kuti Yehova “wakuvuka chara panji kulopwa nkhongono.” (Yes. 40:28) Kasi Yehova wakugwiliskira wuli ntchito nkhongono zake zambura chigoti? Nthowa yimoza njakuti wakukhozgera ŵachekuru ŵakugomezgeka. (Yes. 40:29-31) Nakuti wakulayizga kuti waŵawovwirenge. (Ŵazgani Yesaya 46:4.) Ndipo nyengo zose Yehova wakufiska malayizgo ghake. (Josh. 23:14; Yes. 55:10, 11) Para mwalomba, Yehova wamupaninge wovwiri uwo mukukhumbikwira. Nakuti para mwachita nthena mujipulikenge kuti wakumutemwani, ndipo muŵenge ŵakukondwa chomene.
(Wonani ndime 12)
13. Kuyana na 2 Ŵakorinte 4:16-18, kasi tikwenera kukumbuka vichi? (Wonaniso vithuzi.)
13 Mukumbukenge kuti ivyo mukukumana navyo ni vyakanyengo. Usange tikukumbuka kuti masuzgo ghithu ngakanyengo, chiŵenge chipusu chomene kuti tizizipizge. Ndipo Baibolo likutisimikizgira kuti uchekuru kweniso ulwari ni vyakanyengo. (Yobu 33:25; Yes. 33:24) Ntheura mungaŵa ŵakukondwa pakumanya kuti mazuŵa ghawemi chomene ghakwiza munthazi, ndipo ghakuluska apo mukaŵa ŵachinyamata. (Ŵazgani 2 Ŵakorinte 4:16-18.) Kweni kasi ŵanji ŵangachita vichi kuti ŵawovwirepo?
(Wonani ndime 13)
UMO ŴANJI ŴANGAWOVWILIRAPO
14. Chifukwa wuli ntchakuzirwa kuŵayendera panji kuŵayimbira foni ŵachekuru?
14 Muŵayenderenge na kuŵayimbira foni nyengo zose ŵabali na ŵadumbu awo mbachekuru. (Heb. 13:16) Nyengo zinyake ŵachekuru ŵangajipulika kuti ŵakujowoleka. Mubali munyake uyo wakuwukapo yayi panyumba zina lake Camille, wakuti: “Nkhukhala mu nyumba kufuma mulenji m’paka mise. Ntheura vikunikwenyerezga chomene. Ndipo nyengo zinyake nkhujipulika nga ni nkhalamu yichekuru iyo ŵayijalira mu waya.” Para tikuŵayendera ŵachekuru, ŵakujiwona kuti mbakuzirwa kwa ise kweniso tikuŵatemwa. Nyengo zinyake tingakumbuka nyengo iyo tikakhumbanga kuyimbira foni panji kwendera mubali panji mudumbu muchekuru wa mu mpingo withu kweni tikatondeka. Tose tikuŵa ŵakutangwanika. Ntheura, kasi ntchivichi chingatovwira “kuchita vinthu ivyo ni vyakuzirwa chomene,” kusazgapo kwendera ŵachekuru? (Fil. 1:10) Chimoza icho chingamovwirani nkhulemba pa kalendara yinu kuti yimukumbuskaninge zuŵa lakuti mutumizgire meseji, panji kumwimbira foni mudumbu panji mubali muchekuru wa mu mpingo winu. Mungasankhaso zuŵa ilo mungaŵayendera, ndipo liŵe lakuti muleke kuliluwa.
15. Kasi ni vinthu wuli ivyo ŵawukirano na ŵachekuru ŵangachitira lumoza?
15 Para ndimwe muwukirano nyengo zinyake mungafipa mtima chifukwa mukumanya yayi ivyo mungayowoya panji ivyo mungachitira lumoza na ŵachekuru. Kweni mungafipanga mtima yayi. Imwe muŵe waka nawo paubwezi uwemi. (Zinth. 17:17) Mungayowoya nawo ŵachekuru pambere maungano ghandambe panji para ghamara. Panji mungaŵapempha kuti ŵamuphaliraniko lemba linyake ilo likuŵakondweska panji chinthu chinyake chakusekeska icho ŵakachita apo ŵakaŵa ŵachoko. Kweniso mungaŵapempha kuti mukawonelere nawo lumoza pulogiramu ya JW Broadcasting. Mungaŵawovwiraso ŵachekuru munthowa zinyake. Mwachiyelezgero, mungaŵawovwiraso kuchita apudeti foni panji tabuleti yawo panji kuŵadawunilodera mabuku ghaphya. Mudumbu munyake zina lake Carol wakuti: “Nangauli ndine muchekuru, kweni nkhukhumba kusangwa na umoyo. Ntheura muchitenge nase lumoza vinthu ivyo mukusangwa navyo. Ine nkhutemwa kushopa, kurya lumoza na ŵabwezi ŵane, kweniso kutembeyapo kukawona chilengiwa chakutowa cha Yehova.” Ndipo mudumbu munyake zina lake Maira wakuti: “Yumoza mwa ŵabwezi ŵane wali na vyaka 90. Tikupambana vyaka 57. Kweni kanandi nkhuluwa kuti nili mwana kwa iwo chifukwa tikuseka na kuwonelera lumoza mavidiyo. Ndipo para takumana na masuzgo, tikovwirana.”
16. Chifukwa wuli ntchakuzirwa kukaŵalinda ŵachekuru ku chipatala?
16 Ŵapelekezgani ku chipatala. Padera pakukaŵapelekezga ku chipatala, mungachitaso makora kuwoneseska usange madokotala ghakuchita nawo vinthu mwalusungu kweniso kuŵapa wovwiri wakwenelera. (Yes. 1:17) Mungaŵawovwiraso ŵachekuru pakulemba ivyo dokotala wayowoya. Mudumbu munyake muchekuru zina lake Ruth wakuti: “Kanandi para naluta nekha ku chipatala madokotala ghakuŵavya nane ntchito ndipo ghakuŵikako mahara yayi kwa ine. Nyengo zinyake madokotala ghakuniphalira kuti, ‘Nkhupusikizgira waka kuti nalwara.’ Kweni para nili na munthu wakunipelekezga madokotala ghakuchita nane vinthu makora. Nkhuwonga ŵabali na ŵadumbu awo ŵakupatura nyengo kunipelekezga ku chipatala.”
17. Kasi ni nthowa wuli izo mungapharazgira na ŵachekuru?
17 Mupharazgenge nawo. Ŵachekuru ŵanyake ŵangaŵavya nkhongono kupharazga nyumba na nyumba. Ntheura panji mungaŵapempha kuti muŵire lumoza pa upharazgi wa pa shelufu. Mungaŵanyamulira mpando kuti ŵakakhalepo. Panji mungapempha mubali muchekuru kuti mulute lumoza ku sambiro linu, panji kuchitira kunyumba kwawo. Ŵalara panji ŵanganozga vyakuti ungano wakunozgekera uteŵeti ukachitikire kunyumba kwa mubali panji mudumbu muchekuru, kuti chiŵe chipusu kusangikapo na kunjira mu uteŵeti. Yehova wakukondwa para tikuchita vyose ivyo tingafiska pakovwira ŵachekuru.—Zinth. 3:27; Rom. 12:10.
18. Kasi tizamudumbiskana vichi mu nkhani yakulondezgapo?
18 Mu nkhani iyi tawona kuti Yehova wakuŵatemwa kweniso kuŵazirwiska ŵachekuru. Ndipo ndimoso tose tikwenera kuchitira mu mpingo. Chikuŵa chakusuzga para munthu ni muchekuru, kweni na wovwiri wa Yehova mungalutilira kuŵa ŵachimwemwe. (Sal. 37:25) Ntheura ntchakukhozga chomene kumanya kuti mazuŵa ghinu ghakukondweska ni agho ghakwiza munthazi, apo mukaŵa ŵachinyamata yayi. Kweni wuli pakuyowoya za awo mu mbumba yawo ŵakupwelelera ŵachekuru, mwana, panji mubwezi uyo wakulwara? Kasi ŵangachita wuli kuti ŵalutilire kuŵa ŵachimwemwe? Tizamudumbiskana zgoro la fumbo ili mu nkhani yakulondezgapo.
SUMU 30 Dada Wane, Chiuta Wane na Mubwezi Wane
a Wonani pa jw.org na pa JW Library® vidiyo ya mutu wakuti Ŵachekuru Mose—Ndimwe Ŵakuzirwa Chomene.