NKHANI YAKUSAMBIRA 51
SUMU 132 Sono Tili Thupi Limoza
Ivyo Mungachita Kuti Ukwati Winu Uzakapeleke Ntchindi kwa Yehova
“Vinthu vyose vichitike mwakwenelera ndiposo mu ndondomeko.”—1 KOR. 14:40.
FUNDO YIKURU
Umo Ŵakhristu awo ŵatoranenge ŵangapelekera ntchindi kwa Yehova pa zuŵa lawo la ukwati.
1-2. Kasi Yehova wakumukhumbirani vichi pa zuŵa linu la ukwati?
KASI muli pa chibwezi ndipo munjirenge mu nthengwa sonosono? Para ni nthena, iyi ni nyengo yakukondweska chomene pa umoyo winu! Nakuti mukwenera kuti mukutangwanika chomene na kunozgekera zuŵa linu la ukwati. Yehova nayo wakuŵikako mahara ku nthengwa yinu. Iyo wakukhumba kuti muzakaŵe na zuŵa la ukwatia liwemi kweniso kuti muzakaŵe na nthengwa yakukondweska umoyo winu wose.—Zinth. 5:18; Sumu. 3:11.
2 Ntchakuzirwa chomene kuti ukwati winu upeleke ntchindi kwa Yehova. Chifukwa wuli tikuyowoya nthena? Ndipo kasi mungachita wuli kuti ukwati winu uchindike Yehova? Nangauli nkhani iyi chomene yalembekera awo ŵakunozgekera ukwati wawo, kweni fundo zake zingatovwira tose kuti tipeleke ntchindi kwa Yehova usange taluta ku ukwati panji usange tapempheka kuyowoyapo masachizgo ghithu pa mapulani gha ukwati.
CHIFUKWA WULI UKWATI WINU UKWENERA KUCHINDIKA YEHOVA?
3. Kasi Ŵakhristu awo ŵakunozgekera ukwati wawo ŵakwenera kughanaghanira vichi, ndipo chifukwa wuli?
3 Ŵakhristu awo ŵakunozgekera ukwati ŵakwenera kuchita nthena mwakukolerana na fundo za Yehova izo zili mu Mazgu ghake. Chifukwa wuli? Chifukwa Yehova ndiyo wakambiska nthengwa. Iyo ndiyo wakakwatiska nthengwa yakwamba ya Adamu na Eva. (Gen. 1:28; 2:24) Ntheura awo ŵakunozgekera ukwati wawo ŵakwenera kudangizga kaghanaghaniro ka Chiuta.
4. Kasi ntchifukwa wuli chinyake icho awo ŵakunozgekera ukwati ŵakwenera kuchindikira Yehova pa zuŵa lawo la ukwati?
4 Paliso chifukwa chinyake chakuzirwa icho mukwenera kughanaghanira umo Yehova wakuwonera mapulani gha ukwati winu. Iyo ni Dada winu wakuchanya kweniso Mubwezi winu wapamtima. (Heb. 12:9) Tikukayika yayi kuti mukukhumba ubwezi uwu ulutilire kuŵapo. Nakuti mungatemwa yayi kuti pa zuŵa linu la ukwati panji pa zuŵa linyake lililose pazakachitike chinthu chinyake icho chingakhuŵazga Mubwezi winu uyu. (Sal. 25:14) Para mukughanaghanira vyose ivyo Yehova wamuchitirani kale kweniso ivyo wamuchitiraninge, namwe mungazomerezga kuti ngwakwenelera nadi kupika ntchindi pa zuŵa linu la ukwati.—Sal. 116:12.
KASI MUNGAMUCHINDIKA WULI YEHOVA PA ZUŴA LINU LA UKWATI?
5. Kasi Baibolo lingawovwira wuli awo ŵanjirenge mu nthengwa kuti ŵasankhe vinthu mwamahara apo ŵakunozgekera zuŵa lawo la ukwati?
5 Baibolo lilije mundandanda wa malango gha vinthu ivyo vikwenera kuchitika pa maukwati Ghachikhristu. Ntheura awo ŵanjirenge mu nthengwa ŵangasankha ŵekha ivyo vyamuchitika pa ukwati wawo kuyana na mutheto wawo, ivyo ŵakutemwa, panji umo vinthu viliri kwa iwo. Kweni Ŵakhristu ŵaunenesko ŵakweneraso kuchindika malango gha boma ghakukhwaskana na nthengwa. (Mat. 22:21) Ndipouli, ukwati uwo wanozgeka kuyana na fundo za mu Baibolo, ukuchindika Yehova na kukondweska mtima wake. Ipo kasi ni fundo wuli izo mukwenera kukumbuka apo mukunozgekera?
6. Chifukwa wuli ntchakuzirwa kuti awo ŵanjirenge mu nthengwa ŵalondezge malango gha boma ghakukhwaskana na nthengwa?
6 Londezgani malango gha boma ghakukhwaskana na nthengwa. (Rom. 13:1, 2) Mu vyaru vinandi, awo ŵatoranenge ŵakwenera kulondezga dankha malango ghanyake gha boma pambere ŵandanjire mu nthengwa. Ntheura awo ŵatoranenge ŵakwenera kufufuza dankha vyakukhwaskana na malango agha ku chigaŵa icho ŵakukhala. Usange mukukhumbikwira wovwiri pa umo mungachitira, mungapempha ŵabali ŵalara kuti ŵamovwirani.b
7. Kasi ukwati ukwenera kuŵa wuli?
7 Woneseskani kuti ivyo vizamuchitika vikuchindika Chiuta. (1 Kor. 10:31, 32) Yezgayezgani kuti ivyo vizamuchitika pa ukwati winu vizakalongorenge vipambi vya mzimu wa Chiuta m’malo mwa mzimu wa charu. (Gal. 5:19-26) Kuyana na fundo ya mu Malemba ya umutu, mwanalume ndiyo wali na udindo wakuwoneseska kuti ukwati wawo ngwakukondweska kweniso ukuchindika Chiuta. Kasi ntchivichi chingawovwira kuti ukwati uŵe nthena? Nkhani ya mu Baibolo yikwenera kudumbika mwachitemwa, mwaubwezi, kweniso mwantchindi. Ivi vingawovwira kuti wose awo ŵakutegherezga ŵapulikiske kuti nthengwa ntchawanangwa chakufuma kwa Chiuta. Vingawovwiraso kuti wose awo ŵiza ŵaleke kuwona mwakupepuka ukwati. Pa chifukwa ichi, Ŵakhristu ŵanandi ŵakusankha kuti nkhani iyi yikadumbikire mu Nyumba ya Ufumu usange mwaŵi ulipo. Para mukukhumba kuti nkhani ya ukwati winu yikadumbikire mu Nyumba ya Ufumu, mukwenera kulembera wupu wa ŵalara na kupempha pambere zuŵa ili lindafike.
8. Kasi ntchivichi chingawovwira kuti ukwati winu ulutilire kupeleka ntchindi kwa Yehova ku malo agho mwamusangwira? (Ŵaroma 13:13)
8 Ŵazgani Ŵaroma 13:13. Usange mwasankha kuti pa ukwati winu mukaŵe na chiphikiro, kasi mungachita wuli kuti ukaleke kulongora mzimu wa charu? Lizgu la Chigiriki ilo lili kung’anamulika kuti “viphikiro ivyo mukuŵa vyongo,” likang’anamuranga viphikiro ivyo ŵanthu ŵakamwanga chomene kweniso ŵakatchezeranga kuvina sumu usiku wose. Usange mwasankha kuti pa ukwati winu pakaŵe vyakumwa vyakuloŵezga, ghanaghanirani ivyo mungachita kuti pazakaŵavye munthu wakumwa chomene.c Usange kwamuŵa sumu, voluyumu yikaleke kukwera chomene mwakuti ŵanthu para ŵakuchezga ŵakapulikanenge. Kweniso mukwenera kusanda mtundu wa sumu na mazgu ghake mwakuti mukaleke kukhuŵazga ŵanji.
9. Kasi awo ŵakutorana ŵakwenera kukumbuka vichi pa nkhani ya awo ŵayowoyengepo panji vyakusanguluska vinyake pa ukwati wawo?
9 Kasi pa ukwati winu pamuŵa ŵakuti ŵayowoyepo, kuwoneska vithuzi, mavidiyo, panji vyakusanguluska vinyake? Ivi vingawovwira kuti zuŵa linu lizakaŵe lambura kuluwika. Ndipouli, mukwenera kuwoneseska kuti ivyo vizamuchitika vizakaŵe vyakukhozga. (Fil. 4:8) Jifumbani kuti: ‘Kasi vizamulongora ntchindi ku ŵanji? Kasi vizamulongora kuti nthengwa njakuchindikika?’ Ndipo chakuzirwa chomene, jifumbani kuti: ‘Kasi vizamuchindika Yehova?’ Nangauli ntchiheni yayi kuyowoya vinthu vyakusekeska, kweni gegani chilichose chambura kwenelera, nga milangwe iyo yingapangiska ŵanthu kwamba kughanaghana vya kugonana. (Efe. 5:3) Woneseskani kuti ŵachibali kweniso ŵabwezi ŵinu awo ŵamuyowoyapo ŵapulikiska na kuchindika ivyo mwaŵene mukukhumba.
10. Chifukwa wuli awo ŵatoranenge ŵakwenera kujiyuyura apo ŵakunozgekera ukwati wawo? (1 Yohane 2:15-17)
10 Muŵe ŵakujiyuyura. (Ŵazgani 1 Yohane 2:15-17.) Yehova wakukondwa para ŵasopi ŵake ŵakuyezgayezga kuchindika iyo m’malo mwa kujipenjera ntchindi iwoŵene. Ntheura Ŵakhristu ŵakujiyuyura ŵakugega kusakaza ndalama zinandi pa ukwati wawo na chilato chakuti ‘ŵajilongore.’ Kasi mungasanga chandulo wuli para mungachita ukwati upusu waka? Panji namwe vinthu vingaŵa nga umo vikaŵira kwa mubali munyake wa ku Norway, zina lake Mike. Iyo wakuti: “Tikapona ku ngongoli ndipo tikafiska kulutilira kuchita upayiniya. Ukwati withu ukaŵa upusu waka kweni ukaŵa wakunozga kweniso wambura kuluwika.” Tabitha, mudumbu wa ku India wakuti: “Tikagega vinthu vinandi ivyo vikatenge vitipangiskenge kwenjerwa. Chifukwa chakuti ukwati withu ukaŵa upusu, pakaŵa vichoko vyakuti tinozgekere kweniso vikawovwira kuti paleke kuŵa vyakugazgana.”
Vilije kanthu uko tikukhala, ukwati Wachikhristu ungaŵa upusu waka, wakukondweska, na wambura kuluwika (Wonani ndime 10-11)
11. Kasi awo ŵanjirenge mu nthengwa ŵangachita wuli kuti ŵazakalongore kujiyuyura pa nkhani ya kavwaliro? (Wonaniso vithuzi.)
11 Kasi mwasankha kale ivyo muzamuvwara pa ukwati winu? Tikukayika yayi kuti mukukhumba kuzakawoneka makora chomene. Nanga ni mu nyengo yakale, awo ŵatoranenge ŵakaŵikangako mahara pa nkhani ya umo ŵamuwonekera. (Yes. 61:10) Mbunenesko kuti ivyo muzamuvwara pa ukwati winu vingapambanako na ivyo mukuvwara ku vyakuchitika vinyake, kweni nipera navyo vikwenera kuŵa vyakwenelera. (1 Tim. 2:9) Lekani kuzomerezga kuti ivyo muzamuvwara na umo muzamuwonekera ndivyo viŵe vyakuzirwa chomene pa ukwati winu.—1 Pet. 3:3, 4.
12. Chifukwa wuli awo ŵanjirenge mu nthengwa ŵakwenera kuwoneseska kuti ŵakana tumaluso twakususkana na fundo za mu Baibolo uto tukuchitika pa ukwati mu chigaŵa chawo?
12 Kanani tumaluso uto tukususkana na fundo za mu Baibolo. (Chivu. 18:4) Kanandi maukwati agho ghakuchitika mu charu ghakuŵa na tumaluso twakukolerana na chisopa chautesi, vyamizimu, panji vyamayere. Yehova wakutichenjezga mwakupulikikwa makora kuti tikwenera yayi kuchitako vinthu ivi. (2 Kor. 6:14-17) Usange mu chigaŵa chinu muli mitheto panji tumaluso tunyake uto mukutukayikira, fufuzani umo tukambira kweniso fundo za mu Baibolo izo zingamovwirani pambere mundasankhe ivyo vizamuŵa pa ukwati winu.
13. Kasi awo ŵatoranenge ŵangamuyezga wuli Yehova pa nkhani yakupokera vyawanangwa?
13 Kasi uko mukukhala ŵanthu awo ŵiza pa ukwati ŵakutemwa kupeleka vyawanangwa ku awo ŵatorana? Umo munthu wakusangira vingakhwaskaso mtundu wa chawanangwa icho wangasankha kupeleka. Mbunenesko kuti Ŵakhristu ŵakuchiskika kuŵa ŵakupa, ndipo kuchita nthena kukupangiska kuti ŵaŵe ŵakukondwa. (Zinth. 11:25; Mil. 20:35) Ndipouli, tikwenera yayi kupangiska awo ŵiza kujipulika kuti ŵakwenera kutipa chawanangwa; panji kuŵapangiska kujipulika kuti kachawanangwa kachoko ako ŵiza nako nkhambura kuzirwa. Tikuyezga Yehova para tikuwonga chawanangwa chilichose icho ŵanthu ŵangatipa, kuyana na kasangiro kawo kweniso chikuru chafumira pasi pa mtima.—2 Kor. 9:7.
KUGEGA KWENISO KUTONDA MASUZGO
14. Kasi ŵanyake awo ŵanjirenge mu nthengwa ŵakusangana na masuzgo wuli?
14 Apo mukunozgekera ukwati uwo ungachindika Yehova, nyengo zinyake mungasangana na masuzgo. Mwachiyelezgero, vingamusuzgani kunozgekera ukwati upusu. Charlie wa ku Vilwa vya Solomon wakuti: “Chikaŵa chakusuzga chomene kusankha awo tingaŵachemerako ku ukwati. Tili na ŵabwezi ŵanandi chomene, ndipo kuyana na mutheto wakwithu waliyose wakakhazganga kuti timuchemenge!” Tabitha uyo tamuzunura kale wakuti: “Uko nkhukhala, ŵanthu ŵakutemwa kuchita maukwati agho kukuŵa ŵanthu ŵanandi chomene. Ŵapapi ŵithu vikaŵatolera nyengo kuti ŵazomerezge ivyo tikasankha kuti tichemereko waka ŵanthu pafupifupi 100.” Sarah wa ku India wakuti: “Ŵanthu ŵanyake ŵakuŵika chomene mtima pa ndalama izo ŵali nazo na umo ŵanthu ŵakuŵawonera. Ŵavyara ŵane awo Mbakaboni yayi ŵakachita maukwati ghapachanya chomene, ntheura naneso nkhayezgekanga kuti nichite ukwati wapachanya kuluska iwo.” Kasi ntchivichi chingamovwirani kuti mutonde masuzgo agha na ghanyake?
15. Chifukwa wuli lurombo ndwakuzirwa apo mukunozgekera ukwati?
15 Mulombenge para mukunozgekera ukwati winu. Mungamuphalira Yehova mu lurombo chakusankha chilichose icho mukukhumba kuchita panji suzgo lililose ilo mukukumana nalo apo mukunozgekera ukwati winu. (Fil. 4:6, 7) Mungamupempha kuti wamovwirani kusankha vinthu mwamahara, kuti mtima winu uŵe mu malo para mukwenjerwa, kweniso kuti mulongore chikanga usange ivyo mwasankha vikupambana na ivyo ŵanthu ŵanyake ŵakukhumba. (1 Pet. 5:7) Para mwawona umo Yehova wakuzgolera malurombo ghinu, muzamwamba kumugomezga chomene. Tabitha uyo tamuzunura kale wakuti: “Ine na chibwezi chane tikafipanga mtima kuti tambenge kugazgana tekhatekha kweniso na ŵachibali ŵithu. Ntheura ulendo uliwose para tikudumbiskana vya ukwati withu, tikambanga na lurombo. Nakuti tikawona kuti Yehova wakatovwiranga nadi ndipo tikadumbiskananga mwamtende, nanga ni para tikudumbiskana na ŵachibali ŵithu.”
16-17. Kasi kuyowoyeskana makora kungawovwira wuli apo mukunozgekera ukwati?
16 Yowoyeskanani mwantchindi kweniso mwalusungu. (Zinth. 15:22) Apo mukunozgekera ukwati winu, pakuŵa vinthu vinandi ivyo mukwenera kusankha. Ivi vikusazgapo deti la ukwati, bajeti, ŵanthu awo muŵachemerengeko, na vinthu vinyake vinandi. Pambere mundasankhe chakuchita, weleranimo lumoza ivyo mukasankha na kudumbiskana fundo za mu Baibolo izo zingamovwirani, kweniso ulongozgi uliwose uwo mukapokera kufuma ku Ŵakhristu ŵakukhwima na ŵakumanya vinandi. Apo mukuyowoya ivyo imwe mungatemwa, yowoyani mwalusungu, mwantchindi, kweniso ŵakunozgeka kusintha para ŵanji ŵangapelekapo masachizgo ghawo. Usange ŵachibali ŵapafupi nga mbapapi ŵinu, ŵamupemphani chinthu chinyake icho ntchiwemi waka, yezgani kuŵapulikira. Nawo ŵakukhwaskika chomene na ukwati winu. Usange mwawona kuti mungafiska yayi kuchita ivyo ŵamupemphani, longosorani vifukwa vyake mwalusungu na mwachitemwa. (Kol. 4:6) Ŵalongosolerani mwakupulikikwa makora ŵachibali ŵinu kuti chilato chinu chikuru ntchakuti muŵe na ukwati uwo ukuchindika Yehova.
17 Nangauli ntchipusu yayi kuŵalongosolera ŵapapi ŵinu ivyo mwasankha chomenechomene para Mbakaboni yayi, kweni mungafiska kuŵawovwira kuti ŵapulikiske. Mubali munyake wa ku India zina lake Santhosh wakuti: “Ŵamumbumba yithu ŵakakhumbanga kuti pa ukwati withu tizakachite maluso ghakupambanapambana Ghachihindu. Ndipo pakatora nyengo kuti ine na muwoli wane tiŵalongosolere ivyo tikasankha. Tikazomera kusintha vinyake apo tikawona kuti kuchita nthena kulekenge kukwiyiska Yehova. Mwachiyelezgero, tikasintha chakurya icho tikatenge tamurya ku malo ghakuvinira na kuŵika chakurya icho iwo ŵakakhumbanga. Kweniso tikasankha kuleka kusazgapo sumu na kuvina chifukwa iwo ŵakaŵa kuti vyanthena ŵandavizgoŵere.”
18. Kasi ntchivichi chingamovwirani kuti muwoneseske kuti pa zuŵa la ukwati winu vyose vizakende makora waka? (1 Ŵakorinte 14:40) (Wonaniso chithuzi.)
18 Nozgekerani makora. Para mwanozgekera makora, vizamovwira kuti pa zuŵa linu la ukwati muzakaleke kusuzgika chomene maghanoghano. (Ŵazgani 1 Ŵakorinte 14:40.) Wayne wa ku Taiwan wakuti: “Kwati kwakhala mazuŵa ghachoko waka kuti ukwati withu uchitike, tikakumana na wose awo ŵakajipeleka kutovwira pa ukwati withu. Tikadumbiskana ndondomeko ya umo vinthu vizamwendera na kuyezgelera vigaŵa vinyake vya ukwati na chilato chakuti vyose vizakende makora.” Kuti mulongore kuti mukuchindika awo mwaŵachemerako, yezgeskani kuti muzakakore nyengo pa chilichose.
Kunozgekera makora pambere ukwati undachitike, kungawovwira kuti vinthu vizakende makora (Wonani ndime 18)
19. Kasi mungachita wuli kuti muwoneseske kuti ukwati winu ulutilire kuchindika Yehova nanga kungaŵa ku malo ghakusangwira?
19 Usange mungaghanaghanirapothu masuzgo agho ghangazakawuka pa zuŵa linu la ukwati kweniso ivyo mungazakachita, vingamovwirani kuti mugege masuzgo ghanandi. (Zinth. 22:3) Mwachiyelezgero, usange mukukhala ku chigaŵa icho ŵanthu ŵakutemwa kwiza ku ukwati uku ŵandachemeke, ghanaghanirani ivyo mungazakachita kuti muzakatonde suzgo ili. Woneseskani kuti ŵachibali ŵinu awo Mbakaboni yayi ŵakumanya ivyo ŵakwenera kukhazga kweniso ŵalongosolerani umo mukuwonera maluso ghanyake gha pa ukwati. Mungaŵalongora nkhani ya pa jw.org ya mutu wakuti “Kasi pa Ukwati wa Ŵakaboni ŵa Yehova Pakuchitika Vichi?” Kuti vinthu vizakende umo mwaŵene mukukhumbira pa ukwati winu, mungapempha mubali wakukhwima kuti ndiyo wazakaŵe “mulara wa chiphikiro.” (Yoh. 2:8) Usange mwamulongosolera makora mapulani ghinu, wangazakamovwirani kuti ukwati winu uzakalutilire kuchindika Chiuta na kwenda umo mwaŵene mwakhumbiranga.
20. Kasi awo ŵatoranenge ŵakwenera kukumbuka vichi vyakukhwaskana na ukwati wawo?
20 Nyengo zinyake mungamba kusuzgika maghanoghano apo mukughanaghanira vyose ivyo vizamuchitika pa ukwati winu. Ndipouli, kumbukani kuti ukwati winu ni zuŵa limoza pera. Nkhwamba waka kwa umoyo wakukondweska wakuteŵetera lumoza Yehova. Chitani vyose ivyo mungafiska kuti ukwati winu uzakaŵe upusu kweniso wakuchindika Yehova. Gomezgani Yehova. Na wovwiri wake, mufiskenge kunozgekera ukwati uwo para mukuzakakumbuka, muzamuŵa ŵakukondwa chomene ndipo pazamuŵavya chakuti mudandawure.—Sal. 37:3, 4.
SUMU 107 Chiuta Ntchakuwonerapo cha Chitemwa
a MAZGU GHALONGOSOREKA: Mu mitheto yinandi, ukwati ntchakuchitika icho awo ŵatoranenge ŵakuchita vilapo pamaso pa Chiuta. Kufuma apo, ŵanyake ŵakusankha kuŵa na nyengo yakusangwapo. Mu mitheto iyo mulije mwambo wa ukwati, ntchakuzirwa nipera kuti awo ŵatoranenge ŵalondezge na kuchindika fundo za mu Baibolo pa zuŵa ilo ŵanjirenge mu nthengwa.
b Kuti mumanye vinandi pa nkhani ya umo Ŵakhristu ŵakuwonera malango gha boma ghakukhwaskana na nthengwa, wonani nkhani yakuti “Maukwati Agho Ngakuchindikika Pamaso pa Chiuta na Ŵanthu” mu Gongwe la Mulinda la Novembala 1, 2006.
c Wonani pa jw.org vidiyo yakuti Kasi pa Ukwati Pakwenera Kuŵa Moŵa?