Ke Fakamalosi Faeloa te ‵Tou “Fakamoemoega mō te Fakaolataga”!
“E ‵tau foki mo tatou o fakapei ki . . . te tou fakamoemoega mō te fakaolataga ke fai mo puloutau.” —1 TESALONIA 5:8.
1. E fesoasoani mai pefea a “te fakamoemoega mō te fakaolataga” ki te kufaki?
KAFAI e fakamoemoe se tino me ka fakasao a ia, ka fesoasoani atu i ei ki a ia ke kufaki i toe tulaga faiga‵ta. Ka leva atu te kufaki o te tino telā e lagalaga i se pōti fakaola māfai e iloa ne ia me ko pili o fesoasoani mai a tino ki a ia. I te fia afe tausaga kae i se auala foki e tai ‵pau, ne fakamalosi atu ei “te fakaolataga mai i a Ieova” ki tāgata mo fāfine fakatuanaki i taimi o fakalavelave, kae ne seki ma‵vale latou i ei. (Esoto 14:13, NW; Salamo 3:8; Loma 5:5; 9:33) Ne fakatusa ne te apositolo ko Paulo a te “fakamoemoega mō te fakaolataga” ki se “pulou” i te gatutau faka-te-agaga o se Kelisiano. (1 Tesalonia 5:8; Efeso 6:17) E tonu, kafai e tali‵tonu eiloa tatou me ka faka‵sao tatou ne te Atua, e puipui i ei ‵tou mafaufauga, kae e fesoasoani mai foki i ei ke ‵lei faeloa ‵tou manatu faitalia a fakalavelave, ‵tekemaiga mo fakaosoosoga.
2. I auala fea e tāua ei te “fakamoemoega mō te fakaolataga” ki te tapuakiga tonu?
2 E fai mai penei te International Standard Bible Encyclopedia: “Ne seki fakamoe‵moe sāle a tino fāpau‵pau ki mea kolā ka ‵tupu i aso mai mua.” Kae konā eiloa a vaegā tino kolā ne sikomia ei a Kelisiano i te senitenali muamua. (Efeso 2:12; 1 Tesalonia 4:13) Kae ko te “fakamoemoega mō te fakaolataga” se vaega fakavae o te tapuakiga tonu. E pefea la? Muamua, e aofia te fakaolataga o tavini a Ieova i te faka‵maluga o tena igoa. Ne ‵talo atu penei te faisalamo ko Asafo: “Te Atua, fakaola mai, kae fesoasoani mai ki a matou; fakasao kae fakamagalo mai omotou agasala, ona ko te ‵malu o tou igoa.” (Salamo 79:9; Esekielu 20:9) Kae e ‵tau o tali‵tonu tatou ki fakamanuiaga kolā ne folafola mai ne Ieova, ko te mea ke ‵lei ei te ‵tou va mo ia. Tenei te fakamatalaga a Paulo: “E seai se tino e mafai ne ia o fakafiafia te Atua e aunoa mo te fakatuanaki. So se tino e vau ki te Atua e ‵tau mo ia o fakatuanaki me iai te Atua, kae tuku atu foki ne ia te taui ‵lei ki tino kola e salasala ki a ia.” (Epelu 11:6) Kae ne toe fakamatala mai foki ne Paulo me i te fakaolataga o tino salamō ko te pogai tāua e tasi telā ne vau ei Iesu ki te lalolagi nei. Ana muna: “Ko te muna tonu eiloa tenei, ke talia mo te loto katoatoa kae ke talitonu foki ki ei: a Keliso Iesu ne vau ki te lalolagi o fakaola a tino agasala.” (1 Timoteo 1:15) Kae ne faipati te apositolo ko Petelu e uiga ki te fakaolataga e pelā me ko te “te ikuga [io me ko te ikuga fakaoti] o te otou fakatuanaki.” (1 Petelu 1:9) E mautinoa eiloa, me e ‵lei faeloa ke fakamoe‵moe tatou ki te fakaolataga. Kae se a te uiga tonu o te fakaolataga? Kae ne a mea e ‵tau o fai ke maua ei te mea tenā?
Se a te Fakaolataga?
3. Se a te vaegā fakaolataga telā ne maua ne tavini a Ieova i aso mua?
3 I Tusitusiga Faka-Epelu, e fakauiga sāle “te fakaolataga” ki te faka‵saoga mai ‵tekemaiga io me ko te ‵puiga mai te mate fakasauā. E pelā mo te taimi ne kalaga atu ei a Tavita ki a Ieova e pelā me ko tena “‵puiga,” ana muna: “Te Aliki ko toku ‵pui. . . . e fakamalu ne ia a au, kae tausi mai foki ke sao au. A ia
ko toku fakaola; e puipui kae fakasao ne ia a au mai fakalavelave. Au e kalaga ki te Aliki, ko fakasao ei ne ia a au mai oku fili.” (2 Samuelu 22:2-4) Ne iloa ne Tavita me e fakalogologo mai a Ieova māfai e ka‵laga atu Ana tavini fakamaoni ki a ia mō se fesoasoani.—Salamo 31:22, 23; 145:19.
4. Se a te fakamoemoega e uiga ki te olaga mai mua telā ne maua ne tavini a Ieova a koi tuai o oko atu ki te vaitaimi o Kelisiano?
4 A koi tuai o oko atu ki te taimi o Kelisiano ne fakamoe‵moe foki a tavini a Ieova ki te ola i aso mai mua nei. (Iopu 14:13-15; Isaia 25:8; Tanielu 12:13) A te ‵tonuga loa, a te lasiga o folafolaga i Tusitusiga Faka-Epelu e uiga ki te faka‵saoga e ‵valo mai i ei te faka‵saoga sili—ko te faka‵saoga telā ka iku atu ki te ola se-gata-mai. (Isaia 49:6, 8; Galuega 13:47; 2 Kolinito 6:2) I aso o Iesu, ne fakamoe‵moe te kau Iutaia ki te ola se-gata-mai, kae ne seki talia ne latou a Iesu e pelā me ko te fakavae ke fakataunu mai ei te lotou fakamoemoega. Ne fai atu penei a Iesu ki takitaki lotu i ana aso: “E sukesuke koutou ki Tusi, me ko te otou manatu e maua ne koutou i ei a te ola se gata mai; e molimau foki a Tusi kona ki a au.”—Ioane 5:39.
5. Se a te uiga tonu o te fakaolataga i aso mai mua?
5 E alatu i a Iesu, ne fakaasi mai ei ne te Atua te uiga katoatoa o te fakaolataga. E aofia i ei te fakasaolotoga mai te pulega o te agasala, mai te ‵nofo pologa ki lotu ‵se, mai te lalolagi telā e nofo mai lalo i te pulega a Satani, mai te mataku ki tino, penā foki loa mo te mataku ki te mate. (Ioane 17:16; Loma 8:2; Kolose 1:13; Fakaasiga 18:2, 4) E se fakauiga fua te fakaolataga o tavini fakamaoni a te Atua ki te faka‵saoga ne te Atua a latou mai fakalavelave mo mea faiga‵ta, kae e fakauiga foki i ei ki te avanoaga ke maua ei te ola se-gata-mai i aso mai mua. (Ioane 6:40; 17:3) Ne akoako mai a Iesu me e fakauiga te fakaolataga o “te lafu foliki” ki te lotou toe‵tuakaga ki te ola i te lagi ke ‵kau fakatasi mo Keliso i tena pulega i te Malo. (Luka 12:32) Kae ko te fakaolataga mō nisi tino katoa, e fakauiga eiloa ki te fakafokimaiga o te ola ‵lei katoatoa mo te fesokotakiga fakatasi mo te Atua telā ne maua ne Atamu mo Eva i te fatoaga o Etena a koi tuai o agasala laua. (Galuega 3:21; Efeso 1:10) A te ola se-gata-mai i te palataiso tenā ko te fuafuaga muamua a te Atua mō tino. (Kenese 1:28; Maleko 10:30) Kae e mafai pefea o toe faka‵foki mai a vaegā fakanofonofoga konā?
Te Fakavae o te Fakaolataga—Ko te Togiola
6, 7. Se a te tulaga o Iesu i te ‵tou fakaolataga?
6 E mafai fua o maua te fakaolataga se-gata-mai e alatu i te taulaga togiola a Keliso. Kaia? E fakamatala mai ne te Tusi Tapu me i te taimi ne agasala ei Atamu, ne fai pelā me ne “‵togi” atu ne ia a ia eiloa, penā foki loa mo ana fanau katoa, ki te agasala—telā ne ‵tau o maua se togiola ko te mea ke maua ei se fakamoemoega tonu mō tino. (Loma 5:14, 15; 7:14) A te tukumaiga ne te Atua o te togiola mō tino katoa ne fakaata mai i taulaga o manu kolā ne fai i te Tulafono a Mose. (Epelu 10:1-10; 1 Ioane 2:2) A Iesu ko te tino telā ne fakataunu eiloa ne ia a ata fakavaloaga konā. Ne faka‵pula atu penei te agelu a Ieova a koi tuai o fanau mai a Iesu: “Ka fakaola ne ia a tino mai i olotou agasala.”—Mataio 1:21; Epelu 2:10.
7 Ne fanau mai Iesu ne te taupou ko Malia i se auala fakavavega, kae ne seki pisia a ia i te mate mai i a Atamu me i a ia ko te Tama a te Atua. A te mea tenā, fakatasi foki mo tena olaga fakamaoni, ne fai ei ke mafai ne tena ola o ‵togi a tino mai te agasala mo te mate. (Ioane 8:36; 1 Kolinito 15:22) E se pelā mo nisi tāgata katoa, ne seki ‵tau o mate Iesu ona ko te agasala. Ne vau eiloa a ia ki te lalolagi nei “ke tuku atu foki a toku ola mō tino e tokouke.” (Mataio 20:28) I te taimi ko oti ei ne fai ne ia penā, ne toetu aka a Iesu kae ko oti ne fakasopo aka a ia pelā me ko te Tupu kae nei la e mafai o avatu ne ia te fakaolataga ki tino katoa kolā e fai ne latou te loto o te Atua.—Fakaasiga 12:10.[9]
Ne a Mea e ‵Tau o Fai ke Maua ei te Fakaolataga?
8, 9. (a) Ne tali atu pefea a Iesu ki te fesili a te tamataene maukoloa e uiga ki te fakaolataga? (e) Ne fakaaogā pefea ne Iesu te avanoaga tenā ke akoako atu ei ki ana soko?
8 E tasi te aso, ne fesili atu penei se tamataene maukoloa ki a Iesu: “Se a taku mea ka fai ke maua ei ne au a te ola se gata mai?” (Maleko 10:17) Kāti ne fai tena fesili ona ko manatu o te kau Iutaia i ana aso konā—me e manako te Atua ki galuega ‵lei, kae kafai ko lava loa a galuega ‵lei e fai ne se tino, ko mafai ei ne ia o ‵togi te fakaolataga mai te Atua. Kae e mafai o māfua mai fua a tapuakiga masani konā i manakoga kaiū. Ne seki tuku mai ne galuega konā se fakamoemoega tonu mō aso mai mua, me e seai lele eiloa se tino sē ‵lei katoatoa telā e mafai o fetaui tonu ki mea kolā e manako ki ei te Atua.
9 I tena tali ki te fesili a te tamataene tenā, ne fakamasaua atu fua ne Iesu ki a ia ke fakalogo ki tulafono a te Atua. Se mea vave o fai atu te tamataene pule tenā me ko oti ne fakalogo a ia ki ei talu mai tena folikiga. Ona ko tena tali ne alofa Iesu ki a ia. Ne fai atu penei a Iesu ki tou tagata: “E tasi te mea e ‵tau o fai ne koe. Fano o ‵togi atu au mea katoa kae tufa atu a tupe ki tino ma‵tiva, kae ka maua ne koe a te koloa i te lagi; ko vau ei koe o tautali mai i a au.” Ne fano keatea te tamataene mo te fanoanoa, “i te mea i a ia se tino maukoloa.” Oti aka ne faka‵mafa malosi ne Iesu ki ana soko te manatu me kafai ko tō fakatāua ne se tino a mea i te lalolagi nei e mafai o fakalavelave atu i ei ki te fakaolataga. Ne toe fai atu a ia me e se mafai ne so se tino o maua te fakaolataga ona ko ana taumafaiga. Kae ne fakatalitonu atu penei a Iesu ki a latou: “Se mea faigata tenei ki tino, kae ki te Atua se mea faigofie; e faigofie a mea katoa ki te Atua.” (Maleko 10:18-27; Luka 18:18-23) E mafai pefea o maua te fakaolataga?
10. Ne a mea e ‵tau o fai ne tatou ke maua ei te fakaolataga?
10 A te fakaolataga se meaalofa mai te Atua, e se se mea e maua fua ne tino katoa. (Loma 6:23) E isi ne mea tāua e ‵tau o fai ne tino taki tokotasi ko te mea ke toka ‵lei a ia ke maua te meaalofa tenā. Muna a Iesu: “Me ne pena eiloa o alofa mai te Atua ki te lalolagi, ne tuku mai ei ne ia tena Tama e tokotasi, ko te mea ke se malaia so se tino e fakatuanaki ki a ia, kae ke maua ne ia te ola se gata mai.” Kae ne toe fai mai penei te apositolo ko Ioane: “A te tino tela e talitonu ki te Tama, ko i a ia te ola se gata mai; ka ko te tino tela e se fakalogo ki te Tama, ka se lavea ne ia te ola, kae ka tumau eiloa i a ia te fakasalaga a te Atua.” (Ioane 3:16, 36) E mautinoa eiloa, me e manako te Atua ke fakatuanaki kae faka‵logo a tino taki tokotasi kolā e fakamoe‵moe ke maua ne latou te fakaolataga se-gata-mai. E ‵tau o fakaiku aka ne tino taki tokotasi ke talia ne latou te togiola kae ke tau‵tali atu ki kalafaga o Iesu.
11. E mafai pefea ne se tino sē ‵lei katoatoa o maua te taliaga a Ieova?
11 Me e se ‵lei katoatoa tatou, e se se mea faigofie ke faka‵logo tatou kae e se mafai eiloa o faka‵logo katoatoa tatou. Tenā loa te pogai ne tuku mai ei ne Ieova te togiola ke fakamagalo ei ‵tou agasala. Kae e ‵tau eiloa o taumafai faeloa tatou ke ola e tusa mo auala o te Atua. E pelā mo muna a Iesu ki te tamataene maukoloa, e ‵tau o faka‵logo tatou ki tulafono a te Atua. Kafai e fakalogo ki ei ka se maua fua ne tatou te taliaga a te Atua, kae ka fia‵fia malosi foki tatou i ei, me i “ana fakatonuga e se na ‵mafa foki mo tatou”; kae e maua se fakamalosiga i ei. (1 Ioane 5:3; Faataoto 3:1, 8) Kae e se fai pelā me e faigofie ke puke mautakitaki ki te fakamoemoega mō te fakaolataga.
‘Ke Finau Tatou mō te Fakatuanaki’
12. E fakamalosi mai pefea te fakamoemoega o te fakaolataga ki Kelisiano ke ‵teke atu ki fakaosoosoga ke amio ma‵sei?
12 Ne manako te soko ko Iuta ke tusi atu ki Kelisiano mua e uiga ki “te tou fakaolataga e tasi.” Kae ona ko amioga ma‵sei i aso konā ne ‵tau ei o fakatonu atu a ia ki ana taina ke na “finau koutou mō te fakatuanaki.” E tonu, e se lava fua i te fakatuanaki, te puke mautakitaki ki te fakatuanaki tonu o Kelisiano, mo te fakalogo i taimi e fanofano ‵lei ei a mea katoa ke maua te fakaolataga. E ‵tau o lava te malosi o ‵tou a‵lofa ki a Ieova ke mafai ei ne tatou o ‵teke atu ki fakaosoosoga mo amioga ma‵sei. Kae ne fakamasei atu ki te agaga o te fakapotopotoga i te senitenali muamua, ona ko amioga fakatauavaga kolā ne fai valevale, te sē fakaaloalo ki pulega, mavaevaega mo te fakalotolotolua. Ke fesoasoani ki a latou ke ‵teke atu ki vāivāiga konā, ne fakamalosi atu a Iuta ki ana taina Kelisiano ke manino te ata i olotou mafaufau e uiga ki te mea telā e kausaki latou ki ei: “Ka ko koutou e oku taugasoa, ke puti ake eiloa koutou i te otou fakatuanaki e sili i te tapu. ‵Talo i te mana o te Agaga Tapu, kae tausi koutou i te alofa o te Atua, ka koi fakatalitali koutou ki te tou Aliki ko Iesu Keliso, ke tuku atu ne ia a te ola se gata mai i tona alofa ‵nau.” (Iuta 3, 4, 8, 19-21) Ne mafai o fakamalosi atu ki a latou i te lotou kausaki atu ke tumau i amioga ‵mā, ona ko te fakamoemoega ke maua ei te fakaolataga.
13. E mafai pefea ne tatou o fakaasi atu me e se fakasēaogā ne tatou te aogā o te alofa tauanoa o te Atua?
13 E manako eiloa a Ieova te Atua ke ‵lei ‵ki a amioga a latou katoa kolā ka tuku atu ne ia ki ei te fakaolataga. (1 Kolinito 6:9, 10) Kae ko te tumau i tulafono a te Atua e uiga ki amioga, e se fakauiga i ei me e ‵tau o mataonoono tatou ki nisi tino. E se ko tatou e ‵tau o fakamasino aka te manuia se-gata-mai o ‵tou taina. Ka fai ne te Atua te mea tenā, e pelā mo muna a Paulo ki te kau Eleni i Atenai: “Ko oti ne fakamoe ne ia te aso ka fakamasino ei ne ia te lalolagi katoa ki te amiotonu, e alatu i te tino tela ko oti ne filifili ne ia”—ko Iesu Keliso. (Galuega 17:31; Ioane 5:22) Kafai e ola tatou e tusa loa mo te fakatuanaki ki te togiola a Iesu, e seai se mea e ‵tau o ma‵taku ki ei māfai ko oko mai te aso fakamasino tenā. (Epelu 10:38, 39) Tenei te mea tāua ‘ke se taku fakaseaoga ne tatou te alofa tauanoa o te Atua [ko te ‵tou faka‵leiga mo ia e alatu i te togiola] tela ko oti ne maua ne tatou’ mai i te taliaga ke fakaosoosogina tatou i manatu ‵se mo amioga ma‵sei. (2 Kolinito 6:1) Kae kafai e fesoasoani atu foki tatou ki nisi tino ke maua ne latou te fakaolataga, e fakaasi atu ne tatou i ei me e se fakasēaogā ne tatou te pogai ne alofa mai ei te Atua. E mafai pefea ne tatou o fesoasoani atu ki a latou?
Te Fakaasiatuga o te Fakamoemoega mō te Fakaolataga
14, 15. Ko oi ne ‵tofi aka ne Iesu ke talai atu te tala ‵lei o te fakaolataga?
14 Ne siki mai ne Paulo a pati a te pelofeta ko Ioelu, kae ne tusi atu penei: “Ko tino katoa kola e ka‵laga atu ki te igoa o te Aliki [ko Ieova], ka fakaolagina latou.” Kae ne toe fai atu a ia penei: “Kae ka pefea o ka‵laga atu a tino ki a ia, manafai e seki talitonu latou ki a ia? Kae ka pefea foki o talitonu latou ki a ia, manafai e seki faka‵logo eiloa latou ki a ia? Kae ka pefea foki la o lagona ne latou manafai e seai se failauga?” I nāi fuaiupu mai tua ifo i ei, ne fakaasi mai ne Paulo me i te fakatuanaki e se se mea e maua e aunoa mo taumafaiga, me i “te fakatuanaki e maua mai i te lagona, ka ko te mea ne lagona, ne maua mai i te talaiga a Keliso.”—Loma 10:13, 14, 17; Ioelu 2:32.
15 Ko oi ka ave ne latou “te talaiga a Keliso” ki fenua katoa? Ne avatu ne Iesu te galuega tenā ki ana soko—ko latou kolā ko oti ne akoako atu ki ei e uiga ki “te muna” tenā. (Mataio 24:14; 28:19, 20; Ioane 17:20) Kafai e ‵kau atu tatou ki te galuega talai e uiga ki te Malo mo te faiga o soko, ko fai eiloa ne tatou a mea kolā ne tusi atu te apositolo ko Paulo e uiga ki ei, i te sikimaiga ne ia o pati a Isaia: “Ko seai la se gali pela [mo] vae o tino kola e folafola atu te tala ‵lei!” Faitalia me e se tokouke a tino e talia ne latou te tala ‵lei telā e avatu ne tatou, koi “‵gali” ‵tou vae i mua o Ieova.—Loma 10:15; Isaia 52:7.
16, 17. Ne a mea e lua kolā e aogā ei te ‵tou galuega talai?
16 E lua mea tāua e fai i te fakataunuga o te galuega tenei. Muamua, e ‵tau o talai atu te tala ‵lei ko te mea ke faka‵malugina te igoa o te Atua, kae ke fakailoa atu foki i ei ki tino kolā e fia maua te fakaolataga a te koga telā e ‵tau o ‵fuli atu latou ki ei. Ne maina a Paulo i te pogai tenā e fai ei te galuega tenā. Ana muna: “Me tenei te fakatonuga a te Aliki ne tuku mai ki a matou: ‘Ko tofi ne au a koe ke fai mo mainaga o fenua fakaatea, ke fai foki mo auala o te fakaolataga ki te lalolagi katoa.’ ” Tela la, e pelā me ne soko o Keliso, e ‵tau mo tatou taki tokotasi o fai ‵tou tusaga i te avatuga o te fekau o te fakaolataga ki tino.—Galuega 13:47; Isaia 49:6.
17 A te lua o mea, e fakatoka ne te talaiga o te tala ‵lei a te fakavae mō fakamasinoga amio‵tonu a te Atua. Ne fai mai penei a Iesu e uiga ki te fakamasinoga tenā: “Kafai e vau au te Tama a te Tagata i toku ‵malu fakatupu, e o‵mai matou mo aku agelu katoa, ko nofo ei au i toku nofogaaliki. E tu au i mua o tino katoa o te lalolagi, o ‵vae ne au ki vaega e lua, e pela mo te tausi mamoe e ‵vae keatea ne ia a mamoe mai kouti.” E tiga eiloa ka fai te fakamasinoga mo te vaevaega tenā māfai ‘e vau te Tama a te Tagata i tena ‵malu,’ e tuku atu ne te galuega talai te avanoaga ki tino i aso nei ke iloa ne latou a taina faka-te-agaga o Keliso kae ke ga‵lue latou ke fesoasoani atu ki tino konā ke maua ei te fakaolataga se-gata-mai i ei.—Mataio 25:31-46.
Ke Tumau i te “Fakamoemoe”
18. E mafai pefea ne tatou o fakamalosi aka faeloa te ‵tou “fakamoemoega mō te fakaolataga”?
18 A te ‵tou ‵kau malosi atu ki te galuega talai ko te suā auala e fakamalosi aka ei te ‵tou fakamoemoega. Ne tusi atu a Paulo: “Ia, a te motou fakamoemoega maluga ke tumau te loto naunau o koutou ke oko eiloa ki te gataga, ko te mea ke taunu a mea kola e fakamoemoe koutou ki ei.” (Epelu 6:11) Ke na fakapei tatou ki “te tou fakamoemoega mō te fakaolataga ke fai mo puloutau,” kae ke masaua foki i ei me “ne seki filifili tatou ne te Atua ke puapuagatia i tena fakasalaga, ka ke maua ne tatou a te fakaolataga e alatu i te tou Aliki ko Iesu Keliso.” (1 Tesalonia 5:8, 9) Ke talia foki ne tatou i ‵tou loto a te fakamalosiga tenei a Petelu: “Tela la, ke fakatoka otou mafaufau mo so se fakalavelave. Matapula‵pula, kae tuku katoatoa atu otou fakamoemoega ki te fakamanuiaga tela e tuku atu ki a koutou manafai e fakaasi mai a Iesu Keliso.” (1 Petelu 1:13) A tino katoa kolā e fai penā ka matea atu ne latou a te fakataunuga katoatoa o te lotou “fakamoemoega mō te fakaolataga”!
19. Ne a mea ka mafaufau tatou ki ei i te suā mataupu?
19 A koi tuai o fai penā, e ‵tau o fai pefea te ‵tou kilokiloga e uiga ki te taimi telā e ‵toe mai i te fakanofonofoga tenei? E mafai pefea ne tatou o fakaaogā te taimi tenā ke maua ei te fakaolataga mō tatou, penā foki loa mo nisi tino? Ka mafau‵fau tatou ki fesili konā i te suā mataupu.
E Mafai ne Koe o Fakamatala Mai?
• Kaia e ‵tau ei o fakamalosi aka faeloa ne tatou te ‵tou “fakamoemoega mō te fakaolataga”?
• Ne a mea e aofia i te fakaolataga?
• Ne a ‵tou mea e ‵tau o fai ke maua ei te meaalofa ko te fakaolataga?
• Ne a mea aogā e fai ne te ‵tou galuega talai e ‵tusa loa mo te fuafuaga a te Atua?
[Ata i te itulau e 20]
E se fakauiga fua te fakaolataga ki te faka‵saoga mai te fakaseaiga