Te Kilokiloga a te Atua ki Amioga ‵Mā

“Au ko te Aliki te otou Atua, tela e manako o akoako koutou ke lei koutou kae fakatonutonu foki koutou i te auala e tau o olo koutou i ei.”​—⁠ISAIA 48:⁠17.

1, 2. (a) Ne a manatu masani o tino valevale e uiga ki faifaiga fakatauavaga? (e) Se a te kilokiloga a Kelisiano ki te ‵moe tasi o fāfine mo tāgata?

IASO NEI e ma‵natu sāle aka a tino i te lasiga o koga i te lalolagi nei me e ‵tau fua eiloa o filifili ne te tino ana amioga e fai. E ma‵natu aka a tino me i te ‵moe fakatasi se faiga masani telā e fakaasi atu i ei te alofa kae e mafai o fai eiloa i so se taimi e ma‵nako latou ki ei, e aunoa mo te fakaipoipo faka‵lei muamua. I olotou faka‵tau, kafai e se pakia se tino i ei, e se se mea masei ke fakaiku aka ne te tino i a ia eiloa me ne a ana amioga ka fai. E tali‵tonu sāle latou me e se ‵tau o fakamasino aka se tino i ana amioga, kae maise eiloa ko tena ‵moe fakatasi mo nisi tino.

² E ‵kese ‵ki a manatu o tino kolā e iloa ne latou a Ieova. E fia‵fia eiloa latou o tau‵tali atu ki fakatakitakiga i te Tusi Tapu me e a‵lofa latou ki a Ieova kae e fia fakafiafia atu foki latou ki a ia. E iloa tonu ne latou me e alofa a Ieova ki a latou kae e tuku mai ana fakatonuga mō te lotou ‵lei. E aogā ana fakatakitakiga kae e fai ei latou ke fia‵fia. (Isaia 48:17) Me i te Atua ko te mafuaga o te ola, se mea ‵lei ke ‵sala aka ne latou a fakatakitakiga mai i a ia e uiga ki te auala e fakaaogā ei olotou foitino, kae maise eiloa i te feitu tenei me e aofia i ei te avatuga o te ola ki se pepe fou.

Se Meaalofa Mai i te Atua Alofa

3. Ne a mea ne akoako atu ki te tokoukega o tino i Lotu Kelisiano ‵Se e uiga ki amioga i te ‵moe tasi o tāgata mo fāfine, kae e ‵kese pefea a mea konā mo akoakoga i te Tusi Tapu?

³ E ‵kese mo manatu o te lalolagi nei, e akoako atu a nisi tino i Lotu Kelisiano ‵Se me e matagā kae ma‵sei a faifaiga fakatauavaga. Olotou muna me i “te agasala muamua” i te fatoaga o Etena ko te fakakolekolega o Eva ke ‵moe fakatasi laua mo Atamu. E se fetaui te manatu tenā mo muna a te Tusi Tapu. E fai mai te tala i te Tusi Tapu me i te avā tino muamua ne fai mo fai “se tauavaga.” (Kenese 2:​25, NW) Ne fakatonu atu te Atua ki a laua ke na fai lā tama‵liki, ana muna: “Fakatokouke otou tamaliki, ko te mea ko otou fanau ke nofo i te lalolagi.” (Kenese 1:28) Se manatu valea ke fakatonu atu te Atua ki a Atamu mo Eva ke fai lā tama‵liki, kae fakasala foki fakamuli ne ia laua me ne faka‵logo laua ki ana fakatonuga konā.​—⁠Salamo 19:⁠8.

4. Kaia ne tuku mai ei ne te Atua te malosi ki tino ke fai olotou tama?

⁴ E maina tatou i te fakatonuga tenā ki ‵tou mātua muamua, telā ne toe taku atu foki ki a Noa mo ana tama, me i te pogai sili telā e ‵moe fakatasi ei a tino ko te faiga o olotou tama‵liki. (Kenese 9:⁠1) Kae e fakaasi mai ne te Muna a te Atua me e se fai fua pelā me e fatoā ‵moe fakatasi a tauavaga māfai e ma‵nako latou o fai olotou tama. E fakataunu mai i vaegā fesokotakiga penā a manakoga faka-te-foitino penā foki loa mo manakoga tau te lagona, kae e fakafiafia foki i ei a tauavaga fakaipoipo. E fakaasi atu i ei te lotou a‵lofa tonu, te suā tino ki te suā tino.​—⁠Kenese 26:​8, 9; Faataoto 5:​18, 19; 1 Kolinito 7:​3-5.

Tapulā Kolā e Tuku Mai ne te Atua

5. Ne a mea ne fakatapu ne te Atua e uiga ki faifaiga fakatauavaga?

⁵ E tiga eiloa e fai a faifaiga fakatauavaga e pelā me se meaalofa mai te Atua, e se ‵tau o fai valevale a faifaiga konā. Ke oko foki eiloa ki tino a‵vaga e se ‵tau o fai valevale fua ne latou a faifaiga konā. (Efeso 5:​28-30; 1 Petelu 3:​1, 7) E tapu te ‵moe fakatasi o tino māfai e seki a‵vaga latou. E manino ‵lei a pati a te Tusi Tapu i te feitu tenā. Ne fai mai penei te Tulafono telā ne avatu ne te Atua ki te fenua ko Isalaelu: “Sa mulilua.” (Esoto 20:14) Fakamuli loa, ne aofia ne Iesu te “amioga fina lalolagi” mo “te mulilua” i “mafaufauga ma‵sei” kolā e māfua mai i te loto kae e fakalailai i ei te tino. (Maleko 7:​21, 22) Ne fakamalosi aka te apositolo ko Paulo ke fakatonu atu penei ki te kau Kelisiano i Kolinito: “Fakagata te fina lalolagi.” (1 Kolinito 6:18) Kae ne tusi atu penei a Paulo i tena tusi ki te kau Epelu: “E ‵tau o faka‵malu ne tino katoa a te fakaipoipoga, ka ko tauavaga e ‵tau o fakatau a‵lofa. E fakamasino ne te Atua a latou kola e fina lalolagi, pela foki mo latou kola e mulilua.”​—⁠Epelu 13:⁠4.

6. I te Tusi Tapu, ne a mea e aofia i te uiga o te pati ko “te fina lalolagi”?

⁶ Se a te uiga o te pati ko “te fina lalolagi”? E maua te pati tenā mai i te pati Eleni ko te por·neiʹa, telā e fakaaogā sāle ke fakauiga ki te ‵moe fakatasi o tino kolā e se avaga. (1 Kolinito 6:⁠9) I nisi taimi, e pelā mo te Mataio 5:32 mo te Mataio 19:​9, e momea aka i ei te lauefa o tena uiga kae e fakauiga foki i ei ki te mulilua, te mataifale, mo te ‵moe fakatasi mo manu. E aofia foki i te por·neiʹa a nisi faifaiga fakatauavaga i va o tino kolā e se avaga e pelā mo te oral sex (te fakaaogāga o te gutu) mo te anal sex (ko te fakaaogāga o te muli), penā foki loa mo te pukepuke mo te tafao ki vaega tapu o te foitino o te suā tino. E taku fakamaseigina a faifaiga katoa konā i te Muna a te Atua​—⁠faitalia me e taku ‵tonu mai i ei io me e fakauiga fua ki ei.​—⁠Levitiko 20:​10, 13, 15, 16; Loma 1:​24, 26, 27, 32.a

Ke Maua a Mea Aogā Mai i Tulafono a te Atua e Uiga ki Amioga

7. E aogā pefea ki a tatou māfai e tumau tatou i amioga ‵mā?

⁷ Kāti e faigata ki tino sē ‵lei katoatoa ke faka‵logo ki fakatonuga a Ieova e uiga ki amioga i va o tāgata mo fāfine. Ne tusi mai penei te faiakoga Iutaia lauiloa i te 12 senitenali ko Maimonides: “E seai se isi tulafono faigata i te Torah [Tulafono a Mose] e pelā mo te faigata o te fakatapu o te fiafai se ‵tau ki nisi tino io me ko te tapu o te ‵moe fakatasi mo nisi tino.” Kae kafai e faka‵logo tatou ki te fakatonuga tenā a te Atua, e uke a mea aogā ka maua ne tatou i ei. (Isaia 48:18) E pelā mo te faka‵logo o tatou i te feitu tenā, ka puipui i ei tatou mai i te polokī, telā kāti ka se mafai o toe ‵lei se tino i ei io me ka mate se tino i ei.b E puipui foki tatou i ei mai i te faiga o tamaliki tosala. Kafai e faka‵logo tatou ki te poto mai te Atua, ka se pa‵kia i ei ‵tou loto lagona. Kafai e fai penā, ka momea aka te fia‵fia o tatou ki a tatou eiloa, ka āva mai a nisi tino ki a tatou eiloa, e aofia i ei ko ‵tou kāiga, ‵tou avaga, ‵tou tama‵liki, penā foki loa mo ‵tou taina mo tuagane Kelisiano. E fakamalosi aka foki i ei ne tatou se kilokiloga ‵lei kae ‵mā e uiga ki faifaiga fakatauavaga kolā ka fakaopoopo atu ei te fiafia ki te avaga. Ne tusi mai penei se fafine Kelisiano: “A te munatonu mai i te Muna a te Atua ko te ‵toe puipuiga ‵lei e mafai o maua. Au e fakatali eiloa ke avaga fakamuli au, kae kafai ko fai taku avaga, ka fiafia malosi au ke taku ‵tonu atu ki te tagata Kelisiano telā ka avaga au ki ei me i a au se taupou eiloa.”

8. I auala fea kāti e mafai ei o fakamaluga aka te tinā tapuakiga ‵ma māfai e ‵mā ‵tou amioga?

⁸ Kafai e tumau eiloa tatou i ‵tou amioga ‵mā, ka fakaseaogā i ei a manatu ‵se o tino e uiga ki te tapuakiga tonu kae ka tosina atu i ei a loto o tino ki te Atua telā e tapuaki atu tatou ki ei. Ne tusi mai penei te apositolo ko Petelu: “E ‵tau o ‵lei otou amio i mua o tino pouliuli, i te mea manafai e fakamasei ne latou a koutou e pela me ne tino amio ma‵sei; kae kafai e ‵kilo ki otou amioga ‵lei, ko ‵viki ei latou ki te Atua i te Aso e vau ei a ia.” (1 Petelu 2:12) Faitalia me e se amanaia io me se talia ne tino kolā e se tavini atu ki a Ieova a ‵tou amioga ‵ma, e ‵tau o iloa tonu ne tatou me e matea, e talia kae e fiafia foki te ‵tou Tamana faka-te-lagi ona ko ‵tou taumafaiga ke faka‵logo ki ana fakatonuga. ​—⁠Faataoto 27:11; Epelu 4:⁠13.

9. Kaia e mafai ei o tali‵tonu tatou ki fakatonuga a te Atua, faitalia me e se maina ‵lei tatou i pogai katoa e fai ei ne ia a fakatonuga konā? Ke na taku mai se tala e uiga ki ei.

⁹ E aofia i te fakatuanaki ki te Atua a te talitonu me e iloa ne ia a te ‵toe mea ‵lei mō tatou, faitalia me e se maina ‵lei tatou i pogai ‵tonu katoa e fai ei ana fakatonuga. Ke mafaufau malie aka ki te tulafono e tasi i Tulafono a Mose. Ne fakatonu atu i ei e uiga ki koga kolā e ‵nofo ei a kautau ke na tanu faka‵lei a olotou fekau i tua o te fakai. (Teutelonome 23:​13, 14) Kāti ne seki maina ‵lei te kau Isalaelu i te pogai o te fakatonuga tenā; kae kāti ne ma‵natu aka nisi tino me e se aogā te tulafono tenā. Kae ko fatoā iloa nei ne tokitā me ona ko te tulafono tenā ne tausi ei olotou vaipuna ke ‵mā kae ne puipui foki latou i ei mai i te fia o masaki kolā e maua mai i manu fo‵liki. E isi foki ne pogai ‵tonu i te feitu faka-te-agaga, i mea tau amioga, i mea faka-te-foitino, penā foki loa mo mea tau te mafaufau me kaia e fakatonu mai ei te Atua me e ‵tau fua o ‵moe fakatasi a tino kolā ko oti ne avaga. Ke na mafau‵fau nei tatou ki nisi tala i te Tusi Tapu e uiga ki tino kolā ne tumau eiloa i amioga ‵ma.

Ne Fakamanuia Atu ki a Iosefa Ona ko Ana Amioga ‵Lei

10. Ko oi ne taumafai o fakakole‵kole atu ki a Iosefa, kae se a tena tali ne fai ki ei?

¹⁰ Kāti e iloa ne koe te tala i te Tusi Tapu e uiga ki te tama a Iakopo, ko Iosefa. I te taimi ko 17 fua ei ana tausaga, ne fai a ia mo fai se pologa a Potifala, telā ko te pule o sotia tiute a Falao i Aikupito. Ne fakamanuia atu a Ieova ki a Iosefa, kae ne ‵tofi aka fakamuli a ia ke fai mo fai te pule o te kaufale o Potifala. I te taimi ko 20 tupu ei ana tausaga, “a Iosefa se tagata foitino lei, kae tino gali.” Ne kamata o fiafai te avaga a Potifala ki a ia, kae ne fai atu ki tou tagata ke na ‵moe laua. Ne fakaasi ‵tonu atu ne Iosefa tena sē fiafia, ana muna me kafai e ‵moe fakatasi laua ko agasala ei a ia ki tena pule, kae ‘agasala foki a ia i mua o te Atua.’ Kaia ne fai atu ei penā a Iosefa?​—⁠Kenese 39:​1-9.

11, 12. E tiga eiloa ne seki ai se tulafono mai te Atua telā ne tusi ki lalo ke fakatapu ei te finalalolagi mo te mulilua i te vaitaimi tenā, ne fakaiku aka pefea ne Iosefa tena filifiliga?

¹¹ Kāti ne seki fai fua te fakaikuga tenā a Iosefa ona ko tena mataku ma ‵po aka a ia ne tino. Ne ‵mao te koga telā ne ‵nofo ei te kāiga o Iosefa, kae ne manatu aka tena tamana me ko mate a ia. Moi ne fai ne Iosefa se amioga masei, ko se iloa lele eiloa ne tena kāiga. Kāti ne mafai foki o ‵funa aka se vaegā agasala penā mai i a Potifala mo ana tavini tāgata, me e isi ne taimi ne ‵galo ei latou mai te fale. (Kenese 39:11) Kae ne iloa ne Iosefa me e se mafai eiloa o ‵funa aka te amioga tenā mai te Atua.

¹² Kāti ne mafaufau faka‵lei a Iosefa ki mea kolā ne iloa ne ia e uiga ki a Ieova. Ne ‵tau o iloa ne ia a muna a Ieova kolā ne fai atu ne Ia i te fatoaga ko Etena: “Tena te pogai e tiakina ei ne te tagata tena tamana mo tena matua kae nofo fakatasi mo te fafine, tela ko tasi ei laua.” (Kenese 2:24) Kāti ne iloa foki ne ia a muna a Ieova ki te tupu Filisitia telā ne fiafai malosi ki te tupuna o te tamana o Iosefa, ko Sala. Muna a Ieova ki te tupu tenā: “Ko se ‵mao nei ko mate koe, me ne puke mai ne koe te fafine tenei; a ia se fafine ko oti ne avaga. . . . Tela ne fakamao eiloa ne au a koe ke mo a e agasala mai ki a au.” (Kenese 20:​3, 6, i ā matou a mataimanu ‵kese.) Tela la, ne seki avatu ne Ieova se tulafono tusia i te taimi tenā, ne fakaasi manino atu ne ia ana manatu e uiga ki te faiga o avaga. Ne ‵teke atu a Iosefa ki amioga sē ‵tau ona ko tena loto lagona penā foki loa mo tena manakoga ke fakafiafia atu ki a Ieova.

13. Kaia kāti ne seki mafai ei o fakaseke a Iosefa mai i te fetaui sāle mo te avaga a Potifala?

¹³ “Ne tumau eiloa te avaga a Potifala o fai sale” atu ki a ia “i aso takitasi” ke ‵moe laua. Kaia seki ‵kalo keatea ei a Iosefa mai i te fafine tenā? Me i a ia se pologa, ne ‵tau eiloa o fai ne ia ana galuega kae seki pule a ia ki ana galuega konā. E fakaasi mai ne mea mua kolā ne maua mai i fale i aso konā, me ne faite sāle a fale i Aikupito i se auala telā ne ‵tau ei o ui atu a tino i te talāluma o te fale ko te mea ke oko atu ei ki potu kolā e ‵teu ei a meakai. Tela la, kāti ne seki mafai lele eiloa o fakaseke Iosefa mai i te fetaui sāle mo te avaga a Potifala. ​—⁠Kenese 39:⁠10.

14. (a) Ne a mea ne ‵tupu ki a Iosefa i te taimi ko oti ei ne tele keatea a ia mai i te avaga a Potifala? (e) Ne fakamanuia atu pefea a Ieova ki a Iosefa ona ko tena fakamaoni?

¹⁴ E tasi te aso, ko laua fua tokolua ne ‵nofo atu i te fale. Ne puke atu te avaga a Potifala ki a Iosefa kae ne kalaga atu penei: “Vau ke moe taua.” Ne tele keatea tou tagata. Me ne māvale tou fafine i ei, ne ‵losi atu ei a ia me ne taumafai Iosefa o pukemālō a ia. Ne a mea ne iku mai i ei? E mata, ne taui fakavave atu Ieova ki a ia ona ko tena fakamaoni? Ikai. Ne ‵pei atu a Iosefa ki te falepuipui kae ne ‵sai ana vae ki seni. (Kenese 39:​12-20; Salamo 105:18) Ne matea atu ne Ieova te faifaiga sē ‵lei tenā kae ne avaka fakamuli ne ia a Iosefa mai i te falepuipui ki te palesi. Ne fai a ia mo fai te tokolua o tino malosi i Aikupito kae ne fakamanuia atu ki a ia me ne fai ne ia tena avaga mo ana tama‵liki. (Kenese 41:​14, 15, 39-45, 50-52) Kae ne tusi ki lalo te tala o te fakamaoni o Iosefa i te 3,500 tausaga ko ‵teka ko te mea ke mafaufau faka‵lei ki ei a tavini a te Atua talu mai te taimi tenā. Mā‵faga o fakamanuiaga fakaofoofogia ne maua ne tou tagata ona ko te fakalogo ki tulafono amiotonu a te Atua! E tai ‵pau mo tatou i aso nei, kāti e se matea vave ne tatou a mea aogā kolā ka maua ne tatou mai i te tumau i te fakamaoni, kae e mafai eiloa o tali‵tonu tatou me e matea ne Ieova te mea tenā kae ka fakamanuia mai a ia i tena taimi tonu. ​—⁠2 Nofoaiga Tupu 16:⁠9.

Te “Tautoga Malu” a Iopu e Uiga ki ‘Ana Mata’

15. Se a te “tautoga ‵malu” telā ne fai ne Iopu e uiga ki ana mata?

¹⁵ A te suā tino fakamaoni ko Iopu. I te taimi ne fakaoko atu ei ne te Tiapolo a tofotofoga ki a ia, ne toe mafaufau a Iopu ki tena olaga kātoa, kae ne fai atu tou tagata me e loto malie ke fakasala malosi a ia māfai ne solitulafono a ia ki te tulafono a Ieova e uiga ki amioga ‵lei i te va o tāgata mo fāfine, penā foki loa mo nisi mea aka. Muna a Iopu: “Ko oti ne fai ne au se tautoga malu, ke mo a e kilo oku mata ki se fafine mo toku loto lailai.” (Iopu 31:⁠1) Ko tena uiga ona ko te taumafai o Iopu ke tumau i te fakamaoni ki te Atua, ne fatuaki ne ia tena loto ke se kilo atu ki se fafine kae fiafai malosi a ia ki ei. E tonu, ne kilo sāle atu a ia ki fāfine i aso katoa, kae kāti ne fesoasoani sāle atu foki a ia ki a latou. Kae ne tapu ma saga atu a ia ki fāfine konā i se auala telā ka faka‵tupu aka ei ana manakoga sē ‵lei. A koi tuai o oko atu a tofotofoga ki a ia, ne fai a ia mo fai se tagata maumea, me i a ia “ko te toe tino maumea eiloa i te Saegala.” (Iopu 1:⁠3) Kae ne seki fakaaogā ne ia ana koloa ke fai ei a tamāfine ke fia‵fai ki a ia. E manino eiloa, me ne seki mafaufau sāle a ia ke ta‵fao mo tamāfine i te faiga o mea sē ‵tau.

16. (a) Kaia e fai ei te fakaakoakoga a Iopu mo fai se fakaakoakoga ‵lei ki Kelisiano avaga? (e) Ne ‵kese pefea a amioga a tāgata i aso o Malaki i lō amioga a Iopu, kae e a foki a faifaiga i aso nei?

¹⁶ Ne fakamaoni eiloa a amioga a Iopu, i taimi ne manuia ei a ia, penā foki loa mo taimi faiga‵ta. Ne matea atu ne Ieova te mea tenā kae ne fakamanuia malosi atu ki a ia. (Iopu 1:10; 42:12) Ko tafaga la te gali o te fakaakoakoga a Iopu mō Kelisiano a‵vaga, ko tāgata mo fāfine! E se tioa eiloa o alofa malosi atu a Ieova ki a ia! Kae e ‵kese ‵ki a amioga a te tokoukega o tino i aso nei, me e tai ‵pau olotou amioga mo mea kolā ne ‵tupu i aso o Malaki. Ne taku fakamasei ne te pelofeta tenā a te amioga a tāgata e tokouke me ne tiakina ne latou olotou avaga, kae ne toe avaga sāle mo tamāfine. Ne ‵fonu te fatafaitaulaga a Ieova i loimata o fāfine kolā ne tiakina ne olotou avaga, kae ne taku fakamasei foki ne te Atua a tino kolā ne fai ne latou a “vaegā mea masei” penā ki olotou avaga.​—⁠Malaki 2:​13-16.

Se Tamāfine ‵Mā

17. Ne fai pefea te tamāfine Sulami mo fai “se fatoaga e fai ona ‵pui”?

¹⁷ A te tokotolu o tino fakamaoni ko te tamāfine Sulami. Me i a ia se tamāfine taulekaleka kae foliki, ne fiafai se tamataene tausi mamoe ki a ia kae ne fiafai foki ki a ia te tupu maukoloa o Isalaelu, ko Solomona. I te tala gali kātoa telā e fakaasi mai i te Pese a Solomona, ne tu mautakitaki te tamāfine Sulami i ana amioga ‵mā, kae ne āva malosi ei a tino ki a ia. E tiga eiloa ne seki fiafai a ia ki a Solomona, ne fakamalosi tou tagata ne te Atua ke tusi ki lalo te tala e uiga ki te tamāfine tenā. Ne āva foki ki te tamāfine tenā a te tausi mamoe telā ne fiafai a ia ki ei ona ko ana amioga ‵mā. Ne manatu aka tou tagata me i te tamāfine Sulami ne fai pelā me “se fatoaga e fai ona ‵pui.” (Pese a Solomona 4:12) I Isalaelu i aso mua, ne maua sāle te fia o fuagālakau, pulalakau, mo lakau valevale i fatoaga ‵gali. Ne ‵pui sāle a fatoaga konā ki se pui lakau io me se pui puliki kae ne mafai fua ne se tino o ulu atu ki ei mai i se mataloa telā ne loka sāle. (Isaia 5:⁠5) I manatu o te tausi mamoe, e fai te gali mo te ‵ma o amioga a te tamāfine Sulami e pelā mo se fatoaga gali ‵ki. Ne ‵ma pakipaki ana amioga. Ne faka‵tali a ia ke fakaasi katoatoa atu tena alofa ki te tamataene telā ka avaga a ia ki ei kae e se ki se isi tino aka.

18. Ne a mea e fakamasaua mai ki a tatou ona ko tala e uiga ki a Iosefa, Iopu, mo te tamāfine Sulami?

¹⁸ I ana amioga ‵ma ne fai ei ne te tamāfine Sulami se fakaakoakoga ‵lei mō fāfine Kelisiano i aso nei. Ne matea atu kae ne fakatāua foki ne Ieova a amioga ‵lei a te tamāfine Sulami kae ne fakamanuia atu ki a ia e pelā eiloa mo tena fakamanuia atu ki a Iosefa mo Iopu. Ne tusi a tala e uiga ki olotou amioga fakamaoni i te Muna a te Atua ko te mea ke aogā ki a tatou. E tiga eiloa e se tusi i loto i te Tusi Tapu ‵tou amioga fakamaoni i aso nei, e isi se tusi a Ieova telā “e tusi i ei a igoa o tino” kolā e taumafai o fai tena loto. Ke mo a ma puli i a tatou me e saga mai a Ieova kae e fiafia foki a ia māfai e kausaki eiloa tatou mo te fakamaoni ke tumau i ‵tou amioga ‵mā.​—⁠Malaki 3:⁠16.

19. (a) E ‵tau o fai pefea te ‵tou kilokiloga e uiga ki amioga ‵mā? (e) Se a te mea telā ka fakamatala mai i te suā mataupu?

¹⁹ Faitalia me e fakatauemu mai a tino kolā e se fakatuanaki, e fia‵fia eiloa tatou me e faka‵logo tatou ki te ‵tou Atua alofa telā ne faite ne ia tatou. E ‵lei atu ‵tou amioga i lō latou, me e amio atua tatou. E ‵tau o fia‵fia malosi tatou ki ei kae fakatāua foki ne tatou. Kafai e tumau tatou i ‵tou amioga ‵mā, ka fia‵fia tatou ki fakamanuiaga mai i te Atua kae ka tumau foki te manino ‵lei o te ‵tou fakamoemoega ke maua a fakamanuiaga se-gata-mai i aso mai mua nei. Kae ne a mea aogā e mafai ne tatou o fai ko te mea ke tumau tatou i amioga ‵mā? Ka fakamatala mai ne te suā mataupu a te tali ki te fesili tāua tenā.

[Fakamatalaga fakaopoopo]

E Mafai ne Koe o Fakamatala Mai?

• Ne a akoakoga i te Tusi Tapu e uiga ki faifaiga fakatauavaga?

• Ne a mea e fakauiga ki ei te pati ko te “fina lalolagi” i te Tusi Tapu?

• E aogā pefea ki a tatou te tumau i amioga ‵mā?

• Kaia e fai ei a Iosefa, Iopu, mo te tamāfine Sulami mo fai ne fakaakoakoga ‵lei mō Kelisiano i aso nei?

[Ata i te itulau e 21]

Ne tele keatea a Iosefa mai i amioga sē ‵tau

[Ata i te itulau e 22]

Ne fai te tamāfine Sulami pelā me ““se fatoaga e fai ona ‵pui”

[Ata i te itulau e 23]

Ne fai ne Iopu “se tautoga malu” e uiga ki ana mata