Ke Fiafia Malosi Fakatasi mo te Atua Fiafia

“Taina konei aku muna fakaoti, ke tumau i te fiafia, . . . kae ke i a koutou te Atua o te alofa mo te filemu.”​—⁠2 KOLINITO 13:​11, NW.

I ASO fakafanoanoa konei, e se ti fia‵fia sāle a tino. Kafai e oko atu a fakalavelave ki a latou io me ki olotou tino pele, kāti e ‵pau eiloa olotou lagonaga mo te tagata mua ko Iopu telā ne fai mai penei: “A tatou katoa ne fanau mai e vaivai kae seai se mea e mafai o fai. E ola katoa tatou i te olaga toetoe tenei, kae fonu i fakalavelave.” (Iopu 14:⁠1) E taotaomaki foki a Kelisiano i fakalavelave kolā e ‵tupu i “taimi faigata i aso fakaoti” konei, kae e se ‵poi tatou me e loto vāivāi foki a tavini fakamaoni a Ieova i nisi taimi.​—⁠2 Timoteo 3:⁠1.

² E tiga eiloa e fe‵paki a Kelisiano mo fakalavelave, e mafai o tumau latou i te fiafia. (Galuega 5:​40, 41) Ke malamalama tatou me e mafai pefea o tumau tatou i te fiafia, ke mafaufau muamua tatou ki te uiga o te fiafia. E fakauiga ne nisi tino te fiafia ki te “lagonaga telā e oko atu ki se tino māfai ko fatoā maua ne ia se mea ‵lei io me ko fakamoemoe a ia me ka maua ne ia se mea ‵lei i aso mai mua.”a Tena la, kafai e fakaavanoa ne tatou ‵tou taimi ke mafaufau ki mea ‵lei ko oti ne maua ne tatou kae e se fameo ki mea kolā seki maua ne tatou e pelā foki mo te mafaufau ki fakamanuiaga kolā e fakatali‵tali tatou ki ei i te lalolagi fou a te Atua, e mafai ne tatou o tumau i te fiafia.

³ E isi ne fakamanuiaga e maua ne tino katoa kae e ‵tau o loto fakafetai latou ki ei. Kāti ko fakatea se ulu o te kaiga mai i tena matagaluega. Ko manava‵se a ia ona ko te fia tuku atu o mea e ma‵nako ki ei ana tino pele. Kae faitalia te feitu tenā, e mafai ne ia o loto fakafetai mafai koi malosi tena foitino kae e se masaki a ia. Kafai e maua ne ia se isi galuega, e mafai ne ia o galue malosi i ei. Kae ko te sua fakaakoakoga ko te fafine Kelisiano telā ko maua fakapoi ne se masaki faigata. Kae e mafai ne ia o loto fakafetai ona ko ana taugasoa mo tino i te kaiga kolā e a‵lofa ki a ia kae e fesoasoani foki ki a ia ke se mata ma i tena masaki kae ke loto malosi. Kae e mafai ne Kelisiano ‵tonu katoa o fia‵fia me ko taulia latou ke iloa ne latou a Ieova, “te Atua fiafia,” mo Iesu Keliso, “te Aliki fiafia e tokotasi” faitalia olotou tulaga i te olaga nei. (1 Timoteo 1:​11, NW; 6:​15, NW) E tonu, e fia‵fia malosi a Ieova te Atua mo Iesu Keliso. E tiga eiloa e kese ‵ki a foliga o te lalolagi mai i te mea telā ne fuafua aka ne Ieova i te kamataga, koi fia‵fia eiloa laua. E mafai ne tatou o fakaakoako malosi atu ki te auala ne tumau ei laua i te fiafia.

Ne Seki ‵Galo Atu te Lā Fia‵fia

⁴ I te fatoaga o Etena, ne ma‵losi ‵ki a Atamu mo Eva kae ne ‵lei katoatoa foki lā mafaufau. Ne isi ne lā galuega aogā e mafai o fai i se koga ‵gali ‵ki. Kae e sili atu i mea katoa, ne maua ne laua te tauliaga ke fesokotaki sāle mo Ieova. Ko te fuafuaga a te Atua ke maua ne laua se olaga fiafia. Kae ne seki loto malie ‵tou matua muamua ki meaalofa ‵lei katoa konā; kae ne kaisoa ne laua te fuaga telā ko oti ne fakatapu mai te “te lakau tela e fai ne ia te tino ke iloa te lei mo te masei.” Ne fakatakato ne te se fakalogo o laua a te fakavae mō te olaga fakafanoanoa tenei e maua ne tatou, lā tama‵liki, i aso nei.​—⁠Kenese 2:​15-​17; 3:6; Loma 5:​12.

⁵ Kae ne seki talia ne Ieova te loto se fakafetai o Atamu mo Eva ke ave keatea i ei tena fiafia. Ne talitonu katoatoa a ia me ka fia tavini atu a nisi tama‵liki a laua ki a ia. Ona ko tena talitonu katoatoa ki ei, a koi tuai o fanau mai te la tamaliki muamua ne faka‵pula atu ne ia tena fuafuaga ke toe fakaola a tama‵liki faka‵logo a Atamu mo Eva! (Kenese 1:​31; 3:​15) I te fia selau tausaga mai tua ifo i ei, ne tau‵tali atu te tokoukega o tino ki lā amioga kae ne seki fulitua atu a Ieova ki tino katoa ona ko te lausia o amioga ma‵sei. I lō te fai penā, ne saga tonu atu a ia ki tāgata mo fāfine kolā ne fai ei a ia ke “fiafia malosi,” ko tino kolā ne taumafai malosi o fakafiafia atu ki a ia ona te lotou alofa ki a ia.​—⁠Faataoto 27:11; Epelu 6:​10.

⁶ Kae e a Iesu​—⁠ne tumau pefea a ia i tena fiafia? Ne maua ne Iesu te avanoaga lasi ke kilo atu ei a ia ki faifaiga a tāgata mo fāfine i te lalolagi me ne nofo a ia i te lagi e pelā me se tino faka-te-agaga telā e malosi. Ne alofa Iesu ki a latou faitalia olotou vāivāiga. (Faataoto 8:​31) Fakamuli loa, i te taimi ne vau ei a ia ki te lalolagi, ne “nofo fakatasi” a ia mo tino kae ne seki ‵fuli i ei ana kilokiloga ki a latou. (Ioane 1:​14) Se a te mea ne fai ei te Tama ‵lei katoatoa a te Atua ke tumau i tena kilokiloga fiafia ki tino agasala katoa?

⁷ A te mea muamua, ne seki ita a Iesu me e isi se tapula ki mea kolā e mafai o fai ne ia mo mea kolā e fai ne tino. Ne iloa ne ia me e se mafai o ‵fuli te lalolagi kātoa. (Mataio 10:​32-​39) Tena la, ne fiafia malosi a ia i te taimi ne talia ei ne se tino fakamaoni e tokotasi te fekau e uiga ki te Malo. E tiga eiloa ne seki ‵lei katoatoa a amioga mo manatu o ana soko i nisi taimi, ne iloa ne Iesu me ne fia fai ne latou te loto o te Atua, kae ne alofa a ia ki a latou ona ko te mea tenā. (Luka 9:​46; 22:​24, 28-​32, 60-​62) Ne fakamatala fakatoetoe atu ne Iesu i tena ‵talo tāua ki tena Tamana faka-te-lagi a mea ‵lei kolā ne fai ne ana soko ke oko loa ki te vaitaimi tenā: “Ne tausi foki ne latou tau muna.”​—⁠Ioane 17:⁠6.

⁸ E seai se fakalotolotolua me ka aogā ki a tatou te mafaufau ‵loto ki te fakaakoakoga a Ieova te Atua mo Iesu Keliso. E mata, e mafai ne tatou o momea aka te fia tau‵tali atu ki te fakaakoakoga a Ieova mai te sē manavase valevale mafai e se ‵tupu a mea e ‵tusa loa mo mea kolā e ma‵nako tatou ki ei? E mata, e mafai o momea aka ‵tou tautali atu ki kalafaga o Iesu kae ke tumau te ‵tou kilokiloga fiafia ki ‵tou tulaga i te olaga i te vaitaimi nei, e pelā foki mo te loto kufaki me isi ne tapula ki mea kolā e mafai ne tatou o fai mo mea kolā e fai ne nisi tino? Ke onoono aka tatou me e mafai pefea o fakaaogā ne tatou a nisi fakatakitakiga konā i se auala mautinoa i te faiga o te galuega talai​—⁠ko te mea telā e mafaufau ‵mafa ki ei a Kelisiano loto finafinau katoa.

Ke Tumau i se Kilokiloga Fiafia ki te Galuega Talai

⁹ E manako a Ieova ke fia‵fia tatou i te faiga o tena taviniga. E se ‵tau o fakalagolago ‵tou fiafia ki te tokouke io me ko te se tokouke o tino e fia‵fia ki ei. (Luka 10:​17, 20) Ne talai atu te pelofeta ko Ielemia ki se fenua telā ne seki talia i ei ne tino tena talaiga. I te taimi ne saga atu fua a ia ki te sē fia‵fia o tino ne galo atu foki i ei tena fiafia. (Ielemia 20:⁠8) Kae ko te taimi ne mafaufau ‵loto a ia ki te gali o te fekau, ne toe maua i ei ne ia te fiafia. Ne fai atu Ielemia ki a Ieova penei: “Ne faipati mai koe ki a au, kae ne fakalogo fakalei eiloa au ki au muna katoa ne fai. Te Aliki te Atua Malosi, au e o koe, tela la, au muna e aumai ne ia te fiafia ki toku loto.” (Ielemia 15:16) Se mea tonu me ne fiafia Ielemia ki tena tauliaga ke talai atu te muna a te Atua. E mafai foki ne tatou o fai penā.

¹⁰ Faitalia me e se talia ne te tokoukega o tino te tala ‵lei, e uke ‵ki a pogai e ‵tau ei o fia‵fia tatou ki te galuega talai. Masaua la, me ne talitonu katoatoa a Ieova me ka isi ne tino kolā ka fia tavini atu ki a ia. E pelā mo Ieova, e se ‵tau mo tatou o loto vāi‵vāi kae e ‵tau o ma‵natu aka tatou me ka isi eiloa ne tino kolā ka malamalama i te tāua ke fai se filifiliga kae talia te fekau e uiga ki te Malo. E se ‵tau o puli i a tatou me e mafuli‵fuli sāle a olaga o tino. Kafai ko fakafesāgai latou mo se mea tupu fakafuasei io me se fakalavelave lasi, kāti ka kamata o mafaufau a tino kolā ne lotoma‵lie muamua ki olotou olaga ki te pogai e ola ei latou. E mata, ka fakaavanoa ne koe a koe eiloa ke fesoasoani atu ki vaegā tino penā māfai ko fatoā iloa aka ne latou me e ‘ma‵tiva’ latou i te feitu faka-te-agaga? (Mataio 5:⁠3) Ona ko te pogai tenā, kāti ka toka se tino i tou koga talai o fakalogologo ki te tala ‵lei i te suā taimi e asi atu koe ki ei!

¹¹ E kese‵kese a tino kolā e fakafetaui tatou ki ei i ‵tou koga talai i nisi taimi. Ke onoono ki se tala e tasi: I se fa‵kai foliki e tasi ne nofo i ei ne tauavaga talavou kolā e fai pelā me ne taugasoa ‵pili kae e isi ne olotou tama‵liki. I te taimi ne āsi atu ei a Molimau a Ieova ki a latou e ‵pau eiloa te tali ne maua ne latou i fale takitasi, “E se fiafia matou!” Kafai ne maua aka se tino telā ne fiafia ki te fekau e uiga ki te Malo, se mea vave o faka‵tuka atu ne ana tuakoi tena loto ke se toe sau‵tala latou mo te kau Molimau. Se mea mautinoa me e faigata ‵ki te galuega talai i ei. Kae ne seki mapu eiloa a taumafaiga a Molimau konā, kae ne olo atu faeloa i te galuega talai. Kae se a te mea ne iku mai i ei?

¹² Fakamuli loa ne ‵tupu aka a tama‵liki e tokouke i te fa‵kai tenā, ne avaga latou kae ne ‵togi olotou fale nofo i konā. Ne kamata o ‵sala aka ne nisi tama‵liki kolā ko tai matua a te munatonu me ne iloa ne latou me ne seki maua ne latou te fiafia tonu i olotou olaga. Kae ne maua ne latou te fiafia tenā i te taimi ne talia ei ne latou te tala ‵lei telā ne folafola atu ne te kau Molimau. Tena la, mai tua ifo o tausaga e uke ne fatoā kamata o fakaopoopo atu a tino ‵fou ki te fakapotopotoga foliki tenā. E pefea te fiafia o tino talai o te Malo kolā ne seki mapu eiloa olotou taumafaiga! E mafai ne te tumau faeloa i te fakasalalau atu te fekau fakaofoofogia e uiga ki te Malo o aumai foki te fia‵fia penā ki a tatou!

Ka Fesoasoani Atu a Taina Talitonu ki a Koe

¹³ Kafai ko foliga mai me e taotaomaki koe i mea e uke kolā e ‵tupu i te olaga nei io me ko tupu fakafuasei ki a koe se fakalavelave lasi, ka saga atu koe ki a ai ke maua te fesoasoani? E ‵saga atu muamua te fia miliona o tavini tukugina atu a Ieova ki a Ia i te faiga o ‵talo, kae oti aka, ko ‵saga atu latou ki olotou taina mo tuagane Kelisiano. I te taimi ne nofo atu ei a Iesu i te lalolagi ne tāua ki a ia te fesoasoani o ana soko. I te po telā a koi tuai o mate atu a ia, ne fai atu a ia me ‘ne kau fakatasi foki latou mo au i oku tofotofoga.’ (Luka 22:28) E tonu, me ne se ‵lei katoatoa a soko konā, kae ne fakamafanafana atu te lotou alofa fakamaoni ki te Tama a te Atua. E mafai foki ne tatou o maua te malosi mai ‵tou taina tapuaki.

¹⁴ Ko iloa ne se tauavaga Kelisiano, e igoa ki a Mikaele mo Tiana, te tāua o te fesoasoani o lā taina mo tuagane i te fakapotopotoga i te taimi ne fai mai ei te tokita me ko maua te kenisa i te faiai o te la tama tagata ko Ionatana telā ko 20 fua ana tausaga​—⁠se Kelisiano malosi telā e uke a mea ne fakamoemoe a ia ki ei ke fai i tena olaga. E tiga eiloa ne fakaoti a mafi o tokitā i te taumafaiga ke fai a togafiti ki tena masaki ne gasolo o vāivāi malosi a Ionatana kae i te afiafi e tasi ne mate atu ei a ia. Ne loto vāi‵vāi a Mikaele mo Tiana i ei. Tena la, i te taimi ne masaua ei ne laua me ko pili fua o oti te faiga o te Fakatasiga mō te Taviniga i te po tenā ne fakamolemole atu laua ki te toeaina telā ne nofo tasi mo laua ke ave laua ki te Kingdom Hall me e ma‵nako malosi laua ki se mea ke fakamafanafana atu ki a laua. Ne oko atu latou ki ei i te taimi ne fatoā faka‵pula atu te mate o Ionatana ki te fakapotopotoga. I te otiga o te fakatasiga tenā, ne sikomia laua ne lā taina mo tuagane kolā ne ‵sai atu ki a laua kae ne fai atu olotou pati fakamafanafana a koi tagi eiloa laua. E manatua ne Tiana: “I te taimi ne oko atu ei maua ki te hall, ne se iloa ne maua me ne a ma mea e ‵tau o fai, kae e pefea te gali o fakamafanafanaga kolā ne maua ne maua mai ma taina​—⁠ne fakamalosi aka ne latou maua! E tiga eiloa e se mafai ne latou o ave keatea te mā loto mafatia, ne fesoasoani mai latou ko te mea ke kufaki maua i ei!”​—⁠Loma 1:​11, 12; 1 Kolinito 12:​21-​26.

¹⁵ Ne fai te fakalavelave faigata tenā ke fakapili‵pili atu Mikaele mo Tiana ki lā taina. Kae ne fai foki te fakalavelave tenā ke ‵lei atu te fesokotakiga i te va o laua eiloa. Ne fai mai Mikaele penei: “Ko iloa ne au me e pefea te tāua ke tai momea aka toku alofa ki taku avaga pele. Kafai ko kamata o loto vāi‵vāi maua, e faipati maua, te suā tino ki te suā tino, e uiga ki munatonu mai te Tusi Tapu mo te auala e fesoasoani mai ei a Ieova ki a maua.” Ne fakaopoopo mai a Tiana penei: “E sili atu i te tāua o te fakamoemoega ki te Malo ki a maua i te vaitaimi tenei.”[3]

¹⁶ Se mea mautinoa me e mafai ne ‵tou taina mo tuagane Kelisiano o fai mo fai “ne tino ne fesoasoani malosi” i taimi o fakalavelave i te olaga nei kae e fesoasoani foki i ei ke tumau tatou i te fiafia. (Kolose 4:​11) Kae e se mafai o iloa ne latou a mea i tou loto. Tena la, kafai e ma‵nako tatou ki se fesoasoani e ‵tau o taku atu ki a latou a mea kolā e ma‵nako tatou ki ei. Kafai e fai penā, ka mafai ne tatou o fakaasi atu te loto fakafetai tonu ona ko fakamafanafanaga e tuku mai ne ‵tou taina, me e iloa ne tatou me e mafua mai te fesoasoani tenā mai i a Ieova.​—⁠Faataoto 12:25; 17:⁠17.

Fakamasani ki Tino i Tau Fakapotopotoga

¹⁷ E ‵tusa mo te lasi o te fakamasani atu ki ou taina talitonu, e penā foki eiloa te lasi o tou loto fakafetai kae fiafia ki te ‵kau fakatasi mo latou. Kilo atu ki tino i tau fakapotopotoga. Ne a mea e lavea ne koe i ei? E mata, e isi se fafine e seai sena avaga telā e taumafai malosi o putiputi aka ana tama‵liki i te auala o te munatonu? E mata, ko oti ne mafaufau koe ki te fakaakoakoga ‵lei e fai ne ia? Taumafai o fakaataata i tou mafaufau a nisi fakalavelave e fakafesagai a ia ki ei. E tokotasi te fafine e seai sena avaga, ko Tianini tena igoa, ne taku mai ne ia a nisi fakalavelave penā: te nofo tokotasi, te fia ‵fai o nisi tāgata i tena galuega ki a ia, mo te se uke o ana tupe. Kae ko te fakalavelave tafasili i te faigata ko te tausi atu ki manakoga tau-te-lagona o ana tama‵liki, me e kese‵kese a tama‵liki takitokotasi. Ne toe fakamatala mai ne Tianini te sua fakalavelave: “E faigata ke ‵kalo keatea mai te taumafaiga ke fai taku tama tagata mo fai te ulu o te kaiga ko te mea ke sui ei taku avaga. E isi foki saku tamaliki fafine, kae e faigata foki ke se taku atu oku fakalavelave totino katoa ki a ia ma manavase malosi a ia ki ei.” E pelā mo te fia afe o tino kolā e seai ne olotou avaga kae e tumau i te tavini atu ki te Atua, e galue a Tianini i se galuega tumau kae e tausi foki ki tena kāiga. E fai foki ne ia a sukesukega mo ana tama‵liki, fakaakoako atu ne ia a latou i te faiga o te galuega talai kae e ave sāle foki latou ki fakatasiga. (Efeso 6:⁠4) E pefea te fiafia o Ieova ke lavea ne ia a mea kolā e fai ne te kāiga tenei i aso takitasi ke tumau latou i te fakamaoni! E fia‵fia malosi foki tatou ki vaegā tino penā i ‵tou fakapotopotoga, i ne? Ao, e fia‵fia malosi tatou ki ei.

¹⁸ Toe ‵kilo atu foki ki tino i tau fakapotopotoga. Kāti e lavea ne koe i ei a nisi fāfine io me ko tāgata fakamaoni kolā ko ‵mate olotou avaga “e seki tiaki eiloa” ne latou a fakatasiga. (Luka 2:​37) E mata, e fanoanoa latou i nisi taimi i te nofo tokotasi? Ao, e fanoanoa sāle. E solo‵pu malosi latou ki olotou avaga! Kae e uke olotou mea e fai i te taviniga ki a Ieova kae e taumafai foki o fesoasoani atu ki nisi tino. E fakaopoopo ne latou te fiafia o te fakapotopotoga kātoa ona ko te kilokiloga tonu kae fiafia tela e maua ne latou! Ne fai mai se Kelisiano telā ko oti ne tavini atu i te galuega tumau mo tausaga e 30 penei: “E tasi te mea fakafiafia loto ki a au ko te lavea atu o taina mo tuagane kolā ko ma‵tua a koi tavini atu eiloa ki a Ieova i te fakamaoni faitalia a tofotofoga e uke.” Ao, e lasi ‵ki te fakamalosiga a Kelisiano ma‵tua i ‵tou fakapotopotoga ki a latou kola koi fo‵liki.

¹⁹ Kae e a a tino ‵fou kolā ko fatoā kamata o ‵kau mai ki te fakapotopotoga? E fakamalosi mai ki a tatou olotou tali e uiga ki olotou talitonuga i fakatasiga, i ne? Mafaufau aka ki te lotou gasolo ki mua talu mai te taimi ne kamata o fai ei olotou sukesukega ki te Tusi Tapu. E fiafia malosi a Ieova ki a latou. E mata, e fiafia foki tatou ki a latou? E mata, e fakaasi tonu atu ne tatou ‵tou fiafia ki a latou kae fakamalō atu foki ki a latou ona ko olotou faifaiga ‵lei?

²⁰ E mata, e fai koe pelā me se tino avaga, se tino taka io me se tino ko seai nei sau avaga? E mata, e fai koe pelā me se tama tagata io me se tamafine telā e seai sou tamana io me se matua, se fafine io me se tagata telā ko mate tau avaga? E mata, e fai koe pelā me se tino telā ko leva ne kau atu ki te fakapotopotoga mō tausaga e uke io me se tino telā fatoā kamata o kau atu ki ei? Ke na talitonu koe me e fai tau fakaakoakoga mo fai se mea fakamalosi loto ki a tatou katoa. Kae kafai e kau atu koe ki te usuga o ‵tou pese, io me tali ne koe a fesili io me fai sou tofiga i te Akoga Seokalatika mo te Galuega Faka-Faifeau, ka fakaopoopo mai i ei ki te ‵tou fiafia. Kae e sili atu i te tāua, e fakafiafia atu foki au faifaiga konā ki te loto o Ieova.

²¹ Se mea tonu me e mafai ne tatou o fiafia i te tapuaki atu ki te Atua fiafia i aso faiga‵ta konei. E uke ‵ki a pogai e mafai ne tatou o talia mo te fiafia a pati fakamalosi loto a Paulo penei: “Tumau i te fiafia . . . kae ke i a koutou te Atua o te alofa mo te filemu.” (2 Kolinito 13:​11, NW) Kae e a māfai ko tupu se mea fakafuasei ki a tatou, fakasauāgina tatou io me e faigata te olaga ona ko te se lava o ‵tou tupe? E mata, e mafai o tumau i a tatou a te fiafia māfai e ‵tupu a vaegā mea penā? Ka maua ne koe a tali ki fesili konā i te mataupu telā e soko mai.

[Fakamatalaga mai lalo]

E Mafai ne Koe o Tali Atu ki ei?

• E fakamatala mai pefea te uiga o te fiafia?

• E mafai pefea o fesoasoani mai te kilokiloga mautinoa ke tumau tatou i te fiafia?

• Se a te mea e mafai ei o fai tatou ke fia‵fia ki tou koga talai?

• Ne a pogai e tāua ei ki a koe ou taina mo tuagane i te fakapotopotoga?

[Fesili mo te Sukesukega]

1, 2. (a) Kaia e se fia‵fia ei a tino e tokouke? (e) Se a te fiafia, kae e maua pefea ne tatou te fiafia tenā?

3. Kaia e mafai ei o fai atu me e isi ne pogai ke fia‵fia ei a tino katoa?

4, 5. (a) Se a te mea ne fai ne Ieova i te taimi ne ‵teke atu ei a tino muamua ki a ia? (e) Ne tuku mai pefea ne Ieova se fakaakoakoga ‵lei mō tatou?

6, 7. Ne a mea ne fesoasoani atu ki a Iesu ke tumau tena fiafia?

8. Taku mai a nisi auala e mafai ei ne tatou o fakaakoako atu ki a Ieova mo Iesu i te faiga ke tumau i ‵tou fia‵fia.

9. Ne toe maua pefea ne Ielemia tena fiafia, kae e mafai pefea o fesoasoani mai tena fakaakoakoga tenā ki a tatou?

10. E tiga eiloa e se fia‵fia a tino i tou koga talai i te vaitaimi tenei, e mafai pefea ne tatou o tumau i te fia‵fia?

11, 12. Se a te mea ne tupu i se fa‵kai e tasi, kae se a te fakaakoakoga e maua ne tatou mai i ei?

13. Kafai e loto vāi‵vāi tatou ko oi ka mafai ne tatou o ‵saga atu ki ei?

14, 15. Se a te mea ne fesoasoani atu ki se tauavaga e tasi ke kufaki i te mate o te la tama tagata, kae se a te mea e mafai o tauloto ne koe mai i te la tala?

16. Kaia e ‵tau ei o taku atu a mea kolā e ma‵nako tatou ki ei ki ‵tou taina?

17. Ne a mea faiga‵ta e fakafesagai atu ki ei se fafine telā e seai sena avaga, kae e ‵kilo atu pefea tatou ki vaegā tino penā?

18, 19. Fakaasi mai te auala e mafai ei ne tatou o fakamomea aka ‵tou loto fakafetai mō tino i te fakapotopotoga.

20. Kaia e mafai ei o fai atu me e tāua ‵ki eiloa te tulaga o tino takitokotasi i te fakapotopotoga?

21. Ne a mea e ‵tau o fai ne tatou, kae ne a fesili e ‵sae mai i ei?

[Ata i te itulau e 21]

E kese‵kese a tino kolā e ‵nofo i ‵tou koga talai i nisi taimi

[Ata i te itulau e 23]

Ne a mea faiga‵ta e oko atu ki tino i tau fakapotopotoga?