E Mafai Pefea o Pule te Filemu o Keliso ki ‵Tou Loto?
“Ke pule i otou loto te filemu o Keliso, me ko ia tena ne ana kalagagina koutou i te foitino e tasi.”—KOLOSE 3:15.
E TAKALIA‵LIA a te tokoukega o tino ki te pati ko te pule, me e mafau‵fau latou i ei ki se tino telā e faimālō ne ia latou io me e takitaki lēmū latou. Kāti e foliga mai ki nisi tino e pelā me e se ‵lei a pati konei a Paulo ki ana taina Kelisiano i Kolose, “Ke pule i otou loto te filemu o Keliso.” (Kolose 3:15) Kae e a, e seai se saolotoga o tatou ke filifili aka ‵tou mea e fai? Kaia e talia i ei ne tatou so se mea io me se tino ke pule mai ki ‵tou loto?
2 Ne seki fai atu a Paulo ki te kau i Kolose me ka ave keatea te olotou saolotoga. A te uiga o te pati “pule” i te gana Eleni telā e fakaasi mai i te Kolose 3:15 e ‵pau mo te tino telā e pule ne ia se tafaoga kae tuku atu foki i ei ne ia a fāiloga ki tino ta‵fao. E isi se saolotoga o tino ta‵fao i loto i tulafono o te tafaoga, kae e fakaiku aka loa ne te tino telā e pule ne ia te tafaoga me ko oi a tino ne tau‵tali ki tulafono kae ko oi foki e manumalo. I se auala tai ‵pau e isi foki se saolotoga o tatou ke fai ne tatou so se filifiliga i ‵tou olaga, kae i te faiga penā e fai eiloa te filemu o Keliso mo fai te pule io me ko “fakatakitakiga kolā e pule” mai ki ‵tou loto, ko pati a te tagata fuli tusi ko Edgar J. Goodspeed.
3 Se a te “filemu o Keliso”? Ko te tokagamalie, io me ko te loto filemu, telā e maua ne tatou māfai e fai tatou e pelā me ne soko o Iesu kae iloa ne tatou me e alofagina kae taliagina foki tatou ne te Atua mo tena Tama. A koi tuai o tiakina ne Iesu ana soko, ne fai atu a ia ki a latou: “E avatu ne au ki a koutou te filemu; . . . Sa manava‵se koutou, sa ma‵taku foki koutou.” (Ioane 14:27) Ko aoga ‵ki a te filemu tenā ki tavini fakamaoni kae fakaekegina o te foitino o Iesu mō tausaga ko tai kātoa nei te 2,000, kae ko ‵kau fakatasi atu foki ki ei olotou taugasoa ko “nisi mamoe.” (Ioane 10:16) E ‵tau o fai a te filemu tenā mo fai se mea e pule ki ‵tou loto. E mafai o fesoasoani mai a te filemu tenā ke mo a ma ‵mate tatou i te ma‵taku māfai ko fe‵paki mo tofotofoga faiga‵ta io me māfai ko tō uke a ‵tou fakalavelave. Ke onoono aka me e aogā pefea ki a tatou a te mea tenā māfai ko fe‵paki tatou mo faifaiga sē ‵tonu io me māfai ko oko mai ki a tatou a te manavase mo te manatu me e se taulia tatou.
Kafai ko Fe‵paki mo Faifaiga sē ‵Tonu
4 Ne fai mai te Tupu ko Solomona penei: “Ko tino e nofo . . . puapuaga i te pulega a tino ma‵luga.” (Failauga 8:9) E iloa ‵lei ne Iesu me e ‵tonu a pati konā. I te taimi koi nofo atu i ei a ia i te lagi ko leva ne lavea ne ia a faifaiga sē ‵tonu a tino e fai ki nisi tino. I te nofoga a ia i te lalolagi ne logo‵mae valevale a ia i faifaiga sē ‵tonu mo ‵losiga ‵se me ne pati masei a ia ki te Atua kae tamategina foki a ia e pelā me se tino amio masei faitalia me ne fai a ia pelā me se tagata ‵lei katoatoa. (Mataio 26:63-66; Maleko 15:27) Ko salalau valevale a faifaiga sē ‵tonu i aso nei kae ko logo‵mae valevale a Kelisiano ‵tonu ona ko te ‘takalia‵lia a fenua katoa ki a latou.’ (Mataio 24:9) Kae ui loa a faifaiga fakama‵taku a te kau Nasi ki a latou i falepuipui kolā ne ‵mate ei a tino e tokouke pelā foki mo falepuipui ne fakagalue aka ei ne te kau Lusia a latou, ne fai a te filemu o Keliso ke tu ‵mautakitaki eiloa a Kelisiano faitalia me ne oko atu ki a latou a fakasauāga ma‵sei, ‵losiga ‵se mo osoatuga fakaloiloi. Ne fakaakoako atu latou ki pati a Iesu telā e fai‵tau tatou, penei: “I te taimi ne fetugina ei a ia, ne seki tali atu a ia i muna fetu; kae i te taimi ne puapuagatia ei a ia, ne seki mataku, kae ne tuku atu katoatoa ona fakamoemoega ki te Atua, tela ko te Famasino amiotonu.”— 1 Petelu 2:23.
5 I se auala tai pau kae foliki ifo, kāti e tali‵tonu tatou me e se ‵lei a faifaiga ki se isi tino i te fakapotopotoga Kelisiano. Kafai e penā loa e mafai o ‵pau ‵tou lagonaga mo mea kolā ne oko ki a Paulo i ana pati: “Kafai foki e paku se tino ki te agasala, e fonu foki au i te fanoanoa.” (2 Kolinito 11:29) Ne a mea e ‵tau o fai ne tatou? E ‵tau o fesili ifo tatou penei, ‘E mata, se mea tonu me e fai a mea nei e pelā me ne faifaiga se ‵tonu? I te ukega o taimi e se iloa ne tatou te tala kātoa. Kāti ko fanoa‵noa malosi tatou me ko oti ne fakalogo‵logo atu tatou ki se tino telā e fai mai me iloa ne ia a mea katoa e uiga ki ei. E se sōna fai mai penei te Tusi Tapu: “A tino valea e talitonu i so se mea.” (Faataoto 14:15) Tela la, e ‵tau mo tatou o fakaeteete i ei.
6 Kae e a māfai e talitonu koe me e isi se tino ne fai ne ia a faifaiga sē ‵tonu ki a koe? Ne a mea ka fai ne te tino telā ne maua ne ia te filemu o Keliso i tena loto? Kāti ka iloa ne tatou te aogā o te fanatu o faipati ki te tino telā ne manatu aka koe me ne agasala ki a koe. Kafai ko oti, i lō te sau‵tala atu ne koe ki se tino, e a ma fakaasi ‵tonu atu ne koe te mea tenā ki a Ieova e auala i te ‵talo kae talitonu me ka saga tonu mai a ia o faka‵tonu aka te faifaiga sē tonu tenā? (Salamo 9:10; Faataoto 3:5) Kafai ko oti ne fai penā kāti e fakaiku aka ne koe me e lotomalie koe o ‵teu te mea tenā i tou loto kae ‘ke nofo eiloa mo koe.’ (Salamo 4:4, NW) E aogā ke fakaaoga sāle a pati fakatonutonu a Paulo: “Ke fakatau fesoasoani koutou i a koutou eiloa, ke fakatau fakamagalo foki koutou i a koutou eiloa, manafai e isi se mea e se malie ei te sua tino ki te sua tino. E pela mo te Aliki ko oti ne fakamagalo ne ia koutou, e ‵tau foki mo koutou o fakatau fakamagalo.”— Kolose 3:13.
7 E ui eiloa e se mafai ne tatou o taofi aka te fakalavelave telā ne tupu kae e mafai eiloa ne tatou o taofi aka ‵tou faifaiga ki ei. Kafai e ‵saga atu tatou i se auala sē paleni ki se faifaiga sē tonu telā e iloa ‵lei ne tatou, kāti ka fai fua i ei ke sili atu te fakamakosuga o te ‵tou filemu i lō te faifaiga sē tonu i te kamataga. (Faataoto 18:14) Kāti ka loto vāi‵vāi tatou kae ko se kau fakatasi faeloa mo te fakapotopotoga seiloga ko fai se fakaikuga telā ko lotoma‵lie tatou ki ei. Ne tusi mai penei te fai salamo e uiga ki a latou kolā e fia‵fia malosi ki tulafono a Ieova “ka seai eiloa se mea e tatō latou i ei.” (Salamo 119:165) A te ‵tonuga loa e fe‵paki faeloa a tino katoa mo faifaiga se ‵tonu i taimi kesekese. Ke se talia eiloa ne koe a vaegā faifaiga penā ke fakalavelave mai ki tau taviniga ki a Ieova. I lō te fai penā ke talia ne koe te filemu o Keliso ke pule i tou loto.
Kafai ko Fakalavelavegina Tatou ne te Manavase
8 A te manavase ko te mea telā e tupu sāle i “aso fakaoti” konei. (2 Timoteo 3:1) E tonu me ne fai mai a Iesu, penei: “Sa manava‵se ki otou ola, ki mea e ‵kai koutou ki ei, io me ko mea e pei koutou ki ei.” (Luka 12:22) E se māfua mai a manavasēga katoa mai mea faka-te-foitino. Ne fanoanoa malosi a Lota ona ko te tulaga masei o Sotoma. (2 Petelu 2:7) Ne fakalavelave atu foki ki a Paulo a te ‘mafatia . . . i aso takitasi, ona ko tena loto finafinau mo ekalesia katoa.’ (2 Kolinito 11:28) Ne logo‵mae malosi a Iesu i te po mai mua o mate a ia “ka ko tona tauta e pela mo te motimotiga toto, e salisali ifo ki te laukele.” (Luka 22:44) Se mea manino me e se fai a manavasēga katoa mo mea e fakaasi mai ei me vāivāi ‵tou fakatuanaki. Kafai ko ‵to uke io me ko ‵to ‵lasi a fakalavelave e mafai o fai ei ke galo i ei te filemu. Ko oti ne fai ne te uke o fakalavelave ke fakavāivāi atu ei ki nisi tino kae fai i ei ke se mafai o tumau latou i te faiga o olotou tiute i te tavini atu ki a Ieova. E fai mai penei a te Tusi Tapu: “A te mafaufau mafa ki se mea, e ave keatea ne ia te fiafia mai i a koe.” (Faataoto 12:25) Ne a la tou mea e ‵tau o fai māfai ko taotaomaki tatou ne te uke o fakalavelave?
9 I nisi feitu e mafai o ‵sala aka tatou ki ne fesoasoani. Kafai ko māfua mai tou manavase i se masaki faka-te-foitino, se mea poto ke saga tonu atu ki ei kae e fai a mea konā e pelā me ne fakaikuga totino e ‵tau o fai ne se tino.a (Mataio. 9:12) Kafai ko ‵to uke a ‵tou tiute e tau o fai kāti e lei ke tuku atu a nisi tiute ki nisi tino. (Esoto 18:13-23) Kae e a a tiute ‵mafa o mātua kolā e se mafai o tuku atu ke fai ne nisi tino? E a te Kelisiano telā e ‵nofo mo tena avaga kae e ‵teke malosi atu ki te munatonu? E a te kaiga telā e uke olotou fakalavelave i mea tau tupe io me e ‵nofo atu i koga kolā e fai ei a taua? Se mea tonu me se mafai ne tatou o ave keatea a fakalavelave katoa i te lalolagi nei. Kae koi mafai eiloa ne tatou o fakatumau a te filemu o Keliso i ‵tou loto. E pefea la?
10 A te sua auala ko te ‵sala atu ki pati fakamafanafana mai te Muna a te Atua. Ne tusi mai penei a te Tupu ko Tavita: “I taimi e manavase kae se toka ei au, ko koe e fakamafanafana kae fakafiafia mai ki a au.” (Salamo 94:19) E mafai o maua a pati “fakamafanafana” i te Tusi Tapu. A te sukesuke faeloa ki te Tusi tenā mai te Atua i taimi katoa ka fesoasoani mai ke fakatumau a te filemu o Keliso i ‵tou loto. E fai mai penei te Tusi Tapu: “Tuku atu ki te Aliki a mea e manavase koe ki ei, me ka fesoasoani a ia ki a koe; e se tiaki lele ne ia a tino fakamaoni ke taka‵vale.” (Salamo 55:22) I se auala tai ‵pau ne tusi mai a Paulo penei: “Sa manava‵se ki se mea, kae fakatagi atu ki te Atua i mea e ma‵nako koutou ki ei, kae fakatagi eiloa i te agaga fakafetai. Ka ko te filemu o te Atua, tela e sili atu i mea e iloa ne tatou, ke tausi faka‵lei ne ia otou loto mo otou mafaufau i a Keliso Iesu.” (Filipi 4:6, 7) A te fakamaoni ki te faiga o talo i taimi katoa e fesoasoani mai i ei ke fakatumau i ei a te filemu.
11 Ne fai a Iesu mo fai te ‵toe fakaakoakoga ‵lei i te mea tenei. I nisi taimi ne ‵talo atu a ia ki tena Tamana i te lagi mō se fia o itula. (Mataio 14:23; Luka 6:12) Ne fesoasoani atu ki a ia a te faiga o talo ke mafai ei ne ia o kufaki a tofotofoga faiga‵ta. I te po mai mua o tena mate ne gasolo aka loa o ma‵losi ana logomaega. Ne a ana faifaiga ne fai ki ei? Ne “gasolo atu” ei a ia o ‵talo mo te loto finafinau. (Luka 22:44) E tonu ne ‵talo faeloa a te Tama ‵lei katoatoa a te Atua. Kae e sili atu te manakogina ke fakamasani atu ana soko sē ‵lei katoatoa ki te faiga o ‵talo! Ne akoako atu ne Iesu ana soko ke “‵talo sale, kae ke se fakavaivai.” (Luka 18:1) A te faiga o ‵talo se mea tonu eiloa kae e tāua ‵ki ke fesokotaki atu ki a Ia telā e masani ‵lei mo ‵tou uiga. (Salamo 103:14) Kafai e fia fakatumau ne tatou a te filemu o Keliso i ‵tou loto e ‵tau o “‵talo foki i taimi katoa.”—1 Tesalonia 5:17.
Ke Manumalo i ‵Tou Vāivāiga
12 E kilo mai a Ieova ki ana tavini taki tokotasi e pelā me ne koloa tāua. (Hakai 2:7) Kae, e faigata ke talia ne te tokoukega o tino a te mea tenei. Kāti ka loto vāi‵vāi a nisi tino ona ko te ma‵tua, ko te uke o tiute faka-te-kaiga, io me ko masaki. Kāti ka mafau‵fau a nisi tino me e se taulia latou me ne au‵mai latou mai se matakāiga fakaalofa. Kae kāti a nisi tino e fakavāivāigina ne olotou mea ‵se ne fai i taimi ko ‵teka, kae mafau‵fau latou me e se mafai ne Ieova o ‵toe fakamagalo latou. (Salamo 51:3) Ne a mea e mafai o fai māfai ko maua a vaegā lagonaga penā?
13 Ka fakatalitonu mai ne te filemu o Keliso a te alofa o Ieova. E mafai o fakatumau ne tatou a te filemu tenā i ‵tou loto i te mafaufau ‵mafa ki te manatu me ne seki fai mai a Iesu me e fua aka ne ia te tāua o ‵tou galuega māfai e fakatusatusa atu ‵tou galuega ki galuega a nisi tino (Mataio 25:14, 15; Maleko 12:41-44) Ne faka‵mafa mai ne ia te tāua o te fakamaoni. Ne fai atu a ia ki ana soko: “Ka ko te tino e loto mau ke oko ki te ikuga, e ola eiloa a ia.” (Mataio. 24:13) Ne “takalialia” a tino ki a Iesu kae ne talitonu eiloa a ia me ne alofa atu loa a Ieova ki a ia. (Isaia 53:3; Ioane 10:17) Ne fai atu foki ki ana soko me e alofagina foki latou. (Ioane 14:21) Ke fakamaina atu ne ia te mea tenei, ne fai atu a Iesu: “E mafai ne koutou o ‵togi mai se avā manu eva fo‵liki ki se sene; e seai foki se manu i a latou e to ki te one e se iloa ne te Tamana. E pena foki koutou, e faitaugina katoa otou lauulu. Tela la, sa manava‵se koutou, i te mea e sili atu eiloa koutou i manu eva kona!” (Mataio 10:29-31) Ma‵faga o fakamaoniga gali e uiga ki te alofa o Ieova!
14 Ne fai mai foki a Iesu: “E se mafai ne se tino o vau ki a au, seiloga ne mafua tona vau mai te Tamana tela ne uga mai ne ia au.” (Ioane 6:44) Me ko oti ne takitaki tatou ne Ieova ke tau‵tali atu ki a Iesu, e manako foki a Ia ke faka‵sao tatou. Ne fai atu a Iesu ki ana soko: “E pena foki eiloa te otou Tamana i te lagi. E se manako ke galo se tino o latou konei koi fo‵liki.” (Mataio 18:14) Tela la, kafai e tavini atu koe mo te loto kātoa ka manuia koe i au galuega. (Kalatia 6:4) Kafai e loto vāivāi koe ona ko agasala ne fai ne koe i taimi ko ‵teka, ke talitonu koe me “e fakamagalo” ne Ieova a tino kolā e salamō tonu. (Isaia 43:25; 55:7) Kafai foki ko loto vāivāi koe ona ko nisi pogai, ke masaua me i “te Aliki e nofo pili ki a latou kola e loto vaivai, e fakasao foki ne ia a latou kola ko seai ne olotou fakamoemoega.” —Salamo 34:18.
15 E taumafai malosi a Satani ke ave keatea ne ia te filemu i a koe. Ko ia ko te mafuaga o te tulaga agasala tenei ko fi‵ta valevale i ei tatou. (Loma 7:21-24) E manako a ia ke talitonu koe me e se talia ne Ieova tau taviniga ona ko tou tulaga sē ‵lei katoatoa. Ke se talia eiloa ne koe a te Tiapolo ke fakavāivāi ne ia koe! Ke matapulapula koe ki ana auala, kae ke fai tou matapulapula tenā ke ‵mautakitaki tou kufaki. (2 Kolinito 2:11; Efeso 6:11-13) Ke masaua me “i te Atua e sili atu i o‵tou loto, kae e iloa foki ne ia a mea katoa.” (1 Ioane 3:20) E se saga atu fua a Ieova ki mea ‵se kolā ko fai nei ne tatou. E lavea mai foki ne ia a ‵tou ‵kanoloto mo ‵tou fakamoemoega. E fakamafanafana mai a pati a te fai salamo: “I te Aliki e se mafai o tiaki lele ne ia tena fenua; e se mafai foki o tuku tiaki ne ia ona tino.” —Salamo 94:14.
Ke Kaufakatasi i te Filemu o Keliso
16 Ne tusi mai a Paulo me e ‵tau o pule mai a te filemu o Keliso i ‵tou loto me “ko fai tatou mo se foitino e tasi.” Ne kalagagina a Kelisiano tukugina atu kolā ne tusi ki ei a Paulo e pelā me se vaega o te foitino o Keliso, e pelā foki mo te toega o te kau fakaekegina i aso nei. A olotou taugasoa ko “nisi mamoe” ko ‵kau fakatasi mo latou e pelā me se “lafu mamoe e tasi” mai lalo o te “tausi mamoe e tokotasi” ko Iesu Keliso. (Ioane 10:16) Ko ‵kau fakatasi nei a te “lafu” tenā i te lalolagi kātoa kolā e lau i miliona ke pule atu a te filemu o Keliso ke galue i olotou loto. E fesoasoani mai te manatu me e se tavini tokotasi atu tatou ke kufaki tatou i so se mea. Ne tusi mai a Petelu: “Ke mautakitaki koutou i te otou fakatuanaki kae ‵teke atu a ia keatea, me e iloa ne koutou i otou taina kelisiano i te lalolagi katoa, e olo katoa latou i te vaega puapuaga e tasi.” —1 Petelu 5:9.
17 Ke taumafai faeloa tatou o fakatupu te filemu, ko te fua tāua e tasi o te agaga tapu o te Atua. (Kalatia 5:22, 23) A latou kolā e maua atu ne Ieova me e ‵ma, e seai ne olotou pona, kae filemu ka fakamanuiagina ki te ola se-gata-mai i te lalolagi palataiso telā ka maua i ei a te amiotonu. (2 Petelu 3:13, 14) E maua nei ne tatou a pogai tāua ke talia ne tatou a te filemu o Keliso ke pule ki ‵tou loto.
[Fakamatalaga mai lalo]
a I nisi taimi e mafai o ‵sae aka a manavasēga mafai e fakamasaki‵saki tatou io me ko loto mafatia tatou.
E Masaua ne Koe?
• Se a te filemu o Keliso?
• E mafai pefea o pule mai a te filemu o Keliso ki ‵tou loto māfai ko fakafesagai atu tatou mo faifaiga sē tonu?
• E mafai pefea o fesoasoani mai a te filemu o Keliso ke se manava‵se malosi tatou?
• E fakamafanafana mai pefea te filemu o Keliso māfai ko ma‵natu aka tatou me e sē talia ne Ieova ‵tou taviniga?
[Fesili mo te Sukesukega]
1, 2. I auala fea e pule mai ei a te “filemu o Keliso” ki loto o Kelisiano?
3. Se a te “filemu o Keliso”?
4. (a) Ne iloa pefea ne Iesu a nisi faifaiga sē ‵tonu a tino? (e) Ne a mea ne fai ne Kelisiano ona ko faifaiga sē tonu kolā ne fai ki a latou?
5. Se a te mea muamua e ‵tau o mafau‵fau tatou ki ei māfai e foliga mai me e sē ‵lei a faifaiga ki se tino i loto i te fakapotopotoga?
6. Ne a mea e ‵tau o fai ne tatou māfai e foliga mai me e se ‵tonu a faifaiga i loto i te fakapotopotoga?
7. Se a te mea e ‵tau o masaua faeloa ne tatou i te fakafesagai atu ki ‵tou taina?
8. Ne a nisi mea e fakamāfua aka i ei a te manavase, kae ne a mea e mafai o iku atu te manavase ki ei?
9. Ne a nisi mea aogā e mafai o fai ne tatou ko te mea ke se manava‵se malosi tatou, kae ne a vaegā fakalavelave e manava‵se sāle tatou ki ei kae e se mafai o ave katoatoa keatea?
10. Ne a auala e lua e mafai o ‵sala atu ki ei se Kelisiano ke se manavase malosi a ia ki ana fakalavelave?
11. (a) Ne fai pefea a Iesu mo fai se fakaakoakoga ‵lei i te faiga o ‵talo? (e) E ‵tau o pefea te ‵tou kilokiloga ki te faiga o ‵talo?
12. Ne a pogai e fai ei a nisi tino ke mafau‵fau me e se taulia latou?
13. Ne a fakamalosiga mai te Tusi Tapu e maua ne tino kolā e mafau‵fau me e se katoatoa te lotou taviniga?
14. Se a te fakamaoniga me e fakatāua ne Ieova tatou taki tokotasi?
15. (a) E galue pefea a Satani ke ave keatea ne ia a te filemu? (e) Se a te mea e ‵tau o tali‵tonu tatou ki ei e uiga ki a Ieova?
16. Kaia e mafai ei o fai atu me e se ‵nofo tokotasi tatou i te kausaki atu ke maua te loto kufaki?
17. Se a te pogai e ‵tau ei o talia ne tatou ke pule mai a te filemu o Keliso ki ‵tou loto?
[Ata i te itulau e 29]
Ne fakalagolago atu eiloa Iesu ki a Ieova, i te taimi ne tu atu ei a ia i mua o ana tino ‵teke
[Ata i te itulau e 30]
E mafai o fai a pati fakamafanafana a Ieova e pelā me se ‵saiga alofa a se tamana ki tena tama ke se manavase malosi tatou
[Ata i te itulau e 32]
E fakatāua malosi ne te Atua te loto kufaki