FATATUSI I TE ITANETI a te Faleleoleo Maluga
Faleleoleo Maluga
FATATUSI I TE ITANEI
Tuvalu
  • TUSI TAPU
  • TUSI
  • MEETINGS
  • w03 3/1 itu. 17-21
  • Ke Puipui Faka‵lei

E seai se vitio penei

Fakatoese atu, e isi se fakalavelave ki te peiga o te vitio

  • Ke Puipui Faka‵lei
  • Te Faleleoleo Maluga e Folafola Atu ei te Malo o Ieova—2003
  • Ulutala fo`liki
  • Mataupu
  • Ke Kamata Mai te Folikiga
  • Ke Oko Tonu Atu ki te Loto o se Talavou
  • E Mafai Foki o ‵Tupu a Fakalavelave i te Fakapotopotoga
  • E Fai Foki te Akoga mo Fai se Puipuiga
  • E Tavae Atu ei ki a Koe Pelā Foki mo Ieova
  • Akoako Tau Tamaliki i te Taimi Koi Pepe ei
    Te Auala e Maua ei ne se Kāiga te Fiafia Tonu
  • Fesoasoani Atu ki Tau Tamaliki ke Tupu Aka i te Fiafia
    Te Auala e Maua ei ne se Kāiga te Fiafia Tonu
  • E Mata, e Isi se Tino ‵Teke i te Kāiga?
    Te Auala e Maua ei ne se Kāiga te Fiafia Tonu
  • Mātua​—Akoako Otou Tama‵liki mo te Alofa
    Te Faleleoleo Maluga e Folafola Atu ei te Malo o Ieova—2007
Te Faleleoleo Maluga e Folafola Atu ei te Malo o Ieova—2003
w03 3/1 itu. 17-21

Ke Puipui Faka‵lei te Loto o Tau Tama!

E MAFAI fua ne se tino atamai i te faite mea ki kele o faite aka ne ia se matugā ipu gali mai se ākuga kele sē aogā. E se tokouke a tino e lava te lotou atamai ke faite aka te fia o mea ‵gali ‵ki mai mea sē aogā konā. E fakalago‵lago atu faeloa a tino e tokouke i te fia afe tausaga ko ‵teka ki te tino faite mea ki kele ke faite aka a ipu, tifa, ulo, tiā mo tu teu.

E tāua ‵ki foki eiloa ki te atufenua kātoa a te tiute o mātua ke polopoloki faka‵lei olotou tama‵liki ke ‵gali olotou amioga mo olotou uiga. E faka‵tusa ne te Tusi Tapu a tatou taki tokotasi ki kele, kae ne tuku atu ne te Atua a te tiute tāua ki mātua ke puti aka a tama‵liki e pelā me ne “kele” i olotou lima. (2 Kolinito 4:7; Kenese 18:19) E pelā mo te faitega o se ipu kele, e se se mea faigofie ke fesoasoani atu ki se tamaliki ke fai mo fai se tino matua telā e fakamaoni kae e ‵lei foki ana uiga. E se tupu fakafuasei fua se vaegā ‵fuliga penā.

E uke ‵ki a mea kese‵kese e mafai o ‵fuli aka ei a loto o ‵tou tama‵liki. Se mea fakafanoanoa me e ma‵sei ‵ki a nisi mea konā. Tela la, i lō te tuku tiaki fua o ‵tou tama‵liki, e ‵tau o puti aka ne te mātua poto a tena tama ki “mea e ‵tau o fai ne ia,” mo te loto talitonu me ka “masaua faeloa ne ia [a mea konā] i tena olaga kātoa.”​​—⁠Faataoto 22:⁠6.

I te vaitaimi telā e puti aka ei te tamaliki, ka fakamāumāu ne mātua Kelisiano ata‵mai a taimi e uke ke ‵teke atu ki mea ma‵sei kolā e mafai o fakalai‵lai ei a loto o olotou tama‵liki. Ka tofotofo aka te lasi o te lotou a‵lofa māfai e kufaki latou i te taimi e ‘puti ake ei olotou tama‵liki i te olaga ‵lei mo akoakoga faka-Kelisiano.’ (Efeso 6:⁠4) E mautinoa eiloa me ka faigofie atu te tiute o mātua māfai e akoako ne latou olotou tama‵liki mai te taimi koi fo‵liki i ei.

Ke Kamata Mai te Folikiga

E fia‵fia sāle a tino faite mea ki kele ke ga‵lue latou ki te kele telā koi malūlū, me e faigofie ke fakafoliga aka se mea mai i ei kae faigata o masei vave te mea tenā. Kafai ko oti ne ave keatea a mea lai‵lai mai te kele, e fakaaogā vave ne tino konā te kele tenā a koi tuai o palele atu te ono masina. I se auala tai ‵pau, a te ‵toe taimi ‵lei ke kamata ne mātua o akoako atu olotou tama‵liki ko te taimi telā koi taliagofie ei ne latou a mea.

E fakaasi mai ne tino kolā e ‵poto i te tausiga o tama‵liki me kafai ko kātoa te valu masina o te tamaliki, ko kamata o malamalama a ia i te ‵gana e fai‵pati ki ei ana mātua, ko maua se va fealofani pili mo laua, ko isi sena atamai i ei, kae ko kamata o lavea ne ia a mea i ana tafa. A te toe taimi ‵lei ke kamata ei o puipui tena loto ko te taimi telā koi foliki ‵ki ei a ia. Ko tafaga la te aogā ki te olaga o tau tamaliki māfai ko ‘iloa ne ia a Tusitusiga Tapu,’ e pelā mo mea ne maua ne Timoteo!​—⁠2 Timoteo 3:​15.a

E fakaakoako sāle a tama‵liki ki olotou mātua. E se gata fua i te fakaakoako atu ki olotou leo, olotou foliga mo olotou tāga, kae ko fakamasani foki latou i ei ki te alofa mo te atafai māfai e fealofani olotou mātua. E ‵tau o fakatāua muamua ne tatou a tulafono a Ieova a koi tuai o akoako ne tatou ‵tou tama‵liki e ‵tusa mo tulafono a te Atua. Ka fakamalosi aka a mātua ne te loto fiafia tenā ke fai‵pati atu faeloa ki olotou tama‵liki e uiga ki a Ieova mo tena Muna. E fakamalosi mai te Tusi Tapu penei: “Kafai e ‵nofo koutou i otou fale, sa puli o fakamasausau faeloa a tulafono konā, pelā foki manafai e olo koutou ki se koga, io me ma‵nava koutou, pelā foki i taimi e ga‵lue ei koutou.” (Teutelonome 6:​6, 7) E fakamatala mai ne Falani mo Losa a te auala ne fakagalue aka ei ne laua te fakatonuga tenei ki lā tama‵liki.b

“I tafa o tala masani kolā e sau‵tala sāle ki ei i aso takitasi, e taumafai māua o fai‵pati atu ki mā tama‵liki taki tokotasi mō se 15 minute io me silia atu foki i aso katoa. Kafai e lavea aka ne māua me e isi se fakalavelave​—⁠e pelā mo mea kolā e ‵tupu sāle​—⁠e fakamāumāu ne māua a taimi e uke atu ke fai‵pati ki ei. E pelā mo te mā tamaliki tagata telā ko lima ana tausaga, ne vau a ia mai te akoga kae fai mai me e se talitonu a ia ki a Ieova. Kāti ne fakatauemu atu se tamaliki i te akoga ki a ia kae ne fai atu ki ei me e seai se Atua.”

Ne iloa ne mātua konei me ne ‵tau o fakamalosi aka a te fakatuanaki ki te Atua i loto o lā tama‵liki. Kae e mafai eiloa o fakamalosi aka te fakatuanaki tenā mai te fia‵fia telā e lagona sāle ne tama‵liki ki mea ne faite ne te Atua. E fia‵fia sāle a tama‵liki ke ta‵fao mo manu, ke tau a pulalakau, io me ke ta‵fao ki one i te matāfaga! E mafai ne mātua o fesoasoani atu ki a latou ke maina me ne faite ne te Atua a mea konā. (Salamo 100:3; 104:​24, 25) E mafai o tu ‵mautakitaki latou i te āva mo te amanaia ki mea kolā ne faite ne Ieova i te lotou olaga kātoa. (Salamo 111:​2, 10) Ona ko te loto malamalama tenā, e mafai ei o fakamalosi aka ne te tamaliki a te manakoga ke fakafiafia faeloa te Atua kae ke mataku ma fakafanoanoa atu ki a ia. Ka fakamalosi atu foki i ei ki a ia ke ‵kalo keatea mai ‘fakalavelave.’​​—⁠Faataoto 16:⁠6.

E tiga eiloa e fia iloa kae e tauloto vave ne tama‵liki a mea, kāti e fakalogoga‵tā sāle latou. (Salamo 51:⁠5) Kāti e ma‵nako eiloa latou i nisi taimi ke fai fua a mea kolā e ma‵nako latou ki ei. E ‵tau o tu ‵mautakitaki, kufaki kae ke polopoloki faeloa foki ne mātua olotou tama‵liki ko te mea ke se loto ma‵keke. (Efeso 6:⁠4) Tenā eiloa te mea ne tupu ki a Felise mo Paulo kolā ne manuia i te putiakega o lā tama‵liki e tokolima.

Ne fai mai a Felise, penei: “E ui eiloa ne kese‵kese a uiga o mā tama‵liki, ne ma‵nako katoa latou o fai a mea kolā e ma‵nako latou ki ei. Ne faigata ‵ki te mea tenā, kae fakamuli ne kamata o iloa ne latou te uiga tonu o te pati ko te ‘ikai.’ ” Ne fai mai a tena avaga ko Paulo, penei: “E masani sāle o fakamatala atu ne māua a pogai e fai ei ne māua se fakaikuga māfai e mafai o malama‵lama ‵lei latou i ei. E ui eiloa e taumafai sāle māua o fakaasi atu te atafai, e akoako foki ne māua latou ke amanaia ki te mā tiute mai te Atua.”

E tiga eiloa e mafai o uke a fakalavelave e oko atu ki te tamaliki a koi foliki a ia, e iloa aka ne mātua e tokouke me sili atu te faigata a te tulaga o te tamaliki māfai ko talavou, me e se masani ‵lei a ia kae e uke a tofotofoga ka fepaki mo ia.

Ke Oko Tonu Atu ki te Loto o se Talavou

E ‵tau o kamata fakavave ne te tino faite mea ki kele a tena galuega a koi tuai o makeke te kele. E ‵tau o ‵ligi atu a vai ki te kele ko te mea ke tumau tena malūlū i te taimi e galue a ia ki ei. E penā foki loa mo mātua, e ‵tau eiloa mo latou o ga‵lue malosi ke puipui a loto o olotou tama‵liki kolā ko talavou ke mo a e ma‵keke. A te ‵toe mea faigaluega tāua a latou ko te Tusi Tapu, telā e mafai ne latou o fakaaogā ke ‘polopoloki, fakatonu te mea ‵se kae akoako olotou tama‵liki ki te olaga ‵lei.’​​—⁠2 Timoteo 3:​15-​17.

Kāti ka se ‵pau te faigofie ke talia ne se talavou a pati polopoloki mai ana mātua e pelā mo te taimi koi foliki ei a ia. Kāti ka kamata o ‵saga tonu atu a talavou ki olotou taugasoa, telā e mafai o fakamasei ei te fesokotakiga i te va o latou mo olotou mātua. Tela la, kafai ko oko atu latou ki te tulaga tenei, e ‵tau o sili atu te loto kufaki mo te atamai o mātua ke puipui ei a loto o olotou tama‵liki. E ‵tau o iloa ne te talavou me ka isi ne ‵fuliga ki tena foitino mo ana lagonaga. Ko ‵tau o fakamasani a ia ki te faiga o ana fakaikuga mo ana fakamoemoega kolā ka aofia i ei tena manuia i te olaga nei. (2 Timoteo 2:​22) I taimi faiga‵ta konei e ‵tau o fakafesagai atu a ia ki te mea telā e mafai o fakamasei ei tena loto​—⁠ko taugasoa ma‵sei.

E se ti oko tonu mai a tofotofoga penā i se faiga e tasi. Kae e fakasolosolo mai sāle a pati io me ko faifaiga kolā e fakavāivāi atu ki te kau talavou. E pokomālō sāle atu a mea konei ki te vāivāiga masani o talavou​—⁠ko te mataku ma sē talia latou ne nisi talavou. Ona ko te mata ‵mā mo te manakoga ke talia latou ne nisi tino, kāti ka kamata se talavou o fai ne ia a “mea faka-te-lalolagi” kolā e fai foki ne nisi talavou.​​—⁠1 Ioane 2:​15-​17; Loma 12:⁠2.

Ka sili atu i te masei māfai e fetaui a manakoga o olotou loto sē ‵lei katoatoa mo pati a olotou taugasoa. Kāti e ‵tagi gali mai a vaegā pati e pelā mo te “Ke fai au mānea!” mo te “Ke na fai te mea e loto koe ki ei.” Ne fakamatala mai ne Malia te mea telā ne tupu ki a ia, penei: “Ne fakalogologo sāle au ki oku taugasoa kolā e tali‵tonu me e ‵tau o fai ne talavou so se mea telā e ma‵nako latou ki ei, faitalia me ne a fakalavelave e mafai o iku mai i ei. Ona ko te mea ne manako au o fai a mea kolā ne fai ne oku taugasoa i te akoga, toeitiiti kae aofia au i se matugā fakalavelave lasi eiloa.” E pelā me se mātua, e se taumate e manako koe o fesoasoani atu ki tau tamaliki telā koi talavou ke mafai o fakafesagai atu ki vaegā tofotofoga penā, kae e mafai pefea ne koe o fai penā?

Ke fakamaoni atu ne koe i au pati mo au faifaiga me e alofa eiloa koe ki tau tama. Taumafai ke iloa ne koe ana lagonaga, kae ke malamalama i ana fakalavelave kolā kāti e sili atu te faiga‵ta i fakalavelave kolā ne fepaki mo koe a koi akoga koe. Kāti tenā foki eiloa te taimi ka mafai ei ne tau tamaliki o fakaasi atu a mea katoa i tena loto. (Faataoto 20:⁠5) Kāti ka lavea ne koe a tena fanoanoa mo tena ‵numi malosi i ana faifaiga mo ana uiga. Ke na fesoasoani atu koe ki a ia faitalia me e seki fakamolemole mai a ia ki ei, kae ke ‘fakamalosi atu tena loto.’​​—⁠Kolose 2:⁠2.

E tonu, e tāua ‵ki eiloa ke tu ‵mautakitaki koe i te faiga o te mea tonu. Faitalia me e se ‵pau a mafaufauga o mātua mo manatu o olotou tama‵liki, e se ‵tau lele eiloa mo mātua o fakama‵lie aka faeloa a loto o olotou tama‵liki māfai e se ‵lei a mea kolā e ma‵nako latou o fai. I te suā feitu, a koi tuai o fakaiku aka ne koe me e ‵tau o fakasala tau tama me ikai, mo te vaegā fakasalaga ‵lei telā e ‵tau o maua ne ia, ke na fakamautinoa aka muamua me e malamalama ‵lei koe i te tala kātoa.​​—⁠Faataoto 18:⁠13.

E Mafai Foki o ‵Tupu a Fakalavelave i te Fakapotopotoga

Kāti e foliga mai me ko makeke ‵lei se ipu telā ne faite ki te kele, kae e ‵tau o tao muamua te ipu tenā ki loto i te ogaumu a koi tuai o fakaaogā. E faka‵pau ne te Tusi Tapu a tofotofoga mo fakalavelave ki se ogaumu ‵vela, me e fakaasi mai ne tofotofoga konā me ko tatou ne vaegā tino pefea. E tonu, e faipati eiloa te Tusi Tapu ki tofotofoga o te fakatuanaki kae e aogā foki eiloa te manatu tenā ki nisi tofotofoga. (Iakopo 1:​2-4) Se mea fakapoi me e fe‵paki foki a nisi talavou mo tofotofoga mai i tino i loto i te fakapotopotoga.

E ui eiloa e foliga mai me e ‵lei ‵ki tau tamaliki i te feitu faka-te-agaga, kāti e e isi ne ana manatu fakalotolotolua. (1 Tupu 18:21) Ne lagona sāle ne Mekani a pati mai nisi talavou i te Kingdom Hall e uiga ki faifaiga faka-te-lalolagi:

“Ne ‵kau fakatasi sāle matou mo nisi talavou kolā ne ma‵natu aka me i te faiga pelā me se Kelisiano se mea fakafi‵ta fua telā e faka‵tuka atu faeloa ki olotou fakafiafiaga. Ne fai mai ne latou a vaegā pati, penei: ‘Kafai ko katoa toku 18 mea loa ko tiakina ne au te munatonu,’ io me ne fai mai penei, ‘Au e olioli eiloa ke na oko mai te taimi ka fanatu au keatea mai te munatonu.’ Ne ‵kalo keatea latou mai nisi talavou kolā e se ‵lago atu ki olotou manatu, olotou muna me e fia agelu a talavou konā.”

E mafai fua ne se talavou e tokotasi io me ne talavou e tokolua, kolā e maua ne laua a mafaufauga sē ‵lei o fakamalosi atu ki te tokoukega o talavou. E masani sāle o tau‵tali atu fua a tino taki tokotasi ki mea e fai ne te tokoukega o tino. E mafai o fakasēaogā ne te valea mo te fakamatamata a te poto mo amioga ‵lei. I fenua e uke, ko oti ne oko atu a nisi talavou Kelisiano ki tulaga fakafanoanoa ona ko te tau‵tali atu ki faifaiga a te tokoukega o tino.

E tonu, e ‵tau o maua ne talavou a taimi ke fia‵fia kae ke ‵kau fakatasi latou. E mafai pefea ne koe, e pelā me se mātua, o fakafiafia tau tama? Ke mafaufau kae fakatoka faka‵lei a fakafiafiaga aogā kae ‵gali mō latou, kolā e mafai ei o ‵kau fakatasi a te kāiga io me ko nisi talavou mo tino ma‵tua ki ei. Taumafai ke fakamasani faka‵lei koe mo taugasoa o tau tama. ‵Kami mai latou ke ‵kai fakatasi koutou io me ke ta‵fao atu ki te otou fale i se fakaafiafi. (Loma 12:13) Fakamalosi atu tau tamaliki ke fakaakoako ki vaegā mea pelā mo te tātāga o kitala, te tauloto ki se ‵gana fou io me ko te faiga o mea taulima. Kafai e penā loa, e mafai ne ia o fai a mea konā i loto eiloa i te otou fale.

E Fai Foki te Akoga mo Fai se Puipuiga

E mafai foki o fesoasoani atu a te akoga ki se talavou ke iloa ne ia o fai faka‵tau ana fakafiafiaga. Ne fai mai a Loli telā ne galue i te ofisa pule o se akoga lasi e tasi mō tausaga e 20, penei: “Ne masani au mo tama‵liki Molimau e tokouke i te akoga. Ne tavae sāle atu ki te tokoukega o latou ona ko olotou amioga, kae ne seki lavea atu te ‵kese o nisi tama‵liki Molimau mo nisi tama‵liki i te akoga. A tama‵liki kolā e fai pelā me ne fakaakoakoga ‵lei ko tama‵liki kolā ne ‵saga tonu atu ki olotou mataupu. E fakaasi tonu atu ne au ki mātua a te tāua ke ‵saga tonu ki te gasolo atu ki mua o olotou tama‵liki, ke masani ‵lei latou mo olotou faiakoga, kae ke fakatalitonu atu ki olotou tama‵liki me e tāua ke maua se lipoti ‵lei mai i te akoga. E tiga eiloa e se maua ne tama‵liki katoa te tulaga muamua i te akoga e mafai o oko atu a latou katoa ki se tulaga ‵lei kae tavae foki latou ne olotou faiakoga.”

E fesoasoani atu foki a vaegā akoga penā ki talavou ke gasolo atu ki mua i te feitu faka-te-agaga. E mafai o akoako atu ei latou ke iloa ne latou o suke‵suke faka‵lei, fakatonutonu olotou mafaufau, kae ke iloa foki ne latou o fai olotou faka‵tauga i a latou eiloa. E seai se fakalotolotolua me ka fakamalosi atu a te lotou fai‵tau faka‵lei mo te lotou puke ‵mau ki nisi manatu ke fai ei latou mo fai ne tino a‵koga mo ne faiakoga ‵lei o te Muna a te Atua. (Neemia 8:⁠8) A te manakoga ke ‵saga atu latou ki olotou mea a‵koga mo olotou sukesukega ki te Tusi Tapu ka fesoasoani atu ei ki a latou ke fai faka‵tau olotou fakafiafiaga.

E Tavae Atu ei ki a Koe Pelā Foki mo Ieova

I Eleni i aso mua, ne tā sāle ne tino kolā ne faite ne latou a tu teu mo tino kolā ne fakagali‵gali ne latou a mea konā, olotou igoa i ei. I se auala tai ‵pau, e masani sāle o tokolua a tino i loto i se kāiga e akoako ne lāua a tama‵liki. E fakatau fesoasoani atu a te tamana mo te mātua ki te puipuiga o te loto o te tamaliki kae i se auala fakatusa e tā i ei ne laua i te loto o te tamaliki a lā “igoa.” Ka fiafia malosi a te tino faite mea ki kele mo te tino fakagaligali māfai ko oti lā galuega. E mafai foki o fiafia malosi koe māfai ko oti ne akoako ne koe tau tama ke fai pelā me se tino poto telā e ‵gali ana uiga.​​—⁠Faataoto 23:​24, 25.

E fakalagolago a te manuia o au taumafaiga katoa ki te auala ne akoako ei ne koe te loto o tau tama. E se taumate ka mafai o fai atu koe, penei: “E tausi ne ia te tulafono a tena Atua i tena loto, kae se mafai o tiakina ne ia.” (Salamo 37:31) Se mea tāua ‵ki eiloa ke puipui ne koe te loto o tau tama.

[Fakamatalaga mai lalo]

a E fai‵tau atu ne nisi mātua a te Tusi Tapu ki olotou pepe kolā fatoā fa‵nau. A te leo gali mo te faifaiga gali tenā e mafai o fakamalosi aka ei te loto fiafia o te tamaliki ke fia faitau faeloa, i tena olaga kātoa.

b Ko oti ne ‵fuli aka a nisi igoa.

    Tusi Tuvalu (1981-2026)
    Log Out
    Log In
    • Tuvalu
    • Share
    • Nisi Manakoga
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Auala ki te Fakaaogaga
    • Saolotoga Faka-te-Tulafono
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share